فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹۶۱ تا ۹۸۰ مورد از کل ۱۷٬۶۸۳ مورد.
حوزههای تخصصی:
بازارها از دیرباز، نقش اساسی در جریان شاخص های اجتماعی و فرهنگی در شهرها ، به عهده داشته اند. اما با تحول این گونه فضاهای تجاری و شکل گیری مجتمع های تجاری مدرن و به خصوص مگامال ها، نگرانی های جدی درباره ی تاثیرات این فضاها بر شاخص های اجتماعی و فرهنگی از جمله تعاملات اجتماعی به وجود آمده است. میزان موفقیت فضاهای شهری با میزان استفاده از آن فضا و حضور انسان در آن متناسب است. در واقع ارتقاء فضای شهری باید به جای افتراق و جدایی، در پی افزایش تعاملات اجتماعی باشد. اما آنچه امروزه در اغلب فضاهای شهری با آن روبرو هستیم کاهش روابط و مشارکت اجتماعی ساکنان در این فضاهاست این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی- تحلیلی است. در این پژوهش، ارزیابی اثرات اجتماعی، بر مبنای ماتریس فازی، پیشنهاد شده است. در ساختن ماتریس ارزیابی، فعالیت های اصلی طرح در فاز بهره برداری و نیز شاخص های مهم اجتماعی و فرهنگی ، با استفاده از روش دلفی فازی، تعیین شده و اهمیت هر اثر به صورت اعداد فازی مثلثی برآورد می شود. در نهایت با استفاده از نرم افزار ونسیم (VENSIM)روشی عملیاتی برای ارزیابی فرهنگی و اجتماعی مال ها ارائه شده است. نتایج ارزیابی بر اساس الگوی پیشنهادی، نشان می دهد که زیرشاخص"زمینه سازی برای حضور خانوادگی در فضای شهری" با امتیاز 0.754 ، بیشترین اثرپذیری را از فعالیت های مجتمع تجاری و تفریحی مدرن دارد. از بین فعالیت های اثرگذار نیز،" محل احداث مجتمع تجاری" با امتیاز 0.784 بیشترین اثر را بر زیرشاخص های تعاملات اجتماعی داشته است.
تفاوتهای گروهی در احساس نابرابری جنسیتی در خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۱۴ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱
259 - 280
تحقیق حاضر با هدف بررسی احساس نابرابری جنسیتی در خانواده انجام گرفته است. این تحقیق به روش ترکیبی (کیفی کمی) در دو مرحله انجام شده است. در مرحله اول مصاحبه ای موضوعی به روش کیفی با 23 زن ساکن در شهر مراغه با هدف فهم احساس نابرابری جنسیتی از نگاه زنان مصاحبه شونده، با رجوع به تجربه زیسته آنان در خانواد، و استخراج گویه های مناسب برای ساختن شاخص "احساس نابرابری جنسیتی" اجرا گردید. در مرحله دوم، شاخص ساخته شده همراه با چند سؤال دموگرافیک (سن، تحصیلات، درآمد خانواده، منطقه محل سکونت و وضعیت اشتغال) به روش کمی (پیمایشی) بر روی نمونه ای420 نفری از زنان 18 سال به بالای شهر مراغه انجام شد. یافته ها نشان می دهد که احساس نابرابری جنسیتی زنان در تجربه زیسته شان در خانواده، علی رغم این که به طور کلی ضعیف است، در گروه های سنی، تحصیلی، درآمدی و سکونتی به نحو معنی داری متفاوت است. اضافه بر آن، زنان شاغل در مقایسه با زنان غیرشاغل نابرابری جنسیتی بیشتری را در تجربه زیسته شان در خانواده احساس می کنند. بیشترین احساس نابرابری جنسیتی تجربه شده زنان در خانواده (1) به لحاظ سنی، در گروه سنی 49-31 ساله (2) به لحاظ تحصیلی، درگروه تحصیلی کارشناسی ارشد و بالاتر (3) به لحاظ درآمدی، در گروه درآمدی پنج میلیون و پانصد هزارتومان و بالاتر(4) به لحاظ منطقه سکونت، در زنان ساکن در منطقه متوسط نشین (5) به لحاظ اشتغال، در بین کارمند مشاهده شد.
