مطالب مرتبط با کلیدواژه

کشورهای اسلامی


۱.

همگرایی اقتصادی کشورهای اسلامی و بررسی سرریزهای منطقه ای با تاکید بر نقش منتخبی از کشورهای حوزه خلیج فارس: مطالعه ای بر مبنای اقتصادسنجی فضایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: همگرایی اقتصادی سرریز منطقه ای کشورهای اسلامی اقتصاد سنجی فضایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۱۳
قیمت گذاری، ارزیابی و ارزشیابی دانش فنی در سالهای اخیر تحولات ساختار اقتصاد جهانی سبب وابستگی هر چه بیشتر اقتصادها و تاثیرپذیری آنها از یکدیگر گردیده است. نتایج مطالعات اخیر نشانگر کم رنگ شدن مرز میان کشورها، افزایش مبادلات بین المللی و فعالیت های مشترک و فرامنطقه ای کشورها می باشد. در واقع، انگیزه کسب منافع بیشتر محرک گسترش و تعمیق همکاری میان کشورها است. همکاری های اقتصادی می تواند سبب افزایش مبادلات تجاری، صرفه های مقیاس، انتقال تکنولوژی و در نتیجه بهبود رفاه اقتصادی و افزایش رشد گردد. این اثرات از طریق مجاورت و مرز مشترک نیز حاصل می گردد.استدلال های نظری اخیر نشان می دهند که در نظام اقتصادی جدید، وضعیت و جهت حرکت اقتصاد هر کشور علاوه بر اینکه تحت تاثیر شرایط داخلی آن کشور می باشد، از موقعیت و جهت حرکت کشورهای دیگر نیز تاثیر می پذیرد. در بررسی ارتباط میان شرایط داخلی و جهت حرکت اقتصاد کشورها، بحث همگرایی اقتصادی مطرح می شود که رابطه میان نرخ رشد و وضعیت اولیه درآمد سرانه آنها را مورد بررسی قرار می دهد. استفاده از تکنیک های اقتصادسنجی فضایی، امکان بررسی اثرات سرریز ناشی از مجاورت را در قالب روابط تجاری و همکاری های منطقه ای در این مدل فراهم می آورد و بنابراین می توان نتایج واقعی تر و قابل اعتمادتری را به دست آورد. در این مطالعه، همگرایی اقتصادی میان کشورهای اسلامی، با تاکید بر نقش کشورهای حوزه خلیج فارس بررسی می گردد و برای این منظور از روش های اقتصادسنجی فضایی استفاده می شود. نتایج مطالعه نشان می دهد که وابستگی فضایی مثبت میان نرخ رشد کشورهای اسلامی وجود دارد. بنابراین، با توجه به اثرات سرریز مثبت منطقه ای، رشد کشورهای هر منطقه از جمله کشورهای واقع در حوزه خلیج فارس می تواند اثرات مثبتی را بر رشد کشورهای مجاور داشته باشد و یک چرخه رشد اقتصادی مثبت ایجاد نماید
۲.

چارچوبی پیشنهادی جهت تقویت مبادلات تجاری ایران با کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مزیت نسبی پتانسیل تجاری کشورهای اسلامی مذاکرات تجاری منطقه گرایی ترجیحات تجاری امتیازات تعرفه ای اصل دولت کامله الوداد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷۱
اید گفت که هر چند در نوشته های اقتصادی درباره انواع موافقت نامه های ترجیحی و آثار آنها بر کشورهای عضو مطالبی به رشته تحریر درآمده است، ولی درباره چگونگی کاهش های تعرفه ای و ارایه فهرست کالاهای پیشنهادی برای دادن امتیازات و فهرست کالاهای درخواستی برای گرفتن امتیازات که در مذاکرات مطرح می شود، مطلب چندانی در دست نیست. با توجه به موج مذاکرات آزادسازی های تجاری دو جانبه بین ایران و سایر کشورها و مذاکرات جاری در چارچوب موافقت نامه TPS/OIC، در این مطالعه سعی شده است که یک چارچوب نظری برای تهیه فهرست های مزبور تدوین و سپس در قالب آن و به صورت مطالعه موردی ایران و ترکیه فهرست کالاهای مهم پیشنهادی و درخواستی ایران برای امتیازات تعرفه ای ارایه گردد. نتایج نشان می دهد که پتانسیل مبادله کالا میان این دو کشور حدود یک میلیارد دلار است. فهرست مهمترین کالاهای پیشنهادی ایران برای مذاکره دو جانبه با ترکیه بر حسب کد شش رقمی H.S. 252 قلم کالا و فهرست مهمترین کالاهای درخواستی از آن کشور 153 قلم کالا می باشد. همین روش را می توان در مورد بقیه کشورهای عضو موافقت نامه و مذاکرات دوجانبه برای سایر کشورهای غیرعضو نیز اعمال نمود.
۳.

