بازنمایی خانواده و طبقه مبتنی بر الگوی مصرف: روایتی از دوره پیش از انقلاب در سریال کیمیا (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

  خانواده بستری مناسب برای شناخت ارزش ها و روند تغییر آنها در طی زمان است، نمونه ای خرد از جامعه کلان که به واسطه آن اولویت های ارزشی و ترجیحات رفتاری در دوره ای خاص، فهم می گردد. با این هدف، مقاله حاضر، سبک زندگی خانوادگی به نمایش درآمده در فصل نخست سریال کیمیا را با تمرکز بر الگوی مصرف مورد بررسی قرار می دهد تا از این رهگذر، چگونگی بازنمایی ساختار طبقاتی در دوره پیش از انقلاب اسلامی را نشان دهد. یافته های این مقاله مبتنی بر نشانه شناسی سه گانه کاودری- سلبی، بارت و فیسک، عناصر بصری و روایی متن را مورد تحلیل قرار می دهد. نتایج حاکی از آن است که در این بازنمایی طبقه متوسط با سه عنصر «مذهب»، «سنت» و «فرهنگ» پیوند خورده، به این ترتیب از طبقه بالای «فرادست، منفعت طلب و قدرتمند» متمایز می شود. این بازنمایی، «ارزش های ایدئولوژیک» را به نفع «ارزش های اقتصادی» برجسته می نماید و پیشگامی طبقه متوسط را در جنبش مردمی، موجه می سازد.