علی بوداقی

علی بوداقی

مدرک تحصیلی: دانشجوی دکتری جامعه شناسی اقتصاد و توسعه دانشگاه تبریز

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۷ مورد.
۱.

تحلیل ساختاری راهبردهای مقابله با سرقت های خشن در استان خوزستان با کاربرد نرم افزار MICMAC(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: سرقت های خشن همکاری بین بخشی حمایت اقتصادی و اجتماعی توانمندسازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵ تعداد دانلود : ۵۳
در عصر حاضر، جرم و جنایت یکی از چالش های مهم توسعه است. نرخ زیاد جرائم به خصوص سرقت های خشن در هر جامعه ای تأثیر مستقیم بر احساس امنیت و رفاه انسان دارد و توسعه همه جانبه را با چالش های جدی مواجه می سازد؛ بنابراین، هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی و رتبه بندی راهکارهای مقابله با سرقت های خشن در استان خوزستان است. در این پژوهش باتوجه به اهداف و ماهیت تحقیق از روش کیفی و رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری استفاده شده است. مشارکت کنندگان پژوهش حاضر 33 نفر از مطلعین کلیدی استان خوزستان اعم از اساتید گروه اقتصاد، جامعه شناسی و روان شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز و کارشناسان ارشد انتظامی استان خوزستان است که براساس روش نمونه گیری هدفمند با لحاظ قاعده اشباع نظری انتخاب شده است. در تحقیق حاضر برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده و یافته های تحقیق با استفاده از نرم افزار میک مک رتبه بندی شده است. نتایج پژوهش حاضر مهم ترین راهکارهای مقابله با سرقت های خشن را در استان خوزستان نشان داد؛ ازجمله: 1. پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر (رتبه اول)؛ 2. توانمندسازی اقتصادی و روانی نیروی انسانی (رتبه دوم)؛ 3. تقویت نظارت های محسوس و نامحسوس در مناطق جرم خیز (رتبه سوم)؛ 4. برخورد قاطعانه قوه قضائیه با مجرمان (رتبه چهارم)؛ 5. پیشگیری و مقابله با ورود سلاح به کشور (رتبه پنجم)؛ 6. آموزش و آگاه سازی شهروندان (رتبه ششم).
۲.

فهم تجارب زیسته ی حاشیه نشینان از نابرابری اجتماعی (مورد مطالعه: حاشیه نشینان شهر کوت عبدالله)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نابرابری اجتماعی حاشیه نشینان پدیدارشناسی تفسیری محرومیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲ تعداد دانلود : ۱۵
نابرابری اجتماعی از گذشته های دور همواره به عنوان یکی از مهم ترین مسائل جوامع بشری مطرح بوده است، پیچیدگی های مفهوم نابرابری باعث ایجاد نظرات مختلفی حول بایسته های تعدیل یا توجیه آن در جوامع مختلف شده است. حاشیه نشینان اطراف کلان شهرها معمولاً به دلیل مقایسه وضعیت منطقه با مناطق برخوردار و مرفه نشین، نابرابری ها را عمیق تر و شدیدتر تجربه می کنند و ادراک خاصی از این موضوع دارند. در این تحقیق به دنبال پاسخ به سؤالاتی نظیر اینکه حاشیه نشینان کوت عبدالله چه برداشتی و چه تجاربی از نابرابری اجتماعی دارند؟ عوامل مؤثر بر تجربه نابرابری اجتماعی آنها کدامند؟ و حاشیه نشینان چگونه با نابرابری کنار می آیند؟(مکانیسم سازگاری) هستیم.در این مقاله سعی شده با استفاده از روش کیفی و رویکرد پدیدارشناسی تفسیری و با در نظر گرفتن صدای خاموش حاشیه نشینان، تجربه زیسته مشارکت کنندگان از نابرابری اجتماعی مورد واکاوی قرار گیرد. به این منظور از طریق مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته با تعداد 21 نفر که با استراتژی نمونه گیری هدفمند انتخاب گردیدند، اطلاعات مورد نیاز گردآوری شده اند. یافته های تحقیق با استفاده از روش تحلیل پدیدارشناسی تفسیری اسمیت و همکارن مورد تحلیل قرار گرفته اند. از مجموع مصاحبه ها تعداد 9 مقوله و 26 مفهوم استخراج گردیدند. مقولات استخراج شده شامل: فوران محرومیت، تبعیض های ساختاری ادراک شده، احساس رها شدگی، ناکارآمدی دولت و کژاورگی اقدامات آن، جاافتادگی وضعیت نابرابر، فضا-مکان طرد شده، اراده ساختاری کنترل کننده، تشدید آسیب های اجتماعی و انفعال گرایی می باشند. یافته های به دست آمده از تحقیق نشان می دهد حاشیه نشینان شهر کوت عبدالله با توجه به مجاورت با کلان شهر اهواز و همچنین چاه های نفت و شرکت های نیشکر و صنایع فولاد اطراف این منطقه، محرومیت عمیقی را احساس می کنند که ناشی از بی توجهی ها و بی اعتنایی ها به رفاه مردم بومی منطقه می باشد.
۳.

کاوشی در تجربه زیسته کودکان زباله گرد در اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کودکان کار خیابانی روش کیفی زباله گردی شهر اهواز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷ تعداد دانلود : ۸۶
در سال های اخیر بر شمار کودکان کار خیابانی در اهواز افزوده شده است و در میان این کودکان، زباله گردها ازنظر تعداد بر دیگران پیشی گرفته اند. کودکان زباله گرد در ساعات مختلف شبانه روز و با دردست داشتن یک گونی، چرخ دستی و یا با استفاده از موتورهای سه چرخ و دیگر وسایل مشابه، به جستجو در سطل های زباله و یا کیسه ها و بسته های زباله قرارداده شده در کوچه ها می پردازند و نتیجه تلاش خود را در انتهای فعالیت، به انبارهای ضایعاتی عرضه می کنند. این پژوهش در پی کشف تجربه زیسته این زباله گردها طی فرایند یادشده و ارائه فهم موشکافانه تری از وضعیت آنان در شهر اهواز بوده که با توجه به موضوع و ماهیت تحقیق، از روش پدیدارشناسی تفسیری استفاده شده است. مشارکت کنندگان در پژوهش، ۳۶ نفر کودک زباله گرد بودند که از استراتژی های متنوعی همانند مشارکت طولانی در بستر، توصیف غنی، تأیید مشارکت کنندگان و بررسی همکاران برای اعتباربخشی به داده های حاصل از مصاحبه و مشاهده استفاده شد. مقولات اصلی استخراج شده شامل گرادیان اجتماعی، ضعف ظرفیت فرهنگی خانوادگی، فقر سلامت کودکان کار، ضعف برخورداری از حمایت های نهادهای متولی، امید به تغییر و امکان تحرک اجتماعی افقی، تلقی زباله گردی به مثابه شغل شرافتمندانه و احساس غرور و در معرض رفتارهای پُرخطر بودن کودکان کار بود. این نتایج دلالت بر آن داشت که زباله گردی متأثر از موضوعات گوناگونی است و نباید تنها اقتصادی درک شود. علاوه برآن، بخش قابل توجهی از کودکان کار خیابانی ساکن محلات حاشیه نشین بوده اند و عضوی از خانواده یا خویشاوندان همراه بسیاری از آن ها حضور داشته است.
۴.

نقش دولت و شرکت های بزرگ محلی در توزیع درآمد: مطالعه موردی مناطق شهری استان خوزستان (مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دولت محلی توزیع درآمد شرکت های ملی GMM خوزستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲ تعداد دانلود : ۱۳۱
یکی از چالش های مهم در توسعه منطقه ای بررسی نقش دولت های محلی و ارتباط آن با شرکت های بزرگ محلی بر توزیع درآمد است؛ به خصوص زمانی که شرکت های بزرگ اهداف ملی داشته باشند و عمده توان تولیدی آن ها سرمایه بر و دانش بر باشد ولی منطقه تحت پوشش شرکت کاربر باشد. هدف اصلی در این تحقیق بررسی نقش دولت و شرکت های بزرگ محلی بر توزیع درآمد است. برای این منظور، استان خوزستان به دلیل ویژگی های منحصربه فرد از این منظر انتخاب شد و برای دوره 1385 تا 1399 به صورت فصلی و با استفاده از روش GMM به بررسی اهداف تحقیق پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که اثر هزینه های جاری و عمرانی دولت در استان بر ضریب جینی شهری منفی و معنادار و اثر متغیر ارزش افزوده شرکت های بزرگ صنعتی استان بر ضریب جینی شهری مثبت و معنادار است. با توجه به نتایج تحقیق، پیشنهاد می شود با یک هماهنگی و برنامه ریزی دقیق بین شرکت های بزرگ و مدیران استانی، در راستای کاهش نارضایتی و نابرابری درآمدی استان با سیاست هایی همچون افزایش اشتغال بومی و آموزش نیروهای بومی استان گام بردارند.
۵.

مدل سازی اهمال کاری تحصیلی دانشجویان و راهبردهای مواجهه با آن بر اساس نظریه داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سیاست گذاری آموزشی اهمال کاری دانشگاهی دانشجویان تحصیلات تکمیلی نظرییه داده بنیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲ تعداد دانلود : ۲۰
مطالعیه اهمال کاری تحصیلی درمیان دانشجویان می تواند حمایت علمی و استراتژی های تصمیم گیری ضروری را برای مؤسسات آموزش عالی برای ارتقای سلامت روانی دانشجویان فراهم کند. این پژوهش با هدف مدل سازی اهمال کاری تحصیلی درمیان دانشجویان تحصیلات تکمیلی و شناسایی راهبردهای مواجهه با آن، ازطریق رویکردی کیفی و با استفاده از نظرییه داده بنیاد انجام شده است. درمجموع 15 عضو هیئت علمی در این مطالعه شرکت کردند و به صورت هدفمند و براساس قاعدیه اشباع نظری مورد مصاحبه قرار گرفتند. تحلیل داده ها براساس سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی صورت گرفت. ناتوانی علمی و پژوهشی، ناکارآمدی سیستم دانشگاهی (ضعف مکانیزم های سیستم جذب دانشجو، مدیریت و قوانین آموزشی ناکارآمد، ضعف ارتباط مؤثر دانشگاه با صنعت و جامعه و فقدان آموزش توجیهی)، بازار کار و فرصت های شغلی ازجمله شرایط علّی شکل گیری اهمال کاری است. در مقابل دانشجویان از استراتژی های منفعلانه و یا فعلانه (راهبرد انطباقی و راهبرد فرصت های نامشروع) در برابر اهمال کاری استفاده می کنند. باورهای اجتماعی، وجود راه های میان بر، حمایت خانوادگی و بیگانگی دانشگاهی اساتید به عنوان شرایط مداخله گر و ماهیت رشته های دانشگاهی (در حوزیه علوم انسانی و علوم پایه)، کمبود تجهیزات علمی و پژوهشی تعدد نقش و حضوری یا مجازی بودن آموزش به عنوان شرایط زمینه ای بر راهبردها تأثیر می گذارند. پیامدهای این رفتار تضعیف اعتبار علمی و اخلاق حرفه ای، تضعیف سرماییه فرهنگی جامعه است. به طورکلی، انجام مداوم رفتار اهمال کارانه، می تواند پاسخی معنادار به شرایط اجتماعی، فرهنگی و سازمانی باشد. این رفتار نه تنها نتیجه ای از عوامل فردی، بلکه واکنشی به ساختارهای کلان و انتظارات اجتماعی است، که هم زمان نشان دهندیه عاملیت فردی در مدیریت شرایط است.
۶.

بررسی جامعه شناختی رابطه ی بین اعتیاد به گوشی هوشمند و رفتار فابینگ مورد مطالعه زنان 29-18 سال شهرستان رامهرمز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رفتار فابینگ اعتیاد به موبایل آشفتگی زندگی روزانه پیش بینی مثبت شهرستان رامهرمز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱ تعداد دانلود : ۲۱
در سال های اخیر همزمان با گذار دیجیتالی و افزایش استفاده ی کاربران از گوشی هوشمند، رفتار فابینگ به عنوان یک پدیده نوظهور توجه اندیشمندان و صاحب نظران را به خود معطوف کرده است. مفهوم یاد شده که به معنای نادیده گرفتن دیگران در حین استفاده از موبایل است؛ کیفیت روابط اجتماعی، مهارت های اجتماعی، بهزیستی زنان و رضایت زناشویی را تحت الشعاع قرار داده و همانند سایر پدیده ها متاثر از عوامل عدیده ای است. در این پژوهش با تکیه بر نظریه های دیوید و رابرتز و جفری آرنت رابطه ی اعتیاد به گوشی هوشمند با رفتار فابینگ زنان 29-18 سال شهرستان رامهرمز بررسی شده است. روش تحقیق پیمایشی بوده و جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه زنان 29 تا 18 سال شهرستان رامهرمز است که بر اساس فرمول کوکران و به روش نمونه گیری خوشه ای، 370 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده است. در تحقیق حاضر برای اندازه گیری متغیرهای تحقیق از پرسش نامه استاندارد رفتار فابینگ کرسول (2012) و اعتیاد به گوشی هوشمند کون و همکاران (2013 ) استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که بین اعتیاد به گوشی هوشمند و رفتار فابینگ رابطه ی معنی دار sig= 0/000)) وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان داد که 64 درصد تغییرات متغیر وابسته را متغیرهای وارد شده در مدل یعنی پیش بینی مثبت، آشفتگی زندگی روزانه و استفاده افراطی از موبایل تبیین می کنند. بنابراین، بر اساس یافته های تحقیق می توان گفت که اعتیاد به مویایل نقش مهمی در شیوع رفتار فابینگ زنان شهرستان رامهرمز دارد
۷.

تحلیل داده بنیاد پیشران های مؤثر بر فقر شهری در مناطق نیمه برخوردار استان خوزستان (شهرستان شادگان و رامهرمز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فقرچندبعدی ساختمان ذهنی سنتی تزاید در اعتقادات روستازدگی چالش اعتبار حمایت ناکافی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۵۶
آگاهی از وضعیت فقر در یک جامعه اولین قدم در مسیر برنامه ریزی برای مبارزه با فقر و محرومیت و بررسی نتایج برنامه ها و سیاست های پیشین و احیاناً تجدیدنظر در آنها خواهد بود. این پژوهش با هدف ارائه مدلی برای تبیین فقر در مناطق شهری نیمه برخوردار استان خوزستان می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش، نظریه داده بنیاد است. مشارکت کنندگان پژوهش حاضر 24 نفر از ذینفعان مرتبط با فقر هستند که یا ساکن مناطق مورد پژوهش هستند و یا تجارب کار و فعالیت اداری و تعامل با این مناطق را دارند. جهت جمع آوری داده ها از تکنیک مصاحبه نیمه ساختاریافته و برای انتخاب موردها از نمونه گیری هدفمند استفاده شده است. بعد از کدگذاری، ده مقوله اصلی از داده ها پدیدار شد که هر یک از مقوله ها به صورت کامل با استناد به متن مصاحبه ها مورد تحلیل قرار گرفته اند. پاردایم ظهوریافته شامل سه بعد شرایط، کنش تعامل ها و پیامدها است که بر مبنای نتایج پژوهش در بعد شرایط شامل (عدم ظرفیت سازی اجتماعیه از تکنولوژی ابتدایی) و در بعد کنش تعامل (تخصیص تسهیلات دولتی به کسدینی، کوتاهی و ع اقوام، مهاجرت، دلزدگی از مسئولین) است که حول یک مقوله ی هسته به نام (توسعه نامتوازن و بدقواره میان منطقه ای- روستازدگی در مبداء) شکل گرفته اند.
۸.

واکاوی فرایند فقر در مناطق شهری استان خوزستان (مورد: شهر اهواز و آبادان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: محرومیت از قابلیت ها فرهنگ ضعیف کار عدم شایسته سالاری احساس تبعیض و نابرابری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۲۱
در عصر حاضر فقر یکی از مهم ترین مسائل جوامع بشری است. شیوع فقر در جامعه، فرایند توسعه را در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با چالش مواجه می سازد. فقر در مناطق شهری مثل سایر پدیده ها متأثر از عوامل مختلفی است که در این پژوهش با استفاده از روش کیفی و استراتژی تئوری داده بنیاد، فرایند فقر در مناطق شهری استان خوزستان (اهواز و آبادان) بررسی شده است. مشارکت کنندگان پژوهش حاضر 46 نفر از مطلعین کلیدی اعم از خبرگان دانشگاهی، کارشناسان ارشد دستگاه های اجرایی (کارشناسان استانداری، کارشناسان دفتر تسهیل گری اهواز، کارشناسان اجتماعی فرمانداری اهواز و آبادان)، افراد و خانواده های ساکن در مناطق شهری اهواز و آبادان بوده است. در تحقیق حاضر برای گردآوری داده ها از تکنیک مصاحبه و برای انتخاب موردها از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شده است. مصاحبه با رسیدن به مرحله اشباع نظری ادامه یافته است. یافته های تحقیق نشان داد که مقولاتی چون فرهنگ ضعیف کار و روالمند شدن فقر، بیکاری و رکود اقتصادی، حمایت و پشتیبانی ضعیف از حاشیه نشینان، سرمایه ی روان شناختی ضعیف، عدم توانمندسازی حاشیه نشینان، عدم شایسته سالاری، توزیع نامتقارن منابع و احساس تبعیض و نابرابری، ناکارآمدی در مدیریت شهری، فساد اقتصادی و اداری، فرهنگ مطالبه گری ضعیف مردم و ضعف اتخاذ مشی علمی در سیاست گذاری ها از شرایط علی تأثیرگذار بر فقر بوده است. طبق نتایج پژوهش، فوران احساس محرومیت از قابلیت ها به عنوان مقوله محوری از متن مصاحبه ها مکشوف گردید. بر اساس یافته های تحقیق می توان گفت که توجه به استراتژی هایی چون 1. تروج فرهنگ کار در جامعه، 2. سرمایه گذاری در مناطق حاد و حمایت از سرمایه گذار 3. توجه به آموزش های مهارت زا در مناطق فقرنشین و... می تواند نقش مهمی در مقابله با فقر داشته باشد.
۹.

مردم نگاری چندمیدانه اثرگذاری گسترش کرونا بر مناسک عزا (میدان مطالعه: ساکنین زاگرس جنوبی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تغییر سبک عزاداری پاندمی کووید- 19 زاگرس جنوبی ایلات و عشایر بهمئی و بختیاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰ تعداد دانلود : ۲۸۱
گسترش ویروس کووید-19، زندگی بشر در کره ی خاکی را به میزان متفاوتی متأثر کرده است. برخی از اثرات این ویروس در حوزه ی فرهنگ روزمره و عمومی قابل رؤیت است. یکی از عرصه های متأثر از این پاندمی، سبک عزاداری است. تغییرات فرهنگی در سبک عزاداری به سبب ماهیت تدریجی خود چندان به چشم نمی آیند مگر اینکه نگاهی فرایندی به آن ها داشته باشیم. در زاگرس میانی و جنوبی که محل اسکان دو ایل بختیاری و بهمئی است؛ تغییرات سبک زندگی به ویژه در برگزاری مراسم سوگواری و سایر کنش های جمعی طی ماه های اخیر به وضوح به چشم می آیند. در میان افراد ایلات مذکور و در شهرستان های ایذه، باغملک و رامهرمز متأثر از گسترش ویروس، یک عقب نشینی احتیاط آمیز و در راستای حفظ بقا در برگزاری مناسک و آیین های جمعی به چشم می آید. هدف این مقاله مطالعه ی مردم نگارانه ی تغییرات رخ داده در این منطقه از منظر ذکر شده است. داده های مطالعه از کار میدانی در ماه های اخیر در مناطق روستایی و شهری ایذه، رامهرمز و باغملک گرد آوری شده است. مشاهدات روزانه، گوش دادن به روایت های مرتبط و حضور یا مشاهده ی مشارکتی در زندگی روزانه و موقعیت های مرتبط با تشییع و سوگ، کمک کرده اند تا یادداشت های میدانی تولید شوند. بر این اساس تم ها و کدهای تحلیلی شکل گرفتند. نتایج نشان داد که گسترش ویروس، با عقب نشینی از برخی آیین های سوگ، این مراسم را از نظر طول دوره ی برگزاری و جمعیت حاضر در مراسم کوتاه تر کرده و بر پیوندهای خویشاوندی به سبب قطع زنجیره ی همدلی أثر منفی گذاشته است.
۱۰.

تعیین کننده های جمعیت شناختی پس انداز خانوار با تاکید بر گذار سنی (مورد مطالعه: سرپرستان خانوار استان تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گذار سنی پس انداز خانوار سن سرپرست خانوار مدل چرخه زندگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴ تعداد دانلود : ۱۹۷
متغیرهای جمعیتی می توانند نقش تعیین کننده ای در سطح پس انداز داشته باشند. ازاین رو، تحقیق حاضر با استفاده از داده های مقطعی و با سنجش میزان پس انداز در بین خانوارهای شهری تهران قصد دارد ارتباط آن را با گذار سنی آزمون نماید. روش تحقیق تحلیل ثانویه بوده است. داده های مورد بررسی شامل اطلاعات 18610 خانوار شرکت کننده در نمونه گیری از هزینه و درآمدهای خانوارهای شهری استان تهران سال 1397 می باشد که به طور سالانه توسط مرکز آمار ایران انجام و اطلاعات خام آن در اختیار محققان قرار داده می شود. در این پژوهش از تئوری گذار سنی دایسون و تئوری چرخه زندگی مودیگلیانی و اندو به عنوان چارچوب نظری تحقیق استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که میانگین درصدی پس انداز در بین خانوارهای موردبررسی متوسط به پایین، 80/21 می باشد؛ همچنین، بر اساس نتایج آزمون های تفاوت میانگین T,F، میانگین پس انداز خانوار به تفکیک متغیرهای سن سرپرست خانوار، جنسیت و وضع فعالیت متفاوت می باشد؛ همچنین، نتایج نشان می دهد که تئوری چرخه زندگی در اقتصاد شهری تهران صدق می کند و جمعیت جوان فعال دارای میزان پس انداز معنادار بیشتری نسبت به دو طیف کودکان-نوجوانان و کهن سالان است.واژگان کلیدی: گذار سنی، پس انداز خانوار، سن سرپرست خانوار، مدل چرخه زندگی.
۱۱.

مطالعه ی تعیین گرهای اقتصادی- اجتماعی تاب آوری اجتماعی (مورد مطالعه: سرپرستان خانوار شهرستان رامهرمز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تاب آوری اجتماعی سرمایه اجتماعی سرمایه اقتصادی جهت گیری مذهبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷ تعداد دانلود : ۱۳۴
باگسترش بلایای طبیعی، انسانی و پیامدهای گسترده ی آنها ضرورت تقویت شاخص های تاب آوری اجتماعی در بین کنشگران اجتماعی بیش از پیش احساس می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعه شناختی تعیین گرهای اقتصادی-اجتماعی تاب آوری اجتماعی در میان سرپرستان خانوار شهرستان رامهرمز انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را تمامی سرپرستان خانوار شهر رامهرمز می دهند که بر اساس آخرین سرشماری سال ۱۳۹۵ برابر با جمعیت حدود 20/ ۱۲۷ خانوار می باشد و 384 خانوار به عنوان حجم نمونه با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. در تحقیق حاضر داده ها با استفاده از نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شده است. یافته های توصیفی تحقیق نشان داد که میزان تاب آوری اجتماعی در بین سرپرستان خانوار شهرستان رامهرمز در حد متوسط به بالا می باشد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین متغیرهای جهت گیری مذهبی، سرمایه اجتماعی و تاب آوری اجتماعی رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد. همچنین، بین متغیرهای سرمایه اقتصادی و تاب آوری اجتماعی در میان پاسخگویان رابطه معناداری ملاحظه نشد. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان داد که متغیرهای وارد شده در مدل (جهت گیری مذهبی درونی، سرمایه اجتماعی شناختی، جهت گیری بیرونی مذهبی) 177/0 واریانس متغیر وابسته را تبیین می نمایند. با مقایسه ی ضرایب بتاها می توان گفت که متغیر جهت گیری مذهبی درونی با ضریب بتا 233/0بیشترین تاثیر را بر تاب آوری اجتماعی دارد.
۱۲.

واکاوی تعیین گرهای اجتماعی و فرهنگی نگهداری و استفاده از سلاح گرم در استان خوزستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سلاح گرم عوامل اجتماعی و فرهنگی بازتولید ناموزون سنت های قومی سامان دهی روش نظریه داده بنیاد خوزستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۹۹
مقدمه: اطلاع از تعیین گرهای اجتماعی و فرهنگی در استفاده از سلاح گرم در استان خوزستان، ازاین رو اهمیت دارد که شواهد اولیه نشان می دهد این موضوع، یکی از دغدغه های روزمره مسئولان استان و شهروندان است. روش: این مطالعه از نوع پژوهش های کیفی است که با استفاده از روش نظریه داده بنیاد انجام شده است. شیوه گردآوری داده ها، مصاحبه بوده و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری، با 42 نفر از خبرگان و مطلعان کلیدی استان خوزستان انجام شده است. یافته ها: تحلیل داده ها به احصای مدل پژوهش منجر شد که در بعد شرایط علی، شامل کم و کیف نظارت رسمی، نافرمانی مدنی، کارکرد نمادین سلاح، احساس محرومیت و تبعیض، مصرف نمایشی سلاح، برجسته سازی قدرت قبیله، ضعف برنامه ریزی استراتژیک، شرایط آنومیک، تعصب طایفه ای، بازاندیشی هویتی، هویت مدار شدن مصرف سلاح و در بعد شرایط زمینه ای، (تعیین گرهای اقتصادی) شامل فقر و بیکاری، فشار اقتصادی ادراک شده، پایگاه اقتصادی- اجتماعی استفاده کنندگان، دسترسی آسان و ارزان به سلاح، درآمدزایی، در بعد شرایط مداخله گر (تعیین گرهای فرهنگی) شامل فوران جو و فرهنگ عشایری در مرکز استان، سکون فرهنگی پیرسالاری، سلاح نماد مردانگی و تکریم سران، سرمایه فرهنگی پایین استفاده کنندگان، دیرینگی آیین و رسوم قومی، کم و کیف جامعه پذیری خانوادگی، کم کاری سازمان های فرهنگی، فقدان اوقات فراغت، گروه های مرجع قومی، باور به تکریم سنت های محلی و باارزش بودن مصرف سلاح است. همچنین در بعد استراتژی ها شامل ضرورت وضع قوانین، سامان دهی سلاح های دارای مجوز، پایش مستمر مجوز سلاح، پایش با محوریت مطالبه گری شهروندی، تدوین راهبرد فرهنگی جایگزین سلاح، کارآمدسازی قانون در مواجهه با حل منازعات محلی، استفاده مستمر از ظرفیت معتمدان محلی، اولویت دهی تیراندازی در مصوبات شورای تأمین و ... است. از نظر مشارکت کنندگان، مهم ترین پیامدها نیز شامل تشدید احساس ناامنی در استان، ارزیابی منفی شهروندان از عملکرد نظام حکمرانی محلی، کاهش حس تعلق به مکان و ... است که حول مقوله هسته «بازتولید ناموزون سنت های قومی» سامان دهی شده است.
۱۳.

تعیین کننده های اجتماعی رفتار مسئولانه زیست محیطی با تأکید بر مدل KAP (مورد مطالعه: شهروندان شهر شوش)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نگرش زیست محیطی احساس تعلق مکانی آگاهی زیست محیطی رفتارهای زیست محیطی مسئولانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۸ تعداد دانلود : ۲۶۲
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تعیین گرهای اجتماعی رفتار مسئولانه زیست محیطی شهروندان شهر شوش با تأکید بر متغیرهای مستقل آگاهی زیست محیطی، نگرش زیست محیطی و احساس تعلق مکانی است. روش پژوهش از نوع پیمایشی بوده و نمونه آماری شامل 382 نفر از شهروندان 15 تا 65 سال شهر شوش است که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. ابزار گردآوری اطلاعات پژوهش پرسشنامه بوده است. یافته های توصیفی پژوهش نشان داد که میانگین رفتارهای مسئولانه زیست محیطی شهروندان شهر شوش در حد متوسط (88/59) است. نتایج تحلیل مسیر نشان داد  بین متغیرهای احساس تعلق مکانی شهروندان، نگرش زیست محیطی و رفتارهای مسئؤلانه زیست محیطی آنان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که متغیرهای احساس تعلق مکانی (194/0)، آگاهی زیست محیطی (456/0)، نگرش زیست محیطی (225/0) به صورت مستقیم بر رفتار مسئولانه زیست محیطی تأثیر دارند. طبق یافته های تحقیق، متغیر احساس تعلق مکانی از طریق نگرش زیست محیطی  176/0 درصد اثر غیر مستقیم بر مسأله تحقیق داشته است. در مجموع، متغیرهای وارد شده در مدل توانستند 35/0 درصد تغییرات رفتار مسئؤلانه زیست محیطی را تبیین نمایند. مقایسه ضرایب بتاها نشان می دهد که اثر کل آگاهی زیست محیطی (476/0) در مقایسه با سایر متغیرهای وارد شده در مدل، بیشتر بوده است.   
۱۴.

مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM) عوامل اقتصادی-اجتماعی مؤثر بر سرقت های خشن در استان خوزستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مدل سازی ساختاری تفسیری سرقت های خشن نابرابری اقتصادی- اجتماعی عادی شدن سرقت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۳۳
در سال های اخیر افزایش سرقت های خشن به عنوان یکی از انواع جرایم خشن توجه اندیشمندان و پژوهشگران حوزه جامعه شناسی را جلب کرده است. سرقت های خشن، کیفیت زندگی، ثبات اجتماعی، احساس امنیت اجتماعی کنشگران اجتماعی را در سطوح مختلف تهدید کرده که به نوبه ی خود شاخص های توسعه اجتماعی را در ابعاد مختلف متأثر می کند؛ بر این اساس، هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی عوامل اقتصادی- اجتماعی مؤثر بر سرقت های خشن در استان خوزستان بود. در این پژوهش از روش کیفی و رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری استفاده شد و یافته های پژوهش با استفاده از نرم افزار میک مک تحلیل شد. مشارکت کنندگان پژوهش حاضر 33 نفر از خبرگان انتظامی استان خوزستان، اساتید جامعه شناسی، روان شناسی و اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز  بودند. در تحقیق حاضر برای انتخاب موردها از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. معیارهای ورود افراد به مطالعه، داشتن تخصص و اطلاعات کافی درباره سرقت های خشن  بوده و شرط توقف فرایند گردآوری داده ها، اجماع نظر متخصصان درباره موضوع و اشباع نظری بود. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که میزان سرقت های خشن در استان خوزستان (از منظر خبرگان) در حد زیاد بود. رتبه بندی عوامل شناسایی شده با استفاده از نرم افزار میک مک نشان داد که مهم ترین عوامل سرقت های خشن در استان خوزستان به ترتیب آنومی اجتماعی (رتبه اول)، فقر فرهنگی (رتبه دوم)، عادی شدن سرقت در بین سارقان (رتبه سوم)، اعتیاد به موادمخدر (رتبه چهارم)، نابرابری اقتصادی-اجتماعی (رتبه پنجم) و فقر و بیکاری در استان (رتبه ششم) است.   
۱۵.

واکاوی فرآیند توسعه زیست بوم کارآفرینی در استان خوزستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استان خوزستان حمایت و پشتیبانی چندسطحی روش کیفی زیست بوم کارآفرینی نظریه داده بنیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۳ تعداد دانلود : ۳۴۳
این مطالعه به روش کیفی، با هدف فهم ابعاد و زوایای توسعه زیست بوم کارآفرینی در استان خوزستان به انجام رسیده است. روش مورد استفاده در این پژوهش، نظریه داده بنیاد است. داده های این پژوهش از طریق مصاحبه عمیق و نمونه گیری هدفمند-نظری با 37 نفر از صاحب نظران حوزه کارآفرینی، مدیران شرکت های دانش بنیان و استادان رشته های اقتصاد، مدیریت و جامعه شناسی استان خوزستان گردآوری شده و برای تحلیل داده ها از پنج مرحله کدگذاری باز، تشخیص مفاهیم، توسعه مفاهیم در جهت مطالعه ویژگی ها، تحلیل داده ها برای زمینه و واردکردن فرایند به تحلیل و یکپارچه سازی مقولات استفاده شد. مدل ظهوریافته شامل سه بعد شرایط، کنش تعامل ها و پیامدها است. بعد «شرایط» شامل ساختار بروکراتیک، توانمندسازی و اقدامات تواناساز، عملکرد نهادهای متولی و ضعف در تدوین و اجرای قوانین، بعد «کنش تعامل»، شامل تقویت روابط شبکه ای، تدوین سیاست های حمایتی، ترویج گفتمان کارآفرینی، تدوین نقشه جامع کارآفرینی با رویکرد محلی نگری، برگزاری دوره های آموزشی، ترغیب عاملان استان به کار گروهی، جهش تولید، مشارکت دهی کارآفرینان و شرکت های دانش بنیان در تصمیم گیری های مرتبط با کارآفرینی، جوان گرایی و توجه به صلاحدید حرفه ای، تقویت مسئولیت پذیری سازمانی در قبال کارآفرینی و بعد «پیامدها»، شامل کاهش نرخ مهاجرت برون استانی، بهبود شاخص های توانمندسازی روان شناختی کنشگران، توسعه اقتصادی پایدار، امنیت عمومی، اشاعه فرهنگ کارآفرینی، کاهش میزان آسیب های اجتماعی، و توسعه انسانی و اجتماعی و اقتصادی است که حول یک مقوله هسته به نام «پشتیبانی و حمایت چندسطحی» شکل گرفته اند.
۱۶.

ارائه مدل پارادایمی فقر و تبیین جامعه شناختی آن در مناطق محروم استان خوزستان (مورد مطالعه: شهرهای حمیدیه و اندیکا)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فقر شهری روش نظریه داده بنیاد شهرهای اندیکا و حمیدیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۲۳۳
این مطالعه کیفی، با هدف ارائه مدل پارادایمی فقر و تبیین جامعه شناختی آن در شهرهای محروم اندیکا و حمیدیه در استان خوزستان به انجام رسیده است. روش مورد استفاده در این پژوهش، نظریه داده بنیاد است.  در این پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شده و تعداد مشارکت کنندگان 40 نفر بوده است. بعد از کدگذاری، نوزده مقوله اصلی پدیدار شد. پاردایم ظهوریافته، در بعد شرایط شامل(چالش تأمین اعتبار از طریق جذب اعتبارات بخش دولتی و خصوصی، ضعف فرهنگ کار و مهارت آموزی در میان جوانان(ساختمان ذهنی دولت گرا)، بی توجهی به شایسته سالاری در مدیریت شهرستان، عدم حمایت ویژه از مناطق محروم استان، عدم خودباوری جوانان در نتیجه محرومیت( پذیرش روانی فرهنگ فقر)، توزیع ناعادلانه فرصت ها در نتیجه وجود فساد اداری، نارضایتی از میزان حمایت دولت و مشکل نقدینگی در راه اندازی بنگاه های کوچک، خانگی و زودبازده، ضعف سرمایه اجتماعی جوانان در مناطق شهری) و در بعد کنش – تعامل (کلید اشتغال؛ مهارت آموزی همراه با نگاه کارآفرینی، ایجاد و تقویت شهرک های صنعتی، تخصیص اعتبارات ملی و ویژه، شایسته سالاری و انتخاب مدیران متخصص، جهادی و اثربخش، ظرفیت های اجتماع محور، پشتوانه رفع فقر) و در بعد پیامدها (نزاع ها و تنش های طایفه ای و قومی به عنوان عامل تشدید چرخه فقر، بی قدرتی و بیگانگی اجتماعی، کاهش کیفیت سبد کالای مصرفی خانوارها  و تورم غذایی( فرسایش شاخص قدرت خرید مردم)، احساس یأس اجتماعی، فرسایش اعتماد اجتماعی، آسیب های اجتماعی) است که حول یک مقوله هسته به نام «فقر شهری در پیوند با محرومیت از فرصت ها در روستا و حاشیه ها» شکل گرفته اند.   واژه های کلیدی فقر شهری، روش نظریه داده بنیاد، شهرهای اندیکا و حمیدیه  
۱۷.

مطالعه کیفی موانع و چالش های توسعه زیست بوم کارآفرینی(EE) در استان خوزستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: هابیتوس دولتی ساختار سازمانی بروکراتیک و غیر تواناساز شکاف آگاهی بحران سرمایه ی روان شناختی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۲۱۱
با گذار از جامعه پیشامدرن به مدرن و فراصنعتی، توسعه ی زیست بوم کارآفرینی در راستای اشتغال زایی و توسعه ی پایدار توجه اندیشمندان و صاحب نظران را به خود جلب کرده است. اساساَ زیست بوم کارآفرینی، محیط خلاق را برای کارفرینان و نوآوران فراهم می کند. توسعه زیست بوم کارآفرینی در گرو شناسایی موانع و چالش های این حوزه از منظر خبرگان می باشد. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی موانع و چالش های توسعه ی زیست بوم کارآفرینی در استان خوزستان می باشد. روش تحقیق کیفی و مشارکت کنندگان پژوهش حاضر 37 نفر از کارآفرینان، مدیران شرکت های دانش بنیان و اساتید رشته های اقتصاد، مدیریت و جامعه شناسی استان خوزستان می باشد که به روش نمونه گیری هدفمند و با لحاظ قاعده اشباع و حداکثر تنوع انتخاب شده است. کدگذای یافته های مصاحبه نشان داد که مقولاتی چون ضعف رهبری استراتژیک و کارآفرینانه، بحران سرمایه ی روان شناختی، عوامل جمعیت شناختی و زمینه ای، فرسایش سرمایه اجتماعی، ساختار سازمانی بوروکراتیک و غیر تواناساز، رکود و بی ثباتی اقتصادی، شکاف آگاهی و آموزش ناکافی، اقتصاد تک محصولی از موانع و چالش های توسعه ی زیست بوم کارآفرینی در استان خوزستان می باشد. همچنین، از متن یافته های مصاحبه ها، هابیتوس دولتی به عنوان مقوله مرکزی مکشوف گردید.
۱۸.

