مدیریت صنعتی

هدف: نگرانی درباره تأمین مواد غذایی یک از دغدغه های اصلی قبل از وقوع زمین لرزه است. هدف این پژوهش، ارائه مدل مفهومی «اقدامات زنجیره تأمین بشردوستانه برای تأمین مواد غذایی ضروری قبل از زمین لرزه» و اولویت بندی ابعاد آن است.روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی است و از نظر ابزار گردآوری اطلاعات، توصیفی به شمار می رود. ابتدا پس از بررسی ادبیات نظری و انجام مصاحبه، پرسشنامه اولیه ای طراحی شد و در اختیار نمونه آماری قرار گرفت. با استفاده از 281 پرسشنامه جمع آوری شده، مدل اندازه گیری اقدامات زنجیره تأمین بشردوستانه برای تأمین مواد غذایی قبل از زمین لرزه با 7 متغیر مکنون و 19 زیرشاخص به دست آمد؛ سپس به کمک روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی، اهمیت هر یک از ابعاد و زیر شاخص ها مشخص شد.یافته ها: یافته ها نشان می دهد که ابعاد اصلی «نظارت»، «آموزش»، «آمادگی برای لجستیک و توزیع»، مهم ترین ابعاد مدل هستند. از آزمون میانگین برای سنجش عملکرد هر شاخص استفاده شد.نتیجه گیری: در نهایت با استفاده از ماتریس اهمیت عملکرد اقدامات اولویت بندی شدند. امید است نتایج این تحقیق راهنمای خوبی برای مدیران و تصمیم گیران حوزه زنجیره تأمین بشردوستانه برای درک بهتر اقدامات به منظور تأمین مواد غذایی قبل از زمین لرزه باشد.

هدف: یکی از شیوه های مرسوم ارزیابی کارایی هر سازمان یا بنگاه، مقایسه آن با سایر رقبا یا نمونه های متناظر آن است. با این حال، در برخی پژوهش ها به سنجش کارایی یک واحد در مقایسه با خود در مرور زمان پرداخته شده و روند عملکرد یک واحد نسبت به گذشته خود ارزیابی شده است. هدف پژوهش جاری، پیش بینی کارایی یک واحد با استفاده از سری های زمانی عملکرد گذشته آن است. روش: این پژوهش به کمک مدل SBM و با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها به مقایسه و سنجش کارایی یک واحد در گام های زمانی مختلف پرداخته و خروجی آن را به عنوان عناصر آموزش یک شبکه عصبی مصنوعی در نظر گرفته است تا کارایی گام های زمانی بعدی پیش بینی شود. یافته ها: مورد مطالعه این پژوهش، یک واحد صنعتی بزرگ در صنعت فولاد کشور است که پس از سنجش کارایی، روند نزولی عملکرد آن طی ده سال ارائه شده است. با پیاده سازی ساختارهای مختلف از شبکه های عصبی مصنوعی، در نهایت یک شبکه عصبی بازگشتی با 10 نرون در لایه پنهان با الگوریتم آموزش پس انتشار بیزی توانست بهترین عملکرد را در پیش بینی کارایی آتی این واحد صنعتی کسب کند. نتیجه گیری: مزیت اساسی این پژوهش، ارائه پیش بینی کارایی برای آینده سازمان بر اساس داده های موجود و با در نظر گرفتن تأثیر عوامل دوره های زمانی قبلی در کارایی دوره کنونی با رویکردی غیرخطی است. این موضوع موجب خواهد شد که تصویر روشن تری از عملکرد آتی سازمان فراهم آید، همان طور که در مورد مطالعه پژوهش حاضر، این موضوع رخ داده است.

هدف: مسئله اصلی بانک ها این است که به چه میزان و چگونه در انواع فعالیت های نوآورانه سرمایه گذاری کنند؟ فعالیت های نوآورانه بانک ها در دو قطب پارادوکسی اکتشافی و بهره بردارانه انجام می گیرد. روش: برای پاسخ به این پرسش از روش مطالعه موردی طولی چندگانه استفاده شده است. در همین رابطه، چهار بانک برای مطالعه موردی انتخاب شد و در بازه زمانی 1385 تا 1396 به طور عمیق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: پس از شناسایی تنش های نوآوری اکتشافی و بهره بردارانه در این بانک ها، استراتژی های پاسخ به این تنش ها در هر بانک مشخص شد. نتیجه گیری: استراتژی های پاسخ بانک ها در قالب 17 تم استخراج شدند و در چهار دسته کلی (بُعد) گزینش، جداسازی، موازنه و تعالی قرار گرفتند.

هدف: طراحی اثربخش شبکه های زنجیره تأمین از الزامات توسعه اقتصاد در سطح خرد است. هدف اصلی این پژوهش، طراحی یک شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته با در نظر گرفتن ابعاد اقتصادی و زیست محیطی توسعه به همراه تصمیم های مالی است. تصمیم های مالی شامل سرمایه گذاری های غیر از زنجیره تأمین و وام های دریافتی است. به عدم قطعیت تقاضا و بازگشت سرمایه مربوط به گزینه های دیگر سرمایه گذاری نیز توجه شده است. روش: مسئله مورد بررسی چندمحصوله، چنددوره ای، چندهدفه، غیرقطعی و حلقه بسته است که به وسیله یک مدل ریاضی برنامه ریزی خطی عدد صحیح ترکیبی، مدل سازی شده است. برای مواجهه با عدم قطعیت پارامترهای تقاضا و بازگشت سرمایه، از روش مسیر سناریو استفاده شده است . یافته ها: نتایج پژوهش اثربخشی ملاحظه تصمیم های مالی در طراحی شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته سبز را نشان می دهد؛ زیرا با افزایش تعداد وام های در دسترس، سطح خدمت ارائه شده به توزیع کنندگان افزایش می یابد. نتایج به دست آمده بر اساس یک مورد مطالعه در صنعت بازیافت پلاستیک است. نتیجه گیری: ملاحظه هم زمان تصمیات مالی و عدم قطعیت مربوط به تقاضا و بازگشت سرمایه به بهبود سودآوری زنجیره تأمین منجر می شود. هدف: طراحی اثربخش شبکه های زنجیره تأمین از الزامات توسعه اقتصاد در سطح خرد است. هدف اصلی این پژوهش، طراحی یک شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته با در نظر گرفتن ابعاد اقتصادی و زیست محیطی توسعه به همراه تصمیم های مالی است. تصمیم های مالی شامل سرمایه گذاری های غیر از زنجیره تأمین و وام های دریافتی است. به عدم قطعیت تقاضا و بازگشت سرمایه مربوط به گزینه های دیگر سرمایه گذاری نیز توجه شده است. روش : مسئله مورد بررسی چندمحصوله، چنددوره ای، چندهدفه، غیرقطعی و حلقه بسته است که به وسیله یک مدل ریاضی برنامه ریزی خطی عدد صحیح ترکیبی، مدل سازی شده است. برای مواجهه با عدم قطعیت پارامترهای تقاضا و بازگشت سرمایه، از روش مسیر سناریو استفاده شده است . یافته ها: نتایج پژوهش اثربخشی ملاحظه تصمیم های مالی در طراحی شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته سبز را نشان می دهد؛ زیرا با افزایش تعداد وام های در دسترس، سطح خدمت ارائه شده به توزیع کنندگان افزایش می یابد. نتایج به دست آمده بر اساس یک مورد مطالعه در صنعت بازیافت پلاستیک است. نتیجه گیری: ملاحظه هم زمان تصمیات مالی و عدم قطعیت مربوط به تقاضا و بازگشت سرمایه به بهبود سودآوری زنجیره تأمین منجر می شود.

هدف: دوسوتوانی سازمانی به ظرفیت سازمان در پیگیری هم زمان دو هدف نامتجانس اشاره دارد و مهم ترین معیار دستیابی به مزیت رقابتی شناخته می شود. در خصوص مفهوم دوسوتوانی و تأثیر آن بر عملکرد تحقیقات زیادی انجام شده است، اما مطالعات کمی به بررسی ابعاد دوگانه آن پرداخته اند. شواهد حاکی از آن است که دوسوتوانی برای بهبود مستمر عملکرد، ابزار ارزشمندی به شمار می رود. در این پژوهش، دوسوتوانی سازه ای با دو بعد تعادلی و ترکیبی در نظر گرفته شده و تلاش شده است رابطه بین این دو بعد که مبتنی بر سازوکار های خاصی هستند، با عملکرد صنعت بانکداری سنجیده شود. روش: ابتدا با مطالعه ادبیات، مدل مفهومی پژوهش استخراج شد؛ سپس به منظور بررسی مدل و فرضیه های پژوهش، 161 شعبه بانک بررسی گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از مدل سازی معادلات ساختاری مبتنی بر حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها حاکی از وجود تأثیر مثبت و معنادار دوسوتوانی بر عملکرد است؛ به این معنا که چنانچه سازمان به حداکثر مقدار بهره برداری و اکتشاف دست یابد، عملکرد بهبود خواهد یافت. نتیجه گیری: در این پژوهش بر افزایش مقدار ترکیبی دو فعالیت بهره برداری و اکتشاف یا بر قدر مطلق اختلاف این دو فعالیت اشاره شد و با توجه به دو دیدگاه بیان شده، نقش دوسوتوانی بر عملکرد بررسی گردید. نتایج متضاد تحقیق در دو رویکرد تعادلی و ترکیبی نشان داد آنچه بر عملکرد تأثیر مثبت دارد، تعادل بین دو بعد بهره برداری و اکتشاف نیست و افزایش هر یک از دو بعد می تواند به بهبود عملکرد منجر شود.  

هدف: در محیط پویا و پیچیده امروز، سازمان ها و صنایع در سطح بین المللی رقابت می کنند و تولید محصول در سطح کلاس جهانی، مقوله مهمی برای رقابت موفق در سطح جهان است. به منظور تحقق شاخص های تولید در کلاس جهانی و رقابت پذیری، باید در سطح زنجیره صنایع، سازمان ها و شرکا، یکپارچگی ایجاد شود. هدف این پژوهش بررسی ارتباط زنجیره تأمین یکپارچه و تولید در کلاس جهانی است. روش: پژوهش حاضر از نظر روش، در دسته پژوهش های توصیفی همبستگی قرار می گیرد. جامعه آماری آن، شرکت های تولیدکننده لوازم الکترونیک خانگی است و نمونه ها به کمک روش نمونه برداری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای شناسایی ابعاد و شاخص های تولید در کلاس جهانی، از روش دلفی فازی استفاده شده است و اطلاعات لازم از طریق توزیع پرسشنامه محقق ساخته میان جامعه آماری گردآوری شدند. همچنین آزمون فرضیه های پژوهش با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) در نرم افزار AMOS انجام گرفته است. یافته ها: نتایج نشان می دهد سه بعد یکپارچگی داخلی، تأمین کننده و مشتری تأثیر معناداری بر دستیابی به تولید در کلاس جهانی می گذارند. تأثیر یکپارچگی مشتری بر تحویل تأیید نشد و در نهایت، ایجاد سطح بالای یکپارچگی داخلی در این صنعت بر تحویل به موقع و هزینه، در مقایسه با ابعاد دیگر یکپارچگی زنجیره تأمین یکپارچه، تأثیر بیشتری می گذارد. نتیجه گیری: نتایج تحقیق گویای آن است که شرکت های مورد مطالعه باید برای دستیابی به شاخص های تولید در کلاس جهانی از قبیل هزینه، نوآوری، کیفیت، تحویل، انعطاف پذیری و خدمات پس از فروش، به یکپارچگی در زنجیره تأمین صنعت شامل یکپارچگی داخلی، یکپارچگی تأمین کنند گان و یکپارچگی مشتری اقدام کنند. نتایج این تحقیق به مدیران برای متمایز کردن تأثیرات ابعاد مختلف زنجیره تأمین یکپارچه بر تولید در کلاس جهانی کمک می کند.

هدف: کنترل موجودی و برنامه ریزی سفارش ها، یکی از مباحث مهم در تدوین سیاست های اقتصادی واحد های صنعتی است که نیازمند توجه به شرایط حاکم بر سازمان و بازار است. در این زمینه، تعیین تعادل بهینه بین مقدار موجودی، هزینه های سفارش دهی و هزینه های نگهداری، نقش بارزی در جلوگیری از اتلاف سرمایه و مواجه شدن با کمبود موجودی دارد. هدف این مقاله، کنترل موجودی در سیستم های چند کالایی در شرایط تقاضای احتمالی و محدودیت انبار است. روش: برای دستیابی به این هدف، دوره های افق برنامه ریزی توسط بازه های زمانی کوچک در مدل عمومی سفارش های دوره ای جایگزین شد و با بهره مندی از الگوریتم ازدحام ذرات به حل مسئله اقدام گردید. یافته ها: نتیجه این اقدام، اتصال مقدار موجودی در دو زمان 1- t و t است. مزیت آن، پویایی مدل عمومی سفارش ها به ویژه در شرایط عدم اطمینان فضای کسب وکار، به دلیل تغییرات شدید و نزدیک به هم شرایط بازار است که در کمک به مدیران هنگام تعیین مقدار اقتصادی در زمان های مختلف با توجه به محدودیت فرمول های قطعی، اهمیت دارد. به منظور اعتبار سنجی، مدل یاد شده برای چهار محصول شرکت نوین قطعه، پیاده سازی شد. نتیجه گیری: از آنجا که در سازمان های تولیدی، به دلیل وجود مواد اولیه، قطعات و موجودی های در جریان، نقش کنترل موجودی مشهودتر است، می توان با استفاده از روش پیشنهاد شده در پژوهش حاضر، جریانی را ایجاد کرد که با در نظر گرفتن زمان، مکان، تعداد، کیفیت و هزینه، ضمانت کننده اقلام و موجودی سازمان باشد.  

هدف: حل مسئله تعیین اندازه اقتصادی سفارش با فرم برنامه ریزی هندسی در فضای هیبریدی به کمک یک سیستم پشتیبان تصمیم قاعده پایه، هدف اصلی این مقاله است. دوری از پیچیدگی های اجرای مسائل بهینه سازی و استفاده از دانش بهینه برای ساخت یک سیستم استنتاج که درک آن برای تصمیم گیرنده راحت تر است، از ویژگی های اصلی این مقاله محسوب می شود. روش: استفاده از متغیرهای تصمیم غیر قطعی، استخراج دانش بهینه از مسئله بهینه سازی هیبریدی و به کار بردن این دانش در طراحی سیستم استنتاج هیبریدی رویکرد اصلی این مقاله است. یافته ها: سیستم استنتاج هیبریدی توسعه داده شده در 100 مسئله تصادفی استفاده شد و نتایج آن با مقادیر بهینه به دست آمده از حل مسئله برنامه ریزی هندسی مقایسه گردید. افزون بر 97 درصدِ انحرافات مقدار تابع هدف از جواب بهینه، کمتر از 2 درصد بود. این موضوع در خصوص متغیرهای تصمیم نیز صدق می کند. این نتایج نشان می دهد که سیستم استنتاج هیبریدی برای به کارگیری به عنوان یک سیستم پشتیبان تصمیم بهینه گرا، کارایی بالایی دارد و به نتایج آن می توان اعتماد کرد. نتیجه گیری: مهم ترین ویژگی مدل ارائه شده این است که بر خلاف سایر مقالات در ادبیات موضوع، مسئله بهینه سازی را با یک پایگاه قواعدِ گرفته شده از خبرگان جایگزین نمی کند، بلکه رویکردی برای ساختن پایگاه قواعد بهینه از مدل بهینه سازی ارائه می دهد. در این رویکرد با جایگزینی توزیع هیبریدی بهینه به جای مقدار قطعی بهینه برای متغیرهای تصمیم، تمام تصمیمات بهینه ای که ممکن است در آینده لازم باشد را به تصمیم گیرندگان ارائه می دهد.