فرایند گذار از بت پرستی به توحید در قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
چگونگی تغییر عمیق مشرکان عصر نزول از باور مشرکانه بت پرستی به عقیده توحیدی، سؤالی درخور توجه است. چینش آیات محوری پیرامون توحید بر اساس ترتیب نزول آن ها، سبب دستیابی به فرایند تحولآفرینی در باور به خدا و کشف روش خاص قرآنی در تعمیق و نهادینهسازی باور توحیدی است. براین اساس، این پژوهش با استخراج آیات محوری پیرامون توحید و مشخص نمودن نقاط اساسی سیر دعوت توحیدی ، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، فرایند تحولآفرینی قرآن کریم را در بعد خداباوری بررسی نموده است. حاصل پژوهش، دست یابی به فرایند قرآنی تحولبخشی در بعد خداباوری در سه مرحله است. در اولین مرحله، قرآن کریم در نخستین سور مکی، با معرفی اجمالی خداوند با برخی از صفات الهی و طرح مراتب اصلی توحید، از بعد انگیزشی عموم جامعه را پذیرای باور جدید توحیدی و گروه اندکی را خدا باور کرده است و در مرحله دوم بعد از تشکیل نخستین جامعه ایمانی و مقاومت مشرکان در برابر توحید، با ارائه استدلالات روشن و براهین توحیدی، به تخریب پایه های شرک و تبیین پایههای توحید از بعد شناختی پرداخته است و در مرحله سوم مقارن با دوران مدنی و تشکیل حکومت اسلامی با بیان مشخصههای ایمان حقیقی و درجات ایمان و با تمرکز بر روی عوامل رفتاری از طریق وضع احکام در جهت عملیاتی کردن و تعمیق باور توحیدی گام برداشته است.