درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۷۴۱ تا ۵٬۷۶۰ مورد از کل ۱۰٬۶۸۷ مورد.
۵۷۴۱.

نقدی بر ترجمه مدخلی از دانشنامه ایرانیکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال چهل و نهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: ترجمه عمر خیام ایرانیکا یوس بیخستراتن مصطفی صداقت رستمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱۲ تعداد دانلود : ۵۳۹
مقاله حاضر به بررسی ترجمه فارسی یکی از مقالات دانشنامه ایرانیکا تحت عنوان «تأثیر رباعیّات عمر خیّام بر ادبیّات و جامعه غرب» (۲۰۰۸) می پردازد که مصطفی صداقت رستمی آن را با عنوان «عمر خیّام؛ در صحنه ادبی و اجتماعی آن سوی آب ها»، ترجمه کرده و در ماهنامه گلستانه، تیرماه ۱۳۹۳، شماره ۱۳۱، ص ۶۷- ۶۹ منتشر شده است. متأسفانه خطاهای پُرشمار و متنوّعی به این ترجمه راه یافته است که برخی از آن ها عبارتند از: ضبطِ نادرست نام افراد، توجّه نکردن به ضبط اشهر عناوین کتاب ها، ترجمه نکردن برخی عناوین، ترجمه نادرست برخی جملات و مواردی از این دست. نویسنده حاضر این موارد را در هفت فقره دسته بندی و در هر مورد پیشنهاد و توضیحی مناسب عرضه کرده است. این موارد عبارتند از: ۱) تلفظ و ضبط نام های فرانسوی، ۲) تلفظ و ضبط نام های آلمانی، ۳) تلفظ و ضبط نام های انگلیسی، ۴) تلفظ و ضبط نام های هلندی، ۵) عناوین ترجمه نشده، ۶) عناوینی که غلط ترجمه شده اند و ۷) ترجمه های نادرست برخی از جملات. ناگفته نماند که این گونه ترجمه های شتاب زده مصداقِ کوششِ بی فایده است و نه تنها باری از دوشِ مشتاقانِ این عرصه بر نمی دارد، بلکه می تواند مبتدیّان و خوانندگانِ نوسفر را نیز به کژراهه بیفکند.
۵۷۴۲.

بررسی هویت محقق در مقالات زبانشناسی کاربردی با روش شناسی ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال چهل و نهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: تحلیل گفتمان انتقادی زبان شناسی کاربردی هویت پژوهش گر مقالات پژوهشی با روش شناسی ترکیبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۵ تعداد دانلود : ۴۹۵
در این پژوهش، هویت پژوهش گر در چهار مقاله زبان شناسی کاربردی با روش شناسی ترکیبی مورد بررسی قرار گرفته است تا مشخص شود در این مقالات، ابزارهای زبانی خاصی به کار برده شده است که نشان دهنده هویت پژوهشی نویسندگان باشد یا خیر. به این منظور، الگویی شامل اظهار/حذف، فعّال سازی/منفعل سازی، فردارجاعی/گروه ارجاعی، نظام گذرایی، ابزارساختاری، ابزار اهمیت ساز، ابزار روابط ساز، ابزار اتصال ساز، ابزار بینامتنی، معناهای رمزگونه و خودبیانی ها ارائه شده است. هدف از این پژوهش، بررسی چگونگی نحوه بازنمود هویت پژوهش گر در مقالات زبان شناسی کاربردی به زبان انگلیسی است. نتایج نشان می دهد که پژوهش گران مورد بررسی، از الگویی خاص و متشکّل از ابزارهای زبانی خاص برای نشان دادن هویت خود به عنوان پژوهش گر در مقالات خود، بهره برده اند؛ به عبارت دیگر، میزان فعّال سازی و منفعل سازی کنش گران اجتماعی در کل، تقریباً با هم برابر است و نشان دهنده آن است که پژوهش گران مذکور در به کارگیری ساختارمعلوم و مجهول در نوشتار خود محتاط بوده اند تا دیدگاه غیرمتعصبانه ای داشته باشند. همچنین، آن ها در اغلب موارد از کنش گران اجتماعی به صورت گروه یاد کرده اند تا فرد. همچنین، از فرآیندهای ذهنی بیش از فرآیندهای مادی در مقالات خود بهره برده اند تا به کمک فرآیندهای ذهنی به شفاف سازی موضوعات مورد بحث بپردازند.
۵۷۴۳.

