کسب وکارهای خانوادگی

در قـوانین جمهوری اسلامی ایران دو سن مختلف (15 و 18 سال) به عنوان حداقل سن اشتغال تعیین شده است. هم چنین، کارگران بین سنین 15 تا 18 سال نیز تحت عنوان «کارگر نوجوان»، تعریف شده و مقررات خاصی در مورد شرایط کاری آنان وضع گردیده است. با وجود این، ملاحظاتی در قانون کار وجود دارد که باعث می شود تحقق مفاد آن، در رابطه با کار کودکان و نوجوانان با چالش مواجه گردد. برای مثال، مواد 188، 191 و 189 امکان مستثنا شدن کارگران کارگاه های خانوادگی، کارگران کارگاه های کوچک کمتر از 10 نفر و هم چنین برخی از فعالیت ها در بخش کشاورزی و دامداری از شمول قسمتی از قانون کار را فراهم می کند. استثنائات فوق باعث می شود تا بسیاری از کودکان، نوجوانان و جوانان شاغل در بخش های غیردولتی (که اکثریت شاغلان نوجوان و جوان را تشکیل می دهند) از مزایای رفاهی در نظر گرفته شده توسط قانون کار محروم شوند. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات مورد نیاز به صورت کتابخانه ای به واکاوی این موضوع و بررسی خلاهای موجود در قوانین کشور می پردازد.

نوآوری به عنوان عامل کلیدی در رقابت پذیری کش ورها و بنگاه ها ش ناخته می شوداما بنگاه ها در مسیر دستیابی به نوآوری با چالش ها و موانعی مواجه هستند. هدف این مقاله شناسایی موانع نوآوری در کسب وکارهای خانوادگی و همچنین اولویت بندی عوامل شناسایی شده در این نوع کسب وکارها است. پژوهش حاضر در دو مرحله انجام گرفته است. در مرحله اول برای شناسایی و طبقه بندی موانع نوآوری از روش نظریه داده بنیاد و در مرحله دوم برای اولویت بندی آن ها از روش مقایسات زوجی استفاده شده است. مشارکت کنندگان منتخب در تحقیق حاضر، 11 نفر از کارآفرینان برتر و خبرگان استان گیلان است.نتایج تحلیل بیانگر آن است که موانع نوآوری به 6 مقوله شامل: موانع مالی، موانع بازاریابی، موانع مدیریتی، موانع نیروی انسانی، موانع دانشی و موانع محیطی دسته بندی شدند .موانع نیروی انسانی مهم ترین نقش را در افزایش یا کاهش بهره وری ایفا می کند که در پژوهش حاضر به عنوان مهم ترین موانع نوآوری شناخته شدند. نبود کارکنان ماهر و مقاومت کارکنان از مواردی هستند که کارآفرینان به آن اشاره کردند. با توجه به مرحله دوم پژوهش که اولویت بندی موانع نوآوری است، نتایج پژوهش نشان می دهد که عامل موانع نیروی انسانی بیشترین تأثیر و در دومین مرتبه، موانع محیطی تأثیر بسزایی بر سر راه کارآفرینان در کسب وکارهای خانوادگی ایجاد می کند. همچنین موانع بازاریابی، مدیریتی، مالی و دانشی به ترتیب از عوامل اثرگذار بر نوآوری شناسایی شدند.

کسب وکارهای خانوادگی و بین المللی شدن آن ها توجه روزافزونی را به خود جلب کرده است. در طی سال ها پژوهشگران سعی کرده اند ویژگی های مختلف شرکت های خانوادگی را که به موفقیت آن ها در بازارهای بین المللی کمک می کنند، شناسایی کنند. در این پژوهش بر خانواده گرایی تمرکز شده و بررسی می شود که چگونه خانواده گرایی در فرایند بین المللی شدن کسب وکارهای خانوادگی نقش ایفا می کند. خانواده گرایی به شایستگی ها و قابلیت هایی اطلاق می شود که در شرکت های خانوادگی، به دلیل تعامل بین خانواده و کسب وکار، ایجاد می شود. برای پاسخ به این سؤال از روش پژوهش کیفی و مصاحبه های نیمه ساختاریافته برای جمع آوری داده از هفت کسب وکار خانوادگی که وارد بازارهای بین المللی شده اند، استفاده شده است. بر اساس نظریه سرمایه اجتماعی، یافته ها پژوهش نشان می دهد که چگونه ماهیت روابط خانوادگی از منظر جنبه های مختلف ابعاد شناختی، ارتباطی و ساختاری بین المللی شدن شرکت های خانوادگی از بازارهای نوظهور را تسهیل می کنند.

در عصر حاضر یکی از کسب وکارهایی که بدان توجه شده، کسب وکارهای خانوادگی است. با توجه به این که راهکارها و عوامل مؤثر برای ورود زنان به کسب وکارهای خانوادگی شناسایی نشده اند، برآن شدیم تا تحقیقی برای تسریع ورود زنان به این مشاغل انجام دهیم. هدف پژوهش حاضر ارائه چارچوبی جهت ورود زنان به حوزه کسب وکارهای خانوادگی است. رویکرد پژوهش حاضر از نوع کیفی و این مطالعه از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ نوع، اکتشافی است. جامعه آماری پژوهش، کارشناسان کارآفرینی و مدیرانی هستند که در زمینه اشتغال زایی و کارآفرینی فعالیت دارند، همچنین زنانی که در کسب وکارهای خانوادگی مشغول اند. برای استخراج عوامل از شانزده مصاحبه استفاده شده است که براساس روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده اند. برای تجزیه وتحلیل مصاحبه ها از روش داده بنیاد استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که تقویت هویت خانوادگی و شایستگی های فردی جزو شرایط علّی برای ورود زنان به کسب وکارهای خانوادگی است. همچنین می توان به همراهی اجتماعی به عنوان شرایط زمینه ای و چالش های خانوادگی به عنوان شرایط مداخله گر که مؤثر در ورود زنان به کسب وکار خانوادگی است، اشاره کرد. از راهبردهایی که طی یافته های تحقیق برای تسریع در ورود زنان به دست آمد، می توان به بهبود تسهیلات زیرساختی و توانمندسازی زنان اشاره کرد.