مدیریت صنعتی

مدیریت صنعتی

مدیریت صنعتی دوره 7 زمستان 1393 شماره 4 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

رویکرد شبیه سازی برای بهبود خط مونتاژ شرکت دیزل سنگین ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خط مونتاژ دیزل سنگین ایران شبیه سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶ تعداد دانلود : ۱۱۲
هدف از اجرای این پژوهش، بررسی امکان بهبود خط مونتاژ شرکت دیزل سنگین ایران (دِسا) با استفاده از روش شبیه سازی است. براین اساس، ضمن مرور ادبیات موضوعی مربوط به سیستم، مدل، شبیه سازی، خطوط مونتاژ و راه های بهبود آن، و پس از بررسی سابقه پژوهش های مشابه، با استفاده از ابزارهای جمع آوری داده های مستندات و مشاهده، مدل اولیه خط مونتاژ شرکت، طراحی شد و با استفاده از داده های آماری توصیفی و تحلیل واریانس، اعتبار مدل تأیید شد. داده ها با استفاده از نرم افزارهای ARENA و SPSS تحلیل شد. در مرحله بعد، پس از مصاحبه با 48 نفر از دست اندرکاران خط مونتاژ، نقطه قابل بهبود خط مونتاژ، یعنی اتاق تست شناسایی شد. آن گاه، پس از تشریح علت امر، برای دستیابی به بهبود در این قسمت، استفاده از فناوری جدید پیشنهاد شد. نتایج آزمون این پیشنهاد، به وسیله مدل شبیه سازی نشان داد که اگر چنین سیستمی در خط مونتاژ پیاده سازی شود، زمان سیکل، سی وسه درصد بهبود می یابد و زمان صف در ایستگاه تست، شصت و دو درصد کاهش پیدا می کند. در پایان مقاله، بحث، نتیجه گیری و پیشنهادهایی برای پژوهش های آینده ارائه شده است.
۲.

تحلیل بازار مسکن استان تهران با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازار مسکن پویایی شناسی سیستم عرضه و تقاضای مسکن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱ تعداد دانلود : ۱۴۱
 مسکن بعد از خوراک و پوشاک، مهم ترین جزء زندگی افراد است. در تعیین قیمت مسکن، متغیرهای زیادی دخیل اند و نادیده گرفتن بازخوردها در بخش مسکن، ناممکن است. یکی از ابزارهای قدرتمند برای تعیین تأثیر سیاست ها در این حوزه، استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم هاست. با توجه به این رویکرد، نمودار علّی- معلولی عوامل مؤثر بر قیمت مسکن در استان تهران، برای مدل سازی پویای مسئله ارائه شده است. برای شبیه سازی مدل درنظرگرفته شده، از نرم افزار ونسیم استفاده شده است. در پایان، به منظور بررسی سیاست های مختلف در بازار مسکن، سناریو بندی صورت گرفته است. نتایج حاصل نشان می دهد افزایش امکانات شهری دیگر استان های کشور و همچنین عرضه مسکن های ارزان قیمت از سوی دولت و ارائه تسهیلات برای ساخت وساز مسکن، به تعادل در قیمت مسکن و همچنین کاهش قیمت در بازار مسکن منجر می شود.
۳.

ترسیم روابط علت و معلولی در خلال زمان در نقشه استراتژی پویا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روش فازی دیمتل کارت امتیازی متوازن شاخص های کلیدی عملکرد پیشرو و پسرو نقشه استراتژی پوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲ تعداد دانلود : ۱۲۱
یکی از چالش های بزرگ سازمان در اجرای استراتژی ها به وسیله کارت امتیازی متوازن این است که شاخص های موجود در اهداف استراتژیک نقشه استراتژی، با تأخیر زمانی ارتباط علت و معلولی را به وجود می آورد و با افزودن عامل زمان، اهداف استراتژیک در زمان های مختلف با هم ارتباط خواهند داشت. به همین دلیل، نیاز به ترسیم نقشه استراتژی پویا برای تعیین روابط علت و معلولی در خلال زمان ضروری است. در این مقاله، پس از تقسیم اهداف استراتژیک به مناظر چهارگانه کارت امتیازی متوازن شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران، از روش فازی دیمتل برای ترسیم روابط علت و معلولی اهداف استراتژیک، با درنظرگرفتن تأخیر زمانی حاصل از شاخص های کلیدی عملکرد پسرو در قالب نقشه استراتژی پویا استفاده می شود. با این کار، روابط کلاسیک موجود در مناظر چهارگانه کارت امتیازی متوازن به روابط علت و معلولی شبکه ای و پویا ارتقا می یابد و ارتباط میان اهداف استراتژیک سازمان در خلال زمان مشخص می شود. با تعریف برنامه های بهبود اهداف استراتژیک تأثیرگذار حاصل از شاخص های کلیدی عملکرد پیشرو، پیشرفت در اهداف استراتژیک تأثیرپذیر از شاخص های کلیدی عملکرد پسرو حاصل می شود.
۴.

مدلی برای حل مسائل برنامه ریزی چندهدفه، مبتنی بر تئوری امکان با متغیرهای تصمیم فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه ریزی چندهدفه برنامه ریزی فازی مبتنی بر تئوری امکان تخصیص رتبه بندی فازی عدد فازی مثلثی متغیر تصمیم فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸ تعداد دانلود : ۱۰۵
در این پژوهش، مدلی برای حل مسائل برنامه ریزی چندهدفه فازی مبتنی بر تئوری امکان با منابع غیر دقیق و متغیرهای تصمیم فازی ارائه شده است. با توجه به ماهیت غیر دقیق میزان منابع در دسترس، تعیین یک جواب قطعی برای مدل، غیر منطقی به نظر می رسد. بدین منظور، مدل پیشنهادی به گونه ای طراحی شده که تصمیم ها را به صورت فازی تعیین می کند. این روش، نقایص روش های پیشین ارائه شده در این زمینه را برطرف کرده است و مهم ترین مزیت آن، سهولت در به کارگیری است. مدل پیشنهادی در مسئله ای برای تخصیص سفارش به تأمین کنندگان، به کار گرفته شده و کارایی آن در عمل، آزمایش شده است. با توجه به ماهیت فازی جواب های به دست آمده از حل مدل، تصمیم گیرنده با انعطاف بیشتری در تصمیم گیری مواجه خواهد بود.
۵.

بررسی شرایط حاکم بر مدیریت ریسک عرضه در زنجیره تأمین صنعت خودرو: نظریه ای برخاسته از داده ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ریسک عرضه زنجیره تأمین صنعت خودرو نظریه برخاسته از داده ه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸ تعداد دانلود : ۹۴
این مقاله در پی شناسایی و بررسی عوامل مؤثر بر فرایند مدیریت ریسک عرضه در زنجیره تأمین صنعت خودرو و چگونگی اثرگذاری این عوامل بر فرایند مذکور است. با اتکا به رویکرد نظریه برخاسته از داده ها و نتایج سیزده مصاحبه کیفی عمیق با ده تن از مدیران و کارشناسان زنجیره تأمین صنعت خودرو، چارچوبی نظری برای بررسی این عوامل، صورت بندی شد. بر مبنای این چارچوب، عوامل بسیاری موجب تحریک خودروساز برای ورود به فرایند مدیریت ریسک عرضه می شوند. این عوامل، با عنوان مقوله عوامل فرایند ادراکی- اسنادی دسته بندی شدند. همچنین عوامل زمینه ای و اقتضایی متنوعی بر تصمیم های خودروساز در این فرایند اثر می گذارند و موجب هدایت تعامل های وی با تأمین کنندگان می شوند. این عوامل نیز با عنوان مقوله عوامل بسترساز و عوامل اقتضایی نامگذاری شدند.
۶.

تحلیلی بر یک الگوی ساختاری جدید تلفیقی از الگوهای کارت امتیازی متوازن و بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی عملکرد سازمانی الگویابی معادله های ساختاری بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت تلفیق الگوهای مدیریت کیفیت فراگیر کارت امتیازی متوازن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۱ تعداد دانلود : ۱۱۲
هدف پژوهش حاضر، رفع مسئله نبود پوشش کافی الگوی کارت امتیازی متوازن (بی اس سی) از عناصر مختلف عملکرد سازمانی، از طریق توسعه آن بر مبنای الگوی بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت (ای اف کیو ام) است. در این راستا، الگوی توسعه یافته بی اس سی مشتمل بر متغیرهای ذینفعان، اثربخشی منابع، اثربخشی فرایندها، اثربخشی مدیریت کارکنان، روش رهبری، نوع راهبرد و عملکرد، معرفی و در قالب یک الگوی ساختاری جدید اعتبارسنجی شد. نتایج حاصل در گام نخست، بیانگر برازندگی ایده آل الگوی پیشنهادی است. به لحاظ شدت روابط بین متغیرها در الگوی توسعه یافته بی اس سی، به ترتیب، سطح اثربخشی مدیریت کارکنان، سطح اثربخشی منابع، روش رهبری و سطح اثربخشی فرایندها بیشترین تا کمترین «تأثیر مستقیم» را بر عملکرد یک سازمان دارند. همچنین، روش رهبری، سطح اثربخشی مدیریت کارکنان، سطح اثربخشی منابع، نوع راهبرد، سطح اثربخشی فرایندها و درنهایت، ذینفعان، بیشترین تا کمترین «تأثیر مستقیم و غیر مستقیم» را بر عملکرد سازمانی دارند. مدیران می توانند از الگوی پیشنهادی این پژوهش برای سنجش عملکرد سازمان های مختلف و وزن دهی به ابعاد مختلف مد نظر در فرایند سنجش عملکرد استفاده کنند.
۷.

توسعه چندین مدل قیمتگذاری در زنجیره تأمین سبز تحت ریسک با رویکرد نظریه بازی ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازی استکلبرگ حلقه بسته ریسک زنجیره تأمین سبز قیمت‌گذاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۱۰۷
مدیریت زنجیره تأمین سبز، رویکردی زیست محیطی در مدیریت زنجیره تأمین است که هدف آن، کاهش ریسک های زیست محیطی در دوره عمر محصول هاست. در این میان، زنجیره تأمین بسته، با جمع آوری و بازیافت محصول های مضر در طبیعت، سعی در رسیدن به این هدف دارد. در این مقاله، با توجه به استراتژی های مختلف جمع آوری محصول، تعدادی مدل قیمتگذاری در زنجیره تأمین بسته دوسطحی ارائه می شود. تعامل های میان تولیدکننده و خرده فروش در قیمتگذاری، براساس بازی استکلبرگ بررسی می شود و تصمیم گیری بهینه تولیدکننده و خرده فروش برای هر مدل تعیین می شود. همچنین با توجه به ماهیت پویای زنجیره تأمین در دنیای واقعی، عامل ریسک با استفاده از روش میانگین- واریانس در زنجیره بسته بررسی می شود. برای درک بهتر، مدل ها در قالب یک مثال عددی بررسی می شوند و مدل مناسب با مقایسه مقادیر سود اعضا انتخاب می شود. همچنین بر پارامتر های نرخ جمع آوری، نرخ بازیافت و میزان ریسک گریزی، آنالیز حساسیت انجام می شود. نتایج نشان می دهند که مدل هماهنگی تولیدکننده و خرده فروش در نرخ های جمع آوری زیاد و میزان ریسک گریزی کم، جایگزین مناسبی برای سایر مدل هاست.
۸.

ارائه مدل ترکیبی برای ارزیابی عملکرد و رتبه بندی شرکت های بیمه ایران با استفاده از نظر خبرگان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل پوششی داده ها تحلیل سلسله مراتبی تحلیل مؤلفه های اصلی شرکت های بیمه ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۷۹
در این مقاله، مدلی ترکیبی مبتنی بر روش های تحلیل سلسله مراتبی (AHP)- تحلیل مؤلفه های اصلی (PCA)- تحلیل پوششی داده ها (DEA) برای ارزیابی عملکرد شرکت های بیمه در ایران ارائه می شود و با استفاده از آن، چهارده شرکت بیمه با سیزده شاخص استاندارد، رتبه بندی می شوند. با توجه به ضعف مدل DEA، در مسائلی با متغیرهای زیاد و واحدهای تصمیم کم، از روش PCA برای کاهش بعد مسئله استفاده می شود. از طرفی، نتایج رتبه بندی به دست آمده از روش PCA-DEA، کاملاً عینی و تنها بر مبنای الگوی داده هاست؛ بنابراین، با استفاده از مدل AHP، نظرهای کارشناسی را در رتبه بندی وارد می کنیم. در انتها، رتبه بندی، یک بار به وسیله مدل پیشنهادی و یک بار با مدل PCA-DEA انجام و نتایج این دو روش، با هم مقایسه می شوند و درباره آنها بحث می شود. نتایج مدل ارائه شده نشان می دهد که سه شرکت بیمه دانا، رازی و دی، رتبه های اول تا سوم را به دست می آورند.
۹.

مدل سازی اثر تحریم های خارجی بر ایجاد ادعاهای پیمانکاری پروژه های طرح و ساخت کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پروژه های طرح و ساخت تحریم علل ایجاد ادعا مدل علّی- معلولی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۳۹
ادعاها به ویژگی های ذاتی صنعت ساخت تبدیل شده اند. مطالعه هایی برای شناسایی علل این ادعاها انجام شده است، اما این مقوله ها هنوز رواج دارند. شاید دلیل این امر، نیاز به درک بهتر پیچیدگی بین متغیرهای علّی ایجاد ادعاست. در این راستا می توان به وجود تحریم ها در سال های اخیر و آثار احتمالی آن بر صنعت ساخت و درنتیجه، بر ایجاد ادعا اشاره کرد؛ بنابراین، ابتدا با استفاده از اطلاعات جمع آوری شده، 15 علت ایجاد ادعا- که بر اثر اعمال تحریم ها در پروژه های طرح و ساخت به وجود آمده است- مشخص شده و با استفاده از آن، یک مدل علّی - معلولی از تأثیر تحریم ها بر ایجاد ادعا توسعه یافته است. سپس سیستم مورد مطالعه، در سه سناریو مختلف از اعمال تحریم ها شبیه سازی شده است. نتایج نشان می دهد بروز تحریم ها با تأثیر گذاشتن بر بعضی دیگر از جنبه های پروژه، سبب بروز ادعاهای جدید می شود و بر افزایش زمان و هزینه، به عنوان علل اصلی ایجاد ادعا اثر می گذارد. این تأثیرها با افزایش شدت تحریم ها افزایش می یابد و موجب رشد شدید و نمایی ادعاهای پیمانکاران می شود.
۱۰.

طراحی مدلی برای انتخاب پروژه های عمرانی در بخش عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انتخاب پروژه بخش عمومی برنامه ریزی آرمانی برنامه ریزی خطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۶۹
پروژه های عمرانی مهم ترین وسیله برای گسترش ظرفیت های زیربنایی هر کشور محسوب می شوند؛ بنابراین، در انتخاب آنها باید به طور همزمان به نکات مختلف توجه کرد. در این مقاله سعی شده است برای انتخاب پروژه ها در بخش عمومی کشور، یک مدل تصمیم گیری چند معیاره ارائه شود. در این راستا از مدل برنامه ریزی خطی استفاده شده است. در تلاش برای ساخت مدل، ابتدا معیارهای تصمیم گیرندگان با روش دلفی شناسایی و پس از ترکیب مفهومی بازنگری شد. در ادامه، مدلی با نگاه برنامه ریزی خطی، آرمانی و عدد صحیح مختلط ساخته شد. مدل، پس از ساخت با داده های مربوط به لایحه بودجه کشور آزمایش شد. در پایان، نتایج آن را تحلیل و چندین بار مدل را بازنگری کردیم. نتایج اجرای مدل، اعتبار آن را تأیید کرد. این نوع مدل به عنوان سیستم های پشتیبان تصمیم گیری برای انتخاب پروژه ها در بخش عمومی استفاده می شود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۳