مطالب مرتبط با کلیدواژه

زنان


۲۰۱.

شیوع اختلال وسواسی-جبری در بین زنان 20 تا 40 ساله ی شهرستان اردبیل(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: اصول بهداشت روانی سال ۱۵ پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۵۹)

کلیدواژه‌ها: شیوع زنان اختلال وسواسی - جبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵۱ تعداد دانلود : ۸۷۸
مقدمه: شیوعاختلال وسواسی-جبری به عنوان بیماری پنهاننسبت به سایر اختلالات روانی در جمعیت عمومی به خوبی اثبات نشده است. هدف تحقیق حاضر بررسی شیوع این اختلال و زیرمجموعه­های آن و ارتباط آن با برخی از ویژگی­های جمعیت­شناختی در بین زنان 20 تا 40 ساله­ی شهرستان اردبیل بود. روش­کار: در این مطالعه­ی توصیفی­مقطعی در پاییز 1389 با استفاده از نمونه­گیری خوشه­ای از بین زنان 20 تا 40 ساله­ی شهرستان اردبیل، 1790 زن انتخاب و پرسش­نامه­ی اختلال وسواسی-جبری را تکمیل کردند. بعد از جداسازی پرسش­نامه­های ناقص، داده­های 1557 نفر تحلیل شده و از زنانی که یک انحراف معیار بالاتر از میانگین کسب کرده بودند، مصاحبه­ی تشخیصی به عمل آمد. داده­ها با استفاده از فراوانی، درصد و آزمون کروسکال-والیس تحلیل شدند. یافته­ها: نتایج نشان داد که شیوع وسواس فکری و عملی در بین زنان 37/9 درصد می­باشد. بیشترین فراوانی وسواس به ترتیب مربوط به وسواس فکری، نظم و ترتیب، شستشو و شک و تردید و کمترین فراوانی مربوط به وسواس احتکار بود. هم­چنین زنان خانه­دار، بی­کار و کم­سواد، نمرات بالایی در پرسش­نامه­ی اختلال وسواسی-جبری داشتند. نتیجه­گیری: میزان شیوع اختلال وسواسی-جبری در بین زنان 20 تا 40 ساله­ی شهرستان اردبیل، بالاتر از میزان شیوع گزارش شده در داخل و خارج کشور می­باشد که لزوم توجه به این امر را آشکار می­سازد.
۲۰۲.

عوامل نفوذ تحریف در فرهنگ اسلامی و تأثیر آن بر تنزل جایگاه زن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلیدواژه‌ها: اسلام زنان اسرائیلیات تعارض متون تحریف متون فرهنگ جاهلی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در اسلام جایگاه زن
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن در حوزه فرهنگ
تعداد بازدید : ۲۳۱۷ تعداد دانلود : ۱۲۷۳
مسئله جنسیت همانند قومیت و ملیت قرنهاست که در تاریخ بشریت به سبب بی بصیرتی و جهالت تاریخی فرزند آدم، بحران ها و مصایبی را به ارمغان آورده است. زنان به دلیل تفاوتی که در عین تناسب بر اساس خلقت بدیع و حکیمانه خداوند با مردان داشته و به علت نقش اساسی که در طول تاریخ بر عهده گرفته اند، در تعارض دوسویه افراط و تفریط قرار داشته، گاه او را فوق انسان دانسته و در حد پرستش بالا برده اند و گاه او را از مقام انسانی فرود آورده و شیء انگاشته اند. نگاهی به تاریخ ادیان و فرهنگ های اقوام و ملل جهان نشان می دهد زن ـ جز در دین اسلام ـ مقام شایسته ای نداشته و شخصیت او به عنوان موجودی جدا از کاروان انسانیت مطرح شده است. اسلام به حمایت از حقوق و شخصیت انسانی زن وارد میدان شد و او را انسانی برابر و مساوی با مرد دانسته و تحولی بنیادین در تفکر بشری و فرهنگ جامعه جاهلی آن روز ایجاد کرد. پس از انقلاب عظیم اسلام و تحولات ناشی از این مکتب انسان ساز، تحولی شگرف در مسائل زنان رخ داد. اما، به سبب حوادث بعد از رحلت پیامبر (ص) و بیراهه رفتن مسیر خلافت پس از رسول الله (ص)، مقابله با حاکمیت تفکر علوی، اقداماتی چون تعطیلی صدساله نقل حدیث، مجال دادن به قصه پردازان در اشاعه اسرائیلیات در جامعه اسلامی، جعل حدیث، توطئه از سوی یهودیان و همدلی بنی اسرائیل و بنی امیه در توسعه اسرائیلیات، فقدان علم و معرفت لازم در پاسخ گویی به مسائل روز، زمینه سازی برای بازگشت جاهلیت و عصبیت عربی در مسائل مرتبط با زنان و عواملی از این دست، موانعی را بر سر راه تداوم حرکت بنیادین اسلام در تحول جایگاه حقوقی و انسانی زنان ایجاد کرد. بر همین اساس و به رغم تلاش امامان شیعی در تداوم سیره پیامبر (ص)، در بسیاری از متون دینی مطالبی درباره زنان به چشم می خورد که رد پای روشنی از فرهنگ جاهلی و یهود عنود و تحریف آفرین است که لزوم بازنگری دقیق و موشکافانه آن را ایجاب می نماید تا دیدگاه حقیقی دین در مورد جایگاه و نقش زن در نظام آفرینش از میان این ابهامات نمایان گردد.
۲۰۳.

مسئله زن در نگرش خبرگان قانون اساسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلیدواژه‌ها: زنان انقلاب اسلامی ایران مجلس خبرگان قانون اساسی جنسیت و انقلاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۵ تعداد دانلود : ۴۸۹
انقلاب ها از حیث پیامدهای جنسیتی دو نوع اند: مساوات گرا، که رهایی زنان یکی از اهداف آنها به شمار می رود؛ و مردسالارانه، که زن را در قالب خانواده محصور می سازند. شایسته است پیش از بررسی مفهوم مشارکت سیاسی زنان در جامعه انقلابی ایران، درک کنیم که خبرگان تدوین کننده قانون اساسی چه نوع نگرشی نسبت به مسئله زن داشته اند. گمان نخستین آن است که خبرگان دارای نگرشی پنج وجهی (مذهبی، بدیهی، عقلانی، انقلابی، فقهی) بوده اند؛ یعنی، از یک سو، مسئله زن محصور در شرع محسوب شد، زیرا فقها بر فضای ذهنی مجلس خبرگان چیرگی داشتند؛ و از دیگرسو، نگاه جمع گرایانه بر نگرش فردگرایانه غلبه یافت و زن به عنوان یک فرد، افزون بر ویژگی های فردی، در مجموعه ای به نام خانواده نیز اهمیت یافت.
۲۰۴.

تحلیل موضوعی تفاوت های ارتباطی زنان و مردان مورد مطالعه: مجموعه صنعتی انتخاب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۶)

کلیدواژه‌ها: زنان ارتباطات مؤثر موانع ارتباطی مجموعه صنعتی انتخاب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن و اقتصاد محیط های کاری
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، تفریحات و سلامت روانشناسی زنان
تعداد بازدید : ۱۶۶۶ تعداد دانلود : ۸۱۸
هدف از این پژوهش بررسی تفاوت های ارتباطی زنان و مردان است. این پژوهش به یکی از موانع ارتباطی «جنسیتی» یعنی تفاوت های ارتباطی زنان و مردان پرداخته است که باعث ایجاد سوءتفاهم ها، سوءتعبیرها و برداشت های غلط در محیط کار می شود. آگاهی مدیران و کارکنان از این تفاوت ها می تواند در شناخت بهتر افراد از خود و درک و پذیرش جنس مخالفشان کمک کند، زیرا بدون شناختِ جنبه های روانی و رفتاری افراد در سازمان، نمی توان انتظار داشت که سازمان به سمت موفقیّت و کامیابی گام بردارد. روش تحقیق توصیفی و از نوع پیمایشی است. به همین منظور، از میان 3500 نفر از کارکنان و مدیران مجموعه صنعتی انتخاب به عنوان جامعه آماری، تعداد 431 نفر از مدیران و کارکنان زن و مرد، به صورت تصادفی طبقه ای متناسب با جامعه آماری انتخاب شدند. در تجزیه و تحلیل داده ها، علاوه بر شاخص های آمار توصیفی، از تحلیل استنباطی نظیر t مستقل و تحلیل واریانس تک متغیره (آنوا) استفاده شد. نتایج نشان می دهد که میزان آگاهی مدیران و کارکنان مجموعه صنعتی انتخاب از تفاوت های ارتباطی زن و مرد کافی نبوده و این امر می تواند در سازمان مشکلاتی را ایجاد کند؛ بنابراین، لازم است در این خصوص اقداماتی از جمله آموزش افراد سازمان، تشکیل کارگاه های آموزشی در این زمینه و غیره صورت گیرد. همچنین، بر اساس نتایج حاصل از پرسش های فرعی تحقیق، بین میزان آگاهی مدیران و کارکنان در سازمان و تفاوت های ارتباطی زن و مرد بر اساس جنس، سابقه کار، سن و تحصیلات تفاوت معنی داری مشاهده نشد
۲۰۵.

نقد فمینیستی داستان کوتاه «مردی در کوچه» از کتاب «چشمانت سرنوشت من اند» از غاده السمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و ادبیات عربی بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۸

کلیدواژه‌ها: زنان نقد فمینیستی غاده السمان نگارش زنانه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی رویکردهای نقد ادبی نقد فمنیستی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب نثر
تعداد بازدید : ۲۹۸۸ تعداد دانلود : ۱۵۲۴
غاده السمان در داستان «مردی در کوچه» -از کتاب«چشمانت سرنوشت من اند» از نظریه های نظریه پردازان فمینیسم تاثیر پذیرفته است. اوج این تاثیر پذیری را در تبیین نظریه ی فمینیستی-اگزیستانسیالیستی سیمون دو بوآر مشاهده می کنیم. السمان در این داستان با تاثیر پذیری از نظریه دو بوآر در خصوص فرهنگ و تمدن و ظلم آن نسبت به زنان، به بررسی شخصیت راوی می پردازد و نقش این فرهنگ و تمدن را در زندگی راوی به عنوان یک زن برجسته می نماید. السمان در این داستان برای بازیابی دوباره هویت زنان، در پی واژگون کردن هنجارها و ارزش های جامعه ی مردسالار است و به این ترتیب ویژگی های دیگر بودگی و انفعال و ضدخردگرایی را از زنان سلب می کند و در نقطه مقابل به مردان نسبت می دهد . این جستار در یک خوانش ساختارشکنانه این نکات را برجسته نموده است. السمان در این داستان زبان زنانه ی منحصر به فرد خود را دارد و بارزترین ویژگی زبانی او در این داستان خیال وسیع و شعربودگی آن است.
۲۰۶.

گفتمان های اجتماعی زنان در پارادایم سنت و نوگرایی؛ مطالعة زنان هجده تا چهل سال شهر شیراز(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال سوم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۱)

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی سنت زنان هویت مدرنیته نظام ارزش ها گرایش های گفتمانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ مطالعات فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان
تعداد بازدید : ۱۸۶۹ تعداد دانلود : ۱۲۶۲
هدف پژوهش حاضر ارزیابی تفاوت های جامعه شناختی در میان چهارصد نفر از زنان هجده تا چهل سال جامعة آماری زنان شهر شیراز است. نمونة آماری پژوهش بر پایة روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی انتخاب شده است و داده های موردنیاز با استفاده از پرسشنامة بسته ساختار یافته جمع آوری شده است. پرسش اصلی تحقیق این است که آیا میان زنان هجده تا چهل سال سنت گرا و نوگرای شهر شیراز از نظر سرمایة اجتماعی، سرمایة فرهنگی، مصرف رسانه ای، دین داری، سن و پایگاه اجتماعی اقتصادی تفاوت معناداری وجود دارد یا خیر؟ آرای گفتمانی میشل فوکو و لاکلا و موفه، چارچوب تئوریک پژوهش را تشکیل می دهند. در این مطالعه، نگرش های پاسخ گویان دربارة خانواده و ازدواج، حقوق زنان، روابط اجتماعی زن و مرد و حجاب و عفت که در پارادایم سنت و تجدد نظام معنایی خاص خود را دارند، استخراج و تفاوت های میان زنان سنت گرا و نوگرا در میزان متغیرهای مندرج در صدر چکیده شناسایی شد. بر اساس یافته های توصیفی، میانگین گرایش زنان به گفتمان های معطوف به سنت برابر با 1/67 (از 100) و میانگین گرایش آنان به گفتمان های نوگرا برابر با 4/63 (از100) است. نتایج استنباطی پژوهش نشان می دهد میزان سرمایة اجتماعی، دین داری و سن زنان سنت گرا به گونه ای معنادار بیش از همتایان نوگرای آنهاست؛ به طور متقابل، میزان سرمایه فرهنگی و مصرف رسانه ای زنان نوگرا به شکلی معنادار از زنان سنت گرا پیشی می گیرد؛ میان دو گروه یاد شده زنان، از حیث پایگاه اجتماعی اقتصادی تفاوت معناداری مشاهده نشد.
۲۰۷.

بازنمایی فعالیت های اجتماعی و سیاسی زنان ایرانی از اوایل دوره قاجار تا انقلاب مشروطه با تأکید بر سفرنامه-های اروپائیان (فرانسه، انگلیس، آلمان)

نویسنده:
منبع: پارسه پاییز ۱۳۹۲ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: زنان جنبش های اجتماعی سفرنامه ها قبل از مشروطه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی قاجار اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی قاجار مشروطه
تعداد بازدید : ۲۴۰۹ تعداد دانلود : ۷۱۰۴
زنان نیمی از جمعیت هرجامعه را تشکیل می دهند و در طول تاریخ در تمام صحنه ها همراه مردان و در کنار مردان حضور داشته اند، اما نقششان کم رنگ بوده است. زنان قبل از دوره قاجار به علت حضور در صحنه های خصوصی زندگی در درون خانه، از حضور در اجتماع و در عرصه عمومی، چه به صورت عمدی ـ به خواسته مردان ـ چه به صورت غیر عمدی ـ به علت مسئولیت زندگی خانوادگی ـ دور افتادند. در دوره قاجار به علت توسعه ارتباطات و مراودات ایرانیان با کشورهای اروپایی و نیز استعمار ایران توسط انگلیس و روسیه تغییراتی در هویت زنان ایرانی به وجود آمد. در این میان گروه های مختلفی از زنان دست به کنش جمعی زدند. پژوهش حاضر با این پیش فرض که زنان در این دوره برای نخستین بار به شکل منظم و گروه بندی شده کنش جمعی انجام می دادند و سعی در نفوذ در لایه های اجتماعی عمومی جامعه داشتند، نخست زمینه- های اجتماعی و زندگی روزانه زنان ایرانی، مباحث مربوط به ازدواج و طلاق و سپس نقش زنان ایرانی در جنبش های اجتماعی پیش از مشروطه مورد بررسی قرار داده است. روش تحقیق انجام شده از نوع نظری و مبتنی بر شیوه توصیفی ـ تحلیلی است که برای جمع آوری اطلاعات و داده های لازم، از روش کتابخانه ای استفاده شده است.
۲۰۸.

مطالعه پدیدارشناسانه تجربه انقیاد/ قدرتمندی در زندگی روزمره زنان تهرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: قدرت زنان زندگی روزمره انقیاد قدرت نمایشی قدرت درونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲۶ تعداد دانلود : ۹۵۱
در پژوهش حاضر با اتخاذ یک رویکرد پدیدارشناسانه، استقرایی و اکتشافی، ادراکات و تجربیات زیسته زنان تهرانی از کنش­های انقیاد آور و یا برعکس کنش­های قدرت­زا در زندگی روزمره مطالعه شده است. کنش­هایی که زنان با استفاده از آن­ها تلاش می­کنند از موقعیت­های زندگی روزمره به عنوان منبع قدرت برای افزایش عاملیت خود در محیط استفاده کنند. روش پژوهش، کیفی و از نوع نظریه پردازی مبنایی بوده است. تکنیک گردآوری اطلاعات مصاحبه عمیق بوده که در کنار آن از مشاهده مشارکتی نیز استفاده شده است. مصاحبه شونده­ها عبارتند از 28 نفر از زنان 20 تا 60 ساله تهرانی که بر اساس نمونه­گیری نظری و مطابق با منطق اشباع نظری در نمونه تحقیق قرار گرفته­اند. نتایج پژوهش حاکی از تاثیر دو الگوی هویت ساز متضاد (الگوی پدر در مقابل الگوی مادر) در ادراک و تفسیر سیال و همزمان از لحظات و کنش­های انقیادآور و قدرت­زا در زندگی روزمره زنان است. بسته به میزان تضاد تجربه شده بین دو الگوی ذکر شده از سوی زنان، میزان تجربه بحران معنا در آنان نیز متغیر خواهد بود و این نیز به نوبه خود به دستیازی متناوب زنان به دو منبع اعمال قدرت یعنی قدرت نمایشی و قدرت غیرنمایشی در موقعیت های مختلف اجتماعی منجر می­شود. هر یک از این دو منبع اعمال قدرت، خود را در زندگی روزمره زنان باز تولید می کنند.
۲۰۹.

مطالعه جامعه شناختی تأثیر سرمایه اجتماعی بر احساس ناامنی زنان با کاربرد ایموس گرافیک (مطالعه موردی : دانشجویان دختر دانشگاه اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: زنان سرمایه اجتماعی دانشگاه اصفهان احساس ناامنی معادلات ساختاری ایموس گرافیک Amos Graphics

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵۸ تعداد دانلود : ۸۲۸
احساس ناامنی به معنی احساس خطر و تهدیدی است که فرد هم و اره در دوره های مختلف زندگی ممکن است با خود داشته باشد. این احساس ، به ویژه در مورد زنان به علت شرایط ویژه جسمی بیشتر صدق می کند. هدف اساسی پژوهش حاضر، تعیین رابطه بین سرمایه اجتماعی (اعتماد نهادی، اعتماد بین شخصی و مشارکت اجتماعی) و احساس ناامنی اجتماعی است . برای نیل به آن به لحاظ نظری از دیدگاه های گیدنز، کوئن، فوکویاما، پاتنام، … استفاده شده است. روش تحقیق، پیمایشی و جامعه آماری پژوهش حاضر در برگیرنده دانشجویان دختر دانشگاه اصفهان به تعداد 9675 نفر بوده است که از این تعداد، 370 نفر بر اساس فرمول کوکران و به شیوه نمونه گیری تصادفی مطبق انتخاب شده اند. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، اطلاعات لازم به وسیله نرم افزار های Amos18 و spss تجزیه و تحلیل شده است. برای آزمون فرضیات نیز به تناسب سطح متغیرها، از آزمون های تحلیل مسیر و تحلیل رگرسیون استفاده شده است. بر اساس نتایج تحقیق، رابطه بین سرمایه اجتماعی با احساس ناامنی معکوس و شدت همبستگی بین این دو در حد بالایی (74/0) بوده است. همچنین، نتایج تحلیل مسیر انجام یافته نشان می دهد که توان متغیر های مستقل در تبیین واریانس متغیر وابسته 55 درصد بوده و در این میان، متغیرهای اعتماد، رابطه اجتماعی، هنجار و شبکه اجتماعی بر احساس ناامنی اجتماعی تأثیرگذار بوده اند.
۲۱۰.

نابرابری­های منطقه­ای امنیت مورد مطالعه زنان 15 سال به بالای ساکن مناطق شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: زنان امنیت یاسوج فضاهای شهری نابرابری های منطقه ای

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : ۱۲۵۶ تعداد دانلود : ۵۵۱
نتایج اکثر تحقیقات مربوط به امنیت زنان در شهرها بیانگرِ ناامنی زنان در فضاهای شهری هستند. ایراد اساسی این تحقیقات این است که به علتِ قبول و بدیهی دانستنِ منطقِ دو­انگاریِ مسلط ( شهر/ روستا، زنان / مردان و محیط اجتماعیِ/ محیط فیزیکی) تمایزاتِ درونِ شهر، درونِ جنس و ویژگی­های محیط فیزیکی مرتبط با امنیت را نادیده یا کم اهمیت گرفته اند. مقاله حاضر با مهم دانستن تمایزات فوق و استفاده از روش پیمایشی، به بررسیِ امنیتِ درون جنسیِ زنانِ مناطقِ 2 گانه شهر یاسوج در رابطه با ویژگی­های محیط اجتماعی و فیزیکی محل سکونت شان پرداخته است. بر اساس نتایج تحقیق، ناامنی زنان منطقه 1 بیشتر به محیط فیزیکی و ناامنی زنان منطقه 2 بیشتر به محیط اجتماعیِ محلِ سکونت شان مربوط می­شود. سه مورد از مهمترینِ عوامل ناامن کننده زنان، به ترتیب، کوچه­های فرعی، اراذل و اوباش و دزدی (منطقه 1)؛ و درگیری، مزاحمت ناموسی و اراذل و اوباش( منطقه 2) بوده­اند. ویژگی های اجتماعی منطقه سکونت، موجب ناامنیِ بشترِ زنان مجرد؛ لیسانسیه ها و بالاتر و دیپلمه­ها؛ و زنان دانشجو، دارندگان کار آزاد و دانش­آموزان در مقایسه با دیگر گروه های زنان شده­اند. بر اساس نتایج آزمون تأثیر تقابلیِ منطقه سکونت و وضع تأهل، زنان مجرد هر دو منطقه تحت شرایط محیط اجتماعی شان ناامن تر از زنان متأهل هم منطقه ای شان بوده اند. در بعد کلی امنیت، زنان مجرد منطقه بالا بیشترین ناامنی و زنان متأهل منطقه بالا کمترین ناامنی را داشته اند.
۲۱۱.

بررسی عوامل مؤثر بر امنیت اجتماعی زنان مورد مطالعه: زنان 15-40 سال شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: زنان احساس امنیت اجتماعی مکتب کوپنهاگن

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : ۲۰۳۹ تعداد دانلود : ۱۲۱۵
امنیت یکی از اساسی ترین نیازهای هر جامعه است. زنان به عنوان نیمی از جمعیت جامعه گروه آسیب پذیری هستند که امنیت آنها از راه های گوناگون در معرض تهدید قرار دارد. احساس امنیت مقوله ای فراتر از صرف وجود امنیت در جامعه است که در این تحقیق سعی داریم عوامل مؤثر بر آن را از دیدگاه مکتب کوپنهاگن در میان زنان 15 تا 40 ساله شهر شیراز بررسی کنیم. تکنیک مورد استفاده پیمایش است و داده ها از طریق پرسشنامه خودگزارشی جمع آوری شده است. نتایج تحقیق گویای این است که عواملی چون: وضعیت تأهل، رضایت از وضعیت ظاهری، حمایت خانواده، چگونگی برخورد دیگران، تعهد مذهبی و... از عوامل مؤثر بر احساس امنیت اجتماعی در میان زنان هستند که در این میان حمایت خانواده بیشترین تأثیر را دارد.
۲۱۲.

تحلیل اشخاص، صفات و ملاک های مؤثر در مهرالمثل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقهی دوره نهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: زنان مهریه مهرالمثل خویشاوند صفات معتبر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۸۰ تعداد دانلود : ۸۳۶
تعیین مهرالمثل که در روایات به عنوان «مهر نسائها» آمده، از امور کارشناسی و دقیقی است که مشخصه های متعددی موجب تفاوت و اختلاف مقدار آن در موارد به ظاهر مشابه می شود. در متون فقهی بر اساس احادیث، مواضعی برای پرداخت مهرالمثل اختصاص داده شده است. عرف و عقل معاش انسان، گرچه از نظر شرع مبین نقش تعیین کننده ای دارد، در عرصه تعیین مهرالمثل نقش زیربنایی یافته است و در هنگام بیان عناوین و صفات مؤثر، ملاک عمل واقع می شود. قانون مدنی ایران نیز در ماده 1091 با استفاده از تعابیر ثقیل و همسان، تکراری و گاه مبهم، به بیان روش تعیین مهرالمثل پرداخته است. از این رو بسط و تبیین مبناهای اصلی، نیاز خانواده ها، زوجین و دادگاه های خانواده محسوب می شود. این مقاله ضمن توجه به نیازهای جامعه زنان و با بررسی دقیق متون فقهی و بهره گیری از روایات، امکان تحلیل ضوابط کلیدی در تعیین مهرالمثل را فراهم آورده است. ضابطه عام پذیرفته شده، اعتبار تمامی صفات، ملاک ها و اشخاصی که در افزایش یا کاهش مهر تأثیر دارند، شناخته شد. بر مبنای نتایج حاصل از مطالعه تحلیلی کتب فقهی، علاوه بر هفت صفت مادی و دوازده صفت معنوی، نزدیک ترین زنان خویشاوند مماثل زوجه و گاهی خود زوج، در تعیین مقدار مهرالمثل زوجه، تأثیرگذارند. نتیجه کلان تحقیق، پیشنهاد اصلاح ماده 1091 قانون مدنی به منظور انضباط کارشناسی مهریه است.
۲۱۳.

بررسی نقش کار پنهان زنان در سطح رفاه خانوار روستایی مطالعه موردی: زنان روستایی شهرستان هامون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی فضایی سال سوم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۰)

کلیدواژه‌ها: زنان روستا سطح رفاه کار پنهان شهرستان هامون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱۷ تعداد دانلود : ۹۴۶
زنان حدود نیمی از جمعیت روستایی را تشکیل داده و علی رغم وضعیت نامناسب اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، نقش قابل توجهی در جامعه ایفا می نمایند. آنان علاوه بر مسئولیت مدیریت منزل و تربیت فرزندان، در فعالیت های کشاورزی و دامداری در خانواده نیز مشارکت دارند. اما متأسفانه با وجود تلاش زیاد زنان در جوامع روستایی، نقش این گروه غالباً در فعالیت های تولیدی و اقتصادی نادیده گرفته می شود. با این نگرش هدف مقاله حاضر بررسی نقش کار پنهان زنان در سطح رفاه خانوارهای روستایی شهرستان هامون می باشد. روش تحقیق مبتنی بر بررسی منابع کتابخانه ای، بررسی های میدانی و تکمیل پرسشنامه بوده است. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS تجزیه و تحلیل شده اند. در این راستا ابتدا داده ها و اطلاعات مرتبط با فعالیت های زنان روستایی در بخش کشاورزی و دامداری در طی دوره های ماهانه جمع آوری، سپس میزان درآمد( در صورت دریافت دستمزد) برآورد گردید. در ادامه به نقش کار پنهان زنان روستایی(با توجه به تعدیل عامل مداخله گر درآمد همسر) در سطح رفاه خانوارها پرداخته شد. یافته ها نشان می دهد، برآورد ارزش پولی کار پنهان زنان روستایی شهرستان هامون در امور کشاورزی و دامداری به طور میانگین ماهانه 7405000 ریال می باشد همچنین بین چهار گروه درآمدی خانوارهای روستایی و کار پنهان زنان تفاوت معنا داری دیده می شود. لذا پیشنهاد می گردد:با توجه به اینکه کار پنهان زنان روستایی قلب اقتصاد خانواده است، فرهنگ سازی های لازم در زمینه ارزشمند نمایاندن این خدمات که در حجم تولید ملی انکار ناپذیر است صورت گیرد و دولت با حمایت از طرح های کوچک زود بازده تولیدی و ارائه تسهیلات مالی زمینه استفاده از این نیروی عظیم انسانی را فراهم آورد.
۲۱۴.

کسروی و تأمل درباره ی رضاشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تاریخ فرهنگی سال پنجم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۱۷

کلیدواژه‌ها: زنان رضاشاه کسروی مشروطیت روح‍ان‍ی‍ان ملی گرائی کمپانی خیانت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵۳ تعداد دانلود : ۳۷۰۱
کسروی در یکی از حساس ترین دوره های تاریخ معاصر ایران زیست. او دو جنگ جهانی، انقلاب مشروطه و دوره ی دیکتاتوری رضاشاه را تجربه کرد. خمیرمایه ی ذهنی و پژوهشی اش نیز وی را به اظهارنظر درباره ی مسائل مختلف و تفکر در موضوعات گوناگون واداشت. آن چه مسلم است، کسروی دوستدار و شیفته ی انقلاب مشروطه و آرمان های آن بود، اما این انقلاب به سرعت دستخوش استبداد شد. کسروی که هر دو فضا را تجربه کرده بود، در آثار خود به بحث در باره ی آن ها پرداخت. یکی از ویژگی های کسروی ستایش از انقلاب مشروطه و همچنین دفاع از رضاشاه است. به همین دلیل، این پرسش مطرح می شود که چرا و چگونه کسروی از دو پدید ه ی متفاوت و متضاد پشتیبانی کرد؟ با عنایت به این که تاکنون نوع نگاه و قضاوت کسروی در باره ی رضاشاه، به صورت مستقل مورد بررسی قرار نگرفته است این مقاله، با استفاده از روش توصیفی ـ تبیینی می کوشد با استناد به آثار کسروی، رویکردهای وی را پیرامون رضاشاه مورد ارزیابی قرار دهد.
۲۱۵.

بررسی شش دوره نمایشگاه تجلی احساس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جلوه هنر بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: زنان ایران نمایشگاه نقاشی تجلی احساس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶۴ تعداد دانلود : ۹۸۱
نیمی از جمعیت هر جامعه را زنان تشکیل می دهند؛ بدین ترتیب در توانمندی و توسعه هر جامعه نقشی تعیین کننده دارند. زنان قرن حاضر در تمام زمینه های جامعه حضور داشته اند؛ به گونه ای که دیگر نمی توان رد پای آن ها را نادیده گرفت. در این میان، نقش زنان در عرصه های هنری نیز روز به روز در حال افزایش است؛ به طوری که شاهد حضور پررنگ زنان هنرمند در نمایشگاه تجلی احساس طی سالیان متمادی بوده ایم. با توجه به اهمیت نقش زنان در هنر، به ویژه هنر نقاشی، نویسندگان به دنبال پاسخ به سؤال های زیر هستند: در آثار ارائه شده در نمایشگاه تجلی احساس به چه موضوع هایی پرداخته شده است و آیا زنان نقاش، به مدرنیسم گرایش داشته اند؟ برای پاسخ به این سؤال ها، آثار هنرمندان بر اساس موضوع مشترکی که در شش دوره به نمایش درآمده بود، تفکیک شد و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن بود که آثار زنان نقاش معاصر ایران در نمایشگاه تجلی احساس، موضوع های (طبیعت، طبیعت بیجان، آبستره و تجرید و نگارگری) مورد توجه هنرمندان قرار گرفته است. همچنین، در دوره های پایانی نمایشگاه، شاهد گرایش هنرمندان به سبک های مدرن هستیم. زنان هنرمند در هنر های تجسمی به جایگاه هنری بسیار خوبی رسیده اند و تحت تأثیر فرهنگ و جهان بینی آن جامعه اند. در این مقاله موضوع هایی مانند مبانی نظری، نمایشگاه تجلی احساس، بررسی کمّی موضوع های نمایشگاه، بررسی کیفی طبیعت و منظره پردازی، طبیعت بیجان، سبک انتزاعی و نگارگری و تذهیب پرداخته شده است.
۲۱۶.

تکاپوی زنان عصر قاجار: فردیت، جهان سنّت و گذار از آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ اسلام و ایران دوره جدید تابستان ۱۳۸۸ شماره ۲ (پیاپی ۷۷)

کلیدواژه‌ها: سنت زنان نوگرایی فردیت تفکر مدرن

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی قاجار اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه تاریخ زنان
تعداد بازدید : ۱۸۴۵ تعداد دانلود : ۱۰۴۱
زنان در عصر قاجار همچون دوره های پیشین در چارچوب نظام سنتی محصور بودند و تنها در جایگاه همسر و مادر نقش ایفا می کردند. نظام خانواده، هنجارهای اجتماعی و نظام حقوقی، جهان بسته ای را فراهم ساخته بود که در عمل، امکان بروز فردیت را به زنان نمی داد. زن در این مناسبات، مسیر تعیین شده ای را طی می کرد که به تحقق فردیت او نمی انجامید. خانواده، امور مذهبی و خیریه و در مواردی حضور اجتماعی زنان، همه مسیرهای از پیش تعیین شده جوامع سنتی بود که همچنان در ارتباط با نقش های سنتی آنان معنا می یافت. حتی سرگرمی های زنان نیز امکان کنش گری برای آنان فراهم نمی کرد. در سال های پیش از مشروطیت، رگه های کمرنگی از نقد جهان سنت در اندیشه زنان پیشگام و در برخی از امور اجتماعی یافت می شود که بیان کننده ی آغاز چالشی طولانی در مسیر نقد سنّت است.
۲۱۷.

بهداشت و اقدامات خیریه ی بهداشتی در دوره ی رضاشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ اسلام و ایران دوره جدید پاییز ۱۳۸۸ شماره ۳ (پیاپی ۷۹)

کلیدواژه‌ها: زنان رضاشاه بهداشت و درمان امور خیریه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی پهلوی اول اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه تاریخ پزشکی
تعداد بازدید : ۳۱۳۲ تعداد دانلود : ۱۱۹۱
دوران سلطنت رضاشاه با شعار ایجاد دولت مدرن و ایفای وظایف دولت در برابر ملت، به شکل گیری سیاست هائی انجامید که در قالب شاخصه هائی چون، تأکید بر ناسیونالیسم، عرفی گرائی و نظامی گری نمایان شد.مقاله ی حاضر، مستخرج از رساله ی دکتری نگارنده که در موضوع وسیع تری انجام پذیرفته، بر آن است که با نگاهی به شرایط مترتب بر دوره ی رضاشاه، و با تکیه بر اسناد و مدارک منتشر نشده ی آرشیوهای اسنادی، روزنامه ها و منابع دوره ی پهلوی اول به روند اقدامات زنان در حوزه ی فعالیت های خیریه ی بهداشتی ، تفاوت های احتمالی در رویکرد زنان به انجام کارهای خیر در حیطه ی بهداشت در مقایسه با ادوار قبل، سیاست های حکومت و جهت گیری های خاص در ایجاد و گسترش مؤسسات خیریه ی بهداشتی این دوره بپردازد.موقعیت اجتماعی و سیاسی موجود این فرضیه را تقویت می کند که تلاش دولت در به دست گرفتن ارکان قدرت و تحدید فعالیت های اجتماعی، نقش آفرینی در حوزه هائی که به زعم دولت بی خطر تقسیر می شد را فراهم نمود که اقدامات خیریه را می توان در زمره ی این فعالیت ها برشمرد.از این رو، در مقاله حاضر به منظور پاسخ به مسائل ذکر شده، اقدامات خیریه ی بهداشتی زنان مورد بررسی و تحلیل قرار خواهد گرفت.
۲۱۸.

جستاری بر تاریخ نگاری رسمی زنان در دوره ی پهلوی اول

نویسنده:
منبع: تاریخ نگری و تاریخ نگاری دوره جدید بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۹ (پیاپی ۹۲)

کلیدواژه‌ها: زنان تاریخ نگاری رضاشاه دوره ی پهلوی اول

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه تاریخ نگاری
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه تاریخ زنان
تعداد بازدید : ۱۶۱۰ تعداد دانلود : ۱۳۳۷
در آغاز حکومت پهلوی، یکی از شعارها، تغییر شرایط و ارتقای وضعیت زنان برای خروج از زندگی سنتی بود.در همین راستا اقداماتی انجام شد که پرسروصداترین آن ها امریه ی کشف حجاب است.تحصیل دختران و بانوان از مقطع ابتدایی تا سطوح عالی، ایجاد شرایط اشتغال آن ها در خارج از خانه و حضور در اجتماع از دیگر اقداماتی بودند که به اشکال گوناگون از سوی رسانه های دولتی تشویق و تبلیغ می شدند.اهل قلم نیز بیکار ننشستند و در انعکاس ایدئولوژی و سیاست های دولت و در رأس آن، شخص رضاشاه، به نگارش تاریخ نگاری رسمی دوران پهلوی اول خوانده می شوند، برآیند عملکرد دولت و دیدگاه مورخان رسمی حکومت در رویارویی با مسائل زنان و توجه به حوزه های زنانه به شمار می روند؛ از این رو در این مقاله به شیوه ی توضیحی تحلیلی در پی یافتن پاسخ مناسبی برای این سئوال هستیم که زن در آثار تاریخ نگاری رسمی چه جایگاهی دارد؟
۲۱۹.

ساختار اجتماعی ازدواج در دورة ساسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی تاریخی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: زنان خانواده ساسانیان جانشینی ساختار ازدواج گونه های ازدواج

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی تاریخی تاریخ ایران
تعداد بازدید : ۳۵۸۷ تعداد دانلود : ۱۸۳۰
تنوع و پیچیدگی ساختار خانواده و ازدواج در ایران عهد ساسانی از موضوعات درخور توجه است. تأکید بر تداوم نسل، نام و تبار خانوادگی و کارکردهای این جهانی و آن جهانی ازدواج که سبب ایجاد این تنوع و پیچیدگی شده، از مهم ترین ویژگی های جایگاه زنان در جامعة ساسانی است. قوانین کهن زرتشتی خواهان ایجاد محدودیت هایی برای جامعة زنان بود؛ درحالی که قوانین جدید- که حاصل بازنگری دستوران عهد ساسانی بود- رشد و پیشرفتی محسوس در امور زنان و مسائل حقوقی آنان را نشان می داد. مقالة حاضر گونه های رایج ازدواج، قوانین مرتبط با جانشینی و وضع اجتماعی و حقوقی زنان را بررسی کرده است. به نظر می رسد قوانین اجتماعی ازدواج در دورة ساسانی حدود و اختیارات زنان را متفاوت تر از جوامع عشیره ای تبیین کرده است و نهاد خانواده به صورت عمومی در جامعة ساسانی تعریف استواری داشت؛ رخدادهای اجتماعی و سیاسیِ پایان این دورة تاریخی نشان از آن دارند که نقش اجتماعی و ارتقای اعتبار اجتماعی و سیاسی زنان به شدت ترقی داشته است. اگر در اواخر سلسله از سویی نبود اولاد پسر را برای جانشینی تنها دلیل واگذاری قدرت به زنان ندانیم، در سوی دیگر نیز، افزایش بینش و ارتقای درجة سیاسی و اجتماعی زنان در مطالبة قدرت مؤثر بوده است.
۲۲۰.

اضطراب و افسردگی در زنان جوان وابسته به مواد در مشهد(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: اصول بهداشت روانی سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۶۰)

کلیدواژه‌ها: افسردگی اضطراب زنان سوءمصرف مواد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۳ تعداد دانلود : ۸۸۹
مقدمه: حدود 10 درصد معتادان کشور، زن هستند. از مباحث مهم در بررسی وابستگی زنان به مواد، اختلالات روانی از جمله اضطراب و افسردگی است که عامل موثر در گرایش زنان به سمت وابستگی به مواد است و می­تواند پیامد وابستگی نیز باشد. این مطالعه با هدف بررسی اضطراب و افسردگی در زنان جوان با وابستگی به مواد در شهر مشهد انجام شده است. روش­کار: این مطالعه­ی مورد-شاهدی روی 236 زن 25-16 ساله در سه گروه زنان وابسته به مواد آسیب­پذیر، زنان وابسته به مواد فاقد آسیب­پذیری و شاهد منتخب به روش نمونه­گیری طبقه­ای تصادفی در سال 1390 با رضایت آگاهانه انجام شد. اطلاعات کسب شده شامل ویژگی­های جمعیت­شناختی، اقتصادی-اجتماعی و اضطراب و افسردگی بر اساس پرسش­نامه­ی بک توسط نرم­افزار SPSS تحلیل شد. برای توصیف آزمودنی­ها از آمار توصیفی و برای مقایسه از آزمون­های پارامتریک (آزمون تی مستقل و تحلیل واریانس) و غیر پارامتریک (من-ویتنی و کروسکال-والیس) استفاده شده است. یافته­ها: وجود اضطراب و شدت آن در افراد وابسته به مواد (آسیب­پذیر و فاقد آسیب­پذیری) به طور معنی­داری بیشتر از گروه شاهد (0.001>P) ولی بین دو گروه وابسته به مواد، معنی­دار نبود (0.05=P). وجود افسردگی و شدت آن در دو گروه وابسته به مواد به طور معنی­داری بیشتر از گروه شاهد (0.001>P) ولی بین دو گروه وابسته به مواد معنی­دار نبود (0.07=P). نتیجه­گیری: بین وابستگی به مواد با سطح اضطراب و افسردگی، شدت اضطراب و افسردگی و آسیب پذیری در زنان رابطه­ی معنی­داری وجود دارد.