مطالعه اجرای جنسیت از خلال فعالیت های خیریه ی زنان در فضای مجازی (مورد خاص اینستاگرام) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

  در این مقاله در پی آن بوده ایم تا با تکیه بر تئوری اجرای جنسیت جودیت باتلر، و با بررسی فعالیت های نیکوکارانه ی زنان خیّر در شبکه ی اجتماعی اینستاگرام، اجرای جنسیت را در فعالیت های خیریه مطالعه کنیم. درواقع در پی آن بودیم که چگونه از خلال کنش هایی که به ظاهر جنسیتی نشده اند، امر جنسیتی شده سر بر می آورد. بر آن شدیم تا با نظرداشت به ایده ی نمایش هویت جنسیتی، مکانیسم های نمود و اجرای جنسیت در فعالیت های زنان خیر در اینستاگرام را بازشناسیم. از آن جا که جودیت باتلر بنیان بخش مهمی از نظریه اش را بر بسط نقادانه ی مفهوم گفتمان مد نظر فوکو گذاشته است، چارچوب مفهومی این مقاله نیز بر مفهوم "گفتمان جنسیتی" و مفاهیم مرتبط با آن استوار است. از همین رهرو با استفاده از تحلیل گفتمان انتقادی فمینیستیِ مورد نظر لازار (2007)، فعالیت های مورد نظرمان در شبکه ی مجازی اینستاگرام را در سطوح مختلف و با تحلیل متن های گزینش شده از پروفایل 4 زن خیر فعال در اینستاگرام و چنان چه ایجاب می کرد، با تاکید بر جنسیت به عنوان عامل کانونی، مورد تحلیل قرار دادیم. نتایج حاکی از آن است که نمود عناصر برسازنده ی گفتمان جنسیتی در زمینه ی مورد بررسی این مقاله، بر این اساس قابل تحلیلند:الف) فعالیت های نیکوکارانه ی زنان در فضای مجازی به مثابه ی اجرای متفاوت جنسیتی.ب) فعالیت های نیکوکارانه ی زنان در فضای مجازی به مثابه ی محمل بازنمایی انسداد.همچنین این طور می نماید که زبان جنسیتی، همچون "سلاح گفتمان مردسالار" عمل می کند. بدین معنا که به کار بردن زبان جنسیتی مکانیسمی است که در فضای مجازی منجر به بازتولید عناصر گفتمانی برسازنده ی هویت جنسیتی حال حاضر می شود.