درخت حوزه‌های تخصصی

اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
اخلاق اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۹۸۱ تا ۲٬۰۰۰ مورد از کل ۹٬۱۵۱ مورد.
۱۹۸۱.

بررسی تطبیقی اخلاق کاربردی در صحیفه سجادیه و بوستان سعدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال نهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۳۴)

کلیدواژه‌ها: اخلاق کاربردی مؤلفه آموزه صحیفه سجادیه بوستان سعدی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۶ تعداد دانلود : ۶۶۶
اخلاق کاربردی شاخه ای از اخلاق هنجاری است که به واسطه تمرکز بر جزئیات، از دو شاخه فرا اخلاق و نظریه های هنجاری متمایز می گردد. درباره ماهیت، محتوا و شیوه های استدلال آن، اتفاق نظر وجود ندارد. یکی از مسائل مهمّ و کلیدی در ادبیّات و بیانات ائمه اطهار (ع) که مورد توجه قرار گرفته؛ اخلاق کاربردی است. اخلاق کاربردی در جهان بینی توحیدی اسلامی و تبیین رابطه آدمی با خداوند در تعالیم اسلامی، از جایگاه ممتازی برخوردار است. در آموزه های ادبی واسلامی منابع اصلی واصیل دینی، یعنی: قرآن سنّت پایبندی به مؤلّفه ها وشاخص های اخلاق کاربردی لازمه نیکبختی بشروسعادت وی دردو جهان فانی وباقی شمرده شده است. اخلاق کاربردی با آسیب شناسی نفس آدمی و شناخت کمینگاه های شیطانی در نفس، درصدد اصلاح بیماری های درونی است .در ای ن مقاله به بررسی تطبیقی اخلاق کاربردی در صحیفه سجّادیّه وبوستان سعدی می پردازیم.
۱۹۸۲.

الگوی تربیت اخلاق اسلامی از منظر امام سجاد(ع) بر مبنای تحلیل محتوای مضمونی دعای مکارم الاخلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اخلاق وحیانی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 69 - 94

کلیدواژه‌ها: امام سجاد (ع) اخلاق دعای مکارم الاخلاق تربیت اخلاقی الگوی تربیت اخلاقی روش تحلیل محتوا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴۹ تعداد دانلود : ۸۸۱
از جمله مهم ترین متون حدیثی به جای مانده از ائمه اطهار:، ادعیه ایشان است که بیشتر رویکرد آموزشی دارند و رویکرد آن ها برآورده کردن مهم ترین نیازهای انسانی است. در این میان، دعای مکارم الاخلاق منقول از امام سجاد7 می تواند اهمیّت بسیاری در تدوین نظام اخلاقی و تربیتی جامعه اسلامی داشته باشد. در این پژوهش تلاش شده با استفاده از روش تحلیل محتوایی، به استخراج مضامین و مقوله های اخلاقی مندرج در لایه های نهفته دعای مکارم الاخلاق پرداخته و الگوی فرایندی تربیت اخلاق اسلامی بر مبنای این دعا کشف و تبیین شود. مهم ترین وجه ممیّز مقاله حاضر از دیگر شروح متعدد نگاشته شده بر این دعا، این است که این جستار تلاش کرده گام ها و مراحل الگوی تربیت اخلاقی را به صورت دقیق و متوالی ذکر کند.<br /> بر پایه الگوی یادشده، هدایت به مسیر حق و تمسک به اطاعت الهی، بر رشد و تکامل اخلاقی مقدم شده است. پیمودن گام های اصلاح اخلاقی با تأکید بر نیکی به دیگران و نرم خویی، در زمره الزامات تربیت اخلاقی انسان است؛ و در مقابل، ظلم و دشمنی، مهم ترین مانع تکامل تربیت و اصلاح اخلاقی بشر است.
۱۹۸۳.

مطالعه کیفی شیوه ها واثرات فریبکاری رسانه درخانواده(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۱ (پیاپی ۵۳) 81 - 106

کلیدواژه‌ها: رسانه فریبکاری رسانه خانواده سبک زندگی پوشش خبری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۸ تعداد دانلود : ۵۳۸
این پژوهش با هدف بررسی کیفی شیوه ها و آثار فریبکاری رسانه در خانواده انجام شد. روش تحقیق کتابخانه ای و اسنادی و ابزار گردآوری اطلاعات، یادداشت برداری بود. برای گردآوری اطلاعات، کتب نظری درباره رسانه و مطالعات انتقادی، مقالات علمی- پژوهشی و علمی - تخصصی و ترجمه متون تخصصی بررسی و واکاوی شد. یافته ها در سه بخش فریبکاری رسانه در نحوه پوشش خبری و انتقال آن به مخاطبان، اثرگذاری بر سبک زندگی اعضای خانواده و راهکارهای برون رفت خانواده از مسئله فریبکاری رسانه دسته بندی و ارائه شد. شیوه های پوشش دادن اخبار و نحوه انتقال آن به مخاطبان، تأثیر عمده ای بر فریب مخاطبان دارد؛ به گونه ای که فنون خبری مؤثر بر فریب شامل: سابقه نویسی، ارائه نمایشی اطلاعات سری، نشت هدایت شونده، ماساژ پیام، حذف، کلی بافی، زمان بندی ارائه پیام، قطره چکانی، ایجاد موج خبری، تبخیر، ارائه دروغ بزرگ، نشان دادن سانسور به طور غیرمستقیم، دست چین کردن پیام، ساختن دشمن فرضی، مبالغه، اثر تلقیح و استفاده از تصاویر خشونت آمیز درباره زنان و کودکان و... است. در مبحث فریبکاری رسانه و اثرگذاری آن بر سبک زندگی خانواده، نتایج نشان داد که رسانه ها با شکل دادن به آگاهی کاذب مخاطبان، گسترش و نمایش تضاد طبقاتی، ایجاد حس ازخودبیگانگی، قهرمان سازی، دستکاری مفاهیم جنسیتی، خدمت به صاحبان سیاست و اقتصاد و ایجاد تغییرات فرهنگی موجب تغییر در سبک زندگی فردی و خانوادگی مخاطبان می شوند. همچنین، رسانه ها گاهی قواعد اخلاقی خانواده را تهدید می کنند.
۱۹۸۴.

تدوین چارچوب محتوای اقتصاد مقاومتی با تمرکز بر رهنمودهای مقام معظم رهبری برای ورود به حوزه های یادگیری در برنامه درسی ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال سوم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۶) ۸۹-۱۲۰

کلیدواژه‌ها: چارچوب محتوایی اقتصاد مقاومتی برنامه درسی ملی مقام معظم رهبری حوزه های یادگیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۴۰۵
پژوهش حاضر با هدف ارائه چارچوب محتوایی برنامه اقتصاد مقاومتی و با تمرکز بر رهنمودهای مقام معظم رهبری برای ورود به برنامه درسی ملی در حوزه های یادگیری ذیربط انجام شده است. این پژوهش از نوع کاربردی است که برای انجام آن از روش های تحلیل محتوای کیفی و پیمایشی استفاده شده است. جامعه پژوهشی شامل منابع مطالعاتی و صاحب نظران حوزه اقتصاد مقاومتی بوده که به طور هدفمند انتخاب گردید. تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل با روش تحلیل کیفی و شاخص های آمار توصیفی انجام شده است. یافته های پژوهش چارچوب محتوایی برنامه اقتصاد مقاومتی برای ورود به برنامه های درسی نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران است که در این چارچوب ماهیت سه عنصر برنامه درسی یعنی هدف، محتوا و سازماندهی محتوا مشخص گردیده است. در عنصر هدف ابتدا 13 عنوان هدف کلی تعیین شد. سپس براساس آن ها اهداف جزئی دوره های سه ساله تحصیلی مشخص گردید. در عنصر محتوا سرفصل ها و رئوس کلیدی مطالب مربوط به آموزش اقتصاد مقاومتی تعیین و در بخش سازماندهی محتوا نیز روش های ساده به دشوار، نزدیک به دور، عینی به ذهنی و مارپیچی بین دوره های سه ساله تحصیلی به شکل عمودی پیشنهاد گردید. در نهایت نیز محتوای هرکدام از دوره های سه ساله تحصیلی با استفاده از روش سازماندهی چند رشته ای بین حوزه های یادگیری پیشنهاد شد.
۱۹۸۵.

نقدی بر کفایت معنایی واژه «تربیت»، و ارائه بدیل هایی برای آن(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۹) 73-84

کلیدواژه‌ها: تربیت تزکیه ادب تأدیب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۶ تعداد دانلود : ۵۱۱
مفاهیم تربیتی در قرآن، روایات و در طول تاریخ تربیت اسلامی، ذیل واژه های مختلفی مطرح شده اند. با وجود این، امروزه «تربیت» یکه تاز واژگان ذیل مفاهیم مربوط به رشد و تعالی انسان شده است؛ و مفاهیم تربیتی به ناچار در قالب تنگ این واژه به حصار آمده اند. در این پژوهش با روشی انتقادی، کفایت معنایی واژه «تربیت» در دو محور معنای لغوی، و هویت تاریخی این واژه بررسی می شود و سپس دو واژه «تزکیه» و «تأدیب» به عنوان بدیل های واژه «تربیت» معرفی شده اند و مورد تحلیل قرار می گیرند. نتایج نشان می دهد، از معنای لغوی واژه «تربیت» نمی توان مفاهیم بلندی ذیل تعالی انسان استخراج کرد؛ همچنین این واژه در تاریخ اندیشه های تربیت اسلامی نیز، در حاشیه بوده است و نقشی محوری نداشته است؛ در صورتی که «تزکیه» از نظر معنای لغوی و کاربرد در متون دینی از غنای بیشتری نسبت به واژه «تربیت» برخوردار است؛ چنانچه در قرآن، به جای عبارت «تعلیم و تربیت»، عمدتاً از «تعلیم و تزکیه» استفاده شده است. همچنین «تأدیب» نیز در مقایسه با «تربیت»، از هویت تاریخی متقن تری برخوردار است و توانسته است در حدود دوازده قرن، تک واژه مسلط در متون تربیت اسلامی باشد.
۱۹۸۶.

ناروایی همجنس گرایی در نظریه اسلامی قانون طبیعی؛ نقد مقاله «درباره اقلیت های جنسی»(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال هشتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳۲ (پیاپی ۵۴) 95 - 121

کلیدواژه‌ها: نراقی هم جنس گرایی اسلام امر غیرطبیعی نظریه اسلامی قانون طبیعی غایت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱۷ تعداد دانلود : ۹۰۸
ناروایی همجنس گرایی که بیشتر در قالب برهان «امر غیرطبیعی» تبیین می شود، چندی پیش توسط آقای آرش نراقی، در مقاله ای با عنوان «درباره اقلیت های جنسی» مورد مناقشه قرار گرفت. از نظر او، براهین عقلانی ممکن برای غیرطبیعی بودنِ هم جنس گرایی در حکمت عملی اسلامی مخدوش هستند. وی با تعریف «طبیعت» و اتکا بر تعریف ارسطویی «غایت گرا» به دفاع از ایده «تعدد» کارکردها می پردازد، و بر فرض این برهان نیز هم جنس گرایی را موافق با «لذت جویی» دانسته آن را کارکردی هم عرض «فرزندآوری» برای قوه جنسی انسان معرفی می کند. نوشتار حاضر به نقد تعاریف وی، و ارایه قانون عقل عملی در نظریه اسلامی قانون طبیعی پرداخته، و نشان داده کارکردها به مثابه «کمال»های هر قوه نفس، رو به سوی کامل ترین «غایت» دارند. همچنین، براساس آموزه سنخیّت، لازم است هر کارکرد با کارکرد نهایی یا همان خیر کامل سنخیّت داشته باشد. به همین دلیل، توقف در کثرت و عدم نیل به وحدت، مخلّ غایت مندی و به لغویّت می انجامد. لذّت اگر به تنهایی دیده شود بر خلاف ایده انسان کامل در فلسفه اسلامی خواهد بود. موارد استثنا نیز تحلیل شده اند.
۱۹۸۷.

خودگروی با رویکرد خودارزشمندی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال یازدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۴۰ 143-156

کلیدواژه‌ها: خودگروی اخلاقی خودارزشمندی نفس خودخواهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۴ تعداد دانلود : ۶۲۳
در مباحث فلسفه اخلاق یکی از نظریاتی که گرچه محبوبیت عام ندارد ولی از سوی افرادی چون خانم «اَین رند» مورد دفاع قرار گرفته، نظریه خودگروی اخلاقی است. نگارنده در مقاله حاضر درصدد طرح این دیدگاه، و سپس تفسیر خودگروی اخلاقی با رویکرد خودارزشمندی می باشد که البته در این صورت خودگروی از شکل متداولش که محرک انسان خودخواهی باشد، فاصله گرفته و به سوی توجه به خویشتن و عنایت به نفس در جهت ارزشمندی و فعلیت کرامت ذاتی انسان سوق پیدا می کند. درواقع گرایش به خود در قالب سه وظیفه: نسبت به خدا، خود و دیگران مراحل تکاملی خود را طی می کند.
۱۹۸۸.

تبیین اهداف برنامه درسی «مدرسه شاد» بر اساس آموزه های اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۰ 5-30

کلیدواژه‌ها: مدرسه شاد شادکامی برنامه درسی مدیریت احساسات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳۸ تعداد دانلود : ۷۹۲
هدف پژوهش حاضر، بررسی شادکامی و شناسایی اهداف برنامه درسی «مدرسه شاد» با تکیه بر آموزه های اسلامی است. این پژوهش از نوع مطالعات کیفی بوده و با رویکردی قیاسی استقرایی و روش تحلیل متن تهیه شده است؛ به این معنا که با بررسی مطالعات انجام شده مرتبط با شادکامی در حوزه های روان شناسی، علوم تربیتی و علوم اسلامی، مفهوم شادکامی، عوامل مؤثر بر آن و همچنین اهداف برنامه درسی مدرسه شاد در دانش متعارف شناسایی شده است. همچنین روایات مرتبط با عوامل شادکامی در اسلام، جمع آوری و تحلیل شده و بر اساس آن اهداف برنامه درسی مدرسه شاد بر پایه آموزه های اسلامی تبیین شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که اهداف برنامه درسی مدرسه شاد، ناظر بر جنبه های سه گانه «شناختی»، «نگرشی» و «توانشی» است. مقایسه یافته ها در دو دیدگاه نشان می دهد که برخی از مؤلفه های شناسایی شده در دیدگاه اسلام، در دانش متعارف دیده نمی شود که از آن جمله می توان به مدیریت احساسات و تمایلات در برابر امور دنیوی و خشنودی از تقدیر الهی در موقعیت های مختلف اشاره کرد. دیگر وجوه افتراق اهداف برنامه درسی مدرسه شاد در دیدگاه اسلام نسبت به دانش متعارف، ارتباط و به هم پیوستگی، جامعیت، شفافیت اهداف و محوریت تعالیم دینی است.
۱۹۸۹.

اخلاق حرفه ای معلمی در مکتب خانه؛ پژوهشی پدیدارشناسانه براساس تجربه زیسته شاگردان مکتب خانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تربیت اسلامی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲۷ 114 - 101

کلیدواژه‌ها: مکتب خانه آموزش مکتبی اخلاق حرفه ای معلمی تجربه زیسته

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶۰ تعداد دانلود : ۹۳۵
«مکتب خانه» به دلیل قدمت طولانی و پوشش حداکثری، یکی از مهم ترین نهادهای آموزشی−تربیتی، پس از ورود اسلام به ایران به شمار می رود که تأثیرات پایداری در فرهنگ تربیتی ایران، از جمله «اخلاق حرفه ای معلمی»، داشته است. در این مقاله، با هدف تبیین نقش مکتب خانه ها در شکل گیری اخلاق حرفه ای معلمی و با بهره گیری از روش پدیدارشناسی تفسیری، نگارندگان تلاش کرده اند تا تجارب زیسته افرادی که مکتب خانه را درک کرده ند، فهم و روایت کنند. بدین منظور، با کاربرد روش نمونه گیری هدفمند، سیزده نفر از سالخوردگانی انتخاب شدند که فضای مکتب خانه را درک کرده بودند و برای گرد آور اطلاعات از ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته و برای تحلیل یافته ها نیز از روش اسمیت استفاده شد. پس از تحلیل مصاحبه ها، مؤلفه های اخلاق حرفه ای معلمانِ مکتب خانه در پنج مقوله عمده و هجده خرده مقوله تقسیم بندی شد که مقوله های اصلی عبارت اند از: شور و شوق معلمی، تعهد حرفه ای، ایجاد میل به یادگیری در فراگیران، توجه ویژه به تربیت اخلاقی و دانش تدریس. نتایج نشان می دهد که شماری از شاخص های مثبت و منفی اخلاق حرفه ای معلمی امروز جامعه ایران، ریشه در نگرش و رفتار معلمان مکتب خانه دارد و انجام پژوهش های مشابه می تواند در تبیین وضعیت موجود و مطلوب اخلاق حرفه ای معلمی ایران راهگشا باشد.
۱۹۹۰.

شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر اهمال کاری در سازمان آموزش و پرورش و راهکارهای کاهش آن براساس آموزه های اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تربیت اسلامی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲۷ 140 - 115

کلیدواژه‌ها: اهمال کاری آموزش و پرورش رتبه بندی آموزه های اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۳ تعداد دانلود : ۵۱۰
این مقاله با هدف بررسی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر اهمال کاری در سازمان آموزش و پرورش و استفاده از آموزه های اسلامی برای رفع این آسیب انجام شده است. مقاله از نظر هدف کاربردی و روش آن ترکیبی از نوع اکتشافی است. مدل یابی آن براساس الگوی مفهومی و معادلات ساختاری می باشد. گرد آوری اطلاعات بخش کیفی با روش شبکه متخصصان و ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته تا حد اشباع و در بخش کمی دو پرسش نامه با تأیید روایی و پایایی انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی با استفاده از نرم افزار NVIVO10 و تحلیل محتوای استقرایی و در بخش کمّی از معادلات ساختاری و درخت تصمیم CRT به کمک نرم افزارهای SPSS23 و AMOS18 انجام شد. براساس نتایج تحلیل مسیر بیشترین تأثیر بر اهمال کاری مربوط به عوامل برون سازمانی است؛ بنابراین مهم ترین راه کاهش اهمال کاری تعمیق و اعتلای فرهنگ ناب اسلامی در سازمان است؛ ازاین رو با تعلیم آموزه های اسلامی و معرفی و ارائه الگوها و مصادیق بارز اسلامی می توان اهمال کاری در سازمان را کاهش داد.
۱۹۹۱.

بررسی نقش عرف عقلا در وضع گزاره های اخلاقی (با تأکید بر دیدگاه محقق اصفهانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال یازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴۲ 25-34

کلیدواژه‌ها: عرف عقلا مشهورات گزاره های اخلاقی محقق اصفهانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۶ تعداد دانلود : ۴۴۴
مسئله منشأ ارزش اخلاقی، یکی از مهم ترین مسائل در حوزه فرااخلاق است. فیلسوفان اخلاق در مواجهه با این مسئله، دیدگاه های مختلفی اتخاذ نموده اند. برخی اندیشمندان اسلامی ازجمله محقق اصفهانی، عرف عقلا را واضع گزاره های اخلاقی دانسته اند. این پژوهش درصدد است با تأکید بر دیدگاه محقق اصفهانی به بررسی انتقادی نقش عرف عقلا در وضع گزاره های اخلاقی بپردازد. اگرچه ایشان بر اعتباری بودن گزاره های اخلاقی و وضع آن توسط عرف عقلا تأکید دارد، اما معتقد است آراء عقلا براساس بقای انسان و مصالح و مفاسد نوعی صادر می شود و با شروطی معتبر است. معناشناسی مفاهیم اخلاقی در دیدگاه مزبور خدشه پذیر است. همچنین این دیدگاه بر پایه دلایل درستی بنا نشده و از توجیه نهایی ارزشمندی بقای انسان و رعایت مصالح و مفاسد عاجز است.
۱۹۹۲.

فرایند «اکتشاف» نظریه اخلاقی اسلام در موضوع «سکوت سازمانی»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال یازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴۲ 35-54

کلیدواژه‌ها: سکوت سازمانی فرایند اکتشاف نظریه اسلامی حکم اخلاقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۹ تعداد دانلود : ۹۴۰
سکوت سازمانی از مباحث نوظهور در حوزه اخلاق و مدیریت رفتار سازمانی است. بیشتر نوشته های موجود، نادرستی اخلاقی آن را مفروغ عنه گرفته، درصدد تحلیل علل و عوامل آن برآمده اند. نوشتار حاضر ضمن نادرست دانستن آن پیش فرض و با الهام از «روش فرایندی اکتشاف نظریه اسلامی»، به دنبال اکتشاف حکم اخلاقی آن از نگاه اسلام است. دستاوردهای تحقیق نشان می دهد سکوت سازمانی به خودی خود نه خوب است و نه بد؛ بلکه «حسن فعلی» آن منوط به این است که 1. در خدمت اعتلای جامعه اسلامی و عزت مسلمین باشد؛ 2. از روی دوراندیشی پارسایانه صورت گیرد؛ 3. با اصل مشورت دهی و مشورت گیری منافات نداشته باشد؛ 4. با مسئولیت پذیری تعارض نداشته باشد؛ 5 همچنین هنجارهای کلانی مثل «عدالت»، «ظلم ستیزی»، «اعانه بر بِرّ» و «پرهیز از اعانه بر ِاثم» را نقض نکند. و درصورتی از «حسن فاعلی» و درنتیجه «حسن اخلاقی» برخوردار خواهد شد که به هدف قرب الهی و انجام وظیفه دینی صورت گرفته باشد.
۱۹۹۳.

تاثیر آموزش ذهنیت فلسفی بر نگرش دینی و مهارت های زندگی معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال سوم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۷) ۷-۲۸

کلیدواژه‌ها: ذهنیت فلسفی نگرش های دینی مهارت های زندگی معلمان ابتدایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۱ تعداد دانلود : ۵۳۳
هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر آموزش ذهنیت فلسفی بر نگرش های دینی و مهارت های زندگی معلمان ابتدایی است. روش پژوهش، شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش، کلیه معلمان ابتدایی شهر ساری بود که از بین آن ها تعداد ۳۰ نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمایشی و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایشی طی 6 جلسه آموزشی سه شاخص ذهنیت فلسفی را بر اساس نظریه اسمیت(جامعیت، تعمق، انعطاف پذیری،1990؛ ترجمه بهرنگی، 1392) دریافت کرد. ابزار گردآوری داده ها شامل دو پرسش نامه مهارت های زندگی ساعتچی، کامکاری و عسگریان(1389) و پرسش نامه نگرش های دینی گلاک و استارک(1965) بود. روایی ابزارها به روش روایی محتوایی به تائید صاحبنظران رسید و ضریب اعتبار بدست آمده برای پرسش نامه مهارت های زندگی 87/0 و پرسش نامه نگرش های دینی 79٪ محاسبه شد. فرضیه های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج نشان داد که آموزش ذهنیت فلسفی در افزایش نگرش های دینی و میزان مهارت های زندگی معلمان اثر مثبت و معنادار دارد.
۱۹۹۴.

طراحی مدل عدالت آموزشی جهت نظام آموزش و پرورش رسمی و عمومی و اعتبار یابی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال سوم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۸) ۷-۲۸

کلیدواژه‌ها: عدالت آموزشی فراگیران آموزش وپرورش بستر سازی عادلانه توزیع منابع بهره مندی عادلانه از منابع

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۲ تعداد دانلود : ۶۳۸
هدف از این پژوهش ارائه مدل عدالت آموزشی برای آموزش و پرو رش کشور بود. روش پژوهش ترکیبی اکتشافی که در سال تحصیلی 97-1396 انجام شد. ابتدا مضامین عدالت آموزشی در آموزش و پرورش با استفاده از روش تحلیل مضمون استقرایی و بر اساس کل حوزه پژوهش 73 مورد مقولات مندرج در پایگاهها از سال 2001 تا 2017 بود شناسایی گردید. در نتیجه 82 مضمون پایه، 12 مضمون سازمان دهنده مشارکت جمعی، تصمیم سازی عادلانه، همه جانبه نگری برنامه درسی، شایسته سالاری، پوشش دادن همه مخاطبان، توجه به وضعیت بهداشتی فراگیران، مدیریت بهینه منابع، توانمند سازی فراگیران، بهبود فرآیند ارزشیابی، ارتقای کیفیت آموزش و تعامل منصفانه و سه دسته مضمون فراگیر تحت عنوان: 1- بستر سازی عادلانه توزیع منابع 2- بهره مندی عادلانه از منابع 3- شایسته پروری شناسایی شد. با استفاده از روش هولستی پایایی در بخش کیفی 99/0 به دست آمد. در ادامه با توجه به مضامین شناسایی شده پرسشنامه ای جهت اعتبار یابی مدل با 82 گویه طراحی گردید که با استفاده از آلفای کرونباخ پایانی آن 76/0 بدست آمد. جامعه پژوهش در بخش کمی کلیه مدیران و معاونین مدارس با تعداد 170645 بود. روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای بود که تعداد 384 نفر نمونه تعیین گردید. جهت اعتبار یابی مدل پژوهش از روش تحلیل عاملی تآییدی استفاده گردید. همه مضامین با بار عاملی بالا مورد تأیید قرار گرفتند که نشان از اعتبار بالای مدل بود. .
۱۹۹۵.

تحلیل مفهوم مدیریت خشم در آموزه های تعلیمی سعدی نامه به عنوان یکی از راهبردهای تربیت اخلاقی دانش آموزان در نظام تربیت رسمی و عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال سوم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۷) ۲۹-۵۸

کلیدواژه‌ها: مدیریت خشم بوستان سعدی تحلیل مفهوم راهبرد تربیت اخلاقی نظام تربیت رسمی و عمومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۸ تعداد دانلود : ۴۹۰
هدف اصلی این پژوهش تحلیل مفهوم «مدیریت خشم» به عنوان یکی از راهبردهای تربیت اخلاقی دانش آموزان در نظام تربیت رسمی و عمومی در بوستان سعدی است. روش پژوهشی تحلیلی از نوع تحلیل فلسفی است. جامعه مورد مطالعه بوستان سعدی و پژوهش های انجام شده در این زمینه است. نمونه مورد مطالعه بخش های مرتبط با مقوله های پژوهش است که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها فیش برداری است که همزمان با فرایند جمع آوری اطلاعات، داده ها دسته بندی کدگذاری و مورد تفسیر قرار گرفت. یافته های حاصل نشان داد که مدیریت خشم در بوستان ضمن آموزش مفاهیم اخلاقی و پرورش عواطف عالیه بشری به کاربرده شده است و این مفهوم در سه قسمت خشم گریزی، خشم ضرورتی و خشم حکیمانه تبیین و مورد بررسی قرار گرفته است. مقوله های استخراج شده نشان می دهد که سعدی در عین واقع بینی و اعتدال در هیجان خشم، به موضوع های مربوطه از قبیل ملاطفت، مهربانی و نوع دوستی، بسیار بیش تر از موضوع های مربوط به خصومت، کینه توزی و روابط غیرانسانی پرداخته است که این امر به عنوان یک راهبرد تربیت اخلاقی دانش آموزان در نظام تربیت رسمی و عمومی در ساحت تربیت اخلاقی لازم است مورد توجه سیاستگذاران نظام آموزشی قرار گیرد.
۱۹۹۶.

ضمانت بر تقسیط مهریه، میانکشی فقهی، حقوقی و اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۳۱)

کلیدواژه‌ها: حقوق فقه اسلامی مهریه اخلاق اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۹ تعداد دانلود : ۴۵۰
در طول تاریخ، جدای از مسائل و نهضت های سیاسی و دینی و گرایشات و تمایلات مختلفی که در جوامع در حال تغییر و پیشرفت و گاهی نیز رو به سوی فرو پاشی بوده است، خانواده به عنوان اصلی ترین نهاد هر جامعه، تحت تاثیر عوامل مختلف دچار تحولات گوناگونی شده و همواره در معرض خطرات مختلفی من جمله فروپاشی و کاهش گرایشات اخلاقی قرار گرفته است، بر همین اساس حقوقدانان، فقها و معلمان اخلاق، برای جلوگیری از پاشیدگی این نهاد اصلی جامعه و به منظور مصونیت خانواده از تحولات منفی جوامع، دست به وضع یک سری حقوق و تکالیف در خانواده زده اند. چه اینکه در بین علوم مختلفی که به بررسی خانواده و نقش آن در تربیت فرزندان می پردازد علم اخلاق دارای مسولیت خطیرتری است، و چه بسا تمام علوم مرتبط با خانواده من جمله حقوق و علوم اجتماعی و روانشناسی بر پایه اخلاق پایه گذاری شده اند، و علم اخلاق خود برگرفته از تعالیم اسلامی و آیات وارده می باشد و با توجه به اینکه در اموزه های دینی شریعت اسلام آنچه بیش از همه مورد توجه بوده، حفظ و نگهداری کانون خانواده به عنوان امن ترین رکن جامعه، است، چه بسا می توان گفت که علم اخلاق، اساس و پایه نگارش حقوق خانواده می باشد.
۱۹۹۷.

جلوه های الزامات اخلاقی شهروندان در حقوق کیفری ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۳۳)

کلیدواژه‌ها: شهروندی حقوق کیفری حق و تکلیف شهروند مسئول سیاست جنایی مشارکتی الزامات اخلاقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۲ تعداد دانلود : ۴۲۶
شهروندان به عنوان عضوی از اعضای جامعه دارای حقوقی می باشد که امروزه تحت عنوان حقوق شهروندی شناخته می شود ، این در حالی است که شهروندان به واسطه حضور در جامعه و نقش فعال در ساخت و اداره جامعه با الزامات و تکالیفی مواجهه هستند بگونه ای که در تمامی عرصه های حقوق عمومی برای شهروندان تکالیفی شناخته شده است الزامات شهروندان همانند حقوق شهروندان علاوه بر حقوق و تکالیف قانونی حقوق و تکالیف اخلاقی نیز در دارد،آنچه محل بحث و بررسی می باشد این مساله است که شهروندان درقلمرو کیفری با توجه به ماهیت حاکمیتی حقوق کیفری دارای الزاماتی می باشند که در صورت عدم اقدام شهروندان بتوان از سازو کارها و مکانیسم های موجود در حقوق کیفری بهره جست ،بدین منظور با روش توصیفی – تحلیلی و مداقه در قوانین موجود به بررسی مساله تحقیق خواهیم پرداخت. با بررسی مقررات کیفری میتوان به این مهم دست یافت که شهروندان در قلمروکیفری همانند سایر بخش های حقوق عمومی دارای تکالیف و الزاماتی می باشند که قبل از هر چیز به عنوان یک الزام اخلاقی شناخته می شود ،الزام به اعلام جرم و ادای شهادت از یک سو و تکلیف به حضور در محکمه و عضویت در هیات منصفه از جمله تکالیفی است که میتوان در کنار الزام علم به قوانین و مراقبت از سلامت شهروندان از آن ها یاد کرد.
۱۹۹۸.

ویژگیهای زندگی مطلوب در روانشناسی مثبت و مقایسه آن با زندگی مطلوب در منابع اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۳۱)

کلیدواژه‌ها: زندگی مطلوب روانشناسی مثبت شادکامی حیات طیبه سعادت عصر ظهور منابع اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۷ تعداد دانلود : ۷۹۷
هدف از انجام این پژوهش، بررسی ویژگیهای زندگی مطلوب از دیدگاه روانشناسی و اسلام و مقایسه بین آنهاست که با روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است. زندگی مطلوب از دیدگاه روانشناسان مثبت، از دو دیدگاه کلی لذتگرا و سعادتگرا مورد بررسی قرار گرفته است. امروزه روانشناسی مثبت، رویکردی سعادت گرا به زندگی مطلوب داشته و بر منش و فضیلت های فردی تاکید کردهاند و مراحلی را برای تحقق زندگی مطلوب برشمردهاند. افرادی که به تمام مراحل زندگی مطلوب، نائل شوند به خود شکوفایی رسیدهاند. آنچه برای طی کردن مراحل مختلف زندگی مطلوب لازم است، استفاده از کارکرد بهینه و بهره گیری از تمام استعدادها در جهت شکوفایی و دستیابی به تواناییهای بالقوه افراد میباشد. زندگی مطلوب از دیدگاه اسلام، در گسترهای وسیعتر از آنچه در روانشناسی مثبت وجود دارد، طرح شده است؛ در دیدگاه اسلام، زندگی انسان دارای دو سطح دنیوی و اخروی است که ارتباط تنگاتنگی هم با یکدیگر دارند. زندگی مطلوب در منابع اسلامی، بر محور سعادت شکل میگیرد و افراد به هر اندازه که از اسباب سعادت بهرمند باشند، به همان میزان از زندگی مطلوب دنیوی و اخروی برخوردار خواهند بود. البته تحقق کامل اسباب سعادت دنیوی و عوامل زمینه ساز زندگی مطلوب اخروی، در دوره ای خاص از زندگی بشر- به خاطر تحولات عمیقی که در این دوره اتفاق میافتد- امکان دارد که از آن به دوره ظهور امام زمان (عج) یاد میشود.
۱۹۹۹.

آسیب شناسی حفظ و نگهداری کارکنان حرفه ای با رویکرد اخلاق سازمانی در شرکت ملی نفت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۳۲)

کلیدواژه‌ها: عوامل سازمانی عوامل فردی عوامل فرهنگی نگرش کارکنان نگهداشت کارکنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۴ تعداد دانلود : ۴۶۵
هدف از این پژوهش آسیب شناسی حفظ و نگهداری کارکنان حرفه ای، شناسایی عوامل نگهدارنده و شناسایی وضع موجود و مطلوب این عوامل در شرکت ملی نفت می باشد. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع توصیفی و به لحاظ مخاطب استفاده از پژوهش از نوع کاربردی است. بدین منظور پس از مرور ادبیات تحقیق و بهره گیری از نظرات خبرگان، عوامل و مؤلفه های مؤثر بر نگهداری کارکنان حرفه ای شناسایی و مدل اولیه تحقیق تنظیم و پس از اجرای تکنیک دلفی در سه دور مدل نهایی تحقیق آماده شد. جامعه آماری تحقیق شامل کارکنان شرکت ملی و مهندسی ساختمان نفت است که تعداد 260 نفر از آنها به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. خبرگان این پژوهش را 15 نفر از مدیران شرکت نفت و 15 نفر از استادان دانشگاه تشکیل می دهند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. نتایج نشان می دهد که عوامل سازمانی، فردی و فرهنگی بر نگرش کارکنان، همچنین بر حفظ و نگهداری کارکنان مؤثرند. همچنین آزمون T زوجی نشان می دهد که به جز 3 مؤلفه «استانداردها»، «گرایش کارآفرینی» و «هویت» در بقیه مؤلفه ها بین وضع موجود و مطلوب فاصله وجود دارد و بر اساس رتبه بندی فریدمن در وضع موجود و مطلوب مؤلفه های تعارض، سبک رهبری، استقلال طلبی، طرح شغل و ریسک دارای آسیب می باشند.
۲۰۰۰.

بررسی هوش معنوی و اخلاق اسلامی در تربیت دینی دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر ارومیه با نقش آموزه های اسلامی و دیدگاه های امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۳۲)

کلیدواژه‌ها: آموزه های اسلامی دیدگاه های امام خمینی هوش معنوی تربیت دینی اخلاق اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۶ تعداد دانلود : ۴۰۸
حضرت امام خمینی(ره) پیرامون اهمیت تعلیم و تربیت بارها به این موضوع اشاره دارند که گرفتاری همه ما برای این است که تزکیه و تربیت نشده ایم. اشتغال به تهذیب نفس و تصفیه اخلاق را از بزرگترین مهمات و واجبات عقلیه می دانند.توجه به اخلاق در اسلام توسط همه پیامبران اشاره شده زیرا همه پیامبران برای همین آمده اند که امکان بهره مندی همه مردم را به فضایل اخلاقی را به وجود آورند. در اهمیت تربیت همین بس که ایشان غایت بعثت انبیا را تعلیم و تربیت انسانها گفته اند. دراین تحقیق هدف بررسی هوش معنوی در تربیت دینی دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر ارومیه با نقش آموزه های اسلامی و دیدگاه های امام خمینی بود که در این راستا به بررسی متون مختلف درمورد نظرات و دیدگاهای مختلف در رابطه با هوش معنوی و همچنین تربیت دینی دانش آموزان دختر دوره متوسطه پرداخته و با استفاده از مصاحبه با تعداد 93 نفر ازمدیران و معلمان دین و زندگی مدارس توانستیم نقش آموزه های اسلامی و دیدگاه های امام خمینی و میزان استفاده معلمان از این نظرات در تربیت دانش آموزان را بدست آورده شد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان