تأثیر استفاده از گوشی هوشمند در محیط کار بر پیوند شغلی و فرسودگی شغلی: بررسی نقش میانجی استرس (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: امروزه استفاده از تلفن های هوشمند به طور روز افزونی در میان افراد جامعه و در محیط های کاری در حال افزایش است. استفاده از تلفن های هوشمند، به خصوص در محیط کار با اینکه مزایای عمده ای دارد با معایبی نیز همراه است. بررسی ادبیات مرتبط با تأثیرهای استفاده از تلفن های هوشمند در محیط کار، به ویژه در ایران، حاکی از آن است که در خصوص این مسئله خلأ مطالعاتی وجود دارد. بر این اساس پژوهش حاضر بر آن است تا خلأ موجود را پوشش دهد و به تشریح تأثیرهای استفاده از تلفن های هوشمند در محیط کار و ارائه راه کارهایی به منظور کاهش استفاده بیش ازحد از آن بپردازد. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است که فلسفه اثبات گرایی با رویکرد قیاسی را در پیش گرفته است. علاوه بر این، از آنجایی که در این پژوهش وضعیت متغیرها و روابط میان آن ها بررسی و توصیف می شود و ابزار مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه آنلاین است، پژوهش حاضر توصیفی، از نوع پیمایشی، به روش کمّی یگانه است. جامعه آماری پژوهش، ۱۷۰۰ نفر از کارکنان شرکت همراه اول است که ۳۱۳ نفر به پرسش نامه آنلاین پاسخ دادند. به منظور تجزیه وتحلیل داده های این پژوهش، از دو نرم افزار اس پی اس اس نسخه ۲۷ و اسمارت پی ال اس نسخه ۳ استفاده شده است. یافته ها: با توجه به اهمیت زیاد و کلی تکنولوژی و همچنین اهمیت خاص گوشی هوشمند که به جریان زندگی افراد پیوند خورده است، فواید استفاده از آن بر هیج کس پوشیده نیست. بر همین اساس، کارکنان نیز برای برقراری ارتباط و درک بهتر امور کاری، به شدت به گوشی های هوشمند خود وابسته شده اند و از طرفی، بسیار سخت است که از نظر روان شناختی بتوانند خود را از کار و تلفن خود جدا کنند. همین مسئله می تواند بر احساس در دسترس بودن دائم و فشار کاری بیفزاید و از طرفی، تعادل کار و زندگی ایشان را تحت الشعاع قرار دهد و در نهایت، به ایجاد اضطراب و استرس جدی در ایشان منجر شود. استرس نیز به دلیل هیجان های منفی متعاقب آن، می تواند بر نگرش های کاری، مانند پیوند شغلی و فرسودگی شغلی کارکنان تأثیر منفی بگذارد. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که استفاده از گوشی هوشمند در محیط کار، بر استرس و فرسودگی شغلی تأثیر مثبت دارد. همچنین استرس نیز بر پیوند شغلی و فرسودگی شغلی تأثیرگذار است. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که اثر غیرمستقیم در رابطه میان استفاده از گوشی هوشمند و پیوند شغلی با میانجیگری استرس، منفی است و شدت اثر غیرمستقیم در رابطه میان استفاده از گوشی هوشمند و فرسودگی شغلی با میانجیگری استرس، مثبت است. این مسئله حاکی از آن است که استفاده از گوشی هوشمند با در نظر گرفتن متغیر میانجی استرس، می تواند به کاهش پیوند شغلی در کارکنان منجر شود و در مقابل، استفاده از گوشی هوشمند با در نظر گرفتن متغیر میانجی استرس به افزایش فرسودگی شغلی بینجامد. همچنین در انت ها نیز با توجه به بررسی تأثیر استفاده از گوشی هوشمند در محیط کار بر فرسودگی شغلی و پیوند شغلی، می توان به این مسئله اشاره کرد که استفاده از گوشی هوشمند در محیط کار، بر فرسودگی شغلی تأثیر مثبت دارد و استفاده از گوشی هوشمند در محیط کار بر پیوند شغلی تأثیر نمی گذارد.The Effect of using the Smartphone in the Workplace on Job Engagement and Job Burnout: Investigation of Mediational Role of Stress
Objective
In today's rapidly evolving digital era, the prevalence of smartphone usage among individuals in various contexts, including both social and professional environments, is witnessing a remarkable increase. This trend is particularly noteworthy in workplace settings, where smartphones have become universal tools offering numerous significant advantages. These benefits range from improved communication and accessibility to vital information to enhanced productivity and collaborative opportunities. However, alongside these advantages, the use of smartphones in professional contexts is also associated with a range of potential drawbacks. These disadvantages can manifest in forms such as distractions, disruptions in work-life balance, and potential breaches of workplace confidentiality. A thorough review of literature focusing on the effects of smartphone use in work environments, particularly in Iran, has identified a notable research gap. Accordingly, this study aims to address this gap by comprehensively describing the effects of smartphone use in the workplace. Additionally, it seeks to propose viable solutions aimed at reducing the excessive use of smartphones in professional settings.
Methods
This applied research adopts a positivist philosophy and a comparative approach. It is a descriptive, survey-type study using a unique quantitative method. The research examines the status of variables and their interrelationships, utilizing an online questionnaire for data collection. The study's statistical population included 1700 employees from the First Companion Company, with 313 responding to the online questionnaire. Data analysis was performed using SPSS 27 and Smart PLS 3 software.
Results
The overarching importance of technology in modern life, particularly the role of smartphones, is undeniably significant. The advantages of smartphone use are multifaceted, prominently including their role in facilitating communication and enhancing understanding of work-related tasks. Employees find smartphones indispensable for their daily work interactions and responsibilities. However, the challenge of maintaining a psychological separation from work and phone use is significant. This challenge often leads to a pervasive feeling of constant connection and escalating work pressure, which can adversely affect employees' work-life balance. The resultant anxiety and stress can be substantial, adversely affecting various aspects of work life. This includes detrimental effects on work attitudes, such as job attachment and the onset of job burnout. The findings of this study clearly indicate a positive correlation between the use of smartphones in the workplace and the increase in stress and job burnout. Additionally, the study explores how stress consequent to smartphone use impacts job relationships and contributes to job burnout.
Conclusion
The research findings indicate that the indirect effect of smartphone usage on job attachment, mediated by stress, is negatively significant. Conversely, the impact of smartphone usage on job burnout, with stress as a mediating factor, is observed to be positive. These results suggest that the use of smartphones, considering stress as a mediating variable, can lead to a reduction in job attachment among employees. Conversely, it can also contribute to an increase in job burnout. Lastly, the study concludes that smartphone use in the workplace positively influences job burnout, while its effect on job attachment is not significant.