مدیریت اطلاعات سلامت

مقدمه: عدم یکپارچگی اطلاعات موجب رویکرد بخش بهداشت به کاربری تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات شده است. زیرساخت ملی اطلاعات سلامت، اطلاعات بالینی و بهداشتی را یکپارچه کرده و باعث کاهش خطاها، هزینه ی درمان و افزایش امنیت بیمار می شود. هدف از این مطالعه، امکان سنجی پیاده سازی زیرساخت ملی اطلاعات سلامت در ایران از دیدگاه مدیران و متخصصین تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در وزارت بهداشت و سایر سازمان های مرتبط با سلامت در سال 1388 بود. روش بررسی: تحقیق حاضر از نوع توصیفی- کاربردی و در سال 1388 انجام گرفت. پس از شناسایی زیرساخت ملی اطلاعات سلامت، نظرسنجی انجام شد. حجم جامعه شامل مدیران و متخصصین تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات سازمان ها و حجم نمونه برابر با حجم جامعه بود. داده ها از طریق مصاحبه و به وسیله ی پرسش نامه جمع آوری شد. روایی پرسش نامه از طریق تعیین اعتبار محتوا و پایایی آن به روش آزمون مجدد (84/0 = r) سنجیده شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی تحلیل گردید. یافته ها: با وجود ارتباط وزارت بهداشت با سایر سازمان ها، تنها 28/14 درصد سایر سازمان ها دارای سیستم اطلاعات به طور کامل مکانیزه و آماده ی شبکه سازی کامپیوتری با وزارت بهداشت بودند. مشکلات فرهنگی، اقتصادی و نامناسب بودن زیرساخت ها به میزان 30/92 درصد و نبود استانداردها و مشکلات قانونی به میزان 61/84 درصد مهم ترین موانع فراروی پیاده سازی زیرساخت ملی اطلاعات سلامت در ایران است. نتیجه گیری: به علت فقدان زیرساخت های لازم، پیاده سازی زیرساخت ملی اطلاعات سلامت در ایران ممکن نیست. باید فرهنگ سازی، تدوین قوانین حریم شخصی و حوزه ی تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات و نظارت دولت بر زیرساخت ها انجام شود.

مقدمه: ارزیابی های کمی از معیارهای مناسب جهت تأیید یا رد انتخاب منابع اطلاعاتی کتابخانه ها به شمار می روند. از طریق این ارزیابی ها می توان تناسب بین منابع انتخاب شده با نیازهای جامعه ی استفاده کننده ی کتابخانه را با توجه به میزان استفاده ی آنان از منابع بررسی نمود. هدف از پژوهش حاضر، تعیین هزینه- سودمندی کتاب های فارسی مربوط به رشته ی کتابداری و اطلاع رسانی در دانشگاه علوم پزشکی اهواز بود. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- مقطعی بود که پس از توصیف و بررسی وضعیت موجود، به ارزیابی کمی استفاده از کتاب های مربوط به رشته ی کتابداری و اطلاع رسانی موجود در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز و تحلیل هزینه- سودمندی آن ها پرداخته شد. جامعه ی آماری را کلیه ی کتاب های فارسی مربوط به رشته ی کتابداری و اطلاع رسانی در کتابخانه های دانشگاه مورد نظر تشکیل می داد (109 عنوان و 508 نسخه). ابزار جمع آوری داده ها، سیاهه ی محقق ساخته بود که روایی محتوایی آن توسط متخصصان کتابداری تأیید شد. داده ها با استفاده از نرم افزار کتابخانه ای جمع آوری شدند. آمار مورد استفاده، آمار توصیفی و استفاده از فرمول هزینه- سودمندی بود. یافته ها: میانگین هزینه ی تمام شده برای هر بار استفاده از کتاب های مورد بررسی 4589 ریال بود که هزینه ی به نسبت زیادی به حساب می آید. کمترین هزینه (2913 ریال) برای هر بار استفاده، به کتاب های دارای سال نشر 1381 و بیشترین هزینه (31413 ریال) نیز به کتاب های منتشر شده در سال 1384 اختصاص داشت. هزینه- سودمندی کتاب ها بر حسب موضوع نشان داد که کمترین هزینه- سودمندی مربوط به کتاب های مربوط به مجموعه سازی کتابخانه ها می باشد (755 ریال) و پس از آن به ترتیب موضوعات مرجع شناسی (2777 ریال)، مدیریت کتابخانه (2877 ریال) و سازماندهی (5693 ریال) در رده های بعدی قرار دارند. نتیجه گیری: بررسی هزینه- سودمندی کتاب های مورد بررسی نشان داد که هزینه ی هر بار استفاده از این کتاب ها برای کتابخانه گران تمام شده و مقرون به صرفه نیست. از نظر موضوعی نیز کتاب های مربوط به درس مجموعه سازی نسبت به قیمت تمام شده ی آن ها، میزان استفاده ی بیشتری توسط استفاده کنندگان داشته اند، بنابراین نسبت به سایر کتاب های فارسی مربوط به رشته ی کتابداری و اطلاع رسانی بیشتر مقرون به صرفه بوده اند.

مقدمه: بیماران بر اساس حق استقلال فردی می توانند پس از دریافت اطلاعات کامل، آگاهانه و داوطلبانه از درمان یا ادامه ی آن امتناع نمایند. این پژوهش با هدف شناسایی دلایل امتناع از درمان، میزان امتناع و آگاهانه بودن امتناع از درمان انجام شد. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- مقطعی بود. جامعه ی پژوهش تمامی 135 بیمار امتناع کننده از درمان در بیمارستان های آموزشی شهر کاشان (به استثنای مرکز روانپزشکی) در سه ماهه ی تابستان 1389 بودند. داده ها به وسیله ی پرسش نامه ای شامل 35 سؤال که روایی و پایایی آن کنترل شده بود، به روش مصاحبه جمع آوری شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و با آمار توصیفی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: مهم ترین دلایل ترخیص با رضایت شخصی بیماران، نداشتن شرایط روحی مناسب (83 درصد)، کیفیت کم مراقبت ها (49 درصد) و توصیه ی دوستان و خویشاوندان (5/35 درصد) بود. در رابطه با ابعاد اخذ رضایت آگاهانه در ترخیص با رضایت شخصی، بیماران معتقد بودند که ارایه ی اطلاعات به ایشان در 2/64 درصد موارد، قابل درک بودن فرم ترخیص با میل شخصی در 2/69 درصد موارد و تعامل و ارتباط پزشک با بیمار در زمان دریافت رضایت نامه ی ترخیص با میل شخصی در 72 درصد موارد، مناسب یا به طور تقریبی مناسب بوده است. نتیجه گیری: بهبود شرایط روحی بیمار و ارتقای سطح کیفی خدمات پزشکی و امکانات درمانی می تواند منجر به کاهش میزان ترخیص با رضایت شخصی شود. به منظور بهبود کیفیت اخذ رضایت نامه، ترخیص با رضایت شخصی، لازم است سایر گزینه های درمانی به همراه منافع و عوارض هر یک و همچنین محتویات فرم رضایت نامه برای بیماران توضیح داده شود و پزشکان ضمن پی بردن به دلایل امتناع بیماران از درمان و درک آن ها، سعی در برطرف نمودن دلایل و منصرف نمودن بیمار نمایند.

مقدمه: بررسی دوره ای ساختار سازمانی در هر سازمان از ملزومات است. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی ساختار سازمانی کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی ایران، بر اساس مدل Stephen Robbins بود. روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی انجام شد. جامعه ی آماری این پژوهش، همه ی مدیران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های علوم پزشکی ایران در سال تحصیلی 90-1389 (44 نفر) بودند. حجم نمونه 15 نفر محاسبه شد. نمونه گیری به روش تصادفی ساده انجام شد. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسش نامه ی ترجمه شده ی استاندارد Robbins صورت گرفت. روایی این ابزار با نظر 7 نفر از متخصصان مدیریت و کتابداری تأیید شد و پایایی آن با استفاده از Cronbach's alpha، 87% به دست آمد. جمع آوری داده ها به صورت حضوری، پستی و اینترنتی بود و برای تحلیل داده ها، از آمار توصیفی (میانگین، میانه، نما و انحراف معیار) و نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها: میزان سه بعد پیچیدگی، رسمیت و تمرکز در کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی ایران در حد مطلوب نبود؛ میزان پیچیدگی کم (42/17)، رسمیت زیاد (17/24) و تمرکز نیز زیاد (58/37) بود. نتیجه گیری: ساختار سازمانی کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی ایران، از وضعیت مطلوبی برخوردار نبود؛ میزان پیچیدگی، کم و رسمیت و تمرکز، زیاد بود؛ بهتر است میزان ابعاد بررسی شده، تعدیل و بهینه شود.

مقدمه: قبل از پیاده سازی مشاغل جدید نیاز است که آمادگی کارکنان برای تصدی این مشاغل و عوامل تأثیرگذار بر آمادگی آنان مورد بررسی قرار گیرد. هدف از این پژوهش، تعیین ارتباط بین آمادگی کارکنان بخش مدارک پزشکی برای تصدی مشاغل جدید حرفه ی مدیریت اطلاعات سلامت و عوامل انگیزشی و بازدارنده ی شرکت در دوره های آموزشی مستمر بود. روش بررسی: این پژوهش، از نوع کاربردی بود که به روش تحلیلی در سال 1390 انجام شد. جامعه ی پژوهش در بر گیرنده ی 40 نفر از فارغ التحصیلان رشته ی مدارک پزشکی شاغل در بیمارستان های تأمین اجتماعی شهر تهران بود که به علت محدود بودن جامعه ی پژوهش، نمونه گیری انجام نشد. برای گردآوری داده ها، پرسش نامه ای بر اساس سایر متون مرتبط طراحی و با مراجعه ی حضوری پژوهشگر، در بین افراد شرکت کننده در پژوهش توزیع گردید. برای تأیید اعتبار محتوای پرسش نامه، نظر صاحب نظران دریافت و برای تأیید پایایی آن از روش آزمون- بازآزمون استفاده شد (945/0 = r). از آمار توصیفی و تحلیلی نظیر ضریب همبستگی (rs) Spearman rho و T-test برای تحلیل داده ها استفاده گردید. یافته ها: بین میزان آگاهی کارکنان از مشاغل جدید حرفه ی مدیریت اطلاعات سلامت و متغیرهای سن، سابقه ی کار و سال فراغت از تحصیل آنان ارتباط معنی دار وجود داشت. همچنین بین میزان آگاهی کارکنان و عوامل انگیزشی برای مشارکت در دوره های آموزشی رابطه ی معنی دار و معکوس مشاهده شد، در حالی که بین میزان آگاهی آنان و عوامل بازدارنده برای شرکت در دوره های آموزشی ارتباطی وجود نداشت. نتیجه گیری: ضروری است که قبل از پیاده سازی مشاغل جدید، آموزش های لازم جهت افزایش آگاهی و مهارت کارکنان ارایه شود. با شناسایی عوامل انگیزشی و کنترل عوامل بازدارنده، شرکت کارکنان در دوره های آموزشی تسهیل خواهد شد.

مقدمه: مطالعات متعددی نشان داده اند که برخی رضایت نامه ها از نظر اسنادی اعتبار ندارند. یعنی از افراد غیر مجاز رضایت کسب شده و مشخصات فرد رضایت دهنده به استناد مدارک معتبر احراز نشده بود. این مطالعه به منظور تعیین تأثیر فرم راهنمای پذیرش بر اعتبار رضایت نامه ها انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر، یک مطالعه ی تجربی بود که در سال 1389 و در چهار بیمارستان آموزشی شهر ساری انجام شد. گروه مورد با استفاده از فرم راهنمای پذیرش برای حضور فرد مجاز به دادن رضایت و همراه داشتن مدارک لازم راهنمایی شدند. گروه شاهد بیمارانی بودند که قبل از مداخله و اجرای طرح، پذیرش شده بودند. فرم راهنمای پذیرش در دو نسخه تهیه گردید. نسخه ی اول توسط منشی درمانگاه در اختیار بیمار قرار داده می شد تا زمان پذیرش در بیمارستان به همراه داشته باشد و نسخه ی دوم توسط کاربر پذیرش بیمارستان مورد استفاده قرار می گرفت. برای پیگیری بیمارانی که فرم را دریافت کرده اند یک لیست تهیه شد. بیمارانی که فرم را از منشی دریافت کرده بودند و در زمان پذیرش نیز به همراه داشتند، در مطالعه وارد شدند. متغیر های مورد بررسی شامل اعتبار رضایت «معالجه و عمل جراحی» و «استفاده از اطلاعات پزشکی»، سن بیمار، نسبت رضایت دهنده با بیمار، تحصیلات کاربر، محل سکونت بیمار، جنس، میزان تحصیلات بیمار و همراه بود. تعداد نمونه برای گروه های مورد وشاهد بر اساس مطالعات قبلی و مطالعه ی مقدماتی و با استفاده از فرمول حجم نمونه، تعداد 66 نفر برای هر بیمارستان تعیین شد. مضامین اعتبار بر اساس نسبت فرد رضایت دهنده در فرم پذیرش با بیمار مشخص شد. داده ها در نرم افزار SPSS و با استفاده از شاخص های آماری توصیفی و برای بررسی ارتباط متغیر ها از آزمون Chi-square و دو جمله ای در سطح معنی داری 05/0 > P استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که با استفاده از فرم راهنمای پذیرش، اعتبار رضایت نامه ی معالجه و عمل جراحی 6/18 درصد و استفاده از اطلاعات پزشکی 6/15 درصد افزایش یافته است. اعتبار رضایت نامه ی بیماران در سنین زیر 18 سال و 60-55 سال بالاتر از سایر گروه ها بود. نتایج نشان داد اعتبار رضایت در گروه مورد بالاتر از شاهد بود، اما آزمون Chi-square عدم ارتباط معنی دار بر اساس تحصیلات کاربر کاردان (14/0 = P) و کارشناس (16/0 = P) مدارک پزشکی را نشان داد. نتیجه گیری: استفاده ار فرم راهنمای پذیرش برای بهبود اعتبار رضایت نامه ها مفید واقع شد. به نظر می رسد تا زمانی که بیماران برای به همراه داشتن مدارک آگاهی لازم را کسب کنند، بتوان با استفاده از فرم پیش گفت به بهبود وضعیت کمک نمود. البته علاوه بر آن، آموزش کارکنان و یا تأثیر دادن اعتبار رضایت نامه ها به عنوان یک شاخص ارزیابی در الگو های اعتبار بخشی پیشنهاد می گردد.

مقدمه: در دنیای متحول امروز، علاوه بر ساخت سرمایه ی انسانی، یکی از چالش های دیگر در رفتار سازمانی، ایجاد و تقویت سرمایه ی اجتماعی است و با این که سرمایه ی اجتماعی ویژگی جمع دارد، ولی از تلاش های فردی افراد در جهت ایجاد اعتماد، روابط و همکاری ناشی می شود. بدون سرمایه ی اجتماعی، کارکنان حاضر به تسهیم اطلاعات و دانش نخواهند بود. این مقاله رابطه ی سرمایه ی اجتماعی و سازمان یادگیرنده را مورد شناسایی قرار داده است. روش بررسی: این تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی است و از نظر اهداف از نوع بنیادی می باشد. جامعه ی آماری آن 120 نفر از کارکنان ستاد دانشگاه علوم پزشکی استان قم بود که با توجه به جدول Morgan حجم نمونه، 92 نفر شد. نمونه ها بر اساس نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و سرمایه ی اجتماعی از طریق مدل و پرسش نامه وحید وزیری راد (بررسی رابطه ی سرمایه ی اجتماعی و توسعه ی ظرفیت یادگیری) و سازمان یادگیرنده به وسیله مدل و پرسش نامه Sanke مورد آزمون قرار گرفت. ضریب Cronbach’s alpha به ترتیب برای هر پرسش نامه برابر با 95 درصد و 85 درصد بود. پرسش نامه ی مذکور شامل نظرات نمونه با استفاده از آمار استنباطی و از طریق نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها: یافته های پژوهش، حاکی از آن است که بین سرمایه ی اجتماعی و سازمان یادگیرنده در ستاد دانشگاه علوم پزشکی استان قم رابطه معنی دار وجود دارد (5% ≤ P). نتیجه گیری: از آن جا که سرمایه ی اجتماعی بر بهبود و ارتقای سازمان یادگیرنده تأثیر دارد، باید به این سرمایه و تأثیر آن بر بهبود سازمان ها توجه خاص کرد و جنبه های ضعیف تر سرمایه ی اجتماعی را در ادارات و بخش های دانشگاه علوم پزشکی شناسایی و تقویت نمود.

مقدمه: صنعت گردشگری پزشکی در شاخه ی جراحی زیبایی به عنوان یکی از صنایع پیشرو در جهان، می تواند راه کاری برای تقویت ساختار بهداشت و درمان و رشد اقتصادی کشور باشد. این پژوهش، با هدف شناسایی قابلیت های گردشگری جراحی زیبایی در شهر اصفهان صورت گرفته است. روش بررسی: این پژوهش، از نوع مطالعات کیفی بود که در سال 1389 انجام شد. مشارکت کنندگان پژوهش، مدیران و متخصصین جراحی پلاستیک، گوش و حلق و بینی مراکز ارایه دهنده ی خدمات جراحی زیبایی شهر اصفهان بودند که به روش نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه ی نیمه ساختاریافته ای بود که از طریق مصاحبه تکمیل گردید. جهت تحلیل داده های حاصل از مصاحبه از روش تحلیل چارچوبی استفاده شد. یافته ها: 7 موضوع به عنوان عوامل کلیدی مرتبط با قابلیت های گردشگری پزشکی در حوزه ی جراحی زیبایی شناسایی شد که شامل قابلیت تقاضا، قابلیت محیطی، قابلیت نیروی انسانی، قابلیت زیرساختاری، همکاری بین بخشی، وضعیت رقابتی و افتراقی و رهبرادهای ترویجی بود. در رابطه با قابلیت تقاضا، مشارکت کنندگان اذعان داشتند که بیشتر بیماران جراحی زیبایی، ایرانیان مقیم خارج می باشند. از نظر آنان قابلیت محیطی و نیروی انسانی، وضعیت رقابتی و افتراقی در زمینه ی مزیت هزینه به عنوان قابلیت مطلوب بوده اند. مشارکت کنندگان اعتقاد داشتند که قابلیت زیرساختاری گردشگری پزشکی از جمله مراکز ارایه دهنده ی خدمات جراحی زیبایی، برنامه ی مدون و دستورالعمل شفاف، استاندارسازی قیمت ها و توجه به بیمه ی مسؤولیت کارامد، همکاری بین بخشی و رهبرادهای ترویجی و وضعیت رقابتی و افتراقی در زمینه ی رقابت مراکز درمانی در وضعیت مطلوبی نیستند. نتیجه گیری: با توجه به آن که شهر اصفهان در حوزه ی جراحی زیبایی از قابلیت های مناسبی در رابطه با نیروی انسانی متخصص و ویژگی های محیطی برخوردار است، از این رو برای ارتقای صنعت گردشگری پزشکی در این شهر، توجه همه جانبه به ابعاد مختلف از جمله تدوین برنامه های مناسب، تقویت زیرساخت های پایه، هماهنگی بین بخشی و بازاریابی مؤثر لازم است.

مقدمه: بخش مدارک پزشکی نقش مهمی در ارزیابی، برنامه ریزی و اولویت بندی کمی و کیفی خدمات مراقبت بهداشتی درمانی بیمارستان ها دارد. در پژوهش حاضر، پژوهشگران اقدام به ارزیابی عملکرد بخش مدارک پزشکی در بیمارستان های منتخب شهر اصفهان (بیمارستان های الزهرا، کاشانی و خورشید) با روش تصمیم گیری چند معیاره نمودند. روش بررسی: این پژوهش کاربردی و از دسته مطالعات تحلیلی- مقطعی بود. جامعه ی پژوهش شامل بخش های مدارک پزشکی بیمارستان های الزهرا، آیت ا... کاشانی و خورشید بود که در سال 1387 انجام شد. منبع اطلاعات 15 نفر از متخصصین مدارک پزشکی (افراد صاحب نظر در رشته ی مدارک پزشکی در سطح بیمارستان ها، دانشگاه و ارزشیابی بیمارستان ها از معاونت درمان) انجام گردید. داده ها در جلساتی با حضور این افراد صاحب نظر با روش نظر سنجی، تکنیک بارش افکار و طوفان مغزی جمع آوری شد. نتایج حاصل از جلسات فوق، در فرم های ماتریسی (ابزارهای جمع آوری داده) وارد گردید. اساس کار رتبه بندی بخش مدارک پزشکی بیمارستان های منتخب، با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره بود. در این روش، ابتدا معیارهای مربوط به ارزیابی این بخش شناسایی و سپس معیارها با کمک بارش افکار از دیدگاه افراد فوق ارزش دهی و وزن دهی شد. نمودار سلسله مراتبی فرایندهای مؤثر بر عملکرد واحدهای تابعه ی بخش مدارک پزشکی نیز با اجماع نظرات جامعه ی پژوهش ترسیم گردید و سپس با روش مقایسات زوجی، تمام رده ها و زیر رده های هر چهار واحد تابعه ی بخش مدارک پزشکی، با توجه به درجه ی اهمیت هر کدام نسبت به مقایسه ی زوجی و امتیازدهی از 1 تا 9 وزن دهی تهیه شد. سپس میانگین هندسی ماتریس های مقایسات زوجی محاسبه و در نرم افزار Expert choice وارد و وزن نسبی و درجه ی اهمیت هر کدام از فاکتورهای مؤثر بر عملکرد بخش مدارک پزشکی به دست آمد. یافته ها: از جنبه ی مدیریت اطلاعات، واحد بایگانی با وزن نسبی 426/0 دارای بیشترین درجه ی اهمیت نسبت به سایر واحدها بود، در حالی که از جنبه ی مشتری، واحد پذیرش با وزن نسبی 086/0 بیشترین درجه ی اهمیت نسبت به سایر واحدها را به خود اختصاص داده بود. در ضمن وزن نسبی بخش مدارک پزشکی بیمارستان ها به ترتیب امتیاز عبارتند از الزهرا با 394/0 در رتبه ی اول، کاشانی با 342/0 در رتبه ی دوم و خورشید با 264/0 در رتبه ی سوم قرار گرفتند. نتیجه گیری: با توجه به اهمیت و رتبه های کسب شده در واحدهای مختلف، ضروری است که اولویت بندی و تخصیص منابع بر اساس نتایج کارشناسی شده حاصل از تحلیل فرایند سلسله مراتبی صورت گیرد.

مقدمه: سیستم های رایانه ای پشتیبان تصمیم در پزشکی می توانند در کاهش انواع خطاهای پزشکی در برخی فرایندهای درمان مؤثر باشند. هدف از این پژوهش، شناسایی دیدگاه های پزشکان و پرستاران در زمینه ی کاربرد عملی این سیستم ها برای پیش گیری یا کاهش بروز خطاها بود. روش بررسی: مطالعه ی مقطعی حاضر به مدت دو ماه در بیمارستان های آموزشی دانشگاهی کرمان در سال 1389 انجام شد. نمونه گیری به روش آسان و با استفاده از دو پرسش نامه ی پژوهشگر ساخته ی معتبر و پایا به صورت تحویل حضوری میان 100 پزشک و پرستار توزیع گردید. نظرسنجی در مورد برخی جنبه های مهم درمان و مراقبت های پرستاری قابل پیش گیری توسط سیستم های هشدار دهنده یا یادآورنده صورت گرفت. سپس داده ها به وسیله ی نرم افزار SPSS نسخه ی 17 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: 65 زن و 35 مرد پرسش نامه ها را پاسخ دادند. 86 درصد پزشکان و 90 درصد پرستاران به امکان بروز خطاهای پزشکی در محل کارشان معتقد و 88 درصد کل افراد موافق بودند که نصب سیستم رایانه ای کارامد سبب کاهش خطا خواهد شد. از نظر بیشتر پاسخگویان، تأثیر سیستم های رایانه ای بر کاهش بروز زخم بستر و آمبولی، حذف مشکل دست خط ناخوانای پزشکان، کیفیت بهتر خدمات با دسترسی به اطلاعات روزامد، کاهش احتمال بروز آلرژی یا تداخل دارویی و بهبود کیفیت تجویز با دسترسی به سوابق دارویی بیمار مثبت ارزیابی گردید. مهم ترین اولویت های پزشکان به ترتیب امکان دسترسی به اطلاعات روزامد، هشدار در مورد آلرژی های شدید دارویی و تداخلات دارویی و از دید پرستاران امکان یادآوری برای پیش گیری از زخم بستر، بروز آمبولی و امور مهم در زمان شلوغی بخش بود. نتیجه گیری: کادر درمانی بیمارستان های آموزشی کرمان نیز به اثربخشی سیستم های رایانه ای پشتیبان تصمیم اعم از هشدار دهنده و یاد آورنده و یا ثبت دستورات به صورت کامپیوتری اعتقاد دارند و توجه به نظرات آنان و پژوهش های مشابه، می تواند در جهت توسعه ی استفاده از این سیستم ها مؤثر باشد.

مقدمه: قارچ ها تهدید کننده های بیولوژیکی هستند که در همه ی محیط ها حضور دارند. محیط کتابخانه ها و مراکز آرشیوی، بخش زیادی از نیازهای غذایی قارچ ها را تأمین می کنند. در این مطالعه، به شناسایی آلودگی قارچ های موجود در کتابخانه های دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1390 پرداخته شده است به این منظور که آیا در بین قارچ های موجود، تهدید کننده ی سلامت کتابداران و کاربران هم وجود دارد؟ روش بررسی: مطالعه از نوع تحلیلی- مقطعی بود. جامعه ی آماری شامل کتابخانه های دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1390 است. حجم نمونه ها 126 نمونه برآورد شد. برای نمونه گیری از هوا، از روش پلیت باز و برای نمونه گیری از سطوح و کتاب ها، از سواپ استریل استفاده گردید. از هفت کتابخانه در سه نوبت صبح، ظهر و عصر نمونه گیری انجام شد. پس از نمونه گیری، نمونه ها بر روی محیط سابورو دکستروز آگار حاوی آنتی بیوتیک کلرامفنیکل (Sc یا Sabouraud dextrose agar with chloramphenicol) کشت داده شد و سپس پلیت ها در داخل انکوباتور با دمای 25-30 درجه سانتی گراد قرار گرفت. پس از تشخیص، با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل آماری انجام شد. یافته ها: در مجموع 2140 کلنی قارچ متعلق به 26 جنس در کتابخانه ها یافت شد. بیشترین تعداد کلنی (555) متعلق به کتابخانه ی دانشکده ی دندان پزشکی و کم ترین تعداد (70)، متعلق به کتابخانه ی دانشکده ی مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی بود. Cladosporium، Penicillium، مخمرها، Aspergillus niger، Aspergillus و Rhizopus به ترتیب بیشترین فراوانی و Aureobasidium، Scopulariopsis، Botrytis، Curvularia و Neurospora کمترین فراوانی را دارند. نتیجه گیری: قارچ های Aspergillus niger، Penicillium، Aspergillus و Cladosporium که بیشترین میزان فراوانی در کتابخانه ها را داشتند، از نوع پاتوژن های فرصت طلب بودند که در افراد مستعد می توانند ایجاد عفونت نمایند.

مقدمه: نظریه ی انگیزه ی خدمت به خلق یکی از معدود نظریات انگیزشی است که به بررسی انگیزه در سازمان های دولتی و همبسته های سازمانی آن همچون عملکرد شغلی در بخش دولتی می پردازد. پژوهش های پیشین با تأکید بر تأثیر مستقیم انگیزه ی خدمت به خلق بر عملکرد، منجر به ایجاد نتایج ضد و نقیض گشته اند. در این پژوهش، استدلال شده است که تأثیر انگیزه بر عملکرد شغلی، به صورت غیر مستقیم است، متغیرهای تناسب فرد- سازمان و تناسب فرد- شغل، به عنوان متغیرهای میانجی در این رابطه مورد شناسایی قرار گرفت. روش بررسی: این مطالعه مقطعی بود و از آن جایی که شغل پرستاری یکی از بهترین مشاغلی است که می توان در آن انگیزه ی خدمت به خلق مشاهده کرد، بیمارستان های دولتی به عنوان محیط پژوهش انتخاب شد. بدین منظور تعداد 103 نفر از پرستاران زن بیمارستان های دولتی شهر اصفهان به صورت تصادفی انتخاب شدند و به پرسش نامه های انگیزه ی خدمت به خلق، تناسب فرد- سازمان، تناسب فرد- شغل و عملکرد شغلی پاسخ دادند. نتایج حاصل سپس توسط نرم افزار معادلات ساختاری AMOS (Analysis of moment structures) تحلیل شد. یافته ها: رابطه ی میان انگیزه ی خدمت به خلق هم با تناسب فرد- سازمان (371/0 = β و 01/0 > P) و هم با تناسب فرد- شغل (561/0 = β و 001/0 > P)، مثبت و معنی دار است. همچنین روابط تناسب فرد- سازمان و هم تناسب فرد- شغل نیز با عملکرد شغلی، مثبت و معنی دار است (به ترتیب: 367/0 = β و 001/0 > P و 482/0 = β و 001/0 > P). اما مطابق فرض در حضور تناسب فرد- سازمان و تناسب فرد- شغل، انگیزه ی خدمت به خلق با عملکرد رابطه ی معنی دار نداشت که تأیید کننده ی نقش میانجی این دو متغیر است. نتیجه گیری: در حالی که سازمان های خصوصی می توانند با تکیه ی بیشتر بر پاداش های مادی همچون پول، افراد را در جهت کار کردن بهتر در راستای اهداف و تأمین سود مالک برانگیزانند، سازمان های دولتی باید بیشتر بر درخواست از کارکنانشان برای کار در جهت پیشبرد اهداف جامعه و همچنین ارضای نیازهای شخصی متکی باشند تا کارآیی بالاتری را شاهد باشند.

دنیای کنونی، عصر دانایی است. مواهب و دارایی های طبیعی و مشهود کلید کامیابی جوامع و سازمان ها نیستند، بلکه برخورداری و مدیریت سرمایه های نامشهود موجود در عرصه ی پرتلاطم و چالش برانگیز سازمان ها، رمز موفقیت آن ها محسوب می شود. سازمان هایی که بتوانند این دارایی های نامشهود را به خوبی تشخیص دهند و آن ها را مدیریت کنند، نسبت به رقبایشان از عملکرد بهتری برخوردار خواهند بود. جهت مدیریت این دارایی ها، لازم است سازمان ها از وضعیت کنونی خود مطلع شده و برای رفع نقص و کمبودهایشان اقدامات لازم را به عمل آورند. هدف از این مقاله، بررسی و مقایسه ی اجزا و مدل های متداول سرمایه ی فکری در سازمان بود. این پژوهش با استفاده از مرور کتابخانه ای و اینترنتی منابع فارسی و لاتین به مقایسه ی اجزا و مدل های متداول سرمایه ی فکری پرداخت. سرمایه ی انسانی شامل دانش، مهارت و تجربه های کارکنان، مدیران و پاسخ مؤثر آن ها به آینده است و منبع بازسازی استراتژیک، نوآوری و خلاقیت می باشد. سرمایه ی ساختاری به یادگیری و دانش مقرر در فعالیت های روزمره اطلاق می گردد و زیرساختار حمایتی سرمایه ی انسانی محسوب می شود. سرمایه ی رابطه ای نشان دهنده ی روابط رسمی و غیر رسمی یک سازمان با ذی نفعان خارجی و ادراک آن ها درباره ی سازمان و نیز تبادل اطلاعات بین سازمان و آن ها است و عنصر افزایش دهنده ی ارزش آفرینی برای سازمان می باشد. امروزه مدل های متنوعی برای شناخت و اندازه گیری سرمایه ی فکری در سازمان ها به کار می روند، مانند مدل کارت امتیازی (تبدیل رسالت و استراتژی به معیارهای عملکرد، جهت سیستم مدیریت و اندازه گیری استراتژیک سازمان)، حسابرسی سرمایه ی فکری (تعیین جایگاه سرمایه فکری سازمان در ایجاد ارزش مالی)، رهیاب اسکاندیا (تقسیم ارزش بازار یک سازمان به دو دسته ی سرمایه ی مالی و سرمایه ی فکری)، شاخص سرمایه ی فکری (جمع آوری مؤلفه های سرمایه ی فکری در یک شاخص سازمانی) و هدایتگر دارایی های نامشهود (ارزش بازار کل یک سازمان شامل ارزش خالص و مشهود سازمان همراه با سه نوع دارایی ناملموس) که هر یک دارای ویژگی ها و مزایای منحصر به فردی هستند. در اقتصاد مبتنی بر دانش، محصولات و سازمان ها بر اساس دانش زندگی می کنند. موفق ترین سازمان ها در این میان آن هایی هستند که از دارایی ناملموس به نحو بهتر و سریع تری استفاده می کنند. امروزه از سرمایه ی فکری به منظور خلق و افزایش ارزش سازمانی استفاده می شود و موفقیت یک سازمان به توانایی آن در مدیریت این منبع کمیاب بستگی دارد.

پژوهش در حوزه ی پزشکی به سرمایه گذاری های کلان نیاز دارد و سرمایه گذاران خصوصی و دولت ها همواره به دنبال راهی برای اطمینان از مؤثر بودن سرمایه گذاری خود بوده اند. به همین علت طی چند دهه ی گذشته محققان راه هایی را برای سنجش اثر تحقیقات حوزه ی سلامت ابداع کرده اند. هدف این پژوهش، شناسایی، مرور و مقایسه ی الگوها و چارچوب های موجود برای سنجش اثر پژوهش در حوزه ی سلامت و پزشکی بوده است. این مطالعه، از دسته ی مطالعات مروری- نقلی (Non-systematic-narrative) است که با انجام جستجوهای جامع در متون، الگوهای مطرح برای سنجش اثر پژوهش شناسایی شد و پس از معرفی مورد مقایسه قرار گرفت. سیزده چارچوب و الگو و ابزار برای سنجش اثر پژوهش شناسایی شد. بررسی ویژگی ها و مقایسه ی الگوها و چارچوب ها نشان داد که از نظر سطح سنجش، از نظر اقلام مورد سنجش و از نظر نوع اثر مورد سنجش (علمی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی) تفاوت هایی میان آن ها وجود دارد. تنها الگویی که هر چهار نوع اثر را در بر می گیرد، چارچوب کیفیت پژوهش در بریتانیا است. بررسی روش های مورد استفاده برای سنجش اثر پژوهش و مرور تحقیقات انجام شده در این حوزه نشان داد که هنوز یک روش استاندارد تثبیت شده برای این کار وجود ندارد، اما از میان چند الگویی که برای سنجش اثر پژوهش وجود دارد، الگوی بازگشت سرمایه که یکی از قدیمی ترین هاست، بیش از سایر الگوها مورد توجه و استفاده قرار گرفته است. در استفاده از کلمات اثر و دستاورد در متون، ابهام وجود دارد و مرز میان آن ها گاه چندان مشخص نیست.