فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۵۹۹ مورد.
ماموریت هولاکو در غرب آسیا تصرف و نظم بخشیدن به نواحی حد فاصل جیحون تا مصر بود. از این روی به دنبال تسخیر قلعه های اسماعیلیه و فتح عراق عرب، به لشکرکشی در شام پرداخت. این در حالی بود که پس از تصرف بغداد، حکام ایوبی شام را به اطاعت از مغول ها فراخوانده بود. تصرف شام و رسیدن به دریای مدیترانه به عنوان جزیی از ماموریت هولاکو به سرعت انجام گرفت و نیم دهه ای از آمدن خان مغول نگذشته بود که قلمرو او از جیحون تا حوالی مدیترانه را در بر می گرفت. با این حال، خان مغول به این حد راضی نبود. او اهدافی فراتر را داشت و با بلندپروازی خواهان تصرف مصر و تسلط کامل بر دریای مدیترانه بود. حضور سپاهیان هولاکو در نواحی شام و تلاش های توسعه طلبانه مغول ها، آنها را با مملوکان(1) مصر روبه رو کرد. رویارویی آنها به درگیری نظامی انجامید و در میدان نبرد، پیروزی از آن مملوکان شد. پیروزی مملوکان و شکست ایلخانان در جبهه شام ـ که مدام سعی در جبران آن داشتند ـ طرفین را به در پیش گرفتن سیاست هایی وادار کرد که بر جوانب مختلف حیات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بخش مهمی از جهان اسلام تاثیرگذار بود. آنچه در این مقاله بررسی می شود، زمینه های شکست هولاکو در جبهه شام و ناکامی سیاست خارجی ایلخانان در برابر ممالیک، با در نظر داشتن تاثیر آن بر روند تحولات قلمرو اسلامی است.
تحلیل تاریخی - ژئوپلیتیکی روابط ایران و مصر از جنگ جهانی دوم تا انقلاب اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
بررسی و تحلیل تاریخی روابط میان کشورها در حوزه روابط بین الملل از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این گونه مطالعات با شیوه های مختلف و از نگاه های گوناگون به بررسی روابط سیاسی میان کشورها و شناسایی عوامل نقش آفرین در روابط آنها می پردازد. پژوهش های تاریخی ـ ژئوپلیتیکی نیز یکی از شیوه های بررسی و تحلیل روابط میان کشورها و شناخت منطق تصمیم گیری حکومت ها به ویژه در عرصه سیاست خارجی است. ایران و مصر دو قدرت منطقه ای در خاورمیانه محسوب می شوند. اهمیت دو کشور به دلیل جایگاه منحصر به فرد ژئوپلیتیکی و نقش بی بدیل ایران در خلیج فارس، آسیای میانه و قفقاز و نقش بی بدیل مصر در جهان عرب و شمال افریقاست. اما روابط ایران و مصر در قرن بیستم به دلیل تاثیر مسائل موجود در سطح جهانی، منطقه ای و داخلی بر روابط دو کشور، از فراز و نشیب های زیادی برخوردار بوده است. تحقیق حاضر با ارائه یک تحلیل تاریخی ـ ژئوپلیتیکی از روابط دو کشور در مقطع زمانی جنگ جهانی دوم تا انقلاب اسلامی ایران نشان می دهد که ماهیت نظام های سیاسی دو کشور، عامل مؤثر بر روابط آن دو در سطح محلی بوده است. مسائل منطقه ای و رقابت سیاسی هم از عوامل اثرگذار بر روابط آن دو کشور در سطح منطقه ای به شمار می رود. هم چنین ساختار نظام بین المللی نیز یکی از عامل های روابط ایران و مصر در سطح بین المللی بوده و این سه عامل در تعامل با هم تعیین کننده نوع روابط دو کشور بوده است.
ملوک هرموز ؛ تاریخ مهاجرت اقوام در خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تاریخ ملوک هرموز، محدوده هفتصدساله تاریخ جنوب ایران را شامل می شود. تاریخ این ملوک به شدت تحت تاثیر دگرگونی های مسیر تجارت دریایی و خشکی است. بندر و جزیره هرموز به عنوان محل تلاقی راه های تجاری دریایی و خشکی و یکی از مراکز مهم خلیج فارس به شمار می رفت و از آنجایی که این شهر در دو مسیر بازرگانی خشکی و دریایی قرار داشت، بیشتر از دیگر مراکز تجاری ایران در مقابل تغییرات و دگرگونی ها از خود انعطاف نشان داده است. کتاب حاضر در همین راستا قابل بررسی است.
جایگاه خلیج فارس و دریای عمان در سیاست خارجی ایران عصر هخامنشی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
با تشکیل امپراتوری هخامنشیان، مرزهای ایران در جنوب و جنوب شرقی، خلیج فارس و دریای عمان تثبیت شد. اهمیت استراتژیکی این حوزه دریایی که از هزاره های پیش از میلاد آشکار شده بود، حاکمان ایران را به نقش آفرینی نظامی و اقتصادی در نیمه شمالی و جنوبی خلیج فارس واداشت. بررسی جایگاه این حوزه دریایی از دیدگاه نظامی و اقتصادی و اثر آن بر سیاست های کوتاه مدت و بلندمدت دولت هخامنشی هدف اصلی این نوشتار است. ایجاد همگرایی و امنیت جمعی بدون تحمیل الگوهای فرهنگی و اقتصادی، تقویت نظامی و شکوفایی بازرگانی دریایی از دستاوردهای حضور هخامنشیان در این منطقه راهبردی بود.
آسیب شناسی فعالیت فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در قاره آفریقا مطالعه موردی: کشور سودان
حوزههای تخصصی:
بررسی روابط جمهوری اسلامی ایران با کشور سودان نشان می دهد پیشینه روابط تاریخی و فرهنگی ایران و سودان به پس از ظهور اسلام می رسد. روحانیان مسلمان ایرانی در قرن های گذشته با هدف ترویج دین اسلام به شرق و شمال آفریقا ازجمله سودان سفر کردند. مهاجرت روحانیان ایرانی سبب گسترش جریان صوفیگری در سودان شد. صوفیگری جریان مذهبی بسیار قوی است که فرهنگ و تمدن سودان را شکل داده است. پیشینه روابط موجب شده است تا همواره تاریخ، تمدن، فرهنگ ایران، نخبگان فرهنگی، شعرا و نویسندگان ایرانی مورد توجه محافل علمی سودان باشند. روابط جمهوری اسلامی ایران با سودان در عرصه های بین المللی پس از انقلاب اسلامی گویای این است که موضوع اصلی در روابط این دو کشور، تلاش برای رفع محرومیت و کمک به مسلمانان سودان به ویژه در ابعاد فرهنگی و ترویج مبانی دینی شیعی بوده است. مؤسسات بسیاری در زمینه تبلیغات دینی و فرهنگی در ایران و سودان تلاش کرده اند؛ اما نتایج فعالیت ها همواره کمتر از حد انتظار بوده است. جمهوری اسلامی ایران باید برای تنظیم درست روابط فرهنگی خود با سودان و حفظ و ارتقای جایگاه گذشته باید به فعالیت های بنیادی و اثرگذار توجه کند و در تدوین سیاست های کلان بیست ساله، استراتژی فرهنگی ایران را در سودان به صورت نهایی تنظیم کند. نمایندگان فرهنگی ایران در سودان نیز باید به جلب اعتماد دولت های وقت سودان همت گمارند و از هرگونه فعالیت های حساسیت برانگیز پرهیز کنند. هدف کلی و سؤال اصلی پژوهش این است که روند روابط ایران با سودان از بعد فرهنگی در دوران پس از انقلاب اسلامی چگونه بوده است؟ تغییر در سیاست های ملی چه تأثیری بر فرایند روابط داشته است؟ این تحقیق در پی یافتن پاسخ این پرسش هاست: جایگاه فرهنگی سودان در گذشته، حال و آینده؟ ایران از چه استراتژی برای گسترش فعالیت فرهنگی و ترویج مبانی دینی در سودان پیروی می کند؟ یکی از مهم ترین اهداف این تحقیق، طراحی چارچوب مناسبی برای ارزش یابی فعالیت های فرهنگی در خارج از کشور است.
نقش شرکت های تجاری ایران و روسیه در اقتصاد دوران قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ایران در دوران قاجار به علت ضعف ساختار اقتصادی و نداشتن اقتصاد صنعتی، در اقتصاد بین المللی آن عصر جایگاهی نداشت. اما موقعیت مناسب تجاری ایران، سبب شده بود تا کشورهایی چون روسیه روابط تجاری خوبی با ایران داشته باشند.نیاز روسیه و ایران به برخی از محصولات یکدیگر باعث شد تا بازرگانان روسی و قفقازی و ایرانی در زمینه صادرات و واردات کالاهای ایرانی و روسی فعالیت کنند و شرکت های تجاری گوناگونی تاسیس کنند. در این پژوهش کوشش می شود تا با تکیه بر اسناد دوره قاجار جایگاه تجارتخانه های روسی و ایرانی در مناسبات تجاری ایران و روسیه بررسی شود.
خوانین بختیاری، دولت انگلیس و سیاست های نفتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پس از کشف نفت در زمین های مسجدسلیمان، منطقه گرمسیری ایل بختیاری، روابط میان خوانین بختیاری و دولت و اتباع انگلیس که از دوره محمدتقی خان چهارلنگ بختیاری آغاز شده بود، وارد مرحله نوینی شد. اما پیش از آن، خوانین بختیاری و نمایندگان دارسی در سال 1323 ق/ 1905 م قراردادی را امضا کرده بودند. بنابراین با کشف نفت در مسجدسلیمان، هر دو طرف اشتیاق بیشتری به حفظ و تداوم روابط داشتند. با وجود این، اختلاف میان خوانین بختیاری و سندیکای امتیازات که بعدها شرکت نفت انگلیس و ایران نام گرفت، همچنان ادامه یافت. مسائلی چون سهام نفتی خوانین و سود آن، حق الحفاظه یا حق الزحمه نگهبانی و محافظت از میدان های نفتی و فروش زمین به شرکت نفت از مسائل مورد اختلاف دو طرف بود که گاهی روابط طرفین را با مشکل روبه رو می ساخت. با این همه، روابط دوستانه خوانین بختیاری و دولت و مقامات انگلیس تا زمان به قدرت رسیدن رضاشاه پهلوی همچنان ادامه یافت. در این پژوهش با استناد به منابع و متن های تاریخی، روابط خوانین بختیاری و دولت انگلیس در زمینه نفت بررسی شده است.
نگاهی دوباره به قرارداد 1919(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در این مقاله کوشش شده است با نگاهی به اوضاع ایران در سال های پس از جنگ جهانی و نیز سیاست قدرت های بزرگ در قبال این کشور، زمینه های قرارداد 1919 بررسی شود. سپس، متن قرارداد و اهداف نهان و آشکار آن تفسیر و تحلیل می شود؛ درباره طراحان و امضاکنندگان قرارداد و روش های تصویب و اجرای آن بحث می شود؛ واکنش های داخلی و خارجی در برابر قرارداد باز شناسی و مواضع احمدشاه با تامل بیشتری تبیین می شود و اثر تصویب قرارداد بر بی ثباتی سیاسی ایران تشریح می شود.
دیپلماسی در تبعید ، مناسبات دیپلماتیک دولت مهاجرت با دولت غثمانی در جنگ جهانی اول(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مهاجرت گروهی از نمایندگان مجلس سوم و دولتمردان ایرانی در حمایت از متحدان و تشکیل دولت موقت ملی و وقایع مربوط به آن از حوادث مهم ایران در جنگ جهانی اول است که تاکنون درباره آن کتاب ها و اسناد بسیاری منتشر شده است. اما به نظر می رسد هنوز جنبه هایی از این حادثه بزرگ از دید محققان پنهان مانده است یا تحلیل شایسته ای از آن به عمل نیامده است، به ویژه درباره مناسبات سیاسی دولت مهاجرت با دولت عثمانی، چندان تحقیق و بررسی نشده است که البته بخشی از این کمبود ناشی از دسترسی نداشتن محققان به اسناد عثمانی است. این نوشتار بر آن است تا با بهره گرفتن از اسناد و منابع ایرانی و عثمانی به ارزیابی و تحلیل مناسبات دیپلماتیک عثمانی با دولت مهاجرت از هنگام ورود مهاجران به بغداد در رجب 1334 تا بازگشت به کرمانشاه و فروپاشی دولت مهاجرت در جمادی الثانی 1335 بپردازد. در این دوره، سیاست عثمانی در مسائل مربوط به ایران بر آلمان پیشی گرفت و عثمانی ها یکه تاز صحنه غرب ایران شدند و با دولت مهاجرت معاهده سری امضا کردند.
انگلیس و تحریک سران عشایر بر ضد دولت مرکزی از ملی شدن صنعت نفت تا کودتای 28 مرداد 1332(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در این مقاله کوشش شده است با نگاهی به اوضاع ایران در سال های پس از جنگ جهانی و نیز سیاست قدرت های بزرگ در قبال این کشور، زمینه های قرارداد 1919 بررسی شود. سپس، متن قرارداد و اهداف نهان و آشکار آن تفسیر و تحلیل می شود؛ درباره طراحان و امضاکنندگان قرارداد و روش های تصویب و اجرای آن بحث می شود؛ واکنش های داخلی و خارجی در برابر قرارداد باز شناسی و مواضع احمدشاه با تامل بیشتری تبیین می شود و اثر تصویب قرارداد بر بی ثباتی سیاسی ایران تشریح می شود.
گزارش میزگرد روابط ایران و روسیه تاریخ و دوران معاصر
حوزههای تخصصی:
تجارت توتون و تنباکو میان ایران و عثمانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در قرن نوزدهم بیشترین رابطه تجاری ایران با کشور عثمانی و در زمینه تجارت توتون و تنباکو بود که توسط بازرگانان ایرانی به عثمانی صادر می شد. این بازرگانی با واگذاری امتیاز انحصار صادرات تنباکو به شرکت تنبک در سال 1308ق و انعقاد قراردادهای تجارتی میان دولت ایران و آن شرکت، روابط تجاری دو کشور را وارد مرحله جدیدی کرد که در این نوشتار مورد بررسی قرار می گیرد.
بررسی اثربخشی فعالیت های کمیتة امداد امام خمینی (ره) در اتحادیة کومور (از دیدگاه جامعة کومور)
حوزههای تخصصی:
امروزه، در ادبیات مدیریت و سازمان، اثربخشی سازمانی از جایگاه ویژه ای برخوردار است و یکی از ملاک های ارزیابی عملکرد به شمار می رود. منظور از اثربخشی، بررسی میزان مؤثربودن اقدامات انجام شده برای دست یابی به اهداف از پیش تعیین شده است. براساس مادة دو اساس نامة کمیتة امداد امام خمینی (ره)، جامعة هدف این نهاد به درون کشور محدود نشده است و محرومان و نیازمندان برخی از کشورها نیز از برکات شکل گیری این نهاد مقدس بهره مند شده اند. یکی از کشور هایی که از خدمات و تجربیات امداد امام بهره مند شده، کشور آفریقایی کومور است. این پژوهش با هدف سنجش میزان تحقق اهداف و راهبرد های استراتژیک و عملیاتی کمیتة امداد امام خمینی در اتحادیة کومور درطول دورة سه ساله (1385-1388ش) صورت پذیرفته است. از میان رویکرد های مختلف به اثربخشی، در این پژوهش از رویکرد مبتنی بر هدف به عنوان مدل نظری تحقیق استفاده شده است. جامعة آماری این پژوهش، مدیران و کارکنان بخش دولتی، شخصیت های مذهبی، استادان و دانشجویان، و سایر مشاغل (آزاد ) بالای پانزده سال و باسواد شهر های اصلی جزایر کومور است. نمونه گیری به شیوة خوشه ای و طبقه ای متناسب با حجم و تصادفی ساده است و درمجموع 252 نفر برای نمونه انتخاب شده است. از بین ابزارهای گردآوری داده ها در این پژوهش از پرسش نامة محقق ساخته، و برای بررسی روایی پرسش نامه - با توجه به نوع و سؤالات آن- از روایی محتوایی استفاده شده است. همچنین از روش آلفای کرونباخ جهت پی بردن به وضعیت پایایی (قابلیت اعتماد) بهره برده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها در سطح آمار توصیفی، شاخص های آماری مانند میانگین، درصد و... و در سطح استنباطی نیز آزمون تی استیودنت (t-test ) به کار رفته است. نتایج پژوهش مؤید این است که از دیدگاه جامعة کومور عملکرد امداد امام هم در مبحث اهداف استراتژیک و هم در اهداف عملیاتی از اثربخشی لازم برخوردار بوده است.
بررسی روابط جمهوری اسلامی ایران با کشورهای قاره آفریقا با نگاهی به روابط ایران و آفریقا پیش از انقلاب اسلامی
حوزههای تخصصی:
یکی از مناطقی که از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی جایگاه خاصی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران پیدا کرد، قاره پهناور آفریقا بود؛ ازاین رو، روابط سیاسی، فرهنگی و اقتصادی با کشورهای قاره آفریقا در اولویت های سیاست خارجی کشور قرار گرفت. انقلاب اسلامی ایران به دلیل ماهیت و روح آزادیخواهی، استعمارستیزی و خدامحوری اش (ر.ک: قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اصول 2، 3، 9، 11، 56، 152، 154) به سرعت مورد توجه مردم کشورهای آفریقایی قرار گرفت و با کسب جایگاه ارزشمندی نزد ملت های آفریقایی، از وجهه و اعتبار خاصی برخوردار گردید. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، گسترش و تعمیق روابط با کشورهای قاره آفریقا در تمامی ابعاد آن، یکی از مهم ترین رویکردها در سیاست خارجی جمهوری اسلامی قرار گرفت؛ از این رو، از ابتدای پیروزی انقلاب، به نحو چشمگیری بر میزان سطح همکاری با کشورهای آفریقایی افزوده شد و در حال حاضر به گونه ای با تمام کشورهای آن قاره روابط سیاسی برقرار است. قاره آفریقا، مجموعه ای از کشورهای درحال توسعه با درجات پیشرفت و توسعه متفاوت است. این قاره در کنار ظرفیت های سیاسی و فرهنگی چشمگیر، سرزمینی غنی از لحاظ مواد خام و معدنی، استعدادهای بسیار کشاورزی، ظرفیت های اقتصادی و اجتماعی فراوان، بازار بکر و گسترده، نیروی کارگر ارزان و بدون چالش های مربوط به اتحادیه کارگری می باشد؛ همچنین مورد توجه جدی قدرت های اقتصادی غرب و مقصد برنامه های میان و بلندمدت قدرت های اقتصادی میانی (چین، هند، برزیل، آفریقای جنوبی و...) و اولویتی مهم در سیاست خارجی این کشورهای محسوب می شود. جمهوری اسلامی ایران نیز در این خصوص، سیاست خارجی خود را در آن قاره بر مبنای بسط و گسترش روابط با کشورهای آفریقا قرار داده است.
ارزیابی و برآورد ظرفیت های صادرات کالایی ایران به مصر
حوزههای تخصصی:
مصر به دلایل زیادی از جمله دارا بودن وسعت و جمعیت مسلمان بالا، منابع طبیعی غنی، کارخانه های صنعتی بزرگ، درآمد ارزی فراوان از صنعت گردشگری، امکانات تجاری گسترده، موقعیت جغرافیایی - استراتژیک برتر در آفریقا و نزدیکی جغرافیایی به ایران در مقایسه با سایر کشورهای قاره آفریقا، جایگاه ممتازی در تجارت با ایران داراست. مجموعة این امکانات و توانمندی ها زمینة همکاری اقتصادی و گسترش روابط تجاری این کشور را با ایران می تواند فراهم کند ولیکن شکاف عمیقی میان ظرفیت های تجاری بالقوه و تحقق یافته ایران با مصر وجود دارد که مقاله حاضر در صدد ارزیابی این پدیده است. مقاله حاضر با هدف ارزیابی ظرفیت های صادرات کالایی ایران به مصر با استفاده از شاخص های برآورد پتانسیل تجاری، مزیت نسبی و شاخص کسینوس طی 2001- 2005م نوشته شده و به این نتایج دست یافته است: براساس نتایج، مصر با شاخص کسینوس 708/0 و 653/0 در واردات و صادرات از / به ایران بالاترین درجه اکمال تجاری در میان کشورهای قارة آفریقا با ایران دارد. همین طور، طی دوره مذکور، متوسط ارزش سالانة پتانسیل معمولی صادراتی ایران 90/2141 میلیون دلار بوده که تنها 02/11 میلیون دلار در سال تحقق یافته است. در واقع، متوسط ارزش سالانة پتانسیل معمولی صادراتی تحقق نیافتة ایران به مصر 88/2130 میلیون دلار بوده است. همچنین درصد استفاده شده از پتانسیل معمولی صادراتی ایران به مصر 51/0درصد بوده که از پتانسیل معمولی صادراتی ایران به این کشور استفاده ی نازلی شده است. در میان کالاهای دارای پتانسیل صادراتی بالایِ ایران به مصر، اقلام کالاهای صادراتی غیرنفتی ایران که ارزش افزودة بالا، وزن حجمی پایین و ترجیحاً مصرفی نهایی هستند، در اولویت اول صادراتی ایران به مصر قرار دارند.
شالوده شکنی امتیاز رویتر از نگاه دیگر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
داوری درباره امتیاز رویتر در دوران قاجار و حتی سالیان بعد بسیار مشکل بود. با در نظر گرفتن موقعیت سیاسی استراتژیک ایران در نگاه دولت های بزرگ و ضرورت نوسازی ایران، کم نبودند پژوهشگرانی که موانع درونی نوسازی در کشور را برجسته می ساختند و چشمان خود را بر شتابزدگی های میرزا حسین خان می بستند. امروزه دیگر قضاوت درباره قراردادهای استعماری همانند قرارداد رویتر، 1919، قرارداد دارسی و تاسیس نظام های مستشاری امریکایی با پوشش خیرخواهانه چندان مشکل نیست. با این وصف و به رغم گذشت بیش از یکصد سال از آن تاریخ، ذهن پر تب و تاب روشنفکر ایرانی درصدد است تا با گره زدن دو سطح تحلیلی خرد و کلان راهی جدید برای فهم امتیاز رویتر باز کند تا شاید شتابزدگی های ساده لوحانه میرزا حسین خان و خطر به تاراج رفتن هستی ایران زمین به دست فردی یهودی کم رنگ شده، پیشرفت نکردن کشور به پای نهضت مقاومت ملی در برابر امتیاز خارجی گذاشته شود!اینجاست که ضرورت ایجاب می کند تا نگارنده با طرحی نظری، دستمایه های درونی سیاست میرزا حسین خان سپهسالار را شالوده شکنی کند. این نوشتار دارای دو قسمت است که در قسمت اول چارچوب تحلیلی این نگاه بررسی می شود. در قسمت دوم با توجه به متن بندی فضای گفتمانی آن سال ها دلایل طبیعی شکست امتیاز رویتر از نظر علمی بررسی می شود.
روابط خارجی ایران دوره نادرشاه افشار در خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)
هند یکی از بزرگترین شریکان تجاری ایران در دوره صفویه به شمار می رفت و حجم عظیمی از کالاهای بومی و غیربومی میان دو کشور مبادله می شد. بسیاری از بازرگانان و عناصر فعال دو کشور در بنادر، شهرها و مراکز تجاری یکدیگر مستقر شده و چرخه عظیمی از داد و ستد را به وجود آورده بودند. از این رو، با توجه به جایگاه مهمی که هندوستان در اقتصاد ایران داشت، بررسی چند و چون روابط تجاری دو کشور در این دوره، از اهمیت بسیاری برخوردار است.از آنجا که روابط بازرگانی میان دو ملت، تا حدی متاثر از شیوه تعامل سیاسی کشورهایشان است و از سوی دیگر، بخش مهمی از توسعه تجارت به زیرساخت های اقتصادی بازمی گردد، این مقاله می کوشد در بازشناسی روابط سیاسی دو کشور، به بازتاب کارکرد بنادر، راه ها، حمل و نقل و نقش اقوام و اقشار فعال در چرخه تجاری دو کشور بپردازد. این نوشته در بخشی دیگر، به ابعادی از بازرگانی دو کشور، مانند چگونگی کالاهای مبادله شده، حجم صادرات و واردات و ارزش آنها، وضعیت پولی و موازنه بازرگانی و اینکه چه علل و عواملی در توازن تجاری ایران و هند مؤثر بوده اند پرداخته است.