مطالب مرتبط با کلیدواژه

کلمه

۱.

فرانسیس پونژ در هزار توی شئی و واژه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: آناهید همپارتیان نسرین دخت خطاط

منبع: پژوهش زبان های خارجی ۱۳۸۴ شماره ۲۶

کلیدواژه‌ها: شیء بازی کلمه موضوعی پونژ

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط زبان شناسی در هنر و ادبیات

تعداد بازدید : ۱۸۷۱ تعداد دانلود : ۹۱۲

شعر فرانسیس پونژ جایگاهی متمایز در گستره ادبیات فرانسه دارد. تصور این «شاعر اشیاء» از جهان محسوس‘ تفکر خلاق و نوآورش آن چنان استثنایی بو د که در چارچوب تنگ الگوی زیبایی شناختی یا فکری نمی گنجید. پونژ هیچگاه نخواست جهان را از ورای ذهنیت یک شاعر نشان دهد یا تبیین نماید. او طرف اشیاء را گرفت و کوشش کرد«کلام را به دنیای خاموش و ساکت بازگردند». چگونه اشیاء را باید بیان کرد؟و این بیان چگونه باید باشد تا شاعر در دام عقاید و تصاویر تکراری نیفتد؟ این چالش پایه و اساس تفکر و شعر فرانسیس پونژ است. پژوهش حاضر کوششی است برای دست یافتن به دنیای پونژ از ورای خوانش ژان پیر ریشار از آثار این شاعر که همواره در جستجوی زبان و مادیت زبان در شعر بوده است. چرا که بیش از آن ابزاری برای ارتباط باشد‘ نوشتار‘ از دیدگاه پونژ ‘ نوعی شیوه و روش زیستن است

۲.

نقش کشور‌شناسی در آموزش زبان روسی به خارجیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: میریلا احمدی

منبع: پژوهش زبان های خارجی ۱۳۸۵ شماره ۳۵

کلیدواژه‌ها: فرهنگ ضرب المثل کلمه جهان بینی کشورشناسی غیر معادل

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی اجتماعی/جامعه شناسی زبان

تعداد بازدید : ۱۳۶۳ تعداد دانلود : ۶۵۰

ما می دانیم که زبان در زندگی بشر نقش های گوناگونی را ایفا می کند، زبان دانش بشری را حفظ و آن را نسل به نسل انتقال می دهد. زبان به ارزشیابی پدیده ها و حقایق کمک می کند. با زبان است که ما قادر به بیان احساسات، شادی و غم خود خواهیم بود. به واسطه زبان است که ما به انتقال اطلاعات به یکدیگر و درخواست انجام عملی توانمندیم. می توانیم درباره مساله ای فکر کرده و به بحث بپردازیم و دریافت هایمان را تجزیه و تحلیل کرده و تشریح کنیم. ما می دانیم که یادگیری زبان بیگانه زحمت زیادی را نیز در بر دارد. زبان آموز باید با دستور و قواعد زبان بیگانه آشنا شود، واژه های زیادی را حفظ کرده و مدت زیادی نیز تمرین کند. اما همه این ها برای یادگیری زبان کافی نیست. برای یادگیری صحیح زبان و به کارگیری آن باید با فرهنگ، آداب و رسوم و کشور آن زبان نیز آشنا شد و آن را نیز فرا گرفت. در زبان عناصری وجود دارند که برای درک و فهم آن باید حتما آن را توضیح داد و تفسیر کرد. طی یادگیری زبان روسی، دانشجویان اغلب با کلماتی آشنا می شوند که معادلی در زبان مادری آن ها ندارد و آن ها را در به کارگیری و درک این گونه کلمات دچار مشکل می کند. وظیفه استاد است که در چنین مواردی زبان آموزان را با چنین کلمات و اصطلاحاتی آشنا کند و احتمال خطا را به آنان گوشزد نماید. اگر کتاب یا جزوه ای مدون در مورد کشورشناسی موجود است و زبان آموز می تواند به راحتی آن را خوانده و درک نماید، باید حتما چنین منبعی در اختیار آنان قرار گیرد. در مواردی که فهم و درک آن برای زبان آموز دشوار باشد، به کمک استاد مربوطه توضیحات لازم داده شود

۳.

نقدی بر تقسیم کلمه در زبان عربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید حسین سیدی علوی

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد ۱۳۸۵ شماره۲

کلیدواژه‌ها: اسم فعل کلمه نحو عربی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری نحو

تعداد بازدید : ۱۷۲۷

تقسیم مشهور و کهن کلمه در زبان عربی آن است که کلمه یا اسم است یا فعل و یا حرف . این تقسیم بندی حاکمیت و خدشه ناپذیری خود را در قرنها بر زبان عربی و نحویان عرب ،‌ مشروعیت بخشید . هر چند در تاریخ نحو چالشهایی بر سر این تقسیم بندی بوده است ، اما هیچ گاه به صورت یک نظریه مطرح نشده است . زبان شناسان معاصر عرب تلاشی در سامان مند نمودن نظریه ای جدید نموده اند که امید است این مقاله در بازنگری این مباحث راه تازه ای به تقسیم بندی جدید بگشاید .

۴.

نقش ساختار آوایی کلمه در موسیقی شعر معاصر عربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نجمه رجایی

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد ۱۳۸۷ شماره۴

کلیدواژه‌ها: شعر معاصر عربی کلمه موسیقی آوایی موسیقی فکر (پژواک اندیشه) موسیقی تعبیری

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری آواشناسی

تعداد بازدید : ۱۵۳۹

شعر معاصر عربی در جستجوی آفاق تازه در تلاش است تا صور موسیقیایی جدیدی برای بیان مفاهیم درونی و ذهنی انسان معاصر بیابد. موسیقی آوایی حاصل از لفظ و حروف در مقابل آهنگ بیت و سطر و موسیقی فکر (پژواک اندیشه) در مقابل آهنگ عروضی، و موسیقی تعبیری درونی در برابر آهنگ ترکیبی خارجی از جمله صور نوین موسیقی شعر عربی است و از مهم ترین ویژگی های آن این است که در آن لفظ به جای بیت- سطر- واحد موسیقیایی و هارمونیک است.

۵.

آموزش به شیوه «حرف- هجا-کلمه» با کمک چندرسانه ای های دیجیتال و تاثیر آن در پیشرفت خواندن دانش آموزان پایه اول ابتدایی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: حسین مهدی زاده فرخ فیضی مریم اسلام پناه

منبع: فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی سال اول بهار ۱۳۹۰ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: هجا خواندن پایه اول ابتدایی کلمه آموزش به کمک کامپیوتر نرم افزار حرف بهبود عملکرد خواندن

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم تربیتی تکنولوژی آموزشی

تعداد بازدید : ۲۰۰۴ تعداد دانلود : ۴۲۵۲

خواندن از مهم ترین مهارت های پایه ای برای رشد توانایی های درونی کودکان است که مورد توجه محققان فراوانی قرار گرفته است. ناتوانی در خواندن، معمولاً مشکلات زیادی را برای دانش آموز ناتوان در یادگیری به وجود می آورد. این مقاله حاصل یک طرح نیمه آزمایشی دو گروهی با پیش آزمون و پس آزمون می باشد که در سال تحصیلی1389- 1388در مدارس ابتدایی منطقه ماهیدشت استان کرمانشاه، با هدف تعیین میزان تاثیر آموزش خواندن به شیوه «حرف ـ هجا ـ کلمه» با کمک چندرسانه ای های دیجیتال در مقایسه با روش رایج استفاده از تخته و لوح، انجام گرفته است. در این طرح که روی 54 دانش آموز اجرا شد، پس از اجرای پیش آزمون سنجش توانایی خواندن برای هر دو گروه، گروه آزمایش به مدت 16 جلسه ی 45 دقیقه ای، خواندن زبان فارسی را با استفاده از یک چندرسانه ای آموزش دید و گروه گواه در این مدت از تخته و لوح استفاده کرد. پس از پایان آموزش، پس آزمون سنجش توانایی خواندن و سنجش دایره ی واژگانی برای دو گروه اجرا شد. یافته های حاصل از آزمون t مستقل و تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش به کمک چندرسانه ای نسبت به روش رایج، بر عملکرد توانایی خواندن دانش آموزان در سه مولفه ی صحیح خوانی، سریع خوانی و افزایش ذخیره واژگان تاثیرگذارتر بوده است. بنابراین آموزش به کمک چندرسانه ای های مشابه، خصوصاً در کلاس های پرجمعیت، در صورت ایجاد امکانات لازم در مدارس روستایی، که معلمان فرصت کمتری برای آموزش فردی افراد ضعیف تر دارند، می تواند کمک موثری در ارتقاء سطح صحیح خوانی، سریع خوانی و افزایش ذخیره واژگان دانش-آموزان پایه اول باشد.

۶.

زبان و واژگان شاعر

نویسنده: عباس باقی نژاد

منبع: ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی بهار ۱۳۸۶ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: زبان شعر تخیل بسامد کلمه

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه عرفان و تصوف در ادبیات

تعداد بازدید : ۱۲۲۳ تعداد دانلود : ۵۶۳

هر شعری، پیش و پس از سروده شدن، با زبان و واژه ها سروکار دارد. فکر، تخیل و به طور کلی ماهیت هر شعری، در چارچوبِ نظام زبانی و دایرة واژگانی شاعر شکل می گیرد. به تدریج، سنت ها و عادات، هر گروه از کلمات را در حوزة معنایی و سبکی خاص جای می دهد. شاعران بزرگ، همواره توانسته اند حدودِ عادات واژگانی را شکسته و خود روش های تازه ای را در این زمینه پدید آورند. معانی و مضامین گوناگون هر شاعری، با تعدادِ معین و معدودی از واژه ها آفریده می شود. هر شاعری، به گروهی از کلمات وابستگی عاطفی و روانی دارد. کلماتِ کلیدی و مکرر شاعر یا واژه هایی که در شعر وی بسامد بالا دارند، با دنیای ذهنی و نگرش شاعرانة وی پیوندی عاطفی یافته اند. به همین دلیل، از ظرفیت و قوت زیادی برخوردار گشته و بار بیشترین معانی و صور خیالی شاعر را به دوش می کشند.

۷.

دایره واژگانی کلمه، کلام و کتاب در مکتب عرفانی ابن عربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالرحیم عناقه

منبع: مطالعات عرفانی پاییز و زمستان ۱۳۸۹ شماره ۱۲

کلیدواژه‌ها: عرفان کلام کتاب سمبل کلمه مکتب ابن عربی دایره واژگانی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی

تعداد بازدید : ۱۳۷۷ تعداد دانلود : ۷۲۴

از اواخر سده ششم و در سده هفتم هجری، تحت تأثیر تحولات اساسی که در عرفان اسلامی پدید آمد، قلمرو موضوعات عرفانی گسترش یافت و مباحث متنوعی در متون عرفانی مطرح شد. تعدد و تنوع موضوعات عرفانی سبب پدید آمدن دایره های واژگانی جدیدی شد که هر یک برای بیان بخشی از این موضوعات به کار رفت. یکی از این دایره های واژگانی، دایره ای است که در آن، اصطلاحات گوناگونی وجود دارد که هدف از شکل گرفتن آن، تبیین یکی از موضوعات اصلی عرفانی یعنی وجود و مراتب و درجات وجود بوده است. حرف، کلمه، کلام و کتاب، قلم، لوح، دوات، سطر، قول و ترکیبات متنوع اضافی و وصفی، اصطلاحات کلیدی این دایره واژگانی به شمار می روند که هر یک به طور منظم، بخشی از این موضوع مهم عرفانی را بیان می کنند. نتایج پژوهش حاضر که به روش اسنادی انجام گرفته، حاکی از آن است که در مکتب ابن عربی، کلمه به معنای پدیده کلمه تامه به معنای موجود تامه و کامل، کلام به معنای فعل حق، و کتاب به معنای عالم به کار رفته است. نگارنده این مقاله بر آن است که نقش این واژه ها را در قلمرو مفاهیم عرفانی مکتب ابن عربی تجزیه و تحلیل کند.

۸.

زبان سعدی در غزلیّات

نویسنده: عزیزه یوسفی

منبع: پژوهشنامه فرهنگ و ادب سال هفتم پاییز وز مستان ۱۳۹۰ شماره ۱۲

کلیدواژه‌ها: زبان تصویر زیبایی غزل ایجاز کلمه حروف سادگی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات

تعداد بازدید : ۱۸۷۸ تعداد دانلود : ۶۳۵

بزرگان ادب فارسی همواره سعدی را به زبان شیرین، فصیح وساده اش می ستایند. این نوشته قصد دارد تا با بررسی زبان غزل های سعدی، در حد بضاعت خود، به راز زیبایی و سادگی کلام سعدی پی ببرد. به این منظور زبان غزل های او را از ابعاد مختلف تحلیل کرده است. درابتدا ویژگی های کلام سعدی درسطح واژگانی و نحوی و شیوه جمله بندی بررسی شده است؛ در ادامه پیرامون دیگر اجزای زبان سعدی یعنی طرز کار برد حروف، حذف و ایجاز کاربرد زبان محاوره ای وزبان کنایه ای سخن رفته است و در نهایت به نقش زبان در پدید آوردن تصویرهای بی تصویر پرداخته است.

۹.

بررسی لوگوس/کلمه در مجادله های کلامی مسیحیان و مسلمانان در سده های نخستین قمری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: منصور معتمدی ولی عبدی

منبع: ادیان و عرفان سال چهل و سوم بهار و تابستان ۱۳۸۹ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: لوگوس کلمه ابوعیسی وراق مجادله های کلامی مسیحیان نسطوری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۵۲ تعداد دانلود : ۹۷۵

«لوگوس» (Logos) درازنای تاریخ در فرهنگها و مکتبهای فلسفی و برخی از دینها از اهمیت بسیاری برخوردار بوده است. این مفهوم در فلسفه ی یونان باستان، یهودیت و مسیحیت به گونه ای برجسته به چشم می خورد. در مسیحیت، عیسی(ع) با «لوگوس» یکی گرفته شده، از سوی دیگر، در اسلام (در قرآن) نیز عیسی کلمه ی خداوند نامیده شده است. این مسأله همواره در روابط مسیحیان و مسلمانان به ویژه در مجادله های کلامی مناقشه برانگیز بوده است؛ چرا که از یک سو بزرگان مسیحیت شرقی مثل یوحنای دمشقی باور داشتند که کلمه نامیده شدن عیسی(ع) در قرآن همچون لوگوس بودن وی در انجیل یوحنا، دال بر ازلی و الوهی بودن او است. از سوی دیگر، متکلمان مسلمان همواره با تأکید بر قرآن، کلمه را به معنای «کن» قلمداد و هرگونه الوهیت و ازلیت را از وی سلب می-کردند. همین فرآیند تا سده های بعدی نیز ادامه یافت، به گونه ای که قاضی عبدالجبار معتزلی در سده ی پنجم قمری، همان دیدگاه پیشین قبلی را درباره ی «کلمه» برگرفته است. افزون بر این، درباب کلمه نامیده شدن عیسی در قرآن از دیرباز میان پژوهشگران جای گفتگو بوده است. برخی پژوهشگران آن را همانند باور نسطوریان درباره ی لوگوس و حتی برگرفته از نسطوریه دانسته اند و برخی دیگر آن را مانند باور ابیونی ها قلمداد کرده اند. اما با بررسی منابع و مجادله های معتبر سده های نخستین قمری چنین برمی آید که کلمه در آیه های مسیح-شناختی، بدون هیچ قصد و غرضی به کار رفته است و به دیگر سخن، برگرفته از نسطوریه نیست.

۱۰.

دانش کلمه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: الهه دفتری نژاد

منبع: زبانشناخت سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلیدواژه‌ها: اسم فعل کلام حرف کلمه سیبویه الکتاب

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات تطبیقی دستور تطبیقی

تعداد بازدید : ۱۲۷۳ تعداد دانلود : ۶۷۶

در این مقاله فصل اول الکتاب، اثر سیبویه، در مطالعة دانش زبان بررسی می شود. در این بررسی، نخست ترجمة فارسی این فصل ارائه می شود. پس از آن، برخی از مطالب این فصل، با تمرکز بر اصطلاح های به کار رفته در متن اثر و با بهره گیری از ابزارهای نظری زبان شناسی معاصر، به روش تجزیه و تحلیل مفهومی شرح داده می شود. در این پژوهش، مقایسه ای میان مفاهیم این فصل از الکتاب و مفاهیم دستور نقش گرای نظام مند هلیدی انجام می شود. همچنین مفاهیم این فصل از الکتاب با برخی از نظریات ابونصر فارابی و ابن سینا سنجیده می شود. حاصل این بررسی تطبیقی دست یابی به مؤلفه هایی است که شاید بتواند معرف سنت فکری دانشمندان ایرانی در حوزة مطالعة دانش زبان باشد.

۱۱.

بررسی مقایسه ای لوگوس مسیحیت با کلمه در قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: منصور معتمدی ولی عبدی

منبع: علوم قرآن و حدیث سال چهل و چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۸۸

کلیدواژه‌ها: قرآن فیلون لوگوس عهد عتیق کلمه فلسفه ی یونان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۸۵ تعداد دانلود : ۱۰۳۱

لوگوس(λογος) یکی از مفاهیم مهم در اکثر مکاتب فلسفی و دینی است. این مفهوم در فلسفه ی یونان باستان، عهدعتیق، در نزد فیلون یهودی و مسیحیت به چشم می خورد. در مسیحیت عیسی _علیه السلام_ با لوگوس یکی گرفته شده است؛ از طرفی در قرآن هم وی «کلمه ی»(لوگوس) خداوند نامیده شده است. با توجه به این نکته خواه ناخواه در وهله ی اول بین دو دین مسیحیت و اسلام در زمینه ی لوگوس/کلمه تشابهی به چشم می خورد. اما مفسران مسلمان در آیاتی که از عیسی _علیه السلام_ با عنوان«کلمه» نام برده شده، آن را به معنای«کن» تفسیر و هر گونه صفت الوهی و ازلی را از وی سلب کرده اند. درحالی که در مسیحیت«لوگوس» همواره ازلی و الوهی پنداشته شده است و این یکی از تفاوت های اصلی و بنیادی در مسیحیت و اسلام درباب«لوگوس/کلمه» به حساب می آید.

۱۲.

کلمه «خدا» در مقدمه انجیل یوحنا؛ دیدگاه ها و نظریات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدصادق احمدی

منبع: معرفت ادیان سال سوم پاییز ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۲)

کلیدواژه‌ها: فیلون لوگوس عیسی کلمه فلسفه یونان یوحنا

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۶۷ تعداد دانلود : ۱۴۶۹

«کلمه» در سنت یهودی و متن مقدس عبری گرچه همواره به طور مستقیم و با صراحت مورد اشاره قرار نگرفته است، اما واژه های «حکمت» و «ممرا» و... در عهد عتیق دیده می شود که همان کارکردهای «کلمه» در فلسفه یونان، عهد جدید و حتی قرآن را دارد. فیلون به عنوان یکی از بزرگ ترین فلاسفه یهودی و به عنوان یکی از نخستین متکلمان فیلسوف، نقش مهمی در ورود این واژه به ادبیات دینی دارد. وی معانی زیادی را برای کلمه برشمرده است؛ به گونه ای که برخی، معانی موردنظر فیلون از این واژه را تا بیش از 60 معنا احصا نموده اند. یوحنا نیز در فضایی یونانی می اندیشید. زمانی که او عیسی را در مقدمه انجیلش با عنوان «کلمه» خطاب کرد، مخاطبان انجیلش با دیدن این واژه، هیچ غرابتی نداشتند و آن را در فضای فلسفی یونان کاملاً درک می کردند. به نظر می رسد، از میان رویکردهای گوناگون به ریشه این واژه در مقدمه یوحنا، این دیدگاه که فلسفه یونان و فیلون در ورود این واژه به ادبیات عهد جدید و یوحنا، مؤثرتر از دیگر عوامل بودند، از شواهد محکم تری برخوردار است.

۱۳.

معناشناسی «کلمه» در قرآن کریم با تأکید بر روابط همنشینی و جانشینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرضیه شفیع زاده پروین بهارزاده فتحیه فتاحی زاده

منبع: پژوهش های قرآن و حدیث سال چهل و هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: معناشناسی قرآن کریم قول کلمه روابط همنشینی روابط جانشینی مؤلفه های معنایی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۰۴۸ تعداد دانلود : ۱۶۶۲

مفهوم «کلمه» یکی از مفاهیم مهم و در عین حال پیچیده ای است که از دیرباز مورد توجه مکاتب بشری و الهی بوده است. «کلمه» در قرآن کریم نیز جایگاهی ویژه دارد و تکرار این واژه، نماد اهمیت آن است. معناشناسی واژه های قرآنی، از روش های نوین پژوهش در قرآن کریم است و از این رو در نوشتار حاضر با استفاده از برخی روش های نوین معناشناختی، مفهوم«کلمه» تبیین و مؤلفه های معنایی آن از قرآن کریم استخراج شده است. در این روش از طریق رویکرد همزمانی، چهل و شش آیه مربوط به «کلمه» مورد مطالعه قرار گرفت. با تحلیل کاربردها و از طریق استخراج مفاهیم همنشین و جانشین، مشخص شد که مفهوم «قول» به هسته معنایی کلمه نزدیک تر است و از این رو می تواند جانشین «کلمه» محسوب شود. همچنین مشخص شد که بالغ بر نیمی از آیات اختصاص یافته به «کلمه» در قرآن، درباره خداوند به کار رفته و بیانگر «امر» اوست که از اراده اش نشأت می گیرد و بخشی از آن اوامر، به سنّت های الهی باز می گردد. در یک آیه نیز «کلمه»، به کافران نسبت داده شده است و بیانگر عقیده آنهاست که عملی را در پی دارد؛ بدین ترتیب «کلمه» در قرآن کریم، قولی است که هم به خداوند متعال و هم به انسان نسبت داده شده است. در بقیه آیات نیز، «کلمه» بدون انتساب به کسی، با صفات و ویژگی های مثبت و منفی متفاوتی همنشین شده است که بر اقوال اعتقادی توحیدی و غیر توحیدی مختلفی دلالت دارد.

۱۴.

کلمه از دیدگاه قرآن کریم و عهد جدید

نویسنده: احسان شکوری نژاد

منبع: اسفار سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: اسلام دین قرآن عهد جدید کلمه میسحیت

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۸۷ تعداد دانلود : ۵۲۹

واژه کلمه در قرآن کریم و عهد جدید دارای مفاهیم گوناگونی است که مهم ترین مفهوم آن توصیف چگونگی ولادت عیسی(ع) است. آفرینش عیسی(ع) در قرآن کریم به صورت یک معجزه منحصر به فرد بیان گردیده، و خلقت وی در انجیل یوحنا نیز جنبه الوهی به خود می گیرد. بدین لحاظ، معنی و مفهوم این واژه همواره توسط مفسران اسلامی مورد پژوهش قرار گرفته، و آباء نخستین کلیسا نیز درباره آن با چالش های فراوانی مواجهه بودند. به طوری که مسلمانان، عیسی(ع) را هم چنان پیامبر الهی دارای رسالت می دانند، درحالی که مسیحیان وی را تجسد خداوند بر روی زمین می پندارند. این گفتار کوشش بر این دارد با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی و مطالعه آثار، آراء و افکار این اندیشمندان به بررسی این دو نگاه کاملاً متفاوت بپردازد. هرچند نمی توان میان این دو دیدگاه به تطابق و سازگاری چندانی دست یافت، باوجود این می توان با مطالعه دقیق و محققانه این دو کتاب آسمانی به دور از هر گونه تعصب و جدل، به یک نگاه همدلانه در راستای همزیستی مسالمت آمیز میان پیروان این ادیان دست یازید.

۱۵.

واکاوی چند کهن الگو در آثار ابوتراب خسروی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم شریف نسب نیره سلیمی

منبع: ادبیات پارسی معاصر سال پنجم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)

کلیدواژه‌ها: اسطوره کهن الگو ماه کلمه سِرو ابوتراب خسروی مار تاک کاج

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی رویکردهای نقد ادبی نقد روانشناختی نقد کهن الگویی

تعداد بازدید : ۱۷۶۰ تعداد دانلود : ۱۲۰۲

کهن الگوها (به زعم یونگ) عناصرِ ساختاریِ اسطوره سازی هستند که همواره در روانِ ناهشیار بشر وجود دارند و زمینه ای برای نشان دادنِ واکنش های مشابه به محرک های معیّن اند. حضور کهن الگو در هر متن ادبی، به نوعی سبب دسترس پذیرشدنِ پنداره های ازلی به شیوه ای هنرمندانه می شود. ابوتراب خسروی از نویسندگانی است که در آثارش توجه زیادی به اساطیر و کهن الگوها دارد و تکرار مضامین اسطوره ای در داستان هایش از ویژگی های سبکی قلم اوست؛ چنان که در سه مجموعه داستان کوتاه (هاویه، دیوان سومنات، و کتاب ویران) و دو رمانش (اسفار کاتبان و رود راوی) برخی از این نمادها را با بسامد بالا به کار گرفته است. با توجه به ویژگی های قلم خسروی، که او را در جرگة نویسندگان مدرن و پسامدرن امروزِ ایران زمین قرار داده است، بررسی این نماد ها می تواند پرده های بیش تری را از پیش چشم مخاطبان او کنار زند؛ زیرا این نمادهای اسطوره ای به داستان های خسروی ژرفای معنایی بخشیده است. در این مقاله نمادهای اسطوره ای کلمه، درختان همیشه سبز (سرو و کاج) و تاک، و ماه و مار (به شیوة تحلیلی توصیفی) بررسی شده و از باب نمونه، تمام داستان «ماه و مار» خوانش کهن الگویی شده است. نتایج این بررسی نشان می دهد این نمادها نه فقط در چهارچوب معنای ایرانیِ اسطوره ایِ خود، بلکه در معنای جهان شمول کهن الگویی به کار گرفته شده و در متن داستان ها خوش نشسته اند.

۱۶.

زبان رمز در آثار حلاج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: آرزو ابراهیمی دینانی محمدکاظم یوسف پور

منبع: پژوهش های ادب عرفانی (گوهر گویا) سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۳۱)

کلیدواژه‌ها: تجربه رمز کلمه حلاج

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۷۸ تعداد دانلود : ۸۱۹

زبان از مهم ترین ویژگی های بیانگر باورهای عارف است و به همین سبب اهمیت ویژه ای دارد. حلاج از عرفایی است که رمزهای زبانی آثار و سخنان او، زبان وی را از زبان معمول متمایز می کند. دستیابی به رویکردهای فکری و تجربیات او مرهون تحلیل و تفسیر این رمزها است. این نوشتار پس از توضیح رمز و رابطة مستقیم آن با تجربة عرفانی و تبیین دیدگاه حلاج دربارة زبان رمزی، رموز زبانی حلاج را در سه بخش حروف، کلمات و تصاویر، با روش توصیفی تحلیلی بررسی می کند. در این مقاله نقش رمز در زبان حلاج، ارتباط زبان رمزی حلاج با تجربه های روحانی او و نقش آن در شناخت تجربه ها و باورهای وی بررسی می شود. با توجه به تفاوت ظریف شطح و رمز، کشف رموز زبان حلاج، می تواند نوع تجارب و حقیقت باورهای او را آشکار کند. رمز و شطح، اصلی ترین و پراهمیت ترین بخش سخنان حلاج است و در زبان او بسیار به شطحیات توجه شده است؛ به همین سبب بررسی و تحلیل انواع رمز در سخنان او ضرورت دارد.

۱۷.

ویژگی های روان سنجی ابزارهای فراخنای عدد، کلمه و ناکلمه و مقایسه آن ها در سنجش حافظه کاری کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: وحید نجاتی فرشید علیپور

منبع: روانشناسی کاربردی سال ۱۰ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۳۷) 73-88

کلیدواژه‌ها: آزمون حافظه کاری عدد فراخنا کلمه ناکلمه

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی

تعداد بازدید : ۴۷۰ تعداد دانلود : ۳۹۱

هدف: هدف پژوهش تعیین میزان حساسیت آزمون های فراخنای عدد، کلمه و ناکلمه در سنجش حافظه کاری کودکان و ویژگی های روان سنجی این سه آزمون بود. روش: روش پژوهش پس رویدادی و جامعه آماری تمامی دانش آموزان مدارس ابتدایی منطقه یک تهران به تعداد ۸۳۳۴۵ نفر بود، که از میان آن ها با روش نمونه گیری هدف مند، تعداد ۱۷۸ دانش آموز دختر و پسر مدارس مقطع ابتدایی منطقه یک شهر تهران شامل مدارس فرزندان ایران زمین، فرزانه ۲، عدالت ۱ و ضحی در نیم سال دوم تحصیلی 94-1393 با لحاظ کردن ملاک های ورود و خروج پژوهش شامل عدم مصرف داروهای روان پزشکی، عدم بیماری جسمانی و رضایت آگاهانه جهت شرکت در پژوهش انتخاب شد. ابزار پژوهش آزمون فراخنای عدد گاترکول و پیکرینگ (۲۰۰۰)، آزمون کلمه مارکنی، اوت، پسنتی، راتی و تاولا ( ۱۹۹۳) و آزمون ناکلمه گاترکول، ویلز، بدلی و امسیل (۱۹۹۴) بود. داده ها با استفاده از تحلیل تشخیص و تحلیل واریانس چندمتغیره تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که آزمون فراخنای ناکلمه بیش ترین همبستگی را با تابع تشخیصی، و نیز توانایی بهتری برای تشخیص راست برتری دارد (۳۱/۱۴ =F، ۰۰۹/0P < )؛ و آزمون فراخنای ناکلمه نیز حساسیت روان سنجی مناسبی در سنجش حافظه کاری کودکان به موازات افزایش سن دارد (36/22 =F، ۰۰۶/0P<). نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش آزمون فراخنای ناکلمه نسبت به آزمون های فراخنای کلمه و عدد ویژگی های روان سنجی بهتری دارد؛ و می توان از این آزمون در موقعیت های پژوهشی و بالینی استفاده کرد.

۱۸.

تحلیل باستان شناسی سیر تحول واژگان تاریخ و آرکیولوژی در جوامع آسیای غربی و یونان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اکبر پورفرج

منبع: جامعه شناسی تاریخی سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 134-154

کلیدواژه‌ها: ریشه شناسی واژه کلمه تاریخ آرکیولوژی اوروک

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی تاریخی

تعداد بازدید : ۴۹۹ تعداد دانلود : ۶۵۲

زبان همواره به عنوان پدیده ای مهم در حوزه علوم انسانی مطرح بوده و خود بخشی از تحقیقات علوم اجتماعی و انسانی مانند جامعه شناسی، انسان شناسی، زبان شناسی، تاریخ و باستان شناسی قرار گرفته است. تحقیقاتی در مورد ریشه شناسی و چگونگی ظهور کلمه «تاریخ» در منابع و متون تاریخی آسیای غربی و یونان انجام گرفته است. از آن جائی که کلمه آرکیولوژی یونانی با کلمه تاریخ شباهت ساختاری دارد، موجب ایجاد فرضیه هایی در این زمینه شده است. برخی ریشه این کلمات را در زبان های سامی و برخی دیگر در زبان های ایرانی و یونانی بیان کرده اند، ولی همه محققین در مورد منشاء اصلی آنها ابراز تردید کرده اند. این تحقیق با تکیه بر بستر تاریخی واژه تاریخ به خصوص در جوامع سومر و عیلام، منشاء این واژه را در شهر اوروک و حوادث اجتماعی- سیاسی آن جستجو کرده و آن را با ارخ یادشده در تورات مطابقت داده است. براساس یافته های تحقیق، نه تنها واژه یادشده بلکه کلیت و شاکله میراث تمدنی سومر و عیلام در جوامع ایرانی از طریق هخامنشیان، در جوامع عرب زبان از طریق اکدها، و در جوامع یونانی از طریق اسکندر و سلوکیان حفاظت شده و تا به امروز دوام آورده است.

۱۹.

بررسی تطبیقی لوگوس در مسیحیت و کلمه در قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علیرضا فرهنگ قهفرخی سعید بینای مطلق

منبع: معرفت ادیان سال دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلیدواژه‌ها: لوگوس کلمه قرآن مسیح روح القدس

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی

تعداد بازدید : ۶۷۷ تعداد دانلود : ۴۴۰

در اسلام و مسیحیت، مفاهیم و اصطلاحات کتاب مقدسی و الهیاتی مشابهی وجود دارد که انطباق معنایی آنها نیازمند بررسی است. اصطلاح لوگوس در مسیحیت و تعبیر کلمه در قرآن، از جمله اصطلاحاتی اند که با توجه به پیشینه فلسفی و کاربرد الهیاتی لوگوس، در ابتدا به نظر می رسد معنای مشترکی ندارند؛ در حالی که با رجوع به متون اولیه هر دو دین می توان نشان داد قرابت معنایی دارند؛ هرچند ممکن است دقیقاً بر هم منطبق نباشند. این بررسی تطبیقی به ما کمک خواهد کرد به فهم بیشتری از متون مقدس هر دو دین دست پیدا کنیم. هم در قرآن و هم در عهد جدید، ارتباط وثیقی بین «الکلمه» و «روح القدس» یا «الروح» وجود دارد. «روح القدس» رابطه ای دوسویه بین عالم امر الهی و عالم خلق برقرار می کند. کلیه مقدرات خلقت، در عالم امر الهی مدوّن می شوند که همگی در قالب «الکلمه» هستند و «الروح» قادر است که از یک حوزه کیهانی گذر کند و در حوزه کیهانی دیگر به واسطه کارگزاران (فرشتگان و سایر وسایط) عمل نماید.

۲۰.

نقش کلیدی کلام و زبان در بازآفرینی یک اثر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مه زاد شیخ الاسلامی

منبع: پژوهش ادبیات معاصر جهان دوره ۲۱ بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ 75 - 92

کلیدواژه‌ها: دبیات ایتالیا مهاجرت پینوکیو بازآفرینی زبان کلمه هویت

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان

تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۲۵۹

جرمیلا اُکایُوا نخستین نویسنده مهاجری است که به بازآفرینی یکی از نامی ترین آثار گنجینه ادبیات ایتالیا می-پردازد. بیش از یک قرن از نگارش ماجراهای پینوکیو توسط کارلو لورنتزینی با نام مستعار کارلو کلّودی می گذرد، اما پینوکیوی اُکایُوا بر خلاف انتظار مخاطبین کنونی ماشین انسان نمایی نیست که ما بین دنیای آدمک ها و انسان ها سردرگم باشد. بلکه همان آدمک چوبی پیشین است با یک تفاوت اساسی در ساختار: او خود رشته کلام را به دست گرفته و از منظر خود به روایت ماجرا می پردازد. تجزیه و ترکیب پی در پی واژگان، و واکاوی مفاهیم آنها و سبب-شناسی دگرگونه از جمله تحولات ساختاری و محتوایی هستند که اُکایُوا در این باز آفرینی به آن ها می پردازد. از سویی دگر گزینش این اثر برای بازنویسی بی علت نیست و سبب آن را در دوپارگی وجودی پینوکیو و تعلیق او میان دو دنیای انسان ها و آدمک های چوبی می توان بازجست. در این جستار جایگاه ویژه ای که در این بازآفرینی به زبان و کلام اختصاص داده شده است و علت گزینش این اثر برای نسخه برداری بررسی می شوند.