ارزیابی و تعیین ظرفیت های تجاری دوجانبه ایران با کشورهای عضو موافقتنامه نظام تجارت ترجیحی سازمان کنفرانس اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پتانسیل تجاری کشورهای اسلامی مزیت نسبی آشکار شده (RCA) بردار همگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۴
موافقتنامه نظام تجارت ترجیحی سازمان کنفرانس اسلامی (TPS/OIC) با تأمین حد نصاب الحاق کشورهای عضو به این موافقت نامه لازم الاجرا گردیده و در این مرحله، انجام مذاکرات در خصوص اعمال ترجیحات تعرفه ای پیش روی اعضاء قرار دارد.مقاله حاضر با بکارگیری شاخص RCA، ظرفیت های تجاری دوجانبه ایران با هریک از اعضاء موافقتنامه را که می توانند مشمول اخذ و یا اعمال ترجیحات تعرفه ای قرار گیرند در سطح کد شش رقمی سیستم هماهنگ (HS) مشخص نموده‎؛ و از شاخص Cosine به عنوان ضریب تعدیل کننده برای محاسبه این ظرفیت ها استفاده نموده است.نتایج این بررسی نشان می دهد که میانگین ظرفیت صادرات غیرنفتی ایران به اعضاء موافقتنامه در دوره 2001-1997 بالغ بر 400 میلیون دلار است که در مقایسه با صادرات تحقق یافته (204 میلیون دلار) می توانست تا حدود 2 برابر افزایش یابد. در مقابل میانگین ظرفیت وارداتی ایران از بلوک ایجاد شده در طی دوره مذکور بالغ بر یک میلیارد دلار بوده است که در مقایسه با واردات تحقق یافته (409 میلیون دلار) حدود 60 درصد ظرفیت بلااستفاده را به نمایش می گذارد.همچنین اقلام مزیت دار صادراتی ایران (که کشورهای طرف تجاری برای آن اقلام دارای عدم مزیت نسبی می باشند) با هریک از کشورهای عضو موافقتنامه مشخص گردیده اند که می توانند مشمول اخذ ترجیحات تعرفه ای قرار گیرند. از سوی دیگر، اقلام مزیت دار صادراتی هر یک از کشورهای عضو (که ایران در آن اقلام دارای عدم مزیت نسبی می باشد) نیز مشخص شده اند که این اقلام نیز می توانند مشمول اعمال ترجیحات تعرفه ای قرار داده شوند.
۴.

بررسی تجارت مکملی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: همگرایی کشورهای اسلامی تجارت مکملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳۵
هدف اصلی مقاله بررسی امکان تجارت فیمابین به عنوان یکی از جنبه های همگرایی هر یک از کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی است که به تفکیک ترتیبات مختلف منطقه ای و مناطق مختلف جغرافیایی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی و بر حسب کل بخش تجارت غیرنفتی کشورها و بخش های 21 گانه طبقه بندی نظام هماهنگ می باشد. این مطالعه با استفاده داده های پس نگر (صادرات و واردات) 56 کشور عضو سازمان کنفرانس اسلامی و بر مبنای مدل پیشنهادی درایسدل در طی سال های 2003-1999 است. نتایج نشان می دهد کشورهای اسلامی بطور متوسط دارای درصد پوشش تجارت مکملی حدود 40.8 درصد می باشند. لیکن متوسط موانع تعرفه ای این دسته از کشورها حدود 14 درصد است که استمرار این موانع، فرصت های موجود میان کشورهای عضو را خنثی می سازد. بویژه اینکه کشور های عضو OIC اغلب در زمینه تجارت فرآورد ه های صنعتی (در بخش ماشین آلات سنگین نظیر ماشین آلات، وسایل مکانیکی و الکترونیکی، وسایط نقلیه و تجهیزات حمل و نقل و در فرآورده های صنایع شیمیایی) در مقایسه با فرآورده های کشاورزی دارای درصد پوشش تجارت مکملی بیشتری می باشند. با توجه به نتایج بدست آمده، کاهش موانع تعرفه ای در قالب ارایه انواع طرح های تعرفه ترجیحی به ویژه توسط کشورهای عضو ترتیبات منطقه ای گروه D8 و نظام ترجیحات تجاری در بخش صنعت می تواند موجب افزایش حجم تجارت درون گروهی کشورهای مذکور گردد. با توجه به درصد پوشش تجارت مکملی و سطح نرخ تعرفه پایین کشورهای اسلامی واقع در غرب آسیا و خاورمیانه و با در نظر گرفتن سایر جنبه ها ایجاد منطقه آزاد تجاری کشورهای اسلامی غرب آسیا و خاورمیانه می تواند به عنوان یکی از راهکارهای پیشنهادی جهت حرکت به سمت تحقق ایده بازار مشترک اسلامی در این مناطق باشد.
۵.

بررسی میزان اثربخشی ترتیبات تجاری منطقه ای در توسعه تجارت خارجی کشورهای اسلامی بر اساس مطالعات مزیت نسبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: کشورهای اسلامی تجارت خارجی مزیت نسبی آشکار شده ترتیبات تجاری منطقه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰۹ تعداد دانلود : ۹۹۰
با طرح این فرضیه که کشورهای اسلامی می توانند از طریق تشکیل ترتیبات منطقه ای، ضمن توسعه روابط تجاری درون گروهی به توسعه تجاری و اقتصادی در عرصه جهانی دست پیدا کنند، در این مقاله سعی شده است، امکان و اثر بخشی ترتیبات تجاری بین کشورهای اسلامی با استفاده از مطالعات مزیت نسبی بررسی شود. برای این منظور، عوامل اثربخشی ترتیبات تجاری منطقه ای (RTA''s) بررسی و بر اساس شاخص مزیت نسبی آشکار شده امکان و اثربخشی ترتیبات تجاری بین کشورهای اسلامی تجزیه و تحلیل شده است. نتایج این بررسی حاکی از آن است که، بخش عمده ای از تجارت درون گروه کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی بر پایه مزیتهای نسبی صادراتی بوده و صادرات کالاهای مزیت دار سهم به نسبت بالایی از تجارت بین کشورهای اسلامی را به خود اختصاص داده است.
۶.

اثر باز بودن بخش خدمات بر رشد اقتصادی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی

کلیدواژه‌ها: کشورهای اسلامی خدمات باز بودن؛ ؛رشد اقتصادی؛ تجارت خدمات؛

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰۵
بخش خدمات و تجارت آن، به دلیل تاثیراتی که در فرآیند تولید، افزایش اشتغال و ایجاد فرصت های جدید شغلی دارد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است و در دهه های اخیر اکثر کشورهای پیشرفته و در حال توسعه توجه خود را به تغییرات ساختاری در این بخش معطوف ساخته اند. در مطالعه حاضر سعی شده است تا در قالب الگوی اقتصادسنجی، با استفاده از داده های دوره زمانی 1991 تا 2005، برای 25 کشور اسلامی (به همراه ایران)، اثر باز بودن بخش خدمات (رشد سهم تجارت در تولیدات بخش خدمات)، بر رشد اقتصادی این کشورها مورد بررسی قرار گیرد. نتایج به دست آمده از تخمین مدل کلان، تاییدکننده وجود ارتباط مثبت و معنا دار بین باز بودن خدمات و رشد اقتصادی کشورهای اسلامی است
۷.

جهانى شدن و همگرایى کشورهاى اسلامى(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: همگرایی جهانی شدن کشورهای اسلامی تصویرسازی دیپلماسی منطقه گرایی نوین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰۴
مطالعه تحولات بین المللی در عصر فراصنعت و فرا اطلاعات بدون توجه به فرایندهای «جهانی شدن» و یا «جهانی-سازی» امکان پذیر نیست. جهانی شدن، موجب نفوذپذیری مرزها، تحول در هویت های ملی و افزایش روابط فراملی، منطقه ای و جهانی گردیده است. کشورهای اسلامی در وضعیت جدید با انواع چالش ها، محدودیت ها و فرصت های فزاینده ای مواجه شده اند و اتخاذ هر گونه راهبرد و سیاستی می تواند نقش تعیین کننده ای در تاریخ سرنوشت ساز آنها به همراه آورد. این کشورها در مواجهه با جهانی شدن، نیازمند افزایش تعاملات درون منطقه ای و تنظیم روابط خود با قدرت های بزرگ مداخله گر در مناطق اسلامی هستند. دست یابی به این هدف در گرو افزایش سطح قدرت در سطح منطقه ای و جهانی است و به نظر می رسد به کارگیری دیپلماسی رسمی، عمومی و فرهنگی می تواند سازوکار مؤثری در تحقق بخشیدن به آن باشد؛ چرا که تصویرسازی مثبت از طریق دیپلماسی همه جانبه و به صورت هم آهنگ می-تواند گام مؤثری در ایجاد ایستارهای همکاری جویانه، همگرایی منطقه ای و حفظ کشورهای اسلامی در تعامل با جهانی شدن و قدرت های بزرگ باشد.
۸.

