مدیریت صنعتی

مدیریت صنعتی

مدیریت صنعتی دوره 6 تابستان 1393 شماره 2 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

اندازه گیری همسویی راهبردی سازمانی: رویکرد پویایی سیستم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی عملکرد پویایی شناسی سیستم ها سیستم ارزیابی عملکرد راهبردی پویا همسویی راهبردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۱۶
شرط بقا در محیط به شدت رقابتی امروز، کسب مزیت رقابتی است. از منابع مهم کسب مزیت رقابتی ایجاد و ارتقای همسویی راهبردی است. همسویی راهبردی به لحاظ ماهیتی، مفهومی کیفی و انتزاعی است و یک مفهوم کیفی تا زمانی که کمّی نشده و تعریف عملیاتی از آن صورت نگرفته، از چندان ارزش کاربردی برخوردار نخواهد بود. این مقاله با مبنا قراردادن یک فرمول عمومی و اتخاذ رویکرد سیستم های پویا، مدل نهایی اندازه گیری همسویی راهبردی سازمان را به دست می دهد. با استفاده از روش دلفی و گروه کانونی ترکیب نهایی متغیرها، ابعاد و مؤلفه ها مشخص شدند. از روش پویایی شناسی سیستم ها برای شناسایی و تعریف مفروضات پویا و چرخه های علّی استفاده شد. مطالعه به لحاظ روش شناسی از نوع آمیخته اکتشافی است که در آن دو دسته از داده ها به صورت مدارک و مستندات تاریخی و دیگری، داده های دست اول از پرسشنامه ها استفاده شده اند. با اجرای مدل در یک نمونه موردی، اعتبار آن به تأیید رسید و اندازه گیری مقدار همسویی راهبردی در آن انجام گرفت. خروجی های مدل نشان داد که از آن می توان به منزله یک سیستم ارزیابی و بهبود عملکرد راهبردی پویا استفاده کرد.
۲.

بررسی تأثیر مؤلفه های تأمین در مدیریت زنجیره عرضه بر شاخص های عملکردی سازمان با روش مدل معادلات ساختاری (مورد مطالعه: صنعت الکترونیک خودرویی ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عملکرد سازمان مدیریت زنجیره عرضه مشارکت تأمین کنندگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳ تعداد دانلود : ۹۴
مدیریت زنجیره عرضه به منظور هماهنگ سازی اعضای زنجیره در عصر جدید، توجه محققان زیادی را به خود جلب کرده است؛ به طوری که آن را یک رویکرد راهبردی برای تقاضا، عملیات، تدارکات و مدیریت فرایند لجستیکی درنظر می گیرند. پژوهش حاضر به بررسی مؤلفه های تأمین در مدیریت زنجیره عرضه می پردازد و تأثیر آنها را بر عملکرد صنایع الکترونیک قطعات خودرویِ ایران بررسی می کند. مدل مفهومی پژوهش از ادغام چندین مدل حاصل شده است و جامعه آماری آن نیز شرکت های تولیدکننده قطعات الکترونیکی خودرو در ایران بوده که با ابزار پرسشنامه و تجزیه و تحلیل های آماری و روش مدل معادلات ساختاری، فرضیه های مدل مفهومی آزمایش شدند. یافته های ناشی از این پژوهش نشان داد که مؤلفه های تأمین در مدیریت زنجیره عرضه با یکدیگر همبستگی داشته و هر یک نیز بر عملکرد سازمانی تأثیرگذارند. بنابراین مدیران ارشد باید برای دست یافتن به مزیت های رقابتی نسبت به رقبای خود، این رویکرد را در سازمان مستقر کرده تا به منفعت های ناشی از آنها دست یابند.
۳.