تاملی جامعه شناختی در باب سنخ شناسی، رفتارها و نگرش های جنسی جوانان (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه های تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
هدف این پژوهش تبیین جامعه شناختی باورها رفتارها و درک جنسی جوانان هست. این پژوهش با رویکردی ترکیبی طرح متوالی اکتشافی روش پدیدارشناسی را در جهت کشف مسئله و روش پیمایش را برای گستره شناسی گرایش های جنسی بکارگرفت. عوامل و مفاهیم حاصل از مصاحبه های عمیق در قالب یک مدل طراحی و در پیمایش مورد آزمون قرارگرفتند. بخش پدیدارشناسی شامل 19 نفر از جوانان بود که به روش نمونه گیری زنجیره ای انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از روش کلایزی و اعتبار و پایایی مطالعه به روش لینکلین و گوبا بررسی شد. در پیمایش، جامعه آماری دانشجویان دانشگاه های تهران و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد 400نفر انتخاب شد. در تجزیه وتحلیل داده ها، از تحلیل واریانس یک طرفه، رگرسیون و تحلیل مسیر استفاده شد. مفاهیم در قالب تیپولوژی، در یافته های پدیدارشناسانه استخراج شد که عبارتنداز روابط جنسی خارج ازدواج، هم خانگی، مصاحفه کردن، تنوع طلبی جنسی، روابط همزمان باچند نفر، تعاملات جنسی به مثابه رفتار فراغتی، دختران به عنوان محرک و پیشقدم، بازنمایی بدن به مثابه سرمایه جسمانی-اجتماعی و سیالیت روابط جوانان. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر حاصل نشان داد افول ارزش های دینی مستقیم و از طریق تأثیر بر فردگرایی برگرایش های جنسی مؤثر است. رسانه ها مستقیم و از طریق تأثیر بر فردگرایی و مصرف گرایی گرایش های جنسی را متاثرمی سازد. گروه مرجع مستقیم و از طریق تأثیر بر مصرف گرایی برگرایش های جنسی جوانان تأثیر دارد. فرزند سالاری در ساختار قدرت خانواده و اعتماد اجتماعی بر گرایش های جنسی تأثیرگذار است.
اثربخشی مداخلات آموزشی و روانشناختی مددکاری اجتماعی در مطالعات تجربی (مرور سیستماتیک از حوزه های موضوعی)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه مددکاری اجتماعی زمستان ۱۴۰۲ شماره ۳۸
161 - 201
حوزههای تخصصی:
تحقیق حاضر در مورد اثربخشی مداخلات آموزشی و روانشناختی مددکاری اجتماعی در مطالعات تجربی ملی و فرا ملی بود. نوع مطالعه مرور سیستماتیک بود. 140 مقاله و پایان نامه گزینش و پس از معیار های ارزیابی 71 مقاله و پایان نامه نهایی انتخاب شد. حوزه بررسی مقالات پژوهشی بین سال های 2000 تا 2021 برای تحقیقات خارجی و 1380 تا 1400 برای مقالات و پایان نامه های داخلی است. از کلید واژه های مددکاری اجتماعی ، مددکاران اجتماعی ، مددکاری و روانشناسی ، مددکاری و مشاوره ، اثربخشی مداخله روانشناسی مددکاری ، مداخله مددکاری اجتماعی، مداخله آموزشی مددکاری استفاده شد. نتایج نشان داد اثربخشی بر حوزه آسیب تحصیلی، آسیب اعتیاد، آسیب مرتبط با بیماری ایدز، آسیب خودکشی، آسیب خانواده، آسیب اختلالات روانشناختی، آسیب خشونت، آسیب رفتارهای پرخطر، آسیب سالمندان و آسیب مرتبط با بیماری زمینه های استخراج شده اثربخشی مداخلات روانشناختی مددکاری اجتماعی را تشکیل می دهند. نتیجه گیری: همسو با یافته های تحقیق می توان نتیجه گرفت مداخلات روانشناختی مددکاری اجتماعی در محور های مختلف اثر گذار بوده و از زوایا ی گوناگون مرتبط با حیات بشر قابل ارزیابی است.
رابطه رضایت جنسی و نگاه جنسیتی با گسست خانواده (مورد مطالعه: شهروندان شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
خانواده پژوهی سال ۱۹ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۷۵
437 - 459
حوزههای تخصصی:
عوامل متعددی وجود دارند که کارکردهای خانواده را دچار اختلال می کنند و ممکن است به گسست خانواده منجر شوند. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه رضایت جنسی و نگاه جنسیتی با گسست خانواده است. روش تحقیق پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه است. جامعه آماری افرادِ ساکن در مناطق 5، 7 و 8 شهر تبریز هستند که بر اساس فرمول کوکران 384 نفر از آن ها به عنوان نمونه آماری بررسی شده اند. از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده برای انتخاب نمونه استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که بین رضایت جنسی با گسست خانواده رابطه معکوس و معناداری وجود دارد، به طوری که هرچقدر رضایت جنسی زوجین در زندگی زناشویی بیشتر باشد، گسست خانواده کمتر اتفاق می افتد. همچنین یافته ها حاکی است، بین نگرش جنسیتی سنتی با گسست خانواده رابطه مستقیم وجود دارد. به عبارتی، هرچقدر نگرش جنسیتی سنتی افراد بیشتر باشد، احتمال گسست خانواده بیشتر می شود. نتایج نشان می دهد در صورت همسان بودن زوجین در زمینه تحصیلی و بالاتر بودن سطح تحصیلات، بنیان خانواده کمتر دچار اختلال می شود. بخش دیگری از نتایج گویای آن است که گسست خانواده در بین زوجینی که مشاغل مناسبی از نظر جایگاه اجتماعی دارند، کمتر رخ می دهد.
تبیین کنشگری فردی و مدنی در حمایت از تنوع زیستی با تأکید بر سازوکارِ گفت وگوی جمعی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی کاربردی سال ۳۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۸۹)
51 - 66
حوزههای تخصصی:
در این مقاله، کنشگری محیط زیستی در دو سطح فردی و جمعی بررسی شده و برای تبیین آن علاوه بر نظریه های رایج هنجار-فعال سازی (NAT)، رفتار برنامه ریزی شده (TPB)، ارزش-باور-هنجار (VBN)، مؤلفه جدیدی بر مبنای نظریه های اینگلهارت و تورن درباره تأثیر بحث و گفت وگوهای گروهی و گسترش فضاهای مجازی بر شکل گیری کنش های مدنی جدید اضافه شده است. برای آزمون این نظریه ازطریق پیمایش آنلاین عمل شد و تعداد 393 پرسش نامه مربوط به رفتارهای تنوع زیستی در بین دانشجویان گردآوری شد. نتایج پژوهش نشان داد شکل گیری نظام ارزشی و هنجاری تقویت کننده کنش های مدنی تنوع زیستی، منوط به وجود فرصت های گفت وگویی است. هرچه امکان گفت وگو و شبکه سازی مجازی در بین دانشجویان بیشتر باشد، تبدیل و درک موضوع تنوع زیستی به یک مسئله محلی، ملی و جهانی بیشتر بوده است. با افزایش آگاهی و دانش تنوع زیستی و در جایی که نظام ارزشی و هنجاری با درک و ارزیابی ذهنی کنشگران همراه و همسو بوده است، فرصت کنشگری مدنی نیز بیشتر شده است. همچنین، نتایج نشان داد کنشگری مدنی محیط زیستی صرفاً امری ذهنی نیست، بلکه تحقق آن در گروِ فراهم بودن بسترهای نهادی و قانونی برای تشکیل سازمان های داوطلبانه محیط زیستی است.
پدیدارشناسی تجربه زیسته زنان سرپرست خانوار از حمایت های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی کاربردی سال ۳۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۸۹)
113 - 138
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: شواهد نشان می دهد برخلاف روند افزایشی سرپرستی خانوارها توسط زنان، کیفیت و کمیّت حمایت های اجتماعی از ایشان ارتقا نیافته است؛ این امر به بروز و تشدید مشکلات و آسیب هایی فردی و اجتماعی دامن زده است؛ از این رو در پژوهش حاضر تلاش شد تا با واکاوی در تجربه زیسته ایشان از حمایت های اجتماعی و شناخت عمیق مسائل و معضلات این قشر در معرض آسیب، راهکارهای مناسب ارائه شود. روش: این پژوهش با روش پدیدار شناسی و مصاحبه با 21 زن سرپرست خانوار شهر مشهد، که به شیوه هدفمند و با روش های نمونه گیری ملاکی و بیشینه پراکنش انتخاب شده بودند، اجرا شد. داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختارمند، گردآوری و سپس با روش کُلایزی تحلیل شد. یافته ها: زنان سرپرست خانوار، حمایت های اجتماعی را در چهار مضمون شامل «تجربه زیسته از حمایت»، «عزت نفس»، «رفتار حمایت کننده» و «پیوندهای اجتماعی» ادراک می کنند. حمایت ها برای عده ای موجب رشد عزت نفسشان می شود؛ در مقابل، گروهی معتقدند که عزت نفسشان کاهش می یابد. همچنین براساس اینکه این حمایت ها توسط چه کسانی و با چه هدفی صورت می گیرد، ادراک آنان در قالب مضامین دیگری تجربه می شود. برخی معتقدند که این حمایت ها پیوندهای اجتماعی شان را مستحکم می کند و گروهی اعتقاد دارند که منزوی تر شده اند. فضای حمایتی برای بیشتر آنان بر بی اعتمادی، به خصوص نسبت به مردان بنا شده است؛ بنابراین همنوایی و کناره جویی، محورهای اصلی پیوندهای اجتماعی آنان است؛ ولی برای بیشتر آنان این حمایت ها به عنوان یک ضربه گیر روانی عمل می کند.
تعیین کننده های اجتماعی رفتار مسئولانه زیست محیطی با تأکید بر مدل KAP (مورد مطالعه: شهروندان شهر شوش)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تعیین گرهای اجتماعی رفتار مسئولانه زیست محیطی شهروندان شهر شوش با تأکید بر متغیرهای مستقل آگاهی زیست محیطی، نگرش زیست محیطی و احساس تعلق مکانی است. روش پژوهش از نوع پیمایشی بوده و نمونه آماری شامل 382 نفر از شهروندان 15 تا 65 سال شهر شوش است که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. ابزار گردآوری اطلاعات پژوهش پرسشنامه بوده است. یافته های توصیفی پژوهش نشان داد که میانگین رفتارهای مسئولانه زیست محیطی شهروندان شهر شوش در حد متوسط (88/59) است. نتایج تحلیل مسیر نشان داد بین متغیرهای احساس تعلق مکانی شهروندان، نگرش زیست محیطی و رفتارهای مسئؤلانه زیست محیطی آنان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که متغیرهای احساس تعلق مکانی (194/0)، آگاهی زیست محیطی (456/0)، نگرش زیست محیطی (225/0) به صورت مستقیم بر رفتار مسئولانه زیست محیطی تأثیر دارند. طبق یافته های تحقیق، متغیر احساس تعلق مکانی از طریق نگرش زیست محیطی 176/0 درصد اثر غیر مستقیم بر مسأله تحقیق داشته است. در مجموع، متغیرهای وارد شده در مدل توانستند 35/0 درصد تغییرات رفتار مسئؤلانه زیست محیطی را تبیین نمایند. مقایسه ضرایب بتاها نشان می دهد که اثر کل آگاهی زیست محیطی (476/0) در مقایسه با سایر متغیرهای وارد شده در مدل، بیشتر بوده است.
ارتباط سنجی سبک های رهبری مدیران با انگیزش شغلی معلمان(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
پژوهشنامه سبک زندگی سال ۹ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۶
33 - 54
حوزههای تخصصی:
این تحقیق با هدف بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و سبک های رهبری مدیران با انگیزش شغلی معلمان انجام شده است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از حیث گردآوردی داده ها توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه معلمان دوره اول و دوم ابتدایی شهرستان زرند در سال تحصیلی1401-1400 به تعداد، 880 نفر بودند، که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، تعداد 268 نفر به روش در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده هاپرسشنامه های استاندارد فرهنگ سازمانی دنیسون (2000)، انگیزش شغلی هرزبرگ(2000)، سبک رهبری هرسی و بلانچارد(1986) بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی (فراوانی و درصد فراوانی و میانگین) و استنباطی( آزمون معادلات ساختاری، ضریب همبستگی پیرسون) استفاده گردید. نتایج نشان داد که، بین فرهنگ سازمانی و سبک های رهبری مدیران با انگیزش شغلی معلمان مدارس ابتدایی شهرستان زرند رابطه وجود دارد. بین مولفه های فرهنگ سازمانی ( مشارکت شغلی، سازگاری، انطباق پذیری، مأموریتی) با انگیزش شغلی معلمان مدارس ابتدایی شهرستان زرند رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بین سبک رهبری دستوری مدیران با انگیزش شغلی معلمان مدارس ابتدایی شهرستان زرند رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. بین سبک رهبری تشویقی، مشارکتی، تفویض اختیار مدیران با انگیزش شغلی معلمان مدارس ابتدایی شهرستان زرند رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
اثربخشی الگوی مشاوره ای مبتنی بر آموزه های اسلامی صبر و بخشش بر کاهش تعارضات زناشویی(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
پژوهشنامه سبک زندگی سال ۹ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۶
71 - 89
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر باهدف اثربخشی الگوی مشاوره ای مبتنی بر آموزه های اسلامی صبر و بخشش بر کاهش تعارضات زناشویی انجام شد. طرح پژوهش آزمایشی از نوع شبه آزمایشی با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل زنان مراجعه کننده دارای تعارض زناشویی به مراکز مشاوره شهر قم بودند. روش نمونه گیری به روش نمونه گیری در دسترس بود. حجم نمونه شامل 20 زن متاهل بودند که به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. برای سنجش تعارضات زناشویی از پرسشنامه تعارضات زناشویی ثنایی و همکاران (1387) استفاده شد. تحلیل داده ها به روش تحلیل کوواریانس صورت گرفت. نتایج تحلیل داده های پژوهش نشان داد الگوی مشاوره مبتنی بر آموزه های اسلامی صبر و بخشش، باعث کاهش تعارضات زنان می شود و مقایسه دو گروه کنترل و آزمایش تفاوت معناداری را بین آن ها نشان داد، بنابراین فرضیه پژوهش تأیید شد (05/0p>). همچنین مقدار اندازه اثر (969/0) نشان داد که میزان تأثیر الگوی مشاوره ی مبتنی بر صبر و بخشش بر کاهش تعارضات زناشویی، قوی است. درواقع، پایبندی به سبک زندگی اسلامی به ویژه مولفه های صبر و بخشش فرد را قادر می سازد که از جنبه های مختلف فیزیولوژیکی، شناختی و عاطفی، خشم خود را کنترل کند و به او کمک می کند که مسئولیت اعمال خود را در تعارض ها بپذیرد. بنابراین پیشنهاد می شود با برگزاری سلسله کارگاه های آموزشی در مراکز مشاوره و در زمینه درمان های روان شناختی با رویکرد اسلامی و بر مبنای الگوی تدوین شده در جهت حل تعارضات و بهبود زندگی زناشویی گام برداشت.
تحلیل بوردیویی ارتباط فرهنگ با فضاهای شهری و معماری در سینمای اصغر فرهادی (مورد مطالعه: فیلم قهرمان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره ۵ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴
17 - 30
حوزههای تخصصی:
پیر بوردیو جامعه شناس فرانسوی با مطرح کردن نظریه میدان های اجتماعی و مفاهیمی چون تمایز، عادت واره و دوکسا، مطالعات جامعه شناختی فرهنگ را دچار تحولی نمود که تا امروز تاثیرش در نظریات مرتبط باقی مانده است. با وجود آنکه وی به طور مستقیم ارتباط آرای خود را با فضاهای شهری و معماری بیان نکرد، اما این مسئله یکی از حوزه های مهمی است که می توان در تحلیل آن به مفاهیم بوردیو رجوع کرد. معماری و فضاهای شهری، محیط زندگی افراد را ساخته و همواره در موقعیت تاثیرگذاری و تاثیر پذیری نسبت به جامعه و فرهنگ قرار دارند. ارتباط میان جامعه و فرهنگ با فضاهای شهری و معماری بحثی است که می تواند در بستر سینما به خوبی بازتاب یافته و مورد تحلیل قرار گیرد. پژوهش پیش رو با انتخاب فیلم «قهرمان»، آخرین ساخته اصغر فرهادی به عنوان نمونه موردی، چگونگی تاثیر و بازتاب معماری و فضاهای شهری را در آن بررسی کرده و برای تحلیل از آرای پیر بوردیو بهره برده است. در خلال تحلیل های این مقاله به تاثیرات شهر شیراز، منظر شهری، خانه ها و فرهنگ برآمده از آن ها و در نهایت میدان های اجتماعی پرداخته شده است. سپس بازتاب مفاهیم جامعه شناختی در این موارد مشخص شده اند. این پژوهش نشان می دهد که شهر شیراز و فضاهای شهری و معماری آن، چگونه با مفاهیم کلیدی بوردیو تطبیق یافته و با به نمایش گذاشتن میدان های مختلف از جمله زندان، انجمن های خیریه، بازار روایت خود را پیش برده است.
پیوند دیالکتیکی فرهنگ سایبری و منافع عمومی (مطالعه موردی: استارتاپ ان اف تی اینتروسپکت و کلکسیون های ان اف تی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر در پی آن است تا ظرفیت نوین و فن آورانه بلاک چین و NFT در فعالیت های خیریه ها را مورد کنکاش و تحلیل کیفی قرار دهد و با اتکا بر رویکردی خاص به تحلیل مزایا و معایب احتمالی این نوآوری بپردازد. روش پژوهش مبتنی بر تجربیات بدست آمده توسط استارت آپ ایرانی اینتروسپکشن است که شامل ادغام روش تحلیل محتوا و مصاحبه ها می باشد. در این روش، مصاحبه ها به عنوان داده های دست دوم جمع آوری شده اند اما جزئیات تک تک مصاحبه ها ذکر نشده و تنها نتایج و تحلیل آنها گنجانده شده است. بعد از جمع آوری و تحلیل دادها در میدان کسب و کارهای تکنولوژیک ، این نتیجه حاصل شد که استفاده از ظرفیت شبکه بلاک چین و مشتقات آن نقش به سزایی در شفاف سازی، نوآوری و تهییج بازارهای هنری به نفع خیریه ها دارد. علاوه بر این، ظرفیت های جهانی و فرامنطقه ای ویژه ای را نیز برای خیریه ها و سازمانهای مردم نهاد محلی فراهم می آورد که پیش از آن بسیار محدود بودند. با قیاس کسب و کارهای شخصی و حقوقی فعال در استارت آپ های هنری-تکنولوژی و تحلیل رسانه ها، متون و مصاحبه های افراد کلیدی این حوزه و مطالعه موردی یک کلکسیون ان اف تی ایرانی، ظرفیت این صنعت فرهنگی بر شمرده شد. به طور مشخص، ساز و کار نوینی همچون شبکه غیرمتمرکز و خودمختار می تواند با دور زدن محدودیتهای اعمال شده توسط تحریم های بانکی، ظرفیت قابل توجهی را در اختیار انجمن هایی بگذارد که به واسطه محدودیتهای اعمال شده بین المللی، فعالیت شان مختل و یا کمرنگ تر شده است.
جهانی شدن فرهنگ و تأثیر آن بر نگرش زنان به مفهوم آزادی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های جامعه شناسی معاصر سال ۱۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲۳
289 - 322
حوزههای تخصصی:
با ظهور مدرنیته متأخر و رشد جهانی شدن فرهنگ، دگرسانی در زندگی انسان گسترش یافته است که در این مسیر زنان نیز مستثنا نبوده اند. مسلّم است که تغییرات ایجادشده در نگرش زنان در دنیای امروز، واقعیتی انکارنشدنی است؛ ازاین رو، این پژوهش با هدف بررسی تأثیر جهانی شدن فرهنگ بر نگرش زنان به مفهوم آزادی با تأکید بر نظریه آزادی آیزایا برلین انجام شد. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار به کاررفته پرسش نامه بود. روایی های محتوایی و سازه ای تأیید شد؛ هم چنین پایایی ازطریق آلفای کرونباخ محاسبه شد و پایایی ترکیبی در بازه مطلوب قرار داشت. جامعه آماری پژوهش، زنان بین 17 تا 50 سال در شبکه اجتماعی اینستاگرام بودند که پس از بررسی های اولیه انتخاب شدند. نمونه گیری به صورت تصادفی و براساس فرمول کوکران، 300نفر بود. برای تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان می دهد، در مؤلفه استفاده از محصولات فرهنگی و هنری جهانی (رمان های خارجی، مشاهده فیلم وسریال های خارجی، مطالعه روزنامه و مجلات خارجی و سفرهای خارجی)، در درجه اول، مشاهده فیلم و سریال های خارجی بیشترین تأثیر را بر نگرش زنان به مفهوم آزادی مدنی و سپس به مفهوم آزادی فردی داشت و مؤلفه آگاهی از قوانین جهانی در رابطه با حقوق زنان بر نگرش زنان به مفهوم آزادی مدنی تأثیر بیشتری داشت. درباره مؤلفه استفاده از شبکه های جهانی اطلاعات (میزان استفاده زنان از ماهواره، شبکه های اجتماعی داخلی و خارجی، شبکه های خبری داخلی و خارجی)، بیشترین تأثیر به شبکه های خبری خارجی مربوط بود که بیشترین تأثیر را بر نگرش زنان به مفهوم آزادی فردی و سپس آزادی مدنی داشت؛ هم چنین نتایج ضرایب گام به گام رگرسیونی در متغیرهای جمعیت شناختی نشان داد که نگرش زنان به مفهوم آزادی های فردی و مدنی در افراد کمتر از 30سال و زنان با تحصیلات کارشناسی ارشد، به تعریف آزادی های فردی و مدنی آیزایا برلین نزدیک تر بود.
طراحی مدل سنجش از طریق رویکرد امنیت طراحی(SBD) در محله های شهری جهت کاهش فرصت جرم؛ نمونه مورد مطالعه: محله بهداشت تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی تابستان ۱۴۰۲ شماره ۵۵
139 - 165
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: رویکرد امنیت از طریق طراحی، یکی از موثرترین و کارا ترین رویکردها در زمینه ارتقاء امنیت شهری است که می تواند نقش بسزایی در ایمن سازی فضاهای شهری ایفا نماید. هدف از این مقاله ارائه مدلی برای سنجش امنیت شهری و معرفی رویکرد امنیت از طریق طراحی است. در این راستا، محله بهداشت در منطقه 18 تهران که به دلیل پایین بودن وضعیت امنیت شهری و وجود احساس ناامنی در بین ساکنان، به عنوان نمونه بررسی می شود. روش شناسی: در پژوهش حاضر، روش تحقیق بر اساس هدف، از نوع کاربردی و براساس ماهیت، توصیفی - تحلیلی و پیمایشی است.یافته ها: بنابراین، در تبیین ادبیات و سوابق موضوع تحقیق و ارائه مدل سنجش از مطالعات کتابخانه ای و برای جمع آوری اطلاعات با توجه به ماهیت تحقیق از روش های میدانی استفاده شده است. همچنین برای ارزیابی و اولویت بندی شاخص های ارائه شده در مدل تحلیلی تکنیک رتبه بندی فازی مورد استفاده قرار گرفته است.نتایج: نتایج حاصل از پژوهش نشان دهنده تفاوت میزان امنیت شهری درمیان پهنه های سه گانه محدوده مطالعاتی است به نحوی که پهنه 3 امن ترین پهنه در محدوده محسوب می شود، همچنین "قلمروپایی" با وزن 0.88 بیشترین نقش را در برقراری امنیت محدوده مطالعاتی بر عهده دارد و "نظارت "با وزن 0.08 کمترین میزان نقش را در کل محدوده برعهده دارد.
تحلیل گفتمانی زمینه های نارضایتی و رفتارهای اعتراضی دو دهه اخیر (با تأکید بر روش تحلیل گفتمان لاکلو و موف)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره ۱۰ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲۱
235 - 277
حوزههای تخصصی:
اهداف: پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه شناختی زمینه های نارضایتی و رفتارهای اعتراضی دو دهه اخیر (1380- تابستان 1400) در ایران با تأکید بر اعتراضات در استان خوزستان صورت گرفت. روش مطالعه: پژوهش برای دستیابی به هدف فوق از روش تحلیل گفتمان بهره برده است. مشارکت کنندگان پژوهش 34 نفر از افراد مطلع، معتمدین محلی و افراد دارای قدرت تحلیل مسائل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، مدیران و کارشناسان سازمان های مختلف در حوزه فضای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و امنیتی، اساتید دانشگاه و کارشناسان متخصص و آشنا به موضوع و متون موجود در زمینه وضعیت نارضایتی و اعتراضات موجود در دو دهه اخیر می باشد. این مشارکت کنندگان با استفاده از نمونه گیری نظری در فرآیند جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها انتخاب شده اند. داده ها با استفاده از روش مصاحبه عمیق جمع آوری و به کمک روش تحلیل گفتمان لاکلو و موف از طریق مراحل سه گانه (ترسیم فضای گفتمانی، غیریت سازی و مفصل بندی) تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: تحلیل گفتمان متون بازگوکننده آن بود که دال شناور اعتراضات و نا آرامی های در خوزستان با برجسته سازی «انباشت مطالبات مردم» به عنوان دال اصلی، رویکرد گفتمان اعتراضات و نا آرامی های در دو دهه اخیر در خوزستان را برای ما آشکار می نماید. چنین برجسته سازی ای، معرّف وقته ها یا مدلول هایی خاص خود می باشد؛ بطوریکه «نابرابری منطقه ای» «بحران آبی و خشکسالی» «معضلات زیست محیطی» «عدم حکمرانی خوب شهری» «احساس ناکامی و ناامیدی» «طایفه گرایی» «کنشگری بازیگران مختلف» «معیشت محوری» «احساس محرومیت نسبی» به عنوان وقته ها و دال های اصلی مفصل بندی گفتمان نارضایتی در دو دهه اخیر در خوزستان را سامان می دهند. نتیجه گیری: تحلیل گفتمان به روش لاکلاو و موف در خصوص نارضایتی ها در دو دهه اخیر در خوزستان، مبیّن آن است که مشکلات به جامانده از انبوه مسائل حل نشده استان خوزستان، کار را به نقطه جوش رسانده است و در این میان، ترکیبی از احساسات و ادراکات مردم خوزستان نیز بر رفتار و کنش سیاسی آنان تأثیر گذار بوده و در نهایت، بروز رفتار اعتراضی و پدیده ناآرامی را شکل داده است. بر اساس نتایج، مفصل بندی گفتمان حاکم بر رفتارهای اعتراضی و نارضایتی های اجتماعی در دو دهه اخیر ترسیم گردیده است.
تحلیل نشانه شناختیِ گفتمانی سینمای سورئالیستی ایران؛ مورد مطالعه: فیلم های هامون و خانه ای روی آب(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره ۵ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲
1 - 18
حوزههای تخصصی:
سینما امروزه به مثابه اندیشه و کنشی اجتماعی در بستر تحولات جامعه مطالعه می شود. از جمله مکاتب فکری که با آغاز موج نوی سینما شکل گرفت و تاثیر بسزایی در سینمای ایران داشت جریان سورئالیسم است. این پژوهش با تحلیل نشانه شناختی گفتمانی دو فیلم هامون (داریوش مهرجویی) و خانه ای روی آب (بهمن فرمان آرا) سعی در کندوکاو و مداقه در جریان سورءالیسم و ارتباط آن با بسترهای اجتماعی جامعه ایران دارد. طبق روش نشانه شناختی گفتمانی، این آثار دارای شاخصه های سینمای سورئالیستی شامل عناصر ذیل است: رئالیسم سیاه، سیالیت دال های مرکزی، شگفتی، آشفتگی و ابهام، ناامیدی و عدم تصور آینده برای نسل های جامعه، نقد افراطی مذهب و قشر متدین جامعه. همچنین جبرگرایی مکانیکی، آزادی، زوال نسل ها، تلفیق سوژه و ابژه و بی تعهدی و خودخواهی و سرگردانی از جمله دال های پیرامونی جریان سورئالیستی سینمای ایران است که در این فیلم ها بازنمایی شده است. این اصول در نظام نشانه شناختی شش گانه تصویری، حرکتی، گفتاری، نوشتاری، آوایی و موسیقایی در تحلیل متن آثار و بررسی زمینه زمانی و مکانی و بینامتنیت نیز تبیین شده است.
فروپاشی ساختارها و ظهور کاریزمای ملی (مقایسه تطبیقی انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی ایران سال ۲۴ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴
35 - 77
حوزههای تخصصی:
این مقاله به بررسی فرایند شکل گیری رهبری کاریزماتیک در ایران با تمرکز بر دو مقطع تاریخی پیش از انقلاب مشروطه و پیش از انقلاب اسلامی می پردازد. با استفاده از روش تحلیل تطبیقی تاریخی و رویکرد پیرومحور، تحقیق به تحلیل نقش بحران های اجتماعی، اقتصادی، مشارکت، مشروعیت و ایدئولوژی های فرهنگی در ظهور رهبری کاریزماتیک می پردازد. نتایج نشان می دهد که در حالی که بحران های اقتصادی و مشروعیت به تنهایی برای ظهور رهبری کاریزماتیک کافی نیستند، ترکیب بحران های اجتماعی و اقتصادی با ازجاکندگی نهادی و ایدئولوژی های مبتنی بر فرهنگ سنتی می تواند به شکل گیری رهبری کاریزماتیک منجر شود. مقایسه تطبیقی داده ها از دوره قاجار و پهلوی، تأثیر عمیق تغییرات ساخت اجتماعی و بحران های گسترده بر ظهور رهبری کاریزماتیک را نشان می دهد. این مطالعه به درک بهتر عواملی که به ظهور رهبران کاریزماتیک در شرایط بحرانی منجر می شود، کمک می کند.
