۱۵.
کلیدواژه‌ها:
رهبری رهبر پیرو زمینه
رهبری، رویکردی است در حوزه سازمان و مدیریت که به دلیل تنوع در برداشت ها عمدتاً به گونه رهبر- محور ارائه شده و نقش پیروان و زمینه در معادله رهبری نادیده انگاشته شده است. هدف پژوهش حاضر، طراحی مدل رهبری متناسب با سازمان های دولتی ایران است. این پژوهش به روش آمیخته انجام شده است. برای استخراج ابعاد و طراحی مدل از روش فراترکیب و مصاحبه با متخصصین موضوعی و برای آزمون مدل از روش مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. در بخش کیفی، مفاهیم مشترک و مرتبط با رهبری در سه حوزه رهبر، پیرو و زمینه از ادبیات نظری، تحقیقات پیشین و مطالعات بومی و اسلامی در سه مرحله تلخیص، مقوله بندی و موجب شناسایی ۳۲۰ مضمون پایه و ۲۰ مضمون ثانویه گردید. درنهایت ۲۰ مضمون شناسایی شده در سه دسته اصلی رهبر، پیرو و زمینه طبقه بندی گردید. پیش از فراترکیب، برای استخراج مضامین از مطالعات بومی و اسلامی از مزیت روش کیفی تحلیل محتوا استفاده شد. در بخش کمی فرضیه های پژوهش بر روی نمونه ای شامل ۳۰۰ نفر از خبرگان سازمان های دولتی کشور شامل سازمان های دفاعی، فرهنگی اجتماعی و توزیعی بررسی شد. یافته های بخش کمی نشان داد، بُعد رهبر و بُعد پیرو به ترتیب با ضریب بتای ۰۹۶/۰ و ۰۹۴/۰ و بُعد زمینه با ضریب بتای ۰۸۲/۰ بر رهبری تأثیرگذار است. مفهوم سازی سازه رهبری با مفاهیم رهبر، پیرو و زمینه بر اساس آموزه های دین اسلام نوآوری پژوهش محسوب می شود. نتایج پژوهش نشان می دهد با ملاحظه هم زمان هر سه سازه رهبر، پیرو و زمینه می توان به حل پیچیدگی ها و پویایی های محیطی پرداخت.