اخلاق تجارت [معیشت یا اخلاق اقتصادی]

نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۵۸ مورد.

۱.

تبیین مؤلفه های تربیت اقتصادی بر اساس آموزه های اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فاطمه صنعتی زهره موسی زاده

منبع: تربیت اسلامی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۴

کلیدواژه‌ها: مصرف تولید توزیع آموزه های اسلامی تربیت اقتصادی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۸۴۰ تعداد دانلود : ۱۴۵۶

یکی از مسائل جدید در تعلیم و تربیت کشورهای پیشرفته وارد کردن برنامه های تربیت اقتصادی به سیستم آموزشی در کنار آموزش مهارت های اولیه و ضروری است، که این مسئله ناشی از اهمیت روزافزون این موضوع می باشد. این پژوهش با هدف تبیین مؤلفه های تربیت اقتصادی براساس آموزه های اسلامی صورت گرفت. روش انجام پژوهش، تحلیل متن به روش قیاسی−استقرایی بود. جامعه آماری پژوهش آیات قرآن کریم بوده که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، آیات مرتبط با موضوع پژوهش، تا رسیدن به حد اشباع، مورد بررسی قرار گرفت. از پرسشنامه محقق ساخته به منظور دریافت تأیید نظر متخصصان جهت بررسی تناسب مقوله های استخراج شده با اهداف پژوهش استفاده شد. یافته های پژوهش در تبیین مؤلفه های تربیت اقتصادی براساس آموزه های اسلامی، شامل استخراج 48 مؤلفه ذیل سه مفهوم کلی تولید، توزیع و مصرف است. به تفکیک در ذیل مفهوم تولید، 3 مقوله عوامل تولید، کسب و کارهای مولد و عوامل بهره وری تولید با 19 زیرمقوله، در ذیل مفهوم توزیع، 3 مقوله هدف توزیع، ابزارهای مالی توزیع و آسیب شناسی توزیع ثروت با 16 زیرمقوله و در ذیل مفهوم مصرف، 2 مقوله نیازها و انگیزه های ایجاد مصرف و ویژگی های مصرف با 13 زیرمقوله، استخراج و طبقه بندی شده است.

۲.

راهکارهای برون رفت از پدیده قاچاق انسان با رویکرد اخلاق اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدتقی فعالی عبدالله غلامی

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال نهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۳۴

کلیدواژه‌ها: کرامت انسانی قاچاق انسان مسئولیت اخلاقی دادوستد فریبه کارانه نهاد اخلاق دینی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۶۵ تعداد دانلود : ۶۹۲

یکی از چالش های اساسی بنگاه های بزرگ کار و اشتغال فاصله گرفتن از اصول و ضوابط اخلاقی و درآمد مشروع است. بررسی و تحلیل مقوله قاچاق انسان با رهیافت اخلاقی از پیچیدگی و عمق این مقوله پرده برمی دارد. موضوعی نظیر «قاچاق انسان» از موارد خاص و ویرانگر در حوزه تجارت جهانی است. تلقی ناصواب از رابطه تجارت با اخلاق و اصول اخلاقی یک نابسامانی مهم و پردامنه است؛ که اشکارا کرامت و ارزش های انسانی را مورد هتک قرار می دهد. طبیعی است ارائه هرگونه راهکار به منظور مبارزه، کنترل و مهار مسئله فاجعه آمیز قاچاق انسان در تجارت جهانی، فرع بر تحلیل و بررسی اخلاقی این گونه معاملات است. این پژوهش که با روش توصیفی تحلیلی و رهیافت اخلاقی انجام یافته، با بیان شرایط موجود و ارائه برخی آمارها و تبیین زمینه های فراگیری پدیده مجرمانه قاچاق انسان، اقدامات و تصمیمات مجامع بین المللی را در مواجهه با موضوع، ناکارآمد دانسته و راهبرد برون رفت از این بحران را توجه به اصول و تعالیم اخلاق اسلامی در سه بعد بینشی، گرایشی و رفتاری می داند.

۳.

ارزیابی قابلیت های فناوری اطلاعات و ارتباطات در تأمین الزامات اخلاقی فضای کسب و کار (با رویکرد اسلامی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: امیرحسین مزینی نیلوفر مرادحاصل

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال نهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳۳

کلیدواژه‌ها: اسلام اخلاق فناوری اطلاعات و ارتباطات فضای کسب و کار

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۷۷۷ تعداد دانلود : ۵۲۷

در متون اسلامی آموزه هایی مشخص در زمینه اخلاق کسب و کار مشاهده می شود، که توجه و التزام به آنها مورد تأکید قرار گرفته است. این آموزه ها هر چند ریشه در باورها و اعتقادات فعالین اقتصادی (اعم از بخش خصوصی و دولت) دارند. اما بنظر می رسد در بسیاری از موارد می توانند تحت شرایطی تقویت گشته و یا تضعیف شوند. در این رابطه می توان به قابلیت های فناوری اطلاعات و ارتباطات اشاره نمود. بدین معنا که به نظر می رسد هر چه در یک اقتصاد کاربردهای این فناوری (بویژه در زمینه هایی چون تجارت الکترونیک، بانکداری الکترونیک، دولت الکترونیک و امثال آن) بیشتر نهادینه گردد می توان انتظار داشت که بسترهای اخلاق مدارانه مدنظر اسلام در فضای کسب و کار بیشتر تأمین گردد که در این رابطه می توان به مصادیقی چون شفافیت، نبود رانت (اطلاعاتی)، وجود دولت پاسخگو، کاهش نکول و غرر در معاملات و امثال آن اشاره نمود. بحث فوق موضوع مقاله حاضر می باشد. بدین منظور مقاله حاضر با رویکردی تحلیلی توصیفی ضمن پرداختن به مفاهیم اولیه در زمینه تعامل سه حوزه: «فناوری اطلاعات و ارتباطات»، «اخلاق» و «فضای کسب و کار» به بررسی قابلیت های فناوری اطلاعات و ارتباطات در ارتقاء فضای کسب و کار کشور از منظر اخلاقی می پردازد. نتایج حکایت از آن دارد که می توان انتظار داشت که با نهادینه شدن کاربردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات، بستر مناسبی جهت دستیابی به بخش قابل توجهی از ملاحظات اخلاقی اسلام در فضای کسب و کار فراهم گردد.

۴.

نگاهی قرآنی به نقش الگو در تربیت اقتصادی فرزندان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد امامی

منبع: آموزه های قرآنی بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: الگوی اقتصادی سبک زندگی اسلامی تربیت اقتصادی رعایت حقوق دیگران

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۰۷ تعداد دانلود : ۱۱۱۷

اهمیت نقش تربیت اقتصادی از منظر آموزه های قرآن همانند تربیت دینی فرهنگی و تربیت اجتماعی می باشد. تربیت اقتصادی صحیح آثار مادی و معنوی بسیاری در سبک زندگی فردی دارد که پاک شدن روزی، ایجاد اعتماد به نفس، سلامت روان، قبولی اعمال، آرامش و آسودگی خاطر از جمله آن است. این پژوهه، کیفی و مبتنی بر تحلیل محتوا می باشد و با مراجعه به منابع اصیل، به نقش الگو در تربیت اقتصادی فرزندان پرداخته است. بر همین اساس ابتدا عوامل اعتقادی و زیربنای فکری و نیز عوامل رفتاری تشکیل دهنده الگوی مناسب و سپس آثار اجتماعی تربیت صحیح اقتصادی بیان شده است. در نتیجه برخورداری از انگیزه معنوی و الهی، پرهیز از غرور و غفلت، اقتصاد و میانه روی، رعایت حقوق دیگران، از عوامل رفتاری تربیت صحیح اقتصادی است که آثار سودمندی مانند کسب ثواب و خیر در آخرت، تقرب به جوار الهی، ایجاد جامعه ای برخوردار از رشد و تکامل، حاکمیت صلح و آرامش و کاهش جرایم اقتصادی و اجتماعی را به همراه دارد.

۵.

درآمدی روش شناسانه بر نظریه عدالت در اقتصاد اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید مهدی معلمی

منبع: اخلاق وحیانی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۸)

کلیدواژه‌ها: روش شناسی مبناگرایی عدالت اقتصادی فلسفه عدالت

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۳۹ تعداد دانلود : ۴۶۹

فعالیت های علمی در حوزه عدالت پژوهی را می توان به ساختن بنایی تشبیه نمود که تحقق هر مرحله، مقدمه و امکانی برای ورود به مراحل بعد است. از این رو نگرش های گوناگون در موضوعات حوزه عدالت پژوهی ناشی از تفاوت دیدگاه ها در مراحل قبلی است. دراین میان کاربست روش مناسب، رکن اساسی برای دستیابی به اصول عدالت اقتصادی است. این مقاله با بهره گیری از روش تحلیل فلسفی، روش های دستیابی به پاسخ مسائل اصلی عدالت اقتصادی در آموزه های اسلامی را مورد مطالعه و ارزیابی قرار می دهد. در پژوهش های اسلامی که تا کنون در باب عدالت و به ویژه عدالت اقتصادی صورت گرفته است، فضای کلی «مبناگرایی» حاکم بوده است. رابطه عدالت اقتصادی و حقوق اقتصادی و همچنین ویژگی هایی همچون اصل امضایی بودن فرامین شارع مقدس در امور اقتصادی و جایگاه عرف و بناء عقلا در تعیین مصادیق حقوق اقتصادی، سبب تفاوت ماهوی مباحث روش شناسی عدالت در حوزه اقتصاد با سایر حوزه های عدالت پژوهی می گردد. از این رو در این نوشتار روش های «مبنا گراییِ نص محور»، «مبنا گرایی علِّی»، «مبناگرایی فطری- ولایی» و «مبناگرایی منسجِم کارکردگرا» به عنوان مهمترین روش های شناخت عدالت در اقتصاد اسلامی، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. این پژوهش نشان می دهد روش «مبناگرایی منسجِم کارکردگرا» نسبت به سایر روش ها، برای شناخت عدالت اقتصادی در آموزه های اسلامی، از اصالت و کارآمدی بیشتری برخوردار است.

۶.

مطالعة برخی از تشکّل های دینی شهر اصفهان و رابطة میان عوامل مدیریتی آنها ( با تأکید بر سلسله مراتب نیازهای مازلو و ارائة یک الگوی چند بعدی مدیریت تشکل های دینی)(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: مرضیه مختاری پور

منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلیدواژه‌ها: مدیریت مدیریت دینی تشکل های دینی هیأت مذهبی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۲۰ تعداد دانلود : ۵۳۲

هدف از انجام این پژوهش، بررسی وضع موجود و رابطة بین عوامل مدیریتی (وظایف اعضای هیأت امنا و مدیران، دست اندرکاران، امام جماعت، سخنران یا مداح و جماعت، بررسی کارکرد ها و خدمات تشکل های دینی (تنوع، کیفیت، ارزشمند ساختن مخاطب، وضعیت ظاهری و امکانات و مکان)، بررسی اثربخشی تشکل های دینی و محیط بیرونی اثرگذار بر تشکل هاست. روش پژوهش «توصیفی پیمایشی» و «همبستگی» است. جامعة آماری پژوهش، تمام تشکل های دینی ( هیأت های مذهبی، کانون های فرهنگی – تبلیغی و انجمن های اسلامی) شهرستان اصفهان در سال 1391 است که با توجه به فهرست «سازمان تبلیغات اسلامی اصفهان»، تعداد 50 تشکل دینی به صورت تصادفی ساده توسط سازمان انتخاب شد. ابزار این پژوهش، پرسش نامة محقق ساخته در زمینة کاربردی کردن الگوی چند بعدی مدیریت در تشکل های دینی است. روش های آماری تجزیه و تحلیل داده ها، ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک متغیره، آزمون توکی، رگرسیون چند متغیره، و تحلیل مسیر بوده است. نتایج نشان داد: 1. بین مؤلفه های وظایف مدیران با ویژگی های مدیران، امام جماعت، جماعت، کارکردها و خدمات، اثربخشی و محیط بیرونی، غیر از وضعیت ظاهری و امکانات، رابطة مثبت و معناداری وجود دارد. 2. بین میانگین نمره های کارکردها و خدمات برحسب سن، سابقة خدمت و تجربة کاری، و تنوع کارکردها بر حسب سن و مکان تشکل ها و محیط بیرونی برحسب جنس، تفاوت وجود دارد که در سطح 05/0 p< معنادار است.

۷.

اخلاق در بازاریابی: ارزش های اخلاقی مورد تأکید اسلام در مدیریت فعالیت های بازاریابی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالمجید مصلح احمد الله یاری بوزنجانی

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال هشتم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲۸

کلیدواژه‌ها: اخلاق در بازاریابی مدیریت اخلاقی بازار ارزش های اسلامی در بازاریابی تجارت اخلاق محور

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق حرفه ای اخلاق تجارت [معیشت یا اخلاق اقتصادی]

تعداد بازدید : ۹۳۴۵ تعداد دانلود : ۱۲۸۸

امروزه، گسترش بازارها، تنوع محصولات و افزایش تعداد شرکت های تولیدی، فضایی رقابتی را در بازار پدید آورده و درنتیجه شرکت ها ناچار به استفاده از راهبردهایی هستند که سودآوری و ماندگاریِ بیشتر آنها را در بازار به ارمغان آورد. در این میان، توجه بیش از اندازه به بقای شرکت و سودآوری آن، موجب انحراف توجه مدیران از یک اصل اساسی، یعنی اخلاق در مدیریت فعالیت های بازاریابی می گردد. اهمیت این امر به طور خاص در جوامع اسلامی بسیار چشمگیر است؛ بنابراین شناختِ معیارهای اخلاقی اسلام در فعالیت های بازاریابی و عمل به آنها، راهکاری است که نه تنها در چنین جوامعی به دلیل جلب مشتریان بیشتر، سودآوری شرکت ها را افزایش می دهد، ماندگاری آنها را نیز در بازار رقم می زند. بر این اساس، در این پژوهش با هدف شناسایی ارزش های اخلاقی اسلام در مدیریت فعالیت های بازاریابی، با بررسی متون دست اول اسلام (قرآن و روایات)، مجموعه ای از ارزش های اخلاقیِ مورد تأکید این دین الهی، بررسی و ارائه شده اند.

۸.

جایگاه آموزه های اسلامی در امور مدیریتی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: محمدتقی مصباح

منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۱۱)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۹۵ تعداد دانلود : ۵۵۶

بزرگ ترین نعمتی که ما در این عصر سراغ داریم و خدای متعال آن را به جامعة ما افاضه کرده، برقراری نظام اسلامی است. از زمان ظهور پیامبر اکرم صل الله علیه و آله تقریباً حدود یک دهه یا بیشتر سپری شده بود که جامعه اسلامی در مدینه تشکیل شد و تا آخر عمر آن حضرت، ریاست این جامعه با ایشان بود. این مقدار را همة مسلمان ها معتقد هستند. اما ما معتقدیم که پس از رحلت پیامبر صل الله علیه و آله، کسانی که دارای مقام عصمت بودند و می توان گفت در همة فضایل به غیر از نبوت و رسالت مانند ایشان بودند، برای این کار تعیین شده و زمان محدودی نیز عهده دار این مسئولیت بودند؛ حدود پنج سال امیرالمؤمنان علی علیه السلام و مدتی نیز امام حسن علیه السلام عهده دار این مقام بودند. اما از زمان امام حسن علیه السلام به بعد، حکومتی که مشروعیت دینی و الهی داشته باشد، در هیچ کشور اسلامی تشکیل نشد. در زمان سایر ائمه علیهم السلام، ایشان یا در زندان، و یا در تبعید و تحت نظر بودند و در نهایت نیز کارشان به شهادت می انجامید. پس از غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف نیز هیچ گاه علما موفق نشدند حکومتی تشکیل دهند که مسئولیت آن با کسی باشد که از سوی خدا مشروعیت داشته باشد.

۹.

رابطه بین رعایت اخلاق کارى و بلوغ سیستم هاى هوشمندى کسب و کار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدحسین رونقى محمد موسى خانى

منبع: معرفت سال بیست و چهارم خرداد ۱۳۹۴ شماره ۲۱۰ ویژه فلسفه اخلاق

کلیدواژه‌ها: تعهد اعتماد بلوغ سیستم هاى هوشمندى کسب و کار اخلاق کارى

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق حرفه ای اخلاق تجارت [معیشت یا اخلاق اقتصادی]

تعداد بازدید : ۸۱۱ تعداد دانلود : ۴۸۸

امروزه به کارگیرى نظام هاى هوشمندى کسب و کار به عنوان یک مزیت رقابتى و ابزارى اجتناب ناپذیر براى تصمیم گیرى در سازمان ها بدل شده اند. شناسایى عوامل مؤثر بر اثربخشى هوشمندى کسب و کار در یک سازمان موجب مدیریت موفق تر و سرمایه گذارى مطمئن تر بر آنها خواهد بود. این پژوهش با هدف بررسى رابطه بین ابعاد اخلاق کارى در سازمان با سطح بلوغ نظام هاى هوشمند کسب و کار انجام شده است. پژوهش از نوع علّى پیمایشى بوده و در بین کارکنان 37 سازمان از صنایع مختلف، که به طور مشخص سیستم هاى هوشمندى کسب و کار را به کار گرفته اند، صورت گرفته است. نمونه آمارى به صورت تصادفى از مدیران و کارکنان متعلق به جامعه آمارى انتخاب شده و شامل 465 نفر مى باشد. براى آزمون فرضیه ها از تست علّیت گرانجرى و آزمون تجزیه واریانس استفاده شده است. از جمله نتایج پژوهش مى توان به وجود رابطه علّى یک طرفه و تأثیر رعایت مسائل اخلاقى از قبیل حفظ مالکیت، تعهد، محرمانگى و مسئولیت پذیرى بر سطح بلوغ سیستم هاى هوشمندى کسب و کار اشاره کرد.

۱۰.

مفهوم شناسی انصاف در اخلاق تجاری اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: محمدجواد توکلی

منبع: معرفت اخلاقی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلیدواژه‌ها: اسلام عدالت سیاست گذاری تجارت خارجی قیمت گذاری انصاف احسان مواسات

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۸۱ تعداد دانلود : ۲۵۷۱

در مباحث اخلاق تجاری، انصاف به عنوان مفهومی خاص تر از عدالت مطرح، و موجب اعطای ترجیحات تجاری به کشورهای ضعیف شده است. در این مقاله با طرح پرسش دربارة ارتباط میان دو مفهوم عدالت و انصاف در بینش اسلامی، سه مفهوم انصاف به مثابه عدالت، برابری و مدارا از هم تفکیک شده اند. بنا بر فرضیة مقاله، انصاف در تجارت با توجه به معیار ارائه شده در روایات مستلزم سهل گیری و تخفیف در معامله است. بر اساس یافته های مقاله که به روش تحلیلی سامان یافته، انصاف مدارایی در بینش اسلامی، اخص از عدالت و مستلزم نوعی احسان است. احسان مورد نیاز در انصاف به اقتضای ملاک مورد اشاره در روایات (انجام دادن آنچه دوست داریم دیگران در حق ما انجام دهند)، کمتر از حد مواسات و ایثار است. براین اساس انصاف در تعاملات تجاری مستلزم سهل گیری در معامله و اعطای تخفیف در سود به عنوان امری ترجیحی است. این برداشت از انصاف می تواند بر برخی از سیاست گذاری های اقتصادی از جمله تعیین تعرفه های تجاری، قیمت گذاری محصولات و تنظیم بازار اثر بگذارد.

۱۱.

بررسی و توصیف مدیریت و مدیریت منابع انسانی از منظر قرآن کریم(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: ایوب پژوهان رضا رسولی

منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلیدواژه‌ها: مدیریت مدیریت منابع انسانی قرآن کریم

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۶۰۹ تعداد دانلود : ۱۹۷۳

دین اسلام برای همة امور زندگی انسان، از جمله مدیریت، دارای برنامه بوده و بیان کننده تمام نیازها برای رشد، بالندگی و تکامل انسان است. امروزه یکی از مشکلات اساسی، که مدیران کسب و کارها و نظام اداری کشور را با چالش مواجه کرده، نبود توجه کافی به اجرای دقیق اصول و موازین و ارزش های اقتباس شده از مبانی شرع مقدّس و آیات و روایات اسلامی در مدیریت و مدیریت منابع انسانی است. براین اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی و توصیف مدیریت و مدیریت منابع انسانی از منظر قرآن کریم انجام شده است. این پژوهش جنبة «توصیفی- تحلیلی» دارد و به روش «مطالعة اسنادی» و «کتابخانه ای» صورت گرفته است. یافته های پژوهش مؤید آن است که اگر جهان بینی و رویکرد ما نسبت به مدیریت و مدیریت منابع انسانی بر اساس جهان بینی اسلامی و قرآنی باشد، تحوّلی عظیم در دانش مدیریت، به طور اعم و مدیریت منابع انسانی، به طور اخص پدید خواهد آمد.

۱۲.

تبیین مبانی و مؤلّفه های شناختی تأثیرگذار بر تصمیم گیری در مدیریت اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: علی اکبر بخشی ولی الله نقی پورفر

منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلیدواژه‌ها: تصمیم گیری گرایش مدیریت اسلامی بینش مبانی انسان شناختی توانش و رفتار

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۹۴ تعداد دانلود : ۶۶۷

موضوع مدیریت، انسان به لحاظ سازمانی است و بدون شناخت صحیح او، دانش مدیریت از پایگاه علمی مستحکمی برخوردار نیست و در کاربرد نیز به مرتبة کارآمدی کامل نمی رسد. در این میان، «تصمیم گیری»، که دارای جایگاه و نقش ویژه ای در مدیریت است و مترادف مدیریت شمرده شده، در نظر و عمل، بیش از همه بر زیرساخت های انسان شناسانه تکیه دارد و از آنها اثر می پذیرد. به عبارت دیگر، تصمیم گیری و مراحل گوناگون آن درهم تنیده با سلسله ای از مباحث ارزشی انسان شناسانه است که نظریه پردازان و مدیران ناگزیر از توجه به آنها هستند. این تحقیق با استفاده از روش عقلی - نقلی مبتنی بر اصول اجتهاد حوزوی و با استناد به منابع اسلامی، از بین زیرساخت های یاد شده، مسائل زیربنایی مربوط به امکانات وجودی و مؤلّفه های ناظر به بعد شناخت انسان (فطرت، روح، نفس، حس، عقل، قلب، احساس، تفکر، تعقّل) و عامل اساسی جنسیت را بررسی، توصیف و تحلیل کرده، تأثیر فی الجمله آنها بر تصمیم گیری را تبیین می کند. یافته های نهایی تحقیق در قالب گزاره هایی مشخص در رابطه با مراحل گوناگون تصمیم گیری ارائه می گردد.

۱۳.

نقش تقوا در خودکنترل شدن کارکنان(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: علی مساعد محمدمهدی نادری قمی

منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلیدواژه‌ها: انگیزش کنترل تقوا خودکنترلی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۷۹ تعداد دانلود : ۶۶۵

وجود «کنترل» در سازمان، تأمین کنندة سلامت فعالیت های کارکنان، و در نتیجه، افزایش کارایی و بهره وری و تحقق اهداف سازمانی است. کنترل بیرونی افراد با وجود اینکه کاری لازم است، اما بدون کنترل درونی ضمانت اجرایی ندارد. «خودکنترلی» شیوه ای است که در آن، فرد با توجه به باورها و ارزش های خود، اقدام به رفتار در جهت اهداف سازمانی می کند. «تقوا» نیز ملکه ای نفسانی است که بر اثر آن، انسان از خود در برابر خداوند سبحان به شدت مراقبت می کند تا دچار لغزش رفتاری نشود. در این تحقیق، که داده های آن با روش «کتابخانه ای» جمع آوری شده، مفهوم «خودکنترلی» و «تقوا» و نیز نظریه های انگیزشی و ابعاد اصلی نفس انسان بررسی شده است. با توجه به ابعاد سه گانة نفس، یعنی «علم»، «میل» و «قدرت» یکی از راه های ایجاد و تثبیت خودکنترلی در افراد، تقویت تقوای الهی در آنها ست. تجربه نیز تأیید می کند انسانی که از تقوای الهی برخوردار است بیش از دیگران خود را مقیّد به انجام وظایف سازمانی می داند. ازاین رو، یکی از راه های خودکنترل کردن کارکنان برای پایبندی به انجام وظایف سازمانی، تقویت تقوای دینی در ایشان است.

۱۴.

نظریه نمایندگی از دیدگاه اخلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید عباس هاشمی مجتبی سلیمانی مارشک

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال هشتم بهار ۱۳۹۴ شماره ۲۷

کلیدواژه‌ها: اخلاق رویکرد اثباتی نظریه نمایندگی کارگزار و کارگمار

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۶۰۴ تعداد دانلود : ۸۲۴

رویکرد اثباتی و پیرو آن نظریه نمایندگی، تأثیر زیادی روی جریان پژوهش های حسابداری داشته است. مطابق نظریه نمایندگی، شرکت مجموعه ای از روابط قراردادی و هدف آن بیشینه سازی ثروت سهام داران است. بین کارگزاران و کارگماران به سبب اهداف متفاوت، منفعت طلبی و فرصت طلبی، تضاد منافعی همیشگی وجود دارد و نظریه نمایندگی به دنبال راهکارهایی برای کمینه کردن هزینه های این تضاد است. در این مقاله مبانی نظریه نمایندگی تشریح و انتقادات وارد بر آن از دیدگاه اخلاق، تحلیل و بررسی شده است. مقاله ساختاری توصیفی تحلیلی داراست و برای گردآوری مبانی نظری و مطالب، از روش اسنادکاوی و کتابخانه ای استفاده شده است. این نظریه به علت دید محدود و ساده انگارانه، و نیز نادیده شمردن هنجارهای اخلاقی و جنبه های اجتماعی، توانایی محدودی در توصیف و پیش بینی رفتار انسانی دارد.

۱۵.

چالش های اخلاقی در بازاریابی ویروسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: منیره حسینی مهناز یاوری

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال هفتم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۲۵

کلیدواژه‌ها: بازاریابی بازاریابی اینترنتی چالش ها اخلاقیات بازاریابی ویروسی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۷۲ تعداد دانلود : ۷۶۱

با توجه به اینکه در دنیای امروزی استفاده از اینترنت یک ضرورت شناخته شده است، کسب و کارها در جنبه های مختلف به ویژه برای بازاریابی و تبلیغات از این تکنولوژی بهره می برند و صاحبان کسب وکار، به دنبال روش های مؤثر بازاریابی که سرعت خیلی بالا و هزینه کمی برایشان دارد مانند بازاریابی ویروسی می باشند. بازاریابی ویروسی، علی رغم کارایی و اثربخشی بالا، مسائل و چالش های اخلاقی متعددی را نیز پیش روی سازمان ها و افراد قرار می دهد که توجه به آنها از سوی سازمان ها و افراد ضروری است. با وجودی که اخلاقیات مبحث مهمی در جذب، حفظ و به دست آوردن اعتماد مشتریان است، بسیاری از کسب و کارها که از بازاریابی ویروسی استفاده می کنند اخلاقیات را مدنظر قرار نمی دهند. این تحقیق، ضمن مرور مختصر مسائل اخلاقی در بازاریابی، به طور خاص به بررسی اخلاقیات در بازاریابی ویروسی می پردازد و چالش های اخلاقی در بازاریابی ویروسی را تشریح می نماید. مسئله اصلی تحقیق، شناسایی چالش های اخلاقی در بازاریابی ویروسی به منظور ارائه راهکارهایی برای رفع یا کاهش آنها می باشد.

۱۶.

مصرف به مثابه فعل اخلاقی: خوانش انتقادی رویکردهای فلسفی به مصرف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید علی اصغر هاشم زاده

منبع: اخلاق وحیانی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلیدواژه‌ها: اخلاق فضیلت وظیفه گرایی پیامدگرایی مصرف اخلاقی اخلاق مصرف

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۴۷ تعداد دانلود : ۴۷۲

در اوایل دهه 1970 و به دنبال رشد مصرف گرایی در جوامع، بروز بحران های زیست محیطی مانند گرم شدن زمین و تغییرات اقلیمی، تحولات تکنولوژیک و چالش های نوپدید اخلاقی در اقتصاد جهانی، جنبش جدیدی به نام «مصرف اخلاقی»[1] در حوزه اخلاق زیست محیطی پدید آمد که هدف آن، اصلاح شیوه های مصرف با تکیه بر ملاحظات اخلاقی بود. مصرف اخلاقی، به معنای خرید آگاهانه کالاها و خدماتی است که در نظر مصرف کننده، چه در تولید و چه در مصرف، کمترین آسیب را به انسان، حیوان و طبیعت می رسانند. در این زمینه، فیلسوفان، سیاست مداران و فعالان اقتصادی فرهنگی تلاش بسیاری کردند تا در چهارچوب این جنبش، راه حل های مناسبی برای کاهش تأثیرات مخرب انسان بر محیط زیست به دست دهند. این مقاله ضمن تبیین مهم ترین ابعاد مصرف اخلاقی و زمینه های شکل گیری آن، نگرش های فلسفی به این پدیده نوپا، شامل وظیفه گرایی، پیامدگرایی و اخلاق فضیلت را نقد و بررسی می کند. در فضای امروز جهان، برخی از مفاهیم اخلاقی مصرف در سطح کلان و به ویژه در میان اقتصاددانان و فیلسوفان، رواج و نمود بسیار یافته است. بی تردید در چنین وضعی، مصرف اخلاقی یا نگاه ارزشی به مقوله مصرف، عنوانی بحث برانگیز و مهم می نماید. [1]. Ethical Consumerism

۱۷.

اصول اخلاقی حاکم بر مهندسی نظام مالی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید طالب علوی

منبع: اخلاق وحیانی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلیدواژه‌ها: کارایی نظام مالی مهندسی مالی اصول اخلاقی نظام مالی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق حرفه ای اخلاق تجارت [معیشت یا اخلاق اقتصادی]

تعداد بازدید : ۱۰۱۴ تعداد دانلود : ۵۳۱

نظام مالی اسلامی بر خلاف نظام مالی متعارف، اخلاق محور است. از این رو، مهندسی نظام مالی اسلامی می باید بر پایه اصول و هنجارهای اخلاقی سامان یابد. این اصول و هنجارها که در منابع اصیل اسلامی مانند قرآن و سنت ذکر شده، حقوق و تکالیف شرکت کنندگان در یک نظام مالی اسلامی را مشخص می سازد و چهارچوب حقوق واحدهای دارای مازاد منابع (پس اندازکنندگان) و واحدهای دارای کمبود منابع (سرمایه گذاران) را روشن می کند. به هر صورت، از طریق مراجعه به قرآن و سنت، برخی اصول حاکم و هنجارهای اخلاقی از قبیل ربوی نبودن؛ غرری نبودن (بی اطمینانی مفرط)؛ عدم وجود قمار و میسر (درآمد بادآورده)؛ فقدان کنترل قیمت، دستکاری و دخالت در بازار؛ حق معامله در قیمت های عادلانه؛ حق دسترسی به اطلاعات دقیق، کافی و مساوی؛ عدم وجود ضرر، غبن، جهالت، احتکار؛ و ... قابل شناسایی است.

۱۸.

ارزشهای اخلاقی مؤثر در سلامت سازمان از منظر کلام معصومان(ع)(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: عزت الله نصیری نجمه حسینی

منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلیدواژه‌ها: سلامت سازمانی اخلاق حرفه ای اخلاق فردی کلام معصومان(ع)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۵۹ تعداد دانلود : ۷۵۳

این پژوهش، با هدف بررسی ارزش های اخلاقی مؤثر در سلامت سازمان، با روش توصیفی تحلیلی به مطالعه کلام معصومان(ع) می پردازد. یافته ها حاکی از این است که از منظر معصومان(ع)، اخلاق فردی و حرفه ای، سلامت سازمان را ارتقا می بخشد. مراد از ارزش های اخلاقی، اخلاق فردی و حرفه ای است. در اخلاق فردی به ایمان، تقوا و اطاعت از فرامین الهی، اخلاص، خداترسی، توکل و توسل اشاره شده است. در اخلاق حرفه ای، به نظم مدیران، برقراری عدالت توسط مدیران، انتقادپذیر بودن مدیران، عدم احتجاب، صداقت، نرمش و خشونت به جای مدیران، رفاه و تأمین کامل کارمندان، پاسخ گویی و مسئولیت پذیری مدیران و کارمندان، فرمانبرداری از مسئول مافوق و مدارا با مسئول مافوق اشاره شده است.

۱۹.

بررسی نظام جبران خدمات در اسلام(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: سید صمصام الدین قوامی غلامرضا قریب

منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلیدواژه‌ها: جبران خدمات حقوق و دستمزد نظام جبران خدمات نظریات جبران خدمات جبران خدمات در اسلام

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۴۱۵ تعداد دانلود : ۳۰۶۴

اسلام دارای نگرش خاصی نسبت به انسان و جایگاه خاص او در نظام آفرینش است و او را اشرف مخلوقات معرفی می کند و برنامه های کاملی نسبت به همة شئون فردی و اجتماعی انسان ارائه نموده است. از این رو، اسلام، در رابطه با نظام جبران خدمات کارکنان در قبال سازمان، دارای آموزه هایی ناب است.این مقاله برای دستیابی به نظر اسلام راجع به نظام جبران خدمات، با روش تحلیلی توصیفی به مطالعه آموزه های اسلامی پرداخته و به این نتیجه دست یافته است که در منابع دینی، دستورات وسفارشاتی در زمینه حقوق و دستمزد یافت می شود. و این سفارشات تاکید می کنند که اولاً، در اسلام هیچ خدمتی بدون جبران و پاداش نیست. ثانیاً، رعایت آداب و شرایط پرداخت حقوق امری ضروری و ارائه خدمات در شرایط مختلف، باید به شیوه های متفاوت جبران شود.

۲۰.

مدیریت دانش با الهام از منابع اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: محسن منطقی ظاهر اکبری

منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلیدواژه‌ها: مدیریت دانش فرایند دانش منابع اسلامی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق حرفه ای اخلاق تجارت [معیشت یا اخلاق اقتصادی]

تعداد بازدید : ۱۴۲۹ تعداد دانلود : ۸۹۷

مدیران امروزی به دنبال طرح و اجرای مدیریت دانش در سازمان ها هستند. دانش برای سازمان های امروزی، عامل حیات بخش و مزیت رقابتی به شمار می آید که فقدان آن موجب حذف یک سازمان از صحنه رقابت می گردد و یا دست کم سازمان را با ناکارآمدی در عرصه فعالیت مواجه می سازد.هرچند مدیریت دانش، ضرورت سازمان های امروزی معرفی شده است، اما با مراجعه به منابع اسلامی و تاریخی می توان دریافت که دین اسلام، به تحصیل، نگه داری، به کارگیری و انتشار دانش، اهمیت داده که محصول آن، جمع آوری، ثبت و نگه داری مستندات دینی، نشر و ترویج معارف اسلامی در موضوعات گوناگون است. براین اساس، این مقاله تلاش دارد با اتکا بر روش توصیفی- تحلیلی، به بررسی فرایند سکوت، کسب، نگهداری، به کارگیری و انتشار دانش با الهام از منابع اسلامی بپردازد.

درخت حوزه‌های تخصصی