بازنمایی مادر شوهر در سریال های دو دهه اول پس از پیروزی انقلاب اسلامی؛ تحلیل نشانه شناسی سریال های پُر بیننده «پائیز صحرا» و «پدر سالار» (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
یکی از راه های شناخت و درک هنجارهای هر جامعه، رجوع به بازتاب آنها در رسانه هاست. البته تصاویر قالبی و کلیشه ای که رسانه ها از افراد، گروه ها، نقش های اجتماعی، جوامع و فرهنگ ها ارائه می دهند؛ نحوه برخورد و رفتار مخاطبان با این افراد و گروه ها را در موقعیت های واقعی و رخ به رخ تحت تأثیر قرار می دهند. در این پژوهش بر اساس مدل سلبی و کاودری و با استفاده از روش نشانه شناسی به نحوه بازنمایی یکی از نقش های مادری یعنی «مادرشوهر» در دو سریال خانوادگی و پُربیننده پخش شده در دو دهه اوّل بعد از انقلاب یعنی «پائیز صحرا» و «پدر سالار» که به صورت هدفمند انتخاب شده اند؛ پرداخته شد. نتایج بررسی ها نشان داد که تلویزیون در این دو سریال، رویکرد متفاوتی در به تصویر کشیدن مادر شوهر اتخاذ کرده است. در سریال اول، مادرشوهر فردی متمدن و شهری با جایگاه بالای اجتماعی و کاملاً کلیشه ای و با صفات منفی چون مستبد، خودخواه، فتنه انگیز، خشن، عصبی، بدعنق و عبوس، بدگو و بد زبان، پر توقع، بهانه جو، ظالم، تفرقه انداز، سلطه گر و آزاردهنده و منفور بازنمایی شده است. در حالی که در سریال دوم، تلاش شده با اتخاذ رویکرد ضد کلیشه ای، تصویری متفاوت ارائه شود. به طوری که مادرشوهر فردی متواضع و فروتن، خوشبین، آرام و مهربان، متبسّم و گشاده رو، قانع و کم توقع، مؤدب و خوش زبان، با احساس و با عطوفت و واقع گرا و در نهایت محبوب به تصویر کشیده شده است.Representation of mother-in-law in serials of the first two decades after the victory of the Islamic Revolution; Semiotic analysis of the popular series"Paeiz-e Sahra" and "Pedar Salar"
One of the ways to know and understand the norms of any society is to refer to their reflection in the media. Of course, stereotypes presented by the media about individuals, groups, social roles, communities and cultures, also affect the way the audience treats these individuals and groups in real and face-to-face situations. In this research, based on the Selby & Cowdery model and using the semiotic method to represent one of the mother roles, namely "Mother-in-Law" in two popular family series broadcast in the first two decades of the revolution, namely "Paeiz-e Sahra" and "Pedar Salar", Which were purposefully selected. In the first series, despite of the mother-in-law is a civilized and urban person with a high social status, but completely stereotypical and with negative traits such as authoritarian, selfish, seditionist, violent, nervous, grumpy and gloomy, slanderous and abusive, theologian, divisive, excuses, full Expectations, oppressors, domineering, annoying and hated are represented. While in the second series, by adopting an anti-stereotype approach, a different image was presented from what is in the minds. In this series, the mother-in-law is portrayed as a humble person, optimistic, calm and kind, smiling and open-minded, satisfied and low-expectation, Godly, polite and eloquent, with emotion and with compassion, realism and love.