بررسی رابطه انواع سرمایه خانواده و گرایش به رفتارهای پر خطر (مورد مطالعه: دانش آموزان شهر و روستای مقطع متوسطه دوم شهرستان الشتر)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
سرمایه و دارایی های یک خانواده، بر آینده و سرنوشت فرزندان تأثیر بسزایی دارد. از طرفی بروز و گسترش رفتارهای پرخطر در میان نوجوانان، که آینده سازان یک جامعه اند، مورد توجه جامعه قرار گرفته و نگرانی های زیادی را درباره آن به وجود آورده است. بر این اساس، پژوهش حاضر درصدد است تا رابطه بین سرمایه های متعدد خانواده و گرایش به رفتارهای پرخطر را در بین دانش آموزان بررسی کند. روش تحقیق پیمایش و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه دوم شهرستان الشتر است که براساس فرمول کوکران و نمونه گیری سهمیه ای، تعداد 340 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. از این تعداد، با توجه به سهم جمعیت دانش آموزان ساکن در شهر، 294 و در روستا 46 پرسش نامه جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داد ه ها با نرم افزارهای Spss 22 و Amos انجام شده است. یافته ها بیانگر آن است که از بین متغیرهای سرمایه ای خانواده، 3 متغیر سرمایه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی به ترتیب شدت ضریب رابطه، با رفتار پرخطر رابطه غیرمستقیم و معنادار دارند؛ اما با متغیر سرمایه نمادین، ارتباط معناداری به دست نیامد. میانگین رفتار پرخطر با توجه به جنسیت، نوع مدرسه و نوع سکونت متفاوت است. در مدل رگرسیونی، متغیرهای مستقل، 64/0درصد متغیر وابسته را تبیین کرده اند. همچنین مدل نظری پژوهش، با توجه به داده های جمع آوری شده در مدل معادله ساختاری، تأیید شد.
سوشیال تئوری انتقادی در مکتب اصالت فطرت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه پژوهی فرهنگی سال ۱۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۴۹)
71 - 95
حوزههای تخصصی:
منظور از «مکتب اصالت فطرت» بهره گیری از رویکردهای فلسفی و دینی رایج نیست؛ بلکه مقصود، طرح ایده هایی است که اگرچه در یک جغرافیای معین شکل گرفته اند، ولی می توانند در مستوای جهانشمول مورد استفاده قرار بگیرند. به دلیل امکان وجود روایت های مختلف از مدرنیته؛ می توان با بازخوانی و بازسازی سنت تاریخی و تمدنی خود، وضعیت خود را بنحو غیریوروسنتریکی صورتبندی کرد و آن را مبنای ترسیم دورنمای آینده قرار داد. لذا، نیازمند بهره گیری از ایده ها و مفاهیمی هستیم که در زیست جهان اسلامی یا در ارتباط با آن شکل گرفته باشند. در این مقاله به مفاهیم و ایده های کلیدی برخی از اندیشمندان از جمله علامه طباطبایی (مفهوم ادراکات اعتباری)، علامه جعفری(مفهوم فرهنگ مشترک بشری)، سیدمحمدباقر صدر (مفهوم منطقهالفراغ)، علی شریعتی (مفهوم جامعه ی عوضی)، امام موسی صدر(مفهوم ادیان در خدمت انسان)، سیدحسین العطاس (مفهوم ذهن مُنقاد)، مالکوم ایکس (مفاهیم House Negro و Field Negro)، رضا داوری اردکانی (مفهوم عقل گلخانه ای) پرداخته می شود.
مدل یابی شادابی اجتماعی بر اساس حمایت و سلامت اجتماعی با میانجی گری رضایت از زندگی در معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف مدل یابی شادابی اجتماعی بر اساس حمایت و سلامت اجتماعی با میانجی گری رضایت از زندگی در معلمان انجام شد.روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر اجرا پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش 56560 معلمان شهر تهران در سال تحصیلی 1400-1399 بودند. حجم نمونه طبق فرمول کوکران 384 نفر از معلمان بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. علاوه بر فرم اطلاعات جمعیت شناسی، برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های شادابی اجتماعی (لیندنبرگ،2000)، حمایت اجتماعی (فیشر،1999)، سلامت اجتماعی (کییز،2004) و رضایت از زندگی (داینر،2004) استفاده شد. داده ها با روش های ضرایب همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری در نرم افزارهای Spss25 و Smart Pls3 تحلیل شدند.یافته ها: مدل یابی شادابی اجتماعی بر اساس حمایت و سلامت اجتماعی با میانجی گری رضایت از زندگی در معلمان برازش مناسبی داشت. تاثیرحمایت اجتماعی، سلامت اجتماعی و رضایت از زندگی بر شادابی اجتماعی مستقیم و معنادار، ضمناً حمایت و سلامت اجتماعی بر رضایت از زندگی نیز تأثیر مستقیم و معنادار داشتند و با میانجی گری رضایت از زندگی تاثیرغیر مستقیم و معنادار بر شادابی اجتماعی داشتند (05/0>p).بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش برای بهبود شادابی اجتماعی معلمان می توان از طریق ارتقای حمایت اجتماعی، سلامت اجتماعی و رضایت از زندگی آنان اقدام کرد.