فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۳۲۱ تا ۳٬۳۴۰ مورد از کل ۳۱٬۹۵۳ مورد.
منبع:
دانش سیاسی سال هجدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۶)
335 - 358
حوزههای تخصصی:
ورزش در عرصه های مختلف از کارکردهای سیاسی برخوردار است. هدف از این پژوهش تحلیل رابطه سیاست و ورزش از طریق تحلیل مشارکت ورزشی شهروندان با نگاهی به ظرفیت های بازاریابی سیاسی است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و به شیوه میدانی انجام گرفت. جامعه آماری، کلیه شهروندان بالای 15 سال تهرانی و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران برابر با 385 نفر در نظر گرفته شده است.جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه جمعیت شناختی، پرسشنامه استاندارد فعالیت جسمانی و پرسشنامه محقق ساخت بازاریابی سیاسی استفاده شد. نتایج نشان داد که بین ابعاد بازاریابی سیاسی و مشارکت ورزشی رابطه مثبت وجود دارد. در نقش ابعاد بازاریابی سیاسی در مشارکت ورزشی بر اساس جنسیت تفاوت وجود دارد. بالاترین اولویت ابعاد بازاریابی سیاسی مؤثر در مشارکت ورزشی ابزارهای برنامه ها و پایین ترین نمادهای دینی است. به طورکلی نحوه به کارگیری ابزارهای سیاسی و مشارکت ورزشی رابطه ای درهم تنیده دارند. بازاریابی سیاسی و ابعاد آن از عوامل تأثیرگذار بر مشارکت ورزشی است و می توان از آن جهت ترویج و توسعه هر چه بیشتر مشارکت ورزشی شهروندان استفاده کرد.
عوامل تأثیرگذار بر میزان مشارکت سیاسی زنان؛ با تأکید بر تعداد وزرای زن در دولت های مختلف جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دانش سیاسی سال هجدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۶)
377 - 400
حوزههای تخصصی:
مشارکت سیاسی زنان یکی از مؤلفه های سنجش میزان توسعه یافتگی سیاسی است. بر همین اساس اغلب کشورها برای گام نهادن در مسیر توسعه سیاسی، در تلاش هستند تا مشارکت زنان را در عرصه تصمیم گیری ارتقا بخشند. مشارکت فعال و معنادار زنان یکی از ارکان اصلی تأسیس و استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران بوده است و به همین دلیل از ابتدای شکل گیری دولت های مختلف، اقدامات فراوانی صورت گرفت تا این مشارکت، صیانت و تقویت شود. با این وجود بررسی تعداد وزرای زن بیانگر آن است که این شاخص در حد یک نفر بوده است؛ لذا این پرسش مطرح است که عوامل تأثیرگذار بر محدود ماندن تعداد وزرای زن در دولت های مختلف، کدامند؟ برای پاسخ گویی به این پرسش از روش دلفی و روش شانون استفاده شد و پژوهشگران دیدگاه های 10 نفر از صاحب نظران رشته علوم سیاسی را دریافت و تحلیل نمودند. یافته ها نشان داد مهم ترین عاملی که منجر به محدود ماندن تعداد وزرای زن شده، از دسته عوامل «سیاسی» و پس از آن، عوامل «خانوادگی»، «اجتماعی»، «فرهنگی» و «شخصی» قرار دارند.
مطالعه تطبیقی خط مشی های توسعه اینترنت اشیاء (مقایسه تجارب اتحادیه اروپا،آمریکا و چین)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دانش سیاسی سال هجدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۶)
455 - 484
حوزههای تخصصی:
اینترنت اشیاء ازجمله فناوری های نوظهوری است که به واسطه منافع اقتصادی و رفاه اجتماعی چشمگیری که در پی دارد، مورد توجه قرار گرفته و کشورها در صدد طراحی نظام سیاست گذاری مطلوب در این حوزه برآمده اند. ایران نیز نیازمند طراحی مدل مواجهه فعالانه مختص خود است. استفاده از تجربیات کشورهای پیشرو در زمینه اینترنت اشیاء یکی از منابعی است که می تواند خط مشی گذاران را در طراحی نظام خط مشی یاری نماید. این پژوهش با رویکردی توصیفی تحلیلی به دنبال بررسی تطبیقی خط مشی کشورهای مختلف در حوزه اینترنت اشیاء است. در این تحقیق با استفاده از منابع کتابخانه ای و مطالعات اسنادی و بهره گیری از روش مطالعه تطبیقی به دنبال پاسخ به این سؤالات هستیم که اتحادیه اروپا، ایالات متحده آمریکا و چین به عنوان کشورهای پیشرو در این زمینه چه اهدافی برای نظام خط مشی گذاری اینترنت اشیاء خود برگزیده اند و سیاست ها و راهبردهای آنها برای دستیابی به آن اهداف چیست؟ پس از بررسی و توصیف نظام خط مشی گذاری این کشورها، وظایفی که دولت ها بر عهده دارند را ذیل دو دسته «انتخاب اهداف راهبردی و توسعه فعالانه خط مشی ها» و «انتخاب راهبردها، مشارکت دادن و ظرفیت سازی» طبقه بندی نموده ایم.
نقش فناوری اطلاعات و دولت الکترونیک در ارتقای شاخص های حکمرانی صالح (مطالعه موردی سازمان اداری و استخدامی)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دانش سیاسی سال هجدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۶)
539 - 562
حوزههای تخصصی:
ظهور فناوری اطلاعات و دولت الکترونیک فرصت های بیشماری را برای توسعه کشورها به وجود آورده و دولت ها از این فناوری به عنوان ابزاری برای تحقق حکمرانی صالح بهره گرفته اند. پژوهش حاضر کاربردی و به دنبال بررسی نقش فناوری اطلاعات و دولت الکترونیک و تأثیر آن در ارتقای شاخص های حکمرانی صالح است. جامعه آماری پژوهش 375 نفر از کارکنان سازمان اداری و استخدامی ایران است که با محاسبه نمونه به روش کوکران با خطای 5 درصد، تعداد 189 پرسشنامه توزیع شد. فرضیه پژوهش این است که دولت الکترونیک با استفاده از ابزار فناوری اطلاعات ضمن تأثیر در ارتقای شاخص های حکمرانی صالح، باعث بهبود عملکرد سازمان اداری و استخدامی کشور خواهد شد. یافته های پژوهش گویای جدید بودن و حاکی از آن است که ب ین می زان استقرار دولت الکترونیک و ارتقای شاخص های حکمرانی صالح در نظام م دیریتی سازمان مذکور ارتباط معناداری وجود دارد.
تحلیل سیاست توسعه رابطه با چین نوظهور مبتنی بر نظریه واقع گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
این مقاله به تحلیل سیاست های توسعه رابطه با چین نوظهور می پردازد. بنابراین از فرایند تحلیل سیاستی به عنوان روش سیاست گذاری و واقع گرایی به عنوان نظریه سیاستی استفاده می شود.. فرایند انجام تحقیق با مسئله شناسی تحلیلی آغاز و با ارائه پیشنهاد سیاستی خاتمه می یابد. مسئله اصلی پژوهش ارائه سیاست های اجرایی حهت رابطه با چین نوظهور است. سوال اصلی پژوهش عبارت است از این که" سیاست های توسعه رابطه با چین مبتنی بر نظریه سیاستی واقعگرایی چگونه باید باشد ؟" هدف اصلی بر " تبیین سیاست های مبتنی بر ظرفیت سازی در محیط داخل و محیط منطقه ای برای رابطه با چین نوظهور" تاکید دارد. وضعیت فرهنگی اجتماعی ایران و چین و محیط بین الملل به عنوان وضعیت های موثر بر سیاست گذاری رابطه با چین نوظهور در این پژوهش تبیین گردیده است. روش تحقیق اسنادی است، محقق با مطالعه اکتشافی و بهره برداری از کتب و اسناد مرتبط به جمع آوری اطلاعات می پردازد.. نوآوری مهم تحقیق تاکید بر قابلیت های اجرایی بجای طرح مفاهم انتزاعی است. بنابراین پس از تحلیل داده ها،پیشنهادهای اجرایی ارائه می گردد. با انجام این پژوهش، خلاء در مبانی نظری پوشش و سیاست های اجرایی جهت توسعه رابطه با چین نوظهور ارائه می شود
جایگاه مفهومی «حق و خیر» در گفتمان های غالب در جمهوری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
دوگانه مفهومی خیر و حق از اساسی ترین موضوعات اندیشه سیاسی بوده چنانکه یکی از شالوده های مباحث نظری درباره دموکراسی خواهی و حکومت قانون است. تقدم و تاخر این دو مفهوم نسبت به یکدیگر نیز از موضوعات اختلافی بین فلاسفه سیاسی حتی مدرنی چون کانت و رالز بوده است. در این مقاله سعی شده تا هم نگاه غالب گفتمانهای جمهوری اسلامی به این دو مفهوم بررسی و تحلیل شود، و هم درصورت وجود یک یا هردو آنها در این گفتمانها ، تقدم و تاخر آنها نیز بررسی شود. لذا با مفروض گرفتن اهمیت این دو مفهوم در نگاه به امر سیاسی، در این مقاله تلاش می شود تا بیابیم : بازتاب این دوگانه در گفتمان های سیاسی مسلط در جمهوری اسلامی چگونه بوده است؟ آیا می توان ردّی از این دوگانه را در نظام معانی درون-گفتمانی و تقابل های میان-گفتمانی در حوزه سیاسی پس از انقلاب اسلامی ایران پیدا کرد؟ روش تحلیل این مقاله مبتنی بر نظریه گفتمان است . در چارچوب نظری نیز ضمن اشاره به مباحث مفهومی درباره دوگانه خیر و حق، تأکید بیشتر را بر نظریه عدالت به مثابه انصاف جان رالز گذاشته ایم که ضمن تلاش برای ارائه ترکیبی میان مقولات حق و خیر، تقدم منطقی را بر حق قرار می دهد. یافته های تحقیق نشان می دهد که دو گفتمان مسلط اصلاح طلبی/اصول گرایی و اسلاف گفتمانی آنها در دوره جمهوری اسلامی اساسا رویکردهایی خیرمحور دارند و معطوف به غایتی آرمانی بوده اند.
تحلیل راهبردی- امنیتی معادلات قدرت های جهانی در بستر ژئوپلی نومیک و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران؛ مطالعه موردی: رقابت و نفوذ در اقیانوس هند(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آفاق امنیت سال ۱۵ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۵۵
11 - 38
حوزههای تخصصی:
جهان عرصه رقابت و همکاری بازیگران سیاسی- فضایی و کنشگران اقتصادی برای تأمین امنیت، حفظ منافع ملی و توسعه سطح رفاه است. یکی از مهم ترین عوامل دسترسی به این مهم، شناسایی، سیاست گذاری و به کارگیری قدرت در جهت دسترسی به مناطق راهبردی جهان است. داده های موجود گویای آن است که درآینده نزدیک، اقیانوس هند، به مرکز توجهات جهانی در قرن بیست و یکم تبدیل خواهد شد. این منطقه از جهان با عواملی همچون افزایش تجارت بین المللی، تغییرات جمعیتی، ادغام اقتصادها، مدرنیزه شدن بنادر و کشتیرانی، افزایش وابستگی قدرت های اقتصادی در تأمین انرژی و رشد منافع راهبردی قدرت ها مرتبط است. ازاین رو، اقیانوس هند به عنوان یک حوزه رقابتی شدید بین آمریکا، چین، هند و دیگر قدرت های جهانی پدیدار خواهد شد. به دنبال آن امنیت ملی ایران به ویژه حوزه امنیت دریایی نیز متأثر خواهد شد. این مسئله از نشانگان مهمِ گذار از ژئوپلیتیک سنتی و ورود به ساختار جدید ژئوپلی نومیک جهانی است. در این چارچوب، سوال اصلی این مقاله این است که مهمترین مسائل و موضوعات موجود در معادلات قدرت های جهانی در بستر ساختار جدید ژئوپلی نومیک جهانی با تمرکز بر اقیانوس هند کدامند و چه تأثیری بر امنیت ملی ایران خواهد داشت؟ یافته های این پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است، نشان می دهد که امنیت خطوط دریایی، دسترسی مطمئن به انرژی، رقابت چین و آمریکا، تنش ها بر سر منابع بستر و زیر بستر دریا و به دنبال آن شکل گیری ائتلاف های امنیتی از مسائل و موضوعات مهم در حوزه راهبردی اقیانوس هند می باشند که تأثیر مستقیمی بر امنیت ملی کشور به ویژه در حوزه اقتصاد دریایی و بازدارندگی نظامی در بستر دریا خواهد گذاشت.
The International Court of Justice and its role in the legal relations between Iran and the United States(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
Iranian Review of Foreign Affairs, Volume ۱۳, Issue ۳۵- Serial Number ۱, Winter and Spring ۲۰۲۲
89 - 112
حوزههای تخصصی:
This article explores the role of the International Court of Justice (hereafter ICJ) in the relations between Iran and the United States (hereafter U.S.), with reference to the last disputes between the two countries over the 1955 Treaty of Amity, Economic Relations and Consular Rights. The article argues that the ICJ has both jurisdiction (Ratione Materiae) and substantive competence (Merits) to adjudicate the case, based on the trans-analytical method. The article draws on the past judgments of the ICJ in similar cases between Iran and the U.S., such as the Case Concerning US Diplomatic and Consular Staff in Tehran, the Case Concerning the Aerial Incident, and the Case Concerning Oil Platforms, to support its findings. The article also discusses the implications of the U.S. decision to terminate the Treaty of Amity and to challenge the ICJ’s jurisdiction. The article predicts that the ICJ will establish its judgment based on Article 10 of the Treaty of Amity, which affirms the principle of free trade, and conclude that the U.S. sanctions violate the Treaty of Amity.
Analyzing the Variables Affecting France's Artistic Diplomacy Toward Iran in the 20th Century; Reflecting on James N. Rosenau Theory(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
Iranian Review of Foreign Affairs, Volume ۱۳, Issue ۳۵- Serial Number ۱, Winter and Spring ۲۰۲۲
263 - 288
حوزههای تخصصی:
درآمدی بر اندیشه سیاسی خواجه نصیرالدین طوسی، با محوریت آثار کلامی او(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست دوره ۵۲ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱
173 - 153
حوزههای تخصصی:
خواجه نصیرالدین طوسی را می توان جزو هر دو گروه فلاسفه و متکلمان به شمار آورد؛ در عین حال که گاه صبغه کلامی او چیره می شود. فهمی همه جانبه و جامع از اندیشه سیاسی و اجتماعی خواجه در صورتی ممکن است که افزون بر توجه به آثار و آرای فلسفی او، و مهم ترین اثر او در حوزه سیاسی- اجتماعی، یعنی اخلاق ناصری، آثار و آرای کلامی او هم مورد مداقه قرار گیرد. هدف اصلی این پژوهش، تمرکز بر آثار کلامی خواجه است تا جوهر و ماهیت اندیشه سیاسی او آشکار شود. روش پژوهش استوار بر تحلیل و تفسیر کیفی متون است؛ و به خوانش آثار خواجه در پرتو مفاهیم محوری در منظومه فکری-کلامی شیعه، چون تکلیف، لطف، نبوت و امامت پرداخته می شود. در کلام اسلامی، غایت و هدف انسان و راه سعادت او در مفهوم تکلیف نهفته است؛ و این اندیشه، در تمام ابعاد آن تکلیف محور است. انسان در درجه نخست موجودی مکلف در برابر خالق، الله یا واجب الوجود است. فضیلت و سعادت حقیقی یک مسلمان در آن است که تا جایی که می تواند حق عبودیت را ادا کند؛ در این صورت است که به هدف خلقت خود دست یافته است. پرسش پژوهش این است که شاخصه های اساسی اندیشه کلامی-سیاسی خواجه نصیرالدین طوسی چیست؟ پیوند بنیادین میان دیانت و سیاست، محوریت تکلیف (با تمام ملزومات آن)، در نگاه به انسان و جامعه انسانی و طرح سیاست متعالی به عنوان غایت سیاست، از یافته های این پژوهش در خصوص شاخصه های محوری کلام سیاسی خواجه است.
مفهوم و مبانی خرد سیاسی در کلیله و دمنه(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
سیاست پژوهی اسلامی ایرانی سال اول تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲
18 - 46
حوزههای تخصصی:
کلیله و دمنه اندرزنامه ای است درباره حکومت و سیاست که خطوط اصلی آن بر محور اندیشه های ایرانشهری است. «خرد» یکی از برجسته ترین این محورها است که می توان در عرصه حکومت داری ازآن به «خرد سیاسی» تعبیر کرد. هدف اصلی این مقاله واکاوی مفهوم و مبانی خرد در مفهوم سیاسی آن در کلیله و دمنه است. تلاش شده است با طرح پرسشی درباره مفهوم و مبانی خردسیاسی در این اثر و با استفاده از روش تحقیق توصیفی تحلیلی و با گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای، در جهت دستیابی به این هدف حرکت کرد. درفرضیه ی اصلی مفهوم خرد سیاسی روش و منش اداره امور، و مبانی آن مواردی چون توامانی دین و سیاست، عدالت، اندیشه شاهی آرمانی، و فره ایزدی معرفی گردیده است. در نهایت نویسنده به این نتیجه دست یافته که خرد سیاسی در کلیله و دمنه به معنای کلی روش و منش سیاسی اداره امور متاثر از مبانی و ساختار کلی آن در اندیشه های کهن ایرانی به ویژه در اندیشه های سیاسی ایرانشهری است و نمودهای آن را می توان در باب های گوناگون این اثر بر حسب موقعیت و شرایط، در قالب حکایت ها ی گوناگون بررسی کرد.
تحلیل مضمون جهاد در اندیشه آیت الله خامنه ای(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و پنجم بهار ۱۴۰۱ شماره ۹۷
75 - 106
حوزههای تخصصی:
بسیاری جهاد را جنگ در راه خدا برای دفاع از دین و مبارزه با ظلم و بی عدالتی می دانند، اما با بررسی دقیق تر می توان به طیفی از معانی و برداشت های گوناگون از این آموزه مهم دینی دست یافت که دارای ابعاد فردی و اجتماعی است؛ ظرفیت های اجتماعی و غیرنظامی فریضه جهاد جدی تر به نظر می رسد. هدف پژوهش حاضر تبیین مفهوم جهاد در اندیشه آیت الله خامنه ای است. داده های پژوهشی از بیانات ایشان طی سال های 1368 تا 1400 انتخاب و با رویکرد کیفی و با استفاده از روش شبکه مضامین تحلیل شده است. تحلیل مضمون شبکه ای در سه گام استخراج مضامین پایه ای، سازمان دهنده و فراگیر و درنهایت مضامین فراگیر را به عنوان یافته های نهایی مورد تحلیل قرار می دهد. پنج مضمون فراگیر شناسایی شده جهاد در اندیشه آیت الله خامنه ای نشان می دهد جهاد آموزه ای بنیادی و فریضه ای الهی است که در همه ابعاد زندگی انسان نقش کلیدی ایفا می کند. جهاد با مفاهیمی هم چون خودسازی و دگرسازی، مسئولیت اجتماعی و امربه معروف و نهی ازمنکر، مبارزه با هرگونه مانع و دشمن و نیز تلاش برای دست یابی به جامعه ای آباد و عدالت محور پیوندی عمیق و محکم دارد. در اندیشه آیت الله خامنه ای جامعه ای که در آن جهاد نباشد، جامعه ای تنبل و بی تفاوت است که همواره عقب مانده و شکست خورده باقی می ماند. از نظر ایشان رمز پیروزی و نجات در مقابل ظالمان و استکبار، توجه به جهاد در همه ابعاد زندگی است.
بررسی مبانی سطوح امنیت سیاسی و تهدیدهای آن در مکتب امنیتی متعالی اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
سطوح امنیت از جمله عناصر و مؤلفه های یک نظریه امنیتی است. یکی از ابعاد مختلف سطوح امنیت در مطالعات امنیتی، بعد سیاسی آن است. بررسی مطالعات امنیتی حاکی از آن است که پژوهش های زیادی در این زمینه انجام نشده است. این مقاله درصدد است تا مبانی قرآنی و روایی سطوح امنیت سیاسی و تهدیدهای آن را در مکتب امنیتی اسلام بررسی نماید. لذا گزاره های قرآنی و حدیثی دالّ بر سطوح امنیت سیاسی و تهدیدهای آن، با بهره گیری از روش مطالعه پژوهشی و استنباطی استخراج گردید. وجود شش سطح فردی (خرد)، جامعه ای، ملی (متوسط)، منطقه ای، امتی و بین المللی (کلان) برای امنیت سیاسی و نیز امکان تهدید وجودی مراجع هر یک از سطوح توسط مراجع سطوح دیگر در مکتب امنیتی اسلام از جمله مهمترین نتایج مستنبط از آیات و روایات می باشد.
ارائه الگوی مدیریتی انقلابی در تراز جامعه اسلامی ازدیدگاه مقام معظم رهبری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف اصلی پژوهش: پژوه ش حاض ر ب ه طراح ی الگ وی مدیریت انقلابی در جامع ه اس لامی مبتن ی ب ر بیانات مقام معظم رهبری از سال 1390 لغایت سال1400 شمسی پرداخت ه اس ت. روش پژوهش: روش انج ام ای ن پژوه ش به ص ورت کیف ی انج ام ش د؛ اس تخراج داده ه ا و مؤلفه ه ا ب ا روش تحلیل مضمون از اس تخراج مؤلفه ه ا می باشد که با استفاده از نرم افزار MAXQDA نس بت ب ه ترس یم ش بکه مضامی ن اق دام ش ده است. یافته ها: با مطالعه عمیق بیانات مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العضمی سید علی خامنه ای (مدظله العالی )مضامینی ک ه مع رف مدیرانقلابی در جامع ه اس لامی بودن د، بصورت کدگذاری باز،محوری وگزینشی جمع آوری شدند. نهایت ا کدهای استخراج شده به روش تحلیل مضمون از مجموع 50سخنرانی در قالب 66کد باز ، 50 مضمون پایه و 5 مضمون سازمان دهنده طبقه بندی شدند، حاص ل کار به ص ورت الگ وی مدیریت انقلابی در مدیری ت جامع ه اسلامی ارائه شد. که شامل یک مضمون فراگیر بنام مدیر انقلابی و 5 شاخص اعتقادی،سیاسی ، شغلی ، اقتصادی و شخصیتی یک مدیر انقلابی شناسایی شد ش ایان ذکر اس ت، مدیری ت درست و به موقع ای ن ش اخص ها و نی ز مؤلفه ه ای آنه ا منج ر ب ه تعال ی جامع ه اس لامی خواه د ش د ک ه شایس ته اس ت موردتوج ه کلیه خط مش گذاران سیاسی و مدی ران کش ور ق رار گی رد.
نگاهی به نقش دولت در توسعه صنعتی؛ مطالعه موردی صنعت خودروسازی ایران و کره جنوبی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دولت پژوهی سال هشتم بهار ۱۴۰۱ شماره ۲۹
122 - 149
حوزههای تخصصی:
تجربه کشورهای تازه صنعتی شده ای چون کره جنوبی، تایوان، سنگاپور و مالزی نقش محوری دولت در فرایند صنعتی شدن را بیش از پیش برجسته ساخته است. اما پرسش نحوه ایفای این نقش برای دولت می باشد. ضمن اذعان به اینکه در ایران هنوز سردرگمی های بسیاری درباره نقش دولت در توسعه و صنعتی سازی وجود دارد؛ هدف مقاله آن است تا از رهگذر رهیافت نهادی، با استفاده از روش تطبیقی و در چارچوب الگوی دولت توسعه گرای پیتر اوانز ، به مقایسه نقش دولت در تحول و توسعه صنعت خودروسازی ایران و کره جنوبی بپردازد و به این پرسش محوری پاسخ دهد که چرا علی رغم آنکه دو کشور ایران و کره جنوبی صنعت خودروسازی خود را تقریبا به طور همزمان تاسیس نمودند اما این صنعت در کره جنوبی گام های بسیار بلندتری نسبت به ایران برداشته و در عرصه جهانی نیز موفق تر عمل کرده است. یافته های مقاله مؤید این فرضیه است که در ایران عدم تعادل و ناهماهنگی میان نقش های ضروری دولت در صنعت خودروسازی، یکی از عوامل اصلی ناکارآمدی و ضعف آن در قیاس با خودروسازی کره جنوبی بوده است.
بررسی نقش دولت های توسعه گرای ایران در توسعه اقتصادی (پس از انقلاب اسلامی)
حوزههای تخصصی:
بحث نسبت دولت و توسعه از اصلی ترین مباحث رایج در ادبیات سیاست و حکمرانی و نیز اقتصاد توسعه بوده و هنوز نیز هست. در این پژوهش ضمن نقش دولت های توسعه گرا در کشورهای درحال توسعه (با تأکید بر ایران) به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که سیاست خارجی ایران به عنوان یک دولت های توسعه گرا در دوره های مختلف در رابطه با توسعه اقتصادی چه نقشی داشته است؟ و دلایل عدم موفقیت آن چیست؟ فرضیه ای که برای آن در نظر گرفته شده این است که به نظر می رسد با توجه به نقش دولت در توسعه کشورها، دولت ایران در راستای توسعه بخشی، به دلایل ضعف ساختاری، معضلات امنیتی و عدم اولویت بخشی به توسعه اقتصادی نتوانسته است نقش کاربردی در توسعه ایفا نماید. یافته های پژوهش نشان داد که در سطوح توسعه یافتگی در قالب دولت های توسعه گرا جمهوری اسلامی ایران از نظر شاخص های تعاملی چه در عرصه داخلی و چه در عرصه بین المللی ضعیف می باشد و در دولت های مختلف در ایران شاخص های تقابلی در هر دو عرصه نقش عمده ای را در ممانعت از امر توسعه اقتصادی ایفا کرده است.
الگوی عقلانیت اسلامی انقلابی، راهکاری برای نیل به تمدن نوین اسلامی (مطالعه موردی جشنواره مردمی فیلم عمار)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
انقلاب اسلامی ایران با تحول در بنیادهای نظم سیاسی جامعه، نهادهای تازه ای را در ساخت و توزیع قدرت پس از انقلاب ایجاد کرد. گرچه نهادهای برآمده از انقلاب اسلامی نتوانست به طور کامل ماهیت و ساختار بروکراسی به جای مانده از نظام پهلوی را دگرگون سازد. وجه اشتراک نهادهای انقلاب اسلامی علی رغم تمایز کارکردی آن ها، بازتولید در زمان ها و عرصه های متفاوت بر اساس نیازها و تهدیدات پیشرو، بسط جغرافیایی و محیطی، تضاد آشکار با ساختارهای بوروکراتیک دولتی نشان می دهد که این نهادها برگرفته از نظام عقلانیت اسلامی مبتنی بر آموزه های انقلاب اسلامی است که در تعارض با عقلانیت سکولار می باشد. در این مقاله با بهره گیری از مولفه ها، کارکردها و سازوکارهای جشنواره مردمی فیلم عمار، به عنوان آلترناتیو و جایگزین در برابر نهاد مدرن سینما به ارائه ی الگوی عقلانیت اسلامی انقلابی می پردازیم و سعی در پاسخ به این سؤال داریم که نظام عقلانیت اسلامی انقلابی چه ویژگی هایی دارد و نقش آن در راستای تمدن سازی نوین اسلامی چیست؟ فرض ما در مقاله این است که نهادهای برآمده از انقلاب اسلامی تنها در صورتی کارآمد، پیشرو، اصیل و مبتنی بر جهت گیری انقلابی هستند که مبتنی بر شاخصه های نظام عقلانیت اسلامی و انقلابی باشند و در سازمان، کارکرد و اقدامات خود آن را در نظر بگیرند. براین اساس، نظام عقلانیت اسلامی انقلابی مهم ترین نرم افزار و سخت افزار دولت سازی در تمدن نوین اسلامی دانسته می شود.
تحلیلی بر کارکرد سیاست فرهنگی یونسکو در پیوند کشورهای حوزه تمدنی ایران فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات بین المللی سال ۱۹ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۷۳)
297 - 321
حوزههای تخصصی:
شناختن و شناساندن عناصر فرهنگی مشترک، نقش مهمی در همگرایی و واگرایی ملت ها دارد. وجود تشابهات فرهنگی و آگاهی از آن ها، موجب تسهیل در همکاری و ارتباطات میان کشورهاست. کارویژه اصلی یونسکو نیز پیشبرد همکاری های فرهنگی میان ملت ها می باشد و این کارگزاری با ایجاد سازوکارهای نهادی، به شناخت متقابل فرهنگ های متجانس مبادرت می نماید. در این میان، حوزه تمدنی ایران فرهنگی به عنوان یکی از برجسته ترین پهنه های فرهنگی جهان، همواره از ظرفیتی کم نظیر به منظور گسترش همکاری در میان واحدهای سیاسی ذیربط برخوردار می باشد. با توجه به موارد مذکور این پرسش مطرح می باشد که یونسکو چگونه از سیاست فرهنگی در جهت توسعه پیوندهای سیاسی-هویتی در میان کشورهای حوزه تمدنی ایران فرهنگی بهره جسته است. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و بر مبنای چهارچوب نظری دیپلماسی فرهنگی و با استناد به منابع کتابخانه ای و آماری انجام گرفته است. در نهایت، یافته های این پژوهش بیانگر آن است که یونسکو در قالب اجرای پروژه های فرهنگی همانند میراث جهانی، میراث فرهنگی ناملموس، حافظه جهانی، دانشگاه های همزاد، شهرهای خلاق و دیگر موارد، به همگرایی فرهنگی در حوزه تمدنی مزبور مبادرت ورزیده است. روندی که علاوه بر توسعه مناسبات چندوجهی فرهنگی در میان کشورهای این حوزه، همواره تحت الشعاع شماری از چالش های اجرایی، سیاسی و اجتماعی نیز بوده است.
تحول در سیاست خارجی هند: از سیاست عدم تعهد تا چندهم سویی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست خارجی سال ۳۶ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۴۱)
55 - 88
حوزههای تخصصی:
این پژوهش به دنبال بررسی این سؤالات است که چه گونه فلسفه سیاسی هندو سیاست خارجی هند را متحول ساخته است و این که هند تحت حکومت دولت نارندرا مودی چه گونه به ژئوپلتیک در حال گذار جهانی نگاه می کند؟ در پاسخ، ازآنجایی که حزب حاکم مفروض می دارد که تسلط یک روایتی منفعل و دنیاگریز از هندوئیسم بر جامعه کثرت گرای هند، منجر به انقیاد مردم هند در قرن های گذشته شده و مانع از پیشرفت اقتصادی-نظامی این کشور بوده است، فرضیه این مقاله این است که دولت مودی تلاش دارد با تحمیل روایتی واحد بر جامعه کثرت گرای هند و بسیج توده ها، فرهنگ استراتژیک هند را جهت تحقق بخشیدن به آمال کشور به عنوان یک قدرت جهانی و هنجارساز در بحبوحه تغییرات ژئوپلتیک جهانی (ظهور چین) تغییر دهد. یافته های ما بر اساس روش استقرایی، ضمن تأیید فرضیه مذکور، به این حکم کلی می رسد که سیاست خارجی هند در سال های اخیر جسورتر شده و با مشخصات زیر دچار تحول شده است: 1- مشارکت با کشورهای پیشرفته صنعتی برای افزایش منافع اقتصادی در قالب استراتژی چندهم سویی 2- طراحی یک استراتژی احیاشده در قالب سازوکارهایی چون گروه بندی کواد، چشم انداز هند و ارام و سازوکار چندجانبه گرایی های کوچک برای مقابله با چین 3- تلاش برای بهبود رابطه با همسایگان و کشورهای حوزه اقیانوس هند در قالب ابتکاراتی چون اولویت با همسایگان و سیاست الحاق به شرق.
تاثیر همگرایی جمهوری آذربایجان و اسرائیل بر امنیت ملی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست خارجی سال ۳۶ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۴۴)
29 - 52
حوزههای تخصصی:
فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، موجب حضور تدریجی رژیم اسرائیل در منطقه قفقاز، به ویژه جمهوری آذربایجان شده است. این کشور، با استقبال از برقراری روابط دیپلماتیک با رژیم اسرائیل، آن را به عنوان دروازه ورود به غرب و ایالات متحده آمریکا قلمداد می نماید. این رژیم نیز تلاش دارد با نفوذ بیشتر در جمهوری آذربایجان، نگرانی های امنیتی خود را به جدار مرزهای ایران منتقل نموده و با استفاده از ایجاد پایگاه هایی در مرزهای ایران، آسیب پذیری این کشور را افزایش داده و به همان نسبت دغدغه های امنیتی خود را در قبال ایران کاهش دهد. در واقع، ماهیت روابط رژیم اسرائیل با جمهوری آذربایجان باید فراتر از دشمنی ایدئولوژیک و سیاسی با ایران و در جهت درک توازن قوا مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. مقاله درصدد پاسخ به این سؤال است که هم گرایی جمهوری آذربایجان و رژیم اسرائیل چه تأثیری بر امنیت ملی ایران دارد؟ در همین راستا اطلاعات و داده ها با بهره گیری از مقالات، اسناد و منابع کتابخانه ای جمع آوری شده و با توصیف و تحلیل آنها با روش تحلیل تاریخی و استنباط منطقی این نتیجه حاصل شده است که هم گرایی جمهوری آذربایجان و رژیم اسرائیل سبب افزایش نفوذ و حضور تل آویو در محیط پیرامونی امنیتی ایران شده و تهدیدات مختلف سیاسی، نظامی، امنیتی و ... را در قالب ترویج فرهنگ غربی، تفکرات ضداسلامی، ضد شیعی و سکولار، جلوگیری از مشارکت ایران در تحولات کشورهای خاورمیانه و عدم مشروعیت نفوذ ایران در منطقه خلیج فارس علیه این کشور ایجاد کرده است.