نگرش پایدار از نتیجه بر رویه؛ تجربه طراحی فضاهای شهری بر اساس مشارکت اجتماعی در شیراز (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بیان مسئله: به دنبال افزایش سریع جمعیت شهرها، مسائل اجتماعی بسیاری در شهرهای بزرگ پدید آمده که منجر به توجه به مفاهیم توسعه پایدار شده است. کلید موفقیت در احیای پایداری اجتماعی فضاهای شهری، حمایت از طرح هایی است که به لحاظ شرایط محلی، بسیج کننده مهارت و دانش محلی است. به علاوه فراوانی و تراکم نامتجانس شهرها، همبستگی، تعامل و توجه افراد نسبت به یکدیگر را کاهش داده است. امروزه تغییر نگاه از تجویزی به مشارکتی و از توجه به راه حل های معمارمحور (متمرکز) به شیوه های حل مسئله با تأکید بر ابتکارات جامعه است. لذا بایستی از نقش تجویزی معمار به معنای سازنده و هدایت کننده کل امور اجتماع به سوی نقشی به عنوان یکی از شرکای مهم اجتماعی گام برداشت.هدف پژوهش: این پژوهش بر آن است تا با استفاده از روش طراحی مشارکتی (شارت) به خلق فضایی شهری بپردازد و از این طریق امکان برقراری تعاملات اجتماعی را تسهیل کند و در راستای پایداری اجتماعی حرکت کند. روش پژوهش: این پژوهش دارای ماهیتی کاربردی است که به منظور آشنایی با ادبیات ناظر بر پژوهش از یک روش ترکیبی مبتنی بر راهبرد کیفی با تکیه بر تحقیقات میدانی براساس مدل «کارگاه طراحی یا شارت» شکل گرفته است.نتیجه گیری: این پژوهش با ارائه مدل فرایند «کارگاه طراحی شارت» از طریق طراحی یک فضای شهری واقع در محدوده خیابان مطهری شمالی شیراز پرداخته است. این فرایند طی یک پیش کارگاه، چهار کارگاه اصلی و یک جلسه میانی و غیررسمی انجام شده و به طراحی فضای مذکور منتهی شده است. نتایج پژوهش، ضرورت وجود پیش کارگاه برای نظم کارگاه های اصلی و ایجاد دستور کار لازم جهت جلوگیری از انحراف جلسه و دور شدن از اهداف اصلی کار را توصیه می کند. حضور طراحان حرفه ای در نقش رهبر در کارگاه با توانایی طراحی و ترسیم به عنوان مهم ترین ارکان اصلی تشکیل جلسات کارگاه، از دیگر دستاوردهای این پژوهش است. ارائه راه حل های تکمیلی جهت اصلاح و بهبود فرایندهای طراحی مشارکتی از نتایج نهایی این پژوهش است.Changing the Sustainable Perspective from Outcome to Process; the Experience of Designing Urban Spaces based on Social Participation in Shiraz
Problem statement: Following the rapid increase in urban population, numerous social issues have arisen in large cities, leading to a focus on sustainable development concepts. The key to success in revitalizing social sustainability in urban spaces lies in supporting projects that integrate local conditions, and mobilize local skills, and knowledge. Additionally, the heterogeneity and density of cities have reduced cohesion, interaction, and individuals’ attention to each other. Nowadays, there is a shift in perspective from prescriptive approaches to participatory ones, and from architect-centric solutions to problem-solving methods emphasizing community initiatives. Therefore, it is imperative to move from the prescriptive role of architects as constructors and directors of all social affairs towards a role as one of the important social partners.Research objective: This study aims to address the creation of urban spaces using the Participatory Design Method (PDM) to facilitate social interactions and move towards social sustainability.Research method: This study, with its applied nature, adopted a combined approach based on a qualitative strategy relying on field research, using the “Design Workshop” or “Charette” model.Conclusion: This research focused on presenting the process model of the “Charette Design Workshop” by designing an urban space located in the northern part of Mottahari Street, Shiraz. This process involved a pre-workshop, four main workshops, and an informal interim session, resulting in the design of the aforementioned space. The research findings recommend the necessity of having a pre-workshop to organize the main workshops and establish guidelines to prevent session deviation and straying from the main objectives. The presence of professional designers as leaders in the workshop, with their ability to design and articulate, formed the most important elements of workshop sessions, among other achievements of this research. Providing additional solutions for improving and enhancing participatory design processes is among the outcomes of this research.
تبلیغات