مفهوم انسجام اسلامی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

کلیدواژه‌ها: کشورهای اسلامی جهان اسلام وحدت اسلامی موقعیت اقتصادی سیاست خارجی جمهوری اسلامی انسجام اسلامی دکترین ام القرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹۴ تعداد دانلود : ۹۹۷
این مقاله درصدد طرح راهبرد انسجام اسلامی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال کشورهای اسلامی است. تجربه عملی سیاست خارجی جمهوری اسلامی، در سه دهه گذشته، این رویکرد را کارآمدتر از راهبرد وحدت اسلامی و تئوری ام‏القرای اسلامی ساخته است. در این راهبرد، ضمن توجه به موضوعات عادی و غیرتحریک‏آمیز، سعی در تقویت و ارتقاء عظمت جهان اسلام دارد. رسیدن به این وضعیت نیازمند درک جایگاه خود و دیگر کشورها در جهان و تلاش فعالانه، همسو و توافقی برای پیشرفت و توسعه قدرت و ثروت کشورهای اسلامی است.
۹.

تحلیل آثار آزادسازی تجاری جمهوری اسلامی ایران با کشورهای مسلمان (دلالت های مدل جاذبه)

کلیدواژه‌ها: ایران کشورهای اسلامی مدل جاذبه بازرگانی بین المللی اقتصاد بین الملل بازرگانی آزاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹۵ تعداد دانلود : ۸۱۷
مقاله به بررسی منافع حاصل از اجرای سیاست های آزادسازی تجاری در قالب پیمان های منطقه ای و تجاری می پردازد و قصد دارد به بررسی نقش سیاست های آزادسازی تجاری به بازرگانی خارجی بین ایران و شرکای مهم تجاری آن در میان کشورهای اسلامی بپردازد. بدین منظور از یک مدل جاذبه که امکان تخمین نقش عوامل مؤثر بر تجارت دو جانبه را با بکارگیری عوامل تأثیرگذار دو کشور از قبیل ویژگی های ساختار اقتصادی آنها مانند تولید ناخالص داخلی و تولید ناخالص داخلی سرانه، فاصله جغرافیایی، جمعیت و شاخص های تسهیل تجاری را در قالب مدل اقتصادسنجی فراهم آورده است، استفاده شده است. همچنین برای بررسی این مدل از روش داده های پنل استفاده شده است.نتایج این تحقیق نشان می دهد که آزادسازی تجاری، تأثیر مثبت و معنی داری را روی بازرگانی خارجی جمهوری اسلامی ایران و 16 شریک تجاری اسلامی آن، داشته است. همچنین تشکیل پیمان های منطقه ای با هدف آزادسازی تجاری، کاهش و نهایتاً حذف محدودیت های تعرفه ای و گمرکی، می تواند کمک شایانی به رشد بخش بازرگانی خارجی کشورهای عضو بنماید.
۱۰.

درس هایی برای سند چشم انداز: تحلیل روند برخی از متغیرهای کلان اقتصادی ایران در دوره اخیر در مقایسه با دیگر کشورهای منطقه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایران کشورهای اسلامی کشورهای در حال توسعه کشورهای توسعه یافته شاخص های اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲۳ تعداد دانلود : ۱۷۱۱
این تحقیق به بررسی وضعیت متغیرهای اقتصادی منتخب در بین برخی از کشورهای اسلامی که می توانند در افق 1404 شمسی به عنوان رقیب ایران مطرح باشند، می پردازد. این گروه از کشورها عبارت اند از: ترکیه، عربستان، مصر، سوریه، قزاقستان و پاکستان. به لحاظ زمانی تحلیلی که انجام می شود شامل دوره 2000 تا 2008 میلادی می گردد و همچنین پیش بینی خود را در رابطه با متغیرهای مورد نظر در افق 1404ش. (2025م.) نیز ارائه می دهد. سؤال اصلی آن است که آیا کشور ایران با وضع اقتصادی فعلی، می تواند در افق چشم انداز 1404، آن طور که در سند چشم انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران مطرح شده است، به جایگاه اول اقتصادی در بین تمامی کشورهای منطقه خاورمیانه و در تمامی متغیرها دست یابد؟ به منظور پاسخ به این سؤال، سه متغیر کلان اقتصادی در دوره ای نه ساله مورد بررسی قرار می گیرد. این متغیرها عبارت اند از تولید ناخالص داخلی سرانه، تورم و حجم صادرات. یافته های این تحقیق نشان می دهد که در هر سه حوزه کشور ایران در مقایسه با رقبایش در وضعیت مطلوبی قرار نداشته و اگر بخواهد در آینده و در افق چشم انداز نیز به همین منوال ادامه دهد، امکان دستیابی به اهداف تعیین شده در سند چشم انداز وجود ندارد. با توجه به عملکرد نه ساله ایران و کشورهای رقیب می توان ادعا کرد که در افق 1404 احتمال آنکه کشورهایی مانند عربستان و ترکیه به عنوان قدرت های اقتصادی اول منطقه مطرح شوند، بیشتر از ایران است.
۱۱.

قوانین اشتغال زنان در برخی کشور های اسلامی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: زنان خانواده اشتغال ایران قانون کشورهای اسلامی مرخصی کار شبانه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در سطح ملی و جهانی
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در سطح ملی و جهانی زن در کشورهای عربی و اسلامی
تعداد بازدید : ۲۴۸۵ تعداد دانلود : ۱۷۱۳
مشارکت اجتماعی، تأمین هزینه های خانواده و عدم تکافوی درآمد حقوق زوج برای پاسخ گویی به حوایج اعضای خانواده بیانگر ضرورت اشتغال زنان است. آن چه در این رهگذر میتواند مشکلات کار را کم و خانواده ها را حمایت نماید، تطبیق شرایط کار با وضعیت خانوادگی کارگران و کارکنان است. سازمان بین المللی کار تدابیر متعددی برای اشتغال زنان اتخاذ نموده است؛ ولی هنوز وضعیت زنان شاغل در حد مطلوب نیست؛ لذا در کشورهای غربی زنان بسیاری از شوق همسری و مادری چشم پوشیده اند و در کشورهای در حال توسعه، زنان بار مضاعف زندگی دوگانه را تحمل میکنند. در این نوشتار با توجه به بافت مشابه کشورهای اسلامی از نظر اقتصادی و وضعیت خانواده؛ مقررات اشتغال زنان مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته، با قانون کشور ایران تطبیق داده شده، خلأها معین و در انتها پیشنهادهای مناسب قانونی در راستای مقررات جمهوری اسلامی ایران ارائه گردیده است.
۱۲.

دسترس پذیری وب سایت کتابخانه های ملی در کشورهای خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایران ارزیابی کشورهای اسلامی وب سایت خاورمیانه دسترس پذیری کتابخانه ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰۸ تعداد دانلود : ۷۱۸
هدف: هدف اصلی از انجام این پژوهش، بررسی تطبیقی وب­سایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با وب­سایت­های کتابخانه­های ملی کشورهای اسلامی در منطقه خاورمیانه، از بُعد دسترس­پذیری است. روش پژوهش : روش­شناسی پژوهش حاضر پیمایشی از نوع ارزیابانه است که با استفاده از سیاهه وارسی­ای، مشتمل بر13 مولفه، وب­سایت های کتابخانه های ملی جامعه (11 مورد) مورد نظر مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. یافته­ها : با توجه به امتیاز وب­سایت شاخص فرضی، 77 امتیاز (که در آن کلیه مولفه­ها 100 درصد رعایت گردیده است)، وب­سایت کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران و ترکیه با دارا بودن تمامی مولفه­ها، و کسب77 امتیاز (100 درصد) در رده اول، کویت و عربستان با 76 امتیاز (7/98 درصد) در رده دوم، قطر با 74 امتیاز (1/96 درصد) در رده سوم، سوریه با 72 امتیاز (5/93 درصد) در رده چهارم، یمن و اردن با 70 امتیاز (9/90 درصد) در رده پنجم، لبنان با 65 امتیاز (4/84 درصد) در رده ششم، امارات متحده عربی با 59 امتیاز (7/76 درصد) در رده هفتم، و عراق با 58 امتیاز (3/75 درصد) در رده هشتم قرار گرفته­اند. نتیجه­گیری : بررسی وضعیت وب سایت های کتابخانه­های ملی کشورهای اسلامی منطقه خاور­میانه گواه آن است که کم­ترین میزان رعایت مولفه­های دسترس­پذیری، مربوط به وب­سایت کتابخانه ملی عراق، با 3/75 درصد، و بیشترین آن، معادل با 100/0 درصد مربوط به وب­سایت­های کتابخانه­های ملی کشور ایران و ترکیه است. این امر گرچه نشان از رعایت بالای مولفه­های دسترس پذیری در وب­سایت­های جامعه مورد مطالعه دارد، اما به معنای رعایت 100 درصدی مولفه­های دسترس­پذیرس در تمامی آنها نیست. از این رو، نتایج حاصل از این تحقیق می­تواند ارمغان­هایی را برای دست­اندرکاران و طراحان وب­سایت­های کتابخانه­های ملی کشورهای اسلامی منطقه خاورمیانه ( به تفکیک مولفه­های مطرح شده در سیاهه)، به لحاظ حفظ موقعیت استراتژیک منطقه­ای دربرداشته باشد.
۱۳.

کارنامه همکاری علمی ایران و کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی طی سالهای 1900 تا 2008(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کشورهای اسلامی سازمان کنفرانس اسلامی همکاری علمی تولیدات علمی پایگاه وب علوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶۲ تعداد دانلود : ۸۰۶
هدف: پژوهش حاضر میزان همکاری علمی ایرانیان و پژوهشگران سایر کشورهای اسلامی در سه نمایه استنادی علوم، هنر و علوم انسانی و علوم اجتماعی طی سال های 1900 تا 2008 را بررسی می کند. روش پژوهش: جامعه پژوهش حاضر را آن دسته از تولیدات علمی ایران نمایه شده در پایگاه وب علوم تشکیل می­دهند که با مشارکت کشورهای اسلامی طی سال­های 1900 تا 2008 منتشر شده­اند. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از نرم­افزار اکسل استفاده شد. یافته های پژوهش: همکاری علمی ایران و کشورهای اسلامی در دوره زمانی مورد بررسی روندی صعودی داشته است. نتایج آزمون رگرسیون نمایی نشان­دهنده نرخ رشدی معادل 6/12 درصد است. پژوهشگران ایرانی بیشترین میزان همکاری را با کشورهای ترکیه، مالزی و پاکستان داشته­اند. همچنین بیشترین همکاری علمی پژوهشگران ایرانی با سایر کشورهای اسلامی در حوزه­های علوم کشاورزی، زیست شناسی، شیمی و فیزیک انجام گرفته ­است. از سوی دیگر دانشگاه­های شیراز و تهران فعال ترین موسسات علمی و پژوهشی کشور در همکاری علمی با کشورهای مزبور بوده­اند. نتیجه­گیری: همکاری علمی ایران و کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی از سال 1967 آغاز شده و حاصل این همکاری 675 تولید علمی برای پژوهشگران کشورمان بوده است.
۱۴.

تحلیل روند اخبار بین المللی پیش از بیداری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انحراف کشورهای اسلامی برجسته سازی تلویزیون جهان بیداری اسلامی پوشش خبری اهمیت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۸ تعداد دانلود : ۷۸۰
یافته های تحقیق نشان می دهند که همچنان اخبار جهان غرب، سهم زیادی را در اخبار بین المللی دارند. رسانه های غربی، جهان اسلام را منفی نشان داده اند و رسانه های جهان اسلام نیز جهان اسلام را منفی نشان داده اند، در شبکه بی بی سی، اخبار کشورهای اسلامی، رتبه سوم را در میان اخبار سایر مناطق جهان داشته و عمدتاً با چارچوب خنثی و منفی ارائه شده اند. در شبکه سی ان ان، اخبار کشورهای اسلامی، رتبه دوم را در میان اخبار سایر مناطق جهان داشته و عمدتاً با چارچوب خنثی و منفی ارائه شده اند. در شبکه پرس، اخبار کشورهای اسلامی، رتبه دوم را در میان سایر مناطق جهان داشته و عمدتاً با چارچوب خنثی و منفی ارائه شده اند. در شبکه الجزیره، اخبار کشورهای اسلامی، رتبه سوم را در میان سایر مناطق جهان داشته و عمدتاً با چارچوب خنثی و منفی ارائه شده اند. در شبکه راشا، اخبار کشورهای اسلامی، رتبه سوم را در میان سایر مناطق جهان داشته و عمدتاً با چارچوب خنثی و منفی ارائه شده اند. در شبکه نیل، اخبار کشورهای اسلامی، رتبه اول را در میان سایر مناطق جهان داشته و عمدتاً با چارچوب خنثی و منفی ارائه شده اند.
۱۵.

بررسی همگرایی نوع بتا بین ایران و کشورهای منتخب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: درآمد سرانه کشورهای اسلامی همگرایی بتا شکست ساختاری اقتصادسنجی سری زمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸۳ تعداد دانلود : ۸۷۸
در این مطالعه، سعی شد با متدولوژی جدید سری زمانی، همگرایی درآمد سرانه بین کشورهای اسلامی مورد مطالعه قرار گیرد. نکته تمایز این مطالعه نسبت به مطالعات مشابه، این می باشد که در بررسی همگرایی، بیشتر از داده های مقطعی یا پانل دیتا استفاده می شود، ولی این مطالعه، از متدولوژی سری زمانی که توسط وگلسنگ (1998) پیشنهاد شده، استفاده می کند. نقطه قوت این روش، این است که نتایج برآوردی بسته به اینکه متغیرها انباشته از درجه صفر باشند یا انباشته از درجه یک، تغییر نکرده و در عین حال امکان وجود شکست ساختاری را نیز در نظر می گیرد. نتایج برآوردی، حاکی از وجود همگرایی بتا در اکثر کشورهای اسلامی به سمت مقدار متوسط درآمد سرانه این گروه از کشورها می باشد. در این میان، شواهد حاکی از وجود واگرایی در کشورهای کامرون، اندونزی، مالزی، نیجر، چاد و توگو می باشد، که این واگرایی برای کشورهای چاد و توگو قبل از شکست ساختاری و برای سایر کشورها بعد از شکست ساختاری اتفاق افتاده است. همچنین در این مطالعه، تاریخ شکست درآمد سرانه کشورهای اسلامی نیز تخمین زده شده و در مورد دلایل آن بحث شده است.
۱۶.

نقش جهانگردی در فرایند همگرایی و توسعه فرهنگی کشورهای اسلامی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: جهانگردی کشورهای اسلامی توسعة فرهنگی همگرایی فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲۰ تعداد دانلود : ۸۵۷
این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی در پی آن است که آثار جهانگردی را در همگرایی و توسعه فرهنگی جوامع اسلامی تبیین کند. در این مقاله، عوامل گوناگون رکود جهانگردی بین کشورهای اسلامی در دو دستة، عوامل درونی و بیرونی بررسی و تحلیل می شود. با توجه به سابقة صنعت جهانگردی به ویژه جهانگردی زیارتی در جهان اسلام، جهانگردی به اشکال گوناگون از جمله تفریحی، تجاری، مذهبی، زیارتی و ورزشی، در فرایند همگرایی فرهنگی کشورهای اسلامی نقش دارد. نتایج این پژوهش، مشخص می کند صنعت گردشگری عاملی مؤثر برای توسعة فرهنگی در سطح محلی، منطقه ای و بین المللی است. با توجه به توسعة فنّاوری در هزارة سوم، با برنامه ریزی و مدیریت صحیح و مناسب برای جهانگردی، می توان به توسعة فرهنگی دست یافت. صنعت جهانگردی در تعاملات علمی، رشد تولیدات اقتصادی ـ اجتماعی، وحدت جوامع اسلامی، تحول و تکامل ارزش ها و آداب وسنن مؤثر است. به منظور تقویت و تحکیم صلح و دوستی و همگرایی فرهنگی کشورهای اسلامی، همکاری دولت ها در ایجاد و توسعة امنیت، توسعة زیرساخت ها، اعطای خدمات مناسب جهانگردی، نهادینه کردن قوانین جهانگردی، اطلاع رسانی و بهره گیری از فنّاوری اطلاعات برای تبلیغات و بازاریابی، آموزش نیروی انسانی و تحقیقات دربارة جهانگردی، از جمله راهکارهای توسعة جهانگردی است که باید عملیاتی و اجرایی شود.
۱۸.

تحلیل اثرات همزمان آزادی اقتصادی، توسعه ی انسانی و آزادی سیاسی در کشورهای منتخب اسلامی (2010-2001)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دموکراسی آزادی سیاسی کشورهای اسلامی آزادی اقتصادی توسعه ی انسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴۵ تعداد دانلود : ۸۰۶
ثبات سیاسی و دموکراسی یکی از ویژگی های مهم یک نظام سیاسی توسعه یافته می­باشد. در واقع یک نظام سیاسی توسعه یافته و برخوردار از الگوی دموکراسی دارای یک نوع رابطه ی هماهنگی بین دیگر بخش های توسعه به ویژه در زمینه ی اقتصادی و انسانی می باشد. در کشورهای برخوردار از دموکراسی، دولت با اختیارات و آزادی­هایی که در حوزه اقتصادی فراهم می­کند زمینه را برای توسعه ی دیگر بخش ها فراهم می نماید. این تحقیق ابتدا به تشریح سه مقوله آزادی اقتصادی، آزادی سیاسی و توسعه انسانی پرداخته، سپس با استفاده از سیستم معادلات همزمان به بررسی اثر آزادی اقتصادی، آزادی سیاسی و توسعه انسانی بر یکدیگر در کشورهای منتخب اسلامی می پردازد. این مدل با رویکرد داده های تابلویی به صورت همزمان برای این کشورها طی سال­های (2010-2001) برآورد شده است. از نتایج این پژوهش می­توان به اثر مستقیم و قابل توجه توسعه انسانی بر آزادی اقتصادی و آزادی سیاسی و نیز اثر متقابل آزادی اقتصادی بر توسعه انسانی و بی اثر بودن آزادی سیاسی بر توسعه انسانی و همچنین اثر معکوس آزادی اقتصادی و آزادی سیاسی بر یکدیگر اشاره نمود.
۱۹.

تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی کشورهای اسلامی منتخب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رشد اقتصادی کشورهای اسلامی ICT داده های پنل شاخص دسترس فاوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۲۷ تعداد دانلود : ۱۶۰۹
هدف این مقاله تحلیل و ارزیابی اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) بر رشد اقتصادی 52 کشور منتخب اعضای سازمان همکاری اسلامی است. از داده های تلفیقی دوره زمانی 1995-2010 استفاده و مدل شناسایی شده به روش داده های پنل برای دو حالت پایدار و رشد برآورد می شود. با عنایت به حقایق آشکار شده در کشورهای اسلامی، این کشورها به دو گروه تقسیم شدند و اثر دسترس، کاربری و مهارت در فاوا بر حالت پایدار و رشد اقتصادی این کشورها به طور جداگانه تخمین و ارزیابی می شود. نتایج نشان می دهد طی دوره مورد بررسی سرمایه غیرفاوا بیشترین تأثیر را بر رشد اقتصادی هر دو گروه از کشورهای اسلامی دارد. دسترس و کاربری فاوا برای هر دو گروه از این کشورها، اثر قابل توجهی بر رشد دارد، اما این اثر برای کشورهای گروه اول که از نظر شاخص دسترس فاوا، امتیاز بالاتری دارند، بیشتر است. اثر دسترس و کاربری فاوا بر رشد اقتصادی این کشورها در ابتدای دوره مذکور پایدار نبوده اما، در چند سال پایانی دوره، روند مثبت و پایدار داشته است. مجموع کشش تولیدی نسبت به دسترس و کاربری اطلاعاتی برای کشورهای گروه اول حدود 26/0 و برای کشورهای گروه دوم 18/0 است. شایان ذکر است محاسبه پارامتر سرعت همگرایی نشان می دهد این سرعت در هر دو گروه کشورهای اسلامی پایین است.
۲۰.

بررسی عوامل موثر بر توزیع درآمد در کشورهای اسلامی منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توزیع درآمد کشورهای اسلامی سازمان کنفرانس اسلامی روش داده های ترکیبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳۶ تعداد دانلود : ۱۰۶۱
اسلام معتقد است آنچه دوام و بقای هر حکومتی وابسته به آن است، ایجاد زمینه های بسط عدالت در جامعه است؛ و از لوازم اصلی حرکت به سوی رشد و کمال، از بین بردن فقر و تبعیض در جامعه و ایجاد وسعت در معیشت برای زندگی مردم است و برای برقراری عدالت در جامعه، رشد و توزیع باید در کنار هم حرکت کنند. از این رو هدف این مطالعه بررسی عوامل موثر بر توزیع درآمد در 8 کشور اسلامی عضو سازمان کنفرانس اسلامی طی دوره 1990-2010 می باشد. از این رو از متغیرهای ضریب جینی، سهم درآمد مالیاتی از تولید ناخالص داخلی، سهم مخارج دولت از تولید ناخالص داخلی، درآمد سرآنه و تورم استفاده گردید و مدل نهایی با استفاده از روش داده های ترکیبی برآورد شد. طبق نتایج به دست آمده فرضیه کوزنتس در میان کشورهای اسلامی قابل رد نیست.