تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی (کتابداری سابق)

تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی (کتابداری سابق)

تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی بهار و تابستان 1388 شماره 49

مقالات

۱.

ارزیابی مجموعه کتابخانه های دانشگاهی شهر اراک و مقایسه آن بااستانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران

کلید واژه ها: کتابخانه های دانشگاهی اراک مجموعه سازی استاندارد مجموعه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها استانداردهای کتابخانه ای
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها دانشگاهی
تعداد بازدید : ۱۸۱۹ تعداد دانلود : ۱۰۲۵
هدف: این پزوهش با هدف بررسی مجموعه کتابخانه های دانشگاهی شهر اراک و مقایسه آن با استانداردهای مجموعه کتابخانه های دانشگاهی ایران صورت گرفته است. روش: این پژوهش به صورت پیمایشی تطبیقی بوده و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه بهره جویی گردیده است. جامعه تحت بررسی کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی دانشگاهی شهر اراک بوده که شامل6 دانشگاه و سازمان می باشد. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان می دهد که کل مجموعه موجود شامل مواد چاپی و معادل های جلدی میکروفرمی و مواد دیداری- شنیداری زیر استاندارد می باشد. در خصوص فراهم کردن امکان دسترسی به بانکهای اطلاعاتی و اتصال به شبکه اینترنت نیز تنها کتابخانه های مرکزی دانشگاه ها این امکان را فراهم کرده اند.
۲.

رده بندیاندازة دستبرد و برساختگی در دست نبشته ها

نویسنده:

کلید واژه ها: برساختگی دست نبشته های برساخته سطح جمله

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی نسخ خطی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری فهرست نویسی و رده بندی
تعداد بازدید : ۷۸۵ تعداد دانلود : ۵۳۴
هدف: این مقاله به مطالعة میزان دستبرد در یک دست نبشته، زمان دستبرد در آن و اینکه این دستبرد و بر ساختگی از سوی چه کسی یا چه کسانی انجام گرفته است، می پردازد. روش: روش پژوهش حاضر اسنادی، بررسی تاریخی و از نوع کتابخانه ای است. یافته ها: با توجه به نمونه هایی که در این پژوهش از آنها یاد میشود، اندازة دستبرد در دست نبشته ها را میتوان در سه رده کلی بدین ترتیب گروه بندی کرد: 1. دست نبشته های برساختة بیپایه و بیبنیاد؛ 2. دست نبشته های برساخته ای که پایه و بنیادی داشته اند؛ 3. دست نبشته هایی که اندازة دستبرد آنها با ابهام همراه است.گروه دوم از دست نبشته های برساخته، که بخش مهمی از پژوهش را به خود اختصاص میدهد باز خود پنج سطح و رویه دارد که عبارتند از: 1. برساختگی در کل یک نوشته؛ 2. برساختگی بخشی، فصلی، و یا صفحاتی از یک کتاب یا رساله؛ 3. برساختگی درسطح جمله و چند جمله؛ 4. برساختگی در سطح واژگانی و عددی؛ 5. همانند نویسی، که آثار آفریده شده با این ویژگی چندان ناپسند نیست
۳.

بررسی وضعیت کتابخانه های پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران و مقایسه آن با استاندارد های کتابخانه های دانشگاهی ایران

نویسنده:

کلید واژه ها: کتابخانه های دانشگاهی کتابخانه های پردیس دانشکده های فنی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها استانداردهای کتابخانه ای
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها دانشگاهی
تعداد بازدید : ۱۵۰۲ تعداد دانلود : ۶۷۲
هدف: این پژوهش به بررسی وضعیت کتابخانه های پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران و مقایسه آن با استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران می پردازد. روش: روش پیماشی و از نوع توصیفی است و از ابزار چک لیست استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشانگر این واقعیت است که 1) اهداف و وظایف کتابخانة دانشکده فنی به دلیل نداشتن آئین نامة مدون از سطح استاندارد پائین تر است. 2) از نظر سازمان و مدیریت با استانداردهای دانشگاهی فاصله معناداری وجود دارد. 3) از نظر تعداد نیروی انسانی متخصص نسبت به مجموعه موجود در کتابخانه با سطح استاندارد اختلافی وجود ندارد ولی نسبت به تعداد دانشجویان از سطح استاندارد پائین تر است. 4) از نظر مجموعه کتابخانه های پردیس دانشکده فنی با سطح استاندارد فاصله معناداری وجود دارد. 5) سازماندهی منابع کتابخانه های پردیس دانشکده های فنی مطلوب و نزدیک به سطح استاندارد است. 6) خدمات کتابخانه ای با سطح استاندارد اختلاف دارد. 7) از نظر فضا و تجهیزات با سطح استاندارد اختلاف وجود دارد و به نحو احسن از فضا استفاده نشده است و اصلاحات کلی در این بخش باید صورت گیرد
۴.

بررسی میزان تناسب مجموعه منابع اطلاعاتی کتابخانه مرکزی دانشگاه علوم پزشکی همدان با نیاز های جامعه استفادهکننده

کلید واژه ها: دانشگاه علوم پزشکی همدان کتابخانه مرکزی تناسب مجموعه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی انواع منابع اطلاعاتی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اطلاعات (به طور عام) جامعه اطلاعاتی
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها دانشگاهی
تعداد بازدید : ۱۶۸۹ تعداد دانلود : ۹۲۴
هدف: هدف این تحقیق تعیین میزان تناسب مجموعه منابع اطلاعاتی کتابخانه مرکزی دانشگاه علوم پزشکی همدان با نیازهای جامعه استفاده کننده است. روش: در این پژوهش از روش پیمایشی- توصیفی استفاده شده و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است. جامعه پژوهش شامل کلیه اعضای استفاده کننده از کتابخانه مرکزی دانشگاه علوم پزشکی همدان می باشد، که از بین آن ها یک نمونه آماری 345 نفری بصورت تصادفی جهت انجام پژوهش انتخاب شدند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که 9/40 درصد مراجعه کنندگان به کتابخانه مرکزی، جهت دسترسی به منابع اطلاعاتی مورد نیاز خود ""اغلب اوقات"" از این کتابخانه استفاده می کنند. 1/35 درصد جامعه استفاده کننده از کتابخانه مرکزی دانشگاه ، میزان تناسب کتاب های فارسی موجود با نیازهای اطلاعاتی خود را در حد ""زیاد"" ارزیابی نموده اند.. مهمترین عواملی که در افزایش تناسب بین مجموعه منابع اطلاعاتی و نیازهای استفاده کنندگان کتابخانه موثر بوده اند عبارتند از: روزآمد بودن منابع، تهیه منابع در موضوعات مختلف، توجه به درخواستهای استفاده کنندگان، تهیه راهنمای استفاده از منابع جدید و تهیه انواع منابع به شکل الکترونیک.
۵.

کشف انگیزه های هم پیوندی وب سایت های مراکز تحقیقات علوم زیست شناسی

کلید واژه ها: علوم زیست شناسی هم پیوندی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی مراکز اطلاع رسانی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی سایت های کتابداری و اطلاعاتی وب سنجی
تعداد بازدید : ۱۴۷۹ تعداد دانلود : ۸۰۴
هدف: پژوهش حاضر به بررسی کاربرد هم پیوندی به عنوان شاخصی نوین در ارزیابی مشابهت های موضوعی میان سایت های علمی، و دلایل هم پیوندی وب سایت های مراکز تحقیقاتی علوم زیست شناسی پرداخته است. روش: جامعه مورد مطالعه پژوهش را تعداد 24 وب سایت مراکز تحقیقاتی داخلی علوم زیست شناسی که از طریق وب سایت های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قابل ردیابی بوده اند، تشکیل می دهد و به منظور کشف رابطه هم پیوندی از تحلیل پیوندها که بخشی از روش وب سنجی است، استفاده گردیده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد حدود 68 درصد وب سایت ها به صورت دوزبانه فارسی- انگلیسی، 20 درصد انگلیسی، 8 درصد صرفاً فارسی و 4 درصد (یک وب سایت) چندزبانه فارسی-عربی- فرانسه و انگلیسی ظاهر شده اند. بررسی رتبه بندی وب سایت ها از نظر میزان هم پیوندی نشان می دهد که وب سایت های مرکز ملی مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی، انستیتو پاستور ایران و پژوهشکده رویان در رتبه های اول تا سوم قرار دارند. از پایین ترین رتبه ها نیز می توان به مراکزی چون بیولوژی سلولی و مولکولی بهشتی، تحقیقات سرطان شناسی شیراز، تحقیقات بیوتکنولوژی مشهد و بوعلی، اشاره نمود.
۶.

آینده کتابداری و اطلاع رسانی

نویسنده:

کلید واژه ها: بازیابی و اشاعه اطلاعات دانشکده کتابداری و اطلاع رسانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها دانشگاه ها،دانشکده ها و موسسات آموزشی، اعضای هیئت علمی و مدرسان
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات سازماندهی اطلاعات
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات ذخیره و بازیابی اطلاعات
تعداد بازدید : ۲۰۳۱ تعداد دانلود : ۱۰۵۵
هدف: بررسی توانمندی رشته کتابداری و اطلاع رسانی است که چنانچه با نگاهی نو به آن نگریسته شود میتواند قابلیت های خود را نشان دهد. روش: روش به کار گرفته در این مقاله تاریخی و در عین حال مقایسه ای است. در روش تاریخی به سابقه رشته کتابداری و اطلاع رسانی توجه شده و در روش مقایسه ای آن را با رشته های دیگر مقایسه شده است. یافته ها: یافته ها نشان میدهد که کتابداری و اطلاع رسانی با مفهوم نو میتواند به تشکیل دانشکده ای با حداقل 7 رشته بیانجامد. این رشته ها شامل گروه مرجع، گروه فن آوری اطلاعات، مدیریت و بهره-وری اطلاعات. یادمانه ها (آرشیو) و نسخ خطی و ... میشود
۷.

بررسی میزان رضایت پژوهشگران پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی از خدمات اطلاع رسانی این پژوهشکده

کلید واژه ها: خدمات کتابخانه پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی خدمات شبکه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها تخصصی
تعداد بازدید : ۱۲۱۱ تعداد دانلود : ۷۷۳
هدف: مطالعه میزان رضایت مندی پژوهشگران از خدمات اداره های کتابخانه و شبکه پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی. روش: در این پژوهش از روش پیمایشی استفاده شد و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. یافته ها : پژوهش نشان میدهد که 8/73 درصد پژوهشگران حداقل یک بار در ماه از خدمات کتابخانه استفاده میکنند. آنها از ساعت کار کتابخانه, پاسخگویی تلفنی و تجهیزات سالن مطالعه نسبتا"" راضی هستند, اما از عدم رعایت سکوت در سالن مطالعه کتابخانه ناراضیاند. به طورکلی, میزان رضایت از منابع اطلاعاتی در سطح نسبتا"" پایینی است. بیشترین نارضایتی به کمبود نشریات لاتین با 8/41 درصد, کتاب های فارسی با 3/39 درصد و نشریات فارسی با 32 درصد مربوط میشود. 1/54 درصد پاسخگویان از عدم برپایی نمایشگاه های داخلی در کتابخانه ناراضی هستند. میزان رضایت پاسخگویان از تاثیر نرم افزار کتابخانه در جستجوی اطلاعات بیش از رضایت از تاثیر برگه دان است. در بین خدمات ارائه شده توسط ادراهی شبکه , بیشترین میزان رضایت (6/33 درصد) به امکانات شبکه داخلی و کمترین رضایت (8/46 درصد) به تعمیر تجهیزات رایانه ای و پاسخگویی به مشکلات رایانه ای همکاران اختصاص دارد. تقریبا"" تمام پاسخگویان از شبکه اینترنت استفاده میکنند و فراوانی پاسخگویانی که چند بار در روز از اینترنت استفاده میکنند با 5/61 درصد بیش از سایر کاربران است.
۸.

معرفی دست نویسی از کلیات آثار پیرجمال اردستانی محفوظ در تالار نسخ خطی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران به همراة معرفی مختصر آثار و شرح احوال وی

نویسنده:

کلید واژه ها: طریقت پیر جمالیه شاعران قرن نهم جمالی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی نسخ خطی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی صنعت و تجارت کتاب نقد و بررسی کتاب
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها دانشگاهی
تعداد بازدید : ۸۰۰ تعداد دانلود : ۵۶۴
هدف: این مقاله به دست نوشته های عارفان شیعی می پردازد. روش: توصیفی – تحلیلی و مقایسه ای است که نسخه مورد نظر با نسخه نفیس و معتبر مرجود در کتابخانه مجلس شورای اسلامی مطابقت داده شده است. یافته ها: پیرجمال اردستانی بزرگترین عارف شیعه در قرن نهم هجری است یکی از دستنویس های به جا مانده از آثار وی نسخه کوچکی است که در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران محفوظ است این نسخه بسیار ارزنده و معتبر که بازمانده قرن نهم است از گزند حوادث در امان نمانده و دارای افتادگیها و آسیب دیدگیهای فراوانی است و چون تا کنون هیچ معرفی کامل و بررسی دقیقی در مورد آن انجام نشده اهمیت و درجه اعتبار آن همچنان مسکوت مانده است. علاوه بر این نسخه مذکور حاوی اطلاعات با ارزشی در زمینه نوع تذهیب، تزیین و تهیه نسخ خطی در دوره تاریخی تیموری و در محدوده جغرافیایی عَراق عجم است که پژوهشگران میتوانند اطلاعات ارزشمندی از آن به دست آورند. بنا به دلایل یاد شده در این مقاله پس از مقابله دقیق این نسخه با نسخه نفیس و معتبری که در موزه کتابخانه مجلس شورای اسلامی محفوظ است، میزان اهمیت، اصالت، اعتبار ؛ و مضمون و مقدار مطالب افتاده به دست آمده و نشان داده شده است

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۹۲