وحید فرهادی

یکی از مسائل مهم و حیاتی بشر که در دیدگاه و عمل او تأثیرگذار بوده و وی را مکلف به فراگیری آن می نماید، مسائل مربوط به ضرورت شناخت معارف اعتقادی(اصول دین) است. پژوهش پیش رو با روش تحلیلی و داده پردازی توصیفی انتقادی، با مراجعه به آرای کلامی مذاهب، به دنبال روش شناخت معارف اعتقادی از طریق پاسخ یابی به این پرسش است که آیا انسان مکلف به شناخت اجتهادی و تحقیقی است یا اینکه با تقلید هم تکلیف از او ساقط می شود؟ در این مسئله حداقل سه نظریه مشاهده می شود؛ عدم کفایت تقلید، جواز تقلید و نظریه تفصیل. تفسیر اول ناظر به مکلف بوده و انسان مستعد را از غیر مستعد تفکیک می کند و تحقیق را مربوط به افراد مستعد می داند و تفسیر دوم، ناظر به متعلق تکلیف است؛ به این معنی که اگر متعلق تکلیف توحید و عدل باشد، تحقیق ضروری است و گرنه تقلید جایز است. به نظر می رسد با توجه به اینکه نظریه تفصیل بدون دلیل است، با تبیین صحیح از مسئله می توان گفت هر کدام از تحقیق و تقلید دارای جایگاه هستند و این گونه نیست که تحقیق و اجتهاد مقدور همه باشد و همچنین این گونه نیست تقلید مطلقاً مذموم باشد و در برخی موارد تقلید مقدمه تحقیق و اجتهاد است.

یکی از ادله نقلی که برخی به آن استناد کرده و بر اساس معتقدند عذاب جهنم، حتی برای کفار معاند هم ابدی نیست، روایتی است که با نام «روایت جرجیر» مشهور است. این گروه معتقدند: با روییدن گیاهی به نام «جرجیر» (شاهی) در جهنم عذاب از جهنمیان برداشته می شود. در مقابل این دیدگاه، موافقان جاودانگی عذاب جهنم، روایات مذکور را توجیه می کنند و به جاودانگی کفار معاند در جهنم اعتقاد دارند. در منابع روایی، روایات جرجیر به دو بخش قابل تقسیم است: بخش اول، روایاتی است که قائلان بر عدم خلود، آنها را در کتاب های خود ذکر کرده اند، اما عین الفاظ آن در منابع روایی وجود ندارد. بخش دوم، روایاتی است که در کتب معتبر حدیثی ذکر شده است. با توجه به تعارضی که در ظاهر روایات این باب دیده می شود، درباره جمع یا طرح این روایات، سه دیدگاه مطرح است: 1. انکار روایات جرجیر؛ 2. اثبات و جمع روایات؛ 3. تفصیل (بین معاد مثالی و معاد جسمانی). با توجه به تعارض آشکاری که در بین روایات باب جرجیر دیده می شود و طبق قاعده اصولی باب تعارض و عدم ترجیح برخی از روایات متعارض بر برخی دیگر، نتیجه این قاعده تساقط روایات این باب است. علاوه بر آن استناد به اخبار آحاد در اصول دین و مسائل مربوط به آن، قابل پذیرش نیست. این نوشتار با روش تحلیلی توصیفی دیدگاه های ناظر به حدیث جرجیر را نقد و بررسی کرده و راه درست برای اثبات یا انکار جاودانگی عذاب جهنم را تمسک به ادله عقلی و نقلی دیگر دانسته است.

هدف پژوهش حاضر، اثربخشی درمان گروهی شناختی - رفتاری ( CBGT ) مبتنی بر الگوی هافمن بر کاهش نشانگان بالینی و بهبود نظم جویی هیجانی- شناختی آتش نشانان استان البرز بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بود که در آن از طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. نمونه این پژوهش شامل 24 نفر از کارکنان بود که 12 نفر در گروه آزمایش و 12 نفر در گروه کنترل به صورت تصادفی جایگزین شدند. از هر دو گروه پیش آزمون به عمل آمد و گروه آزمایش درمان گروهی شناختی - رفتاری ( CBGT ) را در 10 جلسه دریافت کردند، در حالی که به گروه کنترل این مداخله ارائه نشد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان ( CERQ ) و فهرست تجدید نظر شده علائم روانی ( SCL-90-R ) استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد که تفاوت بین دو گروه آزمایش و کنترل در نشانگان افسردگی، اضطراب، روان پریشی و حساسیت بین فردی معنی دار است (05/0 P< )؛ اما تفاوت بین دو گروه آزمایش و کنترل در خودبیمارانگاری، وسواس ، پرخاشگری و فوبیا معنی دار نیست (05/0 P< ). همچنین تفاوت بین دو گروه آزمایش و کنترل در مؤلفه های تمرکز مجدد مثبت، ارزیابی مجدد مثبت، تمرکز بر برنامه ریزی مجدد، پذیرش، دیدگاه گیری، ملامت خویش، فاجعه سازی در سطح معنی دار است؛ اما تفاوت بین دو گروه آزمایش و کنترل در نشخوار گری و ملامت دیگران معنی دار نیست (05/0 P< ).

زمینههیپ هاپ، یکی از فعالیت های ورزشی است که از یک سری فعالیت با شدت های مختلف تشکیل شده که با استفاده از حرکات هماهنگ اندام ها همراه با موزیک انجام می شود. مواد و روش هاپژوهش حاضر آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل است. نمونه پژوهش 20 زوج ساکن شهر اسلام آباد غرب بودند، که به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. شرکت کنندگان ابتدایک هفته قبل از شروع تمرینات هیپ هاپ و سپس بعد از 8 هفته تمرینات هیپ هاپ، پرسشنامه ی چند بعدی تصویر بدنی، پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ، را تکمیل نمودند. یافته هانتایج نشان داد که ورزش هیپ هاپ بر روی تصویر بدنی با رابطه جنسی و رضایت زنا شویی در بین زوجین تاثیر داشته است. میانگین و انحراف معیار رابطه جنسی، رضایت زناشویی و تصویر بدنی در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل پس از پایان سه ماه ورزش هیپ هاپ افزایش معناداری را نشان داد.(میانگین گروه آزمایش رابطه جنسی در پیش آزمون =05/12، در پس آزمون=55/21، میانگین گروه آزمایش رضایت زناشویی در پیش آزمون=47/104، در پس آزمون=20/203، میانگین گروه آزمایش تصویر بدنی در پیش آزمون=20/134، در پس آزمون=40/173). نتایج آزمون تجزیه و تحلیل واریانس چند متغیره بر روی نمرات پس آزمون رضایت زناشویی، تصویر بدنی، رابطه جنسی، رابطه معناداری را نشان داد((001/0=p). نتیجه گیریورزش هیپ هاپ می تواند بر روی تصویر بدنی و هم چنین رضایت زناشویی و رابطه جنسی تاثیر گذار باشد. نتایج پژوهش می تواند مبنای تجربی مناسبی برای تدوین برنامه های آموزشی و بهداشتی زوجین، قرار گیرد.

پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر استرس و میزان تحمل مراقبتی در مادران کودکان مبتلا به اوتیسم انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه مادران کودکان مبتلا به اوتیسم ۴ - ۶ سال در مراکز آموزشی اوتیسم در استان البرز، در سال تحصیلی 94-95 بودند. از این میان، 30 مادر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و سپس به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. سپس برای گروه آزمایش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در 8 جلسه به صورت گروهی، انجام شد. در مورد گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای انجام نشد و پس از اتمام جلسات، مرحله پس آزمون به اجرا درآمد. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استرس ادراک شده و پرسشنامه میزان تحمل مراقب استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل نتایج از تحلیل کوواریانس تک متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که میانگین نمرات استرس ادراک شده در گروه آزمایش به طور معناداری کاهش یافته است (05/0 P < ). همچنین میانگین نمرات تحمل مراقبتی در گروه آزمایش به طور معناداری افزایش یافته است (05/0 P < ).

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی بازی درمانی کودک محور با رویکرد آکسلاین بر تنهایی و ناامیدی کودکان با آسیب شنوایی بود. روش : روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود . جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر با آسیب شنوایی مقطع دبستان شهر مشهد بود. نمونه ای به حجم 30 نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جای دهی شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس ناامیدی کودکان و مقیاس تنهایی استفاده شد . آموزش بازی درمانی کودک محور با رویکرد آکسلاین در قالب ۸ جلسه در گروه آزمایشی اجرا شد. داده ها با آزمون تحلیل کوواریانس و به وسیله نرم افزار SPSS تحلیل شدند . یافته ها : تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس نشان داد که میانگین نمرات احساس تنهایی و ناامیدی در گروه آزمایش به طور معناداری کاهش یافته است ( P < 0/05 ). نتیجه گیری: با استناد به یافته های به دست آمده از پژوهش حاضر، می توان نتیجه گرفت که بازی درمانی کودک محور می تواند به عنوان یک روش مداخله ای، در کاهش تنهایی و ناامیدی کودکان آسیب دیده شنوایی مورد استفاده قرار گیرد.