۱.
کلید واژه ها:
برنامه ریزی عدد صحیح بالانس خط مونتاژ مدل تولید چند محصولی ایستگاه های موازی
ساده ترین نوع مسئله بالانس خط مونتاژ، یافتن تخصیص مناسبی از فعالیت های مونتاژ به مجموعه ای از ایستگاه های تولیدی بر اساس زمان سیکل، محدودیت های پیش نیازی و دیاگرام مونتاژ است تا معیارهای خاصی همچون روانی خط تولید و یا کارایی در شرایط مطلوبی قرار گیرند. در این مقاله یک مدل برنامه ریزی عدد صحیح آمیخته برای بالانس خطوط مونتاژ چند محصولی همراه با زمان های عملیاتی بیشتر از زمان سیکل و محدودیت های منطقه ای ارایه میشود. عملکرد مدل پیشنهادی در یافتن راه حل بهینه با عملکرد چند مدل موجود در ادبیات موضوع بر روی تعدادی مسئله نمونه مقایسه شده و نتایج امیدوار کننده حاصل شده اند. همچنین برتری نسبی مدل پیشنهادی در مورد معیارهایی همچون روانی خط، کارایی خط، انحرافات و عدم کارایی بر روی مثال های نمونه با یکی از رویکردهای موجود در ادبیات موضوع، توسط آزمون ناپارامتریک کروسکال ـ والیس تأیید شده است.
۲.
کلید واژه ها:
الگوریتم مورچگان فراابتکاری مسئله کوله پشتی جست وجوی حریصانه مسئله مکانیابی ـ مسیریابی
در یک سیستم لجستیک، تصمیماتی نظیر مکانیابی انبارها، مسیریابی وسایل نقلیه و تخصیص مسیرها به این وسایل نقلیه باید به طور همزمان اخذ شوند. در واقع این گونه مسایل، به دنبال یافتن مکان و تعداد مناسب تسهیلات و نیز مسیرهای توزیع توسط وسایل نقلیه هستند. این مسئله به دلیل پیچیدگی و حجم بالای محاسبات جزء مسایل بهینهیابی ترکیبی و NP-hard قرار میگیرد. به دست آوردن حل بهینه برای مسئله مورد نظر در ابعاد بالا در زمان محاسباتی معقول به وسیلهی رویکردهای سنتی و ابزارهای بهینهیابی متداول، بسیار مشکل است. بنابراین یک الگوریتم فراابتکاری مبتنی بر الگوریتم مورچگان برای حل این مسئله استفاده شده است. با توجه به آزمایش های انجام شده، این الگوریتم پیشنهادی میتواند جواب نزدیک به بهینه در زمان قابل قبولی ارایه دهد. همچنین در این مقاله فرض تخصیص چندین مسیر به یک وسیله نقلیه در کل زمان در دسترس در نظر گرفته شده است. در انتها، نتایج به دست آمده از این الگوریتم برای مسایل با حجم کم با خروجی نرم افزار لینگو مقایسه و بررسی شده است.
۳.
کلید واژه ها:
منطق فازی برنامه ریزی منابع سازمان سیستم خبره فازی انتخاب سیستم
انتخاب سیستم برنامه ریزی منابع سازمان به دلیل هزینهی سنگین خرید و پیاده سازی آن و همچنین پیچیدگیهای تطبیق فرآیندهای سازمان با سیستم جدید، از تصمیمات خطیر مدیریتی محسوب میشود. هدف این مقاله، طراحی یک سیستم خبره فازی برای انتخاب سیستم برنامه ریزی منابع سازمان مناسب بر مبنای معیارهای انتخاب معتبر و بین المللی است تا ریسک ناشی از انتخاب نادرست تا حدامکان کاهش داده شود. منطق فازی این امکان را میدهد که چنانچه یک گزینه در معیاری فاقد انطباق لازم با شرایط سازمان باشد، وضعیت معیار متناظر دیگری بررسی شده تا امکان انتخاب گزینه مناسب به آسانی کاهش نیابد و ارزیابی در سطح کلیه شاخص ها و به صورت فازی انجام شود. از سوی دیگر قواعد سیستم خبره فازی، شرایط گزینه ها را با توجه به مطالبات سازمان بررسی میکند و بدین ترتیب، رتبه بندی بدون نیاز به مقایسهی مستقیم گزینه ها که با مقایسهی هر گزینه با شرایط مطلوب سازمان انجام میگیرد. به منظور اعتبارسنجی و بیان بهتر مطالب، پژوهش به همراه مطالعهی موردی مربوط به یکی از واحد های صنعتی داخل کشور تبیین شده است.
۴.
کلید واژه ها:
مکان یابی TOPSIS فازی برنامه ریزی خطی عدد صحیح صفر ویک مدیریت تسهیلات
در این مقاله برای حل مسئله جایابی یا انتخاب محل بهینه برای تسهیلات و ایستگاه های تولیدی شرکت های تابعه مجموعه صنعتی گروه بهمن از تلفیق دو مدل Fuzzy TOPSIS و برنامه ریزی خطی عد صحیح صفر و یک استفاده شده است. عوامل، معیارها و محدودیت های شناسایی شده در این مدل به دو دسته عوامل ذهنی و محدودیت های عینی تفکیک شده است. گزینه های مسئله از میان نقاط موجود و قابل استفاده در فضاهای گروه بهمن انتخاب و لیست شده اند. عوامل دسته اول (معیارهای ذهنی) از طریق پژوهش میدانی و نظرسنجی از کارشناسان و مسئولان ذیربط به وسیلهی نظر سنجی استخراج شده و در قالب اعداد فازی مثلثی در مدلTOPSIS استفاده شده اند. 10 گزینه مکان انتخاب شده در مطالعهی میدانی از این طریق رتبه بندی شده اند. سپس مقادیر ضرایب نزدیکی و ضرایب تغییر هر گزینه به راه حل ایده آل در دو تابع هدف با حالت بیشینه سازی و کمینه سازی یک مدل برنامه ریزی صفر و یک استفاده شده اند و محدودیت های دسته دوم (عینی) در قالب محدودیت های مدل گفته شده گنجانده شده اند. در نهایت پاسخ مدل صفر و یک مشخص کنندهی نقطه بهینهی نهایی برای استقرار تسهیلات خواهند بود.
۵.
کلید واژه ها:
کارکرد ارزش عملکرد پروژه تصمیم گیری چند شاخصه فازی تأسیسات مکانیکی
یکی از ابزارهای قدرتمندی که امروزه در راستای کاهش هزینه، زمان، افزایش کیفیت و در نتیجه بهبود عملکرد پروژه ها به خصوص پروژه های عمرانی بهکار میرود، مهندسی ارزش است. برای مطالعه های مهندسی ارزش در پروژه های ساختمانی در بسیاری از موارد با قضاوت های زبانی و غیر دقیق سروکار داریم که میتوان از روش های تصمیم گیری چند شاخصه با رویکرد منطق فازی، به جای روش های معمول استفاده کرد. در مقالهی حاضر برنامه کار مهندسی ارزش با مدل های MADM فازی تلفیق شده است. در این تلفیق به منظور تعیین وزن معیارهای ارزیابی پیشنهادهای حاصل از مرحله خلاقیت، از روش AHP فازی و به منظور تعیین اولویت گزینه ها از روش TOPSIS فازی استفاده شده است. روش فوق در طرح تأسیسات مکانیکی پروژه برج موج شهرک مسکونی صدف، یکی از پروژه های در دست احداث بخش تعاونی در کشور، بهکار گرفته شده است. بر اساس برآورد تیم مهندسی ارزش، اجرای طرح پیشنهادی به جای طرح اولیه، کاهش45/21 درصدی در هزینه پروژه و 6/17 درصدی در زمان پروژه را در پی خواهد داشت.
۶.
کلید واژه ها:
مدل فازی اعداد فازی ذوزنقه ای روش فاصلهی علامت دار سیستم های سفارش دهی
در این مقاله برای محاسبهی نقاط بهینه سفارش دهی در سیستم های کنترل موجودی و به طور خاص برای سیستم های سفارش دهی مرور دائم (r,Q) روشی با استفاده از منطق فازی ارایه شده است که به طور مشابه برای دیگر روش های سفارش دهی نیز میتواند استفاده شود. از آنجا که در مدل های سفارش دهی نمیتوانیم به طور دقیق پارامترهایی مثل هزینه را پیش بینی نماییم، با ابهام رو به رو خواهیم بود. در چنین حالتی استفاده از مقادیر دقیق موجب ایجاد اشتباه در تصمیم گیری میشود. از طرفی استفاده از روش های آماری نیز برای پارامتر های مبهمی چون هزینه معقول به نظر نمیرسد. به همین منظور در این مقاله راهکاری برای استفاده از اعداد فازی در تصمیم گیریهای مربوط به کنترل موجودی سیستم های سفارش دهی ارایه شده است. برای فازیسازی از اعداد فازی ذوزنقه ای استفاده شده است. در غیر فازی کردن اعداد فازی نهایی نیز از روش فاصلهی علامت دار استفاده شده و در نهایت مثالی عددی برای شرح مدل آورده شده است.
۷.
کلید واژه ها:
Analytical hierarchy process (AHP) Super efficiency model Data Envelopment Analysis (DEA)
محدود بودن منابع مالی و امکانات بانکها، به خصوص در کشورهای در حال توسعه همانند ایران نیاز به برنامه ریزی برای افزایش کارایی و بهره وری بانکها را بیش از پیش ضروری ساخته است. لازمهی این افزایش کارایی، سنجش عملکرد و شناخت قوت و ضعف شعب بانکی است. مقالهی حاضر با استفاده از ترکیبی از روش های مهم همچون مدل روش ناپارامتریک DEA اصلاح شده و روش AHP به محاسبهی کارایی مؤلفه ای شعب بانک مسکن در تجهیز منابع و مصارف میپردازد. در این باره نتایج اجرای مدل های طرف منابع و مصارف، شعب کارا و ناکارای بانک مسکن را در زمینه تجهیز منابع و تخصیص تسهیلات مشخص نموده و زمینه لازم جهت ارایه رویکرد فعالیتی شعب این بانک را با تأکید بر تجهیز منابع یا تخصیص تسهیلات، فراهم آورده است.
۸.
کلید واژه ها:
TOPSIS مکانیابی مقایسات زوجی برنامه ریزی عدد صحیح صفر و یک
این مقاله با هدف ارایه الگو و مدلی جهت مکانیابی مراکز فروش و خدمات پس از فروش شرکت تالیا انجام شده است. پژوهشگر از طریق مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با صاحب نظران و کارشناسان تالیا به شناسایی عوامل مؤثر در این رابطه پرداخته که شامل دو دسته شاخص و محدودیت هستند. دسته اول شامل شاخص های بازاریابی و مشتری مداری و دسته دوم مربوط به محدودیت های مالی و سرمایه گذاری و جغرافیایی است. در هر یک از مناطق 22 گانه شهر تهران نیز سه ملک با کاربری تجاری ـ اداری یعنی در مجموع 66 گزینه طی جستجو و جمع آوری اطلاعات و مصاحبه با کارشناسان سرمایه گذاری و مشاوران املاک انتخاب شد. از آنجا که انتخاب چند مرکز بهینه از میان 66 گزینه، با توجه به وجود دو دسته شاخص و محدودیت امکان پذیر نبود، از تلفیق دو مدل مقایسات زوجی- TOPSIS (مقایسات زوجی برای دست آوردن وزن شاخص ها) و برنامه ریزی صفر و یک به ترتیب برای عوامل دسته اول و دوم استفاده شده است. در نهایت 6 مرکز فروش و خدمات پس از فروش از میان این گزینه ها انتخاب شد.
۹.
کلید واژه ها:
منطق فازی ارزیابی عملکرد (کیفیت) زنجیرهی تأمین(SCM) سلسله مراتب معیارها و فرآیندها (PMH) مدل مرجع فرآیند کسب و کار SCOR))
این مقاله بازنگری مدل تلفیق شده Chan & QI با مدل مرجع فرآیند کسب و کار (SCOR) است. این مدل تلفیقی با ساختار سلسله مراتبی، دارای سه سطح و هفت معیار برای عملکرد زنجیرهی تأمین هستند که دو مورد ازاین معیارها کمی (هزینه و استفاده از منبع) و پنج موردآن ها کیفی هستند (کیفیت، انعطاف پذیری، مشهود بودن، اعتبار و نو آوری). به منظور بهبود کارایی مدل گفته شده در ارزیابی عملکرد زنجیرهی تأمین، از ترکیب این مدل با منطق فازی استفاده شده است. به عبارت دیگر هدف این مقاله پیشنهاد یک روش ارزیابی نوآورانه است تا با بهکارگیری منطق فازی، داده های عملکردی حاصل از معیارهای مختلف را به یک شاخص مرکب معنادار برای یک زنجیرهی تأمین، تبدیل کند. در نهایت مدل گفته شده در یک مورد واقعی تست شد و نتایج بیانگر اعتبار مدل پیشنهادی است.
۱۰.
کلید واژه ها:
شبکه های عصبی مصنوعی اثر شلاقی مدیریت زنجیرهی تأمین کنترل مدل پیش بین کنترلکننده
این مقاله یک رویکرد کنترل پیش بین مدل برای سیستم های برنامه ریزی تولید ـ موجودی ارایه میکند. کنترل پیش بین مدل (MPC) قبلاً در مسایل زنجیرهی تأمین بهکار گرفته شده و نتایج رضایت بخشی داشته است. اما سیستم های پیشنهادی تا حال اطلاعاتی راجع به تقاضای آتی ندارند. ادغام یک متدولوژی پیش بینی در چارچوب MPC میتواند عملکرد سیستم های کنترلی را بهبود دهد. در این مقاله برای پیش بینی عدم قطعیت در رفتار تقاضای متلاطم، از روش های کلاسیک و هوشمند پیش بینی استفاده میشود. با توجه به رفتار غیرخطی و نوسانی و حتی آشوبی تقاضای متلاطم، شبکه های عصبی در مقایسه با روش های معمول کلاسیک همچون روش هموارسازی نمایی بهتر میتوانند این رفتار را مدل سازی و پیش بینی نمایند. داده-های واقعی برای بررسی و مقایسهی کارایی طرح پیشنهادی با توجه به خطای معیار عملکردی بهکار گرفته میشود.