مطالعه جامعه شناختی تأثیر سرمایه اجتماعی و کیفیت خدمات آموزشی بر احساس نابرابری اجتماعی مطالعه موردی: دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهرستان ایذه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: احساس نابرابری اجتماعی کیفیت خدمات آموزشی سرمایه اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۷ تعداد دانلود : ۲۶۲
نابرابری اجتماعی همواره یکی از مسائل مهم مدنظر دانشمندان جامعه شناسی بوده است. دسترسی نابرابر افراد به منابع ارزشمند موجب ایجاد احساس نابرابری اجتماعی می شود و گسترش احساس نابرابری اجتماعی بین افراد، پیامدهای جبران ناپذیری را در سطح جوامع به همراه دارد؛ بنابراین، بررسی میزان نابرابری در جوامع و شناسایی عوامل مؤثر بر آن بسیار اهمیت دارد. در این زمینه، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی و کیفیت خدمات آموزشی بر احساس نابرابری اجتماعی بین دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهرستان ایذه انجام شده است. مشارکت کنندگان با روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و داده های مدنظر به وسیله پرسش نامه و 362 نفر از دانش آموزان دختر و پسر دوره متوسطه دوم شهرستان ایذه در سال تحصیلی 1399-1398 گردآوری شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان دهنده تأثیرگذاری و رابطه معکوس سرمایه اجتماعی و کیفیت خدمات آموزشی بر متغیر احساس نابرابری اجتماعی است؛ به گونه ای که با کاهش سرمایه اجتماعی و کیفیت خدمات آموزشی، احساس نابرابری اجتماعی بین دانش آموزان افزایش می یابد.
۱۹.

مدل سازی پیشران های تأثیرگذار بر تحرک اجتماعی بین نسلی زنان شهر دهلران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۴۲ تعداد دانلود : ۱۸۵
هدف مقاله حاضر، بررسی پیشران های تأثیرگذار  بر تحرک اجتماعی بین نسلی در میان زنان شهر دهلران است. روش اجرای پژوهش پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان شهر دهلران می باشد، که حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران به تعداد 373 نفر تعیین شد. از لحاظ زمانی این پژوهش در سال 1399 1398 اجرا شده است. شاخص های روایی و پایایی بخش مدل اندازه گیری مدل نشان می دهند که مدل از برازش خوبی  برخوردار است. نتایج مدل سازی معادلات ساختاری تأثیر متغیر سرمایه اجتماعی، مصرف رسانه ای، تقدیرگرایی، کلیشه های جنسیتی و احساس عدالت اجتماعی را بر تحرک اجتماعی بین نسلی زنان را تأیید کرده است. همچنین نتایج نشان می دهد متغیر مصرف رسانه ای بیشترین تأثیر را بر متغیر تحرک اجتماعی بین نسلی دارد و در مرتبه بعد متغیرهای تقدیرگرایی، کلیشه های جنسیتی، احساس عدالت اجتماعی و سرمایه اجتماعی قرار دارند. درنهایت این که متغیرهای پژوهش توانسته اند 5/29 درصد از تغییرات متغیر تحرک اجتماعی بین نسلی را تبیین کنند.
۲۰.

بررسی جامعه شناختی میزان تاب آوری اجتماعی در بین سرپرستان خانوار شهر رامهرمز و برخی عوامل مرتبط با آن(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۲۱۲
تاب آوری اجتماعی، خصیصه ذاتی و توانایی بخش ها و واحد های اجتماعی یک جامعه، به منظور کاهش آشفتگی های اجتماعی و تقلیل از هم گسیختگی ها و ایجاد شرایط مثبت و سازگار است. هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان تاب آوری اجتماعی در میان سرپرستان خانوار شهر رامهرمز و برخی عوامل مرتبط با آن است. روش پژوهش، پیمایش و ابزار گرد آوری داده ها پرسش نامه بوده است. جامعه آماری پژوهش را سرپرستان خانوار شهر رامهرمز تشکیل می دهند که ۳۸۴ خانوار از آنها به عنوان حجم نمونه، با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد میانگین تاب آوری اجتماعی سرپرستان خانوار (36/87) در حد متوسط رو به بالا قرار دارد و بین متغیرهای مستقل حمایت اجتماعی ادراک شده، سرمایه فرهنگی و امید به آینده با تاب آوری اجتماعی رابطه معنی داری وجود دارد. یافته های تحلیل مسیر نشان داد اثر مستقیم و غیرمستقیم و کل سازه های حمایت اجتماعی و سرمایه فرهنگی بر مسئله تحقیق معنی دار بوده است. با مقایسه ضرایب بتاها، می توان گفت اثر کل سازه سرمایه فرهنگی (39/0) در مقایسه با دیگر متغیرهای واردشده در مدل، یعنی امید به آینده و حمایت اجتماعی، بیشتر است. درمجموع، متغیرهای یادشده توانستند 20/0 تغییرات متغیر تاب آوری اجتماعی را تبیین کنند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان