فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵۰۱ تا ۵۲۰ مورد از کل ۱۰٬۷۸۴ مورد.
۵۰۱.

حکم فقهی توقیت(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: توقیت زمان ظهور وقت قیام امام مهدی (عج) حکم شرعی توقیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۳۰۸
توقیت را از منظرهای گوناگونی میتوان بررسی کرد. در این تحقیق برآنیم توقیت را از منظر فقهی مورد کنکاش قرار دهیم و بیان کنیم که توقیت و وقت تعیین کردن برای زمان ظهور امام زمان7 از نظر شرعی چه حکمی دارد؟ در این مقاله توقیت موضوعشناسی و حکمشناسی میشود. در موضوعشناسی بیان میشود که توقیت غیرمعصوم دو نوع است: توقیت بیواسطه غیرمعصوم و توقیت باواسطه (خبر از توقیت معصوم) و در حکمشناسی، حکم این دو نوع توقیت بیان میشود. روش در این تحقیق جمعآوری و دستهبندی روایات مربوط به توقیت و تحلیل و بررسی آنها با روش فقهی از جهت بررسی سند، دلالت و رفع تعارض است. دستاورد تحقیق: اصل در توقیت بیواسطه(توقیت غیرمعصوم) جواز است؛ بدین معنا که اگر مراد کذب مخبری باشد و منشأ توقیت هوا و هوس باشد جایز نیست، اما در موارد دیگر جایز است. مراد از روایات کذبالوقاتون کذب خبری بهمعنای عدم ترتیب اثر است. توقیت باواسطه (اخبار از توقیت) جایز نیست زیرا ادله جواز تمام نیست.از پنج دسته روایات دال بر عدم جواز اخبار از توقیت، دلالت دو دسته اول تمام است. مهمترین دلیل، روایت صحیح من أخبرک عنّا توقیتا فلاتهابنّ أن تکذّبه فإنّا لانوقّت لأحد است؛ به قرینه ذیل، مراد کذب مخبری و دروغگویی است.
۵۰۲.

مطالعه تطبیقی احادیث باب بداء در اصول کافی با قرآن کریم

کلید واژه ها: عرضه به قرآن بداء نسخ کافی اختیار علم خدا قضا و قدر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۹ تعداد دانلود : ۲۱۵
یکی از عالی ترین مفاهیم قرآنی که از سوی معصومان نیز مورد تأیید قرار گرفته، مسئله «بداء» است. اگرچه «بداء» به معنای امکان تغییر مقدرات غیر حتمی خداوند بر اساس افعال اختیاری انسان و پاره ای حوادث و وقایع و شرایط ویژه، در میان عموم علمای متأخر شیعه پذیرفته شده؛ امّا این مسئله در میان عالمان متقدم، از نظر مفهوم و ماهیّت آن، با اختلاف هایی همراه بوده است. کلینی از جمله کسانی است که نظر او با نظر مشهور فعلی عالمان شیعه، کاملاً هماهنگ می باشد. در این نوشتار، مستندات قرآنی باب بداء از کتاب کافی مورد بررسی قرار خواهد گرفت و در ضمن آن، به تبیین درست این مسئله و به ویژه عدم تنافی این مسئله با علم علی الاطلاق خداوند، بر اساس روایات موجود در این کتاب، راستی آزمایی خواهد شد. کلینی؛ «بداء» را به معنای مشهور آن، با استناد به آیات مختلف از قرآن ، پذیرفته و آن را جزء اعتقادات ضروری شیعه، بر شمرده است. طبق روایات کافی، همه پیامبران الهی در طول تاریخ، امت خود را به این باور فراخوانده اند. همچنین این مسئله تنها در دایره قضای غیر محتوم خداوند، معنا پیدا می کند و علم الهی، هم قضای پیشین و هم قضای تغییر یافته در این پدیده را در بر دارد. بر این اساس، باور به مسئله بداء، هرگز به منزله اعتقاد به جهل و یا نقص پروردگار متعال نمی باشد.
۵۰۳.

واکاوی نقش گناه و توبه در تأخیر و تعجیل ظهور منجی یهود

کلید واژه ها: توبه گناه منجی نجات ماشیح تأخیر تعجیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۱ تعداد دانلود : ۴۴۶
یکی از اسبابی که در طول تاریخ، انسان ها را به ورطه نابودی کشانده، گناه است، در کتاب مقدس یهودیان به این سنت الهی اذعان شده که سبب بی بهره شدن از انواع نعمت ها، مخصوصاً نجات به علت گناه بوده است. در آنجا بر این حقیقت اذعان می کند تا بنی اسرائیل و یهود خدا را پرستش می کردند خدا هم به عنوان تنها منجی قوم در کنار آن ها بوده است اما وقتی عصیان کردند و توبه نکردند خدا آن ها را تنها گذاشت و آن ها را مبتلا به انواع بلاها کرد. این پژوهش کوشیده است با رویکرد توصیفی- تحلیلی و باهدف تبیین جایگاه یکی از موانع ظهور ماشیح که گناه باشد این حقیقت را اثبات کند که همان طور که گناه سبب بلا و رنج بنی اسرائیل و یهود شده توبه هم می تواند این گرفتاری ها را از این قوم رفع کرده و مقدمات نجات را فراهم کرده و ظهور ماشیح را به جلو بیندازد.
۵۰۴.

بررسی فقه الحدیثی کارکردهای امام مهدی در روایت اخذ میثاق از انبیای الهی

کلید واژه ها: حضرت مهدی کارکرد مهدوی نصرت دین فقه الحدیث انبیاء اولواالعزم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۰ تعداد دانلود : ۷۷۲
در برخی روایات، برای آخرین حجت الهی، کارکردهایی در نظر گرفته شده است. البته تحقق موارد آن در آخرالزمان است. بنابراین باید، تک تک آنها، بررسی فقه الحدیثی شود. روایت اخذ میثاق از انبیای الهی در کتاب «کافی» از جمله آنهاست که در آن پنج کارکرد برای امام مهدی4 مشخص شده است: 1. نصرت دین؛ 2.غلبه حکومت الهی؛ 3. انتقام از دشمنان؛ 4.عبودیت همگانی؛ 5. جایگاه امامت امام مهدی در رسیدن انبیا به مقام اولوالعزمی. این نوشتار، با رویکرد حدیث پژوهانه، به بررسى سندی و دلالى حدیث مربوط می پردازد. در سلسله سند، یک راوی مجهول وجود دارد که البته با تشکیل خانواده حدیثی، محتوای روایت تأیید می شود. پیام اصلی روایت، نصرت دین است که بقیه مواردِ اشاره شده در ادامه روایت، تفسیر همان پیام اصلی است.
۵۰۵.

پژوهشی در اندیشه های عالمان دینی در تبیین آیه ﴿لایُسئَلُ عَمّا یَفعَلُ وَ هُم یُسئَلُونَ﴾

نویسنده:

کلید واژه ها: لایسئل عما یفعل حُسن و حکمت غایت حجت بالغه عبودیت و الوهیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۶ تعداد دانلود : ۲۸۰
آیه شریفه ﴿ لایُسئَلُ عَمّا یَفعَلُ وَ هُم یُسئَلُونَ ﴾ (انبیا /23) از جمله آیات قرآن است که محل بحث و نظر عالمان دینی قرار گرفته است. مهم ترین سؤال در مواجهه با این آیه شریفه سؤال از چرایی و دلیلِ مورد سؤال واقع نشدن خدای تعالی است. ملاحظه آراء عمده در تبیین این آیه شریفه، حکایت از مبانی گوناگون کلامی، حکمی و عرفانی در پاسخ از پرسش مذکور دارد. برخی متکلمین، نفی پرسش از خداوند را به نفی وجوب و یا ترک فعل بر خدای متعال ارجاع داده اند و برخی دیگر ضمن قول به وجوب برخی از افعال بر خدای متعال، ابتناء فعل الهی بر حُسن و حکمت را دلیل نفی پرسش از خدای متعال دانسته اند. برخی حکما نیز نفی پرسش از خداوند را به نفی غایت در فعل مطلق الهی و غایتِ اخیر در مخلوقات ارجاع داده اند. عرفا نیز با تکیه بر علم و سرّ وحجت الهی به تبیین شریفه لایسئل عما یفعل پرداخته اند. این مقاله در صدد است تا با تکیه بر یک شخصیت فکری از صاحبان آراء فوق (به ترتیب : غزالی، زمخشری، ملاصدرا و ابن عربی) به بررسی و نقد آراء پرداخته و سپس در نگاهی مجدد به آیه شریفه به تبیین آن در دو جایگاه متفاوت یعنی در ربط با آیات قبل و بعد، و نیز در ربط با سایر آیات مرتبط بپردازد.
۵۰۶.

تعیین وقت برای ظهور (توقیت)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: توقیت ظهور مهدویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۱ تعداد دانلود : ۱۵۸
مهدویت، یکی از اعتقادات اصیل و آرمان بلند شیعه و امت اسلامی است. رویکرد این اندیشه، مدیریت آینده انسان و جهان و زمینهسازی و حرکت در جهت تحقق جامعه الهی و اسلامی به معنای واقعی آن به رهبری انسانی الهی و وارسته با محوریت عدالت است. مهدویت در طول تاریخ در عین اینکه مورد اهتمام و توجه مسلمین به ویژه شیعیان بوده است، محل چالشهای متعدد و آراء گوناگون و تحلیلهای متفاوت نیز میباشد. از این رو باید با شناخت دقیق و صحیح و نگاه عالمانه مباحث و مسائل مهدویت مورد بررسی قرار گیرد. یکی از آن مسائل توقیت به معنای تعیین وقت و مشخص کردن زمان خاصی برای ظهور حضرت مهدی؟عج؟ است که در روایات بسیار از آن نهی شده و تعیینکنندگان وقت ظهور دروغگو و کذاب معرفی شدهاند. لذا با تبیین مشکل موجود در این بحث و چیستی توقیت و نیز بررسی زمینهها، آثار و پیامدها، علاوه بر شناخت توقیت و ابعاد آن، میتوان به راه علاج و درمان آن پرداخت. البته از آن جا که تحقق حکومت عدالتگستر توسط یکی از برگزیدگان خداوند وعده حتمی الهی است هادیان دین و معصومین؟عهم؟ برای آن زمان خاصی معین نکردهاند. همین باعث شده است که عدهای از روی جهل و نادانی و عدهای دیگر برای جلب منافع مادی و دنیوی و کمبودهای روحی و روانی، برای ظهور، وقت معین کنند و با این کار عدهای را مشغول و حتی منحرف نمایند. معتقدین به ویژه شیعیان امامیه که مسئله ظهور و مهدویت برای آنها اهمیت بیشتری دارد نسبت به زمان تحقق این وعده بسیار حساس بوده و همواره در صدد علم به آن زمان بودهاند. از این رو برخی با مطالعه احادیث ائمه اطهار؟عهم؟ درباره خصوصیات زمان ظهور ایشان و تطبیق برخی از نشانهها و شرایط بر حوادث کنونی به تعیین وقت برای ظهور (توقیت) اقدام کردهاند. از سوی دیگر اهلبیت؟عهم؟ هرگونه تعیین وقت را ممنوع دانسته و اقدامکننده را دروغگو معرفی نمودهاند. با عنایت به اینکه علم به زمان ظهور مانند علم به قیامت نزد خداست، توقیت و معیارهای آن، اقسام توقیت و محل نزاع، خاستگاه و مستندات توقیتکنندگان در این مقاله با روش توصیفی، تحلیلی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.
۵۰۷.

نقش پلیس در هموارسازی مسیر حرکت به سوی تمدن زمینهساز ظهور با تأکید بر پیشگیری از جرم(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: تمدن تمدن اسلامی تمدن زمینه ساز ظهور پیشگیری از جرم اقدامات پلیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۱۴۹
زمینه و هدف تمدن زمینهساز ظهور تمدنی است که مقدمات، اسباب و علل ظهور را فراهم مینماید. راستی، صداقت، عدالت و جامعه کم جرم از زمینهها و پیشنیازهای ظهور است. به وجود آمدن این زمینه مستلزم دخالتهای ایجابی تشکلهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مردم نهاد و دخالتهای ایجابی و سلبی سازمانهای رسمی فرهنگی و امنیتی همچون پلیس که وظیفهی پیشگیری از جرم برای آن تعریف شده است میباشد. روش بررسی: روش تحقیق حاضر از نظر دادهها کمی و از نظر اهداف کاربردی و از نظر ماهیت، مطالعه همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر در بخش کیفی را تعداد هجده نفر از اساتید دانشگاه دارای مدرک تحصیلی در حوزههای فرهنگی و امنیتی که تعداد آنها با اشباع نظری به هجده نفر رسید، تشکیل میدهند و در بخش کمی تعداد 175 نفر از کارکنان پلیس دارای مدرک تحصیلی کارشناسی علوم اجتماعی، معارف اسلامی و فقه و حقوق شاغل در استان تهران با حداقل پنج سال کار اجرایی را شامل میشوند. ابزار سنجش پژوهش حاضر پرسشنامه محقق ساخته میباشد. اعتبار ابزار به وسیله آلفای کرونباخ محاسبه و مقدار آن 83/. و روایی آن توسط روایی صوری تایید شده است. دادههای حاضر به وسیلهی آزمونهای آماری موسوم به همبستگی اسپیرمن و t تک نمونهای در بسته نرمافزاری spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافتهها و نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که از نظر جامعه نمونه، با توجه به اینکه وظیفه پلیس، پیشگیری از جرم میباشد و اکنون اکثر نظریهپردازان وجه ایجابی پیشگیری از جرم یعنی رفع علل اولیه و اقدامات فرهنگی را مؤثرتر از اقدامات سلبی میدانند، پلیس میتواند به تحقق مؤلفههای بینشی، گرایشی و کنشی که از جمله مؤلفههای زمینهساز ظهور میباشند کمک نماید. نتیجه آنکه پلیس باید وجه ایجابی پیشگیرانه خود را توسعه بیشتری دهد.
۵۰۸.

ظهور سلفی گری شیعی در ایران و تقابل اعتقادی آنان با شیعیان امامی

کلید واژه ها: سلفی گری ایرانی شیعیان امامیه خرافات امامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸۲ تعداد دانلود : ۳۶۹
بعد از مطرح شدن بحث اصلاح گری در دین، یک دسته از جریان هایی که در جهان اسلام شکل گرفت، جریان سلفی گری بود. در ایران نیز برخی از نویسندگان و متفکران شیعه، تحت تأثیر سلفیان قرار گرفتند و با انعکاس اعتقاداتی مشابه باورهای سلفی گری، رفته رفته شاگردان و طرفدارانی پیدا کردند و جریان سلفی گری شیعه را در ایران شکل دادند. به غیر از تأثیر از سلفیان، عوامل دیگری نیز در شکل گیری این جریان در ایران نقش داشت؛ از جمله ضعف و انحطاط مسلمانان و پیشرفت غرب در علوم مادی و همکاری حاکمان وقت و عوامل غربی با آنان. یکی از ویژگی های مهم این جریان، تقابل اعتقادی آنان با شیعیان امامی است. آنان در ابتدا تنها شعار بازگشت به قرآن و صدر اسلام و لزوم وحدت را که منطبق با اعتقادات شیعیان امامی نیز بود، سر دادند؛ اما پس از مدتی، تفکرات ضد شیعی خود را بروز دادند و شروع به انکار عقائد شیعیان امامیه و خرافه نامیدن آن ها کردند؛ نظیر آنچه در امامت، عصمت و علم ائمه (ع)، شفاعت، زیارت قبور و رجعت می گویند. از دید آنان، این اعتقادات برخاسته از احادیث نادرست و مکر و نیرنگ علما و روحانیت شیعه است. مقاله حاضر به بررسی چگونگی شکل گیری این جریان و تقابلات اعتقادی آنان در برابر اعتقادات شیعه امامیه پرداخته است.
۵۰۹.

الهیات سلبی حمیدالدین کرمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حمید الدین کرمانی شیعه اسماعیلیه الهیات سلبی ذات و صفات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۸۸
حمید الدین کرمانی(411-352ق) ملقب به حجه العراقین، یکی از پرنفوذترین و تأثیرگذارترین متفکران کیش اسماعیلی در دوره اقتدار حکومت فاطمیان است. او با بهره گیری از فلسفه نوافلاطونی و تأثیرپذیری از آموزه های اسلامی سعی می کند با تکیه بر الهیات سلبی، الگویی جدید از خداشناسی ارائه دهد. این الگو نه با خداشناسی فیلسوفانی چون فارابی و ابن سینا هماهنگ است و نه با رأی معتزله و اشاعره. او همچون استاد خود سجستانی، خدا را ماورای آن می داند که بتوان او را «موجود» یا «ناموجود»، «شیء» یا «لا شیء» خواند. از طرف دیگر نظریه تعطیل  معتزله را با تفسیر و توضیح اشتباه آنان روشن می کند. این مقاله می کوشد ابتدا زمینه شکل گیری الهیات سلبی کرمانی را نشان دهد و سپس با دسته بندی دلایل وی، تصویر روشن تری از الهیات سلبی او ارائه کند. این دلایل به دو دسته دلایل معرفت شناختی و وجود شناختی تقسیم می شوند.
۵۱۰.

رویکرد کلامی محدثان ومتکلمان در تبیین قلمرو عصمت با تاکید برآراء شیخ صدوق وشیخ مفید

نویسنده:

کلید واژه ها: قلمرو عصمت رویکرد صدوق مفید عقل گرایی نص گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۹ تعداد دانلود : ۲۵۷
د در نظام اعتقادی امامیّه آموزه کلامی عصمت یکی از مسائل بنیادی و زیرساختی نبوت و امامت است که از ابتدا، از دغدغههای علما واندیشمندان اسلامی بوده، با عنایت خاص و با رویکردهای متفاوت مورد توجه قرارگرفته است. شیعیان که عصمت را از زمره شرایط امامت میدانند، بر اصل باورمندی آن اتفاق نمودهاند، اما درباره قلمرو آن، با رویکردهای متفاوت اظهار نظر و اختلاف کردهاند. از میان رویکردها، دو رویکرد، نقشی تعیینکننده در مباحث کلامی ایفا کرده است: یکی رویکرد عقلگرای متکلمان بغداد و دیگری رویکرد نصگرای محدثان قم. از متکلمان، شیخ مفید و از محدثان، شیخ صدوق بهعنوان شخصیتهای شاخص، که هرکدام به مدرسهای تأثیرگذار در تاریخ کلام امامیّه تعلق خاطر داشتند، انتخاب شدند، تا در این جستار نظراتشان در باره قلمرو عصمت مورد بررسی قرار گیرد و نیز مشترکات و اختلاف نظر آنها در جهات مختلف قلمرو عصمت نشان داده شود.
۵۱۱.

نقش مهدویت در شکل گیری انقلاب اسلامی ایران

نویسنده:

کلید واژه ها: مهدویت انقلاب ایران بینش ارزش هنجار نماد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱۴ تعداد دانلود : ۶۵۵
مقاله پیش رو به بازتاب باورداشت مهدویت در شکل گیری انقلاب اسلامی ایران می پردازد. مفروض این پژوهش آن است که انقلاب اسلامی تحت تاثیر اندیشه مهدویت بوده و نمونه بارز انقلاب هایی است که با توجه و عنایت به بعد موعودگرایی و انتظار، رخ داده است به ویژه با رویکرد و قرائتی که از سال ۱۳۴۲ شمسی توسط امام خمینی(ره) از مهدویت ارائه شد، این باورداشت رسما به عنوان عاملی قوی و محرکی بزرگ در عرصه سیاسی و انقلابی مردم ایران نمودار گشت. روش تحقیق در این مسئله توصیفی – تحلیلی می باشد و بر پایه مطالعات جامعه شناسی استوار است. یافته های این مقاله در چهار حوزه دسته بندی می شود. باورداشت مهدویت در مرحله نخست در حوزه بینشی و تغییر در جهان بینی مردم ایران، تاثیرگذار بود و بعد از ایجاد جهان بینی، در حوزه ارزشها مفید ثمر بوده و در واقع ایجاد ارزشهای مهدوی در راستای انقلاب نمود. باورداشت مهدویت در حوزه هنجارهای رفتاری هم تاثیر بر انقلاب گذاشت یعنی مهدویت ایجاد ارزشهایی نمود که در راستای انقلاب اثر گذاشت و در نهایت در حوزه نمادها و سمبل های مهدوی، برای تسریع در امر انقلاب ایران ظهور و بروز نمود.
۵۱۲.

تبیین موضوعات روایات مهدوی از اصحاب معصومین: در کتب روایی مهدوی

کلید واژه ها: روایت راوی اول اصحاب معصومین: موضوعات علم رجال حضرت مهدی عج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۴ تعداد دانلود : ۱۴۲
اختصاص بخش زیادی از روایات معصومان: به موضوع مهدویت، اهمیت بررسی این موضوع را دوچندان می کند. با فحص در منابع اصلی مهدویت، سه کتاب کمال الدین شیخ صدوق، الغیبه شیخ طوسی و الغیبه نعمانی همواره مورد توجه و اهتمام پژوهشگران این حوزه بوده است. با توجه به این مهم و احادیث زیادی که در موضوعات مختلف از این سه کتاب نقل شده است، هدف این پژوهش، بررسی تعدادی از راویانی است که در طبقه اول حدیثی قرار دارند و جزء اصحاب معصومین: محسوب می شوند و تبیین موضوعات روایاتی که توسط آنها از ایشان نقل شده است به روش تحلیلی توصیفی، می باشد. با فحص انجام شده مشخص شد که در میان راویانِ اول، روایات مهدوی در این کتب، پنج راوی از دیگر راویان، روایات بیشتری نقل کرده اند و در میان روایات نقل شده توسط آنها برخی موضوعات دارای تکرار و تاکید بیشتری بوده اند که اهمیت طرح این موضوعات توسط معصومین: را می توان از آن استفاده کرد.
۵۱۳.

وهابیت و تکفیر، چالشی پیش روی جامعه مهدوی

کلید واژه ها: دین اسلام رحمت حضرت محمد (ص) تکفیر وهابیت احمدبن حنبل ابن تیمیه محمدبن عبدالوهاب محمدبن سعود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۲ تعداد دانلود : ۲۳۰
دگرگونی جامعه اسلامی پس از رحلت پیامبر (ص) سرآغاز پیدایش فرقههای مختلف با آرا و اندیشههای متفاوت شد که تحولات بسیاری به دنبال داشت. قرائتهای اشتباه و عدم توجه به وصایای پیامبر اکرم (ص) و دسیسههای دشمنان و کینهتوزان به اسلام، سبب ایجاد دودستگی در اسلام شد. این تفرقه، سبب تندروی عدهای و در نهایت سبب تکفیر شد. اهمیت مسئله از آن جهت است که جامعه اسلامی تا زمانی که دستخوش این تفکر است، چالشی در راه تکوین جامعه مهدوی بوده و یکپارچگی و وحدت مسلمانان با خطر روبروست. با توجه به اهمیت وحدت مسلمانان و شناسایی افکار تکفیری و مروجان آن، ضروری است که مقاله حاضر این مسئله را به صورت مختصر و جامع بررسی کند. خلاصه یافتههای این تحقیق این است که افرادی مانند ابن تیمیه و محمدبن عبدالوهاب بر این تفکر دامن زده و محمدبن عبدالوهاب با کمک آل سعود، عقاید تکفیری خود را گسترش داد. گروههای تکفیری به جز کسانی که با آنها هم عقیده هستند، بقیه را تکفیر کرده و واجب القتل دانسته و میدانند. این تفکر با کمک استعمار شاخ و برگ گرفت و جامعه جهانی را درگیر خود کرد. مسلمانان باید مراقب نفوذ این افکار و جریانها باشند تا چالشی در جهان اسلام رخ ندهدو جامعه مهدوی از این خطر مصون بماند.
۵۱۴.

مقایسه مفهوم جامع خدا در قرآن با مفهوم جامع خدا در کتب مقدس سایر ادیان الهی؛ با توجه به سنت اسلامی و روایت شیعی

کلید واژه ها: الله اهورامزدا یهوه پدر آسمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۴۵۵
مفهوم جامع خدا در کتابهای مقدس ادیان الهی با عناوین مختلفی مطرح شده است؛ در قرآن، کتاب  مقدس مسلمانان، با عنوان «اَلله»، در اَوِستا، کتاب مقدس زرتشتیان، با عنوان «اَهورامَزدا»، در تورات، کتاب مقدس یهودیان، با عنوان «یهوه» و در اِنجیل، کتاب مقدس مسیحیان، با عنوان «پدر آسمانی». پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این سؤال است که آیا همه عناوین مزبور به یک حقیقت اشاره دارند و کاملاً بر یکدیگر منطبقاند یا اینکه تفاوتهایی در این نامها وجود دارد.  بدین منظور، نویسنده به روش توصیفی تحلیلی تطبیقی عناوین مختلفی را، که در کتب مقدس سایر ادیان الهی حکایتگر مفهوم خداست، با عنوان (الله)، که حاکی از مفهوم خدا در قرآن است، مقایسه کرده و به این نتیجه رسیده است که هرچند همه عناوین مذکور به یک حقیقت اشاره دارند و همگی بیانگر مفهوم جامع خدا در آن دین هستند، اما در کتب مقدس سایر ادیان الهی، از حیث توصیف ذات، صفات و افعال خدا، نقاط افتراق زیادی با قرآن وجود دارد. مفهوم جامع خدا در قرآن بیانگر حقیقتی است که در ذات، صفات و افعال، یگانه و نامحدود بوده و از هرگونه شباهت به مخلوقات منزّه است؛ اما در کتب مقدس سایر ادیان الهی بیانگر حقیقتی است که در ذات یگانه نیست، در صفات محدود و انسانی بوده و شریک دارد، در افعال نیز محدود بوده و سطح افعال او در حدِّ افعال بشری پایین آمده است.
۵۱۵.

ارتباط خداوند و انسان از نگاه ابن سینا و غزالی

کلید واژه ها: عشق فنا ابن سینا غزالی ماهیت خداوند ماهیت انسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۹ تعداد دانلود : ۲۴۹
چگونگی رابطه میان انسان و خداوند یکی از دغدغه های مهم فلسفی، کلامی و عرفانی در جهان اسلام بوده است. فیلسوفان، متکلمان و عرفای مسلمان با توجه به رهنمودهای قرآن در این زمینه و نیز رویکردهای عقلانی خویش و تأثیرپذیری شان از برخی از اندیشه های فلسفه یونانی، کوشیده اند تا هریک به گونه ای متمایز و درعین حال بدون تعارض این رابطه را تبیین کنند. پژوهش کنونی به بررسی آرای دو اندیشمند برجسته از جریان های مذکور می پردازد. ابن سینا به نمایندگی از فیلسوفان مسلمان این رابطه را با الگوی عشق و ادراکات عقلی تبیین می کند و معتقد است آدمی با شهود و حب و کشش خویش به سوی خداوند، به مقامی می رسد که می تواند لذتی هم پای لذتِ فرشتگان کسب نماید. غزالی به عنوان صوفی و عارف، رابطه میان انسان و خدا را در الگوی فنا و نابودیِ عرفانی و در چارچوب وحدت با خداوند تبیین می نماید. این رویکردهای دوگانه فلسفی و عرفانی دارای پیش فرض های هستی شناختی، انسان شناختی، معرفت شناختی و الهیاتی هستند.
۵۱۶.

نقد و بررسی پاسخ های ارائه شده به تعارض میان آیه 52 سوره شوری و آیه 56 سوره قصص با تأکید بر نگرش حکمی، عرفانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعارض آیات شبهات قران آیه56 قصص آیه 52 سوره شوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۷۷
قرآن کریم سند قطعی معارف دینی و صادر از مبداء هستی است، لذا هیچ گونه تعارض، تناقض و اختلاف حقیقی در آن متصور نیست، البته از جهت دلالت، حیثیتی انسانی و بشری دارد و از این رو زمینه تعارض ظاهری و القاء برخی اشکالات و شبهات را فراهم کرده است. از جمله این شبهات تعارض ظاهری آیات 56 سوره قصص و 52 سوره شوری است که در یکی، هدایت انسان ها توسط پیامبر اثبات و در دیگری از ایشان سلب شده است. اندیشمندان مسلمان بسته به حوزه اندیشه و سطح دانش خود، به این تعارض ظاهری پاسخ داده اند. با توجه به تنوع و تعدد این پاسخ ها، سؤال این است که آیا می توان با تبیین و تحلیل پاسخ ها، نسبت به قوت و ضعف هر یک از آن ها داوری نموده و دیدگاه برتر را شناسایی کرد؟ این مقاله با روش تحلیلی به نقد و ارزیابی دیدگاه های رایج در این باره پرداخته و با نگاه انتقادی به آن ها نشان داده است که نگرش حکمی و عرفانی در پاسخ به این شبهه از جامعیت، استحکام و انسجام، بیشتری برخوردار بوده و توان بیشتری در پاسخ گویی به اشکال دارد.
۵۱۷.

مطالعه تطبیقی اندیشه سیاسی شیعه و داعش

کلید واژه ها: تشیع داعش اندیشه سیاسی اسلام حکومت خلافت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۰ تعداد دانلود : ۳۹۱
اسلام سیاسی، متعاقب انقلاب اسلامی ایران، در جمهوری اسلامی موجودیت عینی یافت و در بازاریابی سیاسی افکار عمومی جهان اسلام، خود را بهعنوان کالای پرمشتری برای مسلمانان جهان اسلام، که در عصر جدید همواره سرخورده و شکستخورده و ناکام بودهاند، درآورد. این خوانش انقلابی از اسلام در ایران موفقیت عملی و عینی خود را در قالب ایجاد تغییرات اجتماعی در انقلاب اسلامی، نظامسازی با منطق جمهوری اسلامی که سنّت و مدرنیته را در ترکیبی موزون بهکار گرفت و نیز در ایجاد نظامی ماندگار و چهلساله نشان داد؛ اما الگوی رقیب و وهابی داعش در برابر این اسلام سیاسی قد علم کرده، با دولتسازی نیمبند  خود در عراق و سوریه به خودنمایی  میپردازد. در این نوشتار به مقایسه تطبیقی اعتقادات سیاسی، اخلاقیات سیاسی و رفتار سیاسی در منظومه سیاسی شیعه و داعش پرداخته شده است؛ از جمله این موارد، مقایسه اعتقادی موضوع منجی و مهدویت، مقایسه اخلاقی مسئله خلافت و ولایت و مقایسه رفتاری مسئله مهمّ جهاد و جنگ  است.
۵۱۸.

مفهوم، جایگاه و بازتاب انتظار و اهداف بازگشت مسیح (ع) در میان مسیحیان کاتولیک(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: مسیحیت کاتولیک اخلاقِ انتظار منجی مسیحی تشبه و اقتدا به مسیح کتاب مقدس عهد جدید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۴۵
انتظار منجی، مفهومی مشترک در آموزههای ادیانی خصوصاً ادیان الاهی است که ضمن برخورداری از اصالت در کتاب مقدس آنان در میان پیروانشان نیز بازتاب اعتقادی و عملی دامنهداری داشته و دارد. در سنّت مسیحی به عنوان یکی از ادیان ابراهیمی نیز انتظارِ بازگشت دوباره منجی موعود، مفهومی کتاب مقدسی و انجیلی و زیربنای یک الاهیات فرجامشناسانه است که عیسی مسیح7 محور آن است و بازتاب آن در جایجای الاهیات و اخلاق مسیحی کاملاً مشهود است؛ اینکه یک مسیحیِ منتظر باید به عیسی7 اقتدا کند و خود را شبیه او سازد تا بعد از داوری نهایی در ملکوت الاهی همنشین او باشد، شاهبیت و غایت زیست اخلاقی و منتظرانه مؤمنان مسیحی است. این مقاله درصدد است با مراجعه به متون کلاسیک و معتبر در سنّت مسیحیت کاتولیک به عنوان اصلیترین شاخه مسیحیت، بازتابها و غایت این اعتقاد را در اعتقادات و حیات ایمانی کاتولیکها بکاود و از این رهگذر ضمن مراجعه مستقیم به منابع معتبر نزد آنان، ادبیاتی علمی جهت به کارگیری در مباحث تطبیقی و بینالأدیانی تأسیس و نیز مسیری بدون ابهام برای گفتوگوی کاربردی میان پیروان ادیان پیریزی نماید.
۵۱۹.

تحلیل انتقادی، مقایسه ای مواجهه اهل سنت و ابن تیمیه با فضایل فاطمه زهرا (س)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ابن تیمیه اهل بیت (س) اهل سنت تنقیص حضرت زهراء (س)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۵ تعداد دانلود : ۱۰۵
جایگاه اهل بیت پیامبر  به ویژه حضرت فاطمه زهرا { از مسائلی است که همه مسلمانان آن را پذیرفته اند، اما ابن تیمیه در آثارش نسبت به اهل بیت : دیدگاه متفاوتی با اهل سنت دارد؛ همین امر باعث شده برخی او را دوستدار اهل بیت : و بعضی نیز وی را ناصبی قلمداد کنند. با توجه به نفوذ اندیشه های ابن تیمیه در میان جوانان اهل سنت(به ویژه ایران) جهت آگاهی بخشی، ضروری است دیدگاه واقعی وی نسبت به اهل بیت : تبیین گردد. بنابراین در این نوشتار با کوششی توصیفی- تحلیلی به بررسی جایگاه و فضایل حضرت فاطمه { در سامانه فکری ابن تیمیه بر پایه منابع اصیل اهل سنت و مبانی علمی وی و اختلاف نظر وی با دانشمندان اهل سنت پرداخته شده است. پاسخ به این پرسش که آیا ابن تیمیه ناصبی است؟ نیازمند سطح بندی و رتبه بندی دیدگاه های وی درباره اهل بیت : و حضرت فاطمه { است، به این بیان که ابن تیمیه دارای سخنان متشابه و محکم است و اگر در جایی از فاطمه زهرا { به بزرگی و اجلال یاد می کند سخنان متشابه و دیدگاه فرعی اوست و اگر به تنقیص و انکار فضایل مسلّم ایشان { می پردازد از نظرات اصلی و محکمات عقیدتی خود پرده برمی دارد. در واقع، ابن تیمیه با سخنان متشابه اقدام به ایجاد یک جریان فکری نقابدارانه در دشمنی با اهل بیت : در آثارش نموده است.
۵۲۰.

نقد نظریه فخر رازی در باب تعیین امام ذیل آیات «ولایت و خلافت»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نص اجماع فخر رازی امام خلافت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۲ تعداد دانلود : ۹۴
مسئله ولایت و خلافت بلافصل پیامبر اکرم, از مهم ترین مباحث اختلافی میان شیعه و اهل سنت است. در بحث راه تعیین امام بین مذاهب اسلامی از طریق  نص هیچ گونه اختلافی وجود ندارد، اما در اینکه آیا نصی در این مورد رسیده است یا نه، شیعه قائل به نص جلی در بحث امامت است و امامت را منصبی الهی می داند که جز با طریق نص شرعی امکان پذیر نیست، اما اهل سنت بالاخص فخر رازی در اینکه آیا امامت به نص است یا به بیعت و اختیار(اجماع)T چون نص جلی از سوی خدای متعال را انکار می کند، راه دوم یعنی بیعت و اجماع را برمی گزیند و آن را بر عهده مردم می داند. در این پژوهش با روش توصیفی، تحلیلی به نقد  شبهات فخر رازی در مورد نص جلی و دلایل ایشان در  بحث بیعت و اجماع خواهیم پرداخت.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان