مهدی بیکی پور

زمینه و هدف: نیاز به بهینه سازی مصارف و بهبود کارآیی در نهادهای عمومی از جمله پلیس بیش از پیش به چشم می آید. رویکرد پلیس ناب در سال های گذشته در پلیس کشورهایی همچون انگلستان، کانادا، دانمارک و امارات نتایج مطلوبی به بار آورده و می تواند یک راهکار مؤثر برای این مسئله باشد. بنابراین، این پژوهش به دنبال پاسخ به این پرسش است که الگوی بهبود ساختارها و فرآیندهای کاری کلانتری ها با رویکرد «پلیس ناب» چگونه است؟ روش : پژوهش حاضر با رویکرد کیفی انجام شد؛ براین اساس پس از استخراج چارچوب مفهومی پژوهش از ادبیات پژوهش، با بکارگیری چارچوب به دست آمده، شاخص های الگوی یادشده براساس رویکرد پلیس ناب، از طریق مشاهده و مصاحبه با مدیران و صاحب نظران واحدهای مختلف انجام شد. در مطالعه حاضر، با  17 نفر از مسئولان و کارکنان عملیاتی از 8 واحد و زیرمجموعه منتخب نیروی انتظامی مصاحبه به عمل آمد. یافته ها: در مجموع ابعاد رویکرد ناب را می توان در دو بُعد کاهش هدررفت ها و افزایش ارزش آفرینی ها طبقه بندی کرد. کل مؤلفه ها و شاخص های بومی کاهش هدرفت ها به تعداد 7 مؤلفه و 26 شاخص و کل مؤلفه های افزایش ارزش آفرینی ها به تعداد 6 مؤلفه و 40 شاخص به دست آمد. براساس رویکرد ناب، با شناسایی، کاهش و حذف مستمر هدررفت ها از یک سو و ارتقاء یا ایجاد ارزش آفرینی ها از سوی دیگر، می توان به سطح مناسبی از بهینگی و مطلوبیت در ساختار ها و فرآیندهای کاری دست یافت. نتایج: رویکرد ناب به عنوان یک روش کار تکرار شونده، از یک طرف می تواند به صورت مستقل به منظور دستیابی به بهینگی و بهره وری استفاده شود؛ از طرف دیگر، با توجه به برنامه ریزی های انجام شده و زیرساخت های ایجاد شده برای تحقق طرح های تحولی نظیر مکنا و تحول کلانتری و پاسگاه، می تواند به عنوان رویکرد و روش اجرایی عملی سازی و تحقق اهداف تعیین شده در طرح های یادشده استفاده شود.