بررسی تأثیر استراتژی کسب وکار بر موفقیت سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی در شرکت های ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استراتژی کسب وکار تحلیل واریانس سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی موفقیت پس از استقرار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۹۸
در سال های اخیر با افزایش تمایل سازمان ها به استقرار و به کارگیری سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی، مدیران و پژوهشگران بسیاری با این سؤال مواجه شده اند که متغیرهای سازمانی چگونه بر به کارگیری این سیستم اثر خواهد گذاشت و بهره گیری موفق از آن در بستر کدام خصوصیات سازمانی محتمل تر خواهد بود. در این پژوهش به بررسی تأثیر استراتژی کسب وکار سازمان بر موفقیت سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی در مرحله پس از استقرار، پرداخته شده است. به این منظور، ابتدا با طرح فرضیه ای، وجود رابطه معنی دار میان استراتژی کسب وکار و موفقیت سیستم بررسی شده، سپس به منظور مقایسه انواع استراتژی ها و تعیین بهترین استراتژی، سه فرضیه دوبخشی تدوین شده است. جمع آوری داده ها با به کارگیری پرسشنامه استاندارد و بومی شده و به شیوه سرشماری روی تمامی سازمان های ایرانی دارنده این سیستم، انجام گرفته است. بررسی فرضیه اصلی پژوهش به کمک آزمون تحلیل واریانس انجام گرفت و از آزمون توکی برای مقایسه انواع استراتژی ها استفاده شد. یافته های پژوهش ضمن تأیید اثرگذاری استراتژی کسب وکار سازمان بر میزان موفقیت سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی، دو استراتژی تدافعی و تحلیل گر را بهترین استراتژی ها برای بهره گیری موفق از این سیستم معرفی می کند.
۴.

کاربست مدل تحلیل پوششی داده های شبکه ای در سنجش کارایی بخش انتقال نیروی صنعت برق ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی عملکرد تحلیل پوششی داده های شبکه ای شرکت برق منطقه ای صنعت برق ایران کارایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۴ تعداد دانلود : ۱۸۰
از میان صنایع راهبردی و زیربنایی موجود در هر کشور، صنعت برق از مهم ترین و حیاتی ترین صنایع است که به دلیل سرمایه بر بودن و پرهزینه بودن، صنعتی انحصاری محسوب می شود، لذا افزایش کارایی در این صنعت از اهمیت زیادی برخوردار است. این پژوهش با هدف بررسی و سنجش کارایی شرکت های برق منطقه ای ایران با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها صورت پذیرفته است. همچنین به دلیل اینکه عملیات انتقال نیرو توسط شرکت های مزبور، طی فرایندهای چندگانه توسط واحدهای مختلف صورت می گیرد، در این پژوهش از مدل های شبکه ای در سنجش کارایی شرکت های برق منطقه ای ایران استفاده شده تا کارایی مراحل و فرایندهای داخلی شرکت ها نیز بررسی شود. اطلاعات لازم برای تجزیه و تحلیل کارایی، از عملکرد سال 1390 شرکت ها مندرج در سالنامه آماری صنعت برق ایران استخراج شده اند. نتایج نشان می دهد شرکت های برق منطقه ای اصفهان، زنجان و کرمان، در هر دو مرحله کاری کارایی واحدی دارند. همچنین نتایج پژوهش بیان می کند که استفاده از مدل های شبکه ای در سنجش کارایی شرکت های برق منطقه ای ایران، این امکان را به محققان می دهد تا ضمن بررسی وضعیت کارایی فرایندهای داخلی شرکت ها، تصویر روشن تری از عملکرد سازمان ارائه کنند و به کمک این مدل ها می توان دلایل ناکارایی شرکت ها را تشخیص داد.
۵.

شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر همسوسازی استراتژی های تجاری و اقدامات مدیریت منابع انسانی با رویکرد اقیانوس آبی با تکنیک الکتر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استراتژی تجاری اقدامات منابع انسانی اقیانوس آبی الکتر همسوسازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹ تعداد دانلود : ۱۱۳
این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر همسوسازی استراتژی های تجاری و اقدامات مدیریت منابع انسانی با رویکرد اقیانوس آبی و با روش توصیفی پیمایشی  انجام گرفته است. در این تحقیق ، پس از بررسی مبانی نظری و مرور مطالعات پیشین، چارچوب نظری طراحی شد. سپس با استفاده اطلاعات گردآوری شده  و نظرسنجی از خبرگان، پرسشنامه ای حاوی 28 سؤال  تدوین گردید و میان نمونه آماری که با روش نمونه گیری غیر احتمالی قضاوتی انتخاب شده بودند، توزیع  و داده های حاصل با بهره گیری از آزمون تحلیل عاملی اکتشافی، آزمون تی. و تکنیک الکتر تحلیل شد. یافته ها نشان دادند که مهم ترین شاخص های تأثیرگذار بر همسوسازی استراتژی های تجاری و اقدامات مدیریت منابع انسانی در سازمان با رویکرد اقیانوس آبی، به ترتیب عوامل مدیریتی، عوامل مرتبط با کارکنان، بسترهای سازمانی، جایگاه سازمان در منحنی عمر، عوامل محیطی نزدیک و عوامل محیطی دور بوده اند.
۶.

رتبه بندی واحدهای تصمیم گیری با استفاده از مدل ابرکارایی غیر شعاعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ابرکارایی تحلیل پوششی داده ها رتبه بندی مدل های غیر شعاعی SAR

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲ تعداد دانلود : ۹۰
تحلیل پوششی داده ها، روشی ناپارامتریک برای سنجش و ارزیابی کارایی نسبی مجموعه ای از واحدهای تصمیم گیرنده با ورودی ها و خروجی های چندگانه است. از آنجا که مدل های تحلیل پوششی داده ها، واحدهای تصمیم گیرنده را به دو دسته کارا و ناکارا تقسیم می کنند، اغلب تصمیم گیرنده ها درصدد رتبه بندی کاملی از واحدهای تصمیم گیرنده هستند. در این نوشتار به توسعه مدلی برای رتبه بندی واحدهای کارا در تحلیل پوششی داده ها پرداخته شده است. از این رو، ابتدا محققان دو مدل جدید غیر خطی پیشنهاد کرده اند که با استفاده از مدل اول، به محاسبه کارایی پرداخته و به کمک مدل دوم، واحدهای تصمیم گیرنده کارا رتبه بندی می شوند؛ به طوری که این مدل ها همواره یک جواب شدنی دارند و درنهایت برای بررسی بیشتر در چندین مثال عددی، مدل پیشنهادی موجود در مقاله با سایر مدل های رتبه بندی مقایسه شده اند. نتایج تأییدکننده عملکرد مناسب مدل پیشنهادی است.
۷.

ارائه یک رویکرد تلفیقی از مدل کانو و طراحی آزمایش های تاگوچی بر اساس مهندسی کانسی به منظور طراحی محصول مطابق با نیازهای مشتری در صنعت خودرو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: صنعت خودرو طراحی آزمایش های تاگوچی مدل کانو مهندسی کانسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۷ تعداد دانلود : ۱۲۲
پژوهش حاضر تلاش می کند که با استفاده از تلفیق سه روش مهندسی کانسی، مدل کانو و طراحی آزمایش های تاگوچی، برای شناسایی، دسته بندی و اولویت بندی نیازهای احساسی مشتریان (کانسی) در صنعت خودرو، رویکردی جدید پیشنهاد دهد تا سبب جلب رضایت بیشتر آنان شود. به منظور دستیابی به این هدف، ابتدا واژگان کانسی و مشتری پس از شناسایی، غربال می شوند، سپس این واژگان بر اساس مدل کانو طبقه بندی خواهند شد. در مرحله بعد، به کمک روش طراحی آزمایش های تاگوچی، سطوح بهینه و اولویت بندی ویژگی های جذاب به دست آمده از مدل کانو تعیین شد. به منظور سنجش اعتبار و کارایی رویکرد پیشنهادی، مطالعه موردی در صنعت خودرو، در یکی از نمایندگی های مجاز ایران خودرو در شهر اصفهان صورت گرفته است. در مطالعه موردی از 38 واژه کانسی شناسایی شده، 7 واژه در دسته نیازهای جذاب قرار گرفتند و در مرحله بعد مشخص شد که از این 7 نیاز جذاب، 5 نیاز در دسته نیازهای بسیار جذاب و 2 نیاز در دسته نیازهای تا حدودی جذاب قرار گرفته اند.
۸.

ارائه یک مدل دینامیک مدیریت دانش: موردکاوی یک شرکت معتبر حمل ونقل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیستم پویا شبیه سازی مدل پایه های ساختمان دانش مدیریت دانش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹ تعداد دانلود : ۱۰۶
امروزه دانش موجود در سازمان ها از مهم ترین دارایی های آنها محسوب می شود. اهمیت این سرمایه فکری به حدی است که کسب موفقیت های اجرایی سازمان ﺑﺪون ﻣﺪیﺮیﺖ و اﺳﺘﻔﺎده ﺻﺤیﺢ از ایﻦ ﻣﻨﺒﻊ ارزﺷﻤﻨﺪ، اﻣﺮی ﺳﺨﺖ و گاه ﻧﺎﻣﻤکﻦ اﺳﺖ. بنابراین سازمان ها در شرایط رقابتی کنونی برای بقای خود، راهی جز به کارگیری سیستم های مدیریت دانش مناسب و نهادینه کردن آن ندارند. این پژوهش با بهره گیری از پویایی سیستم، مدلی برای مدیریت دانش ارائه کرده و در کنار آن به بررسی یک شرکت حمل و نقل برای مطالعه موردی می پردازد. به کمک مدل پیشنهادی، ابتدا دلایلی که سبب ایجاد فاصله زیاد بین وضعیت مطلوب اجرای مدیریت دانش و وضعیت فعلی آن در شرکت مذکور شده، جمع آوری می شوند و پس از آن به ارزیابی این دلایل پرداخته خواهد شد. درواقع این پژوهش تلاش می کند تا با استفاده از مدل پویای ارائه شده، عوامل تأثیرگذار در به وجودآمدن این فاصله را مشخص کند و با بررسی آن، اهرم های عملیاتی مناسب را برای برطرف کردن آنها پیشنهاد دهد. نتایج نشان می دهد با تغییر در سطح این عوامل تأثیرگذار، سطح پایگاه دانش سازمان ارتقا یافته و به وضعیت مطلوب نزدیک تر خواهد شد.
۹.

ارائه مدل H3SE در راستای اعتلای پایدار صنایع پتروشیمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تعالی H3SE مدیریت امنیت و ایمنی مدیریت بهداشت حرفه ای و ارگونومیک مدیریت تأثیرات اجتماعی و زیست محیطی نظریه چند زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۷۲
سیستم های بهداشت و ایمنی حرفه ای، نقش حساس و بی بدیلی در توسعه پایدار صنایع سنگین و پرخطر ایفا می کنند. هدف از پژوهش حاضر بررسی و واکاوی روند تکاملی نظام های اعتلای عملکرد H3SE بوده است. به این منظور با رویکرد پژوهش کیفی و ابزار تحلیل نظریه چندزمینه ای، به توصیف مدل تعالی H3SE پرداخته شده است. این روش مشتمل بر دو ابزار پژوهش کیفی، یعنی فراترکیب و نظریه برخاسته از داده هاست. رویکرد نخست به ارزیابی و تحلیل نظام مند نتایج پژوهش های پیشین پرداخته و رویکرد دوم بر بررسی ویژگی های مسئله تحت بررسی بنا به اقتضائات بومی تمرکز دارد. یافته های پژوهش حکایت از آن دارند که مدل های ارزیابی عملکرد ایمنی، سیر توسعه تکاملی داشته اند؛ به نحوی که سیستم های مدیریت زیست محیطی، امنیت و مسئولیت اجتماعی با سیستم های قدیمی عجین شده است. درمجموع از میان مقولات دوازده گانه احصاشده فرایند ها، رهبری، نتایج اجتماعی زیست محیطی و نتایج کارکنان، واجد بیشترین اهمیت در حوزه خود بوده اند. شایان ذکر است که تفاوت هایی از حیث توجه به مؤلفه های دوازده گانه، ازجمله فرایند گرایی، رهبری و نتایج کلیدی عملکرد، در روش های نظریه برخاسته از داده ها و فراترکیب مشاهده شده است.
۱۰.

ارائه یک الگوریتم ژنتیک با مرتب سازی نامغلوب- نسخه 2 (NSGA-II) برای مدل یکپارچه انتخاب اعضای تیم های تحقیق و توسعه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوریتم ژنتیک با مرتب سازی نامغلوب نسخه 2 (NSGA-II) انتخاب اعضا گروه تحقیق و توسعه مدیریت دانش تصمیم گیری چندهدفه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰ تعداد دانلود : ۱۶۲
معیار عملکرد اصلی در سازمان های مبتنی بر تحقیق و توسعه، عموماً آمار پروژه های موفق است. انتخاب مناسب اعضا می تواند در موفقیت پروژه ها سهم بسزایی داشته باشد، اما همان طور که انتخاب افرادی خاص کاهش دهنده ریسک پروژه می شود، حضور مکرر این افراد در پروژه های مشابه، سبب تمرکز دانش شده و سازمان را با خطری جدی روبه رو می کند. بنابراین انتخاب اعضای تیم های تحقیق و توسعه به نحوی که زوایای کیفی پروژه و دانش سازمان، هر دو کانون توجه قرار گیرند، حائز اهمیت است. در حالت کلی این نوع مسائل جزء مسائل پیچیده حوزه تحقیق در عملیات به شمار می رود. چون معمولاً در واقعیت تعداد ترکیبات ممکن بسیار زیاد است، روش های بهینه سازی مبتنی بر شمارش یک به یک، از حل جامع این گونه مسائل عاجزند. به همین دلیل از الگوریتم های فراابتکاری، مثل الگوریتم ژنتیک، شبیه سازی تبرید، شبکه های عصبی و... برای حل استفاده می شود. در پژوهش پیش رو، مدلی بر این اساس معرفی شده و یک الگوریتم ژنتیک با مرتب سازی نامغلوب نسخه 2 برای حل آن توسعه داده می شود.
۱۱.

هماهنگی یک زنجیره تأمین دو سطحی با استفاده از قرارداد بیمه، تحت شرایط برگشت کالا از مشتری و تقاضای دو پریودی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برگشت از مشتری تقاضای دو پریودی قرارداد بیمه هماهنگی زنجیره تأمین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶ تعداد دانلود : ۱۱۳
یک روش مؤثر برای بهبود عملکرد زنجیره تأمین، ایجاد هماهنگی بین اعضای زنجیره تأمین است. این نوشتار موضوع هماهنگی زنجیره تأمین را با استفاده از قرارداد بیمه بررسی می کند. یک تولید کننده و یک خرده فروش، زنجیره تأمین را شکل می دهند که خرده فروش با تقاضای احتمالی و برگشت کالا از مشتری روبه روست. پذیرش کالای برگشتی از ویژگی های بازار رقابتی امروز است و موضوع هماهنگی را تحت تأثیر قرار می دهد. در این نوشتار، پارامترهای قراردادی و قیمت فروش کالای تولید کننده برای رسیدن به هماهنگی کامل و وضعیت برد برد برای هر دو عضو زنجیره تأمین، تعیین می شود. در این پژوهش قرارداد بیمه با قرارداد به اشتراک گذاری درآمد مقایسه می شود. یافته های پژوهش نشان می دهد، به ازای هر قرارداد به اشتراک گذاری درآمد، یک قرارداد بیمه را می توان تعریف کرد و در صورت انتخاب صحیح پارامترهای قراردادی، سود مورد انتظار تولید کننده با قرارداد بیمه نسبت به قرارداد به اشتراک گذاری بهبود پیدا می کند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۳