مطالب مرتبط با کلیدواژه

روان درمانی


۲۱.

تاثیر روان درمانی بر کارکرد و ساختار مغز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال ششم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۸)

کلیدواژه‌ها: روان درمانی مغز انعطاف پذیری مغز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷۷ تعداد دانلود : ۲۷۲۵
سالهاست که تحقیقات تلاش کرده اند اثر دارودرمانی بر مغز را نشان دهند و بودجه های تحقیقاتی بسیاری در این زمینه صرف شده است. این در حالی است که در مورد مکانیزم عمل روان درمانی کمتر می دانیم. با در نظر گرفتن این امر که روان درمانی تاثیر عمیقی بر سیستم های هیجانی، رفتاری و شناختی دارد، انتظار می رود که بر کارکرد و حتی ساختار مغز تاثیر بگذارد. امروزه با دور شدن از دوگانه نگری ذهن و بدن شاهد افزایش تحقیقات در جهت نشان دادن تاثیر روان درمانی بر مغز هستیم. سازمان ملی سلامت روان در پروژه معیارهای دامنه تحقیقاتی اولویت بندی خود را به این سمت تغییر داده است که شناسایی مکانیزم های زیستی زیربنای آسیب شناسی و درمان را معیار اعطای بودجه به تحقیقات بالینی قرار دهد. هماهنگ با این تغییرات، شاهد پیشرفت در علوم اعصاب هستیم که با ماهیت بین رشته ای خود می تواند پلی ارتباطی جهت دستیابی به این اهداف باشد. در این مقاله سعی می کنیم با اشاره به مفهوم انعطاف پذیری مغز مروری بر ادبیات این زمینه پژوهشی داشته باشیم. در این راستا به دنبال پاسخ سوالات زیر هستیم: 1) آیا روان درمانی بر کارکرد و ساختار مغز تاثیر می گذارد؟ 2) آیا تاثیر روان درمانی بر مغز با تاثیر دارودرمانی یکسان است؟ 3) آیا تغییرات عصبی زیستی ناشی از روان درمانی می تواند ابزاری عینی برای بررسی پیشرفت و نتیجه درمان باشد؟
۲۲.

رویکردهای روان درمانبخش مولانا در حکایت پادشاه و کنیزک مثنوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ادب عرفانی (گوهر گویا) سال یازدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۳۲)

کلیدواژه‌ها: مولوی مثنوی روان درمانی داستان پادشاه و کنیزک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۲ تعداد دانلود : ۸۳۲
داستان های مثنوی معنویبه صورت چندبعدی بیان شده است؛ به گونه ای که یک داستان آن را از چندین بعد می توان تحلیل کرد. یکی از این داستان ها، حکایت مشهور پادشاه و کنیزک است. این داستان تاکنون از جوانب مختلفی مانند اخلاق پزشکی و عشق بررسی شده؛ اما به بعد مهم درمان روان شناسانة داستان کمتر توجه شده است. به همین سبب در این پژوهش، نگارندگان با بررسی داستان پادشاه و کنیزک، سعی کرده اند تا روش های درمان کنیزک را با رویکردهای روان درمانی معاصر، تطبیق دهند. تحلیل روان شناسانة داستان پادشاه و کنیزک نشان می دهد این داستان آمیزه ای از رویکردهای روان شناسی مشاوره ای، شرطی سازی، تداعی گرایی، روان تحلیلی و نظریه های عشق است و در آن روش های درمانی حساسیت زدایی منظم، سطح آستانه و عشق درمانی به طور هدفمند در هم آمیخته است. یافته های پژوهش گویای نبوغ مولوی در تلفیق رویکردهای مختلف روان درمانی و ایجاد روشی یکپارچه برای درمان است که می تواند برای استفادة متخصصان روان درمان سودمند باشد.
۲۳.

ظرفیت های فلسفه اسلامی برای علوم مدرن؛ مطالعه موردی: بحث «دوستی» در فلسفه اسلامی و روان درمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حکمت معاصر سال هفتم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۹)

کلیدواژه‌ها: اجتماع فلسفه سیاسی اسلامی روان درمانی دوستی فرد

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق
تعداد بازدید : ۷۴۶ تعداد دانلود : ۴۸۶
بر خلاف این باور نادرست که تفکر مدرن و نتایج آن برای زندگی بشری، بر مبنای گسستی سراسری از تفکر پیشامدرن پدید آمده است، دستاوردهای حوزه های مختلف معرفت بشری در عصر حاضر نشان از آن دارد که بازخوانی انتقادی میراث فلسفه کلاسیک به اکتشافات شگفتی حتی در حوزه های علمیِ کاملا مدرن رهنمون شده است. پرسش آن است که آیا تنها فلسفه کلاسیک غرب چنین ظرفیتی را برای بازشکوفایی داراست؟ و آیا میراث فلسفه اسلامی از چنین ظرفیتی برای بهره برداری در جامعه معاصر خودمان تهی است؟ پژوهش حاضر با تامل بر یک مطالعه موردی و بررسی مقوله «دوستی» در رشته علمیِ مدرن «روان درمانی» و نحوه احیای مجدد آن در دنیانی معاصر –بر خلاف آموزه های فلسفی مدرن- ظرفیت های همین مقوله در چارچوب میراث فلسفه اسلامی را نیز مورد واکاوی قرار می دهد و نشان می دهد که امکان رویکردی مشابه به گنجینه فکری اسلامی نیز در جامعه معاصر اسلامی وجود دارد
۲۴.

