مطالب مرتبط با کلیدواژه

مدیریت بحران


۲۰۱.

مطالعه مقایسه ای آمادگی و واکنش پلیس در مدیریت بحران های طبیعی در ایران، ژاپن و هند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت انتظامی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ 371 - 395

کلیدواژه‌ها: آمادگی و واکنش پلیس مدیریت بحران نیروی انتظامی ایران ژاپن هند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۰ تعداد دانلود : ۳۴۰
زمینه و هدف: بحران های طبیعی، سالانه زندگی میلیون ها نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می دهد، هزینه های هنگفت اقتصادی و اجتماعی به وجود می آورد و توسعه کشورها را با چالش روبه رو می سازد. مدیریت بحران های طبیعی می تواند این هزینه ها را کاهش داده و جوامع را در برابر این بحران ها ایمن و مصون کند. باتوجه به اهمیت نقش پلیس در مدیریت بحران های طبیعی، هدف پژوهش حاضر، شناسایی تجربه کشورهای ایران، هند و ژاپن در زمینه آمادگی و واکنش پلیس در مدیریت بحران های طبیعی و ارائه راهکارهای عملیاتی برای نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است. روش: روش پژوهش، مقایسه کیفی است. روش گردآوری داده ها نیز روش کتابخانه ای و استفاده از اسناد و مدارک و گزارش سازمان های مرتبط و جامعه مورد مطالعه کشورهای ایران، ژاپن و هند است. یافته ها: یافته های پژوهش بیانگر تفاوت شیوه سازمان دهی و وظایف پلیس در مدیریت بحران های طبیعی در کشورهای مورد مطالعه است. این درحالی است که در دو کشور هند و ژاپن، پلیس نقش محوری در مدیریت بحران دارد و وظایف گسترده تری را برعهده دارد. نتیجه گیری: باتوجه به اهمیت نقش نیروی انتظامی در مدیریت بحران های طبیعی و وظایف گسترده آن در مدیریت بحران در کشورهای مورد مطالعه، پیشنهادهایی برای تقویت نقش نیروی انتظامی در مدیریت بحران در قالب دو مرحله آمادگی و واکنش به بحران های طبیعی ارائه شده است.
۲۰۲.

نقش ارتباطات در مدیریت بحران های شهری با رویکرد انتظامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت انتظامی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ 683 - 704

کلیدواژه‌ها: ارتباطات بحران های شهری مدیریت بحران نیروی انتظامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۱۷۷
زمینه و هدف: برقراری نظم و امنیت درکشور از وظایف ذاتی و مأموریتی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است که مدیریت توانمند و کارآمد انتظامی در شرایط بروز بحران به ویژه بحران های اجتماعی می تواند علاوه بر کنترل بحران، خسارات بحران بر جامعه انسانی- اجتماعی را تا حد زیادی به حداقل برساند. هدف این پژوهش، بررسی نقش ارتباطات در مدیریت بحران های شهری با رویکرد انتظامی است. روش: این پژوهش از نظر هدف ، کاربردی و از نظر روش اجرا پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش رؤسا، معاونان و افراد با تجربه و نخبگان صاحب نظر حوزه ستاد فرماندهی نیروی انتظامی بوده و حجم نمونه به صورت تمام شمار، کل جامعه آماری در نظر گرفته شد. ابزار مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی پژوهش را اساتید و صاحب نظران مدیریت بحران نیروی انتظامی تایید کرده و پایایی آن نیز با استفاده از آلفای کرونباخ (923/0) مورد تأیید قرار گرفت. یافته ها: ارتباط با رهبران بحران و اغتشاشگران و انتقال صحیح پیام هاى تهیه شده متناسب با آن ها می تواند ضمن ایجاد شکاف و تفرقه در بین اغتشاشگران و رهبران بحران، آن ها را به تسلیم شدن یا تعدیل خواسته هاى خود وادار کند. نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که هر چهار بعد معرفی شده برای نقش ارتباطات در مدیریت بحران، که شامل برگزاری جلسات فرماندهی، توجیه عوامل صحنه و ارتباط با مردم و ارتباط با سازمان های غیررسمی بود، از نظر پاسخگویان به نتایج مثبت رسید و بر این اساس می توان گفت ارتباطات در تمام مراحل بحران عنصر جدایى ناپذیر مدیریت بحران و داراى نقش اساسى و کلیدى در کنترل بحران هاى سیاسى، امنیتى، اجتماعى، بلایاى طبیعى، حوادث غیرمترقبه و...، دارد.
۲۰۳.

امدادرسانی در مدیریت بحران مبتنی بر تحلیل شبکه های پیچیده براساس نگاشت میدان های شهر قم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت انتظامی سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ 615 - 638

کلیدواژه‌ها: مدیریت بحران میدان های قم شبکه های پیچیده نگاشت نقشه مبتنی بر گراف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۱۵۱
زمینه و هدف: در هر برهه ای از زمان و برای هر کشور، مدیریت بحران نقش عمده ای در مواقع حساس و ضروری ایفا می کند. هدف این پژوهش بررسی شیوه استفاده از فنون مبتنی بر شبکه های پیچیده در شرایط بحرانی و ایجاد گراف از راه های ارتباطی بین میدان های اصلی شهرها است. این پژوهش سعی دارد تا با بررسی بسته شدن یا از میان رفتن هریک از گره های اصلی در گراف، نسبت به تحلیل درست نقشه های شهری به شکلی نوین اقدام کند. روش: روش استفاده شده در این پژوهش پیمایش و پیاده سازی یک گراف پیچیده براساس نقشه شهر قم است که به دلیل پیچیدگی شهری گزینه مناسبی برای پایلوت یک شبکه پیچیده است. در این پژوهش از نرم افزار «سایتواسکیپ [1] » در فرایند تحلیل نقشه شهر و همچنین بررسی گراف نگاشت شده از روی نقشه، استفاده شد. داده های پژوهش بر مبنای نقشه شهری قم، اطلاعات میادین و وضعیت شهری است که به صورت مقطعی جمع آوری شد. یافته ها: براساس روش بکار گرفته شده در این پژوهش، میدان هایی که نقش کلیدی در مدیریت بحران شهر قم دارند، شناسایی و معرفی شد تا در مواقع ضروری بتوان با درنظرگرفتن اولویت این میدان ها، عملیات موثرتری برای کنترل بحران اجرا کرد. نتایج: با توجه به یافته های پژوهش، می توان دریافت که روش بکار گرفته شده برای کنترل و مدیریت بحران میدان های اصلی شهرها را می توان برای خطوط مترو، لوله های آبرسانی و گازرسانی، ایستگاه های آتش نشانی، حمل ونقل و از این دست نیز مورد استفاده قرار داد.
۲۰۴.

نقش مرکز فرماندهی و کنترل در مدیریت بحران های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت انتظامی سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ 639 - 662

کلیدواژه‌ها: مرکز فرماندهی و کنترل مدیریت بحران بحران های اجتماعی نیروی انتظامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۸ تعداد دانلود : ۲۹۲
زمینه و هدف: نیروی انتظامی مهم ترین سازمان تأمین کننده نظم و امنیت در کشور است و درصورت بروز بحران به عنوان نیروی مقدم با آن مواجه می شود، این نیرو پیوسته با بحران های اجتماعی روبروست و برای مدیریت آن نیازمند یک مغز متفکر و هدایت گر است؛ در این بین نقش مرکز فرماندهی و کنترل بسیار مهم است؛ هدف از این تحقیق بررسی تاثیر مرکز فرماندهی و کنترل نیروی انتظامی در مدیریت بحران های اجتماعی است. روش: این پژوهش از نظر نوع، کاربردی و از نظر روش، پیمایشی است، جامعه آماری پژوهش 185 نفر و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 125 نفر تعیین شد. پایایی پرسشنامه برای فرضیه اول، توسط آلفای کرونباخ 76/0، فرضیه دوم، 79/0 و فرضیه سوم، 81/0 به دست آمد. در پردازش و تحلیل داده ها از آزمون تی تک نمونه ای و برای تعیین اولویت مولفه ها، از آزمون فریدمن استفاده شد. یافته ها: بیشترین تاثیرگذاری مرکز فرماندهی و کنترل نیروی انتظامی در مدیریت بحران های اجتماعی به ترتیب مربوط به هماهنگی و هدایت عملیات، پردازش اطلاعات و تشخیص به موقع بحران و جمع آوری اطلاعات است. نتایج: مهم ترین مؤلفه ها نیز به ترتیب اولویت شامل: فراهم کردن موقعیت تصمیم گیری و آگاهی از وضعیت، پردازش اطلاعات، نمایش وضعیت نبرد و تشخیص به موقع بحران، پیشگیری از تداخل و تناقض بین فعالیت رده ها و  وحدت فرماندهی در زمان مواجهه با بحران های اجتماعی است.
۲۰۵.

شیوه های مدیریت انتظا می در بحران ناشی از زلزله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت انتظامی سال شانزدهم بهار ۱۴۰۰شماره ۱ 29 - 50

کلیدواژه‌ها: مدیریت انتظامی مدیریت بحران بلایای طبیعی بحران زلزله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۲۲۹
زمینه و هدف : با توجه به پیامدهای بارز بحران های طبیعی همچون زلزله در ایجاد اختلال در نظم و امنیت عمو می، نیروی انتظا می همواره یکی از ارکان اصلی مدیریت چنین بحران هایی شناخته می شود. هدف اساسی این پژوهش، شناسایی شیوه های مدیریت انتظا می در بحران ناشی از زلزله در چارچوب مراحل قبل، حین و بعد از بحران است. روش : این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت از نوع دلفی کلاسیک و در زمره پژوهش های اکتشافی و پیمایشی است. با بهره گیری از نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی، از مشارکت 25 نفر از فرماندهان انتظامی که سابقه مسئولیت در مدیریت انتظا می بحران های زلزله کشور را در دهه های اخیر داشتند، در گروه دلفی بهره گیری شد. داده های نهایی حاصل از پرسشنامه دلفی با بهره گیری از آزمون های آماری توصیفی و آزمون استنباطی ضریب توافقی کندال تجزیه و تحلیل شد. یافته ها : یافته های مرحله کیفی، 111 گزاره در زمینه مدیریت انتظا می زلزله را آشکار ساخت که براساس ماهیت محتوایی آن ها به 15 بعد مختلف شامل 5 بعد مرحله پیش از بحران، 6 بعد مرحله حین بحران و 4 بعد مرحله پس از بحران، تقسیم شدند. طی دو مرحله اجرای پیمایش دلفی، اجماع قابل قبول بالاتر از 70 درصد در همه ابعاد به دست آمد. نتایج : براساس نتایج پژوهش، الگوی مدیریت انتظا می پیش از بحران در 5 بعد، شامل تدابیر فرماندهی، آموزش و توانمندسازی کارکنان، اقدامات لجستیکی و پدافندی، بسترسازی تعامل درون و برون سازمانی؛ حین بحران در 6 بعد، شامل فرماندهی بحران، آماده باش و اعزام نیرو و تجهیزات پلیسی، مدیریت ترافیک درون شهری و برون شهری، کنترل و مقابله با جرم و بی نظمی، رسیدگی به کارکنان آسیب دیده از زلزله، اقدامات حفاظتی - تامینی و پس از بحران در 4 بعد، شامل عادی سازی شرایط انتظا می منطقه زلزله زده، اقدامات کنترلی و نظارتی، ترمیم و بازسازی و تجزیه و تحلیل راهبردی، جای می گیرد.
۲۰۶.

اثربخشی آموزش در چگونگی مواجهه با بحران های زیست محیطی با رویکرد کالبدی (مطالعه موردی: کارشناسان شهرداری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال پنجم تابستان ۱۳۹۹شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 111 - 120

کلیدواژه‌ها: اثربخشی مدیریت بحران بحران زیست محیطی مهارت آموزی آموزش محیط زیست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۲۵۱
بحران های طبیعی که بدنبال یک سانحه طبیعی می تواند بوجود آید قادر است با تلفات جانی و خسارات مالی و زیست محیطی شدیدی همراه باشد. لذا ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮی از داﻧﺶ، ﻋﻘﻞ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی و ﺑﻮﯾﮋه ﺑﺎ اﺗﮑﺎ ﺑﻪ داﻧﺶ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺤﺮان ﻣﯽﺗﻮان ﺧﺴﺎرتﻫﺎی اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ را به ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻤﮑﻦ رﺳﺎﻧﺪ. برای بهره- گیری از دانش مدیریت بحران، نقش آموزش برای شناسایی مسائل زیست محیطی و پی بردن به راه حل های مناسب برای آنها، بسیار پررنگ بوده و برای دستیابی به پیشرفت پایدار و افزایش ظرفیت افراد، در پوشش دهی این مسائل بسیار مؤثر است. هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش در چگونگی مواجهه با بحران های زیست محیطی است، که از نظر هدف کاربردی و روش نیمه تجربی با رویکرد پیمایشی است. جامعه آماری کارشناسان سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران است. برای بدست آوردن یافته های پژوهش از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف، شاپیرو– ویلک و آزمون t استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد آموزش در کلیه مراحل مدیریت بحران، با پیشگیری، آمادگی، مقابله و بازسازی در ارتقاء دانش و مهارت آموزی رابطه معناداری دارد. بنابراین، یافته ها بر این واقعیت دلالت دارد که بکارگیری مناسب ترین شیوه آموزشی جهت تغییر رفتار نیروی انسانی در ارتقاء سطح دانش، آگاهی و مهارت آموزی آنان درباره خطرات و عوامل بالقوه آسیب رسان محیط زیست به عنوان عامل کلیدی در تحقق مقابله با بحران های محیط زیستی است.
۲۰۷.

طراحی مدل مدیریت بحران در راستای بهبود نظام مدیریت منابع انسانی (موردمطالعه: جمعیت هلال احمر شهرهای ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و مدیریت شهری سال نهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۵ 124-103

کلیدواژه‌ها: مدیریت بحران نظام مدیریت منابع انسانی جذب بهسازی نگهداشت جمعیت هلال احمر شهرهای ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵
هدف تحقیق حاضر، طراحی مدل مدیریت بحران به منظور بهبود نظام مدیریت منابع انسانی در سازمان جمعیت هلال احمر می باشد. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهی ت و روش، توص یفی از ن وع همب ستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش، کارشناسان و مدیران عملیاتی جمعیت هلال احمر می باشد که بر مبنای جدول مورگان، ۱۵۲ نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. ابراز گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته می باشد که برای روایی صوری پرسش نامه از دو نفر عضو هیئت علمی و متخصص در مدیریت منابع انسانی کمک گرفته شده است. برای روایی محتوایی پرسش نامه، از فرمول CVR استفاده شده و پایایی تحقیق با استفاده از آزمون کرونباخ نسبت به سنجش پرسش نامه اقدام شده است. در انجام تحلیل عاملی، از شاخص KMO و آزمون بارتلت استفاده گردیده است. برای بررسی روایی و اعتبار مدل، به بررسی میزان و سطح معنی داری ( t-value ) مسیرهای بین هر یک از متغیرهای نهفته با شاخص های مربوطه به آن پرداخته شده است. به منظور اولویت بندی میزان تأثیر هر یک از ابعاد بر متغیر اصلی پژوهش و نیز جدول شاخص های برازندگی برای نشان دادن برازش کلی سازه با داده های مورد استفاده ارائه گردیده است. نتایج نشان دادند مدیریت منابع انسانی بر مدیریت بحران تأثیر مثبت و معنی داری دارد.
۲۰۸.

طراحی الگوی مرحله ای مدیریت بحران با رویکرد ظرفیت سازی جوامع محلی با استفاده از روش فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت دولتی دوره ۱۲ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 175 - 203

کلیدواژه‌ها: مدیریت بحران ظرفیت سازی جوامع محلی فراترکیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۲ تعداد دانلود : ۲۰۴
هدف: طی سال های اخیر، ظرفیت سازی جوامع محلی به عنوان یکی از رویکردهای استفاده شده در مدیریت بحران مطرح شده است. پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی مرحله ای مدیریت بحران با رویکرد ظرفیت سازی جوامع محلی با استفاده از روش فراترکیب انجام شده است. روش: در این پژوهش، از راهبرد تحلیل محتوای کیفی با رویکرد قیاسی در چارچوب پژوهشی اسنادی استفاده شده و برای اجرای تحلیل محتوای کیفی نیز با روش فراترکیب، تدوین چارچوب کدگذاری مناسب انجام شده است. یافته ها: در این پژوهش، عوامل مؤثر بر مدیریت بحران با رویکرد ظرفیت سازی جوامع محلی در چهار دسته «عوامل مرتبط با مرحله پیشگیری و کاهش اثرهای بحران»، «عوامل مرتبط با مرحله آمادگی در برابر بحران»، «عوامل مرتبط با مرحله مقابله با بحران» و «عوامل مرتبط با مرحله بازسازی و بازتوانی پس از بحران» جای داده شدند. هر یک از این مراحل از زیربخش هایی تشکیل شدند. نتیجه گیری: با توجه به اینکه تاکنون، در رابطه با الگوی پنج مرحله ای ارائه شده در این پژوهش برای مدیریت بحران با تأکید بر ظرفیت سازی جوامع محلی در کشور، مدلی جامع و گام به گام ارائه نشده است، این پژوهش می تواند برای اجرای مدیریت بحران با رویکرد ظرفیت سازی جوامع محلی در کشور نقشه راه جامع و مناسبی باشد.
۲۰۹.

شناسایی و اولویت بندی عوامل ریسک و تدوین استراتژی ایران مدیریت آن در گردشگری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت گردشگری سال ۱۶ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۵۵ 139 - 163

کلیدواژه‌ها: مدیریت بحران سیستم یکپارچه مدیریت بحران تکنیک نگاشت شناختی فازی (FCM)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸ تعداد دانلود : ۲۲۹
شناسایی عوامل بحران زا در صنعت گردشگری به دلایل حوادث طبیعی- زیست محیطی و سیاسی در بسیاری از مقاصد گردشگری ضرورتی اساسی است و قرار گرفتن کشور ایران در منطقه ی خاورمیانه با احتمال زیاد وجود بحران در منطقه، تدوین یک استراتژی ریسک یکپارچه را در گردشگری اجتناب ناپذیر کرده است. پژوهش حاضر، پژوهشی توسعه ای- کاربردی است که با در نظر گرفتن ماهیت خدماتی صنعت گردشگری، اقدام به تدوین راهبردی یکپارچه در برابر بحران نموده است. جامعه ی آماری پژوهش را خبرگانی از صنعت گردشگری و دانشگاه تشکیل می دهند و روش تحلیل داده ها، تکنیک نگاشت شناختی فازی است. براساس مدل نهایی، موثرترین عوامل بحران زا در صنعت گردشگری ایران به ترتیب: بی ثباتی سیاسی در منطقه، کاستی در زیرساخت ها،آلودگی های زیست محیطی، نوسانات ارزی، شیوع امراض و بیماری های واگیردار، بلایای طبیعی شناسایی شده و استفاده از یک استراتژی یکپارچه مدیریت ریسک در صنعت گردشگری را پیشنهاد می دهد.
۲۱۰.

سیاست های شهری در مدیریت بحران کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش سیاسی فضا دوره سوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۱) ۱۶۳-۱۷۸

کلیدواژه‌ها: سیاست های شهری کووید 19 مدیریت بحران تجربه کشورها تاب آوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲ تعداد دانلود : ۳۵۶
کرونا ویروس ها در دهه ۱۹۶۰ کشف شدند و مطالعه بر روی آن ها به طور مداوم تا اواسط دهه ۱۹۸۰ ادامه داشت. این ویروس به طور طبیعی در پستانداران و پرندگان شیوع پیدا می کند، با این حال تاکنون هفت نوع کرونا ویروس منتقل شده به انسان، کشف شده است؛ مهم ترین نوع آن ها، کرونا ویروس سندرم حاد تنفسی سارس یا نشانگان تنفسی حاد، نوعی بیماری خطرناک تنفسی ویروسی با منشا ژئونوتیک بود که توسط کرونا ویروس ایجاد شد و از نوامبر ۲۰۰۲ تا ژوئیه ۲۰۰۳ شیوع این بیماری در جنوب جمهوری خلق چین باعث بروز ۸۰۹۸ مورد بیماری احتمالی و مرگ ۷۷۴ تن در ۱۷ کشور شد و هم اکنون از دسامبر ۲۰۱۹، نوع دیگر و خطرناک تر آن به نام کووید19 در شهر ووهان چین با همه گیری در انسان شیوع پیدا و در مدت زمان کوتاهی تمام جهان را درگیر کرده است. چین منشا این ویروس و همین طور اولین کشوری بود که توانست شیوع آن را تا حد بسیار زیادی متوقف کند اما کشور های دیگر با وجود امکانات در مهار شیوع این ویروس شکست خوردند. چرا؟ پاسخ ساده است: «موضوع سیاست و رویکرد است نه قدرت ! ». مسئله دیگر، «تغییر» است؛ هنگامی که شهرها شروع به برگشت و حرکت به سمت مسیر بهبودی می کنند، عواقب ناشی از همه گیری منجر به هنجارهای جدید خواهد شد. در این مقاله سعی گردیده است به بررسی روند مدیریت بحران در چند کشور جهان در مقابله با این ویروس و میزان صدمات وارده بر پیکره شهروندی کشورها تا 30 آپریل 2021 پرداخته شود.
۲۱۱.

تحلیل نقش شبکه های اجتماعی در مدیریت بحران سیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۳۲ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۲۴) 55 - 80

کلیدواژه‌ها: نقش شبکههای اجتماعی مدیریت بحران سیل بهار 98

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۶ تعداد دانلود : ۲۱۴
امروزه شناخت نقش، ماهیت، جایگاه و ظرفیت های رسانه ای و بهره برداری آگاهانه و صحیح از رسانه ها، برای مواجهه مناسب با بحران، یکی از ضرورت های اساسی است. لذا پژوهش حاضر، به تحلیل محتوای خبرهای مرتبط با بحران سیل، با هدف تحلیل نقش شبکه های اجتماعی (پیام رسان تلگرام) در مدیریت این بحران اختصاص یافته است. جامعه مورد مطالعه، تمام اخبار پخش شده در کانال ها و گروه های تلگرامی از جمله کانال مدیریت بحران گلستان، کانال اتاق خبر،کانال رسمی خبرآنلاین، گروه پوشش خبری، گروه رویدادهای خبری و اخبار بحران در خصوص سیل بهار 98 است که از اول فروردین تا 14 فروردین 1398پخش شد. بنابراین، روش در این پژوهش تحلیل محتوا،  واحد تحلیل و روش نمونه گیری، هدفمند است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در مجموع 26 مضمون پایه و 9 مضمون سازمان دهنده، ذیل سه مضمون قبل از بحران، حین بحران و پس از بحران استخراج شد. در مرحله قبل از بحران، سه نقش آگاه سازی و هشداردهی، دیده بانی، آموزش مصون یافته؛ در مرحله حین بحران سه نقش خبررسانی، همراه سازی، دروازه بانی اطلاعات و در مرحله پس از بحران سه نقش تحلیل گری، پاسخ طلبی وآرامش بخشی شبکه های اجتماعی (پیام رسان تلگرام)  شناسایی شد. در تحلیل خبرهای مرتبط با سیل، شبکه های اجتماعی با رویکرد تعاملی، همزمان با بهره گرفتن از رویکرد کیفی به تحلیل خبرهای منتشره پرداخته است. راهبرد رسانه ای مورد استفاده در مواجهه با بحران در شبکه های اجتماعی، راهبرد غیر فعال است. دروازه بانی اطلاعات در شبکه های اجتماعی کمتر اعمال می شود و این بر صحت و دقت خبری آن ها تأثیر دارد. حجم و جامعیت خبری در شبکه های اجتماعی بر اساس مدل آیینه ای است
۲۱۲.

تحلیل نقش تلویزیون در مدیریت بحران سیل بهار 98(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال بیست و هشتم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۷) 125 - 159

کلیدواژه‌ها: نقش تلویزیون مدیریت بحران سیل بهار 98

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۳ تعداد دانلود : ۲۰۲
پژوهش حاضر، با هدف تحلیل نقش تلویزیون در مدیریت بحران سیل بهار 1398، با روش «تحلیل محتوای کیفی» و «تکنیک تحلیل مضمون» انجام شده است. جامعه مورد مطالعه، تمامی اخبار پخش شده شبکه خبر و اخبار شبانگاهی ساعت 21 شبکه یک سیما، در خصوص سیل بهار 98 را شامل می شود و روش نمونه گیری، هدفمند است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در مجموع 20 مضمون پایه و 9 مضمون سازمان دهنده، ذیل سه مضمون قبل از بحران، حین بحران و پس از بحران استخراج شده اند. در مرحله قبل از بحران سه نقش آگاه سازی و هشداردهی، دیده بانی، آموزش مصون یافته، در مرحله حین بحران، سه نقش خبررسانی، همراه سازی، دروازه بانی اطلاعات و در مرحله پس از بحران سه نقش تحلیلگری، پاسخ طلبی و آرامش بخشی شناسایی شده اند. تلویزیون با رویکرد قانون طبیعی همزمان با بهره گرفتن از رویکردهای کمی و کیفی به تحلیل خبرهای منتشر شده پرداخته است. راهبرد رسانه ای مورد استفاده در مواجهه با بحران، راهبرد فعال بوده و طرح و پیگیری مسائل و مشکلات با رویکرد انتقادی صورت گرفته است. در زمینه صحت و دقت خبری، با دروازه بانی اطلاعات سعی بر افزایش صحت و دقت خبری بوده و در کنار مدل حرفه ای در زمینه حجم و جامعیت خبری، این رسانه به مدل سازمانی گرایش داشته است.
۲۱۳.

تحلیل سلامت سازمانی با رویکرد مدیریت بحران و ارائه مدل مربوطه در پیشگیری از حوادث صنعت نفت

نویسنده:
منبع: شاخص کارآفرینی سال دوم بهار ۱۳۹۶ شماره ۳ 58-70

کلیدواژه‌ها: مدیریت بحران تعاملات سازمانی سلامت سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴ تعداد دانلود : ۸۸
این پژوهش با هدف مطالعه نقش سلامت سازمانی و ابعاد آن در مدیریت بحران و تعاملات سازمانی است. روش این پژوهش به صورت مروری و تحلیلی به مطالعات علمی، پژوهشی پرداخته است و هدف آن ایجاد یک زمینه و چشم انداز پیش روی کارکنان در زمینه سازمانی خصوصا" در زمینه پتروشیمی در صنعت نفت کشور است. با این رویکرد که در منابع انسانی یک دیدگاه مشترک به وجود آورد و این زنگ خطر را در یک کار پژوهشی به صدا در آورد که سلامت سازمانی اهمیت ویژه ای در مواقع حساس و بحرانی دارد. باید همگی در جهت مدیریت بحران مشارکت داشته باشند و همه این صنعت مادر کشور را در مواقع حساس یاری دهند. با توجه به مطالعه صورت گرفته نتیجه حاکی از این بود که برای پیشرفت سازمانی و یا حداقل در بحران باید اولا" سازمان از سلامت و همکاری لازم برخودار باشد، ثانیا" مدیریت بحران نیازمند برنامه ریزی قبل از وجود بحران و نیازمند یک سیستم اطلاعاتی گسترده است. در نهایت این پژوهش به طراحی یک مدل مفهومی انجامید که به وسیله آن می توان بحران ها را راحتر مدیریت کرد.
۲۱۴.

الگوی رفتاری قدرتهای بزرگ در مدیریت بحران بین المللی سوریه در نظام تک-چندقطبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره هشتم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۲۸ 1 - 38

کلیدواژه‌ها: نظام بین الملل نظام تک- چندقطبی الگوی رفتاری مدیریت بحران موازنه قوای نامتقارن بحران سوریه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸ تعداد دانلود : ۱۴۷
الگوی رفتاری قدرت های بزرگ در مدیریت بحران ها دبر اثر تغییر ساختار نظام بین الملل و پیچیده شدن آن پس از جنگ سرد، از مسائل مهم درخور پژوهش است. بنابراین، نگارندگان مقاله درصدد کاربست نظریه واقع گرایی ساختاری برای تحلیل الگوی مدیریت بحران سوریه از سوی قدرت های بزرگ در نظام تک- چندقطبی اهستند. وفقبراساس منطق واقع گرایی ساختاری، تغییر ساختار نظام بین الملل از دوقطبی دوران جنگ سرد، به تک قطبی و پس ازآن به تک- چندقطبی موجب تغییر در فرآایندهای نظام بین الملل شده است. به تبعپیرو آن ها (ساختار و فرآیندفرایند)، الگوی رفتاری دولت ها و مدیریت بحران ها نیز متفاوت می گردد. ازاین رو، سؤال اصلی آن است که اقتضائات نظام تک- چندقطبی چگونه بر الگوی رفتاری قدرت های بزرگ در مدیریت بحران بین المللی سوریه تأثیر گذاشته است؟ بر این اساس، این مقاله با اتخاذ رویکرد تبیینی- تحلیلی و با روش گردآوری کتابخانه ای درصدد تبیین این فرضیه نوآورانه است که محدودیت های نظام تک- چندقطبی الگوی رفتاری قدرت های بزرگ را به سمت «موازنه قوای نامتقارن» در عرصه سیاست بین الملل در مدیریت بحران ها و به ویژه بحران سوریه سوق داده است. موازنه قوای نامتقارن به عنوان یک الگوی رفتاری از ابزارهای متفاوتی، مانند: ابزار نهادی، ابزار ائتلافی، ابزار تهاجمی و ابزار تحریمی بهره می گیرد تا بحران ها را مدیریت کند. سطح تحلیل پژوهش نیز مطابق با نظریه واقع گرایی ساختاری از نوع تصویر سوم یا سطح نظام بین الملل است.
۲۱۵.

نقش دیپلماسی پیشگیرانه در کنترل بین المللی تسلیحات و پیشبرد صلح(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره نهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۳ 101 - 125

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی پیشگیرانه کنترل تسلیحات صلح مدیریت بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۲۱۸
درحالی که در نظامات و دکترین حقوقی و سیاسی بین المللی تأکید زیادی بر قراردادها و عرف های بین المللی به منظور کنترل بین المللی تسلیحات و پیشبرد صلح می شود؛ اما از آغاز هزاره سوم نقش دیپلماسی پیشگیرانه به وضوح از اهمیت بیشتری در این راستا برخوردار شده است و دیپلماسی پیشگیرانه به عنوان اصلی ترین نمود دیپلماسی در عصر حاضر در حقوق و روابط بین الملل مطرح است. از همین روی، مقاله حاضر با استناد به اسناد بین المللی؛ به ویژه در سطح سازمان ملل متحد، درصدد پاسخ گویی به این پرسش است که ظرفیت های دیپلماسی پیشگیرانه در کنترل بین المللی تسلیحات چیست و مکانیزم ها و راهکارهای های آن برای پیشبرد صلح کدام اند. در پاسخ به این سؤال، استدلال اصلی مقاله آن است که نقش دیپلماسی پیشگیرانه در کنترل بین المللی تسلیحات در سه مقطع زمان صلح، بحران و وقوع مخاصمات مسلحانه قابلیت ارزیابی دارد. در زمان صلح، بر کارکردهای دیپلماسی پیشگیرانه در زمینه اعتمادسازی، نهادسازی و هشدار اولیه، در زمان بحران بر حقیقت یابی، مدیریت بحران و استقرار پیشگیرانه نیروها و در زمانِ وقوع مخاصمات مسلحانه بر خلع سلاح طرفین مخاصمه و نابودی تسلیحات آنها و ترمیم اقتصاد کشور یا منطقه آسیب دیده برای پیشگیری از ورود مجدد به مخاصمات مسلحانه و به کارگیری فزاینده تسلیحات تاکید می گردد. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات و داده های مورد نیاز بر مبنای روش کتابخانه ای و فیش برداری تهیه شده است.
۲۱۶.

بررسی سنجش نقاط ضعف، قوت، تهدیدها و فرصت ها در محوطه میراث جهانی تخت جمشید و نقش رستم با تاکید بر موضوع مدیریت بحران و حفاظت پیشگیرانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مرمت و معماری ایران سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۵ ۱۲-۱

کلیدواژه‌ها: تخت جمشید نقش رستم مدیریت بحران حفاظت پیشگیرانه SWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۰ تعداد دانلود : ۲۰۵
موضوع مدیریت بحران و حفاظت پیشگیرانه یکی از مهمترین چالشهای آثار تاریخی به ویژه در محوطه های میراث جهانی که در فهرست یونسکو ثبت شده شده اند است. این مقاله به شناسایی پتانسیل ها و تهدیدات درزمینهی مدیریت بحران و حفاظت پیشگیرانه در محوطه میراث جهانی تخت جمشید و حرایم سه گانه آن که در سال 1979 در فهرست آثار جهانی یونسکو به ثبت رسیده است به طور خاص پرداخته و نقاط قوت، ضعف فرصت ها و تهدید ها پیش رو در محوطه میراث جهانی تخت جمشید و نقش رستم را مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. در این پژوهش از روش SWOT به بررسی عوامل بیرونی و درونی اعم از نقاط ضعف، قوت، تهدید ها و فرصت ها استفاده شده است. این پژوهش با ترسیم ماتریس SWOT به بررسی و ارایه استراتژی (WT) استراتژی در برابر نقاط ضعف داخلی و تهدیدات بیرونی،(ST) استراتژی در برابر نقاط قوت داخلی و تهدیدات بیرونی، ( WO) استراتژی نقاط ضعف داخلی و فرصت های بیرونی و بالاخره (SO) به استراتژی نقاط قوت داخلی و فرصتهای بیرونی می پردازد. قابل ذکر است که نتایج مذکور جهت استفاده در چگونگی مدیریت بهینه در سایت های تخت جمشید و نقش رستم پیشنهاد می گردد و با توجه به روند مطالعات انجام شده در سایر محوطه های تاریخی نیز قابل استفاده خواهد بود.
۲۱۷.

بررسی و تحلیل مدیریت بحران در هنگام وقوع زلزله در مدارس ایران

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت در جهان اسلام سال سوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۷ 105-127

کلیدواژه‌ها: بحران مانور زلزله مدیریت بحران خسارات زلزله پس لرزه کمیته بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۵ تعداد دانلود : ۱۳۰
زلزله یکی از انواع پدیده ها و مخاطراتی است که به علت تاثیر از لایه های درونی زمین در سطح جهان تاثیر گذار است. در این رهگذر کشور ایران هم بر روی کمربند زلزله قرار گرفته و خطر رخ دادن زلزله بیش از دیگر کشورهاست. در جریان زلزله اقشار مختلف مردم در معرض آسیب و خطر قرار دارند که در بین آنان دانش آموزان نیز چه در محیط مدرسه و چه در محیط منزل از جمله گروههای جامعه هستند که همواره در معرض خطرات ناشی از زلزله قرار دارند. در بحث کاهش تلفات زلزله در مدارس وآماده نگه داشتن دانش آموزان برای مقابله با خطرات ناشی از آن مطلب مهم و کلیدی قابل توجه است که از آن جمله میتوان به لزوم مقاوم سازی فضاهای آموزشی ،بحث آموزش و ایجاد حساسیت بین دانش آموزان اشاره کرد که باعث می شود در صورت وقوع زلزله که هر لحظه بروز آن امکان پذیر خواهد بود تلفات را به حداقل برسانند. در این بین آموزش و مانورهای مستمر برای آمادگی این عزیزان در برابر زلزله بعنوان حلقه گم شده در چرخه مدیریت بحران زلزله در کشور اجتناب ناپذیر و امری ضروری است. به هر حال برای مواجهه با همه بحران ها می بایست به انواع آن آشنا بود و شناخت لازم داشت. به همین دلیل برای رویارویی با خطرات احتمالی، ساز و کار های لازم را باید پیش بینی کرد. عدم توجه به این خطرات باعث بروز خسارات جانی و مالی شدیدوجبران ناپذیر خواهد شد لذا باید خود را همواره برای مواجهه با وقوع بحران ها بالاخص زلزله آماده کرد که مهمترین اقدام به کار گیری مدیریت بحران است.
۲۱۸.

ارائه ی مدل مدیریت بح ران با تمرکز بر نظام مدیریت منابع انسانی برای بیمارستان های شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت دولتی دوره ۴ تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 1 - 24

کلیدواژه‌ها: بیمارستان عوامل فرهنگی مدیریت بحران مدیریت منابع انسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵ تعداد دانلود : ۸۲
مدیریت بحران، به عنوان یکی از فعالیت های کلیدی در زمینه مدیریت استراتژیک، از اهمیت بخصوصی برخوردار است. یکی از ملزومات اصلی در زمینه مدیریت بحران، سطح بالای میزان آمادگی و توانمند نیروی انسانی مدیریت بحران است. تمرکز این مقاله بر طراحی مدل مدیریت بحران با رویکرد نظام مدیریت منابع است. بدین منظور، پس از مطالعه ادبیات موضوع و استخراج مؤلفه های نظام مدیریت منابع انسانی در زمینه مدیریت بحران، با کسب نظر 71 خبره ازطریق پرسشنامه، به بررسی روایی اجزای مدل، از جمله نقش نیروی انسانی در مراحل مختلف بحران، ابعاد اصلی مدیریت منابع انسانی در تیم ها بحران و در آخر، عوامل فرهنگی مؤثر بر این فرآیند پرداخته شد. نهایتا مشخص گشت که نیروی انسانی، نقشی حیاتی در مراحل پیشگیری، ایجاد شوک، وخامت، مزمن شدن، مهار و یادگیری ناشی از بحران دارد. به علاوه، عوامل فرهنگی مانند روحیه کارتیمی، غلبه بر ترس، تخصص محوری، ایثارگری، اجتناب از شایعه، گرایش به فناوری های نوین و فرهنگ غالب و پیشرو در فرآیند مدیریت انسانی تأثیر زیادی بر فرآیند مدیریت بحران دارند.
۲۱۹.

ارزیابی مدیریت پدیده نظم در سیستم های شهری بر اساس طراحی متغیرهای اندازه گیرنده سطح اثر بخشی در سیستم ها و کاربرد عملیاتی آن در نگرش نوین به مدیریت بحران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت دولتی دوره ۷ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ 239 - 352

کلیدواژه‌ها: الزام های کارکردی ریشه ای تئوری سیستم ها دینامیک پدیده نظم در سیستم های شهری گسترش تابع کیفیت (QFD) مدیریت بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۲ تعداد دانلود : ۱۱۲
اطلاع از وضعیت دینامیکی پدیده نظم در سیستم های شهری همراه با تجزیه وتحلیل اطلاعات دریافت شده از رفتار تصادفی آن، گامی اساسی در فرایند مدیریت بحران های شهری معرفی شده است. در این زمینه، مطالعه حاضر متناظر با هر یک از «الزام های کارکردی پایه ای در سیستم مدیریت نظم شهری»، متغیر تصادفی ویژه ای را طراحی کرده است و پس از آن، به توسعه روشی برای اندازه گیری سطح اثربخشی سیستم مدیریت دینامیک پدیده نظم در سیستم های شهری پرداخته است. پژوهش پیش رو با روش توصیفی تحلیلی، در جامعه آماری متشکل از فرماندهی انتظامی و راهنمایی رانندگی شهر تهران، سازمان شهرداری تهران، اورژانس تهران و رسانه های جمعی، بر اساس نمونه تصادفی با حجم نهایی 140 واحد آزمایشی، بر مبنای رویکرد نمونه گیری طبقه ای، اجرا شده است. این مطالعه، بازبینی نحوه تغییرات احتمال برآورده سازی هریک از «الزام های کارکردی ریشه ای» را پایه ای مناسب برای مدیریت اثربخش پدیده نظم در سیستم های شهری معرفی می کند.
۲۲۰.

چالش های حاکمیت شبکه مدیریت بحران (مطالعه موردی: شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت دولتی دوره ۹ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ 379 - 402

کلیدواژه‌ها: حاکمیت شبکه دلفی فازی شبکه سیاست مد ل سازی ساختاری تفسیری مدیریت بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۴ تعداد دانلود : ۱۲۴
این پژوهش با هدف شناسایی، اولویت بندی و ساختاردهی چالش های حاکمیت شبکه مدیریت بحران شهر تهران انجام شده است. روش شناسی پژوهش، مطالعه موردی بوده و روش اصلی گردآوری داده ها مصاحبه های عمیق انفرادی و پرسشنامه است. نمایندگان (معاونان، مدیران و کارشناسان) 26 سازمان دولتی و غیردولتی مشغول در حوزه مدیریت بحران شهر تهران در این پژوهش مشارکت داشتند و سازمان ها به طور عمده بر اساس وظایف محوله توسط قوانین بالادستی و همچنین گلوله برفی انتخاب شدند. به منظور اولویت بندی و ساختاردهی چالش ها نیز از روش دلفی فازی و مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM) استفاده شده است. یافته های پژوهش 18 چالش اصلی را که حاکمیت شبکه مدیریت بحران با آن مواجه است، نشان می دهد. در نهایت، برای مدیریت بهتر این چالش ها و همچنین انجام تحقیقات آتی، پیشنهادهایی ارائه شد.