درخت حوزه‌های تخصصی

مقوله برندسازی و مدیریت برند امروزه طرفداران متعددی در دنیای بازاریابی دارد. در بخش خدمات، برندها به عنوان راهی سریع برای شناسایی و متمایز ساختن خود و ایجاد تصویر در ذهن مشتریان هستند. در میان ابعاد قابل لمس یک محصول یا خدمت، تصویر برند مهمترین چیزی است که اکثر استراتژی های بازاریابی معطوف به آن هستند و به برجسته کردن آن گرایش دارند. برای این منظور بخش های خدماتی سعی در برقراری ارتباط با مشتریان دارند و از طریق تأثیری که بر ادراک مشتریان از خدمات دریافت شده می گذارند، تصویری مطلوب در ذهن مشتری ایجادکنند. هدف این مقاله، بررسی نقش واسط ارزش ویژه برند در تأثیر ارتباط موفق با مشتری و تصویر برند است. تحقیق حاضر، از نظر هدف، کاربردی بوده و براساس روش گردآوری داده ها، تحقیق توصیفی و از نوع پیمایشی است. داده های مورد نظر با استفاده از یک پرسشنامه که روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفته شده جمع آوری شده است و در نهایت داده های 196 پرسشنامه مبنای تحلیل قرار گرفت. همچنین به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از نرم افزار اسمارت پی ال اس که از نوع معادلات ساختاری محسوب می گردد، استفاده شده است. یافته های حاصل پژوهش نشان دادکه متغیر ارتباط موفق با مشتری تاثیر مثبت معناداری بر ارزش ویژه برند و تصویر برند داشته است، همچنین تاثیر مثبت معنادار ارزش ویژه برند بر تصویر برند تایید شد. در این تحقیق اثر غیر مستقیم ارتباط موفق با مشتری بر تصویر برند بیشتر از اثر مستقیم آن است و نقش واسط ارزش ویژه برند تایید شد، به طوری که نشان دهنده موثر بودن این متغیر در بهبود رابطه بین ارتباط موفق با مشتری و تصویر برند است. این بدان معناست که بخش هتلداری به منظور بهبود تصویر برند از دیدگاه مشتریانش باید نقش موثر ارزش ویژه برند و تقویت آن را را مد نظر قرار دهد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نگرش مصرف کنندگان نسبت به آمیخته بازاریابی سبز و تاثیر آن بر تصمیم خرید سبز مصرف کنندگان محصولات لبنی شرکت پگاه فارس صورت گرفته است. بر این اساس، نمونه ای مشتمل بر 385 نفر از مصرف کنندگان محصولات لبنی شرکت مذکور به شیوه تصادفی طبقه ای متناسب با حجم هر طبقه، در مناطق نه گانه شهرداری شیراز انتخاب گردیده و بررسی شدند. مدل مفهومی تحقیق بر مبنای مطالعات نظری آمیخته بازاریابی سبز و خرید سبز مصرف کننده، طراحی و بر مبنای آن، پرسشنامه ای طراحی گردیده و داده های مورد نظر جمع آوری گردید. در نهایت با استفاده از مدل معادلات ساختاری به بررسی فرضیات تحقیق پرداخته شد و مشخص گردید، هر یک از ابعاد تبلیغ، توزیع و قیمت آمیخته بازاریابی سبز بر خرید سبز مصرف کننده اثر مثبت و معناداری دارند، در حالی که محصول سبز بر خرید سبز مصرف کنندگان دارای تاثیر منفی و غیر معنی داری است.

هدف از این پژوهش شناسایی و ارزیابی برخی عوامل موثر بر توسعه بازاریابی ورزش بانوان استان آذربایجان غربی از دیدگاه مدیران باشگاه های ورزشی بانوان و مدیران و کارشناسان ادارات تربیت بدنی استان آذربایجان غربی بود. جامعه آماری این تحقیق را کلیه مدیران و مربیان باشگاه های ورزشی بانوان در سطح استان(60 نفر) و کارشناسان ادارات تربیت بدنی استان آذربایجان غربی(50 نفر)، تشکیل دادند (N=110). ابزار تحقیق پرسشنامه ای شامل 45 پرسش بسته بود که پایایی و روایی آن قبلا تایید گردید (α=0.95). نتایج حاصل از تحلیل عاملی داده ها نشان داد که 11 عامل (حمایت مالی، مدیریت مکان و کانال های توزیع، مدیریت محصول، مدیریت فرآیند، مدیریت قیمت گذاری، قدرت های حاکم بر بازار و رسانه ها، شواهد فیزیکی، مدیریت روابط عمومی، عوامل انگیزشی، انتظارات تماشاگران و طرفداران، ارزش گذاری تیم ها) مهمترین عوامل موثر بر توسعه بازاریابی ورزش بانوان استان آذربایجان غربی بودند که لازم است توجه و سرمایه گذاری اداره کل تربیت بدنی و مدیران باشگاه های ورزشی بانوان و بازاریابان ورزشی در سطح استان در این زمینه ها متمرکز گردد.

نورومارکتینگ"" یا ""کاربرد عصب شناسی در بازاریابی"" صفحات متنوعی را در این شمارهی نشریه به خود اختصاص داد. در شمارهی پیشین ""توسعه مهندسی بازار"" نیز صفحاتی به نورومارکتینگ اختصاص داشت. با وجود این، ضرورت داشت تا فیلمهای متعددی از دانشگاهها و مؤسسات برتر جهانی تهیه شود. این فیلمها به سهم خود میتوانند تا حدودی از دنیای تازه و گستردهی ""نورومارکتینگ""، اطلاعات جامع تصویری در اختیار مخاطبان قرار دهند. 10 فیلم به زبان انگلیسی تهیه شده اما با زیرنویس فارسی تکثیر شده است. این فیلمها در قالب یک لوح فشرده به قیمت 3500 تومان قابل خریداری است. تلفن فروشگاه انتشارات بازاریابی: 71 و 66408251 ، نشانی اینترنتی: www.marketingshop.ir

فیلیپ کاتلر، پدر بازاریابی جدید، یک برند جهانی است. از این رو استادان دانشکدهی کلوگ پس از تألیف کتاب بازاریابی، از کاتلر میخواهند تا او پیشگفتاری بر این کتاب بنویسد. تایبوت و کالدر، دو استاد زبدهی دانشکدهی کلوگ، کتابی را تدوین کردند که به چاپ دوم رسید و آن نیز دلیلی است بر استقبال خوانندگان از این اثر علمی، با این توجه که مؤلفان کوشیده اند در پرتو تئوریها، تجارب برآمده از بازار را در نظامی آراسته مدون سازند.

تجربهی مشتری"" کلید درآمدزایی شرکتهای پیشتاز بازار است. اکنون این شرکتها برآنند تا هر چه بیشتر پیوندی میان ""مشتری"" و ""کالا و خدمات خود"" برقرار کنند که به تجربهی مشتری بینجامد. در نگاه این شرکتهای پیشتاز بازار، ""تجربهی مشتری"" گاه به خرید نمیانجامد اما، به طور حتم مشتری فعالانه به بازاریابی و تبلیغات آن کالا و خدمات میپردازد بیآنکه از سوی شرکت هزینه ای دریافت کند. پارادایم ""تجربهی مشتری"" به یکباره شرکتها را بر آن داشت تا از نیروی بیکران مردم حداکثر استفاده را ببرند و به این طریق فواید مادی نصیب شرکت خواهد شد. تقویت ارزش برند، وفادار کردن مشتریان، افزایش درآمد، و کاهش هزینه، بخشی از منافع مادی است که شرکتها در پرتو ""تجربهی مشتری"" به دست میآورند.

تبلیغات خدمات عمومی"" در ایران کمتر شناخته شده. چرا که تلقی از تبلیغات عمدتاً به منظور فروش محصول یا ترغیب مصرفکننده برای خرید معنا داشت. خوشبختانه این تلقی با انتشار رو به تزاید کتابهای تألیف و ترجمه ای تبلیغات، در حال تغییر و تصحیح است. ""تبلیغات خدمات عمومی"" به سهم خود قادر است هزینه های قابل ملاحظه ای را در سطح فرد، سازمانها، و اجتماع کاهش دهد نظیر کاهش آمار تصادفات رانندگی، کاهش بیماریها و اعتیاد، و یا تغییر نگرش شهروندان به گونه ای که سلامت و رفاه جامعه را تأمین کند؛ نظیر گرایش به پیاده روی یا افزایش میزان مطالعهی شهروندان. به رغم همهی این منافع ارزشمند، میزان آثار مکتوب در حوزهی تبلیغات خدمات عمومی در ایران تقریباً نزدیک به صفر است. ""چگونگی کارکرد تبلیغات خدمات عمومی"" به احتمال، تنها کتاب ترجمه ای در ایران است که با ترجمهی مینو میرزایی از سوی نشر آبی در 216صفحه با قیمت 7 هزار تومان در ماههای پایانی سال 1390 چاپ و توزیع شد. ""چگونگی کارکرد تبلیغات خدمات عمومی"" تألیف 15 استاد برجسته و حرفه ایهای تبلیغات دنیا است که در قالب کتابی تدوین شده؛ انتشار این کتاب فرصت مغتنمی بود تا با مترجم آن گفتگویی داشته باشیم. مینو میرزایی، افزون بر ترجمهی این کتاب، پایان نامه اش را در دورهی کارشناسی ارشد با همین عنوان ""تبلیغات خدمات عمومی"" دفاع کرده. از این رو، گفتگو به فراتر از موضوعات رح شدهی کتاب انجامید و آن توجه به مقتضیات ""تبلیغات خدمات عمومی"" مبتنی بر اقتضائات بازار ایران بود.

فیلیپ کاتلر، برجسته ترین بازاریاب جهانی، در این گفتگو، بدون پیرایه از خود میگوید؛ چرا به بازاریابی گرایش مییابد. کاستیهای علم اقتصاد را برمیشمارد و مزیتهای بازاریابی را عنوان میکند؛ از اینکه بازاریابی به عوامل متعددی نظیر تبلیغات، نیروی فروش، بهبود فروش، طراحی محصول، و کانالهای توزیع نیز میپردازد. کاتلر با صراحت برآمده از دانش و تجارب عمیق اش از استادان میخواهد گرایش خود را دربارهی تدوین مقالات علمی - پژوهشی تغییر دهند. توصیه میکند در هنگام تدوین مقالات مفهومی نیز دو شاخص را مد نظر قرار دهند؛ 1) به چارچوبهای موجود بازاریابی حمله کنند، و 2) مطالعات بین رشته ای را مورد توجه قرار دهند.

مدل یازده مرحله ای برای انتخاب بهترین شیوه و مدل توزیع کالا، در شمارهی پیشین مجلهی توسعه مهندسی بازار (شمارهی 23، سال پنجم، بهمن و اسفند 1390) معرفی شد. در این بخش یک نمونهی واقعی بر اساس این مدل بررسی شده است. با مطالعهی بخش پیشین، درک دقیقتری نسبت به موضوع حاصل خواهد شد، با وجود این، این مدل برای یادآوری در این شماره نیز آمده است (شکل شمارهی 1).

آل ریس استاد و نویسندهی پرآوازهی حوزهی بازاریابی است . او در سال 1994 به همراه دخترش، لورا، مؤسسهی مشاورهی ریس اند ریس را در نیویورک تأسیس کرد. سه سال بعد و در سال 1997 این مؤسسه به آتلانتا در جنوب شرق امریکا نقل مکان کرد و هم اکنون در این شهر به فعالیت خود ادامه میدهد. ریس به همراه دخترش سفرهای متعددی به کشورهای مختلف جهان داشته اند و از شیلی تا چین، از هند تا اندونزی به گسترش و بسط بازاریابی کمکهای شایانی کرده اند و مشاور شرکتهای بزرگی چون مایکروسافت، فورد، دیزنی، مرک، و... بوده اند.

بازاریابی مبتنی بر علوم شناختی نظیر عصب شناسی، در زمرهی مطالعات بین رشته ای است. مطالعات بین رشته ای در حوزهی بازاریابی با استفاده از تعدادی نظریه و فرضیه آغاز شد. اما اینک در پرتو تکنولوژیهای پیچیده و مدرن، آزمایشهای فراوانی در محیط تصنعی نظیر آزمایشگاهها و محیط واقعی نظیر فروشگاههای خرده فروشی در حال اجرا و انجام است. هدف از این آزمایشها آن است که بتوان با استفاده از نتایج قابل اتکا و اعتماد، رفتارهای مصرفکننده را در قالب الگوهای رفتاری کشف کرد تا بتوان پیش بینی کرد که چگونه میتوان کالایی را بیشتر فروخت یا اقبال آن را نزد مشتریان افزایش داد. مقالهی پیش رو، دریچه ای است به روی بازاریابی مبتنی بر عصب شناسی. این مقاله با سایر آثار مندرج در همین شمارهی نشریه قابلیت تکمیل شدن دارد.

میزگرد ""تحقیقات بازاریابی در ایران""، یک شروع است که در آینده باید تکمیل شود؛ با وجود این، آغازی است که میتوان با دریافت دیدگاههای مدیران و پژوهشگران، آن را تداوم بخشید. قرار بود انتظارات مدیران از شرکتهای تحقیقات بازار و بالعکس، و نقش و جایگاه دانشگاه در زمینهی تحقیقات بازار، در این میزگرد مورد بحث قرار گیرد که تا حدودی به آن پرداخته شد. موانع موجود بر سر راه رشد صنعت تحقیقات بازاریابی کشور، بخش دیگری از موضوعاتی بود که در این میزگرد بحث و گفتگو راجع به آن صورت گرفت. افزون بر آن، دربارهی برخی موضوعات دیگر نیز بحث شد؛ به عنوان مثال، روشهای تازه برای تحقیقات بازار نظیر نورومارکتینگ و زیمت (ZMET).

نورومارکتینگ""، ""نوروادورتایزینگ""، و واژه هایی از این دست، متکی است بر کاربرد عصب شناسی در بازاریابی، و کاربرد عصب شناسی در تبلیغات. ""نورومارکتینگ"" به بازاریابان اجازه میدهد تا بدانند مردم چه کالایی را خریداری میکنند. از آن مهمتر آنکه، اگر قرار است کالایی بیشتر بفروشد، بهتر است چه ویژگیهایی داشته باشد تا مغز خریداران، این ویژگیها را به گونه ای پردازش کند که به خرید بیشتر بینجامد. ""نوروادورتایزینگ"" به تبلیغاتچیها اجازه میدهد تا بدانند مردم چه تبلیغی را میپسندند، یا مورد علاقهی آنها نیست. از آن مهمتر آنکه، اگر قرار است تبلیغی بیشتر جلب توجه کند، بهتر است چه ویژگیهایی داشته باشد تا این ویژگیها را مغز به گونه ای پردازش کند که به جلب توجه بیشتر بینجامد. این نگاه سبب شد تا کارگزاران سیاسی بویژه ستادهای انتخاباتی رؤسای جمهور امریکا بر آن باشند که از ""نورومارکتینگ"" و ""نوروادورتایزینگ"" در عالم سیاست بویژه انتخابات، حداکثر استفاده را بکنند. هدف آن بود که ""رئیس جمهوری را به مردم بفروشند""؛ یعنی بتوانند آرای بیشتری از مردم را به نفع شخص خاصی جلب کنند. مطالعهی پیش رو آشکارا نشان میدهد چگونه ""نورومارکتینگ"" و ""نوروادورتایزینگ""، میتواند اطلاعات فراوانی را قبل از برگزاری انتخابات در اختیار کارگزاران سیاسی قرار دهد. این اطلاعات زمانی ارزشمندتر خواهد شد که کارگزاران سیاسی بر آن باشند تا در پی تغییر برنامهی مبارزاتی، نتیجهی بازی باخته را به برد تغییر دهند. واقعیتی شدنی که این روزها هم نامزدان انتخابات ریاست جمهوری امریکا بشدت سرگرم آنند. خواهید گفت چگونه؟ پاسخ این پرسش و پرسشهای فراوانی را در این اثر که پیش رو دارید، پیدا خواهید کرد.

انتشار کتابهای بازاریابی، تبلیغات، و فروش در ایران سیر صعودی دارد.آمارها این سیر صعودی انتشار کتاب را تأیید میکند. اقبال ناشران به اینگونه کتابها نیز برآمده از عطش جامعه بویژه مدیرانی است که تمایل دارند سازمان، مؤسسه، و بنگاههای خویش را بر پایهی دانش علمی و تجارب حرفه ای پیش ببرند. ضرورت داشت تا ناشران بازاریابی، تبلیغات، و فروش با هم گفتگو کنند که چگونه میتوان بیش از پیش کتابهای مورد نیاز جامعه بویژه اهالی بازاریابی ایران را تأمین کرد تا هم دانش علمی بازاریابی، تبلیغات، و فروش در کشور ارتقا یابد، و هم مؤسسات و بنگاهها رونق بیشتری یابند. ""توسعه مهندسی بازار"" به مناسبت برپایی نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، از 7 ناشر این حوزه دعوت کرد که از این میان، انتشارات سمت، سازمان مدیریت صنعتی، کلک سیمین، و انتشارات بازاریابی در این جلسه حضور یافتند و انتشارات رسا و سیته نیز با دریافت پرسشها، پاسخهایشان را ارسال کردند. با تشکر از تمامی ناشران بازاریابی، تبلیغات، و فروش، جلسهی حاضر به عنوان آغازی است که با تداوم آن میتوان دیدگاههای ناشران این حوزه را منعکس کرد. ""توسعه مهندسی بازار"" علاقه مند است در قالب یک نشریهی خاص حوزهی بازاریابی، تبلیغات، و فروش در خدمت ناشران این حوزه باشد؛ امید آنکه چنین نشستهایی به توسعهی هر چه بیشتر دانش بازاریابی، تبلیغات، و فروش در ایران بینجامد و برای صاحبان کسب وکارها سودمند باشد.

پروفسور فیلیپ کاتلر، پدر بازاریابی نوین، در تازه ترین مصاحبهی خود موضوعات متعددی را تشریح میکند که میخوانید: • کارآفرینی، وظیفهی اقتصادی دولت در دوران رکود • مسئولیت اجتماعی شرکتها • حضور دو دپارتمان بازاریابی در شرکتها با عنوان بازاریابی تاکتیکی و بازاریابی استراتژیکی • شرایط ورود به بازاریابی عصر سوم • تفکیک بازاریابی اجتماعی از مسئولیت اجتماعی شرکتها.

پروفسور فیلیپ کاتلر، پدر بازاریابی نوین، قرار بود 5 خرداد 1391 به دعوت شرکت TMBA در ایران سخنرانی کند؛ بنا به دلایلی، این سخنرانی به تعویق افتاد. به هر رو، این خبر باعث شد تا برخی علاقه مندان به ""مطالعات بازاریابی در ایران""، کتاب بازاریابی 3 (Marketing 3.0) کاتلر را به دقت بخوانند تا بر این پایه، شخصیت کاتلر و دیدگاههای او را عالمانه نقد کنند. گفتنی آنکه در شمارهی 23 نشریهی توسعه مهندسی بازار - بهمن و اسفند 1390 - میزگردی با عنوان ""کاتلر در مارکتینگ تری چه میگوید؟"" برگزار شد که حاضران (پرویز درگی، حمیدرضا ایرانی، دکتر کامبیز حیدرزاده) در تشریح دیدگاههای کاتلر، هم به تأیید و هم به نقد کاتلر پرداختند. اثری که پیش رو دارید، در واقع دومین نگاه نقادانه است و البته از منظر روانشناختی، زبانشناختی، نشانه - معناشناسی به نقد کاتلر و دیدگاههای او میپردازد. ""توسعه مهندسی بازار"" با استقبال از دیدگاههای انتقادی در بازاریابی، مطالعهی مقالهی حاضر را توصیه میکند و همچنان چشم انتظار دیدگاههای موافق و مخالف در این باره است؛ بدان امید که فضای گفتمانی بیشتری در ""مطالعات بازاریابی ایران"" آغاز و تداوم یابد.

بازاریابی حسی (Experiential Marketing) از رویداد بزرگ المپیک 2012 لندن حداکثر بهره برداری را کرد. شرکتهای بزرگی نظیر پراکتراندگمبل (P&G)، بیام دبلیو آدیداس، سامسونگ، کادبری، و کوکاکولا ، در اقدامی متفاوت، با بهره مندی از ""بازاریابی حسی"" کوشیدند تا نام تجاری خود را در اذهان تقویت کنند. پراکتراندگمبل، به سراغ شهردار لندن رفت تا با مواد شوینده، شهر لندن را زیباتر کند، بیام دبلیو و آدیداس بر آن شدند تا شبکهی اجتماعی را برای خود فعال سازند، کوکاکولا بنای عظیم کریستالی مهیا کرد تا با موسیقی، دیگران را به وجد آورد و... شرح این فعالیتها را در این اثر بخوانید.