بازنمایی رویکرد درمانی چند وجهی در فیلم هایی با محوریت سوءمصرف مواد در سینمای ایران

نویسنده:
منبع: تحقیقات رسانه بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ 7-19

کلیدواژه‌ها: درمان چند وجهی (MMT) روان درمانی فیلم سینما سوءمصرف مواد اعتیاد سینمای ایران

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات سینمایی، موسیقی و بصری مطالعات سینمایی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات گروه های ویژه بازنمایی رسانه ای
تعداد بازدید : ۱۶۵۷ تعداد دانلود : ۲۲۴۰
هدف رسانه تصویری (فیلم) شکستن ساختارهای ذهنی متعارف است که نقش مهمی در نشان دادن مسائل فردی و اجتماعی ایفا می کند. از معضلات عمده جوامع امروز اعتیاد است که پژوهش حاضر به بازنمایی رویکرد درمانی چندوجهی در فیلم های با محوریت اعتیاد در سینمای ایران پرداخته است. پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر به شیوه نمونه گیری غیراحتمالی و هدفمند ۱۱۱۷ صحنه از فیلم های گوناگون را در ابعاد هفتگانه رفتار، هیجان، حواس، تصاویرذهنی، شناخت، روابط بین فردی، دارویی/زیستی/بهداشتی به شیوه تحلیل محتوا مورد بررسی قرار داد. نتایج نشان دادند از بین صحنه های بررسی شده، مرهم با ۶/۲۱% در بعد رفتار، مرهم با ۵/۱۹% در بعد هیجان؛ فرار از کمپ(۱) با ۷/۱۸% در بعد حواس، فرار از کمپ(۱) با ۱/۱۴% در بعد تصویر سازی، شاخ به شاخ با ۷/۱۸% در بعد شناخت، شمعی در باد با ۳۳% در بعد روابط بین فردی، و فرار از کمپ(۲) با ۵/۳۰% در بعد زیستی بالاترین درصدها را داشته اند. سنتوری بطور متعادل به همه هفت بعد مورد نظر پرداخته است. بر این اساس یافته ها حاکی از آنست که فیلم های سینمایی با محوریت اعتیاد با رویکرد روان درمانی چند وجهی همخوانی دارند و می توان از آن برای رواندرمانی با فیلم استفاده نمود.
۲۵.

نقش فرهنگ در آسیب شناسی روانی و روان درمانی: تلویحاتی برای ارتقاء صلاحیت فرهنگی روان درمانگران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال ششم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۹)

کلیدواژه‌ها: فرهنگ آسیب شناسی روانی روان درمانی صلاحیت فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۹ تعداد دانلود : ۱۲۰۸
فرهنگ به سیستم های دانش، مفاهیم، قواعد و فعالیت هایی اطلاق می شود که آموختنی بوده و از نسلی به نسل دیگر منتقل می شوند و بر تظاهرات بالینی نشانه ها، سبب شناسی، انتظار از درمان، سازگاری فرد با بیماری و فرآیند روان درمانی تأثیرگذار می باشد. فرهنگ در سطوح مختلف روان درمانی از جمله انگیزه برای درمان، نحوه نمود مشکلات، اهداف درمانی، رابطه درمانگر- مراجع و سبک ارتباط مراجع-درمانگر تاثیر می گذارد. در سال های اخیر صلاحیت فرهنگی به عنوان راهکاری که این امکان را فراهم می آورد تا همه گروه های فرهنگی و قومیتی از درمان اثربخش بهره مند شوند، مورد توجه روان شناسان و متخصصان سلامت روان قرار گرفته است. در این مقاله سعی شد تأثیرات فرهنگ بر فرآیند روان درمانی تصریح شود و خصوصیات روان درمانگری صلاحیت دار بیان شوند و تلویحاتی جهت ارتقاء صلاحیت فرهنگی روان درمانگران ارائه شود. کلیدواژه: فرهنگ، آسیب شناسی روانی، روان درمانی، صلاحیت فرهنگی
۲۶.

اثربخشي طرحواره درماني ذهنیت مدار بر کاهش علایم خودشیفتگی مبتلایان به اختلال شخصيت خودشيفته: پژوهش مورد- منفرد(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره پانزدهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۴۹)

کلیدواژه‌ها: روان درمانی اختلالات شخصیت اختلال شخصیت خودشیفته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵۹ تعداد دانلود : ۱۷۴۶
زمینه و هدف: اختلال شخصیت خودشیفته (Narcissistic personality disorder یا NPD)، اختلالی است که افراد مبتلا به دلیل احساس اهمیت شخصی بزرگ منشانه، با مشکلات بین فردی و همدلی بسیاری روبه رو می شوند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشي طرحواره درماني ذهنیت مدار بر کاهش علایم خودشیفتگی مبتلایان به NPD انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه، از روش مورد- منفرد با طرح A-B و خط پایه چندگانه استفاده گردید. نمونه ها شامل 3 مورد (2 زن و 1 مرد) از مراجعه کنندگان به کلینیک مشاوره شهر قزوین بودند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و پس از پاسخگویی به نسخه 40 گویه ای مقیاس شخصیت خودشیفته (40-Narcissistic Personality Inventory یا 40-NPI)، بر اساس ملاک های Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders-5th Edition (DSM-5)، توسط روان پزشک مورد مصاحبه تشخیصی قرار گرفتند و مبتلا به NPD تشخیص داده شدند. جهت سنجش علایم خودشیفتگی آزمودنی ها، از مقیاس چند محوری بالینی Millon (Millon Clinical Multiaxial Inventory-III یا MCMI-III) استفاده گردید. طرحواره درمانی در 20 جلسه انفرادی 60 دقیقه ای به صورت هفته ای دو جلسه اجرا شد. دوره پیگیری درمان نیز 1 ماه پس از پایان مداخله دنبال گردید. یافته ها: داده های به دست آمده با استفاده از شاخص های آمار توصیفی شامل میانگین و میانه، تحلیل دیداری شکل ها در دو بخش درون موقعیتی و بین موقعیتی با شاخص ثبات و جهت روند، درصد داده های غیر همپوش (Percentage of non-overlapping data یا PND) و درصد داده های همپوش (Percentage of overlapping data یا POD) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر اساس یافته ها، طرحواره درمانی در کاهش علایم خودشیفتگی مبتلایان به NPD مؤثر بود. نتيجه گيري: طرحواره درمانی در بهبود و کاهش علایم افراد دارای NPD از کارایی و اثربخشی لازم برخوردار است و می تواند در درمان مبتلایان به این اختلال به کار رود.
۲۷.

شاخص های کاربردی در رويکردهای درماني اختلالات افسردگی مزمن(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره پانزدهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۴۹)

کلیدواژه‌ها: روان درمانی اختلال افسردگی افسردگی مزمن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸۱ تعداد دانلود : ۲۰۶۴
زمینه و هدف: بر اساس مطالعات انجام گرفته پیرامون تدوین درمانی اختصاصی و کاربردی در اختلالات افسردگی مزمن، محدودیت ها و نیز نارسایی های متعددی وجود دارد و شناسایی شاخص های کاربردی در رويکردهای درماني قبلی می تواند موجب تدوین درمانی جامع و کاربردی در این اختلالات گردد. مواد و روش ها: مقاله حاضر به روش مروری ساده (Narrative review) بود و بر این اساس، با بررسی تحقیقات پیشین مرتبط با این اختلالات، از پایگاه هایی مانند PubMed و ScienceDirect، رویکردهای درمانی و مهم ترین شاخص های کاربردی در درمان اختلالات افسردگی مزمن از 71 مطالعه مداخله استخراج گردید. یافته ها: بر اساس بررسی نتایج مطالعات قبلی، دانش مربوط به اثربخشی درمان های روانی- اجتماعی بر اختلال افسردگی مزمن با کمبودهای فراوانی همراه است و اغلب نتایج تعمیم داده شده در افسردگی مزمن مربوط به افسردگی اساسی می باشد. روان درمانی روان پویشی، درمان شناختی- رفتاری (Cognitive behavioral therapy یا CBT)، روان درمانی بین فردی (Interpersonal psychotherapy یا IPT)، روان درمانی تحلیلی شناختی- رفتاری، گروه درمانی و درمان خانواده محور بر افسردگی مزمن مؤثر بود. هرچند نقاط ضعف عمده ای در هر کدام وجود داشت. زمان محدود، ارایه منطق صریح برای درمان، موضع فعالانه درمانگر، تمرکز بر روی مشکلات کنونی، خودبازبینی از تغییر و پیشرفت، ارایه تکالیف منظم و نگهدارای از دستاوردها، ترکیب دارو، روان درمانی و مداخله مبتنی بر خانواده، عناصر مشترک حاصل از بررسی درمان های صورت گرفته در درمان اختلالات افسردگی مزمن بود. نتيجه گيري: در مقایسه با پژوهش در درمان افسردگی اساسی، پشتوانه تحقیقاتی در روان درمانی برای افسردگی مزمن به نسبت جوان می باشد و نیاز به تحقیق در این زمینه ضروری به نظر می رسد.
۲۸.

روان درمانی در ایران: موانع و افقها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هفتم فروردین ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۲۲) 3-22

کلیدواژه‌ها: روان درمانی سوپرویژن ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۲ تعداد دانلود : ۵۶۸
آموزش عملی روان درمانی از طریق سوپرویژن (نظارت) صورت می گیرد. این آموزش به سه شکل سنتی، زنده، و ویدئویی و در قالب مدل های نظریه محور، تحولی، و انسجامی اِعمال می شود. به طور معمول این آموزش هم در دانشگاه ها و هم در مراکز خصوصی ارائه می گردد. در ایران به لحاظ تاریخی می توان خدمات و آموزش روان درمانی را پیش و پس از تشکیل سازمان نظام روان شناسی وارسی نمود. رقابت های صنفی بین روان شناسان و روان پزشکان و همچنین میان روان شناسان وزارت علوم و بهداشت، فقدان ضوابط روشن و استانداردهای مناسب سازمان نظام روان شناسی جهت ارزیابی کیفیت آموزش و صلاحیت افراد، محدودیت های آموزشی دانشگاه ها، و آموزش های غیر نظام دار در مراکز خصوصی از معضلات آموزش روان درمانی است. طرح پرسش مناسب درباره ضوابط و نه مکان آموزش روان درمانی، تعیین سازمان های غیر دانشگاهی جهت اعتبارسنجی آموزش روان درمانی، و گسترش مراکز خصوصی وابسته به نهادهای بین المللی آموزشی مواردی اند که به ارتقای کیفیت و رشد علم و فن روان درمانی در ایران کمک می کنند.
۲۹.

بوانتروپی: گزارش موردی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هشتم فروردین ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۳۴) 171-174

کلیدواژه‌ها: بوانتروپی هذیان افسردگی سایکوز روان درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۱۰ تعداد دانلود : ۳۹۵
بوانتروپی یک باور هذیانی است مبنی بر این که خود شخص یا دیگران تبدیل به گاو شده اند. هذیان بوانتروپی از قرنها پیش شناخته شده و در منابع مختلف به آن اشاره شده است. این گزارش، به مردی 60 ساله پرداخته است که از دو سال پیش مبتلا به افسردگی اساسی شده و از هفت ماه پیش با نشانگان بوانتروپی برای درمان معرفی شده است. این مراجع با تشخیص افسردگی سایکوتیک تحت درمان با داروهای ضد سایکوز و روان درمانی انفرادی قرار گرفته است.
۳۰.

روان درمانی فمنیستی: مفاهیم و کاربست ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هشتم خرداد ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۳۶)

کلیدواژه‌ها: روان درمانی اسلام فمینیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۶ تعداد دانلود : ۱۴۵۰
روان درمانی فمینیستی دید گاهی معناگرا و برابرنگر نسبت به نوع بشر داشته و معتقد است ابعاد روانی، اجتماعی و زیستی انسان، دائماً با هم تعامل دارند. رویکردهای اخیر روان درمانی فمینیستی به تفاوت های بین فرهنگی توجه داشته و به پیشرفت های قابل ملاحظه ای دست یافته است. روان درمانی فمینیستی رویکردی درمانی است که بر پایه نظریه فمینیسم قرار دارد. انتقادات فراوان به روان درمانی فمینیستی وارد شده اما برخی پژوهش ها حاکی از کارایی این رویکرد هستند. همچنین تناقضات میان ذات حقیقی اسلام و باورهای فمینیست های اسلامی باید مد نظر قرار گیرد. به دلیل محدودیت در نحوه سنجش پیامد درمان و نو پا بودن ملاحظات فرهنگی در روان درمانی فمینیستی رایج، این روش درمانی، هنوز به عنوان رویکرد درمانی مبتنی بر شواهد پذیرفته نشده است. با وجود این می توان گفت، روان درمانی فمینیستی رویکردی در حال رشد است که با در نظر گرفتن ملاحظات فرهنگی-دینی می تواند در حفظ و بهبود سلامت روان جامعه ایران موثر باشد.
۳۱.

اثر بخشی روان درمانی مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی به شیوه گروهی بر سر زندگی سالمندان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی بالینی سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۲ 29 - 47

کلیدواژه‌ها: اثر بخشی روان درمانی مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی شیوه گروهی سالمند سرزندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۲۹۸
چکیده:<br /> هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر بخشی آموزش مهارت های مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی بر سرزندگی سالمندان انجام شده است.<br /> روش: طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه آزمایش و کنترل می باشد. جامعه آماری شامل کلیه سالمندان مراجع کننده، به کانون جهاندیدگان تهران بوده است که از میان آن ها 30 نفر به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش و کنترل از لحاظ سن همگن بودند. گروه آزمایش 8 جلسه تحت آموزش مهارتهای مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی به شیوه ی گروهی قرار گرفتند، اما کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند. ابزار این پژوهش مقیاس سرزندگیV.S رایان و دسی 1997؛ بود که شرکت کنندگان در مرحله پیش آزمون و پس آزمون به سوالات آن پاسخ دادند. از روشهای آماری توصیفی و کوواریانس جهت تجزیه و تحلیل اثر بخشی آموزش مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی استفاده شد.<br /> یافته ها: نتایج حاصل نشان داد که میان گروه آزمایش و کنترل از لحاظ متغیر سرزندگی تفاوت معنی داری وجود دارد<br /> .(p<0.001) به این معنی که میزان سرزندگی در گروه آزمایش، پس از مداخله آموزش مهارت های مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی در سالمندان ارتقاء یافت.<br /> نتیجه گیری: آموزش مهارت های مبتنی بر کیفیت زندگی که از ترکیب روانشناسی مثبت با رویکرد شناخت – رفتاری شکل گرفته، می تواند سرزندگی افراد سالمند را افزایش دهد.
۳۲.

روند تأثیر هیپنوتیزم بر کاهش مشکلات و بیماری های روانی و جسمی

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال ششم ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۲۵) 136-151

کلیدواژه‌ها: هیپنوتیزم هیپنوتراپی اختلالات روانی روان درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۰ تعداد دانلود : ۳۸۴
مقدمه: بر اساس مطالعات بشر، مشکلات روحی و روانی تأثیرات جبران ناپذیری در جسم انسان می گذارد. امروزه هیپنوتیزم یکی از روش های درمانی در بسیاری از حیطه های علوم پزشکی و روانشناسی است. متخصصان این رشته از این شیوه درمان جهت بهبود بیماران استفاده کرده اند . هدف: از پژوهش حاضر بررسی روند تأثیر هیپنوتیزم بر کاهش مشکلات روانی و جسمی است. روش: پژوهش به شیوه مروری- تحلیلی است. در این مقاله به بررسی مجموع پژوهش های انجام شده در زمینه اثر هیپنوتیزم بر کاهش مشکلات و بیماری های روانی و جسمی پرداخته شده است. یافته ها: نتایج حاکی از آن بوده است که هیپنوتراپی قابلیت اثرگذاری به منظور کاهش مشکلات در زمینه های مختلف را دارد و می توان جهت بهبود روند بیماری و کاهش اضطراب و استرس بیمار از آن استفاده نمود. نتیجه گیری: به نظر می رسد هیپنوتیزم به عنوان یکی از درمان های مؤثر در زمینه اختلالات می تواند مورد توجه قرار گیرد.
۳۳.

شفقت به خود: مفهوم بندی، تحقیقات و مداخلات (مروری کوتاه)

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال ششم ۱۳۹۸ شماره ۶ (پیاپی ۲۷) 77-87

کلیدواژه‌ها: شفقت به خود روان درمانی آسیب شناسی روانی مروری کوتاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵۲ تعداد دانلود : ۹۲۲
با ظهور موج سوم درمان های شناختی- رفتاری که عمدتاً مبتنی بر ذهن آگاهی و پذیرش هستند، «شفقت» و «شفقت به خود» نیز مورد توجه و مطالعه قرار گرفته است. کریستین نف در سال ۲۰۰۳ به مفهوم بندی سازه شفقت به خود پرداخت و ابزارهایی نیز به منظور سنجش آن معرفی کرد. هدف از این مقاله بررسی و معرفی شفقت به خود و مؤلفه های آن است. همچنین به ارتباط آن با آسیب شناسی روانی و بهزیستی، تمایز آن از عزت نفس، همچنین منشأ شفقت به خود و نقش آن در موقعیت های درمانی پرداخته می شود. در این مطالعه مروری که در سال ۲۰۱۹ انجام شده است، از مقالات نمایه شده در پایگاه های اطلاعاتی، پابمد، ساینس دایرکت، گوگل اسکالر و اسکوپوس استفاده شد . مجموعه مقالات بررسی شده شامل ۳۵ مقاله بود که تحقیقات کیفی و کمّی از سال ۲۰۰۳ تاکنون را به زبان انگلیسی در برداشت . یافته ها نشان می دهد شفقت به خود با اضطراب و افسردگی کمتر و بهزیستی روان شناختی بالاتر مرتبط است. همچنین، شفقت به خود به هیجان های مثبتی منجر می شود. بر اساس نظر گیلبرت (۲۰۰۹) شفقت به خود ریشه در روابط اولیه فرد با مراقبین خود دارد اما پژوهش ها نشان می دهد مداخلات روان شناختی می توانند آن را افزایش داد. در مجموع، با وجود اینکه از عمر مفهوم شفقت به خود خیلی نمی گذرد اما به تحقیقات زیادی منجر شده است. شفقت به خود می تواند از طریق درمان هایی مانند شفقت به خود توجه آگاهانه، درمان متمرکز بر شفقت، کاهش استرس مبتنی بر توجه آگاهی، درمان مبتنی بر پذیرش و پایبندی، رفتاردرمانی دیالکتیک و شناخت درمانی مبتنی بر توجه آگاهی افزایش یابد.
۳۴.

تحلیل مفاهیم، فرآیندهای رشدی، و سیر داستان در افسانه های پریان بر اساس نظریه روابط ابژه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی بالینی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 67 - 78

کلیدواژه‌ها: افسانه های پریان روابط ابژه روان درمانی تحلیل مضمون تحقیق کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۴۰۶
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تحلیل مفاهیم، فرایندهای رشدی و سیر داستان در افسانه های پریان با دیدگاه نظریه روابط ابژه انجام شد. این پژوهش در پی آن بود که به کشف ارتباط میان ساختار روانی شخصیت های قصه های پریان و روابط ابژه ای آنها طی فرآیند رشد بپردازد و با الگو گرفتن از ساختار قصه های پریان و پایان بندی آنها از نگاه روابط ابژه، الگویی برای پیش برد فرآیند درمانی کشف کند. روش: روش این پژوهش، کیفی و شیوه تحلیل داده ها از نوع تحلیل مضمون بود. جامعه آماری در این پژوهش افسانه های پریان اروپا از مجموعه "افسانه های برادران گریم"بود. نمونه گیری در آن به شیوه هدفمند انجام شد. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که می توان مفاهیم، مراحل رشدی، مشکلات روانی و فرآیندهای درمانی این نظریه را در افسانه های مذکور نیز مشاهده کرد. در تمامی داستان های بررسی شده، قهرمان در مسیر پیشروی داستان از همان مراحلی می گذشت که هر فرد در مسیر رشد روانی خود باید از آنها عبور کند و پایان داستان با رسیدن به بلوغ روانی همسو بود. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش، روان درمانگران می توانند با توجه به نمادپردازی به کار رفته در افسانه های پریان، از مراحل پیشروی داستان به منظور پیشبرد مراجعان در مسیر رشد روانی الهام بگیرند. از آنجا که افسانه های پریان ریشه در ناخودآگاه فردی و جمعی بشر دارند و با ذات آدمی به زبانی بی واسطه سخن می گویند، می توانند راهکارهایی اصیل برای رسیدن به خویشتنی حقیقی در اختیار انسان ها قرار دهند.
۳۵.

بازی های رایانه ای و روان درمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم شهریور ۱۳۹۹ شماره ۶ (پیاپی ۵۱) 203-212

کلیدواژه‌ها: بازی های رایانه ای روان درمانی مشاوره سلامت روان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۲ تعداد دانلود : ۴۶۸
طی چندین دهه، بازی روشی بوده که روان شناسان و پژوهشگران از آن برای درمان طیف وسیعی از اختلال ها و مشکلات روان شناختی بهره جسته اند و اثربخشی آن را تأیید کرده اند. پیشگیری، درمان و توانبخشی در بیماران مختلف با استفاده از بازی های رایانه ای در سال های اخیر با استقبال چشمگیر پزشکان و متخصصان حوزه روان شناسی و حتی بیماران روبه رو شده است. اما تحقیقات محدودی در مورد مداخلات بهداشت روان در قالب بازی های رایانه ای و حتی کمتر برای راهنمایی توسعه دهندگان در مورد چگونگی توسعه چنین بازی هایی بخصوص در داخل کشور وجود دارد. مقاله حاضر بر درک چگونگی کاربست و توسعه بازی های رایانه ای در فرایند درمان و مداخلات مربوط به سلامت روان تمرکز دارد. در این مقاله نشان داده شده است که این نوع بازی ها می توانند بر فرایند سلامت روان شناختی، بهزیستی و درمان اختلالات و مشکلات مختلف روانی تأثیرگذار باشند. همچنین به فواید و کاربردها و نقش بازی های رایانه ای در رفع برخی محدودیت های درمان های سنتی روان شناختی و محدویت های موجود در سر راه بازی های رایانه ای در امر روان درمانی اشاره شده است . علاوه بر این، دستورالعمل ها و پیشنهاداتی مربوط به توسعه بازی های رایانه ای برای مداخلات سلامت روانی ارائه شده است.
۳۶.

50 سال پژوهش در حوزه روان درمانی: یک بررسی علم سنجی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های نوین روانشناختی سال پانزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۹ 87 - 108

کلیدواژه‌ها: روان درمانی ترسیم نقشه علم علم سنجی هیست سایت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۲ تعداد دانلود : ۲۹۷
هدف از پژوهش حاضر تحلیل 50 سال پژوهش در حوزه روان درمانی با رویکرد علم سنجی است. روان درمانی به هر نوع فرآیند بازآموزی اطلاق می شود که هدفش کمک به فرد رنجور با استفاده از روشهای درمانی روانی است. روش پژوهش توصیفی است و جامعه آماری پژوهش را 13816 مقاله در حوزه روان درمانی در وبگاه علوم طی سالهای 1968-2018 تشکیل می دهند. برای تحلیل داده ها از نرم افزارهای هیست سایت و وی.او.اس. ویور استفاده شده است. یافته ها نشان داد در طی سالهای مورد بررسی انتشار مقالات روند صعودی را طی نموده است. تعداد کل نویسندگان در طول دوره مورد بررسی 19866 نفر بود و به طور میانگین هر مقاله توسط 4/1 نفر نوشته شده است. در مجموع 1333 عنوان مجله کل مقالات این حوزه را منتشر نموده-اند. که از این تعداد 10 عنوان مجله تاثیرگذار 3611 (1/26 %) مقاله را منتشر نموده است. بیشترین تعداد مقالات حوزه روان درمانی در مجله Psychotherapy با تعداد 576 عنوان معادل 2/4 درصد به چاپ رسیده است. این مجله رتبه دوم استنادهای محلی و جهانی را به خود اختصاص داده است. از 6336 دانشگاه و موسسه، سهم 10 دانشگاه تاثیرگذار 1668 مقاله معادل (12 درصد) بوده است. دانشگاه هاروارد با انتشار 323 مقاله (4/2 درصد) و با 1538 استناد محلی و 9543 استناد جهانی در صدر دانشگاههای منتشرکننده مدارک حوزه روان درمانی قرار دارد. یافته ها نشان داد نویسندگان ایرانی با ارائه 15 مقاله در حوزه روان درمانی در رتبه 40 قرار دارند. همچنین در این پژوهش با ترسیم ساختار علم، مقالات و نویسندگان تاثیرگذار در حوزه روان درمانی شناسایی و معرفی شدند.
۳۷.

بررسی نقش شرم نهادینه در آسیب شناسی های روانی و روان درمانی های مؤثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم مهر ۱۳۹۹ شماره ۷ (پیاپی ۵۲) 85-96

کلیدواژه‌ها: شرم نهادینه آسیب شناسی روانی روان درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷ تعداد دانلود : ۴۱۸
شواهد بالینی و تجربی در تایید رابطه بین شرم نهادینه و انواع گسترده آسیب شناسی های روانی حاکی از آن است که شرم نهادینه زمینه ساز بسیاری از اختلالات روانی است. در همین راستا بررسی خاستگاه این هیجان در جهت پیشگیری و همچنین بررسی عوامل زمینه ساز در راستای درمان این آسیب شناسی حائز اهمیت است. در این مقاله با مروری نظری بر دلایل و خاستگاه ایجاد این هیجان و همچنین بررسی پژوهش های مرتبط با ارتباط آسیب شناسی روانی و شرم نهادینه سعی شد به عوامل زمینه ساز این اختلال و نتایج تربیتی آن پرداخته شود. سپس راهکارهای مناسب در جهت پیشگیری و درمان ارئه گردید. با توجه به ارتباط شرم نهادینه با بسیاری از آسیب شناسی های روانی، مطالعه و بررسی این هیجان تاثیرگذار توسط متخصصان حوزه سلامت روان در راستای استفاده از تکنیک های درمانی اثربخش در جهت کاهش آن در فرایند روان درمانی حائز اهمیت است
۳۸.

کاربرد پارادوکس درمانی برای درمان اختلال بدشکلی بدنی: مطالعه موردی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره نوزدهم زمستان (بهمن) ۱۳۹۹ شماره ۹۵ 1371-1387

کلیدواژه‌ها: روان درمانی پارادوکس برنامه زمانی اختلال بدشکلی بدنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۳ تعداد دانلود : ۴۱۸
زمینه: اختلال بدشکلی بدنی ( BDD )، به عنوان یک وضعیت بالینی ناتوان کننده، اگر درمان نشود به یک بیماری مزمن تبدیل خواهد شد. بنابر این، درمان BDD یک نیاز فوری بالینی محسوب می شود. هدف: یکی از اهداف این مقاله، معرفی اصول و فنون یک مدل جدید روان درمانی برای اختلال های روانشناختی با عنوان اختصاری PTC (پارادوکس + برنامه زمانی = درمان) است. هدف دوم، سنجش نتایج کاربرد مدل رواندرمانی PTC برای درمان اختلال بدشکلی بدنی است. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه موردی بالینی است. در این مقاله، فرآیند و نتایج درمان PTC برای یک بیمار زن 33 ساله مبتلا به BDD به طور کامل گزارش می شود. مقیاس بدشکی بدنی ادراک شده ( PBDS )، مقیاس افسردگی بک ( BDI )، مقیاس اضطراب بک ( BAI ) و مقیاس درجه بندی ذهنی نتایج درمان ( TOSRS ) توسط بیمار تکمیل شد. یافته ها: نتایج درمان پنج جلسه ای PTC برای این بیمار، به طور کامل موفقیت آمیز بود. پیگیری های 24 ماهه و 36 ماهه نیز نشان داد که تغییرات درمانی از ثبات و استمرار برخوردار بوده و در این دوره هیچ بازگشتی صورت نگرفته است. نتایج درمان این بیمار، تأثیرات درمانی عمیق و پایدار مدل روان درمانی PTC را در کوتاه ترین زمان ممکن برای درمان BDD تأیید می کند. مکانیسم های تأثیرگذاری "برنامه زمانی پارادوکسی" و انطباق آنها با نتایج درمان بیمار در این مقاله تشریح شده است. نتیجه گیری: مدل رواندرمانی PTC ، به عنوان رویکردی بسیار کوتاه مدت، ساده، تأثیرگذار، کارآمد، و در عین حال اقتصادی برای درمان BDD معرفی و پیشنهاد می شود.
۳۹.

اثربخشی درمان فرا تشخیصی یکپارچه آنلاین بر پریشانی روانشناختی، ذهن آگاهی، فراهیجان و توانمندی روانی زنان باردار

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال هشتم ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۳۴) 88-105

کلیدواژه‌ها: بارداری سلامت روان پریشانی روان شناختی روان درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۲ تعداد دانلود : ۳۴۵
مقدمه: طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، یکی از چالش های مهم بهداشتی، مشکلات سلامت روان زنان باردار است، به همین دلیل شناسایی مداخلات درمانی نوین در این زمینه یک ضرورت است. هدف : هدف تعیین اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه ی آنلاین بر متغیرهای پریشانی روان شناختی، ذهن آگاهی، فراهیجان و توانمندی روانی زنان باردار بود. روش : پژوهش حاضر از نوع کارآزمایی بالینی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و درمانی در سال ۱۳۹۹ در شهرستان بروجرد بود. ۳۰ زن باردار از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های اطلاعات جمعیت شناختی و بارداری، استرس ادراک شده ی کوهن (۱۴- CPSS )، اضطراب مرتبط با بارداری وندنبرگ ( PRAQ )، افسردگی ادینبرگ ) (EPDS ، پنج عاملی ذهن آگاهی بائر ( FFMQ )، فراهیجان میتمنسگرابر ) MES ( و توانمندی روانی بارداری کامدا ( KPES ) بود. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار SPSS نسخه ۲۶ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن بود که درمان فراتشخیصی یکپارچه ی آنلاین در کاهش پریشانی روان شناختی (۰/۰۵> p )، فراهیجان منفی (۰/۰۵> p ) و ارتقای فراهیجان مثبت (۰/۰۵> p ) و توانمندی روانی (۰/۰۵> p ) آزمودنی ها مؤثر بوده است؛ اما فاقد تأثیر معنادار بر ذهن آگاهی (۰/۰۵< p ) بود. نتیجه گیری: براساس نتایج پژوهش حاضر، کاربرد درمان فراتشخیصی یکپارچه ی آنلاین می تواند بر تقلیل اختلال هیجانی و افزایش توانمندی روانی زنان باردار تأثیرگذار باشد.
۴۰.

تغییرات سازمان شخصیت در بازه های زمانی مختلف درمان معطوف به انتقال در اختلالات شخصیت خوشه B(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۱۴ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۵۶) 493-473

کلیدواژه‌ها: اختلال شخصیت روابط موضوعی روان تحلیلی روان درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۳۷۲
هدف: پژوهش حاضر باهدف تعیین تغییرات سازمان شخصیت در بازه های زمانی مختلف درمان معطوف به انتقال در بیماران دارای اختلالات شخصیت خوشه B طرح ریزی و اجرا شد. مواد و روش ها: مطالعه حاضر شبه آزمایشی از نوع سری های زمانی گروه های چندگانه بود. 32 بیمار اختلال شخصیت خوشهB با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. 51 جلسه درمان معطوف به انتقال به صورت فردی به مدت یک سال برای گروه آزمایش اجرا شد. یک پیش آزمون و سه پس آزمون (مصاحبه ساختاری سازمان شخصیت) برای هر دو گروه اجرا شد. یافته ها: مطابق با یافته های پژوهش در مرحله اول درمان، تغییر معناداری مشاهده نشد، در مرحله دوم بعد از 35 جلسه درمان در ابعاد (هویت، کیفیت روابط موضوعی، پرخاشگری، دفاع های بدوی و ارزش های اخلاقی) تغییر معنادار مشاهده شد و در مرحله سوم در بعد انعطاف ناپذیری تغییر معنادار مشاهده شد. همچنین در مرحلی سوم درمان بعد از 51 جلسه بیشترین میزان تغییرات در کلیه ابعاد ساختار شخصیت مشاهده شد. نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد روان درمانی معطوف به انتقال به عنوان یک روش درمانی موثر موجب بهبود اختلالات شخصیت خوشهB  می شود.