مطالب مرتبط با کلیدواژه

جمع


۱.

عرفان و سیاست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: قبسات ۱۳۸۱ شماره ۲۴
تعداد بازدید : ۳۶۸۰
عرفان‌ یعنی‌ خداشناسی‌ از راه‌ دل‌ و خداپرستی‌ از روی‌ محبت‌ و سیاست‌ یعنی‌ علم‌ و عمل‌ رسیدن‌ به‌ حکومت‌ و حفظ‌ آن. و حکومت‌ هم‌ عبارت‌ است‌ از تدبیر اجتماع. این‌ دو، اگرچه‌ در نظر اول‌ با یک‌دیگر بی‌ارتباط‌ می‌نمایند، در واقع‌ با هم‌ نسبت‌ دارند و بر هم‌ تأثیر می‌نهند. این‌ تأثیر در بعضی‌ جهات‌ متقابل، و در برخی‌ دیگر یک‌طرفه، و نیز هم‌ مثبت‌ و هم‌ منفی‌ است. و همة‌ این‌ها در این‌ مقاله‌ در سه‌ نسبت‌ حفاظت، تکمیل‌کنندگی‌ و بازدارندگی، جمع‌ و مورد بحث‌ واقع‌ شده‌ است.
۲.

اسقاط تکلیف در عرفان اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۰ شماره ۱۶۰

کلیدواژه‌ها: فنا جمع اسقاط تکلیف فرق بعدالجمع فرق سکر صحو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۶۲ تعداد دانلود : ۱۰۵۹
برای عارفان درمراحل سلوک ‘ مقامات و احوالی پیش می آید که تنها برای کسانی قابل فهم است که آن مراحل را طی کرده باشند . زیرا عرفان مانند هر علمی دیگر علاوه بر موضوع و مسائل خاص خود به روح لطیف و ذوق ظریف و عشق عفیف نیز نیاز دارد ‘ تا قابل فهم و درک شود . اما برای غیر عارف اگر بخواهد از راه مطالعه آن مسائل را بفهمد ناچار است آن مقدمات و مسائل را بداند . به این خاطر به بحث ((صحو))‘((سکر))‘((جمع))‘((فرق))‘و((وقت)) پرداخته شد و ((فرق)) مقام بندگی نامیده شد . در این مقام عارف بخود قائم است و بر عبادات و تکلیف واقف است . و ((سکر)) مردن جنبه بشری است که در آن نور حقیقت برعقل و بصیرت غلبه می کند و در ((جمع)) حق بدون خلق مشاهده می شود. و رنگ و تعدد به کنار می رود و حتی اظهار عبادت نوعی شرک و نگرش به عبادتگر است . و آنگاه در مقام ((فرق بعدالجمع)) اگر جذبه انوار الهی سالک را فرا گیرد ‘ شوریده و آشفته میگردد و برمقتضای ((وقت )) خود عمل می کند و تکلیف همان عمل کردن به مقتضا ی وقت است و نسبت به تکلیف ظاهر ‘ غیر مکلف است .زیرا که تکلیف به کسی تعلق می گیرد که از تکلیف آگاه باشد .
۳.

بررسی و نقد اسناد مصحف امام علی (ع) در منابع فریقین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مقالات و بررسی ها ۱۳۷۹ شماره ۶۸

کلیدواژه‌ها: شاهد تأویل جمع مصحف تنزیل حدیث منقطع موقوف شاد متابع ثقلین

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام کلیات کتابشناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن علوم قرآنی قرائت تاریخ قرائت
تعداد بازدید : ۱۶۷۷ تعداد دانلود : ۹۰۰
مقاله حاضر به بررسی صحت و سقم أسانید و مضامین گزارشها درباره مصحف امام علی (ع) می پردازد. مصحفی که پس از وفات رسول خدا (ص) به وسیله امام علی (ع) گرد آمده است. جهت گیری اصلی این پژوهش، بررسی و نقد دیدگاه برخی از اهل سنت در انکار چنین مصحفی است، این دیدگاه دستمایة داوری گروهی دیگر از اهل سنت (از تیرة وهابیان) در اتهام شیعه به تحریفیه قرآن می باشد. چنین رویکردی اهمیت پرداختن به این موضوع را نشان می دهد
۴.

مقوله جمع در ترکیب های اضافی و وصفی عربی و فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مقالات و بررسی ها ۱۳۸۲ شماره ۷۴

کلیدواژه‌ها: جمع مفرد واژه مرکب ترکیب اضافی ترکیب وصفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۱۸ تعداد دانلود : ۱۵۲۵
در هر دو زبان عربی و فارسی شماری از ترکیب های وصفی و اضافی هست که از لحاظ دستوری و معنایی یک واحد دستوری و یک گونه معنایی به شمار می روند شیوه جمع بستن این ترکیب ها موضوعی است که درکتابهای دستور فارسی و صرف و نحو عربی به ویژه در کتابها با تکیه بر زبان عربی راههای جمع بستن آنها را نیز از هم تفکیک کنیم
۵.

عشق عالم سوز(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: ادبیات فارسی دانشگاه آزاد مشهد پاییز ۱۳۸۸ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: عشق جمع تجلی می عرفا ابن فارض

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات تطبیقی تطبیق ادبیات فارسی و ادبیات عرب
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه عرفان و تصوف در ادبیات بررسی مفاهیم عرفانی و اصطلاحات تصوف در ادبیات
تعداد بازدید : ۱۳۸۱ تعداد دانلود : ۶۷۷
ابن فارض از یکسو قدرت و استعداد شاعری را به کمال داراست و از سوی دیگر احساس و ادراک دینی و عرفانی او، در غایت علو و کمال است. وجود این دو امتیاز برجسته موجب شده است که او لوای شعر روزگار خود را در دوره فترت ادبی بعد ازجنگ های صلیبی بر دوش گیرد و بر فراز قله صوفیانه عرب بایستد که دو قصیده تائیه کبری و خمریه او، گلستان عشق الهی را بارور ساخته، گرچه حبابن فارض، نمودار عاطفه نفسانی ذاتی است ولی در ضمن شامل بسیاری از معانی لطیف صوفیانه ای است که، به رنگ فلسفی آراسته شده.ابن فارض مانند ابن عربی، جلال الدین رومی، عطار و ...تنظیم کننده بی همتای موسیقی افلاک و بیان کننده اسرار الهی است، برای اتصال به منشا هستی مطلق، طریق عرفان اسلامی را که جنبه پویا و مثبت دارد، برگزیده و مراحل سیر و سلوک را طی نموده و به سبب طاعت و عبادت آشکار و پنهان، قلبی و روحی و جسمی، مجذوب حق شده و با کشف و شهود و اشراق، به حقایق دست یافته، به همین دلیل «وحدت و معرفت، اصل خلقت، جوهر شرایع و ادیان» مذهب اوست. در این مقاله جهان بینی و راه و رسم و طریقت وی با عارفان و صوفیان روشن بین زبان و ادب فارسی که تحت تاثیر علوم و معارف اسلامی و قرآن و احادیث، شاهکارهای ادبی و عرفانی خلق نموده اند، مورد مقایسه وتطبیق قرار گرفته است.
۶.

تفسیر حکمی معیت حق تعالی با جهان هستی در کتاب و سنت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش نامه قرآن و حدیث بهار و تابستان ۱۳۸۸ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: جمع فرق وحدت حقیقی وحدت عددی معیت حق تعالی معیت قیومیه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی
تعداد بازدید : ۱۷۷۴ تعداد دانلود : ۸۹۰
از جمله مباحث بحث انگیز در حکمت، کلام و عرفان اسلامی بحث معیت حق تعالی درجهان هستی است که در آیات متعدد در قرآن و در روایات با تعابیر گوناگون مطرح شده است. هر علّتی ضرورتاً با معلول خود در ارتباط است و معلول نمیتواند آنی از علت تامة مطلقة خود منفک باشد. این امر حکماء، متکلمان و عرفا را بر آن داشته تا سعی کنند به گونه ای توجیهاتی را ارائه دهند که تعابیر آنها با توحید حقیقی و به عبارتی با وحدت حقة حقیقیة حق تعالی و نیز با عوالم کثرت جهان هستی منافات نداشته باشد و به نوعی بتوانند خود را از قرارگرفتن در ورطة تشبیه و تنزیه نجات دهند. تصور ما این است که بدون مبانی حکمی نمیتوان در تفسیر این نوع مباحث در آیات و روایات توجیهی منطقی و قابل قبولی ارائه داد، چرا که این گونه آیات که به ویژه به مباحث تکوینی میپردازد، به مبانی حکمی و جهان بینی برگرفته از خود قرآن و روایات نیاز دارد. بر این اساس، این مقاله ابتدا به اقسام وحدت و سپس به انواع معیت و سرانجام، با اتکاء به خود آیات قرآنی و روایات معصومین(ع) به تحلیل حکمی موضوع معیت در عین وحدت و راه حل آن میپردازد.
۷.

بررسی مفهوم جماعت بر اساس نظریه کمونیتاریانیسم

نویسنده:
منبع: علوم خبری سال چهارم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱۷

کلیدواژه‌ها: لیبرالیسم جمع نظریه سوسیالیسم مسائل اجتماعی فرد کمونیتاریانیسم

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات گروه های ویژه نظریه های ارتباطی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : ۱۴۷۸ تعداد دانلود : ۱۴۰۴
تأکید همزمان بر فرد - جامعه، جمع – فرد و سنت – عقلانیت رویکرد کمونیتاریانیسم را متفاوت از رویکرد لیبرالیسم و سوسیالیسم کرده است.رویکرد لیبرالیسم بر فردگرایی تمرکز دارد و رویکرد سوسیالیستی برجمع گرایی، اما رویکرد کمونیتاریانیسم به عنوان راه سوم به دنبال رفع افراط و تفریط دو رویکرد مذکور است. با توجه به این که جامعه ما درگیر مسائل و بحران هایی از جمله نقصان در همبستگی اجتماعی و بحران هویت، بروز شکاف های بالقوه و بالفعل متعدد، در معرض تهدید بودن فرد، خانواده، افول سرمایه اجتماعی و ... است، رویکرد کمونیتاریانیسم با تأکید بر عملکرد متوازن و متعادل در مسائل اجتماعی و ساختاری جامعه از ظرفیت و توانایی لازم جهت بهبود مسائل ذکر شده و بازتعریف مفهوم جماعت برخوردار می باشد. لذا در این مقاله نظریات لیبرالیسم و سوسیالیسم معرفی و نقد گردیده و در نهایت نظریه کمونیتاریانیسم و نقش آن در جامعه ایران مورد بررسی قرار می گیرد.
۸.

بررسی آراء اصولیین در قاعده جمع

نویسنده:
منبع: تأمل سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۵ 59 - 74

کلیدواژه‌ها: تعارض جمع اولویت طرح دلیل لفظی تعادل تراجیح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۱ تعداد دانلود : ۲۱۱۸
یکی از مهمترین مباحث اصول فقه، مبحث تعارض ادله است که در منابع اصولی، همواره بابی به آن اختصاص داده شده و از جمله مباحث آن چگونگی جمع است که تحلیل و برداشت درست از این مبحث، ضامن اجرای صحیح دستورات شارع مقدس است. قاعده جمع، بین دلالت دو دلیلی مطرح است که شرایط حجیت در هر دو (از نظر سند و دلالت) کامل باشد و در نگاه اول میان آن ها تعارض مشاهده شود، براساس این قاعده، جمع کردن بین آنها بهتر از طرحشان است. به طور معمول بحث در این قاعده در دو مقام است. 1- مراد از جمع چه نوع جمعی است. 2- ادله آن کدام است؟ یکی از انواع جمع، جمع تبرعی است و مراد از آن رفع تنافى بین دو دلیل یا چند دلیل متعارض بدون شاهد و قرینه اى بر آن. قاعده جمع شامل جمع تبرعی نمی شود؛ به دلیل آنکه این نوع جمع به تأویل کیفی برمی گردد و دلیلی بر اعتبار این جمع وجود ندارد و گرنه موردی برای تعارض دو دلیل باقی نمی ماند. جمع عملی به معنای عمل به مفاد دو یا چند دلیل متعارض به صورت تبعیض در امتثال است.  این جمع نیز خارج از این قاعده است؛ زیرا مستلزم مخالفت قطعیه عملیه با هر دو دلیل است و موجب هرج و مرج در فقه می شود. بنابراین قدر متیقن از این قاعده، جمع عرفى است، جمع عرفی، جمعی است که مطابق قواعد زبانی و مورد قبول اهل لسان و عرف می باشد و  برای اثبات آن از کتاب، سنت، عقل، اجماع وسیره عقلا استدلال شده است.  
۹.

جمع ضمانت اجراهای اصلی تخلف از اجرای قرارداد در فقه امامیه، حقوق ایران و انگلستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجلس و راهبرد سال بیست و چهارم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۹۲ 337 - 362
تعداد بازدید : ۵۸۸ تعداد دانلود : ۵۶۳
اجرای عین تعهد، مسئولیت قراردادی و فسخ ابزارهای اصلی هستند که نظام های حقوقی در صورت تخلف از اجرای تعهدات قراردادی برای حمایت از حقوق متعهدله قراردادی و جبران آثار تخلف از قرارداد مقرر کرده اند. این ابزارها در حقوق انگلستان به جبران های نقض قرارداد و در حقوق ایران به ضمانت اجراهای تخلف از اجرای قرارداد معروف هستند و متعهدله ممکن است به صورت فردی یا جمعی آنها را مطالبه کند. قابلیت جمع این ضمانت اجراها در فقه امامیه و قوانین ایران مورد تصریح قرار نگرفته و ظاهراً در قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان مصوب 1388جمع فسخ و خسارت ردشده ولی در سایر نظام های حقوقی به ویژه حقوق انگلستان مشروط به سازگاری و عدم جبران مضاعف صراحتاً قبول شده است. امری که با توجه به مبانی فقهی و حقوقی در حقوق ایران و با توجه به ملاک ماده (386) قانون مدنی و مواد (6 و 8) قانون پیش فروش ساختمان مصوب 1389 قابل توجیه است.
۱۰.

We other Spartans: Orientalism, Occidentalism and the enemy “other” Ancient Greece and contemporary wars(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۳ بهار ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 39 - 61

کلیدواژه‌ها: مسلمانان شرق شناسی دیگر فراسوی جمع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶ تعداد دانلود : ۱۵۸
The article deals with enemy images in east and west and their historical invention. Connecting the reader to current controversies about “Muslim bans”, the article guides the reader through the nexus of power and knowledge with a particular emphasis on the discourse of Orientalism and Occidentalism.This type of discourse is retroactive, not only because of its ideological content;, it is in fact and quite directly retroactive. Above everything else, the idea that there are essential, unbridgeable differences between cultures and by extension human beings is simply false. This urge to identify us in strict opposition to others has to be resisted, firstly because it is a false polarisation and secondly because it negates the prospect of dialogue and sustainable peace. 
۱۱.

رهاورد جامعه شناس مسلمان در تنقیح دوگانه ساختار و عاملیت: بررسی موردی سه نظریه

نویسنده:
منبع: تحقیقات بنیادین علوم انسانی سال چهارم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۰) 93-118
تعداد بازدید : ۴۳۱ تعداد دانلود : ۷۰۰
«ساختار و عاملیت» ازمهم ترین مباحث نظری و بنیادی موجود در جامعه شناسی معاصر است. ساختار و عاملیت هریک دارای ویژگی های مخصوص به خود هستند.ضرورت توجه به این دو عنصر در تبیین پدیده های اجتماعی، منجر به پدیدآمدن نظریات متنوعی شده است که هریک ازطریق فرایند متفاوتی، سعی در حفظ اصالت یکی، یا توأمان این دو در یک نظریه اجتماعی دارند. این مقاله با استفاده از روش مقایسه ای، درصدد کشف عناصر مشترک و متمایز موجود در سه نظریه مربوط به تبیین مسئله «رابطه ساختار و عاملیت» است. سه نظریه ای که می خواهند به این دو، توأمان توجه کنند. نظریات مورد بررسی، نظریه «ساختاربندی گیدنز»، نظریه«تکوین آرچر» و نظریه «اصالت فرد جمع رابطه زاهد» هستند. در این بین، نظریه زاهد تبیین جامع تری از نوع رابطه ساختار و عاملیت ارائه داده است. نتیجه ای که از مقایسه بین این نظریات حاصل می شود این است که سازوکار و مکانیسم ارتباطی بین ساختار و عاملیت، با استنادات دینی موجود در نظریه زاهد به عنوان یک جامعه شناس مسلمان قادر است نشان دهد که عاملیت چگونه با ساختار ارتباط می یابد و ساختار چگونه با عاملیت مرتبط می شود.
۱۲.

اصول و فنون جمع و دفع تعارض قوانین

نویسنده:
منبع: مطالعات فقه و اصول دوره دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 93 - 70

کلیدواژه‌ها: تعارض جمع طرد اصول فنون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۳ تعداد دانلود : ۳۱۲
چنان چه قانونگذار در موضوع واحد دو حکم متفاوت صادر نماید، به گونه ای که هر یک از آنها دیگری را نفی کند، تعارض دو حکم قانونی محقق است. وقوع تعارض در مفاد قوانین موجب دشواری در اجرای آنها می شود. از سویی، اجرای احکام متعدد برموضوع واحد، عقلاً محال و ممتنع است. از سوی دیگر، عقیده به تخصیص یا نسخ ضمنی یکی از دو قانون معارض، نه تنها به اجرای ناقص قوانین می انجامد، بلکه موجب انتساب تناقض گویی به قانون گذار نیز می شود. از این رو، در همه نظام های حقوقی جمع و اجرای کامل قوانین در اولویت قرار دارد(اَلجمعُ مَهما اَمکَن اَولی مِنَ الطَّرح) و رسالت اصلی دادگاه ها محسوب است. برخلاف آنچه شهرت یافته است، قاعده جمع و اصل عدم نسخ، در اصل عملی و اثباتی استصحاب ریشه ندارد. بلکه این قاعده در نظام حقوق موضوعه بر اندیشه حاکمیت قانون و اصل تفکیک قوا استوار است. دادرس فقط مجری قانون است؛ او اقتدار وضع یا نسخ قانون را ندارد به علاوه، از کنار گذاشتن قانون و استنکاف از اجرای آن ممنوع است. در نظام فقهی نیز، تشریع و الغای احکام فقط در شأن شارع مقدس است و مجتهد یا قاضی صلاحیت مخالفت با حکم شرع و اختیار طرد آن را ندارد. مبنای قاعده جمع و دلیل برتری آن بر نسخ و تخصیص قانون در همین نکته نهفته است.
۱۳.

کاربرد جمع در زبان عربی و فارسی دری

نویسنده:
منبع: پژوهش ملل دی ۱۴۰۰ شماره ۷۱ 124-147
تعداد بازدید : ۲۷۹ تعداد دانلود : ۲۰۳
جمع در زبان عربی، کاربردهای ویژه و خصوصیات مختص به خود را داراست. مانع اصلی یادگیری، عدم توانایی دانش آموزان و عدم توانایی در درک و تعمیم مفاهیم و خلط مبحث با مباحث دیگر می باشد. جمع در دستور زبان های عربی و فارسی دری از جمله مباحثی است که مورد توجه نویسنده های فراوان در فراوردهای ذهنی شان قرار گرفته است، هدف از این تحقیق به تصویر کشیدن جمع و انواع آن در دو زبان عربی و فارسی دری است، در این نوشته در پی تسهیل امر آموزش جمع و انواع آن و راه های تشخیص جمع زبان عربی در دستور زبان فارسی و کاربرد آن تلاش شده است، در این پژوهش بیشتر بالای طرز جمع بندی اسم های عربی و شروط آن که از کدام نوع اسم و صفت می توان جمع بست بحث شده است، و همچنان جمع های عربی در زبان فارسی به همانگونه که در زبان عربی کاربرد دارد استعمال می شود مورد بررسی قرار گرفته، و یا هم پسوندهای جمعی زبان فارسی دری که در روند جمع سازی از آن استفاده می شوند و هم من حیث علامه جمع فارسی شناخته می شود در دستور زبان فارسی مورد بحث قرار گرفته است؛ این پژوهش نتایج ذیل را بگونه فشرده در بردارد، انواع جمع و طرز جمع بندی با شروط آن در زبان عربی. پسوندهای جمعی با طرز جمع بندی، جمع های عربی در زبان فارسی و جمع ترکیب های اضافی و وصفی در زبان فارسی مورد کاوش قرار گرفته است.
۱۴.

جمع همراهی در زبان های ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره شانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۲ 49-60

کلیدواژه‌ها: جمع جمع همراهی جان داری زبان های ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۲ تعداد دانلود : ۱۵۵
جمع همراهی ناظر بر یک اسم (با مصداق انسانی) به همراه یک فرد یا چند فرد دیگر است. جمع همراهی مجموعه ای را می سازد که اعضای آن همگون نیستند و با یکدیگر تفاوت هایی دارند. این نکته مهم، جمع همراهی را از جمع معمولی متمایز می سازد. در زبان های جهان جمع همراهی با امکانات ترکیبی و تحلیلیِ مختلفی بیان می شود. هدف ما در این مقاله استخراج و توصیف این امکانات در منتخبی از زبان های ایرانی است. جمع همراهی بیشتر در زبان گفتار کاربرد دارد و کمتر به زبان نوشتار راه یافته است، بنابراین در متون رسمی کمتر منعکس شده است. به همین دلیل، داده های این تحقیق به صورت میدانی و ازطریق شبکه های اجتماعی با پرسش از گویشوران بومی استخراج شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که در زبان های ایرانی از شش روش مختلف برای بیان جمع همراهی استفاده می شود. در بعضی از زبان های ایرانی از دو روش جایگزین یا تکمیلی برای بیان جمع همراهی استفاده شده است و گزینش هریک از دو روش گاهی به خصوصیات ذاتی اسم مورد نظر و گاهی به دیدگاه ارزشی گوینده نسبت به مجموعه مورد نظر بستگی دارد.
۱۵.

نگاهی به مفهوم تئوریک "جموع ناقصه" در رسالات موسیقایی مکتب منتظمیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای نمایشی و موسیقی سال ۱۶ پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴۳ 47 - 54

کلیدواژه‌ها: جمع جموع ناقصه رسالات قدیم موسیقی مد مکتب منتظمیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۱۰۰
گستره های نغمگی(به عنوان یکی از ارکان اساسی ساختار مُد) در موسیقی قدیم ایران انواع و تعاریف متعددی دارند. گونه هایی چون جمع، جنس، بحر، ذوالاربع، ذوالخمس و ... از انواع سلول های نغمگی مندرج در رسالات موسیقی حوزه ی اسلامی اند. تعیین نقش درون ساختاری ِ نغمات، سیرملودیک خاص و برخی عوامل دیگر، تبدیل هر سلول نغمگی- از جمله سلول های مذکور- به یک فضای صوتی- موسیقایی متعین (مد)، با تأثیر زیباشناختی خاص را ممکن می سازد. نوشتار حاضر تعدادی از این مفاهیم و مصادیق آنها را در موسیقی قدیم و امروز ایران بررسی می کند. یکی از مهم ترین سلول های نغمگی مطروح در رسالات قدیم موسیقی"جمع" است. این مقاله می کوشد تعاریف مهم-ترین رسالات مکتب منتظمیه بغداد و شاخه فارسی زبان آن و همچنین وجوه تمایز تعاریف این مکتب و مکتب اسکولاستیک بغداد (مهم ترین مکتب تئوریک پیش از منتظمیه) در مورد مفهوم "جمع" و "جموع ناقصه" را بررسی کند و نشان دهد در میان تعاریفی که موسیقی دانان مکتب منتطمیه از سلول های نغمگی ارائه داده اند، بیش از هر مفهوم دیگری، تعریف مفهوم "جمع" است که معنای تئوریک"مد"یا "سلول مدال" را در ذهن متبادر می کند.
۱۶.

سه نظریه فقهی در مبنای مشروعیت دولت در فقه سیاسی شیعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال سیزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۴۳)
تعداد بازدید : ۱۸۱
با پذیرش ضرورت تشکیل دولت اسلامی، بحث از چگونگی حجیت و مشروعیت دینی آن نیز اجتناب ناپذیر می شود؛ در میان صاحبنظران و علمای دین، دیدگاه های مختلفی در مبنای مشروعیت دینی دولت به معنی نظام سیاسی مطرح است. در میان اهل سنت، نظریه های مختلفی همچون: «قهر و غلبه»، «استخلاف»، «میراث» و «اجماع» به عنوان اصلی ترین نظریه ها در تبیین مبنای مشروعیت نظام اسلامی مطرح هستند و در میان علمای شیعه نیز سه نظریه اصلی و مهم «انتصابی محض»)الهی) «انتخابی وکالتی»(مردمی) و «جمع»(الهی- مردمی) در مبنای مشروعیت فقهی نظام سیاسی مطرح می باشد. سؤال اصلی این پژوهش این است که وجه تمایز و دلایل فقهی این سه دیدگاه متفاوت در میان علمای شیعه چیست. در واقع، هر کدام از این دیدگاه ها چه مبنایی را برای مشروعیت دینی دولت به رسمیت می شناسند و چرا. در واقع اهمیت این پژوهش از این باب است که مشروعیت دینی اصلی ترین سرمایه اجتماعی نظام های دینی در بقا و کارآمدی آنان است که بدون تامین آن، حیات و ثبات این نظام ها با تهدید جدی مواجه می شود. ما در این نوشتار در پی تبیین و بررسی این سه نظریه شیعی از جهت ادله فقهی آنها هستیم.
۱۷.

مطابقه فعل و فاعل در دو زبان فارسی و انگلیسی

نویسنده:
منبع: ادبیات تطبیقی جیرفت تابستان ۱۳۸۷ شماره ۶ 101 - 130

کلیدواژه‌ها: مطابقه شناسه شخص شمار گروه اسمی نهاد فعل مفرد جمع اسم هسته گروه اسمی شمارش پذیر شمارش ناپذیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲ تعداد دانلود : ۱۰۹
یکی از مواردی که به هنگام نوشتن، احتمال وقوع اشتباه یا خطا در آن بسیار است - به ویژه در زبان فارسی - مطابقه فعل و فاعل است. در این مقاله سعی شده است این مقوله با نگاهی تطبیقی در دو زبان فارسی وانگلیسی، و بیشتر از زاویه ویرایش، بررسی شود. 
۱۸.

دربارۀ شمار اسم در بادرودی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال ۱۶ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۳۰) 25 - 38

کلیدواژه‌ها: شمار جمع اسم بادرودی زبان های ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۵۶
 در زبان های ایرانی غربی نو شمار جمع در اسم یک مقوله اجباری است و با روش های ساختواژی یعنی افزودن پسوند جمع ساز یا پایانه صرفی به اسم نشان داده می شود و در کنار آن از مطابقه فعلی هم برای نشانه گذاری شمار جمع استفاده می شود. بادرودی از زبان های مرکزی ایران نمونه خاصی است که در آن نه تنها شمار جمع اسم اجباری نیست، بلکه علاوه بر پسوند جمع ساز و مطابقه فعلی روش های دیگری را برای نشانه گذاری جمع به کار می برد. در بادرودی شمار جمع در اسم گاهی با پسوند –u  نشان داده شود؛ اما بیشتر از مطابقه فعلی و مطابقه ضمیری برای نشانه گذاری جمع استفاده می شود. در این میان مضاعف سازی ستاک اسم  نیز روشی است که دست کم درباره اسم های جاندار استفاده می شود. بررسی های این مقاله نشان می دهد در تمام روش هایی که شمار اسم نشانه گذاری می شود، مطابقه فعلی همیشه وجود دارد؛ اما استفاده از پسوند جمع ساز، مطابقه ضمیری و مضاعف سازی اختیاری است. مواردی هم وجود دارد که اسم با هیچ روشی نشانه گذاری نمی شود، که نشان می دهد تمایز شمار در بادرودی مقوله ای اجباری نیست