مطالب مرتبط با کلیدواژه

تربیت معلم


۱۲۱.

مطالعه تطبیقی سیاستگذاری آموزشی در زمینۀ عوامل و شیوه های جذب و انتخاب معلم در ایران و ژاپن

نویسنده:
منبع: مطالعات تطبیقی تربیت معلم دوره ۲ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 167 - 183

کلیدواژه‌ها: ایران تربیت معلم ژاپن مطالعات تطبیقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۷ تعداد دانلود : ۲۵۶
هدف پژوهش حاضر مطالعه تطبیقی سیاست گذاری آموزشی در زمینه عوامل و شیوه های جذب و انتخاب معلم در ایران و ژاپن بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از الگوی بردی که دارای چهار مرحله توصیف، تفسیر، همجواری و مقایسه است، استفاده شد. جامعه پژوهش شامل کشورهایی است که طی دو دهه اخیر در زمینه نحوه جذب و انتخاب معلم دست به اصلاحاتی زده اند. به همین دلیل، دو کشور ایران و ژاپن به عنوان نمونه تحقیق بر مبنای نمونه گیری هدفمند به دلیل اولویت قائل شدن به موضوع در زمینه نحوه جذب و انتخاب معلم، براساس اسناد و گزارش ها انتخاب شدند. داده های پژوهش از طریق اسناد و مدارک کتابخانه ای، مقالات، گزارش های فصلی و سالیانه برخی سایت های بین المللی مانند یونسکو و سایت های وزارت آموزش و پرورش دو کشور هدف جمع آوری شد. یافته ها نشان داد بیشترین شباهت بین ژاپن و ایران مربوط به پذیرش در آزمون و تعیین صلاحیت برای انتخاب معلم است. یافته دیگر نشان داد تفاوت اصلی بین دو کشور مورد مطالعه مربوط به برگزاری دوره های عملی در مراکز وابسته به دانشگاه تربیت معلم برای تمرین معلمی و انجام پژوهش های مربوط به آن و تعیین صلاحیت برای ورود به حرفه معلمی است. نتایج این تحقیق می تواند به برنامه ریزان و سیاست گذاران آموزشی در گزینش و جذب و برنامه ریزی برای تعیین صلاحیت های لازم برای ورود به حرفه معلمی کمک کند.
۱۲۲.

تجربیات بین المللی در زمینه ارزشیابی کیفیت برنامه درسی تربیت معلم

نویسنده:
منبع: مدیریت دانشگاهی سال ۲ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 19 - 1

کلیدواژه‌ها: تجربیات بین المللی ارزشیابی کیفیت برنامه درسی تربیت معلم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۱ تعداد دانلود : ۱۸۲
هدف پژوهش حاضر بررسی تجربیات بین المللی در زمینه ارزشیابی کیفیت برنامه درسی تربیت معلم است. روش پژوهش مروری – کتابخانه ای بوده است. یافته ها برخی تجربیات بین المللی را نشان داد که می توان از این تجربیات در دانشگاه فرهنگیان استفاده کرد. از جمله تجربیات می توان به چندین طرح یونسکو (موسسه ابتکار آموزش معلم برای کشورهای جنوب صحرای آفریقا؛ شبکه معلم آمریکای لاتین و کارائیب و...)؛ موسسه استرالیا برای آموزش و رهبری مدرسه؛ تجربه سنگاپور جهت تضمین کیفیت در آموزش معلمان،؛ شاخص های ارزشیابی سیستم های آموزش معلمان بین المللی (انگلستان)؛ سایت موسسه تحقیقاتی دانشگاه های عمومی امریکا، مکزیک و کانادا؛ شورای ملی اعتباربخشی آموزش معلمان در ایالات متحده آمریکا؛ شورای ملی ارزشیابی و اعتباربخشی هند اشاره کرد. در اکثر کشورها اعطای اعتبار مراکز تربیت معلم، به مراکزی واگذار می شود که می توانند باعث کیفیت حداکثری در سیستم آموزشی شوند، اعطای اعتبار می تواند طیف 3 تا 5 ساله را در بر داشته باشد و پس از زمان در نظر گرفته شده، موسسه تربیت معلم تحت ارزشیابی مجدد قرار می گیرد. عدم دخالت سازمان های دولتی در برنامه مراکز تربیت معلم وجود دارد و مؤسساتی ارزشیابی بیرونی را برعهده دارند. شیوه های متنوع و مختلف ارزیابی درونی و بیرونی کیفیت مورداستفاده قرار می گیرد و در برخی کشورها مؤسسات اعتباربخشی و ارزیابی کیفیت مستقل از تربیت معلم هستند.
۱۲۳.

بررسی و تحلیل وصیت نامه شهدای تربیت معلم خراسان جنوبی: مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات دفاع مقدس و نبردهای معاصر سال چهارم پاییز و زمستان ۱۴۰۱شماره ۷ 65 - 94

کلیدواژه‌ها: شهدا دفاع مقدس تربیت معلم دانشجومعلم وصیت نامه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶ تعداد دانلود : ۲۴۸
دانشجویان تربیت معلم همانند سایر اقشار در دوران هشت ساله دفاع مقدس حضور فعالی داشته اند. بررسی ها نشان می دهد که از میان شهدای والامقام دفاع مقدس، تعدادی دانشجویان مراکز تربیت معلم بوده اند. با توجه به اهمیت حفظ ارزش های دفاع مقدس و آرمان شهدا، پژوهش حاضر به منظور بررسی و تحلیل وصیت نامه شهدای تربیت معلم خراسان جنوبی صورت گرفته و برای رسیدن به این منظور از روش تحلیل محتوا و بررسی اسنادی استفاده شده است. واحد تحلیل متن، وصیت نامه های شهدا می باشد. با توجه به ماهیت پژوهش، از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد. ۱۲ وصیت نامه شهدای تربیت معلم، مورد بررسی قرار گرفت. داده های حاصل از بررسی و تحلیل وصیت نامه های شهدا با روش گال و همکاران مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته های حاصل از تحلیل وصیت نامه ها در ۸ مضمون اصلی «فلسفه حضور در جبهه»، «نگاه شهدا به امام خمینی (ره)»، «اهمیت دادن به مسجد و مراسمات»، «رسالت دانشجو معلمان»،«رهنمود برای مردم»، «حرمت پدر و مادر»، «رعایت حجاب و مسائل اسلامی» و «انتقال فرهنگ عاشورایی» دسته بندی شد. به طوری که می توان از یافته های پژوهش نتیجه گرفت که شهدا با نگاه ژرف به اهمیت رسالت خطیر دانشجومعلمان ضمن انتقال اهمیت تربیت درست نسل آینده در وصیت نامه های خود، بر گرفتن انتقام خون شهدا از دشمن تأکید کردند و مسائلی همچون توجه به مراسمات و اهمیت قائل شدن و حضور مستمر در مساجد، رعایت حجاب توسط خواهران و توجه ویژه به ایام محرم جزء وصیت شهدا به دانشجومعلمان و مردم می باشد.
۱۲۴.

ارائه الگوی رویکردهای تربیت دانشجو معلمان بر اساس سیاست های کلی نظام آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست های راهبردی و کلان سال ۱۱ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۳ 519 - 560

کلیدواژه‌ها: تربیت معلم ژاپن ایالات متحده فرانسه انگلستان ایران سیاست های کلی نظام آموزش و پرورش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳ تعداد دانلود : ۱۶۱
هدف این پژوهش ارائه الگوی رویکردهای تربیت دانشجو معلمان بر اساس سیاست های کلی نظام آموزش و پرورش است. این پژوهش از نظر هدف؛ کاربردی، از نظر روش گردآوری داده ها؛ توصیفی و از جهت شیوه اجرا، کیفی از نوع تحلیل محتوا قیاسی است که برای این منظور ابتدا داده ها براساس فیش و ثبت اطلاعات گردآوری شدند که منجر به شناسایی مؤلفه های مختلف رویکردهای تربیت دانشجو معلمان در کشورهای منتخب شد. جامعه تحلیلی شامل کتب، مقاله ها و پژوهش هایی که به تربیت معلم کشورهای منتخب (ژاپن، آمریکا، فرانسه، انگلستان و ایران) پرداخته اند، بوده است که تعداد آنها 130 جلد بود و با روش نمونه گیری به صورت هدفمند و ملاک محور و به شرط مرتبط بودن و به روز بودن که بیشترین ارتباط با موضوع را داشتند، انتخاب شد. ابزار اندازه گیری سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته بود. روش تحلیل داده ها روش کدگذاری به شیوه (کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی یا گزینشی) بود. یافته ها گویای آن بود که پژوهش های انجام شده قبلی توسط سایر محققان تاحدودی با نتایج به دست آمده در این پژوهش همخوانی داشته است و برخی از شاخص ها و مؤلفه های به دست آمده در پژوهش حاضر به وسیله یافته های قبلی تأیید می شود. پس از بررسی و مطالعات مبانی نظری و پیشینه پژوهش ها و مستندها با مقاله ها و پژوهشگران 7 بعد، 28 مؤلفه و72 شاخص در قالب یافته های پژوهش شناسایی شد که مبانی فلسفی 4 مؤلفه و 12 شاخص، مبانی روان شناختی 4 مؤلفه و 10 شاخص، مبانی علمی 4 مؤلفه و 9 شاخص، مبانی جامعه شناختی 4 مؤلفه و 11 شاخص، رویکرد وفادارانه 4 مؤلفه و 9 شاخص، رویکرد سازگارانه 4 مؤلفه و 11 شاخص و رویکرد نیمه سازگارانه 4 مؤلفه و 10 شاخص شناسایی شد. نتایج پژوهش نشان داد مسیرهای ورود به دوره های آماده سازی معلمان در ایران محدود است و به طور کامل متمرکز اداره می شود. درحالی که در سایر کشورهای تحت بررسی از تنوع و انعطاف پذیری قابل قبولی برخوردار است و به صورت نیمه متمرکز یا غیرمتمرکز اداره می شود. به طورکلی می توان نتیجه گرفت که در آماده سازی نوین معلمی، مهارت ها و آموزش های نظری، کمتر راهگشای حرفه ای معلمان است، ازاین رو به جای تأکید بر محتوا، فنون تدریس و دانش حرفه ای، توسعه تجارب حرفه ای معلمان مهم تر به نظر می رسد.
۱۲۵.

بررسی روند اعلام نیاز استان ها به معلمان جدید و تأثیر آن بر عملکرد دانشگاه فرهنگیان (مطالعه رشته آموزش جغرافیا در بازه زمانی 1390 تا 1400)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزشی و آموزشگاهی دوره ۱۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۳۶) 367 - 399

کلیدواژه‌ها: آمایش آموزش عالی برآورد نیاز معلم منابع انسانی تربیت معلم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۱۳۸
این پژوهش در حوزه آمایش آموزش عالی و با هدف بررسی روند اعلام نیاز استان ها به معلمان جدید و تأثیر آن بر عملکرد دانشگاه فرهنگیان انجام شده که به عنوان نمونه، رشته آموزش جغرافیا در طی بازه زمانی 1391 تا 1400 مورد مطالعه قرار گرفته است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و به روش آمیخته صورت گرفته است. در مرحله کمی، رابطه همبستگی بین اعلام نیاز استان ها به دبیر جغرافیا با جمعیت دانش آموزی دوره متوسطه آن ها و هم چنین، نوسانات سالانه رخ داده در نرم افزارSPSS18  مورد بررسی قرار گرفته و سپس با تکیه بر مصاحبه با استادان جغرافیا، تأثیر این روند بر عملکرد دانشگاه فرهنگیان در قالب نرم افزار MAXQDA2008 تحلیل کیفی شده است. نتایج نشان داد طی یک دهه گذشته، اعلام نیاز کلی استان ها به دبیر جغرافیا در حد 918/0 با جمعیت دانش آموزی دوره متوسطه آن ها همبستگی داشته، اما از استانی به استان دیگر و از سالی به سال دیگر، متغیر بوده است. در نتیجه، شرایط شکننده ای برای این رشته در دانشگاه فرهنگیان ایجاد شده است. در صورت ادامه این بی ثباتی، عملکرد دانشگاه فرهنگیان تضعیف خواهد شد.
۱۲۶.

مطالعه تطبیقی نظام کارورزی تربیت معلم ایران و سنگاپور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزشی و آموزشگاهی دوره ۱۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۳۶) 457 - 485

کلیدواژه‌ها: مطالعه تطبیقی کارورزی تربیت معلم دانشگاه فرهنگیان سنگاپور ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۲ تعداد دانلود : ۱۹۵
هدف پژوهش، مطالعه تطبیقی نظام کارورزی تربیت معلم ایران و سنگاپور است. این یک تحقیق تطبیقی (مقایسه ای) کیفی و غیر تجربی است که برای انجام آن از الگوی بردی، که شامل چهار مرحله توصیف، تفسیر، همجواری و مقایسه است، استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه اسناد مرتبط با برنامه کارورزی تربیت معلم دو کشور سنگاپور و ایران بود. از این رو  جدیدترین نسخه کتاب کارورزی تربیت معلم از مؤسسه ملی آموزش سنگاپور و آخرین نسخه اصلاحی دستورالعمل برنامه و سرفصل کارورزی دانشگاه فرهنگیان ایران به صورت هدفمند به عنوان نمونه برای جمع آوری داده ها انتخاب و تحلیل شدند. نتایج پژوهش با وجود مشابهت هایی اندک، حاکی از اختلاف معنادار و تفاوت های اساسی بین کارورزی تربیت معلم این دو کشور در مؤلفه های ساختار مدیریت، رویکرد، اهداف و انتظارات، محتوا و فرصت های یادگیری، نقش و مسئولیت افراد، زمان و مکان و روش های ارزشیابی است. نتایج این پژوهش می تواند به مسئولان کمک کند گام هایی برای بهبود نظام کارورزی تربیت معلم در ایران بردارند.
۱۲۷.

طراحی و اعتبارسنجی الگوی دانشگاه تحول گرا؛ پیشایندها، فرایندها و پسایندها (مورد مطالعه: دانشگاه فرهنگیان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی آموزشی دوره ۱۱ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲۲ 23 - 39

کلیدواژه‌ها: روش تحقیق آمیخته دانشگاه تحول گرا دانشگاه فرهنگیان تربیت معلم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۱۴۸
پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتبارسنجی الگوی دانشگاه فرهنگیان تحول گرا و پیشایندها، فرایندها و پسایندهای آن انجام شده است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت آمیخته اکتشافی بوده است. در رویکرد کیفی از روش تحقیق گراندد تئوری و در مرحله کمّی از روش همبستگی و مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شد. ابتدا در مجموع 16 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان کشور با روش نمونه گیری نظری بمورد مصاحبه قرار گرفتند. جامعه آماری بخش کمّی پژوهش شامل 750 عضو هیئت علمی بود که با استفاده از جدول مورگان، 255 نفر نمونه به روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در مطالعه کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. در مطالعه کمّی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده های بخش کیفی با تکنیک کدگذاری باز، محوری و انتخابی و بخش کمّی به روش مدلسازی معادلات ساختاری انجام شده است. بر اساس تکنیک کدگذاری 98 مورد واحد معنایی (کدباز) 9 مقوله با 3 تم اصلی(پیشایندها، فرایندها و پسایندها) دانشگاه تحول گرا شناسایی و نام گذاری شدند که بر اساس نظر متخصصان حوزه آموزش عالی تأیید شدند. در مرحله کمّی نیز نتایج تحقیق نشان داد پیشایندهای دانشگاه تحول گرا مشتمل بر خط مشی گذاری و خصوصیات دانشگاهی تاثیر معناداری بر فرآیندهای دانشگاه تحول گرا (علم گرایی، حرفه ای بودن و رهبری تحول گرا) دارد و همچنین نتایج نشان داد فرآیندهای دانشگاه تحول گرا تاثیر معناداری بر پسایندهای دانشگاه تحول گرا شامل تحول آفرینی، امکانات و ساختار، منابع انسانی و پیامدهای فردی و جامعه) دارد.
۱۲۸.

طراحی الگوی تضمین کیفیت برنامه ریزی آموزشی دانشجو-معلمان در دانشگاه فرهنگیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی آموزشی دوره ۶ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱۲ 65 - 88

کلیدواژه‌ها: تضمین کیفیت برنامه ریزی آموزشی تربیت معلم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۳۰
هدف از انجام این پژوهش، دستیابی به الگوی تضمین کیفیت برنامه ریزی آموزشی دانشجومعلمان در دانشگاه فرهنگیان است. این پژوهش، کیفی و روش آن نظریه برخاسته از داده ها و طرح نوخاسته گلیزر می باشد. مشارکت کنندگان تحقیق شامل ۹ نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه و ۶ نفر از مدیران عالی دانشگاه فرهنگیان مرتبط با مدیریت و برنامه ریزی آموزشی و تضمین کیفیت بودند که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون دپوی و گیلتین و با کاربرد نرم افزار MAXQDA استفاده شد. درباره مولفه های تضمین کیفیت، ۴۰ کد باز شناسایی شدند که در نهایت ۸ مقوله اصلی به دست آمد که عبارتند از برنامه درسی، برنامه غیر درسی، کارورزی، مربی گری و منتورینگ، موقعیت و فرایند یاددهی-یادگیری، استاد راهنمای کارورزی، الگوی نقش و معلم راهنما. در زمینه سیاست ها و اقدامات ۱۰۷ کد باز و ۲۲ مقوله شناسایی شدند. پس از شناسایی مقوله های اصلی، گروه کانونی متشکل از سه نفر صاحب نظر در زمینه برنامه درسی، دو نفر صاحب نظر در زمینه مدیریت آموزشی و آموزش عالی و پژوهشگر برای دستیابی به الگو تشکیل شد. برای انتخاب افراد نمونه از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. در نهایت الگوی تضمین کیفیت برنامه ریزی آموزشی طراحی و تدوین شد.
۱۲۹.

کاربست برنامه گفت وشنودی ویژه پرورش ادراک زیباشناختی دانشجو-معلمان دانشگاه فرهنگیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال ۲۳ بهار ۱۴۰۳ شماره ۸۹ 145 - 162

کلیدواژه‌ها: تعلیم و تربیت گفت وشنودی تربیت معلم ادراک زیباشناختی پژوهش روایی آرتاگرافی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۰ تعداد دانلود : ۲۲۲
پژوهش حاضر با هدف اجرا و سنجش میزان اثربخشی «برنامه آموزشی گفت و شنودی ویژه پرورش ادراک زیباشناختی دانشجو-معلمان»، به روش روایی هنرمحور انجام شد. ده تن از دانشجو - معلمان دانشگاه فرهنگیان که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، برنامه آموزشی ویژه پرورش ادراک زیباشناختی را تجربه و داده های خود را در کارپوشه های شخصی ثبت کردند. به منظور سنجش میزان اثربخشی برنامه، نخست کارپوشه دانشجو-معلمان مجموعاً توسط پنج تن از صاحب نظران موضوعی در حوزه هنر که با روش «نمونه گیری هدفمند» انتخاب شده بودند ارزیابی شدند. سپس پژوهشگر به ارزیابی کارپوشه ها پرداخت. با استناد به داده های موجود در کارپوشه هر یک از دانشجو-معلمان، نشانه های اثربخش بودن یا نبودن تکلیف های یادگیری آرتاگرافیک در ارتقای ادراک زیباشناختی، با در نظر گرفتن چهار مقیاس چهار رتبه ای (بسیار زیاد، زیاد، محسوس و ناچیز) مورد قضاوت نهایی قرار گرفتند. یافته ها نشان دادند برنامه آموزشی ویژه پرورش ادراک زیباشناختی مبتنی بر تعلیم و تربیت گفت وشنودی، با تکلیف های یادگیری آرتاگرافیک، ب ه خوبی از سوی دانشجو-معلمان مورد پذیرش واقع شد و توانست ادراک زیباشناختی دانشجو-معلمان را در این ابعاد افزایش دهد: دقت به جنبه های فرمال؛ توان بازنمایی و رمزگذاری جنبه ای از تجربه های زیسته در آثار هنرهای بصری و مسئولیت پرده برداشتن یا رمزگشایی از آن  با شرحی به شکل مکتوب و شفاهی؛ قدرت ابراز خویشتن و تبدیل احساسات به کلمات؛ تأمل و واکاوی خویشتن؛ تعامل و درک جهان دیگران.
۱۳۰.

ده گام در طراحی واحد یادگیری در آموزش تاریخ در قالب یک تجربه زیسته

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش تاریخ دوره ۴ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۶) 26 - 43

کلیدواژه‌ها: آموزش تاریخ تجربه زیسته تربیت معلم طراحی واحد یادگیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۹ تعداد دانلود : ۱۵۹
در سر فصل های نوشته  شده در برنامه درسی دوره کارشناسی رشته آموزش تاریخ (بازنگری شده در گروه هماهنگی برنامه ریزی تربیت معلم در خردادماه 1395) درسی با عنوان طراحی واحد یادگیری ارائه شده است،که در این واحد ضمن یادآوری تفاوت های فردی، علائق و روش های یادگیری متفاوت، و هم چنین تاثیرات بافت و زمینه های اجتماعی در یادگیری دانش آموزان، وظیفه طراحی واحد یادگیری را در برخی از زمینه ها ، بر عهده معلمان قرار داده اند. از آن جا که این اتفاق در نظام آموزشی کشور که یک نظام کاملا متمرکز بوده و تمام برنامه های آموزشی را به صورت منسجم و واحد، طراحی کرده و البته علی رغم وجود تفاوت های فراوان فردی، اجتماعی، فرهنگی، دینی و جغرافیایی برای دانش آموزان سراسر کشور یک نسخه مشخص می پیچد،  یک گام به جلو می باشد. لذا با توجه به اینکه در سرفصل های اعلام  شده هیچ منبع خاصی برای ارائه این درس معرفی نگردیده و در توضیحی که برای آن نوشته شده، وضوح عملکردی، مشخص نیست ما بر آن هستیم تا با اتکا به تجربه تدریس این درس به عنوان یک تجربه زیسته  در چند ترم تحصیلی ضمن معرفی مشخصات و ارکان اصلی این واحد درسی یک نمونه طراحی واحد یادگیری در آموزش تاریخ  را ارائه کنیم . 
۱۳۱.

بررسی و تحلیل مهارت تندخوانی به عنوان مرحله ای از مهارت خواندن در فارسی و ضرورت آموزش آن به معلمان ابتدایی

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش زبان و ادبیات فارسی دوره ۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۱۲) 77 - 96

کلیدواژه‌ها: مهارت خواندن تندخوانی زبان فارسی آموزش ابتدایی تربیت معلم آموزش و پرورش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷ تعداد دانلود : ۱۲۰
یکی از مباحث محوری در درس فارسی دوره ابتدایی، آموزش مهارت خواندن به دانش آموزان است. مهارت خواندن، نقش به سزایی در یادگیری و پیشرفت تحصیلی و رشد علمی وشخصیتی دانش آموزان دارد. مهارت تندخوانی به عنوان سطح پیشرفته و بسیار موثر از مهارت خواندن نقش بسزایی در دریافت معنا از متن و درک مطلب دارد و به عنوان سطح پیشرفته ای از مهارت خواندن قلمداد می گردد. این تحقیق بر آن است تا رابطه بین تندخوانی و آموزش مهارت خواندن را در درس آموزش زبان فارسی برای دانش آموزان ابتدایی را مورد بررسی قرار دهد. برای رسیدن به این هدف منابع و متون آموزشی و اسناد فرادستی و مقالات و پژوهش های انجام شده در این راستا به صورت فراتحلیل مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که تندخوانی به عنوان سطحی از آموزش مهارت خواندن وابستگی و پیوستگی جدی با آموزش زبان فارسی به ویژه در دوره دوم ابتدایی دارد و می بایست به عنوان بخشی از کار آموزش مورد توجه آموزگاران قرار گیرد. در بخش پایانی مقاله، چالش ها و موانع و واقعیت های موجود و پیشنهاداتی که در خصوص محقق نشدن این هدف موثر هستندمورد بحث وبررسی قرار گرفته است.
۱۳۲.

مدل (ارائه الگوی) تربیت انقلابی در حکمرانی تربیت معلم دانشگاه فرهنگیان با تاکید بر منظومه معرفتی امامین انقلاب

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی دوره ۵ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ 101 - 117

کلیدواژه‌ها: حکمرانی تربیت انقلابی تربیت معلم دانشگاه فرهنگیان امام خمینی آیت الله خامنه ای دانشجو- معلم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴ تعداد دانلود : ۱۵۰
هدف پژوهش حاضر مدل (ارائه الگوی) تربیت انقلابی در حکمرانی تربیت معلم دانشگاه فرهنگیان با تاکید بر منظومه معرفتی امامین انقلاب بود. روش پژوهش کیفی بوده و از حیث هدف، تحلیل عاملی اکتشافی است. جامعه و دامنه تحقیق شامل بیانیه گام دوم و بیانات امام خمینی و مقام معظم رهبری است. داده ها با روش مطالعه اسنادی فیش برداری شده اند. یافته ها حاکی از آن است که در این الگو، دانشگاه فرهنگیان طی دوره سه ساله (۹ ترم)، با اختصاص ترم های آغازین به دروس تربیتی و انقلابی، و مسئولیت دادن به دانشجو- معلمان در نقش آفرینی و مشارکت در تشکّل های تربیتی و معرفتی و فعالیت های گروهی در سنوات تحصیلی بر مبنای منظومه معرفتی امامین انقلاب، باعث ملکه شدن لذت های برتر نقش انبیائی معلم در دوره کارشناسی شده و زمینه جدّ و جهدی باورمند و مومنانه را در عرصه های دانش افزایی و مهارت آموزی آنها در دوران دانشجو- معلمی فراهم می کند. علاوه بر آن در صرفه جویی اقتصادی سالانه ۲۵ هزار تعهد دبیری، و حضور یک سال زودتر دانشجویان در آموزش و پرورش تاثیرگذار است.
۱۳۳.

تاملی بر برنامه درسی تعالی حرفه ای مدرسان تربیت معلم فنلاند و آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش و توسعه منابع انسانی سال ۱۱ بهار ۱۴۰۳ شماره ۴۰ 54 - 87

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی تعالی حرفه ای تربیت معلم دانشگاه فرهنگیان فنلاند و آمریکا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۱۴۳
تعالی حرفه ای مدرسان تربیت معلم نقشی موثر بر کیفیت بخشی نظام تربیت معلم دارد و برون داد آن معلمان شایسته ای خواهند بود که به ارتقای نظام آموزش و پرورش کشور کمک خواهند کرد. در این راستا، این پژوهش با هدف شناخت مولفه های برنامه درسی تعالی حرفه ای مدرسان تربیت معلم فنلاند و آمریکا به عنوان دو کشور توسعه یافته بر اساس یک طرح پژوهش نظری مبتنی بر راهبرد اسنادی-تحلیلی انجام شد. روش جمع آوری داده ها، مطالعه منابع مکتوب شامل کتاب، مقاله، و اسناد در باره برنامه درسی تعالی حرفه ای مدرسان تربیت معلم کشورهای فنلاند و آمریکا از سال 2000 تا 2023 بود. از تحلیل داده ها، طیفی وسیع از مقوله ها استخراج و سپس در سه مقوله اصلی و کلی تر چشم انداز، محتوا و شیوه های اجرای برنامه ها سازماندهی شدند. آینده پژوهی به عنوان مقوله فرعی چشم انداز برنامه های درسی هر دو کشور، یک عامل اثرگذار در تدوین محتوا و شیوه های اجرای برنامه های آن ها است. همچنین محتوای برنامه های درسی در این دو کشور از انعطاف پذیری و شمولیت برخوردار است و پیوند نظر با عمل مورد تاکید است. استراتژی های آموزشی و استراتژی های عدالت خواهانه و ضد استعماری به عنوان دو استراتژی مکمل در شیوه های اجرای برنامه ها استفاده گردیده است. در تمامی برنامه ها احترام به استقلال حرفه ای و توسعه حس عاملیت به عنوان یک مقوله اثر گذار در تعالی حرفه ای مدرسان مورد تاکید است.
۱۳۴.

فیلم به مثابه برنامه درسی: تحلیل پداگوژیک فیلم نویسندگان آزادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال ۲۰ بهار ۱۴۰۳ شماره ۷۴ 301 - 324

کلیدواژه‌ها: فیلم نویسندگان آزادی فیلم سینمایی معلمی تربیت معلم پداگوژی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷ تعداد دانلود : ۱۶۲
      ماهیت و معنای معلمی به میدان مدرسه گِره خورده است. میدانی که زبان رسمی از بازنمایی صحنه های آشکار و پنهان و تلخی ها و شیرینی هایش ناتوان است. گویی به ابزاری از جنس هُنر نیاز است تا به تصویر درآوردن ظرفیت ها و ظرافت های این میدان ممکن شود. اینجاست که صنعت سینما می تواند در نقش آینه ای تمام نما، یاری دهد تا به درون کلاس درس و به درون قلب های دانش آموزان و معلمان سفر کنیم، و معلمی را با تمام پیچیدگی هایش به تصویر بکشیم. هدف پژوهش حاضر این است که با معرفی صنعت سینما به عنوان یک ابزار آموزشی، به بررسی و تحلیل پداگوژیک فیلم نویسندگان آزادی بپردازد. پژوهش، از نوع مطالعات کیفی است که با استفاده از روش نشانه شناسی انجام شده است. فیلم با استفاده از روشِ نشانه شناسیِ جان فیسک تحلیل شده است. شش سکانس که بیشترین قرابت را با هدف پژوهش داشته ، انتخاب، و دلالت های هر سکانس مشخص شده است. یافته ها نشان می دهد فیلم نویسندگان آزادی، روایتگر معلمی است که فضای کلاس را از ایدئولوژی تنفر نژادی به معناآفرینی سوق می دهد. نقد و تحلیل داستان و رمان، بازدید از موزه، تجربه نگاری، خودشرح حال نویسی مشارکتی و ملاقات با چهره های الهام بخش، برخی از راهبردهای آموزشی متمایز در این فیلم است. در نهایت، با توجه به یافته ها، برگزاری جلسات نقد و تحلیل فیلم های مرتبط با میدان مدرسه، و بررسی تأثیری که نمایش این فیلم ها در باورها و انگیزه های مخاطبان دارد، پیشنهادی است که می تواند مورد توجه پژوهشگران و مراکز تربیت معلم قرار گیرد.
۱۳۵.

واکاوی نقادانه فهم نو معلمان دوره ابتدایی از مفهوم «تربیت»: یک مطالعه پدیدارشناسانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های برنامه درسی دوره ۱۴ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱ 82 - 59

کلیدواژه‌ها: تربیت نو معلمان تربیت معلم دوره ابتدایی پدیدارشناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۱۱۴
پژوهش حاضر یک پژوهش کیفی باهدف واکاوی نقادانه ی فهم نومعلمان دوره ابتدایی از مفهوم تربیت است که با استفاده از روش پدیدارشناسی تفسیری انجام گرفته است. روش نمونه گیری در این پژوهش، روش نمونه گیری هدفمند با معیار اشباع نظری است. بدین منظور، داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 15نفر از نومعلمان که در سال تحصیلی 1402-1401 در مدارس ابتدایی شهرستان فِلارد از توابع استان چهارمحال وبختیاری در حال تدریس بودند، به دست آمد. پرسش های مصاحبه برپایه ی چارچوب نظری پژوهش در دو مرحله طراحی و ویرایش شدند. هم چنین داده ها با استفاده از روش هفت مرحله ای کلایزی تجزیه وتحلیل شد. یافته ها بیانگر آن است که شش انگاره یِ تربیت مؤمن پرور، تربیتِ آداب دان، تربیت شهروندمدار، تربیت آگاهانه، تربیت نوگرا و تربیت سرسِپرده به عنوان مقوله های فرعی و سرانجام مقوله ی اصلیِ آشفتگی در نظر پریشانی در عمل، نماینده ی فهم نومعلمان از مفهوم تربیت است. برپایه ی رهیافت های پژوهش، فقدان ادراک معنای تربیت واقعی ممکن است سبب شود که در فعالیت های تربیتی آن چه در واقع وسیله ای بیش نیست هدف انگاشته شود و جریان رشد در نیمه ی راه متوقف گردد. سخن دیگر این پژوهش و البته جانِ کلام آن، پرهیز از ساده اندیشی و سهل نگری پیرامون مفهوم و عملِ تربیت است. برای روگردانی از این آفت، موضوع تربیتِ معلم، قبل از شروع معلمی و بعد از آن، نیازمند دقت نظری ژرف اندیشانه و همه جانبه است.
۱۳۶.

تبیین فلسفی دراماتورژی به عنوان یک رویکرد تربیتی در تربیت رسمی: بررسی نقش ها و ارائه پیشنهادات برای بهبود نظام تربیت معلم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فناوری و دانش پژوهی در تعلیم و تربیت دوره ۴ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱۱ 101 - 115

کلیدواژه‌ها: دراماتورژی تربیت معلم فلسفه تربیت تحلیل ساختاری مهارت های دراماتورژی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶ تعداد دانلود : ۱۱۴
هدف این پژوهش، تبیین فلسفی دراماتورژی به عنوان یک رویکرد تربیتی و ارائه پیشنهاداتی برای بهبود نظام تربیت معلم رسمی و عمومی است. در این راستا، ابتدا به بررسی فلسفی دراماتورژی به عنوان یک رویکرد تربیتی پرداخته شد و نقش ها و مهارت های ضروری معلم به عنوان دراماتورژ تحلیل شد. در این پژوهش برای جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و اسنادی استفاده گردید. همچنین، با به کارگیری الگوی قیاس فرانکنا و تحلیل تفسیری، به بررسی نقش های معلم و مهارت های لازم برای اجرای رویکرد دراماتورژیک در تربیت معلم پرداخته شد. نتایج این پژوهش به شناسایی و تحلیل اصول دراماتورژی مانند تحلیل ساختاری، شناخت و تحلیل کاراکترها، تحلیل موقعیت و زمینه های زمانی و مکانی و ... کمک می کند. همچنین مهم ترین مهارت های معلم به عنوان دراماتورژ از قبیل تحلیل متون و محتوای درسی، توانایی طراحی دراماتورژیک و ... را مطرح می کند. در نهایت، با توجه به یافته های پژوهش، پیشنهاداتی برای بهبود نظام تربیت معلم به عنوان دراماتورژ ارائه شد تا این رویکرد به طور مؤثر در نظام آموزشی رسمی و عمومی به کار گرفته شود..
۱۳۷.

تبیین اهمیت جایگاه «آگاهی» در فلسفه ی تربیت معلم (دانش آموز بودن چه کیفیتی دارد)؟

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره ۱۰ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۳۸) 34 - 41

کلیدواژه‌ها: آگاهی ذهن تربیت معلم دانش آموز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱ تعداد دانلود : ۱۰۵
نوع نگرش معلم به دانش آموز رکن رکینی در تعلیم و تربیت است که در طول مدت تدریس، چون نقشه ی راه اوست. یکی از وظایف فلسفه ی تربیت معلم ارائه ی دیدگاهی صحیح نسبت به دانش آموز است. هدف از تألیف این مقاله که به روش توصیفی-تحلیلی به نگارش درآمده، تبیین اهمیت جایگاه «آگاهی» در فلسفه ی تربیت معلم است. یافته های پژوهش اجمالاً حاکی از آن است که معلم به لحاظ فلسفی هیچ راهی ندارد برای اثبات اینکه آیا دانش آموز وی ذهن دارد یا خیر، اما شهودی قوی در ما وجود دارد که دیگر انسان ها ازجمله دانش آموزان نیز مانند ما دارای ذهن هستند. بنابراین، معلم باید از منظر عاطفی با دانش آموز همدلی کند و خود را به جای او قرار دهد. با چنین فرض و نگرشی است که راه نه برای آموزش صرف، بلکه برای تربیت انسانی فراهم می شود. بی تردید، چنین نگرشی نتایج بسیار مهمی در برنامه ی درسی، روش تدریس، نحوه ی ارزشیابی و ... دارد که برای آشنایان با مکاتب تربیتی بی نیاز از ذکر است.
۱۳۸.

طراحی چارچوب سلامت روان به منظور ارزیابی داوطلبان ورود به دوره تربیت معلم در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: توسعه حرفه ای معلم سال ۹ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۳۱) 91 - 133

کلیدواژه‌ها: ارزیابی تربیت معلم داوطلبان حرفه معلمی سلامت روان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۱۰۲
این پژوهش با هدف طراحی چارچوب سلامت روان به منظور ارزیابی داوطلبان ورود به دوره تربیت معلم در ایران انجام شد. روش پژوهش مورد استفاده، کیفی از نوع نظریه داده بنیاد بود. جامعه مورد مطالعه (مشارکت کنندگان) این پژوهش، شامل کلیه اعضای هیأت علمی و مدرسان دانشگاه فرهنگیان در رشته های مشاوره و روان شناسی بوده که از بین آنها نمونه ای به تعداد 17 نفر به روش نمونه گیری هدف مند (از نوع خبره) انتخاب شدند. از ابزار مصاحبه (نیمه ساختاریافته) برای جمع آوری داده های مورد نیاز استفاده شد. با استفاده از شیوه تحلیل داده های کیفی مبتنی بر سه نوع کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی یافته های پژوهش تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که چارچوب سلامت روان داوطلبان ورود به دوره تربیت معلم شامل دو مقوله اصلی و هفده مقوله فرعی بود. مقوله اصلی ابعاد مثبت (شامل مؤلفه های بهزیستی روان شناختی، هوش هیجانی، مهارت های ارتباطی، علاقه اجتماعی، اعتماد به نفس و خودکارآمدی) و منفی (شامل مؤلفه های اختلالات روان پریشانه، اختلالات اضطرابی، اختلالات وسواسی-اجباری، اختلال دوقطبی، اختلالات افسردگی، اختلالات شخصیت، اختلالات رفتارهای ایذایی و سلوک، اختلالات اعتیادی، اختلالات رشدی عصبی، اختلالات پارافیلیک و عواطف منفی) را در برمی گرفت. با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت که چارچوب سلامت روان داوطلبان حرفه معلمی، شامل دو بعد مثبت و منفی است که دارای مؤلفه ها و شاخص های مرتبط می باشد؛ لذا باید در فرایند مصاحبه داوطلبان ورود به حرفه معلمی به آن ها توجه نمود تا ضمن جلوگیری از ورود داوطلبان دارای اختلالات روانی به دوره تربیت معلم، داوطلبانی برخوردار از مؤلفه های مثبت سلامت روان در دانشگاه فرهنگیان پذیرش شوند.
۱۳۹.

راهبردهای فرهنگ پذیری نو معلمان: یک مطالعه پدیدارشناسانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: توسعه حرفه ای معلم سال ۹ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۳۲) 23 - 41

کلیدواژه‌ها: تربیت معلم سال های آغازین تدریس فرهنگ پذیری فرهنگ معلمی نومعلم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۱۲۷
پژوهش حاضر با هدف تبیین فرایند و راهبردهای فرهنگ پذیری نومعلمان انجام شد. بدین منظور از رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی توصیفی استفاده شد. برای گردآوری داده ها نیز مصاحبه نیمه ساختاریافته مورد استفاده قرار گرفت. میدان پژوهش شامل نومعلمانی بود که دوره چهار ساله تربیت معلم را در دانشگاه فرهنگیان گذرانده و کمتر از پنج سال سابقه تدریس داشتند. مشارکت کنندگان در پژوهش شامل  15 نفر از نومعلمان مذکور بودند که به صورت هدفمند و ملاک محور و با توجه به قاعده اشباع نظری انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از روش کدگذاری سه مرحله ای (باز، محوری و گزینشی) استفاده شد. برای بررسی اعتماد داده ها، چهار معیار باورپذیری، قابلیت انتقال، اطمینان پذیری و تأییدپذیری مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها نشان داد که فرایند فرهنگ پذیری نومعلمان در سه مرحله فرهنگ پذیری اولیه، فرهنگ پذیری تخصصی و فرهنگ پذیری حرفه ای انجام می گیرد و کوره ذوب، همانندگردی، تعامل گرایی، جدایی، حاشیه نشینی و رهاشدگی مهم ترین راهبرد های فرهنگ پذیری نومعلمان هستند. در پایان، نتیجه گیری شد که در فرایند فرهنگ پذیری نومعلمان، مهم ترین راهبرد مورد استفاده توسط مدرسه و نظام آموزشی، راهبرد «کوره ذوب» است تا بتوانند نومعلمان را با فرهنگ خود هم سو و سازگار نمایند. در مقابل، مهم ترین راهبرد مورد استفاده توسط نومعلمان، راهبرد «تعامل گرایی» است تا بتوانند بین پیشینه فرهنگی خود و نظام آموزشی و مدرسه اتصال و ارتباط برقرار نمایند.
۱۴۰.

مقایسه روحیه پژوهش گری در معلمان دانش آموخته دانشگاه فرهنگیان با سایر دانشگاه ها و تبیین دلایل تفاوت احتمالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: توسعه حرفه ای معلم سال ۹ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۳۲) 43 - 71

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی تربیت معلم دانشگاه فرهنگیان روحیه پژوهش گری معلمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۱۳۶
پیشینه و اهداف هدف از این پژوهش مقایسه روحیه پژوهش گری معلمان دانش آموخته دانشگاه فرهنگیان و سایر معلمان و در صورت وجود تفاوت، بررسی نقش عناصر برنامه درسی در وجود این تفاوت احتمالی بود. روش ها : این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و با رویکرد آمیخته کمّی-کیفی طرح متوالی توضیحی انجام گرفت. در بخش کمّی از روش علّی مقایسه ای با ابزار پرسش نامه محقق ساخته سنجش روحیه پژوهش گری و در بخش کیفی، از روش تحلیل محتوای داده های برخاسته از بحث متمرکز و مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد. جامعه پژوهش را کلیه معلمان دانش آموخته دانشگاه فرهنگیان و سایر دانشگاه های کشور در مقطع ابتدایی که از سال 1395 در مدارس ابتدایی شهرستان گلبهار استان خراسان رضوی مشغول به تدریس می باشند، تشکیل داد. در انتخاب نمونه در هر دو مرحله از نمونه گیری غیرتصادفی استفاده شد. در مرحله اول، نمونه گیری، از طریق همتاسازی بر اساس مؤلفه های جنسیت، رشته تحصیلی و سابقه تدریس بود و در مرحله دوم نیز افراد به صورت هدفمند از گروه معلمان ابتدایی، اعضای هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه فرهنگیان انتخاب شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که میانگین روحیه پژوهش گری دانش آموختگان دانشگاه فرهنگیان از سایر دانشگاه ها به طور معنادار پایین تر است و این تفاوت به عواملی همچون محتوای برنامه درسی، فضا، امکانات، روحیه و توانایی پژوهش در اعضای هیأت علمی و مدرسان و شیوه ارزشیابی از آموخته های دانشجویان در دانشگاه فرهنگیان مربوط است. نتیجه گیری: اگر چه برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان با رویکردی پژوهش محور و با هدف تربیت معلم پژوهنده، طراحی و تدوین شده است اما سایر عناصر برنامه، در برنامه درسی اجراشده مانع دست یابی به این هدف است که لازم است مورد توجه دست اندرکاران باشد.