ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۴۴۱ تا ۱٬۴۶۰ مورد از کل ۱۰٬۵۱۵ مورد.
۱۴۴۲.

ترجمه متون مطبوعاتی و مشکلات دانشجویان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱۷
ترجمه متون مطبوعاتی (فرانسه به فارسی و بالعکس) یکی از واحدهای تخصصی دانشجویان زبان فرانسه در دانشگاه های ایران است. با توجه به اینکه روزنامه نگاران برای نگارش این نوع متون اغلب از واژگان، عبارات و ساختارهای خاص خود استفاده می کنند و جوانان دانشجو معمولا آشنایی کامل با آنها در زبان خارجی ندارند، لذا در ترجمه آن با مشکلاتی مواجه می شوند. مقاله حاضر به بررسی اجمالی این مشکلات از دیدگاه فردی می پردازد که سالهای متمادی این واحدها را در دانشگاه های مختلف برای گروه های بسیاری تدریس کرده است. هم چنین، نویسنده مقاله، بعنوان مدرسی که از نزدیک با جنبه های گوناگون مشکلات دانشجویان آشناست، پیشنهاداتی را در زمینه های مورد نظر ارایه می دهد.
۱۴۴۳.

حالت و حالت نمایی در وفسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حالت نمایی ترتیب واژگانی حالت در وفسی تک واژ تلفیقی رابطه نما

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱۵ تعداد دانلود : ۹۷۴
هدف از پژوهش حاضر، شناسایی انواع حالت های دستوری در وفسی، از زبان های ایرانی شمال غربی، و بررسی شیوه های حالت نمایی آن هاست. در این باره، چهارده حالت دستوری در وفسی قابل شناسایی است که از طریق راهبرد های گوناگون زبانی به شرح زیر نشان گذاری می شوند: 1. استفاده از تک واژ به صورت پسوند؛ 2. استفاده از حروف اضافه؛ 3. استفاده از واژه بست ها (حروف اضافة وابسته از لحاظ آوایی)؛ 4. استفاده از ترتیب واژگانی؛ و 5. استفاده از ویژگی های زبرزنجیری. نتایج تحقیق، که در طی جدول هایی در مقاله آورده شده است، نشان می دهد که حالت های «کنایی»، «مفعولی»، «مفعولی حرف اضافه»، «به واسطه»، و «ملکی»، در گویش، با استفاده از تک واژ های تلفیقیِ حالت غیر مستقیم؛ همچنین حالت «به واسطه» (علاوه بر راهبرد پیشین) در ساخت های خاص، با استفاده از واژه بست؛ حالت های «ازی»، «بایی»، «برایی»، «ابزاری»، «مکانی»، و «حرکتی» از طریق حروف اضافه؛ و حالت های «فاعلی» و «مطلق» از طریق ترتیب واژگانی و نوع ساختار جمله حالت نمایی می گردند. علاوه بر آن، در نمایاندن حالت «ندایی» در وفسی، از ویژگی زبرزنجیریِ آهنگ خیزان بهره برده می شود.
۱۴۴۵.

تجلیات زبان فرهنگ و محیط مازندران در اشعار نیما(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گروه اسمی ساختواژه واژگان مازندرانی همنشینی معنایی باور محلی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی اجتماعی/جامعه شناسی زبان
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات کلیات شخصیت ها شاعران معاصر
تعداد بازدید : ۱۸۱۱
مقاله حاضر بر آن است تا تاثیرات محیطی از قبیل زبان ، فرهنگ و شرایط جغرافیایی مازندران را در اشعار نیما توصیف و بررسی نماید . زبان شناسان اجتماعی معتقدند هر زبان تا حد زیادی منعکس کننده واقعیات و خصوصیات بیرونی پیرامون خود می باشد .
۱۴۴۷.

معرفی کتاب: بررسی زبانی ـ اجتماعی تغییر زبان در مازندرانی، مینو شهیدی، اُپسالا، 2008، 319 صفحه

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی اجتماعی/جامعه شناسی زبان
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی نقد و بررسی کتاب
تعداد بازدید : ۱۸۱۰ تعداد دانلود : ۹۹۹
زبان نهادی است اجتماعی که از تحولات جوامع بشری تأثیر می پذیرد و دچار دگرگونی می شود. از دهة 1960 به بعد، نقش عوامل اجتماعی در ساخت، کاربرد، و تنوعات زبانی به طور جدی مورد توجه پژوهش گران قرار گرفت و مطالعاتی آغاز شد که به پیدایش شاخه جدیدی از دانش زبان شناسی با عنوان «زبان شناسی اجتماعی» انجامید. این شاخه نوپای زبان شناسی نه تنها به توصیف متغیر های اجتماعی مانند سن، جنسیت، شهرنشینی، طبقه اجتماعی و تحصیلات می پردازد، بلکه ردپای این متغیر ها را در تحولات زبانی دنبال و نحوه تأثیر آن ها را در ساخت ها و صورت های زبانی بررسی می کند.
۱۴۴۸.

نگاه تطبیقی به زبان های کره یی و فارسی

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱۲ تعداد دانلود : ۱۱۱۰
در طول اقامتم در کره ی جنوبی، سال های 1373-1375، که به آموزش زبان فارسی در دانشگاه مطالعات خارجی هنکوک، سئول، اشتغال داشتم فرصت ارزنده یی یافتم که با این سرزمین، مردم پرتلاش و مهربان آن، آداب و رسوم زییبا و پیشرفت های شگفت انگیزشان در دو یا سه دهه ی اخیر آشنا شوم. این مقاله حاصل آن آشنایی و مقایسه ی مختصر زبان کره یی، با زبان فارسی، در چند مورد محدود است.شاید گوینده ی هر زبان هند و اروپایی کنجکاو باشد که، هر چند به صورت کلی و مختصر، بین زبان خود و یک زبان ناآشنای غیر هند و اروپایی مقایسه یی انجام دهد.در مقایسه ی حاضر به این نتیجه رسیدم که روابط بین کره یی و فارسی، گرچه به دو خانواده ی کاملا جدا تعلق دارند، تنها بر اساس اختلافات نیست بلکه شباهت های زیادی نیز در آنها یافت می شود. بخش اول مقاله به آموزش زبان فارسی در دانشگاه مطالعات خارجی هنکوک، سرزمین کره ی جنوبی و زندگی و فرهنگ مردم آن کشور مربوط می شود. در بخش بعدی، نظریات مربوط به منشأ زبان کره یی مورد بحث قرار گرفته است با این نتیجه که کره یی حاصل پیوند آلتایی با عناصر زبانی از جنوب شبه جزیره ی کره می باشد.
۱۴۵۱.

تحلیل و توصیف گویش شناختی یک زبان رمزی خانوادگی خاص در مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آرگو گویش زبان شناسی اجتماعی زبان رمزی فرهنگ مشهد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰۹ تعداد دانلود : ۸۲۹
در فرهنگ عامیانه گاهی این تمایل وجود دارد که گویشوران در میان خود به گونه ای سخن بگویند تا بیگانگان به راز و رمزشان پی نبرند. از این رو، برخی از خرده فرهنگ های محلی یا گروه های اجتماعی درصدد ساخت زبان رمزی1 (لوترا) برمی آیند تا از آن در میان گروه خود استفاده کنند. این زبان رمزی بیشتر بر پایه گویش غالب و رایج در هر منطقه ساخته می شود، قواعد صرف و نحو آن بر اساس همان گویش یا شبیه آن است و فرمول های خاص آوایی مهم ترین ابزار ایجاد رمز در آن هاست. در این مقاله ضمن مطالعه این پدیده در فرهنگ عامه مردم ایران، ویژگی های یک زبان رمزی خاص- که در میان یک گروه نسبتا گسترده خویشاوندی در مشهد رایج است- بررسی می شود و البته هنوز نام خاصی برای آن تعیین نشده است؛ اما با عنوان «زبان خانواده برومند» از آن یاد می شود. این زبان که حدود چهار تا پنج نسل از عمر آن می گذرد، زبان رمزی زنده ای است که در میان گویشوران خود نسل به نسل انتقال یافته و بیشتر ویژگی های زبان های رمزی را داراست. برخی از واژگان این زبان عربی است؛ برخی واژگان فارسی هستند که تغییر شکل یا تغییر آوایی یافته اند، و نیز برخی از آن ها واژگان ساختگی اند و ریشه مشخصی ندارند. این زبان تنها در میان همین گروه از مردم مشهد دیده شده است و در هیچ کجای ایران و جهان گویشور ندارد.
۱۴۵۲.

بازنمایی نقش زنان در ادبیّات جنگ برای کودک از منظر گفتمان شناسی انتقادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحلیل گفتمان انتقادی هویت جنسی ادبیات جنگ تبعیض جنسی زبانی برتری جویی (هژمونی)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰۶ تعداد دانلود : ۱۰۶۳
در سه دهه اخیر تحلیل دقیق زبان و گفتمان و بررسی های انتقادی در علوم انسانی و اجتماعی مورد توجه زیادی قرار گرفته است. گفتمان شناسی انتقادی از جمله نظریاتی است که تأثیرات منفی کاربرد زبان در ایجاد و حفظ روابط قدرت و سلطه را در جامعه مورد توجه قرار می دهد. از این رو نابرابری های اجتماعی از جمله تبعیض نژادی، مذهبی، سنی، جنسی، موقعیتی از موارد کانونی و مورد توجه در بررسی های انجام شده در چهارچوب این نظریه بوده اند. تحقیق حاضر نیز به طور موردی به بررسی نابرابری جنسی در ادبیات جنگ برای کودک و تأثیر آن بر شکل گیری هویت جنسی کودکان ایرانی می پردازد. برای این منظور ده داستان شامل هفت داستان کوتاه و سه داستان بلند در حوزه ادبیات دفاع مقدس انتخاب شده است. داستان ها چه از نظر تعداد شخصیت ها و چه از نظر نوع فعالیت ها و شرکت و مرتبط بودن با مساله جنگ مردگرا می باشند. زنان یا نادیده گرفته شده و یا در صورت حضور در داستان، منفعل و منفک از مساله جنگ هستند. در این تحقیق با توجه به مفاهیم قدرت، سلطه و برتری جویی( هژمونی) و از طریق بررسی کلیشه ها، پیش فرض ها، حسن تعبیر، سوء تعبیر و سایر راه کارهای گفتمانی که در بررسی های تحلیل گفتمان انتقادی رایج می باشند نشان می دهیم که چگونه بازنمایی منفعلانه و حتی حذف جنس مؤنث در این داستان ها و بازنمایی فعال و پویای جنس مذکر حتی گروه های نوجوان و پیر می تواند با تأثیر گذاشتن بر شکل گیری هویت دختران و پسران به حفظ و ایجاد روابط ناعادلانه قدرت میان زن و مرد که در آن زن در سوی ضعیف و مرد در سوی قوی آن قرار دارد کمک کند.
۱۴۵۵.

بررسی سمبولیک اجتماعی- مذهبی داستان کوتاه "آن سوی بوته ها" اثر فارستر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سکولاریزم درون ما یه شا لو ده نما د ین نگا ره ما د یگر ایى لائیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰۶ تعداد دانلود : ۱۰۶۷
باور کلى گروهى در ایران آنست که مردم کشورهاى غربى، مخصوصا دانشمندان، فلاسفه، و شخصیت هاى ادبى، افکارمادى داشته و از سکولاریزم حمایت مى کنند و انتظار مى رود که در آثار ادبى نیز مادیگرایى و سکولاریزم تبلیغ شود. به همین دلیل بسیار شگفت انگیزاست که درون مایهء اصلى داستان کوتاهى به قلم نویسنده اى غربى، رد مادیگرایى و افکار سکولار باشد و جهان آخرت را هم مورد بحث و مداقه قرار دهد. عنوان این داستان زیبا، جذاب و کم نظیررا به فارسى مى توان "آن سوى بوته ها ترجمه کرد. هدف اصلى نگارندهء این مقاله اثبات این مدعا است که نویسندهء داستان فوق الذکر بینش مادیگرایى را یک نظام سیاسى- اجتماعى غلط و بى اعتبار دانسته و آن را سخت مورد نکوهش قرار مى دهد، وى با ظرافت خاصى نشان مى دهد که چنین نظام فکرى، با فطرت و ذات انسان بیگانه برده و آشکارا با آن در تضاد است.
۱۴۵۶.

اختلاف تلفظ در زبان فارسی ، به ویژه در نخستین هجای واژه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زبان فارسی فرهنگ نویسی مصوت واژگان دخیل لهجه تهرانی وامواژه تاجیکی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰۴
امروزه مردم ساکن تهران بسیاری از واژه‏ها را در گفت و گوی رسمی، متفاوت از یکدیگر تلفظ می‏کنند. از سوی دیگر، مجریان برنامه‏های صدا و سیما برخی واژه ها را متفاوت از مردم تلفظ می کنند و این شبهه را پدید می آورد که تلفظ اغلب یا همه مردم نادرست یا عامیانه است. در موارد متعدد، فرهنگ های لغت نیز تلفظ مردم را ضبط نکرده اند؛ بلکه تلفظ قدیمی واژه یا تلفظ اصلی آن در زبان مبدا را ثبت کرده اند. پژوهش حاضر، با هدف تدوین چگونگی یکی از انواع اختلاف تلفظ در فارسی امروز و مشخص کردن علل پیدایش آن صورت پذیرفته است. در این پژوهش 52 واژه که گمان می رفته چند گونه تلفظ دارند (مصوتِ هجای اولشان گاهی aبوده است و گاهی e)، انتخاب و در یک متن گنجانده شده است. سپس از 1460 ساکن تهران، تلفظ متن و واژه‏های موردنظر به‏دست آمده است. مقاله حاضر با استفاده از تحقیق میدانی، واژه های دارای اختلاف تلفظ را در پنج گروه تقسیم‏بندی می کند و به تحلیل هریک از آن ها می‏پردازد. همچنین دلایل ضعف روش فرهنگ های لغت فارسی در ثبت تلفظ واژه‏ها بررسی می شود و علل اختلاف تلفظ در آن‏ها مورد بحث ذکر می گردد.
۱۴۵۷.

بررسی گواه نمایی در زبان فارسی : رویکردی رده شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زبان فارسی گواه نمایی گواه نمای مستقیم گواه نمای غیر مستقیم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰۵ تعداد دانلود : ۹۵۹
گواه نمایی به شیوه ی رمزگذاری زبان برای مشخص کردن منبع خبر ونیز عملکرد گوینده به منظور صحیح جلوه دادن سخنش اطلاق می گردد. آیخنوالد[1] (2004) از بررسی ساختهای گواه نما ی حدود 500 زبان دنیا مدلی ارائه داده است که در آن گواه نمایی در زبان ها از منظر ساختاری به دو صورت دستوری شامل وندها و واژه بستهای تصریفی و صورت غیردستوری شامل راهبردهای واژگانی و نحوی می باشد. وی گواه نمایی را از منظر معنایی بطور کلی شامل دو نوع مستقیم (دست اول) و غیرمستقیم (دست دوم یا چندم) می داند که از این لحاظ منبع اطلاعات به شش گروه حسی دیداری، حسی غیردیداری، استنباطی، حدسی، شایعه (شنیده) و نقل قول تقسیم می گردد. هدف از این تحقیق مشخص نمودن جایگاه گواه نمایی در زبان فارسی است. نتیجة این پژوهش مشخص نمود که زبان فارسی ازجمله زبان هایی است که از لحاظ ساختاری فاقد گواه نمای دستوری می باشند و همچون بیشتر زبان های هند و اروپایی دارای عناصر زبانی است که علاوه بر نقش و جایگاه اولیه ی خود در زبان نقش گواه نما را نیز ایفا می کنند. برخی از ساخت های گواه نما در زبان فارسی شامل مجهول های غیرشخصی، مقولات وجه نما، مشخصه های زمان و نمود، نقل قول و گزارش و نیز افعال حسی و ادراکی می باشند. این ساختارهای صوری در برگیرنده ی قالب های معنایی گواه نماهای مستقیم و غیرمستقیم و نیزدر برخی موارد مشخص کننده ی انواع منبع اطلاعات می باشند.
۱۴۵۸.

بررسی زبان شناختی به گویی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: به گویی طبقه بندی وارن ساخت های به گویانه ساخت های صوری ساخت های معنایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰۳ تعداد دانلود : ۹۶۰
به­گویی ابزار گفتمانی قدرتمندی است که برای تقویت­ و افزایش نزاکت اجتماعی و حفظ خود­ انگارة اجتماعی طرفین گفت و گو به کار می رود و سازگاری روابط بین­فردی را آسان می­کند. بیشتر واژه­های به­گویانه در زبان فارسی در حوزة مسائل مربوط به مرگ، مسائل جنسی، مواد زاید بدن، تبلیغات، ناتوانایی­های جسمی، اعضای بدن، بیماری­های روانی، مواد مخدر، ناسزاها و تجارت به کار می­روند. هدف پژوهش حاضر بررسی شیوه­های ساخت به­گویی­ها و طبقه­بندی آن ها در زبان فارسی است. در این مقاله می کوشیم به این پرسش پاسخ دهیم که به­گویی­ها در زبان فارسی از چه ابزار و سازوکارهای زبانی و شناختی بهره می برند؟ با توجه به تحلیل­های صورت گرفته در این مقاله، در زبان فارسی، سه شیوة اصلی تغییر واجی، وام گیری واژگانی و ساخت­های معنایی در جهت ساخت به گویی ها به کار می­روند. در این پژوهش نشان می دهیم که ابزارهای زبانی به کار رفته در ساخت به گویی­ها در زبان فارسی عبارت اند از تکرار شوندگی، حذف، وام­گیری واژگانی، استلزام معنایی، استعاره، مجاز، تضاد معنایی، کم­گفت، مبالغه، اطناب، رَدّ خُلف، واژه­های مبهم، گسترش معنایی و عبارات اشاره­ای.
۱۴۵۹.

بررسی مقایسه ای قید در زبان های روسی و فارسی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: متمم پیشوند ارتباط نحوى وابسته قید پسوند

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری نحو
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری رده شناسی زبان
تعداد بازدید : ۱۸۰۳ تعداد دانلود : ۱۰۸۳
در زبان روسى و فارسى، قید یکى از انواع کلام اکست که از لحاظ حالات صرفى تغییر نمى کد. از لحاظ نحوى، قید در هر دو زبان مى تراند در کنار خود متمم داشته باشد. برخى از زبان شناسان، قید تفضیلى را همان قید تعییریافته محسوب مى کنند و معتقدند که قید در زبان روسى تغییر مى کند. در زبان فارسى نقش نحوى واژه در جمله می تواند وجه تمایز قید از صفت باشد. در هر دو زبان، قید گاهى واژه اى یا گاهى کل معنى جمله را به مفهوم معینى محدود مى سازد. در زبان فارسى، اعضاى اصلى جمله نیز مى توانند در کنار خود وابسته (متمم) داشته باشند. قید در هر دو زبان هیچگاه با واژه دیگر در حالت مضاف و مضاف الیه قرار نمى گیرد، بلکه ارتباط نحوى مجانبت برقرار مى کند. مقایسه قید در هر دو زبان نشان مى دهد که برخى ساختارها، در هر دو زبان، از لحاظ اعضاى جمله، از یکدیگر متفاوت اند که در این مقاله بدان پرداخته خواهد شد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان