درخت حوزه‌های تخصصی

مطالعات زنان

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آسیب شناسی مسایل زنان آموزش زنان اخبار مطالعات زنان حقوق زن زن در سطح ملی و جهانی زن در اسلام زن در تاریخ، مکاتب و جنبش ها زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن و اقتصاد زن، اجتماع و خانواده زن، اقوام و ادیان زن، تفریحات و سلامت نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۸۱ تا ۹۰۰ مورد از کل ۶٬۰۰۰ مورد.
۸۸۱.

تدوین برنامه اسلامی غنی سازی صمیمیت زناشویی و اثربخشی آن بر صمیمیت و رضامندی زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال نهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۳ 9 - 34

کلید واژه ها: غنی سازی صمیمیت زناشویی رضامندی زناشویی مداخله غنی سازی صمیمت زناشویی زوج درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۵ تعداد دانلود : ۱۹۲
پژوهش حاضر با هدف تدوین برنامه غنی سازی صمیمیت زناشویی با رویکرد اسلامی و اثربخشی آن بر دو متغیر صمیمیت و رضامندی زناشویی به روش نیمه آزمایشی و طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل زوجین شهر اصفهان بودند که تعداد 32 زوج با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های پژوهش گمارده شدند. گروه آزمایش به مدت هشت جلسه تحت مداخله آموزشی غنی سازی صمیمیت زناشویی با رویکرد اسلامی قرار گرفت. اطلاعات با استفاده از مقیاس صمیمیت زناشویی و رضایت زناشویی، قبل و بعد از مداخله جمع آوری شد و داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیره و آزمون تعقیبی بن فرونی تحلیل شد. نتایج نشان دهنده تأثیر معنادار برنامه اسلامی غنی سازی صمیمیت زناشویی بر متغیرهای پژوهش بود. براین اساس، مشاوران خانواده و زوج درمانگران می توانند از این برنامه در ارتقاء و غنی سازی صمیمیت زناشویی استفاده نمایند.
۸۸۲.

مقایسه اثربخشی زوج درمانی شناختی- رفتاری و آموزش مهارت های زندگی در افزایش رضایت زناشویی زوجین متقاضی طلاق سازش نیافته(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال نهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۳ 61 - 82

کلید واژه ها: زوج درمانی شناختی - رفتاری مهارت های زندگی رضایت زناشویی زوجین متقاضی طلاق زوجین سازش نیافته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۶ تعداد دانلود : ۲۵۸
پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی زوج درمانی شناختی-رفتاری و آموزش مهارت های زندگی در افزایش رضایت زناشویی زوجین متقاضی طلاق سازش نیافته به روش نیمه آزمایشی  با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل زوجین مراجعه کننده به دادگاه خانواده کرج در سال 1397 بود که تعداد 45 زوج سازش نیافته به روش هدفمند برای ورود به پژوهش انتخاب و در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند. یک گروه آزمایش برنامه زوج درمانی شناختی- رفتاری و گروه دیگر آموزش مهارت های زندگی را دریافت نمودند و گروه گواه آموزشی دریافت نکرد. اطلاعات پژوهش قبل و بعد از ارائه مداخله با استفاده از پرسش نامه دموگرافیک و پرسش نامه رضایت زناشویی از هر سه گروه جمع آوری و داده ها با روش تحلیل کوواریانس تحلیل شد. برای دستیابی به روش مؤثر در مداخلات پیش از طلاق و ارائه تبیینی اسلامی از رویکردهای درمانی به کار رفته، نتایج حاصله با توجه به تعالیم اسلامی نیز تحلیل شد. نتایج نشان دهنده تأثیر معنا دار زوج درمانی شناختی- رفتاری (7/83 %) و آموزش  مهارت های زندگی (6/78%) بر افزایش رضایت زناشویی زوجین  بود (05/0>P).
۸۸۳.

تحلیل پدیدارشناختی استراتژی های برساخت هویت در کنشگران شبکه های اجتماعی مجازی (مطالعه موردی: کاربران اینستاگرام ساکن شهر کاشان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال بیست و سوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۹۲ 33 - 58

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی مجازی هویت برساخت هویت اینستاگرام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶ تعداد دانلود : ۲۰۰
در دوره معاصر بخش مهمی از ساحت تعاملات و تبادلات فردی و همچنین تجربیات زیستی افراد در فضاهای مجازی شکل گرفته و قوام می یابد. هدف این پژوهش فهم پدیدارشناسانه استراتژی هایی است که کاربران برای برساخت هویت خویش استفاده می کنند. برای دستیابی به این هدف از روش پدیدارشناسی براون و کلارک استفاده شده است. حجم نمونه با تکیه بر منطق اشباع نظری در روش کیفی، 20 نفر از دختران دانشجوی ساکن شهر کاشان است و فرآیند گردآوری داده ها با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساختاریافته، انجام شده است. یافته های پژوهش نشان داد کاربران فضای مجازی در مرحله نخستین ورود خود به این شبکه و در تجارب اولیه در دو وضعیت «نابلدی و ناآگاهی» و «تردید و اضطراب» به سر می برند و بیشتر نقش کنشگر منفعل، مشاهده گر، پذیرنده و پیرو را دارند؛ اما با گذر زمان نقش کنشگر فعال، بر سازنده و روایت گر را پیدا می کنند. از سوی دیگر نتایج حاکی است که کاربران از دو استراتژی عاطفی و عقلانی در برساخت هویت خویش استفاده می کنند. برمبنای استراتژی عاطفی، به شکلی آزادانه تر، رهاتر و سیال عمل نموده و روایت های بیشتری از جنبه های مختلف زندگی و جهان بینی و منش خود را تکثیر می کنند و بر مبنای استراتژِی عقلانی، تنها برداشت ها و برش هایی گزیده شده، ویرایشی، محافظه کارانه و نمایشی، از زندگی خود را روایت می کنند.
۸۸۴.

تأثیر جایگاه زن و ساختار خانواده بر سبک های تصمیم گیری خرید خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال دوازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۸) 1 - 14

کلید واژه ها: ساختار خانواده زوج های ایرانی جایگاه زنان تصمیم گیری خرید رفتار مصرف کننده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۱۲۲
هدف : ساختار خانواده عاملی تأثیرگذار در فرآیندهای تصمیم گیری محسوب می شود و زنان به واسطه نقش آفرینی قابل توجهی که در خانواده و شکل گیری ساختار خانواده دارند، از اهمیت ویژه ای در تصمیم گیری ها، به ویژه در هنگام خرید، برخوردارند. بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر نقش زن و ساختار خانواده بر سبک های تصمیم گیری خرید خانواده در نظر گرفته شد. روش : روش پژوهش به لحاظ هدف کاربردی است. برای دستیابی به اهداف پژوهش علاوه بر مطالعات کتابخانه ای، مطالعات میدانی صورت گرفت و جامعه آماری پژوهش از بین 8 کلانشهر ایران با جمعیتی بالغ بر یک میلیون نفر، چهار کلانشهر تهران، شیراز، اصفهان و مشهد تعیین و با استناد به جدول کرجسی و مورگان 400 زوج به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. جهت گردآوری داده های میدانی ابزار پرسشنامه پژوهش با تکیه بر مبانی نظری و مصاحبه با خبرگان و اجرای سه پیش آزمون در نهایت با 68 سؤال 5 گزینه ای طیف لیکرت طراحی گردید و برای آزمون فرضیه های پژوهش از روش های آماری تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل واریانس چند متغیره بهره گرفته شد. یافته ها : یافته های پژوهش نشان داد که زوج های ایرانی در هنگام خرید دارای هفت سبک جویای برند، جویای کیفیت، سردرگمی بخاطر ازدیاد اطلاعات، آگاهی از ارزش پول، جویای سبک و پرستیژ، تفریح گرایانه- لذت جویانه و خریداران بی برنامه هستند که طبق یافته های تحلیل واریانس چندمتغیره تفاوت معناداری بین سبک های تصمیم گیری خرید خانواده هایی با ساختار دموکرات و خانواده هایی با ساختار مردسالار وجود دارد و 2 سبکی که با ساختار خانواده رابطه ای ندارند؛ سبک جویای برند و سردرگمی در ازدیاد اطلاعات است. براساس نتایج بدست آمده، شناسایی ساختار خانواده و جایگاه زنان می تواند به جامعه شناسان در تحلیل درست رفتار خرید خانوار کمک کرده و شناسایی سبک های تصمیم گیری خرید می تواند به بازاریابان در بخش بندی درست بازار و تدوین استراتژی مناسب برای آنان کمک نماید.
۸۸۵.

مطالعه تطبیقی اوضاع اجتماعی زنان در دوره ساسانی و قاجار

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال دوازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۰ 29 - 43

کلید واژه ها: اوضاع اجتماعی زنان دوره ساسانی دوره قاجار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۳ تعداد دانلود : ۱۴۰
هدف پژوهش حاضر تطبیق نقش اجتماعی زنان در ادوار ساسانی و قاجار بود. جامعه پژوهش نقوش زنان در آثار هنری ، چون سکه ها و نقاشی ها را شامل می شود. نمونه پژوهش پوشش زنان ساسانی و قاجاری در داده های فرهنگی این ادوار بود. طرح پژوهش از نظر ماهیت، توصیفی تاریخی و تطبیقی است. گرد آوری اطلاعات برمبنای جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای ، اسناد و مدارک موجود و فیش برداری انجام گرفت. پس از جمع آوری داده ها برای تحلیل آن ها از روش کیفی استفاده شد. نتایج یافته ها نشان داد، زنان در هر دو دوره، با قرائت ها و خوانش های فقهی خاص از دین رسمی زمان خود مواجه بوده و در هر دو مرحله نیز مهیای پذیرش تغییرات کلان بُرونی بودند. در مورد نخستین، اسلام و در مورد دومین، موج جهانی سازی و مدرنیسم وارد شد و جایگاه زنان را با تغییراتی روبروکرد. زنان با این که در دو دوره ساسانی و قاجار محدودیت هایی داشتند، اما در لایه های نامرئی اجتماع، به کنش گری، فعالیت اجتماعی و حتی اثرگذاری در امور مهم حکومتی می پرداختند. در دوره ساسانیان، این نقش تا حدود زیادی آشکار و شفاف بود؛ اما در دوره قاجار، آنان برای انجام خواسته های خویش ناگزیر بودند که خواسته خود را با واسطه مردان و اثرگذاری نقش جنسیتی خود اجرا کنند.
۸۸۶.

تحلیل محتوای پژوهش های کیفی با موضوع تعادل کار و خانواده زنان و بررسی چالش های آن با رویکرد اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال نهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲۲ 9 - 36

کلید واژه ها: تعادل کار و خانواده اشتغال زنان کارخانگی نقش های جنسیتی پژوهش کیفی تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴ تعداد دانلود : ۱۴۹
پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای پژوهش های انجام شده در مورد تعادل کار و خانواده زنان به روش کیفی تحلیل محتوا انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه پژوهش های انجام شده با این موضوع براساس سال انتشار، کشور، روش انجام پژوهش، ویژگی های جمعیت شناختی مشارکت کنندگان و یافته ها بود. براین اساس، 49 پژوهش به عنوان نمونه برای ورود به تحلیل محتوای کیفی انتخاب شد. پس از تحلیل داده ها تعداد 7 مقوله اصلی در ارتباط با تعادل کار و خانواده (زنان) شناسایی شد که عبارتند از: مفهوم تعادل کار و خانواده، تفاوت های جنسیتی، چالش های کار زنان، چالش های تعادل کار و خانواده (زنان)، عوامل مؤثر بر تعادل کار و خانواده، استراتژی های تعادل کار و خانواده و پیامدهای تعادل کار و خانواده. نتایج نشان داد که هیچ یک از پژوهش های کیفی با موضوع تعادل کار و خانواده (زنان)، چه در داخل و چه خارج از ایران، با رویکرد اسلامی صورت نگرفته است و از توجه به مضامینی مانند مذهب، فرهنگ اسلامی، اخلاق اسلامی، آموزه های اسلامی، پایداری خانواده و حفظ ارزش زن در ارائه الگو برای تعادل کار و خانواده (زنان) غفلت شده است.
۸۸۷.

بررسی تطبیقی رشد و پرورش زنان در آراستگی و ناروشنگری آنان در نزاع و مخاصمه، در تفسیر فریقین و پژوهش های روان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال نهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲۲ 77 - 100

کلید واژه ها: آیه حلیه زنان زینت زن نزاع خانوادگی خصومت زن خرد زن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۱ تعداد دانلود : ۱۷۱
مطابق دیدگاه بیشتر مفسران فریقین در آیه حلیه به دو ویژگی زنان یعنی، پرورش در زینت و ناروشنگری در نزاع و خصومت ها تصریح شده است. بسیاری از مفسران اهل سنت و برخی مفسران شیعی این دو ویژگی را نشانه نقص عقل زنان دانسته اند، ولی بسیاری از مفسران شیعی باتوجه به سایر آیات قرآن، آن را توصیفی واقعی از زنان می دانند. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی ضمن بررسی و نقد آرای مفسران، دیدگاه های ایشان را با یافته های جدید روان شناسی در منابع مکتوب مورد مطالعه و بررسی قرار داد. نتایج نشان داد که به دلالت مطابقی آیه حلیه در مقام اِخبار از واقعیت روانی زنان و توصیف طبیعت زنانه است که براساس حکمت الهی، برای بهروری زندگی خانوادگی طراحی شده است، ولی می توان به دلالت التزامی لازمه آن را ارایه این رهنمون به زنان دانست که به دو موضوع مهم در زندگی اشاره دارد: نخست اهمیت آراسته سازی درون خانوادگی در رشد و پرورش شخصیت زنانه و اهتمام ورزیدن به آن و دوم، اجتناب و دوری گزینی از موقعیت های خصومت آمیز در زندگی خانوادگی و اجتماعی که راهکاری برای استحکام نظام خانواده و کاستن از جدل های کلامی زن و مرد است.
۸۸۸.

واکاوی حق ورزشی زنان در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه حقوق بشری سال هفتم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۵) 31-47

کلید واژه ها: زنان قانون اساسی حقوق زنان ورزش حق ورزشی جمهوری اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۸ تعداد دانلود : ۱۶۹
توجه و ارزش گذاری نسبت به کرامت انسانی یکی از مؤلفه های مهم اسلام است. طبق این اصل، در حرمت گذاری بین مخلوقات تفاوتی نیست و هر دو جنس زن و مرد، از حقوق خاص خود برخوردار هستند. با توجه به این مهم، زنان نیز طبق آیات قرآن و نیز بر اساس سنت و روایات، در جامعه اسلامی مورد توجه بوده و از ارزش های والای انسانی برخوردار می باشند. یکی از حقوق مهم زنان، حقوق ورزشی است که در این مقاله سعی شده بدان پرداخته شود. روش کار در این مقاله به این ترتیب است که ابتدا به بررسی شرایط و حقوق زن در اسلام می پردازیم و بعد تحولی که اسلام در این شرایط و حقوق به وجود آورد، مطالعه می شود و سپس موانع و مشکلات حضور زنان در فعالیت های اجتماعی از جمله امور ورزشی و حق آنان در قانون اساسی ایران بررسی می شود. در نهایت به بررسی این موضوع بعد از انقلاب و در دهه اخیر می پردازیم. سؤالی که در این مقاله به دنبال پاسخ به آن هستیم این است که آیا اسلامی بودن ایران و پیروزی انقلاب اسلامی تأثیری بر حقوق زنان از جمله حق ورزشی آنان داشته است؟ پاسخی که داده می شود در این قالب است که دستاوردهایی که زنان در عرصه های مختلف اجتماعی از جمله ورزش داشته اند، روند رو به رشدی داشته و این روند کماکان ادامه نیز دارد و در برنامه ریزی های مختلف نهادها به حقوق زنان در این عرصه بیش از پیش توجه می شود.
۸۸۹.

تعیین مؤلفه های ارتباطی زنان چندنقشی دارای سلامت روان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲۵ 57 - 83

کلید واژه ها: مؤلفه های ارتباطی زنان چندنقشی سلامت روان مطالعه کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۰ تعداد دانلود : ۱۲۲
پژوهش حاضر با هدف کشف مؤلفه های ارتباطی زنانی چندنقشی دارای سلامت روان به روش کیفی از نوع تحلیل محتوای قراردادی انجام شد. جامعه آماری شامل زنان متأهل و شاغل ساکن تبریز بود که افراد نمونه به تعداد 22 نفر، باروش نمونه گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری در مصاحبه و با داشتن سه معیار تأهل، اشتغال با سابقه حداقل سه سال، داشتن حداقل یک فرزند و کسب نمره بالای متوسط از پرسش نامه سلامت روان انتخاب شدند. داده های پژوهش بااستفاده از مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته گردآوری گردید. تحلیل داده ها به روش کدگذاری انجام و سه مؤلفه ارتباطی اصلی با یازده مقوله شناسایی شد که عبارتند از: درون مایه سلامت اجتماعی با سه زیرمقوله (ارتباط با همسر، ارتباط با فرزندان، ارتباط با نهادها)؛ درون مایه سلامت شغلی با پنج زیرمقوله (نگرش شغلی، مسئولیت های شغلی، خلاقیت و نوآوری در کار، سرزندگی شغلی و روابط شغلی) و درون مایه سلامت معنوی با سه زیرمقوله (ارتباط با خدا، ارتباط با جهان هستی و ارتباط معنوی با افراد). مؤلفه های ارتباطی مستخرج از این پژوهش می تواند برای تهیه بسته ها و برنامه های آموزشی -درمانی زنان چندنقشی مفید باشد. 
۸۹۰.

The predictors of Loneliness in Adolescents: The role of Gender, Parenting Rearing Behaviors, Friendship Quality, and Shyness(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زن و خانواده دوره نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۲۳) 1 - 20

کلید واژه ها: Gender Perceived parenting rearing behavior shyness friendship quality loneliness

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۹ تعداد دانلود : ۱۰۱
This study was designed to explore the role of gender, parental raring behavior, friendship quality and shyness in the feeling of loneliness during adolescence through the ecological model of human development and the contextual-developmental perspective. 211 adolescents’ students ( 133 females, 78 males ) from five high schools in Tehran (Iran) participated in correlational research design (a non-experimental study) and completed the self-report scales including: Loneliness Scale, Short EMBU, Revised Cheek–Buss Shyness Scale, and Friendship–Unfriendship Attachment Inventory (SACRAL) . The results showed that parenting behavior, shyness, and friendship quality were correlated with loneliness. Moreover, the findings indicated that the low level of friendship quality and high level of parenting behavior in both rejection and over-controlling had a positive correlation with the high level of loneliness in adolescents. In addition, the result showed that male adolescents feel lonelier than female adolescents. The results obtained from the current study provide a number of implications, which can be beneficial in proposing intervention efforts directed toward promoting ideal development and growth during teenage years.
۸۹۱.

زنانگی و برساخت ایدئال های مردانه: مطالعه ای در میان مردان متولد دهه ۱۳۷۰ در تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۹ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 329 - 349

کلید واژه ها: باکرگی جنسیت مردانگی مردم نگاری مطالعات مردانگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۷۵
این مقاله برآمده از مطالعه مردم نگاری است که روی تجارب جنسی ۱۵ نفر از دانشجویان مرد متولد دهه 1370 در تهران انجام شده است. با تحلیل مصاحبه های عمیق و با استفاده از نظریه مردانگی هژمونیک کانل، این مقاله بحث می کند که هنجار باکرگی چه نقش و معنایی در بازتولید ایدئال های مردانه یا تولید اشکال جدید مردانگی برای گروه نسلی مورد مطالعه دارد. جدای از مردانگی هژمونیک که رابطه جنسی را حق خود و حفظ باکرگی را وظیفه و مسئولیت زن می داند، سه گروه دیگر نیز، در طیفی از مردانگی ها تحلیل شده است: «مردانگی معذب»، «مردانگی اخلاق مدار» و «مردانگی رها». مردانگی معذب نزدیک ترین به مردانگی هژمونیک است، زیرا به هنجار باکرگی اهمیت می دهد، اما احساس عذاب وجدان دارد که در عمل به این هنجار پایبند نیست. مردانگی اخلاق مدار با آنکه منتقد هنجار باکرگی است، خود را مسئول و نگران آینده زن و جایگاه اجتماعی او می بیند و همچنان ریشه های مردانگی هژمونیک در آن قابل تشخیص است. در سوی دیگر طیف، مردانگی رها قرار دارد که در عقیده و عمل منتقد هنجار باکرگی است. این مقاله تأکید می کند که هر یک از این اشکال مردانگی را نمی توان به منزله مقوله هایی جدا از هم دید و هریک با دیگری در عین تفاوت، هم پوشانی دارد.
۸۹۲.

تأثیر ابعاد توانمندی روانشناختی بر رفتار کارآفرینانه در بین زنان روستایی: الگویی برای ارتقای نقش زنان در توسعه اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۹ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 573 - 593

کلید واژه ها: رفتار کارآفرینانه احساس خودکارآمدی احساس معناداری احساس اثرگذاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۷۱
پژوهش حاضر با هدف اصلی بررسی تأثیر ابعاد توانمندی روانشناختی بر رفتار کارآفرینانه در بین زنان روستایی شهرستان مرودشت انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمام جمعیت فعال (15 تا 65 سال) زنان روستایی شهرستان مرودشت بودند که با استفاده از جدول بارتلت و همکاران، 227 نفر از آنها به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه ای استاندارد بود که روایی آن را اعضای هیئت علمی رشته های روانشناسی و کارآفرینی دانشگاه رازی و پایایی آن را به واسطه محاسبه ضریب آلفای کرونباخ بررسی کردند. تجزیه و تحلیل داده ها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزارهای SPSS نسخه 26 و SmartPLS نسخه سه انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که وضعیت رفتار کارآفرینانه در بین زنان روستایی شهرستان مرودشت در حدّ متوسط (3) بود. نتایج مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد که متغیرهای نهفته احساس معناداری، احساس اثرگذاری و احساس خودکارآمدی، تأثیر مثبت و معناداری بر رفتار کارآفرینانه در بین زنان روستای شهرستان مرودشت داشتند، این در حالی است که تأثیر معنادار احساس خودتعیینی بر رفتار کارآفرینانه در میان زنان روستایی شهرستان مرودشت تأیید نشد. افزون بر این، نتایج نشان که ابعاد توانمندی روان شناختی حدود 46درصد از تغییرات واریانس رفتار کارآفرینانه در بین زنان روستایی شهرستان مرودشت را تبیین کرد. درنهایت، دستاوردهای نظری و کاربردی حاصل از این مطالعه برای کمک به پژوهشگران و سیاست گذاران به بحث گذاشته شد.
۸۹۳.

آنچه بیان نمی شود… تحلیل جامعه شناختی سکوت در روایت هایی از زندگی اجتماعی زنان کُرد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۹ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 641 - 668

کلید واژه ها: زنان کرد سکوت هژمونیک سکوت استراتژیک سلطه سوژگی و انقیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۸۹
در این مقاله تجربه ی سکوت زنان کرد بر اساس فهم و تفسیر آنان از جنسیت و موقعیت خود، در میدان های کار، خانواده و آموزش مورد مطالعه قرار گرفته است. هدف، فهم پیچیدگی های اجتماعی و معنایی پدیده ی سکوت در زنان کرد است. این مطالعه با استفاده از نمونه گیری نظری و مصاحبه ی فردی با ۲۰ زن کرد و تشکیل یک گروه متمرکز شش نفره، در چارچوب رویکرد تفسیری - برساخت گرایانه و با تکنیک تحلیل مضمون انجام شده است. نتایج در ذیل دو مضمون اصلی سکوت هژمونیک و سکوت استراتژیک و نیز مضامین فرعی صورتبندی شدهاند و نشان می دهند زنان، معانی متنوعی به سکوت های خود می دهند و استراتژی های گوناگونی را با سکوت کردن خود در موقعیت های مختلف به کار می گیرند. پیامدهای اتخاذ هر کدام از این انواع سکوت می تواند طیفی از نتایج بازتولید کننده ی سلطه و تثبیت دوباره ی معانی هژمونیک جنسیتی و یا اختلال در بازتولید این معانی را در بربگیرد. این مطالعه با نشان دادن پیچیدگی رابطه بین انقیاد و سوژگی در تجارب زنان کرد از سکوت هایشان نشان می دهد تجربه ی سکوت در پیوستاری از مطیع بودن کامل و سوژگی و عاملیت قرار دارد و نیز مرز میان قربانی و عامل را نمیتوان مرزی مشخص و غیر قابل انعطاف در نظر گرفت.
۸۹۴.

واکاوی شخصیت پردازی های زنانه در رمان تحت أقدام الأمهات اثر بثینه العیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۳ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 273 - 290

کلید واژه ها: ادبیات فمینیستی بثینه العیسی رمان تحت أقدام الأمهات زنان شخصیت پردازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۷۷
ادبیات زنانه به منزله یکی از گونه های ادبی، در کشورهای عربی و به طور خاص کویت از دهه پنجاه آغاز و در دهه هفتاد تا نود به اوج خود رسید. بثینه العیسی به عنوان یکی از فعالان این حوزه با انتشار رمان تحت أقدام الأمهات توانسته است با قلم ادبی خود مشکلات زنان و جامعه در حال گذار کویت را در دنیای داستان به تصویر بکشد. از ویژگی های بارز این رمان، چند صدایی و تعدد شخصیت های زنی است که هریک نماینده طبقه ای از جامعه زنان کویت هستند؛ شخصیت های زنی که به تناوب در داستان حاضر می شوند و نویسنده از ذهن ایشان رنج ها و مشکلاتشان را روایت می کند و تغییر و تحولات جامعه زنان را به تصویر می کشد. به نظر می رسد بثینه العیسی درصدد است ضمن آگاهی بخشی به خوانندگان خود، از تحولی سخن بگوید که با دست یافتن نسل جدید به حقوق از دست رفته خویش به دست آمده است. تحقیق حاضر درصدد است با روش توصیفی تحلیلی شخصیت های زن رمان را مورد تحلیل قرار دهد و تشویش ها و تمایلات درونی شان را به تصویر بکشد. نتایج تحقیق گویای آن است که بثینه العیسی با تکیه بر دانش ادبی و مهارت نویسندگی خود توانسته است در رمان تحت أقدام الأمهات، آرا و اندیشه های فمینیستی خود را بیان کند و با کلیشه سازی های فرهنگ مردسالار به مقابله برخیزد. العیسی در این اثر ادبی با آفرینش شخصیت های مختلف زن، اندیشه های مردسالار و زن ستیزانه جامعه کویت را منعکس می کند و دو واکنش «تسلیم شدن» ایشان را در نسل قدیم و «عصیان گری» را در نسل های جدید به نمایش می گذارد.
۸۹۵.

مطالعه تطبیقی سازش در دعاوی خانوادگی در کنوانسیون سنگاپور 2019، حقوق ایران و فقه امامیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال پانزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۵۵ 31 - 48

کلید واژه ها: حقوق خانواده طلاق حمایت اجرایی داوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۲ تعداد دانلود : ۱۲۹
سازش یا میانجی گری مزایای متعددی نسبت به سایر طرق حل و فصل اختلافات دارد. سازمان ملل متحد با تنظیم کنوانسیون سنگاپور در مورد سازشنامه های حاصل از میانجی گری، به دنبال افزایش اعتبار و ارتقای جایگاه این روش حل اختلاف بوده است. در پاراگراف «ب» از بند 2 ماده 1 کنوانسیون مذکور، سازشنامه های خانوادگی از قلمرو اعمال این معاهده خارج شده اند و به همین دلیل در صورت تنظیم سازشنامه بین المللی در امور خانوادگی، سازشنامه مذکور نمی تواند از حمایت کنوانسیون سنگاپور برخوردار شود. در مقاله حاضر، با بررسی تطبیقی در مقررات کنوانسیون سنگاپور به عنوان مهم ترین سند بین المللی در خصوص میانجی گری و رویکرد فقه امامیه به عنوان منبع اصلی قواعد حقوق خانواده در ایران، وضعیت کنونی حقوقی ایران در خصوص میانجی گری در دعاوی خانوادگی مورد ارزیابی قرار گرفت. این مقاله با روشی تحلیلی – توصیفی و رویکرد تطبیقی، موضوعات مذکور را بررسی نموده و به این نتیجه نائل آمده است که عدم حمایت کنوانسیون سنگاپور و حقوق ایران از سازشنامه های خانوادگی بین المللی قابل دفاع است، زیرا امور خانوادگی در کشورهای مختلف، موضوع مقررات متعدد و متفاوتی می باشد و الزام به اعطای اعتبار به سازشنامه بین المللی در امور خانوادگی توسط کشورها با دشواری پذیرفته می شود، اما با توجه به مزایای متعدد توسعه سازش در دعاوی خانوادگی و وجود تأکیدات فقهی، حقوق ایران حمایت قابل توجهی از سازشنامه های داخلی در امور خانوادگی نمی کند و به مقنن ایرانی پیشنهاد می شود که با وضع مقررات جامعی در این خصوص و حمایت اجرایی از سازشنامه، تحول ضروری و مهمی را جهت حل اختلاف دعاوی خانوادگی ایجاد نماید.
۸۹۶.

رابطه رفتار غذا خوردن مادر و غذا دادن ذهن آگاهانه با رفتار غذا خوردن کودک: نقش واسطه ای خلق و خوی کودک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال پانزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۵۵ 115 - 132

کلید واژه ها: رفتار غذا خوردن مادر غذا دادن ذهن آگاهانه خلق و خو و رفتار غذا خوردن کودک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲ تعداد دانلود : ۹۵
غذا خوردن در سنین کودکی جهت رشد مطلوب حائز اهمیت است و از مؤلفه های متعددی تأثیر می پذیرد. ویژگی های رفتاری مادر و ویژگی های شخصیتی کودک، از جمله مؤلفه های تأثیرگذار است. هدف مطالعه حاضر، مدل سازی رفتار غذا خوردن کودکان بر اساس رفتار غذا خوردن و غذا دادن ذهن آگاهانه مادر و نقش واسطه ای خلق و خوی کودک است. در این پژوهش در سال 1399، 180 مادر به همراه فرزندانشان (87 دختر و 93 پسر) از شهر ارومیه به روش در دسترس انتخاب شدند و مادران پرسشنامه های غذا دادن ذهن آگاهانه، رفتارهای غذا خوردن بزرگسال، خلق و خوی مالهوترا و رفتار غذا خوردن کودکان را تکمیل نمودند. نتایج این پژوهش به روش ضریب همبستگی و تحلیل مسیر با نرم افزارهای SPSS و Amos نشان داد غذا دادن ذهن آگاهانه و رفتار غذا خوردن مادر و خلق و خوی کودک، رابطه معناداری با رفتار غذا خوردن کودک دارد و مدل رابطه رفتار غذا خوردن و غذا دادن ذهن آگاهانه مادر با رفتار غذا خوردن کودک و نقش واسطه ای خلق و خوی کودک معنادار است و شاخص برازندگی تطبیقی (07/0=RMSEA) مطلوب گزارش شد. این مدل با توجه به نتایج به دست آمده مشخص نمود که مؤلفه های مادر و کودک در رفتار غذا خوردن کودک مؤثر است و در زمینه علل یابی و درمان مشکلات غذا خوردن کودکان باید به این مؤلفه ها نیز توجه نمود.
۸۹۷.

کرونا و چالش های خانواده: مطالعه پدیدارشناسی تجربه زیسته جوانان سیستان و بلوچستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال پانزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۵۵ 133 - 154

کلید واژه ها: کرونا و خانواده موج اول کرونا چالش های خانواده پدیدارشناسی تحلیل توصیفی کلایزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۸ تعداد دانلود : ۱۵۳
یکی از نهادهای اجتماعی متأثر از بحران کرونا در جهان، خانواده بود. خانواده ها با وقوع این بحران و الزام به قرنطینه خانگی، شرایط جدیدی را تجربه کردند. از یک سو اعضای خانواده این فرصت را به دست آوردند که زمان بیشتری را در کنار یکدیگر باشند و از سوی دیگر با چالش ها و تنش هایی روبه رو شدند. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی انجام شده و گروه نمونه، متشکل از 41 تن از جوانان سیستان و بلوچستان است که به روش هدفمند انتخاب شدند. اطلاعات این گروه، با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته جمع آوری شد و با روش کلایزی(Colaizzi) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مضامین اصلی به دست آمده، شامل چهار مضمون اصلی: تغییر الگوهای کنش ارتباطی خانواده، تشدید تضاد و خشونت خانگی، اختلالات اضطرابی و آسیب پذیری اقتصادی خانواده ها در دوران کرونا بود. در همه گیری کرونا، از یک سو خانواده ها به واسطه قرنطینه خانگی و کاهش تعاملات خانوادگی و مراسمات آیینی با کاهش کنش های ارتباطی مواجه بودند و از سوی دیگر با رشد ارتباطات مجازی با افزایش کنش های ارتباطی میان اعضا روبه رو بودند. همچنین در ابتدای همه گیری، با بالا رفتن میزان حضور تمام اعضا در خانه، تضادها در خانواده ها پررنگ تر شد و انواع خشونت خانگی میان اعضا گسترش یافت. بیماری کرونا با تمام تهدیدهایی که برای سلامت عمومی جامعه و نیز سلامت جسمانی خانواده ها به همراه داشت، با رشد اختلالات اضطرابی نیز همراه بود. گذشته از این با وقوع بحران های اقتصادی ناشی از کرونا، خانواده ها با مشکلات معیشتی و آسیب های شغلی روبه رو شدند. این پژوهش در ابتدای همه گیری کرونا انجام شده است و ارائه تحلیلی جامع در موضوع خانواده و کرونا، مستلزم پژوهش هایی در بازه های زمانی مختلف خواهد بود.
۸۹۸.

مدل سازی عوامل موثر بر وفاداری زنان مشارکت کننده در ورزش های تفریحی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال دوازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۸) 189 - 202

کلید واژه ها: وفاداری مشارکت ورزشی ورزش تفریحی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۱۳۲
هدف : هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر وفاداری زنیان شرکت کننده در فعالیت های تفریحی-ورزشی بود. روش : روش پژوهش ازنوع پیمایشی و به لحاظ هدف، کاربردی بود۳۶۱نفر از دانشجویان استان بوشهر که در ورزش های تفریحی شرکت داشتند، بر اساس فرمول کوکران و به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه آماری  انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته بود که در چهار بخش عوامل ورزشی (۱۳ سؤال)، عوامل تفریحی (۱۴ سؤال)، عوامل فرهنگی (۷ سؤال)، عوامل هنری (۸ سؤال) و وفاداری (۱۳ سؤال) تنظیم شد. پرسش نامه ها پس از تأیید روایی محتوا و سازه آن از طریق تحلیل عاملی، در اختیار نمونه آماری قرار گرفت. داده های پژوهش با استفاده از مدل معادلات ساختاری در محیط نرم افزار پی.ال.اس. تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها : نتایج نشان داد که عوامل ورزشی، تفریحی و فرهنگی به ترتیب با ضریب مسیر (۴۷۸/۰)، (۲۸۵/۰) و (۳۹۰/۰) بر وفاداری دانشجویان مشارکت کننده در ورزش های تفریحی اثر مستقیم و معناداری داشتند. همچنین مشخص شد که عوامل هنری بر متغیر وفاداری تأثیر معناداری ندارد.
۸۹۹.

بررسی تطبیقی شخصیت پردازی زن در دو داستان کوتاه «مشنگ» اثر منیرو روانی پور و «بچه مردم» اثر جلال آل احمد

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال دوازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۹ 1 - 13

کلید واژه ها: شخصیت پردازی داستان مشنگ منیرو روانی پور داستان بچه مردم جلال آل ا حمد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۳۰۴
هدف از پژوهش حاضر بررسی تطبیقی شخصیت پردازی زن در دو داستان کوتاه «مشنگ» اثر منیرو روانی پور و «بچه مردم» اثر جلال آل احمد است. جامعه پژوهش آثار منیرو روانی پور و جلال آل احمد و نمونه مورد پژوهش، شخصیت پردازی زن در داستان مشنگ و بچه مردم بود. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و از طریق فیش برداری صورت گرفت و پس از آن با تکیه بر دو داستان کوتاهِ مورد بررسی، نحوه ی شخصیت پردازی این دو نویسنده، واکاوی و توصیف شد. یافته های پژوهش نشان داد که داستان «مشنگ» اثر منیرو روانی پور، نمونه موفق شخصیت پردازی زن است که نویسنده در آن به همه ابعاد گوناگون هویت زن مانند جسمی، رفتاری، فکری و... پرداخته و هیچ یک را نادیده نگرفته است و داستان «بچه مردم» اثر جلال آل احمد، نمونه ناموفق این نوع شخصیت پردازی است که نویسنده در به کارگیری عناصر داستان عملکرد مطلوبی نداشته و اغلب ابعاد هویتی شخصیت زن را نادیده گرفته است.
۹۰۰.

ترک نفقه (زوج) در حقوق جمهوری تاجیکستان با رویکرد رویه قضایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال نهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲۲ 101 - 120

کلید واژه ها: نفقه نفقه در جمهوری تاجیکستان قرارداد اقربا همسر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۷ تعداد دانلود : ۱۳۶
پژوهش حاضر با هدف بررسی ترک نفقه در حقوق جمهوری تاجیکستان از منظر رویه قضایی و پاسخ به این سؤال که در حقوق تاجیکستان زوج بر چه مبنایی می تواند مستحق گرفتن نفقه باشد، به شیوه توصیفی- تحلیلی انجام شد. با بررسی های انجام شده در منابع مربوطه اعم از قوانین و اسناد قضائی و داده های مکتوب، مشخص شد که در کشور تاجیکستان نفقه در مفهوم مایحتاج ضروری علی الاطلاق و از آثار و حقوق مالی ناشی از عقد ازدواج و نیز روابط خویشاوندان اعضای خانواده است که مبنای حمایتی و توانبخشی دارد. در مورد روابط زوجین، مقدار و چگونگی پرداخت نفقه طبق قرارداد یا حکم دادگاه، برعهده همسر است که اعم از زوج یا زوجه می باشد؛ هرچند زوجه در مقابل زوج، بدون عذر موجه تمکین نداشته باشد. در صورت ورشکستگی، قانون تاجیکستان پرداخت نفقه را مقدم بر سایر مطالبات می داند و ضمانت اجرای ترک نفقه، الزام مدنی به پرداخت نفقه است که تأخیر آن موجب خسارت تأخیر و فریب در پرداخت نفقه، جرم بوده و موجب مجازات حبس می شود. بااین حال، در مواردی که رفتار دریافت کننده نفقه به روابط خانوادگی لطمه بزند، برخلاف تمکن طرف مقابل، وی مستحق نفقه نیست.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان