درخت حوزه‌های تخصصی

کلام

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
فلسفه اسلامی کلام منطق
امام شناسی پیامبرشناسی خداشناسی دین پژوهی فرق و مذاهب کلام جدید کلیات معادشناسی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۶۱ تا ۳۸۰ مورد از کل ۱۰٬۷۸۴ مورد.
۳۶۱.

تحلیل انتقادی دیدگاه قائلین به جواز لعن خلفا در مکتب اهل بیت علیهم السلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۲ 125 - 149

کلید واژه ها: لعن روایات لعن لعن علنی اهل بیت علیهم السلام خلفا وحدت اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۴ تعداد دانلود : ۸۵
از مباحث مهمی که در روایات شیعه آمده، لعن مخالفان اهل بیت: است. در عین حال برخی با دستاویز قراردادن چنین روایاتی قائل به جواز لعن مقدسات اهل سنت به ویژه خلفا با ذکر نام شده اند. این پژوهش با به کارگیری روش توصیفی، تحلیلی و استنتاجی در صدد بررسی وجود یا عدم وجود چنین روایاتی در منابع شیعه بوده و به این نتیجه دست یافته که در مکتب شیعه حتی یک روایت هم در لعن تصریحی خلفا و با ذکر نام آن ها، نیامده است. ضمن اینکه چنین دیدگاهی با آیات دعوت کننده به وحدت، سیره اهل بیت: در تعامل با خلفا همراه با انتقاد به دور از سبّ و توهین، اصل تقیه و رازداری، نحوه مراوده ائمه: و پیروانشان با بزرگان اهل سنت و... تعارض دارد. علاوه بر این، آغازگر چنین لعنی معاویه و عامل انتساب شیعه به این اتهام، بنی امیه بوده است. حتی در صورت وجود چنین روایاتی در شیعه، باید گفت که این روایات جعلیات فرقه ای انحرافی بوده که همواره از سوی ائمه: نهی شده اند و گفتار آن ها فاقد اعتبار است.  
۳۶۲.

علل اوج گیری مهدی پژوهی و مهدی ستیزی در غرب و راه های مقابله با آن در پرتو نظرات حضرت آیت اللّه خامنه ای

نویسنده:
منبع: جامعه مهدوی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 113 - 137

کلید واژه ها: مهدویت مهدی پژوهی مهدی ستیزی آیت الله خامنه ای دنیای غرب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۱۳۰
توجه غرب به موضوع نگاه آخرالزمانی اسلام و مهدویت رشد غیرقابل انکاری در دو عرصه علمی-پژوهشی، و سیاسی-رسانه ای داشته است؛ چنانکه در مراکز پرشمار علمی غرب، مهدی پژوهیِ عمیق امری مشهود بوده، در رسانه های غربی نمونه های متعدد مهدی ستیزی، به عیان، قابل مشاهده است. نوشتار کنونی با روش توصیفی-تحلیلی بر آن است که علاوه بر ارائه تصویری از وضعیت کنونی رویارویی غرب با باورداشت مهدویت، در پرتو نظرات رهبر معظم انقلاب دلایل این توجه و ستیز با مهدی باوری اسلامی-شیعی ریشه یابی کرده، از بستر رهنمودهای معظم له راهبردهایی برای مقابله با تحرکات غرب در موضوع مهدویت ارائه نماید. بنابر احصاء صورت گرفته، مواردی همچون اوج گیری نفوذ اسلام در غرب، پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و تأثیرگذاری عمیق آن در جهان، معرفی مهدویت به عنوان الگوی نظام آرمانی از جانب اسلام و تهدیدشدن منافع استعماری غرب بر اساس اقبال به این آموزه اسلامی، از مهم ترین علل پررنگ شدن مهدی پژوهی و مهدی ستیزی در غرب می باشد که در کلام آیت الله خامنه ای نیز بازتاب داشته است. پذیرش برنامه ریزی غرب برضد مهدویت و رصد هوشمندانه آن، ایجاد قرارگاه ویژه برای مقابله، معرفی صحیح مهدویت و تلاش برای اقدام آگاهانه و فعالانه، از مهم ترین راهکارهای پیشنهادی است که از بستر رهنمودهای رهبر انقلاب برای مقابله با فعالیت های غرب در این عرصه به دست آمده و ارائه شده است.
۳۶۳.

