ارتباطات غیرکلامی گوینده در خبر تلویزیونی؛ مطالعه گویندگان خبر "شبکه خبر" و "بی بی سی فارسی" (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف از این پژوهش که با تحلیل محتوای کیفی انجام گرفته است، شناسایی شاخص ترین ارتباطات غیر کلامی گوینده خبر و نقش و کارکرد این ارتباطات غیرکلامی در ارائه اخبار تلویزیونی به مخاطبان است. در ادامه روش تحلیل محتوای کیفی داده ها و مقوله های حاصل از آن، برای تحلیل دقیق تر و عینی تر نمونه های مورد مطالعه در پژوهش، از داده های کمی نیز استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، بخش های خبری شبکه خبر و بی بی سی فارسی است که به عنوان واحد مشاهده و واحد تحلیل در نظرگرفته شده است. از میان خبرهای ساعت17:30شبکه بی بی سی فارسی و 19 شبکه خبر در بهمن ماه سال 1396 به عنوان چارچوب نمونه گیری، با نمونه گیری هدفمند و تصادفی یک هفته آماری انتخاب گردید. براساس نتایج پژوهش، استفاده از ارتباطات غیرکلامی گویندگان در برقراری ارتباط نزدیک با مخاطبان، باورپذیری اخبار و اثرات اغنایی بیشتر اخبار بر مخاطبان نقش و تأثیر بسزایی دارد و این ارتباطات را می توان در سه تم اصلی «نوع نما و قاب گوینده خبر»، «لحن و آهنگ گلام گوینده خبر» و «حرکات سر، دست و صورت گوینده خبر»، بیان نمود. نتایج پژوهش نشان می دهد گویندگان خبر بی بی سی فارسی نسبت به گویندگان شبکه-خبر از ارتباطات غیرکلامی متناسب و بیشتری به ویژه در مقوله های نماهای بسته دوربین، لحن تأکیدی کلام و حرکات سر و صورت گوینده استفاده می نمایند و شبکه خبر باید در نوع نماهای تصویرگوینده و استفاده از انواع ارتباطات غیرکلامی گویندگان خود در نحوه اجرا و خبرخوانی، دقت و بازنگری اساسی و ویژه ای داشته باشد.