اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر اضطراب رقابتی ورزشکاران: فراتحلیل شواهد ایرانی 1396-1403
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با استفاده از روش فراتحلیل، به تحلیل و ترکیب شواهد موجود در زمینه اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر اضطراب رقابتی ورزشکاران در ایران پرداخته است. این مطالعه شامل ده پژوهش شبه آزمایشی است که در فاصله زمانی 1396 تا 1403 در ایران انجام شده و به زبان فارسی منتشر گردیده اند. برای گنجاندن در این مرور، مطالعات باید مطابق با معیارهای خاصی از جمله استفاده از ابزارهای معتبر، ارائه داده های کافی برای محاسبه اندازه اثر، و انجام پژوهش به صورت آزمایشی یا نیمه آزمایشی باشند.نتایج فراتحلیل نشان داد که اندازه اثر ترکیبی برابر با 1.275- است و اندازه اثر مشاهده شده در بازه ای از 0.086- تا 1.647- قرار دارد. مقدار شاخص Q برای 10 اندازه اثر با درجه آزادی 9 برابر با 15.419 به دست آمد که از لحاظ آماری معنادار نبوده و نشان دهنده عدم وجود ناهمگنی در اندازه اثرهای پژوهش های اولیه است. برای بررسی بیشتر ناهمگنی، از شاخص مجذور I نیز استفاده شد که نشان داد 41.631% از پراکندگی اندازه اثرها ناشی از ناهمگنی واقعی است. بر اساس این تحلیل ها، مدل ثابت به عنوان مدل مناسب برای فراتحلیل انتخاب گردید و اندازه اثر ترکیبی معادل 1.275- محاسبه شد.نتایج این فراتحلیل با مبانی نظری و تجربی قبلی هم راستا است و اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی در کاهش اضطراب رقابتی ورزشکاران را تأیید می کند. بنابراین، درمان مبتنی بر ذهن آگاهی می تواند به عنوان روشی مؤثر در بهبود عملکرد ورزشی و کاهش اضطراب رقابتی در برنامه های روان شناسی ورزشی به طور گسترده ای مورد استفاده قرار گیرد.