بررسی گستره و ابعاد «ولایت فقیه» در آرای شیخ انصاری و آیت الله بروجردی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۳ 137 - 160

کلید واژه ها: ولایت فقیه حکومت اسلامی زمامداری شیخ انصاری آیتالله بروجردی شیعه امامیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۱۵۱
بحث حاکمیت، رهبری و ولایت از جهات مختلفی قابل بررسی است؛ این موضوع از آن جهت که به صفات و افعال الهی بازمی گردد و از عوارض فعل الله است، بحثی کلامی است و از جهت وجوب قبول ولایت برای فقیه و وجوب تبعیت از فقیه برای مردم، در حوزه فقه قرار می گیرد. بر این اساس ولایت فقیه یکی از اساسی ترین مباحث حوزه کلامی و فقهی امامیه در عصر غیبت امام معصوم علیه السلام است که هیچ گاه در اصل پذیرش آن میان اندیشمندان امامیه اختلافی وجود نداشته است و حوزه اختلاف دیدگاه ها و نظریات تنها در میزان اختیارات و مصادیقی است که برای ولی فقیه برشمرده شده است. از میان اندیشمندان امامیه، شیخ انصاری;، مناصب سه گانه «فتوا»، «قضا» و «حکومت» را برای فقیه مجاز می داند، ولی در مورد حکومت، قلمرو ولایت فقیه را محدود می داند. در مقابل این دیدگاه، برخی فقها همچون آیت الله بروجردی اختیارات وسیع تری برای ولی فقیه قائل هستند، به طوری که حتی مدیریت بر امور جامعه را بر عهده فقیه نهاده اند و معتقد به ولایت مطلقه فقیه در عصر غیبت هستند و براین باورند که در صورت وجود شرایط و زمینه های لازم، تشکیل حکومت توسط فقها نیز حق آنان است. این پژوهش به روش توصیفی، تحلیلی و با نگاهی تطبیقی در دو حوزه فقهی و کلامی دیدگاه دو دانشمند مذکور را در موضوع «ولایت فقیه» مورد کنکاش قرار داده است و ضمن تبیین میزان و گستره شباهت ها، به چرایی اختلاف آرای آنان پرداخته است.
۳۶۴.

بررسی تطبیقی امامت از دیدگاه علامه حلی و فضل بن روزبهان با تأکید بر کتاب نهج الحق و کتاب ابطال الباطل

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام تطبیقی شیعه سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳ 7 - 29

کلید واژه ها: امامت ولایت علامه حلی فضل بن روزبهان نهج الحق و کشف الصدق ابطال الباطل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶ تعداد دانلود : ۸۷
در این که امامت، یک مقام انتخابی است یا انتصابی، میان مسلمانان اختلاف است: از یک سو، امامیه با تبیینی عقلانی، تعیین امام را امری انتصابی و تنصیصی از جانب پروردگار متعال و پیامبر(صلی الله علی و آله) می داند زیرا اولا تعیین امام، لطفی است از جانب پروردگار برای اصلاح امور بندگانش و هر لطفی، بر خدا لازم است بنابراین، خدای متعال امام را خود تعیین می فرماید و ثانیا از نظر قرآن، امام باید افضل و معصوم باشد و جز خداوند که محیط بر ماکان و ما یکون است، کسی عالم بر عصمت و افضلیت افراد نیست؛ پس باید خداوند بر امامت امام، تصریح بفرماید. علامه حلی در کتاب نهج الحق، مؤید این دیدگاه است. از سوی دیگر اهل سنت، تعیین امام را امری انتخابی و بر عهده ی مردم می داند و معتقد است که نصی در این زمینه وارد نشده است و پیامبر تعیین نفرموده که چه کسی بعد از او، امام امت و جانشین پیامبر است به همین خاطر تعیین امام و جانشین پیامبر  بر عهده ی انسان ها نهاده شده است ، فضل بن  روزبهان در کتاب ابطال الباطل، این دیدگاه را مطرح می کند. ما در این بررسی، به دنبال تبیین اندیشه های این دو عالم و بازشناسی اندیشه های اصیل شیعه هستیم تا پاسخی باشد بر معاندین با مذهب امامیه.
۳۶۵.

بررسی تطبیقی قلمروی عصمت انبیاء از منظر اندیشمندان علم کلام با محوریت سید مرتضی و فخرالدین رازی

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام تطبیقی شیعه سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳ 147-168

کلید واژه ها: عصمت مراتب عصمت نبوت علم کلام مذاهب اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹ تعداد دانلود : ۷۸
ویژگی عصمت از بنیادی ترین و مهم ترین مباحث نبوت است. زیرا اسوه و راهنمای بشریت بودن برای پیشوایان دین بدون داشتن عصمت تام بر خلاف حکمت الهی است. با عنایت به این که قلمرو عصمت دارای مراتب مختلفی است، دانشمندان مذاهب اسلامی هر یک متاثر از مبانی عقیدتی خویش، پس از واکاوی و مطالعه ی قلمرو عصمت انبیاء، به پذیرش مراتب یا مرتبه ای خاص از عصمت اکتفا نموده اند. دیدگاه عصمت انبیاء در سه مرتبه ی پیراستگی از هر گونه کفر و شرک و نیز تلقی و حفظ شریعت همچنین تبلیغ احکام و معارف شریعت مورد پذیرش همه متکلمان اسلامی است جز باقلانی که در مرتبه اخیر نظریه دیگری دارد. انگاره عصمت مطلق برای رسولان در مرتبه عمل به شریعت هم سو با شاخص های نبوت و مقبول است. رهیافت پیراسته بودن انبیاء از سهو، خطا و اشتباه در امور عادی زندگی، مطمح نظر بیشتر اندیشمندان امامیه است. در مجموع نظریه ادق و اکمل در باب قلمرو عصمت پیامبران، دیدگاه عصمت همه جانبه- در همه ی مراتب- است. که منطبق با موازین و حکمت الهی است. شایان ذکر است اثر حاضر ضمن توجه به آراء متکلمان مذاهب امامیه، معتزله و اشاعره بیشتر بر اندیشه های سید مرتضی و فخرالدین رازی تمرکز دارد.
۳۶۶.

بررسی انتقادی دیدگاه محقق اصفهانی درباره «ایمان»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۲ 27 - 46

کلید واژه ها: محقق اصفهانی ایمان معرفت تصدیقی تسلیم قلبی معرفت یقینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۹ تعداد دانلود : ۹۴
مسئله «ایمان» از مهم ترین مباحث کلامی و بحث انگیزترین موضوع در کتاب های کلامی به ویژه کتاب های قرون اولیه اسلام است. یکی از کسانی که حقیقت ایمان را مورد کاوش قرار داده و پس از طرح دیدگاه خاص دراین اره به توضیح و تبیین آن پرداخته است، حکیم محمد حسین اصفهانی است. در این تحقیق با روش توصیفی، تحلیلی دیدگاه یاد شده مورد بررسی قرار گرفته است و پس از تبیین و تحلیل دیدگاه مزبور به ارزیابی آن پرداخته شده است. بر اساس این دیدگاه معرفت و تصدیق منطقی عین ایمان به شمار می آید و تعهد و تسلیم قلبی از آثار آن قلمداد می شود و این مطلب به دست آمده است که این دیدگاه همان گونه که از نظر معنا شناختی ایمان قابل دفاع نیست، دلیل عقلی و متون دینی نیز آن را تایید نمی کند و باید گفت حقیقت ایمان را تعهد و تسلیم قلبی تشکیل میدهد و علم و معرفت نه عین ایمان است و نه جزء آن و نه علت تامه، بلکه شرط لازم آن به شمار آمده و ایمانی که سعادت ابدی انسان را به دنبال دارد بر معرفتی یقینی استوار است.  
۳۶۷.

پاسخ به شبهات ناصر القفاری درباره آموزه «تقیه» در شیعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۲ 179 - 200

کلید واژه ها: تقیه نفاق غلو شیعه اهل سنت قفاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۱۲۹
یکی از آموزه های مهم مکتب تشیع که در طول تاریخ، سبب حفظ کیان مذهب شده و شیعیان را از گزند خطرات و تهدیدها حفظ کرده، «تقیه» است. تقیه، حکمی شرعی است و تمام مسلمانان، حتی صحابه و تابعین به آن فتوا داده و عمل کرده اند، ولی شیعیان به خاطر در اقلیت بودن و مورد ظلم و تهدید قرار گرفتن، بیشتر به این حکم الهی عمل کرده اند، به نحوی که تقیه شعار آنان قرار گرفته است. برخی از دشمنان شیعه، با استناد به این شعار شیعه، این حکم الهی را مساوی با عمل منافقانه قرار داده و به این واسطه، جنایاتی را علیه شیعیان انجام می دهند. ناصر بن عبدالله القفاری از استادان و روشنفکران برجسته وهابی دانشگاه های عربستان است که بیشتر نوشته هایش را به نقد مذهب شیعه اختصاص داده است. دو کتاب «تقریب بین السنه و الرافضه» و «اصول مذهب الشیعه الاثنی عشریه عرض و نقد» از مهم ترین کتاب های اوست. قفاری در کتاب «اصول مذهب الشیعه الاثنی عشریه عرض و نقد» با استناد به منابع شیعی، آموزه های شیعه، از جمله تقیه را نقد کرده است. او آیات مورد استناد شیعه در جواز تقیه را مختص به کفار می داند و با استناد به تعریف شیخ مفید از تقیه و روایات شیعه تقیه را رد می کند. این مقاله در تلاش است تا با روش کتابخانه ای و مبنا قراردادن قرآن و منابع حدیثی شیعه و اهل سنت و بنای عقلا به نقدهای قفاری پاسخ دهد.  
۳۶۸.

مبانی و اصول حکمی- قرآنی انتظار از دیدگاه آیت الله خامنه ای

نویسنده:
منبع: جامعه مهدوی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 132 - 159

کلید واژه ها: آیت الله خامنه ای انتظار سازنده اجتماعی مهدویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۲۳۶
اندیشه «در انتظار ظهور منجی بودن» در بسیاری از جوامع بشری وجود دارد و یکی از مهم ترین سرچشمه های تولید فرهنگ و سبک زندگی برای انسان ها همین تفکر است؛ بنابراین شناخت انتظار صحیح، از اهمیت فراوانی برخوردار است. مقاله حاضر به دنبال تبیین مبانی و اصول حکمی- قرآنی انتظار از منظر آیت الله خامنه ای است. مبانی حکمی- قرآنی انتظار در دیدگاه این بزرگوار عبارتند از: توحید اجتماعی، ولایت، پیوند دنیا و آخرت، جامعیت اسلام، انسان اجتماعی فطری، حاکمیت حق و کمال گرایی انسان. همچنین بر اساس مبانی فوق؛ عدالت اجتماعی، مجاهدت، تقویت عقلانیت، تقویت معنویت و اخلاق، تشکیل حکومت اسلامی و وحدت امت اسلامی، اصول حکمی- قرآنی انتظار در نگاه ایشان به شمار می آیند. بر طبق مبانی و اصول مذکور، انتظار از منظر آیت الله خامنه ای عبارت است از: انتظار سازنده اجتماعی. روش ما در این پژوهش توصیفی - تحلیلی است.
۳۶۹.

برداشت ناصحیح روایات مهدویت توسط جریان واقفیه

نویسنده:
منبع: مطالعات مهدوی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۸ 75-83

کلید واژه ها: تحریف واقفیه مهدویت امام رضا (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۲ تعداد دانلود : ۱۸۳
مهدویت از اساسی ترین موضوعات مورد عنایت اسلام و مذهب تشیع امامی بوده که در گذر زمان همواره مورد سوء استفاده برخی مدعیان و پیروان ایشان واقع شده است. واقفیه یکی از جریان های انحرافی بود که در آغاز امامت امام رضا7 ضمن رویارویی با امامت شیعی، به تغییر مسیر مهدویت دست یازیده، اتحاد جامعه شیعی را از هم گسستند. اقدامات این جریان در راستای تثبیت موقعیت خویش در تحریف معنوی و تأویل نادرست روایات مرتبط با مهدویت به حدی بود که واکنش خاص امام رضا7 را در پی داشت. این مقاله با اشاره مختصر به سوءاستفاده واقفیه از برخی روایات مرتبط با موضوع مهدویت، ارائه برداشت های نادرست و دستکاری در متن حدیث، برخی اقدامات پیروان واقفیه را در تحریف معنوی و لفظی روایات مهدوی مورد بررسی قرار داده است.
۳۷۰.

بازنگاهی تحلیلی به فرجام بنی اسرائیل در آخرالزمان با بررسی تطبیقی آیات 4 تا 7 سوره اسراء(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال چهاردهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۵۳ 45 - 72

کلید واژه ها: سوره اسراء بنی اسرائیل فساد آخرالزمان فلسطین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰۵ تعداد دانلود : ۲۱۶
قرآن کریم از میان همه اقوام، به بازخوانی سرگذشت بنیاسرائیل توجه بیشتری داده است و در آیات چهارم تا هفتم سوره اسراء، فرجام و سرنوشت محتوم آنان را گوشزد میکند و به دلیل فساد و سرکشی بزرگشان به آنان وعده انتقام در دو بازه زمانی داده است. این پژوهش میکوشد با محوریت آیات نخست سوره اسراء، با رویکرد تفسیر تطبیقی و روش کتابخانهای به تبیین محورهای مهم این آیات بپردازد که عبارتند از: مراد از قضای الهی؛ مفهوم «الکتاب»؛ جنس فساد بنیاسرائیل؛ عرصه تباهی بنیاسرائیل؛ چیستی انتقام الهی از دو فساد بزرگ؛ چگونگی بازگشت قدرت بنیاسرائیل و در نهایت معرفی انتقامگیرندگان از این قوم ستمگر. فرآیند این واکاوی نشان میدهد هرچند درباره افساد مرتین بنیاسرائیل، نظریه غالب و شایع در بین مفسران آنکه این دو مرحله از فساد در تاریخ بنیاسرائیل رخ داده و گزارههای آیات گزارهای اخباری از گذشته است و مفسران در اصل این قضیه که این فسادها رخ داده و در هر دو نوبت بنیاسرائیل انتقام گرفته شدهاند اشتراک دارند، اما با بررسی مقایسهای آنها به دست میآید اشکالات عمده و متعددی بر این نظریه قابل طرح است از این رو نظریه یاد شده به شدت مورد تردید است در این حال نظریه دیگری را ارائه کرده که میتواند با گزارههای سیاقی و محتوایی آیه همخوانی داشته و به عنوان یک نظریه رقیب مطرح گردد دستاورد ارائه این نظریه آن است که با توجه به اشکالات نظریه نخست امکان اینکه این افساد مربوط به آینده باشد تقویت شده و احتمال اتفاق آن در آخرالزمان و عصر ظهور یا نزدیک بدان با توجه مویداتی تقویت میگردد.
۳۷۱.

بررسی رویکرد علمای امامی به میراث واقفه در روایات غیبت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵۴ 71 - 94

کلید واژه ها: واقفه حدیث غیبت عالمان امامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۱۵۲
روایات غیبت حضرت قائم از مهمترین ارکان اندیشه مهدویت است. این روایات گاه در ضمن کتب حدیثی و گاه در تکنگاریهایی به دست ما رسیده است. در این میان، واقفه یکی از فرقههایی است که در طی سه سده فعالیت _ نیمه دوم قرن دوم تا اواخر قرن پنجم هجری _ تأثیر بهسزایی در انتقال روایات غیبت به میراث حدیث شیعه داشته است. محافل فقهی فرقه واقفه و امامیه از یکدیگر گسسته نبود؛ ولی در مباحث اعتقادی در حوزه امامت و غیبت نسبت به یکدیگر مواضع تند و خصمانه داشتند. با توجه به پیشگامی واقفه در نقل روایات غیبت، بررسی رویکرد علمای امامی به روایات واقفه ضروری است. این نوشتار بر آن است با بررسی اسناد احادیث و مقایسه کمّی، رویکرد علمای امامی را به روایات واقفه بازنمایاند و نشان دهد، امامیه در زمینه غیبت وامدار واقفه نیست و علمای امامی تا حد امکان از روایات واقفه اجتناب میکردند و آنچه سبب ورود حجم گستردهای از روایات واقفه در زمینه غیبت به میراث حدیثی امامیه شده، عنایت ویژه نعمانی به منابع واقفی بوده است.
۳۷۲.

سیاست ها و راهکارهای فرهنگی تبلیغ و ترویج مهدویت، در رسانه های دیجیتال و الکترونیک(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۶ 35 - 57

کلید واژه ها: مهدویت فرهنگ انتظار سیاست گذاری فرهنگی رسانه های دیجیتال رسانه های الکترونیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۲۱۲
این مقاله با هدف ارائه توصیه های سیاستی و راهکارهای اجرایی تبلیغ و ترویج مهدویت در رسانه های دیجیتال و الکترونیک در جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. روش تحقیق توصیفی _ تحلیلی و گردآوری اطلاعات کتابخانه ای بوده و مبتنی بر روش منتخب سیاست گذاری فرهنگی است که با شناسایی مسائل شروع می شود و سپس با تعیین دستور کار و تجزیه و تحلیل و گزینه سازی، به بررسی و ارائه پیشنهادها و انتخاب گزینه سیاستی و طراحی سیاست می پردازد. در این مقاله برای ارتقای جایگاه تبلیغ مهدویت در کشور، توصیه های سیاستی و راهکارهای اجرایی در محورهای مختلف در رسانه های دیجیتال باید مورد توجه جدی سیاست گذاران فرهنگی کشور قرار گیرد؛ مثل: تهیه نقشه راه بیست ساله ترویج مهدویت؛ تدوین و اجرایی کردن نظام جامع آموزش های مجازی مهدویت؛ تاسیس مرکز مجازی ترویج جهانی اندیشه مهدویت؛ تشکیل دانشگاه مجازی جهانی مهدویت و موعودگرایی؛ شبکه سازی اجتماعی و اشتراک گذاری محتواهای فاخر مهدوی؛ راه اندازی شبکه هوشمند مبلغان مهدوی در فضای مجازی؛ تدوین نظام جامع نظارت و هدایت فضای مجازی؛ تشکیل قرارگاه رصد و دیده بانی مداوم فضای مجازی؛ ایجاد پایگاه های اطلاع رسانی چند زبانه مهدوی؛ تدوین دانشنامه مجازی مهدویت و انتظار؛ نشر نمادها و طرح های هنری در فضای مجازی.
۳۷۳.

تبیین مفهوم تشکیلات جامعه زمینه ساز ظهور حضرت مهدی (عج)

نویسنده:
منبع: مطالعات مهدوی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۰ 35-64

کلید واژه ها: تشکیلات جامعه زمینه ساز انتظار مهدویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۳ تعداد دانلود : ۱۵۹
مسئله انتظار، مهم ترین استراتژی عصر غیبت و محوری ترین رکن حیات دینی و آینده پژوهی شیعیان است و مهم ترین لازمه مفهوم انتظار، زمینه سازی ظهور حضرت مهدی است. وجود تشکیلات زمینه ساز ظهور، در جایگاه روش درست زمینه سازی، نقطه مقابل نگرش مبتنی بر عدم ضرورت زمینه سازی و نیز نگرش فردمحور است. تشکیلات زمینه ساز ظهور، یک نوع سازمان به معنای جامعه شناختی آن است که ساختار، نسبت اعضا، نوع فعالیت و اهداف آن را زمینه سازی ظهور به عنوان تکلیف دینی و نیز ضرورت شیعه گری تعیین می کند. همه فعالیت ها در این تشکیلات، در راستای بسط ید امام معصوم، همراه با پذیرش ابعاد مختلف زمینه سازی و پذیرش تنوع ظرفیت افراد است که همزمان می تواند تأمین کننده همبستگی و هماهنگی درون سازمانی باشد. در تشکیلات زمینه ساز ظهور، فعالیت هایی تعریف می شوند که در مقایسه با فعلیت ظهور، حالت بالقوه داشته باشند و مستقیماً بتوانند در تحقق ظهور تأثیر بگذارند. فواید و ویژگی های تشکیلات زمینه ساز در مجموع این است که به امور فردی، ماهیت جمعی می بخشد. در این مقاله تبیین مفهومی مؤلفه های تشکیلات جامعه زمینه ساز ظهور به روش توصیفی_تحلیلی صورت می گیرد.
۳۷۴.

پاسخ های نقضی به شبهات اهل سنت درباره «آیه ولایت»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۳ 97 - 116

کلید واژه ها: پاسخ نقضی شبهات آیه ولایت اهل سنت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۹ تعداد دانلود : ۱۵۷
در قرآن کریم آیات متعددی آمده که در آن فضائلی به صورت عام به همه ائمه : و به طور خاص به برخی از ایشان اختصاص داده شده است. از عصر صحابه تا کنون همواره شبهاتی پیرامون این آیات مطرح بوده که از سوی ائمه : و سایرین، پاسخ هایی هم به این شبهات داده شده است. یکی از این آیات، آیه ولایت است که از نظر شیعه امامیه یکی از محکم ترین دلایل اثبات امامت امام علی 7 محسوب می شود. علمای اهل سنت شبهات بسیاری پیرامون ادعای اثبات امامت از این آیه وارد کرده اند که پاسخ های بسیاری نیز به این شبهات داده شده است. عموم این پاسخ ها، به صورت حلی و ارائه قرائن و دلایل درون متنی و برون متنی بوده است. در این پژوهش خلاف رویه مرسوم، از روش پاسخ نقضی به پاسخگویی به شبهات اهل سنت استفاده شده است. به همین مناسبت ابتدا آموزه های مد نظر شیعه از آیه بیان شده، سپس مناقشات و شبهات اهل سنت مطرح گردیده و در ادامه با استناد به مقبولات و مسلمات خود ایشان از جمله قرآن کریم، صحاح سته و دیگر کتب معتبر حدیثی و سخنان علمای ایشان، بر استدلال آن ها مورد نقض آورده شده است.
۳۷۵.

رویکرد معنوی به انتظار در اندیشه آیت الله خامنه ای و معنویت های نوظهور

نویسنده:
منبع: جامعه مهدوی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 160 - 186

کلید واژه ها: معنویت رابطه عدالت و معنویت تجربۀ معنوی انتظار معنویت نوظهور رهبر معظم انقلاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۹ تعداد دانلود : ۲۳۴
معنویت امروزه به حوزۀ مطالعاتی مستقلی اطلاق می شود که به مسائل مربوط به عالم درون انسان و رابطۀ درونی عموم مردم با خداوند (امر قدسی) می پردازد. آیت الله خامنه ای از اندیشورانی است که معنویت را به معنای اصطلاحی در نظر دارند و آن را در حیات بشری و تحولات آیندۀ جهان مهم ارزیابی می کنند؛ از این رو رویکرد معنوی به انتظار، موضوع این مقاله قرار گرفته است. تحقیق به روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده و قلمرو گردآوری داده ها، سخنرانی های رهبر انقلاب دربارۀ انتظار است. روش نمونه گیری هدفمند و متوالی بوده است؛ به طوری که جست وجو از کلیدواژه «انتظار» آغاز شد و با مفاهیم پرکاربرد و مرتبط نظیر «عدالت» و «معنویت» ادامه یافت و فرازهایی از سخنان رهبر معظم که بیشترین داده های معرفتی را دربرداشت، مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های تحقیق، شامل توصیف معنویت از دیدگاه رهبر انقلاب، تبیین رابطه عدالت و معنویت، رابطه معنویت و انتظار و تعریف و تحلیل مفهومی انتظار به سه مقوله اعتراض، مردم سالاری دینی و آمادگی است. از منظر رهبر انقلاب رابطه با امام زمان عج یک رابطه قلبی است که نوعی تجربۀ معنوی را رقم می زند و یک رابطه شخصی و زنده است که طی آن، فرد با قلب و احساسش حضور امام را درک می کند. دیدگاه های رقیب در دو مقوله معنویت متحجرانه و معنویت های نوظهور دسته بندی شده اند.
۳۷۶.

معرفی پایان نامه های مهدوی: نقد دلالی روایات کتاب العرف الوردی فی اخبار المهدی(ع) - نویسنده: سید جعفر صادقی/نقد شبهه های احمد الکاتب در انحصار ائمه در دوازده امام(ع) - نویسنده: جواد جعفری/ نقد مباحث کلامی بهائیت در کتاب فصل الخطاب - نویسنده: عبد الهادی اعتصامی/ بررسی تطبیقی علائم ظهور مهدی و مسیح - نویسنده: حجت الله رجبی

منبع: مطالعات مهدوی سال یازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۷ 107-114
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۱۳۷
۳۷۷.

تحلیل فقهی حقوقی مجازات مدعی دروغین مهدویت با تاکید بر ادله ارتداد(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵۴ 95 - 124

کلید واژه ها: مدعی دروغین مجازات مهدویت کفر شرک ضروری دین ضروری مذهب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۰ تعداد دانلود : ۱۶۸
در دوران غیبت امام زمان همواره عدهای از شیادان و نااهلان با سوءاستفاده از ایمان و اعتقادات شیعیان، با هدف کسب موقعیت اجتماعی و یا ثروت اندوزی، به دروغ، ادعای مهدویت و منجیگری نموده و تعدادی چند از شیعیان پاکدل و بیخبر از حقیقت را فریفته و به دور خود جمع مینمودند. این پدیده نابههنجار امروزه نیز هر از چند گاهی در جوامع شیعی اتفاق میافتد و اذهان افرادی را به خود مشغول مینماید. سخن این است از نظر فقهی و حقوقی، مجازات اینگونه افراد که با ادعای امامت، از احساسات پاک برخی شیعیان، سوءاستفاده نموده و آنان را از مسیر حق، به انحراف میکشانند، چیست؟ آیا میتوان حکم به ارتداد اینگونه افراد نمود؟ و در نتیجه آنها را محکوم به مجازات مرتد نمود؟ بر اساس این پژوهش که به صورت توصیفی تحلیلی انجام گرفته، تنها انکار ضروری دین موجب ارتداد شخص میشود اما انکار ضروری مذهب _ به رغم نظر برخی فقهاء _ موجب ارتداد شخص نمیشود، بلکه صرفاً موجب خروج شخص از مذهب میشود. با این وجود طبق برخی روایات، انکار امامت امام حق یا ادعای دروغ امامت، چنانچه از روی جحد باشد در صورت عدم توبه _ نه از باب ارتداد _ مستوجب مجازات قتل است. همچنین اگر چنین فردی با اعمال و رفتار خود، باعث وقوع جرایم و ناهنجاریهای دیگر در جامعه شود به جهت افساد فی الارض و یا عناوینی شبیه آن، قابل مجازات میباشد.
۳۷۸.

جایگاه «تأویل» در منطق نقلی فهم دین از نگاه «ابن تیمیه» و نقد آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۳ 51 - 74

کلید واژه ها: تأویل ابن تیمیه منطق فهم دین ظاهرگرایی سلفیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶ تعداد دانلود : ۱۰۶
ابن تیمیه با پذیرش تأویل به عنوان یکی از شیوه های نقلی فهم دین، آن را به معنای حقیقت خارجی می داند و معانی ای همچون بازگرداندن لفظ از معنای ظاهری را تأویل کلامی خوانده و رد کرده و به مخالفان نسبت می دهد. وی با ادعای اتفاق صحابه نسبت به معنای منتخب خود و رد تأویل آیات صفات، به ستیز با تأویلی برمی خیزد که با نگاهش متفاوت است و در این مسیر همه توان خود را به کار می گیرد و به نقد استناد قرآنی قائلان به تأویل نیز می پردازد. این نوشتار با روش توصیفی، تحلیلی، پس از تبیین نگاه ابن تیمیه، به نقد علمی نگرش او می پردازد. در نقد، نخست تأویل را اصطلاحی قرآنی، روایی می شمرد که معنای علمی آن با تفسیر متفاوت و در برابر ظاهر قرار می گیرد و در دو سطح توجیه متشابه یا بیان بطن معنا می شود؛ سپس با بهره گیری از استشهاد قرآنی، از صحت تأویل سخن می گوید؛ حادث بودن تأویل را خرده گیری غیر علمی و اشکال تراشی بی اساس می شمارد و اندیشه تحریم سئوال از کیفیت را با پنج نکته پاسخ می دهد. همچنین پیامد های بسیاری برای تأویل گریزی می شمارد و در پایان تناقضات ادعاهای ابن تیمیه و کاربست تأویل در آثار او را گوشزد می کند و اعتراف های وی به تأویل را در کنار نقد علمای سلف بر تأویل گریزی وی بازگو می کند و هجمه های او در قالب تهمت پراکنی و تخریب مخالفان با برچسب وارداتی خواندن شبهات را فرار به جلو برای فرار از پاسخ قانع کننده می داند و اینگونه تزلزل و بطلان دیدگاه تأویل گریزانه ابن تیمیه را بر همگان، به ویژه حق جویان غیر محقق و مقلد سلفیه می نماید.
۳۷۹.

بررسی نقش عثمان بن سعید العمری در رخدادهای دوره امام عسکری (ع) و امام مهدی (ع)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۵ 131 - 146

کلید واژه ها: عثمان بن سعید وکیل نائب غیبت صغری ظهور امام حسن عسکری امام مهدی (عج)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۵ تعداد دانلود : ۲۱۳
عثمان بن سعید یکی از اجزای اصلی نهاد وکالت بود که در دوران زندگی امام عسکری7 و ابتدایی غیبت صغری به عنوان وکیل درجه یک امامیه طرح شد. وی در دوران امام عسکری7 به عنوان توانست بسیاری از مهمات این دوران از جمله امور مالی را به فرمان امام به انجام برساند و در غیبت صغری نیز سعی وافری داشت تا مشکلات به وجود آمده پیرامون غیبت امام دوازدهم را به کمک امام مهدی4 و برخی دیگر از کارگزاران ایشان مرتفع سازد. در تاریخ شیعه نقشآفرینی او به اندزهای بود که میتوان عثمان را از جمله حلقه تکمیل تاریخ شیعه امامی دوره غیبت و دوره حضور در نظر گرفت که با فرمانپذیری از امامان دوره خود علاوه بر رفع بسیاری از مشکلات امامیان در این دوران، نام خود را به عنوان یکی از اثرگذارترین وکلای ائمه: جاودان سازد.
۳۸۰.

معرفی پایان نامه های مهدوی: 1.مقایسه تطبیقی اندیشه مهدویت در اسماعیلیه و امامیه - نویسنده: قدیر محمد اف/ 2-مقایسه شخصیت شناسانه موعود مسیحی با موعود اسلام از دیدگاه شیعه - نویسنده: موسی جوانشیر/ 3.مهدویت در زیدیه و مقایسه آن با امامیه - نویسنده: زهرا خلیلی / 4.مقایسه نقش موعود باوری در پیدایش فرقه ها در اسلام و مسیحیت در دو قرن اخیر- نویسنده: رضا کاظمی راد

منبع: مطالعات مهدوی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۸ 87-94
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۱۲۲

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان