مدیریت صنعتی

مدیریت صنعتی

مدیریت صنعتی دوره 12 زمستان 1399 شماره 4 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

طراحی و تبیین مدل تخصیص منبع افزونه و بافر برای بهبود پایایی پروژه ها در شرایط عدم قطعیت زمان و هزینه (مورد مطالعه: صنعت نفت و گاز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پایایی پروژه عدم قطعیت منبع افزونه بافر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 590 تعداد دانلود : 658
هدف: دستیابی به اهداف زمانی و هزینه ای پروژه ها در دنیای واقعی به دلیل مسائل پیش بینی نشده و غیرقطعی، با دشواری روبروست. تخمین های زمانی و هزینه ای در ابتدای پروژه معمولاً خوش بینانه بوده و عدم قطعیت هایی را که منجر به انحراف از اهداف تعیین شده می گردند، در نظر نمی گیرد. هدف این پژوهش ارائه روش ترکیبی تخصیص منبع افزونه و بافر جهت بهبود دستیابی به اهداف زمانی و هزینه ای (پایایی پروژه) است. روش: در این پژوهش با استفاده از تخصیص یک ذخیره زمانی احتیاط در پایان هر فعالیت و در پایان پروژه و تخصیص منابع افزونه، پایایی پروژه به گونه ای بهبود یافته است که زمان و هزینه، هر یک فدای دیگری نگردیده و مطلوب ترین میزان هزینه و زمان برای پروژه دستیابی گردد. برای این منظور مدل ریاضی تخصیص بهینه بافر و منبع افزونه جهت بهبود پایایی زمانی و هزینه ای، ارائه گردیده و کاربردی بودن آن در یکی از پروژه های واقعی صنعت نفت و گاز کشور مورد بررسی و روایی سنجی قرار گرفته است. یافته ها: یافته های پژوهش بیانگر ایجاد بهبود 37 درصدی در پایایی زمانی و بهبود 28 درصدی در پایایی هزینه ای پروژه با به کارگیری روش ارائه شده می باشد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از بهبود فابل توجه در دستیابی به اهداف زمانی و هزینه ای پروژه با استفاده از روش ارائه شده و با در نظر گرفتن شرایط واقعی پروژه ها شامل عدم قطعیت ها و شرایط ویژه مانند تحریم ها می باشد.
۲.

طراحی مدل ریاضی بهینه سازی شبکه زنجیره تامین یکپارچه سطوح استراتژیک و تاکتیکی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهینه سازی زنجیره تامین استراتژیک زنجیره تامین تاکتیکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 705 تعداد دانلود : 857
هدف: در اقتصاد رقابتی، عرضه محصولات در کمیت و کیفیت مناسب با حداقل هزینه در زمان تعیین شده، رمز بقا و موفقیت کسب و کار ها محسوب می شود. زنجیره تامین کارآمد نقش مهمی در تضمین این موفقیت دارد. هدف تحقیق حاضر مدل سازی شبکه زنجیره تامین یکپارچه برای دستیابی به حداکثر سود و حداقل کردن زمان پاسخگویی می باشد. روش: باتوجه به اهمیت مدیریت زنجیره تامین و لجستیک در شرایط حاضر، طراحی و بهینه سازی شبکه زنجیره تامین یکی از مهمترین تصمیمات جهت ایجاد مزیت رقابتی می باشد و بهینه سازی تصمیمات در هر یک از سطوح تصمیم گیری را به دنبال دارد. این تحقیق شامل دو مرحله در سطح استراتژیک برای طراحی زیرساخت ها ی زنجیره تامین و سطح تاکتیکی برای برنامه ریزی عملیاتی زنجیره تامین انجام شده است که مدل سازی ریاضی در این دو سطح فرموله شد. جهت تایید و اعتبار مدل پیشنهادی، از داده ها ی یک شرکت تولید کیس ها ی کامپیوتری استفاده شد و بعد از مدل سازی ، حل شده است. یافته ها: تحقیق حاضر ابزاری برای بهینه سازی شبکه یکپارچه زنجیره تامین جهت استفاده مدیران و تصمیم گیرندگان در طراحی و بهره برداری شبکه ها ی تولید و توزیع را فراهم می آورد. اعتبار مدل پیشنهادی به دلیل بهبود در مقادیر توابع هدف نسبت به وضع موجود مورد بررسی و تایید قرار گرفت. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که مدل پیشنهادی می تواند رویکردی مناسب، برای تحقق یک برنامه ریزی موثر در یک زنجیره تامین در دو سطح استراتژیک و تاکتیکی فراهم کند و نیز مدیران می توانند با بکارگیری این مدل، نسبت به پارامترهای عملکردی زنجیره تامین اطمینان حاصل نمایند.
۳.

طراحی چارچوب مفهومی کیفیت رابطه خریداران و تامین کنندگان در زنجیره تامین و اولویت بندی مولفه ها کلیدی آن: رهیافت فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت رابطه خریداران و تامین کنندگان زنجیره تامین فراترکیب فرایند تحلیل سلسله مراتبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 801 تعداد دانلود : 273
هدف: کیفیت رابطه به عنوان کلیدی ترین مفهوم روابط خریداران و تامین کنندگان در زنجیره تامین، شناخته می شود. هدف این تحقیق، بررسی و تجزیه و تحلیل کیفیت رابطه خریداران و تامین کنندگان و اولویت بندی مولفه ها آن می باشد. روش: با استفاده از رویکرد فراترکیب، تحقیقات موجود در حوزه کیفیت رابطه خریداران و تامین کنندگان از سال 1998 تا بهار 2020 میلادی، با استفاده واژگان جست وجو مربوطه، جمع آوری شد. سپس با توجه به عنوان، معیارها ورودی، چکیده، معیارها خروجی و برنامه مهارت ها ارزیابی حیاتی، مقالات نامرتبط حذف و مقالات نهایی انتخاب شدند. با کدگذاری و ترکیب یافته ها مقالات منتخب در نرم افزار مکس کیودی، عناصر و مقوله ها کلیدی کیفیت رابطه شناسایی شدند و در نهایت با به کارگیری فرایند تحلیل سلسله مراتبی، مقوله ها کیفیت رابطه از طریق جمع آوری نظرات خبرگان صنعت و دانشگاه و با استفاده از نرم افزار اکسپرت چویس، بر اساس اهمیت اولویت بندی شدند. یافته ها: بر اساس یافته ها پژوهش، کیفیت رابطه خریداران و تامین کنندگان از سه بعد اجتماعی، فنی و رابطه ای تشکیل شده است. بعد اجتماعی، شامل اعتماد، تعهد و رضایت می باشد. بعد فنی از همکاری، مدیریت دانش و انطباق تشکیل شده است و بعد رابطه ای در برگیرنده تعامل و ماهیت رابطه می باشد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که اعتماد مهم ترین مقوله کیفیت رابطه می باشد و پس از آن به ترتیب، همکاری، تعامل، تعهد، رضایت، مدیریت دانش، انطباق و ماهیت رابطه از مهم ترین مولفه ها کیفیت رابطه شناخته می شوند و طرفین رابطه برای بهبود کیفیت رابطه خود و به دست آوردن مزایا آن، می بایست بر روی تقویت و ارتقا مولفه ها ذکر شده، تمرکز کنند.
۴.

ارائه مدل مکان یابی-موجودی فرآورده های خونی (پلاکت) در زنجیره تأمین خون بر اساس سیستم سفارش دهی EOQ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنجیره تأمین پلاکت مقدار سفارش اقتصادی مکان یابی مدیریت موجودی دورریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 697 تعداد دانلود : 375
هدف: علیرغم پیشرفت تکنولوژی در زمینه بهداشت و درمان ، دانشمندان هنوز نتوانسته اند جایگزین مناسبی برای خون انسان پیدا کنند. درنتیجه مدیریت موجودی خون و فرآورده های خونی همواره از دغدغه های اصلی جوامع پزشکی به شمار می رود. از میان فراورده های خونی، مدیریت پلاکت ها به دلیل کاربردهای منحصر به فردشان و در مقابل فسادپذیری سریعشان، بسیار حائز اهمیت است. هدف اصلی این پژوهش ارائه مدل زنجیره تامین پلاکت جهت کاهش تعداد کمبودها و دوریزها بطور همزمان است. روش: در این مطالعه، یک مدل برنامه ریزی غیرخطی مختلط  مکان یابی-موجودی با استفاده از مفاهیم موجودی برای مدیریت موجودی پلاکت در مراکز خون و بیمارستان ها و مکان یابی تسهیلات جمع آوری به منظور کاهش هزینه های زنجیره تأمین پلاکت ارائه شده است. مدل مکان یابی-موجودی ارئه شده توسط روش خطی سازی تکه ای به مدل خطی تقریب زده شده و سپس توسط نرم افزار گمز حل شده است. یافته ها: با استفاده از مدل پیشنهادی، مراکز خون توانایی پاسخگویی به درصد بالایی از تقاضای بیمارستآن ها را پیدا می کنند که موجب کاهش تعداد واحدهای کمبود پلاکت و هزینه های زنجیره تامین می گردد. همچنین با استفاده از مفاهیم موجودی و تخصیص بهتر بیمارستآن ها به مراکز خون با به کارگیری سیاست فایفو، محدودیت هدررفت تعداد واحدهای دورریز در بیمارستآن ها و مراکز خون برطرف می گردد. نتیجه گیری: با استفاده از نوآوری توسعه یافته و بکارگیری روابط و فرمول های کنترل موجودی و میزان سفارش اقتصادی، می توان موجودی پلاکت مراکز خون را به گونه ای مدیریت کرد که در هر دوره، حداکثر تقاضای بیمارستآن ها پاسخ داده شده و کمبود کاهش یابد. همچنین به دلیل ویژگی های خاص خون، پلاکت ها در شرایط مناسب تری نگهداری می شوند که سبب کاهش دورریز در بیمارستان ها می گردد. بعلاوه با استفاده از تسهیلات جمع آوری خون سیار می توان تعداد اهداکنندگان خون را بهبود بخشید.
۵.

انتخاب تأمین کنندگان تجهیزات تعمیر پذیر با هدف کمینه کردن هزینه ها در فاز احداث و بهره برداری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدل دیاگرام بلوکی دسترسی پذیری قابلیت اطمینان زنجیره مارکوف قطعات تعمیرپذیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 24 تعداد دانلود : 444
هدف: انتخاب تأمین کنندگان قطعات سیستم های صنعتی با هدف کمینه کردن مجموع هزینه های احداث و بهره برداری و پیاده سازی آن برای سیستم تغذیه آب بویلر بازیاب حرارتی (HRSG) در شرکت مپنا است. روش: نخست به کمک زنجیره مارکوف وضعیت های متفاوت سیستم ترسیم می شوند. سپس با استفاده از آهنگ انتقال وضعیت (آهنگ خرابی و تعمیر) قطعات، احتمال قرار گرفتن سیستم در هر یک از این وضعیت ها به صورت پارامتری مشخص می شود. آنگاه، نتایج مدل زنجیره مارکوف در یک مدل ریاضی به محدودیت های دیگر مسئله اضافه شده و به کمک نرم افزار GAMS حل می شود. اثر تغییرات پارامترهای هزینه ای بر روی پاسخ بهینه مقایسه می شوند. یافته ها: تأمین کنندگان برتر انتخاب شده اند. بیشترین هزینه های ساخت و بهره برداری، به ترتیب صعودی عبارتند از: 1- هزینه خرید قطعات، 2- هزینه کاهش ظرفیت تولید، 3- هزینه تأخیر در تکمیل پروژه ساخت سیستم و 4- هزینه توقف کامل سیستم. همچنین رابطه پاسخ بهینه به این پارامترها در یک بازه گسترده ای از تغییرات به صورت خطی است. نتیجه گیری: همه هزینه ها در طراحی سیستم تغذیه آب (خرید، تأخیر، کاهش ظرفیت و توقف) اثر مستقیم دارند ولی هزینه خرید قطعات بیشترین اثر را بر هزینه کل دارد. بنابر این توصیه می گردد که بیشترین تمرکز بر روی مذاکره برای کاهش این هزینه قرار گیرد.
۶.

تعیین حق بیمه بهینه غیرعمر با استفاده از روش برنامه ریزی پویای تصادفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال تصادفی تابع تقاضا متوسط حق بیمه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 697 تعداد دانلود : 984
هدف: یکی از مهم ترین مسائلی که شرکت های بیمه با آن مواجه هستند تعیین حق بیمه منصفانه است. هدف این پژوهش طراحی مدل ریاضی محاسبه حق بیمه بهینه با بیشینه سازی مقدار مورد انتظار مطلوبیت کل تتزیل شده سرمایه، لحاظ کردن تقاضا و رقابت بازار بیمه غیر عمر است. روش: در ابتدا معادله سرمایه شرکت بیمه که حاصل جمع درآمد بیمه گری و درآمد سرمایه گذاری است، تعریف می شود. درآمد بیمه گری در هر سال از تفاوت میان حق بیمه و هزینه های بیمه گری در تابع تقاضای تصادفی محاسبه می گردد. در مرحله بعد، تابع تقاضای تصادفی بر اساس تعداد بیمه نامه های صادره سال گذشته، متوسط حق بیمه بازار، حق بیمه شرکت به عنوان متغیر کنترل و نیز اختلال تصادفی خطی یا متغیرهای تصادفی مرتبط با تابع تقاضا تعریف شده است. از آن جا که مقادیر متوسط حق بیمه بازار و اختلال تصادفی هستند، تقاضا تصادفی در نظر گرفته می شود. در نهایت، حق بیمه بهینه با استفاده از برنامه ریزی پویای تصادفی در قالب زمان گسسته با بیشینه سازی مقدار مورد انتظار مطلوبیت کل تتزیل شده سرمایه محاسبه می گردد. یافته ها: نتایج عددی به دست آمده حاکی از آن است که حق بیمه بهینه با متوسط حق بیمه بازار، تقاضای سال قبل و حق بیمه سر به سر ارتباط مستقیم و با امید مورد انتظار اختلال تصادفی رابطه معکوس دارد. همچنین نشان داده شد که علامت امید مورد انتظار اختلال تصادفی تعیین کننده استراتژی حق بیمه بهینه است. نتیجه گیری: از یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که شرکت های بیمه می بایست با استفاده از علامت مقدار مورد انتظار اختلال تصادفی که بر مبنای تابع تقاضا تعیین می شود، به تعیین حق بیمه بهینه غیر عمر در فضای رقابتی بپردازند. نتایج نشان داد که علامت مقدار مورد انتظار اختلال تصادفی مثبت، نشان دهنده تقاضای کاهشی است و شرکت بیمه می بایست به تغییر استراتژی تعیین حق بیمه بهینه به منظور گسترش تقاضا بپردازد.
۷.

بررسی عوامل تأثیرگذار بر رضایت مشتریان اپراتورهای تلفن همراه ایران از طریق شبیه سازی ترکیبی پویایی سیستم – گسسته پیشامد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رضایت مشتری شبیه سازی ترکیبی پویایی سیستم گسسته پیشامد بازار تلفن همراه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 574 تعداد دانلود : 829
هدف: امروزه رقابت، حرف اول و آخر را در بازارهای مختلف می زند و در این میان کسب وکارهایی موفق ترند که به موضوع جلب رضایت مشتریان خود و وفادارسازی آن ها اهمیتی دوچندان می دهند. هدف اصلی این مقاله، بررسی هرچه بیشتر عوامل مختلف تأثیرگذار بر میزان رضایت یا نارضایتی مشتریان بازار تلفن همراه در سطوح خُرد و کلان و تأثیر آن ها بر یکدیگر می باشد. روش: در این مقاله، دو شرکت همراه اول و ایرانسل، به عنوان دو رقیب اصلی بازار تلفن همراه در ایران در نظر گرفته شده اند و عوامل تأثیرگذار بر سطوح عملیاتی و راهبردی بازار این دو رقیب، مورد توجه قرار گرفته اند. از رویکرد گسسته پیشامد در سطح عملیاتی، و رویکرد پویایی سیستم در سطح راهبردی و استفاده همزمان از این دو روش جهت ارائه مدل ترکیبی رضایت / نارضایتی مشتریان بازار تلفن همراه بهره گرفته شده است. یافته ها: یافته ها حاکی است چنانچه هر یک از رقبای اصلی بازار تلفن همراه نتوانند سطح خدمات مورد انتظار مشتریان خود را در پاسخ به اقدامات رقیب به درستی برنامه ریزی کنند، تأثیر جدی در نرخ افزایش / کاهش رضایت از خدمات شان و متعاقب آن افزایش یا کاهش مشتریان خواهد داشت. نتیجه گیری: مدل ترکیبی پیشنهادی گسسته پیشامد – پویایی سیستم، کارآیی بیشتری در مقایسه با هر یک از مدل های شبیه سازی به تنهایی دارد و امکان تجزیه وتحلیل دقیق تر بازار تلفن همراه و عوامل تأثیرگذار بر سهم رقبای اصلی آن را فراهم می آورد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۰