حدیث و علوم حدیث

نمایش ۱٬۳۲۱ تا ۱٬۳۴۰ مورد از کل ۵٬۵۶۴ مورد.

۱۳۲۱.

سبک برخورد اهل بیت: با اندیشه ها و رفتارهای مخالف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا کریمی والا

منبع: تربیت اسلامی سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: جامعه اسلامی اهل بیت (ع) همگرایی اجتماعی سبک تکثرگرایی حق ناب

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۲۰ تعداد دانلود : ۵۲۵

با توجه به اینکه یکی از شاخص های مهم در سیره اهل بیت (ع) ستیز با آشفتگی های تفرقه و فراگیر ساختن روح همدلی در عرصه های مختلف فکری و سلوک اجتماعی و سیاسی است، تا از اندیشه ها و رفتارهای متفاوت، برآیندی مثبت در مسیر تکامل جامعه پدید آید، هدف این مقاله، پاسخ به این پرسش اساسی است که آیا مقتضای چنین سیره ای، با در نظر گرفتن اندیشه ها و آرای متغایرِ افراد که بستر تنوع و حتی اختلافِ توقع ها، سلیقه ها و مواضع می شود و می تواند منشأ از هم پاشیدگی انسجام جامعه اسلامی گردد، در پی ریزی همدلی اجتماعی چیست؟ این تحقیق، با روش اسنادی تحلیلی و در راستای ترسیم مختصات جامعه سازوار و متکامل، به این نتیجه رسید که سبک زندگی معصومین(ع)، در قبال آرا و رفتارهای مخالف، بر مبنای تنوع گرایی همراه با انسداد بی راهه های گمراهی و انحراف فکری و نمایاندن حق ناب از طریق تضارب اندیشه ها و دیدگاه های متقن و انتظام یافته بر پایه اصول عقلانی و حریم اراده الهی است.

۱۳۲۲.

نقد رویکرد سلفی ها در جرح و تعدیل مذهبی و اعتقادی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: مهدی رستم نژاد حکیم محمدی

منبع: پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۴شماره ۳ 77 - 89

کلیدواژه‌ها: سلفیان جرح و تعدل اتهام تشیع طعن بر صحابه

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث

تعداد بازدید : ۲۸۲ تعداد دانلود : ۲۵۷

اکثر دانشمندان علوم حدیث، در جرح و تعدیل روات تنها به معیارها و اصول متنی و سندی توجه داشته و دارند. آنان برای توثیق و تضعیف معیارهایی چون وثاقت، صداقت، قدرت حفظ و ضبط راوی و ... را در نظر می گیرند. این دیدگاه مورد پذیرش بزرگان اهل سنت و از جمله مؤلفان صحیحین بوده و هست، ولی اکثر سلفیان بر خلاف این اصول و معیارهای پذیرفته شده، عقیده و مذهب راوی را نیز در توثیق و تضعیف دخالت داده اند. برخی از دلایل اعتقادی سلفیان در تضعیف راویان مذاهب دیگر عبارت است از: جرح به دلیل اتهام تشیع، جرح به بهانه طعن بر صحابه، جرح به دلیل نقل فضائل اهل بیت(ع) و جرح به دلیل اعتقاد به رجعت. به این ترتیب برخی از رجالیان ایشان، در حالی راویان شیعی را به یکی از دلایل فوق تضعیف نموده و به کذب متهم نموده اند که بسیاری از آنها توسط بزرگان اهل سنت، به صداقت و امانت در نقل حدیث شناخته شده اند.

۱۳۲۳.

بررسى الگوى کیفیت معاشرت با مردم از منظر امیرمؤمنان على علیه السلام در نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسن نقى زاده زهرا سادات قاضى زاده هاشمى

منبع: معرفت سال بیست و چهارم فروردین ۱۳۹۴ شماره ۲۰۸

کلیدواژه‌ها: اسلام نهج البلاغه معاشرت مناسبات اجتماعى مردم دارى امیرمؤمنان على علیه السلام

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۴۰ تعداد دانلود : ۷۱۵

انسان موجودى اجتماعى است و براى همزیستى مسالمت آمیز ناگزیر به ارتباط با دیگران است؛توسعه هرچه بهتر روابط صحیح اجتماعى افراد یک جامعه بستگى به ارائه تربیت اجتماعى بر پایهفرهنگ آن جامعه دارد. ازآنجاکه فرهنگ جامعه ما فرهنگ اسلامى است، بر پیروان این مکتب لازماست به شناسایى نحوه معاشرت مطلوب افراد با دیگران که منطبق بر موازین اسلامى است، اقدامکنند. ازاین رو، معصومان علیهم السلام بهترین الگوى تربیتى بوده و ارائه سیره تربیتى آنان یک ضرورتانکارناپذیر است و در این میان، ارائه دیدگاه هاى تربیتى امیرمؤمنان على علیه السلام بر ضرورت این کارمى افزاید. هدف این پژوهش اثبات برترى نظام تربیتى امیرمؤمنان علیه السلام بر دیگر نظام هاى تربیتى مى باشد.روش پژوهش، توصیفى تحلیلى بوده که طى آن، از تحلیل اسنادى نیز استفاده شده است.نمونه گیرى در پژوهش انجام نشده؛ به عبارت دیگر، کلیه منابع و مراجع مرتبط مورد بررسى واقعشده است.

۱۳۲۴.

گونه شناسی و روش شناسی روایات تفسیری امام باقر(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید یوسف محفوظی قاسم بستانی نصره باجی

منبع: سراج منیر سال ششم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: تفسیر قرآن روش ها امام باقر (ع)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۰۷ تعداد دانلود : ۶۸۸

ائمّة اطهار(ع) مفسّران راستین قرآن کریم هستند. آنچه امام معصوم دربارة قرآن تفسیر می نماید، همان سخن قرآن است؛ چراکه آنان قرآن ناطق اَند وعلم تفسیر آن را از رسول خدا(ص) اخذ کرده اند. از آنجا که آن بزرگواران داناترین این افراد به معارف قرآن بعد از آن حضرت(ص) می باشند، در این تحقیق بر آن شدیم تا به روایات امام باقر(ع) در باب این علوم بپردازیم. مقالة حاضر گونه ها و روش های تفسیری امام باقر(ع) را بررسی کرده است و نتیجه می گیرد که امام(ع) در سخنان خود، بسته به ظرفیّت و فضای حاکم، به روش های گوناگون، از جمله علوم قرآنی، تفسیر قرآن با قرآن، تفسیر قرآن با سنّت، جری و تطبیق، بیان تمثیل های قرآنی، بیان باطن و ظاهر قرآن، زدودن شبهات، بیان مصداقی آیات و بُعد تربیتی و... از معارف قرآن را تبیین فرموده است.

۱۳۲۵.

واکاوی نگرش علامه طباطبایی به روایات وارده در تفسیر قرآن کریم با تأکید بر مفاهیم بطن و جری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فتحیه فتاحی زاده فاطمه علایی رحمانی مرجان غلامی

منبع: تحقیقات علوم قرآن و حدیث سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۲۶)

کلیدواژه‌ها: علامه طباطبایی روایات تفسیری تطبیق بطن تفسیر المیزان جری

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۵۴ تعداد دانلود : ۶۵۴

خاستگاه لایه های معنایی آیات و بطن قرآن، روایات معصومان(ع) است. در این روایات، مصادیق متنوعی تحت عنوان بطن معرفی شده است. مصادیقی که به نظر می رسد تفاوت های زیرساختی با یکدیگر دارند. علامه طباطبایی از نخستین قرآن پژوهانی است که به طور گسترده به تحقیق در معارف این روایات پرداخته تا با توجه به اهمیتی که مسأله بطن قرآن در تفسیر کتاب آسمانی دارد، بتواند تعریف جامعی را در این باره ارائه کند. مصادیق موجود در روایات، بیانگر دو نوع بطن است که با عناوین ""بطن معنایی"" و ""بطن مصداقی"" از هم متمایز می شوند. علامه طباطبایی نوع اول را با عنوان بطن بیان کرده و بطن مصداقی را با عنوان ""جری"" معرفی می کند و برای هرکدام، تعریف مستقلی ارائه نموده و قائل به تمایز میان این دو است. با وجود این تمایز در تعاریف، (در مواردی) در تمییز جری از بطندچار تردید شده است. برآیند این تردید، در غالب موارد، بازگشت عملی علامه در تعریف باطن قرآن، به ""بطن مصداقی"" است، هرچند که در تعریف خود از بطن، جایی برای این معنا باز نکرده است.

۱۳۲۶.

جستاری درباره مدلول عبارت« سلیم الجنبه »(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اعظم صادقی نیا سید کاظم طباطبایی

منبع: حدیث پژوهی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: جرح و تعدیل علم رجال راوی شناسی الفاظ مدح و ذم سلیم الجنبه

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۴۷ تعداد دانلود : ۵۵۳

با پیدایش پدیده جعل حدیث و راهیابی احادیث ساختگی به منابع حدیثی، تمییز روایات اصیل از غیراصیل، یکی از دغدغه های مهم حدیث پژوهان شد. برای دستیابی به این مهم، یکی از راه ها بررسی اسانید حدیث و به تبع آن، تلاش برای شناخت اوصاف تک ت ک راویان(نقد سند) است. در ادوار نزدیک به عصر صدور حدیث که به عصر زندگی رسول نزدیک بود، این کار آسان تر می نمود، زیرا شناخت راویان، بی واسطه یا با وسایطی  اکرم اندک حاصل می شد. از سده های سوم و چهارم به این سو، حدیث پژوهان و راوی شناسان کتاب هایی سامان دادند و راویان و اوصاف آنان را در آن کتاب ها ثبت و ضبط کردند تا پژوهندگان بتوانند با رجوع به آن منابع، به مقصود دست یابند. آنان در مقام معرفی راویان، گاه الفاظی را به کار گرفته اند که گاهی، مدلول آن به روشنی معلوم نیست؛ به طوری که شناخت مدلول این الفاظ، امروزه به یکی از دل مشغولی های محققان عرصه حدیث و فقه تبدیل شده است. یکی از این است که رجال شناسان امامی در توصیف برخی از راویان به کار « سلیم الجنبلإ » الفاظ، عبارت برده اند. نگارندگان در این پژوهش، پس از گزارش و نقد آرای حدیث پژوهان درباره معنا و مدلول این عبارت، با تکیه بر آگاهی های لغت شناختی و روابط همنشینی این عبارت با الفاظ و عبارات دیگر و نیز با درنظرگرفتن عبارات و الفاظ مشابه در ادبیات رجال شناسان امامی و اهل سنت، به بازکاوی معنای آن پرداخته و نشان داده اند که مراد از این عبارت، سلامت شخصیت راوی است.

۱۳۲۷.

سبک شناسی ادبی نکوهش های امام علی (ع) در نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین کیانی منیژه زارع

منبع: پژوهشنامه علوی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۱

کلیدواژه‌ها: آهنگ نهج البلاغه تصویر سبک شناسی نظم گسترش گزینش واژگان

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۰۲۷ تعداد دانلود : ۱۰۲۹

سبک شناسی (أسلوبیة) در اصطلاح علمی است در حوزة زبان شناسی و ادبیات که موضوع آن بررسی شیوه های گوناگون بیانی در آثار ادبی است. نهج البلاغه از جمله متونی است که شیوه های ادبی به کار برده شده در آن مطابق با مقتضای حال است. بنابراین با بررسی سبک شناسی نهج البلاغه می توان به معرفی الگویی مناسب در نوشتار ادبی، که راه گشای نویسندگان باشد، دست یافت. مقالة حاضر به بررسی سبک شناسی بیانات امام علی (ع) دربارة «نکوهش» پرداخته است. دلیل انتخاب نکوهش ها این است که نکوهش علاوه بر اهمیت تربیتی، از نظر بلاغی، شکل ها و اسلوب های خاصی از سخن را اقتضا می کند، که در دیگر اغراض سخن کم تر دیده می شود؛ زیرا در نکوهش سخن باید به گونه ای ایراد گردد که با جلوه ای نیکو در جان مخاطب نفوذ کند و تأثیرگذار واقع شود. بنابراین هدف از این پژوهش دست یابی به سبک امام (ع) در بیان نکوهش هاست. برای دست یابی به این هدف، مقالة حاضر ابتدا به بیان معانی لغوی و اصطلاحی سبک شناسی به عنوان پدیده ای زبان شناختی پرداخته است و سپس بر اساس پنج مسئلة مطرح در سبک شناسی (گزینش واژگان ، نظم ، آهنگ ، گسترش و تصویر) بررسی ادبی تفسیری بیانات امام (ع) را پی می گیرد. روش و منهج این جستار توصیفی تحلیلی است و با شیوة مطالعة کتاب خانه ای انجام شده است.

۱۳۲۸.

جستاری فقه الحدیثی در حدیث بدعت و بهتان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالله موحدی محب

منبع: حدیث پژوهی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۴

کلیدواژه‌ها: حدیث بدعت سب بهتان وقیعه

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۸۸ تعداد دانلود : ۷۶۲

از سخنان منقول از پیامبر اسلام2 که موجب کژتابی ها و چالش هایی در فهم مراد واقعی آن گشته کلامی است صحیح السند که مسلمانان را مکلف می دارد تا در برابر بدعت گزاران در دین با قاطعیت موضع گرفته بیزاری خود از آنان را ابراز داشته با سب و طعن و بهتان و غیبت آنان موجب درماندگی آنان گردد. جست وجوی پیش رو به بررسی سندی و محتوایی حدیث مزبور پرداخته است تا مگر از رهگذر رویکرد فقه الحدیثی بدین پرسش، پاسخ دهد که حدیث موضوع بحث تا چه میزان با اصول و ارزش های شناخته شده در متن دین معارض است. در جست وجوی حاضر بدین نتیجه روشن می توان دست یافت که مفاد و مضمون حدیث بدعت و بهتان، هیچ گونه تعارضی با ارزش های شناخته شده در آموزه های دینی ندارد، چنانکه با اصول عقلائی حاکم بر پیوند های اجتماعی جوامع انسانی نیز به طور کامل همخوان است.

۱۳۲۹.

رابطه عقیدتی - معرفتی انسان و خدا در نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بخشعلی قنبری

منبع: انسان پژوهی دینی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳۳

کلیدواژه‌ها: خدا انسان خلیفه عاشق همکاری رابطه بنده

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۸۷ تعداد دانلود : ۱۰۴۱

مفهوم «رابطه» یک صد و پنجاه سال پیش هرگز به معنای امروزی به کار نمی رفت. با این وجود، مفاهیم جانشین آن از قبیل «انس» در نهج البلاغه به کرّات آمده است که هریک از آنها بیان کننده اصناف و مراتب رابطه اعم از رابطه انسان و خدا و سایر رابطه هایند. در زمینه روابط انسان، در مجموع با چهار رابطه مواجهیم: رابطه انسان با خدا، خودش، انسان های دیگر و طبیعت. هریک از این روابط هم در پنج ساحت وجودی انسان تحقق می یابند که در مجموع بیست نوع رابطه را دربر می گیرد که یکی از آنها، رابطه عقیدتی - معرفتی انسان و خداست. این رابطه شامل روابط بندگی، خلیفگی، عاشقانه و همکاری است که روابط اول و سوم و دوم به ترتیب از بسامد بالایی در نهج البلاغه برخوردارند. اما رابطه همکاری به آن شکلی که در ادیان خاور دور نظیر دائویی (Taoism) مطرح است، در نهج البلاغه طرح نشده است؛ اما در عین حال، خدا و بنده همکاری می کنند تا رفتارهای انسان بهتر و به کمال خود نزدیک شود.

۱۳۳۰.

توجه به سبب صدور به مثابه روشی برای نقد شروح نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی ایزدی مسعود امانلو

منبع: مطالعات قرآن و حدیث سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۶)

کلیدواژه‌ها: نهج البلاغه امیرالمؤمنین (ع) فقه الحدیث سبب صدور

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات موارد دیگر متون حدیث نهج البلاغه پژوهی

تعداد بازدید : ۱۰۱۷ تعداد دانلود : ۴۹۶

نهج البلاغه به عنوان یک میراث حدیثی مکتوب اهمیت فراوانی در فرهنگ اسلامی دارد. یکی از مهم ترین ابزارها برای فهم یک حدیث، دانستن سبب صدور آن است به طوری که در برخی مواقع عدم اطلاع از سبب صدور، موجب فهم ناقص و حتی اشتباه از متن می شود و با توجه به صبغه غالب تاریخی نهج البلاغه، بررسی سبب صدور خطبه های این کتاب از اهمیت فراوانی پیدا می کند. به همین دلیل است که برخی از شارحان نهج البلاغه بدون توجه به سبب صدور خطبه های نهج البلاغه برداشتی از متن کرده اند که هیچ تناسبی با فضای صدور ندارد و به عبارت دیگر فهم ناقص از متن داشته اند و از سوی دیگر شارحانی دیگر به سبب صدور توجه کرده و به فهم و برداشت منطقی و مستدل دست یافته اند. در مقاله حاضر تلاش شده است تا ضمن اشاره به بحث سبب صدور و اهمیت آن نمونه هایی از شرح هایی که بدون توجه به سبب صدور شرح نادرستی ارائه داده اند و از سوی دیگر همان شرح ها به وسیله شروحی که به سبب صدور توجه کرده اند، نقد شوند.

۱۳۳۱.

تدابیر عام پیشگیری از بزهدیدگی از منظر قرآن و روایات اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: محمدعلی حاجی ده آبادی ریحانه بهارلویی

منبع: قرآن، فقه و حقوق اسلامی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: بزه دیدگی ظلم ستیزی منابع اسلامی پیشگیری از بزه دیدگی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۷۴ تعداد دانلود : ۸۳۱

بزهدیده شناسی و به خصوص پیشگیری از بزهدیدگی، از مهم ترین مباحث جرم شناسی است که از منظر دینی نیز می تواند مورد بحث قرار گیرد. آیات قرآن کریم و روایات منقول از ائمه معصومبا توجه به علل وقوع بزهدیدگی، به ارائه تدابیری پرداخته اند که کاربست آنها می تواند برای همه افراد جامعه و نه فقط گروهی خاص، پیشگیری از وقوع گونه های مختلف بزهدیدگیِ جسمی، جنسی، مالی، عاطفی و حیثیتی را به دنبال داشته باشد. در نوشتار حاضر، این تدابیر را ذیل عنوان تدابیر عام بررسی خواهیم کرد. آموزه های اسلامی و به خصوص توصیه ها و رهنمودهای قرآنی، افزون بر بهسازی فرهنگ اجتماع، بیشتر بر چگونگی عملکرد اشخاص در ایمن سازی خود یا اموالشان در جهت کاهش موقعیت های مجرمانه و در نهایت، پیشگیری از بزهدیدگی تأکید دارند. تحلیل آیات بی شماری از قرآن و روایات معتبر، امکان ارائه نظریه ها وراهکارهایی در جهت پیشگیری از وقوع بزهدیدگی را به دست می دهد

۱۳۳۲.

سبک زندگی پیامبر(ص) و ائمّه(ع) در مواجهه با دیگران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علینقی فقیهی حسن نجفی سمیه دریساوی

منبع: سراج منیر سال ششم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۹

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی پیامبر (ص) اهل بیت (ع) مواجهة معرفتی عاطفی و رفتاری

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۵۱۶ تعداد دانلود : ۹۱۰

روش برخورد و مواجهه با دیگران یکی از موارد مهمّ سبک زندگی، به ویژه سبک زندگی اسلامی پیشوایان و امامان معصوم(ع) است که تأثیر زیادی در جذب افراد به دین مبین اسلام دارد. هدف مقالة حاضر، تبیین سبک زندگی پیامبر(ص) و ائمّه(ع) در مواجهه با اصناف مختلف می باشد. روش پژوهش توصیفی تحلیلی است و با گردآوری داده ها از متون تاریخی مرتبط با موضوع، سبک زندگی اهل بیت(ع) در مواجهه با دیگران استخراج گردیده است. در این مقاله، پس از تعریفی که از سبک زندگی اسلامی داده شده به بیان نوع سبک های مواجهة پیامبر(ص) و ائمّه(ع) با اقشار مردم به خصوص دانشمندان و بزرگان ادیان و مناظرهای علمی آنان با هدف رشد و تربیت مخاطب و با شیوه های مواجهة معرفتی، عاطفی و رفتاری مناسب پرداخته شده است.

۱۳۳۳.

روش تفسیری شیخ مرتضی انصاری (ره) از نظریه تا تطبیق(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: فضل الله غلامعلی تبار علی راد

منبع: حدیث و اندیشه پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۰

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۹۳ تعداد دانلود : ۵۷۱

۱۳۳۴.

تربیت جنسی کودک در روایات اهل بیت(ع)(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: محمدحسین افشاری

منبع: حدیث و اندیشه پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۰

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۳۱ تعداد دانلود : ۲۴۷۲

۱۳۳۵.

برگزیدگان قرآنی در کلام امام رضا (ع)

نویسنده: حسن پویا

منبع: بینات سال بیست و دوم تابستان و پاییز ۱۳۹۴ شماره ۲ و ۳ (پیاپی ۸۶ و ۸۷)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۳۳۳

۱۳۳۶.

اصحاب و شاگردان قرآن پژوه امام رضا (ع)

نویسنده: سید محمد موسوی مقدم رقیه امیرجانی

منبع: بینات سال بیست و دوم تابستان و پاییز ۱۳۹۴ شماره ۲ و ۳ (پیاپی ۸۶ و ۸۷)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۶۳۷ تعداد دانلود : ۵۴۱

۱۳۳۷.

تاریخ گذاری حدیث «لن یفلح قوم ولّوا امرهم امرأه» بر اساس روش تحلیل متن و اسناد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: معصومه ریعان محمدکاظم رحمان ستایش

منبع: علوم حدیث سال ۲۰ بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۷۵) 20 - 42

کلیدواژه‌ها: ولایت زنان روایت لن یفلح تاریخ گذاری حدیث نقد و بررسی حدیث ابو بکره زن

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث

تعداد بازدید : ۲۳۶ تعداد دانلود : ۱۱۹

روایت «لن یفلح قوم ولَوا امرهم امرأه» _ که در منابع اهل سنت از ابو بکره نقل شده و سپس به منابع شیعی راه یافته _ یکی از احادیث بسیاری است که در مذمت زنان آمده است. حلقه مشترک اصلی روایت، ابو بکره بوده و وی برای طفره رفتن از حضور در جنگ جمل به نفع هر یک از طرفین، روایتی را از پیامبر6 نقل می کند که علاوه بر تقبیح زنان، عدم حضور خود را نیز توجیه نماید. در این مقاله، حدیث را بر اساس سند، متن و متن و سند بررسی و تحلیل نموده ایم و تاریخ پیدایش آن را نیمه دوم قرن اول ارزیابی کرده ایم. این روایت برساخته و بسیار متأخر از زمان پیامبر6 است، ولی با نقل مستمر در متون سنی و شیعه، در طول زمان، قدرت و استحکام یافته و به منابع فقهی رسوخ یافته است و در نتیجه، عدم تولیت زنان بر حکومت، قضاوت و امامت در نماز و عدم تحمل زنان در مناصب اجتماعی را در مبانی فقهی شیعه و سنی رقم زده است.

۱۳۳۸.

پژوهشی در تاریخ گذاری و شناسایی مؤلف کتاب الأ ظ له؛ اثری بازمانده از غُلات کوفه در سده های نخست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید باقری

منبع: علوم حدیث سال ۲۰ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۷۷) 158 - 182

کلیدواژه‌ها: کتهاب الأظلهه کتهاب الأشهبا و الأظلهه أظ لهه غهلات کوفهه نصهیریه سلسهله الترا العلوی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث

تعداد بازدید : ۸۸ تعداد دانلود : ۷۷

بسیاری از آثار باقی مانده نصیریه از سده های میانه حاوی نقل قول های فراوانی از میرامفقود غلات کوفه اند که می توان بهدان ها بهه مثابه منهابعی واسهطه در بازیهابی محتهوای آنمیرا و به تبع شناخت بی واسط تعالیم غهلات تکیهه کهرد. کتهاب الأظله هیکهی از همهینمیرا غالیان است که فقراتی از آن به واسط چهار متن کهن نصیری در دسترس اسهت.تعیین تاریخ حدودی تألیف ایهن منهابعِ واسهطه می توانهد در تاریخ گهذاری کتهاب الأظلهه وحتهی شناسهایی مؤلهف آن راه گشها باشهد. شهواهد متنهی مو،هود مؤیهد تهألیف ایهن منهابعنُصیری در سده های سوم و چهارم است که بدین ترتیب، می توان در تاریخ گذاری کتابالأظل هزمانی پیش از سده دوم و سوم را برآورد کهرد. در منهابع کتاب شهناختی امامیهه از سههمؤلههفِ کتههاب الأظلهه هیههاد شههده اسههت: احمههد بههن محمههد بههن عیسههی اشههعری قمههی،عبدالرحمان بن کثیر هاشمی و دیگری ابو،عفر محمد بن سنان زاهری؛ مؤلفانی کهه دورهحیات آنها با بازه زمانی حدودی تألیف کتاب مورد بحث همخوانی دارد. بنا بر اسهنادیکه در منابع نصیری در باره کتاب الأظله هدر دست است، احتمال تعل کتهاب بهه محمهدبن سنان بیش از دیگران است.

۱۳۳۹.

ترجمه طاهره صفارزاده، ترجمه ای ارتباطی از قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین تک تبار فیروزجایی

منبع: مطالعات ترجمه قرآن و حدیث دوره دوم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: قرآن کریم ترجمه ارتباطی ترجمه قرآن طاهره صفارزاده

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۵۴۸ تعداد دانلود : ۱۷۷۷

برگردان قرآن کریم از گذشته های دور مورد توجه بوده و بارها ترجمه شده و در طول تاریخ، فراز و نشیب های زیادی داشته است. گاه مترجمان به علت ضعف در درک کتاب زندگی و یا تفهیم آن به زبان مقصد، نتوانسته اند ترجمه ای مناسب از آن ارائه دهند و گاه نیز شاهد ترجمه های ارزشمندی از این کتاب آسمانی بوده ایم. بدین جهت نقد ترجمه قرآن و به خصوص ترجمه صفارزاده که موردبررسی همه جانبه قرار نگرفته، از اهمیت زیادی برخوردار است. ترجمه طاهرهصفارزاده، ترجمه ای ارتباطی از قرآن کریم است. وی در ترجمه، در پی فهم پیام الهی در آیات قرآنو انتقال آن به مخاطب است و به الفاظ و واژگان متن، به عنوان وسیله ای جهت رساندن محتوا می نگرد. نگارنده در این مقاله به دنبال آن است که با روش تحلیلی، به نقد و بررسی میزان دقت مترجم در فهم و انتقال پیام الهی بپردازد. به نظر می رسد که این ترجمه، ترجمه ای دقیق و ارتباطی از قرآن کریم به زبان فارسی و وفادار به ارزش ارجاعی متن است.

۱۳۴۰.

نوع رابطه ی انسان با خداوند از منظر مولوی، با نگاهی به روایت انواع عبادت از امام علی(ع) در نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: صدیقه بحرانی لاله حقیقت زهره زمانی

منبع: اندیشه دینی دوره پانزدهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۵۴

کلیدواژه‌ها: مولوی نهج البلاغه امام علی (ع) عشق الاهی توافق مبتنی بر حقوق و وظایف رابطه ی تحکم آمیز

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۱۹ تعداد دانلود : ۱۱۸۲

از دیدگاه مولانا، رابطه ی مطلوب انسان با خداوند رابطه ای تحکم آمیز (زاهدانه) یا توافق مبتنی بر حقوق و وظایف (تاجرانه) نیست؛ بلکه این دو رابطه گرچه کارکردهای مثبتی دارند، در حقیقت دارای ارزش ابزاری هستند و نه ارزش ذاتی و صرفاً برای کسانی مفیدند که توان دستیابی به رابطه ی عاشقانه را ندارند؛ اما رابطه ی مطلوب میان انسان و خداوند رابطه ای عاشقانه است که ویژگی ها و مؤلفه هایی دارد که عبارت است از: اراده ی معشوق را اراده ی خود دانستن، توجه انحصارگرایانه، تمایل به یکی شدن با معشوق و رنج عاطفی.

درخت حوزه‌های تخصصی