بررسی جامعه شناختی-زبانی دیوارنوشته ها در محیط دانشگاه :مطالعه موردی دانشگاه سیستان و بلوچستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره هفتم ویژه نامه پاییز ۱۳۹۵ شماره ۶ (پیاپی ۳۴)

کلیدواژه‌ها: جنسیت موضوع جامعه شناسی زبان دیوارنوشته ها سبک نوشتاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۳ تعداد دانلود : ۶۹۱
دیوارنوشته ها که از آنها با نام گفتمان خاموش نیز یاد می شود، منعکس کننده جایگاه های متفاوت زنان و مردان در ساختار اجتماعی هستند. از این رو، مطالعه دیوارنوشته ها می تواند اطلاعات مهمی را در ارتباط با ویژگی های زبانی و اجتماعی نویسندگان نامشخص شان فراهم کند. هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیل جامعه شناختی–زبانی موضوع و سبک نوشتاری پیکره ای از دیوارنوشته های فارسی دانشجویان دختر و پسر در محیط دانشگاه است. برای این منظور، مجموعاً 640 دیوارنوشته (320 دیوارنوشته مربوط به دختران و 320 دیوارنوشته مربوط به پسران) در بازه زمانی یک ماهه از محیط خوابگاه دختران و پسران و نیز سالن مطالعه دختران و پسران در کتابخانه مرکزی دانشگاه سیستان و بلوچستان جمع آوری گردیدند. نتایج این پژوهش نشان داد که این دیوارنوشته ها در موضوعات «عشق، درخواست کمک از خدا، ناامیدی و افسردگی، اعلام حضور، بیان آرزو، ذکر تاریخ و زمان، توهین، شعر، شوخی و بیان دوستی» مشترک بودند، اما «مطالب درسی» فقط توسط دانشجویان دختر و «نصیحت کردن و نگرانی مالی» فقط توسط دانشجویان پسر به کار برده شده بودند. همچنین، تحلیل موضوعی دیوارنوشته ها نشان داد که دانشجویان پسر غالباً به دنبال «تثبیت قدرت» و «جایگاه برتر» و دانشجویان دختر در صدد ابراز «احساسات عاطفی» و «ایجاد همبستگی» بودند. همچنین، نتایج به دست آمده در ارتباط با سبک نوشتاری به کاررفته در هر دو گروه دیوارنوشته ها نشان داد که دختران به استفاده از گونه زبانی گسترده گرایش داشتند و از این رهگذر، نسبت به دانشجویان پسر دارای برتری زبانی بودند.
۵۷۴۴.

واج شناسی اجتماعی: بررسی موردی قلب واجی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره هفتم مهر و آبان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۳۲)

کلیدواژه‌ها: سن تحصیلات بهینگی قلب واجی آرایش رسایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳۵ تعداد دانلود : ۱۱۴۷
تنوعات زبانی همواره با پیچیدگی روابط اجتماعی گسترده تر می شوند. در این میان، تعامل عوامل آوایی و اجتماعی در تنوعات زبانی نقش فراوانی دارند. هدف مقالة حاضر بررسی ماهیت فرآیند قلب واجی و رابطة آن با عوامل اجتماعی سن و تحصیلات است. چارچوب این مقاله واج شناسی اجتماعی و واج شناسی بهینگی و روش تحقیق تحلیلی و میدانی است. در این تحقیق، 56 آزمودنی 110 واژه را تلفظ کردند. در تحلیل واج شناسی که درقالب نظریة بهینگی است، مشخص شد که اصل آرایش رسایی و قانون برخورد هجایی عوامل ایجاد این فرآیند در زبان فارسی هستند. همچنین، ترتیب همخوان های دخیل در این فرآیند مشخص شدند. آزمودنی ها با توجه به متغیر سن در چهار گروه سنی 4-5 سال، 6-7 سال، 29-40 سال و 41-69 سال و نیز با توجه به متغیر تحصیلات در سه گروه بی سواد، با تحصیلات متوسط و دارای تحصیلات دانشگاهی، تقسیم بندی شدند. نتایج نشان دادند که با افزایش سن، وقوع فرآیند قلب کاهش می یابد. همچنین، با توجه به متغیر تحصیلات مشخص شد که با افزایش تحصیلات نیز از میزان وقوع این فرآیند کاسته می شود.
۵۷۴۵.

«پاچة ریخته»، ترکیبی ناشناخته در پند پیران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای ادبی زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱۹۵

کلیدواژه‌ها: پند پیران پاچة ریخته رودن ریختن گویش های ایرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۵ تعداد دانلود : ۵۶۹
پند پیران متنی برجای مانده از قرن ۵ هجری قمری است. این کتاب، به سبب حفظ شماری از واژه های کهن، منبعی ارزشمند برای آگاهی از پیشینة زبان فارسی به شمار می رود. هدف این مقاله، بررسی و بیان معنی ترکیبِ نادر و ناشناختة «پاچة ریخته» در این کتاب است. به این منظور، واژه های مرتبط با این ترکیب از متون و گویش های فارسی استخراج و دسته بندی شده و سپس با توجه به شاهدهای موجود مبنی بر حذف همخوان «خ» /x/ در خوشة /xt/، پیوستگی این ترکیب با واژه هایی نظیرِ: «آبریت»، «اُری» و «آوری» نشان داده شده است. بر این اساس، منظور از پاچة ریخته، پاچه ای است که موی آن پاک شده باشد. در زبان فارسی، مشتقاتی از مصدرِ «رودن» نیز به همین معنی دیده می شود. به ظاهر، «ریختن» و «رودن»، دو نشانه دارای مدلولی یکسان اند که هریک از آن ها در دورة زمانی یا قلمرو جغرافیایی مخصوص به خود کاربرد داشته است. واژه های گویشی استفاده شده در این مقاله، به کمک واژه نامه های گویشی و تحقیقات میدانی فراهم آمده است.
۵۷۴۶.

واج آرایی کلمات فارسی با ساخت هجایی (C)(C)V.CVC(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره هفتم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلیدواژه‌ها: زبان فارسی هجا واج آرایی میزان رسایی مقولة واژگانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲۲ تعداد دانلود : ۱۳۰۸
موضوعات مربوط به ساختار هجا و همچنین سازماندهی واحدهای واجی در درون هجا و فراتر از آن یعنی در مرز بین دو هجا، از جمله مباحث مطرح حوزة واج شناسی محسوب می شوند. در این مقاله تلاش شده است تا با تکیه بر زبان فارسی، با نگاهی نو به موضوع ساخت هجا و واج آرایی پرداخته شود. زبان فارسی دارای ساختار هجایی (C)V(C)(C) است. هدف کلی مقالة حاضر این است که نشان دهد اولاَ آیا تفاوتی میان واج آرایی یک هجا به صورت مستقل و واج آرایی همان ساختار هجایی در ترکیب با هجاهای دیگر وجود دارد، و ثانیاً آیا می توان به وجود یک رابطة معنادار بین واج آرایی کلمات از یک سو و نوع و مقولة واژگانی آنها از سوی دیگر قائل بود؟ به منظور پاسخگویی به سؤالات فوق، مجموعاً 4075 واژة دوهجایی با ساختار هجایی (C)V.CVC(C)، از دو فرهنگ لغت زبان فارسی یعنی فرهنگ الفبایی- قیاسی زبان فارسی (شامل40000 واژه) و لغت نامة متوسط دهخدا (شامل60000 واژه) استخراج و نوع (بسیط، مشتق، مرکب، مشتق-مرکب) و مقولة واژگانی هر واژه (اسم، فعل، صفت، قید، حرف) و همچنین واج آرایی آن تعیین شد. نتایج این تحقیق به طور کلی بیانگر آن است که عوامل متعددی از جمله نوع واکة هستة و همخوان های پایانة یک هجا می تواند بر روی واج آرایی هجای مجاور تأثیرگذار باشد. همچنین به نظر می رسد رابطة مشخصی بین ساختار هجایی کلمات با نوع و مقولة واژگانی آنها وجود دارد.
۵۷۴۷.

بررسی و نقد کتاب خواندن متون ساده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال شانزدهم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۳۸)

کلیدواژه‌ها: یکسان سازی انسجام متن خواندن متون ساده روش تحقیق علمی صداقت و امانت در تحقیق

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط آموزش زبان دوم
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی نقد و بررسی کتاب
تعداد بازدید : ۱۳۱۱ تعداد دانلود : ۱۲۸۶
موضوع این مقاله نقد و بررسی کتاب خواندن متون ساده، تألیف زهره جوزدانی و نازیتا عظیمی میبدی، از انتشارات سمت است که برای درسی با همین عنوان در مقطع کارشناسی زبان فرانسه و به دست دو تن از مدرسان این رشته تألیف شده است. این کتاب شامل گزیده هایی از متون ادبی نویسندگان و شاعران فرانسوی از قرن هفدهم تا اواخر قرن بیستم است، به اضافة بخش هایی که مؤلفان برای درک بهتر متون به آن ها اضافه کرده اند. بررسی ای که انجام دادیم نشان می دهد که کتاب از نظر شکل، محتوا و هم چنین رعایت اصول روش تحقیق اشکالات اساسی دارد که باعث می شود دانشجویان در خوانش آن با مشکلات فراوان روبه رو شوند. در نتیجه و در مجموع، این کتاب نمی تواند منبع مناسبی برای درس یادشده باشد و تا آن جا که می دانیم، کم نیستند مدرسانی که ترجیح می دهند از منابع دیگری برای تدریس «خواندن متون ساده» استفاده کنند. بنابراین، باید بازنویسی و اصلاحاتی اساسی در این کتاب اعمال شود تا بتواند در راستای اهداف تعیین شده استفاده شود.
۵۷۴۸.

بیان مالکیت در تالشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان فارسی و گویش های ایرانی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: مالکیت مالکیت اسمی مالکیت محمولی رده شناسی تالشی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری نحو
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی کاربردی گویش شناسی
تعداد بازدید : ۷۳۳ تعداد دانلود : ۷۶۶
هدف این تحقیق شناسایی انواع ساخت های مالکیت در گویش تالشی براساس چارچوب رده شناختی آیکنوالد (2013) است. غالباً مواد تالشی مرکزی و جنوبی بررسی شده گرچه گاه به خصوصیات ساخت های مالکیت در تالشی شمالی نیز اشاره گردیده است. داده ها نشان دهنده استفاده از چهار راهکار هم جواری، نشانه گذاری مالک، نشانه گذاری مملوک، و بالاخره نشانه گذاری مالک و مملوک برای رمزگذاری «مالکیت اسمی» است. نکته جالب در تالشی معتبر بودن شمار برای نشانه گذاری مالک است؛ حالت نمای -i به مالک مفرد و حالت نمای -un به مالک جمع متصل می گردد. مشخصه دیگر این زبان، وجود شش ضمیر ملکی متمایز است که می تواند جایگزین مالک یا مالکان در مالکیت اسمی شود. در تالشی، ساخت های موجود در «مالکیت محمولی» نیز بسیار متنوع است. به طورکلی، در نمایش این نوع مالکیت از ساخت وجودی و ساخت ملکی ربطی استفاده می شود. نکته جالب دیگر استفاده از پس اضافه/ پی بست râ بعد از مالک در بسیاری از این ساخت هاست. این نشانه مانند سایر پس اضافه ها در این گویش موجب اعطای حالت غیرفاعلی به اسم قبلی (مالک) می شود.
۵۷۴۹.

تأثیر تماس زبانی بر ویژگی های صرفی و نحوی گویش تاتی رودبار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان فارسی و گویش های ایرانی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: تغییر زبانی گیلکی تاتی تماس زبانی رودباری جوبنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۴ تعداد دانلود : ۷۸۳
تاتی رودبار از گویش های تاتی است که در بخش هایی از شهرستان رودبار در استان گیلان تکلم می شود. استیلو تاتی رودبار را در گروه تاتیک قرار داده که تمام گویش های تاتی، تالشی، وفسی، الویری و ویدری را در بر می گیرد اما آنها را در حال تغییر به زبان گیلکی، از گروه زبان های کرانه جنوبی دریای خزر دانسته است. در این مقاله با ذکر شواهدی از ویژگی های صرفی و نحوی تاتی رودبار، تفاوت های این گویش با دیگر گویش های تاتی و علت تغییر کنونی آن به نفع گویش گیلکی  مورد بررسی قرار گرفته است. از میان گونه های تاتی رودبار، گونة جوبُنی برای تحقیق انتخاب شده است. روستای جوبُن در دهستان رستم آباد جنوبی در بخش مرکزی شهرستان رودبار در استان گیلان قرار دارد. بررسی داده ها نشان می دهد که این گونه در صرف و نحو با دیگر گونه های تاتی متفاوت است.
۵۷۵۰.

A Shift into Autonomous Education (حرکت به سمت آموزش مستقل: جستجوی الگوهای یادگیری مستقل در میان زبان آموزان ایرانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: English Language Teaching and Learning. No.۱۷, Spring & Summer ۲۰۱۶

کلیدواژه‌ها: آموزش زبان انگلیسی استقلال زبان آموز آموزش مستقل پرسشنامه ی یادگیری مستقل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۵ تعداد دانلود : ۵۹۶
در ٢٠سال اخیر ترویج آموزش مستقل یکی از دغدغه های طراحان دوره های آموزشی و برنامه ریزان درسی بوده که به لحاظ ایدئولوژیک و روانشناسی نافذ شمرده می شود. با این وجود تخمین آمادگی زبان آموزان برای تغییر به سمت آموزش مستقل قبل از اعمال تغییرات از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. بنابر این هدف پژوهش کنونی مطالعه ی الگوهای استقلال در میان زبان آموزان ایرانی بوده است. بر اساس تجزیه ی عاملی نتایج پرسشنامه ی میزان استقلال زبان آموزان، مشخص گردید که ٣ عامل زمینه ی رفتار مستقل زبان آموزان را توصیف می کرد. مقاله ی کنونی این ٣ فاکتور را به طور جداگانه تحلیل کرده و در نتیجه تاکید بر استفاده از این ٣ فاکتور در طراحی دروس مبتنی بر آموزش مستقل می نماید.
۵۷۵۱.

نمونه هایی از بومی سازی اسامی خاص در متن کتیبه بیستون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان فارسی و گویش های ایرانی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: بومی سازی اسامی خاص زبان یونانی زبان عیلامی زبان اکّدی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۷ تعداد دانلود : ۵۷۷
بومی سازی یکی از شیوه های ترجمه است که نظریه پردازانی چون ونوتی، برای توصیف روش های مشترک در ترجمه، در فرهنگ انگلیسی آمریکایی ابداع کرده اند. بدین صورت که مترجم یک روش روان و شفاف اقتباس می کند تا از خارجی بودن متن خارجی برای خوانندگان زبان مقصد بکاهد. مقصود از بومی سازی در تحقیق حاضر، بررسی فرآیندهای واجی و تا حدی واژشناسی (صرف) اسامی خاص، در زبان عیلامی، اکّدی و یونانی است. البته به سبب آشنایی ذهنی خوانندة امروز، تاحدی فارسی نو را هم بررسی می کنیم. اسامی خاص درون کتیبه به عنوان داده یا مصداق های اصلی تحت فرآیندهای بومی سازی قرار گرفته و در هریک از زبان های مذکور بررسی شده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که نظام واجی هر زبانی خاص خودش است و این فرآیند از زبانی به زبان دیگر فرق می کند. ممکن است زبانی فاقد واجی باشد، درنتیجه نزدیک ترین واج را به جای واج مورد نظر به کار می برد
۵۷۵۲.

مطالعه مشکلات ترجمة متون عرفانی با تأکید بر ترجمه کتاب عبهرالعاشقین اثر روزبهان بقلی شیرازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال چهل و نهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: ادبیات عرفانی عبهرالعاشقین مشکلات ترجمه ترجمه متون عرفانی روزبهان البقلی شیرازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۳ تعداد دانلود : ۱۱۰۶
ادبیات عرفانی (ادب صوفیه) از حیث تنوع و غنا در فارسی و عربی اهمیت خاص دارد و همواره ترجمه آن مورد توجه بسیاری از مترجمان غربی بوده است. این نوع ادبی وجوه متعدد و مهمی دارد که شامل نظم، نثر، فلسفه، اخلاق، تاریخ، تفسیر، دعا، مناجات، حدیث و موسیقی است. لذا ترجمه آن نسبت به سایر متون سخت تر و دارای ریزش های بیشتری است. آنچه در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است، مشکلات پدید آمده به هنگام ترجمه متون عرفانی در بررسی کتاب «عبهرالعاشقین» اثر روزبهان بقلی شیرازی است. درست است که تعریف ترجمه برگردان متنی از زبان مبدأ به زبان مقصد بدون کوچکترین افزایش یا کاهشی در صورت و معنی آن متن می باشد، لیکن این تعریف فقط جنبه نظری دارد؛ زیرا هیچ پیامی را بدون تغییر در صورت و معنی آن نمی توان از زبانی به زبان دیگر منتقل کرد به خصوص آثار عرفانی روزبهان بقلی که دربردارنده جهانی پر رمز و راز است و خیال انگیز. آنچه تأثیر بسیار عمیقی بر خواننده آثار روزبهان می گذارد، سبک اوست که برخی مواقع ترجمه آن به اندازه ترجمه آثار امام محمد غزالی دشوار است، از آن روی که آرایش و جمله بندیِ قوی تر و ژرف تری دارد.
۵۷۵۳.

تکیة واژه و گروه در زبان فارسی بر مبنای نظریه بهینگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۴

کلیدواژه‌ها: تکیه واژگانی نظریه بهینگی تکیه گروه اصل هسته گریزی واج شناسی نوایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹۲ تعداد دانلود : ۱۰۴۵
مقالة حاضر به بررسی الگوی تکیه زبان فارسی در سطوح کلمه و گروه نحوی می پردازد و نشان می دهد که در چارچوب نظریة واج شناسیِ نوایی، تکیة واژگانی در زبان فارسی از الگویی ثابت پیروی می کند. تکیه واژگانی در زبان فارسی تابع قاعده تکیة کلمة واجی یعنی راست رو است، اما در بررسی تکیة گروه، رجوع به اطلاعات نحوی و ساخت سازه ایِ درونیِ سازة نحوی امری اجتناب ناپذیر است. اصل هسته گریزی (اسلامی، 1379 و 1384) به خوبی از پس تبیین این مسئله برمی آید. از این روی، پژوهش حاضر در تحلیل داده ها از اصل یادشده بهره می جوید. هدف دیگر این مقاله، ارائة دستور الگوی آهنگِ کلمه واجی، گروه واژه بست و گروه واجیِ زبان فارسی در چارچوب نظریة بهینگی (OT) است. به این منظور، داده های پژوهش که برگرفته اند از اثر اسلامی (1384) در چارچوب نظریة بهینگی تحلیل می شوند و دستوری با استفاده از محدودیت های نقض پذیر بهینگی ارائه می شود.
۵۷۵۴.

گزینشی از واژه های گویش لری لنده

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های ایرانی سال ۱ بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ 143 - 159

کلیدواژه‌ها: لری گویش لنده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۰ تعداد دانلود : ۲۱۲
لری کهگیلویه ای از گویش های جنوب غربی ایران است که در بخش غربی استان کهگیلویه و بویراحمد رواج دارد. از جمله مهم ترین ویژگی های زبان لری، کاربرد فراوان صفت است. از آن جا که زندگی عشایر لر با زمین و دام پیوندی عمیق داشت، گویش وران لر نیز به وضع صفات و واژه هایی با مرزبندی برای پدیده های اطراف خود، برای هرکدام از این دو عنصر حیاتی زندگی کوچ نشینی پرداختند. به نظر می رسد این نظام صفات و واژگان نوعی نشانه گذاری بر پدیده های واحد بود تا مخاطب در دریافت مصداق کلام گوینده با مشکل روبرو نشود. در نوشته پیش رو واژه های مرتبط با زندگی روستایی در گویش لری شاخه کهگیلویه از زیرشاخه های گویش لری کهگیلویه و بویراحمدی ارائه می شود. به این منظور، تا آ ن جا که مقدور بود واژه های مربوط به زندگی روستایی (اعم از مکان ها، زمان ها، گیاهان، ابزارها، پرندگان و حشرات) جمع آوری شد. لازم به ذکر است که حوزه جغرافیایی گردآوری این واژه ها، روستاهای اطراف شهرستان لنده می باشد.
۵۷۵۵.

تحلیل داستان در نظریه جهان های متن: مطالعه موردیِ وداع اثر جلال آل احمد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: گفتمان متن داستان کوتاه شعرشناسیِ شناختی نظریه جهان های متن

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی شناختی
  3. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط زبان شناسی در هنر و ادبیات
تعداد بازدید : ۳۲۹۶ تعداد دانلود : ۱۲۲۱
مقاله حاضر به تحلیل داستان «وداع»، اثر جلال آل احمد، با رویکرد شعرشناسی شناختی می پردازد. این تحلیل برمبنای نظریه جهان های متن (ورث، 1999) صورت می پذیرد. جهان های متن بازنمودهایی ذهنی اند که از جهان گفتمان پدید می آیند. چیدمان اصلی جهان متن به وسیله عناصرِ جهان ساز ایجاد می شود و موضوع گفتمان، به وسیله گزاره های نقشی و پیش برنده شکل می گیرد. وقتی مرزهای جهان ِ متن به وجود آمد، لایه های مفهومی دیگری قابل شناسایی است که جهان های فرعی نام دارند و بر سه نوع اند: جهان فرعیِ اشاره ای، جهان فرعیِ نگرشی و جهان فرعیِ معرفت شناختی. تحلیل داستان «وداع» براساسِ این نظریه نشان داد که هرچند بسط جهان های فرعیِ اشاره ای و نگرشی در داستان «وداع» بسیار محدود بود، ولی جهان های فرعیِ معرفت شناختی که لایه های معنایی عمیق تر ی را نشان می دهند، در این داستان به طورِ گسترده ای قابل شناسایی اند. این نتیجه نشان دهنده آن بود که داستان «وداع» متضمن لایه های عمیق معناست که به وسیله نشانه های مشخصِ متنی قابل دستیابی اند.
۵۷۵۶.

روش های پژوهش در زبان شناسی.(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: روش های پژوهش لیا لیتوزلیتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۸۰ تعداد دانلود : ۱۱۰۱
واژه تحقیق در لغت به معنای رسیدگی کردن، بررسی، بازجویی (فرهنگ قریب)، وارسی واقعیت (فرهنگ نفیسی)، راست و درست کردن، به حقیقت امری رسیدگی کردن و بازجویی کردن (فرهنگ عمید و لغت نامه دهخدا) است. تعریف تحقیق، به عنوان یک فرایند پژوهشی، شکل خاصی از دانش آکادمیک است (به نقل از دلاور، 1374: 23). دست یابی به هدف های علم یا شناخت علمی میسر نخواهد بود، مگر زمانی که با روش شناسی درست صورت پذیرد. روش شناسی را می توان از چند دیدگاه مطمح نظر قرار داد: از دیدگاهی، روش شناسی مطالعه منتظم و منطقی اصولی است که تفحص علمی را راهبری می کند. از این دیدگاه، روش شناسی شاخه ای از منطق و یا حتّی فلسفه است. دیدگاه دیگر، روش شناسی را شاخه ای از علم می داند (ساروخانی، ۱۳۷۷: ۲۲). روش های پژوهش، ابزارها و شیوه هایی برای انجام پژوهش هستند. پژوهش، اصطلاحی است که آزادانه برای هر نوع از تحقیق استفاده می شود تا حقایق جدید یا جالب را کشف کند. مانند تمام فعالیت ها، دقتی که در انجام هر پژوهش انجام می گیرد، در کیفیت نتایج بازتاب خواهد داشت (ولیمن[1]، 2011: 1). در همه علوم، و ازجمله زبان شناسی، لازم است بدانیم چه ابزارهای مناسبی برای این حوزه وجود دارد و چگونه از آنها استفاده کنیم تا به بهترین نتیجه منجر شود. اولین گام، در هر حوزه ای، انتخاب روش پژوهش مناسب برای آن حوزه است. پل الدرسون[2]در این باره می گوید: «مشکلی را ندیده ام، هرچند پیچیده، که اگر از راه درست به آن نگاه کنید، باز هم پیچیده باشد». در هرکدام از زمینه های مختلف زبان شناسی، کتاب های روش شناسیِ متعددی به زبان انگلیسی وجود دارد، اما کتاب هایی که به بررسیِ روش پژوهش در تمام، یا دست کم بیشترِ، حوزه های زبان شناسی بپردازد، چندان فراوان نیست. دو کتابِ روش های پژوهش در زبان شناسی (رِی[3] و بلومر[4]، ۲۰۰۶) و (پودسوا[5] و شارما[6]، ۲۰۱3) از آن جمله اند.
۵۷۵۷.

An Investigation into the Individual Differences Correlates of Iranian Undergraduate EFL Learners’ Writing Competence: A Mixed Methods Approach(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی کاربردی دوره نوزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: Individual differences Writing competence Composing process Mixed-methods research

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۸ تعداد دانلود : ۶۲۰
The present study adopted a mixed-methods research design and explored the role of a set of cognitive (i.e., aptitude and working memory) and motivational (i.e., self-regulatory capacity and self-efficacy beliefs) individual difference variables in the writing quality and composing behavior of 78 Iranian undergraduate EFL learners. The necessary data were collected through a series of instruments and both quantitative (e.g., multiple regression and t-tests) and qualitative (e.g., narrative construction and qualitative comparative analysis) techniques were used to analyze the data. The results of these analyses indicated that the construct of foreign language aptitude had the highest level of correlation and contributory potential to account for the writing competence of the learners. The composing process of learners with different individual characteristics was also compared and it was found that learners with high self-regulation capacity orchestrated and managed their composing behavior in more effective ways compared to their less self-regulated counterparts. Moreover, the narratives and qualitative comparative analysis provided some insights about how various individual characteristics might affect the composing behavior of the individual learners. Finally, it was suggested that consideration of individual differences in writing can reveal more subtle information about the causes of strengths and weaknesses of different learners and may enable the teachers to design and implement more effective instructions targeting their learners’ individual needs
۵۷۵۸.

گزارشی از چگونگی اختلالات گفتاری یک بیمار سه زبانه ی مبتلا به زبان پریشی بروکا (با انجام آزمون BAT)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های خراسان سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱۵

کلیدواژه‌ها: زبان پریشی بروکا آزمون زبان پریشی دوزبانگی(BAT) اختلالات گفتاری سه زبانگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳۸ تعداد دانلود : ۹۹۶
مقاله ی حاضر، گزارشی است از نتایج انجام بخشی از آزمون زبان پریشی دوزبانگی (BAT) بر روی یک بیمار سه زبانه (زبان اول: آلمانی، زبان دوم، فارسی و زبان سوم: انگلیسی) مبتلا به زبان پریشی بروکا. به منظور ارزیابی سه سطح واج شناسی، نحو و واژگان در وضعیت کنونی این سه زبان، نمونه های گفتاری بیمار از مهارت های «تکرار» و «خواندن» در هر سه زبان مذکور، ضبط شده (بیمار فاقد گفتار فی البداهه می باشد) و پس از ثبت تفصیلی و آوانگاری، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. با توجه به این که بیمار، ۱۱ سال است که در ایران، یعنی محیط زبان دومش زندگی می کند (و انتظار می رود نتایج آزمون مربوط به L۲ بهتر از دو زبان دیگر باشد)، اما گفتار وی در زبان آلمانی و در هر ۳ سطح زبانی مذکور، نسبت به دو زبان دیگر آسیب دیدگی کمتری را نشان می دهد. به طور کلی، با توجه به آسیب دیدگی سه زبان بیمار در هر ۳ سطح گفتاری مذکور، چگونگی ویژگی های گفتاری این بیمار زبان پریش مؤید نتایج تحقیقات گذشته در مورد اختلالات مربوط به زبان پریشی بروکا می باشد. از آن جمله، وجود عمده ی اختلالات در بخش نحو و به ویژه، حذف حرف تعریف، حرف ربط و اضافه؛ گفتار تلگرافی و ناقص، اما بیان واژه های کلیدی و محتوایی هر جمله به منظور رساندن پیام؛ کوتاه کردن خوشه های همخوانی و لکنت را می توان برشمرد.
۵۷۵۹.

A Multimodal Approach toward Teaching for Transfer: A Case of Team-Teaching in ESAP Writing Courses(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Teaching Language Skills (JTLS), No. ۴ , Winter ۲۰۱۶

کلیدواژه‌ها: Multimodality academic writing ESAP learning transfer team-teaching

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۶ تعداد دانلود : ۵۸۰
This paper presents a detailed examination of learning transfer from an English for Specific Academic Purposes course to authentic discipline-specific writing tasks. To enhance transfer practices, a new approach in planning writing tasks and materials selection was developed. Concerning the conventions of studies in learning transfer that acknowledge different learning preferences, the instructional resources were designed to be multimodal to engage all participants in construing the principles of academic writing. To promote the relevance of writing practices and their transferability to future professional settings and to ensure the success of the multimodal presentations, a practice of team-teaching between the English Language and content lecturers was rigorously embraced. A sample population of 28 postgraduate medical students from Jondi Shapur University of Medical Sciences in Ahvaz participated in this research. The data were collected through interviews and writing samples throughout a whole semester and were subsequently analyzed both quantitatively and qualitatively based on James' (2009) checklist of writing outcomes. The results indicated that the instruction did stimulate transfer from the course to the authentic tasks notably in the skills associated with organization and language accuracy; however, the transfer of some outcomes appeared to be constrained particularly the use of punctuation marks. Implications of the findings for theory, practice, and future research in discipline-specific writing practices are discussed.
۵۷۶۰.

استعاره در عناوین خبری روزنامه های ورزشی ایران: بررسی موردی استعاره فوتبال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۵)

کلیدواژه‌ها: فوتبال استعاره مفهومی معنی شناسی شناختی عنوان خبری روزنامه ورزشی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱۸ تعداد دانلود : ۶۸۹
مقاله حاضر به بررسی استعاره در عناوین خبری روزنامه های ورزشی ایران اختصاص دارد. تحقیق حاضر تحقیقی توصیفی- تحلیلی است که در آن با اتخاذ نظریه استعاره مفهومی به بررسی عبارات زبانیِ استعاری موجود در عناوین خبری دو روزنامه خبر ورزشیو پیروزیدر پاییز 1393 پرداخته شد. با بررسی تعداد 108 عبارت استعاری، استعاره های مفهومی مربوط به فوتبال در ده قلمرو استعاری دسته بندی گردید. یافته ها نشان می دهند استعاره "" فوتبال جنگ است""  بالاترین بسامد را در  بین عبارات استعاری مربوط به عناوین اخبار فوتبال دارد. قلمرو مبدأ تنها جنگ نیست و شامل فوتبال به مثابه ماشین و قلمروهایی چون پدیده های طبیعی، حیوانات، جادوگری، ورزش ها، آزمون، جهت، نمایش و قلعه را هم در کاربرد استعاری ورزش فوتبال شاهدیم. استعاره های مورد بررسی در دسته بندی سه گانه ساختاری، هستی شناختی و جهتی دسته بندی شدند که عمدهاستعاره ها به ترتیب به دسته ساختاری و هستی شناختی و جهتی تعلق داشتند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان