درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۵۴۱ تا ۲٬۵۶۰ مورد از کل ۱۰٬۳۰۳ مورد.
۲۵۴۱.

بررسی نمود برجسته سازی ایدئولوژی محور و عاملیت مترجمان مطبوعاتی: با محوریت روابط ایران و امریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دوزادهم خرداد و تیر ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) ۶۲۹-۶۵۷

کلیدواژه‌ها: ایدئولوژی و تحلیل گفتمان انتقادی مدل سه وجهی فرکلاف اصلاح طلب و اصول گرا ترجمه اخبار و متون مطبوعاتی روابط ایران و آمریکا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷ تعداد دانلود : ۲۵۳
با گسترش ارتباطات بین المللی و تأثیر آن بر امور داخلی جامعه، سازمان های خبری حتی از ترجمه نیز به عنوان ابزاری برای هدایت ایدئولوژی در مسیری خاص استفاده می کنند. بدین ترتیب نقش ترجمه در برجسته سازی رقابت سیاسی میان احزاب انکارناپذیر است. تفاوت واژه گزینی مترجمان می تواند بازتاب تفاوت میان احزاب اصول گرا و اصلاح طلب باشد. هدف تحقیق حاضر، بررسی نمود برجسته سازی ایدئولوژی محور در واژه گزینی مترجمان مطبوعاتی است. در این تحقیق پیکره ای بالغ بر دویست جمله از پایگاه های خبری دنیا به همراه ترجمه فارسی آن ها گرد آوری شد. در گردآوری داده ها سعی بر آن شد تا از اخبار ترجمه شده خبرگزاری های حامی هر دو حزب استفاده شود. سپس داده ها بر اساس مدل سه وجهی فرکلاف تجزیه و تحلیل شد. نتایج به دست آمده از تحقیق نشان می دهد که اختلاف میان دو حزب اصلی، در واژه گزینی مترجمان نمود یافته و همین امر، حتی ممکن است اختلاف و تنش را به تبع داشته و عدم کنترل آن، چالشی برای ثبات اجتماعی قلمداد شود.
۲۵۴۲.

کسره اضافه: هسته نمای اسم در فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علم زبان سال هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۴ 53 - 87

کلیدواژه‌ها: کسره اضافه هسته اسمی وابسته های اسم وند گروهی واژه بست هسته آغازی هسته نمایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۲۱۲
کسره اضافه همواره از عناصر دستوری مورد توجّه دستوریان و زبانشناسان بوده است و نظرات گوناگونی در خصوص ماهیّت و توزیع آن در ساختار گروه اسمی زبان فارسی و برخی دیگر از شاخه های زبان های ایرانی مطرح شده است. تحلیل های نحوی و صرفی در مورد کسره اضافه به دست داده شده است. پژوهش حاضر می کوشد ضمن گردآوری این نظرات و بررسی منتقدانه آنها نشان دهد تلاش برای تعیین ماهیّت این عنصر تنها یکی از پرسش های اساسی در خصوص این عنصر است که نیاز به پاسخ دارد و علت ظهور و نقش آن در ساخت نیز باید همزمان مدَنظر قرار گیرد. در این پژوهش، کسره اضافه در فارسی دارای نقش هسته نمایی برای عنصر دارای مشخصه اسمی قلمداد شده است. گرایش پرقدرتی در میان زبان های پیش اضافه برای هسته آغازی بودن گروه های اسمی وجود دارد. می توان بر اساس اصول مطرح در برنامه کمینه گرایی، کسره اضافه را تظاهر ساختواژی نشاندارکردن هسته حرکت کرده به جایگاه آغازین در گروه های اسمی به شمار آورد.  
۲۵۴۳.

نقش تداخل در پیدایش خطاهای آوایی دانشجویان فارسی زبان روسی آموز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دوزادهم خرداد و تیر ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) ۵۹۹-۶۲۸

کلیدواژه‌ها: تداخل زبانی دانشجویان فارسی زبان روسی آموز خطاهای میان زبانی خطاهای درون زبانی زبان روسی زبان فارسی. خطاهای آوایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۴ تعداد دانلود : ۳۱۱
زبان های روسی و فارسی صرف نظر از جهانی های زبانی، به لحاظ نظام آوایی، دستوری، واژگانی و غیره زبان ویژه هستند و با هم تفاوت هایی دارند. از آنجا که نظام زبان اول بیشتر در ذهن زبان آموز نقش بسته است، بنابراین، بروز خطاها در فرایند یادگیری زبان (های) بعدی از سوی گویشور غیر بومی پدیده ای طبیعی و اجتناب ناپذیر است. پژوهش حاضر با اشاره به برخی از خطاهای رایج دانشجویان فارسی زبان روسی آموز در دوره مقدماتی، نقش تداخل و تأثیر آن در بروز این گونه خطاها را بررسی می کند. هدف از انجام تحقیق پیش رو، بررسی و شناسایی خطاهای آوایی روسی آموزان فارسی زبان است که متناسب با نوع تداخل دسته بندی و تجزیه و تحلیل و منشأ بروز خطاها و میزان فراوانی وقوع هر یک از آن ها به تفکیک مشخص شده اند. برای جمع آوری داده های تحقیق از آزمون آوایی بهره برده ایم. جامعه آماری این پژوهش را 51 دانشجوی دوره مقدماتی از دانشگاه های اصفهان، گیلان و گنبد کاووس تشکیل می دهند. نتایج بررسی و تحلیل خطاهای مورد اشاره در مقاله مبین آن است که زبان مقصد، یعنی روسی به منزله یکی از عوامل مؤثر در تداخل درون زبانی، نقش مهمی در بروز خطاهای ذکر شده در بین دانشجویان فارسی زبان روسی آموز دارد.
۲۵۴۴.

ارزشیابی از برنامه تربیت دبیر زبان انگلیسی در دانشگاه فرهنگیان : مطالعه سه بعدی مبتنی بر مدل CIPP(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۱ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 763 - 780

کلیدواژه‌ها: سیپ زبان خارجی ارزشیابی برنامه سه بعدی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۲ تعداد دانلود : ۲۳۸
با توجه به اهمیت نقش دانشجو معلمان و مدرسان در پیشبرد برنامه های تعلیم و تربیت٬ این پژوهش به بررسی کیفیت برنامه تربیت دبیر زبان انگلیسی در دانشگاه فرهنگیان می پردازد. مطالعه حاضر با استفاده از مشاهده٬ پرسشنامه و مصاحبه می باشد. پرسشنامه تجربه دانشجو (پیس و کو٬ 1998 ) به 285 دانشجو داده شد. 70 مدرس به ارزشیابی از برنامه تربیت دبیر پرداختند٬ 34 نفر از مدرسان چک لیست ( 2007) CIPP را نمره گذاری نمودند٬ و با 8 نفر از مدرسان نیز مصاحبه به عمل آمد. برنامه تربیت دبیر بر اساس مدل CIPP از چهار بعد شامل اهداف٬ محتوای دوره٬ فعالیت های یاد دهی و یادگیری و ارزشیابی کلی از برنامه مورد بررسی قرار گرفت. روش های تجزیه و تحلیل داده ها شامل آمار توصیفی و تحلیل اسناد مکتوب موجود در این زمینه می باشد. نتایج این تحقیق نشان دهنده رضایتمندی نسبی دانشجو معلمان و فارغ التحصیلان از برنامه تربیت دبیر و نگرش مثبت آنها نسبت به سودمندی دوره های کارورزی می باشد. تحلیل پرسشنامه مدرسان نشان داد که برنامه تربیت دبیر زبان انگلیسی تا حدودی به اهداف خود در زمینه آماده سازی دبیرانی که بتوانند نیازهای شغلی خود را تامین نمایند٬ نائل آمده است. اگرچه٬ نتایج بیانگر وجود تناقضاتی بین نیازهای واقعی دانشجو معلمان و محتوای دوره های ارائه شده می باشد. مدرسان نشان داد که برنامه تربیت دبیر زبان انگلیسی تا حدودی به اهداف خود در زمینه آماده سازی دبیرانی که بتوانند نیازهای شغلی خود را تامین نمایند٬ نائل آمده است. اگرچه٬ نتایج بیانگر وجود تناقضاتی
۲۵۴۵.

ساخت نمود کامل در فارسی بر پایه صرف توزیعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۵) 189 - 216

کلیدواژه‌ها: نمود کامل زمان دستوری صفت مفعولی واژگونگی درج مؤخر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۹ تعداد دانلود : ۲۳۹
رویکرد ناواژه گرای صرف توزیعی که به کوشش هله و مرنتز (1993, 1994) در اوایل دهه نود میلادی پی ریزی شد، فاقد واژگان زایای پیشانحوی برای ذخیره واحدهای چندجزئی است و همه عناصر صرفی نحوی برای درج در هسته فرافکن های نقش نمای مستقل رقابت می کنند. مقاله حاضر برپایه این رویکرد صوری به دستور و بی آن که گام به ساحت معنا بگذارد، به بررسی ساخت هایی می پردازد که دارای عنصر دستوری نمود کامل اند. این عنصر که در سنت دستور زایشی، وند «-en» خوانده می شود، یکی از پرکاربردترین هسته های نقش نمای زبان فارسی است و فارغ از زمان و وجه، در افعال حال و گذشته، و وجوه اخباری و التزامی حضور می یابد و علاوه بر بندهای خودایستا و ناخودایستا (یعنی بندهای با یا بدون زمان و شخص وشمار)، حتی در سازه های کوچک تری همچون واژه نیز یافت می شود. این پژوهش در دو بخش پیاپی ماهیت این وند و ساختار سازه هایی را که میزبان آن هستند، بررسی و تحلیل می کند. در بخش نخست می کوشیم تا مستقل از نظریه صرف توزیعی و تنها با تکیه بر شواهد زبانی و استدلال های صرفی نحوی، نشان دهیم که صورت انتزاعی «-De» گونه زیربنایی وند نمود کامل است که در سطح آوایی، با یکی از دو واژگونه « ده» یا « ته» بازنمود می یابد و در زبان فارسی، هرگز با وجه التزامی در زمان گذشته همراه نمی شود. پیامد این سخن آن که اولاً صورت موسوم به صفت مفعولی، متشکل از نشانگر زمان گذشته و پسوند « ه» نیست، بلکه واژگونگی بافتی که نقش مهمی در این پژوهش ایفا می کند، شکل خاصی از یک ریشه را در برخی از بافت ها، و از جمله در مجاورت وند نمود کامل، عینیت می بخشد. ثانیاً اگرچه وند نمود کامل توزیع گسترده ای در زبان فارسی دارد، اما این زبان فاقد بندهایی با ساختار گذشته کامل التزامی است. در بخش دوم مقاله، یافته های این تحلیل را در چارچوب بنیادهای نظری صرف توزیعی بررسی می کنیم و با تمرکز بر ساخت حال کامل اخباری (ماضی نقلی)، یافته های خود را با اندک تفاوت هایی در فرایندهای پسانحوی، به افعال گذشته کامل اخباری و حال کامل التزامی و صورت سببی این ساخت ها بسط می دهیم. در این میان، تصریح می کنیم که وند نمود کامل در هسته گروه نقش نمای حرف درج می شود که از سوی فرافکن نمود مجوزدهی شده است.
۲۵۴۶.

تصویرگونگی آوایی بررسی رابطه میان آوا و معنا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبانشناخت سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۳) 175-199

کلیدواژه‌ها: تصویرگونگی آوایی نام آواها حس آواها معناواها اصوات دال مدلول

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۳۳۴
نگره سوسور درباره رابطه قراردادی (یا به تعابیر دیگر، وضعی، اعتباری، یا دل بخواه) میان واژه ها و مدلول های شان بر جریان غالب زبان شناسی نوین سایه افکنده و چون قاعده ای بنیادین در زبان شناسی نمایانده شده است. اما مطالعات پرشماری از اواخر دهه دوم سده بیستم تا به امروز این نگره سوسوری را با استناد مثال های نقض گوناگونی از زبان های مختلف جهان به پرسش گرفته و رابطه میان آوا و معنا را در این مثال ها نه پیوندی دل بخواه یا مبتنی بر قرارداد محض، بلکه رابطه ای «تصویرگونه» برشمرده است. نوشتار حاضر، پس از مرور مطالعات عمده ای که در این زمینه صورت گرفته اند، رأی سوسور را درباره رابطه قراردادی میان واژه ها و مدلول های شان به معیار نقد می سنجد و، در پایان، به چشم انداز تازه ای که ممکن است از رهگذر نقد دیدگاه سوسور و به واسطه مفهوم «تصویر گونگی آوایی» به سوی واج شناسی شناختی گشوده شود اشاره گذرایی می کند.
۲۵۴۷.

بررسی مفهوم نیایش در کیش مانوی: مطالعه موردی سه نیایش فارسی میانه مانوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فرهنگ و زبان های باستانی سال دوم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲) 175 - 196

کلیدواژه‌ها: نیایش کیش مانی فلسفه ی نیایش نیایش های مانویان فارسی میانه پارتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۹ تعداد دانلود : ۱۶۷
نیایش های بر جای مانده از مانویان بیشتر به زبان های فارسی میانه و پارتی هستند.نیایش های مانوی عموما در بردارنده مضمون نجات نور و رستگاری روح درآمیخته با تاریکی و نادانی است. این نیایش های اغلب شعر گونه بوده و به صورت سرود هایی همراه با موسیقی درتالارهای مخصوص نیایش که در مانستان ها ساخته شده بودند، خوانده می شدند. نیایش های مانویان دارای دو جنبه فردی و اجتماعی بوده و نیایش ها و نماز های روزانه به صورت فردی یا جمعی همراه با آداب و مناسک خاصی خوانده می شدند. هدف از این پژوهش نگاهی اجمالی به مفهوم و جایگاه نیایش در باور مانویان با مطالعه موردی سه نیایش فارسی میانه است . این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و به شیوه کتابخانه ای سه نیایش فارسی میانه مانوی: قطعه ی نیایشی M4b، قطعه M20 و دست نوشته ی M174 را مورد واکاوی قرار داده است. مطالعه ی این نیایش ها نشان می دهد که نیایش های مانویان عموما دربردارنده عناصر بنیادین اندیشه و عرفان این کیش هستند. مضامینی چون تقابل تاریکی و روشنی، نجات روح یا نور در بند تاریکی و رستگاری آدمی، استغاثه به پدر بزرگی، درخواست یاری از ایزدان و جستجوی منجی از اصلی ترین مواردی هستند که در نیایش های مانویان بیان می شود. این نیایش ها گاه شکل اندرز به خود می گیرند و گاه به صورت درخواست بیان می شوند.
۲۵۴۸.

حذف هم پایگی و خلأ نحوی در زبان فارسی از منظر دستور ساختاری شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دوزادهم خرداد و تیر ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) ۵۰۹-۵۳۹

کلیدواژه‌ها: حذف خلأ نحوی دستور ساختاری شناختی تمایزگذار ضدتمایزگذار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۴ تعداد دانلود : ۲۹۸
ساختارهای حذف، الگوهایی هستند که در آن ها بخشی از ساختار نحوی که به طور طبیعی بیان می شود تا محتوایی را انتقال دهد، حذف می شود. هدف از پژوهش حاضر، بررسی ساختار حدف هم پایگی و خلأ نحوی در چارچوب دستور ساختاری شناختی است. بنابراین، پژوهش پیش رو مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی است و از آنجا که فرایند حذف هم در گونه نوشتاری و هم گونه گفتاری زبان فارسی کاربرد گسترده ای دارد، پیکره مورد بررسی ما هر دو گونه را شامل خواهد شد و از لحاظ نظری (یعنی روش و چارچوب تحلیل) مبتنی بر رویکرد شناختی و ساختاربنیاد است. یافته های پژوهش نشان می دهد که با توجه به مفهوم دسترسی و فعال سازی که از سوی لانگاکر (2012) معرفی شد، داده های زبان فارسی نیز در چارچوب این نظریه قابل توصیف هستند. همچنین، ملاحظه شد که هم پایگی غیرسازه ای در بافت انواع دیگری از «کاهش» بندی تحلیل می شود، از جمله در کاهش تکیه ای در عناصر فاقد تمرکز و همین طور در حذف در مواقعی که محتوای هم پوشانی بیان ناشده باقی می ماند. مفهوم توصیفی محوری در اینجا تمایزگذار بود بدین معنی که این محتوا در یک پنجره بندی ظاهر می شود که در پنجره متقدم آن ظاهر نمی شود. همچنین، این یافته ها بیانگر آن است که جایگاه تمایزگذار در این ساختارها در زمانی که بند پایه را وقفه دار می کند، دارای اهمیت است. از این رو، به آسانی می توان بیان کرد که تمایزگذار مستقیماً پس از ضدتمایزگذار می آید.
۲۵۴۹.

Exploring the Characteristics of Iranian EFL Teachers from the Perspectives of Educators, Teachers and Learners

نویسنده:
منبع: Research in English Education Volume ۶, Issue ۲(۲۰۲۱) 38-51

کلیدواژه‌ها: Educational perspectives Effective EFL Teachers Teacher educators Teachers’ beliefs Learners’ beliefs

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶ تعداد دانلود : ۲۶۶
Research on the characteristics of effective EFL teachers integrates many constructs, which are treated independently in most cases. Consequently, the present study aims to explore the perspectives of teacher educators, teachers, and learners with regards to teacher effectiveness as an attempt to reduce the mismatches. To meet this aim, 34 teacher educators, 39 teachers, and 161 learners engaged in the context of university and language institute were selected on the basis of convenience and criterion sampling to respond to the 30 items on a 5- point Likert- scale questionnaire. The questionnaire comprised of items related to subject matter knowledge, teachers’ personal and interpersonal aspects, and approaches to language teaching. While the English questionnaire was distributed among the teacher educators and teachers, the Persian version of the questionnaire was handed over to the learners in the institute to be returned within a week’s time. Moreover, the questionnaire was available online to enrich the data collected. The ANOVA results indicated that the perceptions of teacher educators and teachers were quite similar, but were significantly different from the perspectives of the learners. Additionally, based on MANOVA analysis, it was revealed that the differences existed mostly in the category of ‘subject matter,’ whereas there was a strong agreement regarding ‘personal and interpersonal features’ of effective EFL teachers. The findings of the study may be fruitful for EFL curriculum developers, administrators, teacher educators, teachers and language learners.
۲۵۵۰.

Teacher Autonomy for Professional Development: A Longitudinal Case Study of Novice EFL Teachers(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian Journal of Applied Language Studies,Vol ۱۳, No. ۲, ۲۰۲۱ 159 - 180

کلیدواژه‌ها: teacher autonomy professional development self-directed professional development diary

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۲۶۲
Despite many studies on teacher autonomy (TA) and its connection with learner autonomy (LA), scant attention has been devoted to TA on its own and how it might contribute to teachers themselves. Against this backdrop, the current study set out to investigate novice English as a foreign language (EFL) teachers’ autonomy development in terms of their self-directed professional development (PD) and capacity for their self-directed PD, the two subcomponents of the multidimensional framework of TA. To this end, two novice EFL teachers’ audio diaries on the aforementioned subcomponents were collected for 10 months. Moreover, to complement the probable gaps in the diary phase, the teachers were interviewed in five terms. The thematic analysis of  the  collected diaries  and  diary-based  semi-structured interviews revealed that novice EFL teachers’ main activities for self-directed PD embraced peer observation, peer coaching, reading books, making use of technology, reflection, action research, and attending workshops. Additionally, the findings indicated that novice EFL teachers were equipped with both capacity and willingness to self-direct their PD. The constructive factors enabling  them  to  develop  such  capacity  included  experience,  reading  books,  and  external support. The findings bear implications for teacher educators to underline the value of PD strategies for teachers. Teachers should also be aware of the PD strategies they could employ for their self-direction. The findings suggest some implication for institute managers too.
۲۵۵۱.

طراحی مدل ارزیابی عملکردی صلاحیت های حرفه ای دانشجومعلمان زبان انگلیسی: مطالعه موردی دانشگاه فرهنگیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۱ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 11 - 26

کلیدواژه‌ها: ارزیابی ارزیابی عملکردی آزمون عملکردی معلمان صلاحیت های حرفه ای معلمان نظام ارزیابی معلمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۳ تعداد دانلود : ۳۰۲
معلم یکی از تاثیرگذارترین عوامل موثر در یادگیری دانش آموزان می باشد. از این رو، در دهه گذشته ارزشیابی عملکردی از اهمیت فراوانی در بافت آموزش پیش از خدمت معلمان برخوردار شده است. در ایران، دانشگاه فرهنگیان به تازگی اقدام به تصویب و اجرای یک پروژه ملی بنام "ارزیابی صلاحیت های حرفه ای معلمان" (اصلح) کرده است که هدف اصلی آن سنجش و ارزیابی میزان دستیابی دانشجومعلمان به صلاحیت های حرفه ای بعنوان بخشی از ملزومات فارغ التحصیلی و صدور گواهینامه معلمی می باشد. بنابراین، هدف اصلی این پژوهش طراحی و اعتبارسنجی یک چارچوب ارزیابی صلاحیت های حرفه ای برای ارزیابی دانشجومعلمان در دانشگاه فرهنگیان می باشد. بدین منظور، ادبیات موجود مربوط به تدریس موثر، صلاحیت های معلمی و ارزیابی معلمان مورد مطالعه قرارگرفت. پس از آن، محققان اسناد بالادستی مرتبط را بررسی و نظر اساتید و طراحان برنامه درسی را با استفاده از مصاحبه جمع آوری و بررسی کردند.
۲۵۵۳.

مقایسه تحمیدیه شاهنامه و گرشاسب نامه برمبنای فرانقش اندیشگانیِ دستور نظام مند نقش گرای هلیدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دوزادهم خرداد و تیر ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) ۴۴۹-۴۸۰

کلیدواژه‌ها: هلیدی دستور نظام مند-نقش گرا فرانقش اندیشگانی شاهنامه گرشاسب نامه تحمیدیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۶ تعداد دانلود : ۶۹۶
دستور نظام مند نقش گرای هلیدی زبان را در بافت بررسی می کند. در بررسی متون برمبنای این نظریه با سه فرانقشِ اندیشگانی، بینافردی و متنی مواجه هستیم که فرانقش اندیشگانی خود به دو فرانقش تجربی و منطقی تقسیم می شود. در فرانقش تجربی، فرایندهای شش گانه، مشارکان و عناصر پیرامونی بررسی می شوند. به اعتقاد برخی صاحب نظران گرشاسب نامه، در میان متون پهلوانی، بهترین منظومه پهلوانی پس از شاهنامه است، از همین روی در این پژوهش تحمیدیّه های شاهنامه و گرشاسب نامه برای مقایسه برمبنای فرانقش اندیشگانیِ (تجربی) دستور نظام مند نقش گرای هلیدی انتخاب شده اند تا مشخص شود تحمیدیه های این دو اثر، به لحاظ زبانی، تا چه پایه به یکدیگر نزدیک هستند و اگر این فرض را درست بگیریم که اسدی در گرشاسب نامه سعی داشته است اثری هم پایه شاهنامه فردوسی بسراید، تا چه میزان به مقصود خود نائل شده است؟ پس از بررسی مشخص شد هم در شاهنامه و هم در گرشاسب نامه فرایند مادی بیشترین درصد را به خود اختصاص داده است. با توجه به ژانر این دو اثر که حماسی است، این میزان توجه به فرایند مادی طبیعی و قابل پیش بینی است. از آن جا که ماهیت تحمیدیه حمد و ستایش خداوند است، خداوند مشارک اصلی در بیشتر این فرایندهاست و درصدها به صورت تقریبی با هم برابر است. با اندکی اغماض می توان اذعان داشت اسدی توانسته است هم پای فردوسی از پس سرودن تحمیدیه گرشاسب نامه برآید و تحمیدیه گرشاسب نامه از منظر فرانقش اندیشگانی با تحمیدیه شاهنامه برابری می کند.
۲۵۵۴.

نمونه پژوهی ترجمه مفاهیم حقوقی ایران با تکیه بر زبان شناسی حقوقی ژنو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دوزادهم مهر و آبان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۶۴) 564-531

کلیدواژه‌ها: زبانشناسی حقوقی مفاهیم حقوقی حقوق تطبیقی معادل کارکردی معادل پویا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۶ تعداد دانلود : ۲۲۵
ترجمه شناسی حقوقی از موضوعات معاصر و نوپا در مطالعات ترجمه است و یکی از مباحث مطرح در این حوزه بررسی شیوه معادل گزینی حقوقی در زبان مقصد است. ترجمه شناسی حقوقی با رویکرد زبان شناسی حقوقی ژنو به این پرسش پاسخ داده است. مسائل طرح شده در پژوهش حاضر آن است که قواعد نظریه زبان شناسی حقوقی ژنو چیست و این قواعد تا چه میزان در ترجمه مفاهیم حقوقی ایران به زبان حقوقی فرانسه پیاده سازی شده اند؟ راهکار نظریه زبان شناسی ژنو برای یک مترجم حقوقی چیست و به چه شیوه ای باید معادل گزینی کند؟ در ابتدا به مطالعه توصیفی نظریه زبان شناسی حقوقی ژنو از نظر ژان کلود ژمار (نظریه پرداز اصلی) می پردازیم ؛ سپس کاربردپذیری راهکارهای ارائه شده در این نظریه را در ترجمه مفاهیم حقوقی ایران به زبان حقوقی فرانسه موردمطالعه موردی قرار خواهیم داد. پیکره اصلی مقاله مفاهیم حقوقی تقنینی نکاح و طلاق برگرفته از کتاب هفتم از جلد دوم قانون مدنی ایران است. قاعده اصلی این نظریه لزوم استفاده از معادل کارکردی است. هدف از انجام این تحقیق ارزیابی نحوه معادل گزینی کارکردی مفاهیم حقوقی ایران در زبان حقوقی فرانسه باتوجه به قواعد مطرح شده در نظریه زبان شناسی حقوقی ژنو از طریق یک مطالعه موردی است . می خواهیم بررسی کنیم معاد ل هایی که انتخاب شده اند در زبان فرانسه چه درجه ای از کارکرد و اثر حقوقی مفهوم موردنظر در حقوق ایران را منعکس می کنند و به تعبیری در زمان انتقال مفهوم، کارکرد دچار چه درجه از تغییر می شود؛ دلیل این تغییر کارکرد چیست؛ چه عواملی در این تغییر اثرگذار هستند؛ مطالعه حقوق تطبیقی تا چه حد در آگاهی بخشی مترجم نسبت به عوامل ایجادکننده این تغییرات مؤثر است و آیا انتقال و ترجمه مفهوم حقوقی ایران به یک زبان و به یک نظام حقوقی دیگر مثل فرانسه می تواند بدون تغییر کارکرد صورت گیرد.
۲۵۵۵.

Exploring Iranian Teachers’ Perceptions of Classroom Justice and Its Dimensions in EFL Instructional Contexts(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دوزادهم مرداد و شهریور ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۳) ۲۷۷-۳۱۴

کلیدواژه‌ها: classroom justice distributive justice EFL context interactional justice procedural justice teachers’ perceptions

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۶ تعداد دانلود : ۲۶۳
In any education context, teachers are mainly responsible for enacting the core values of classroom justice and equality. To address this notion, this qualitative study went through the exploration of the perceptions that Iranian EFL teachers had of classroom justice and its main dimensions. To this end, 31 EFL teachers, chosen through purposive sampling, filled out an open-ended questionnaire, and a sub-group of them participated in a semi-structured interview. The major findings, resulting from the content and thematic analyses of the data done both manually and through the MAXQDA software (Version 2020), revealed that first, all the participants, except one, regarded classroom justice as a crucial element of their instructional practice; second, interactional, procedural, and distributive dimensions of justice were reflected in the definitions that the teachers provided for classroom justice; and third, in line with the theoretical and empirical underpinnings of the study, the teachers conceptualized the classroom justice dimensions through their unique principles in relation to the various domains of classroom learning, teaching, assessment, and interactions. A pedagogical implication based on the findings is that by becoming aware of how they perceive justice in their instructional practice, teachers may take the initial strides toward enhancing their just treatment of students, and consequently, increase their professional effectiveness.
۲۵۵۶.

بازنمایی مؤلفه های زبان شناختی و ایدئولوژیکی اقلیت های قومی در آینه مطبوعات دوره پهلوی: رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های خراسان سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲۵ 195 - 224

کلیدواژه‌ها: تحلیل گفتمان انتقادی نژادپرستی اقلیت های قومی ایدئولوژی های زیرساختی اطلاعات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۲۵۷
دوره پهلوی در متون مطبوعاتی به اقلیت ها صورت بندی نژادی داده است، از این رو، تجزیه و تحلیل زبانی مطبوعات آن دوره می تواند نشان دهد چه روایاتی ارائه و مورد پذیرش عموم قرار گرفته است. پژوهش حاضر به بازنمایی مؤلفه های زبان شناختی و ایدئولوژیکی اقلیت های قومی در مطبوعات دوره پهلوی می پردازد که داده های آن برگرفته از 350 متون از روزنامه های کیهان و اطلاعات در بازه زمانی (1324 تا 1325) است و با روش توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از روش تحلیل گفتمان انتقادی الگوی نژادپرستی وندایک، درصدد است تا متون روزنامه های مذکور را مورد واکاوی قرار دهد. نتیجه پژوهش نشان می دهد که روابط روزنامه ها با نهادهای قدرت بر نحوه بیان ایده ها و افکار سردبیران نسبت به اقلیت های قومی تاثیر گذار بوده است؛ چراکه روزنامه های مذکور با استفاده از ایدئولوژی های زیرساختی و معنایی زبان در الگوی نژادپرستی نظیر سبک واژگانی، ساختار نحوی، عنوان ها، قطبی سازی، عبارت های جاافتاده، کنش گفتارها و پیش-انگاشت ها نوعی نژادپرستی پنهان از خود بروز داده و اقلیت های قومی را به حاشیه می رانند. می توان گفت که الگوی مذکور به درستی می تواند داده های روزنامه ها را پیرامون نژادپرستی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد.
۲۵۵۷.

پیشینه نمایش در ایران با تمرکز بر یسن 29 اوستا و شباهت های آن به تعزیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فرهنگ و زبان های باستانی سال دوم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲) 87 - 102

کلیدواژه‌ها: نمایش یسن 29 اوستا تعزیه نمایش آیینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۶ تعداد دانلود : ۲۵۰
در توضیحات و معرفی یسن 29 اوستا که یکی از مهم ترین و پیچیده ترین بخش های گاهان به شمار می آید اشاراتی از سوی اوستاشناسان به نمایشی بودن این متن شده است اما درمورد ویژگی های نمایشی متن و این که به طور دقیق بر چه اساس این نظریه مطرح می شود یا با کدام نوع از گونه ها و سبک های نمایشی مطابقت می کند، تحقیق و توضیحات مفصلی وجود ندارد. آنچه مسلم است اینست که متن با توجه به موضوع و درون مایه آن نوعی تعزیه به شمار می آید که در این پژوهش سعی شده با پیگیری تعاریف نمایش به طور کلی و مروری بر پیشینه آن در ایران، ابتدا به احتمال وجود نمایش های آیینی از این دست در آن روزگار کهن پرداخته شود و سپس با بررسی تعزیه و ریشه های آن در فرهنگ، اسطوره و نمایش های آیینی ایران باستان و همچنین بررسی ویژگی های تعزیه در یسن 29 اوستا آن را نه تنها به عنوان یک متن دینی بلکه به عنوان یک نمایشنامه آیینی و دست مایه ای برای اجرای نوع خاصی از تعزیه متناسب با آنچه در آن روزگار مرسوم بوده است، بپذیریم.
۲۵۵۸.

بررسی رابطه بین وزن دستوری بند موصولی و حضور و یا عدم حضور ضمیر تکراری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علم زبان سال هشتم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۳ 199 - 223

کلیدواژه‌ها: ضمیر تکراری بند موصولی وزن دستوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲ تعداد دانلود : ۲۱۶
ضمایر تکراری در جایگاهی قرار می گیرند که سازه ای از آنجا حرکت کرده باشد. در زبان فارسی، یکی از جایگاه های این ضمایر در درون بندهای موصولی است. با توجه به تبیین نقشی هاکینز (2004، 1999) برای حضور ضمایر تکراری، در بندهای موصولی، هرقدر فاصله بین هسته بند موصولی و محل سازه هم مرجع با آن در بند موصولی بیشتر باشد، عدم حضور ضمیر تکراری باعث می شود یافتن مرجع سخت تر باشد. این پژوهش، با بهره گیری از آزمایش سنجش سطح خوانش، قضاوت دستوری، آزمایش تولیدی عملکردمحور و آزمایش شنیداری، به بررسی رابطه بین وزن دستوری بند موصولی و حضور یا عدم حضور ضمایر تکراری در جایگاه مفعول پرداخته است. فرض بر این بود که با افزایش وزن دستوری بند موصولی، حضور ضمیر تکراری در جایگاه مفعول، که هدف بررسی این پژوهش است، کمک کننده خواهد بود. در نهایت، داده های هر آزمون جداگانه با نرم افزار SPSS تحلیل شدند. آزمایش هایی که نتایج آنها طبق فرضیه پژوهش بوده اند، در تحلیل های آماری SPSS معنادار نبوده اند؛ یعنی حضور ضمیر تکراری و یا عدم حضور آن، در هر یک از سطوح وزنی، تغییر معناداری ایجاد نمی کند. به علاوه، رابطه بین وزن دستوری و حضور ضمیر تکراری نیز معنادار نبود؛ یعنی سخنگویان فارسی زبان فارغ از هر نوع وزن دستوری، به میزان زیادی ضمیر تکراری استفاده می کنند.  
۲۵۵۹.

رده شناسی حالت نمایی و مطابقه در بشاگردی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علم زبان سال هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۴ 247 - 280

کلیدواژه‌ها: گویش بَشاگَردی رده شناسی زبان نظام حالت نمایی نظام مطابقه الگوی انطباق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۲۶۲
با تحلیل شیوه بازنماییِ نظام های حالت نمایی و مطابقه در بَشاگَردی (شمالی و جنوبی) براساس نظریه رده شناسیِ کلاسیک کامری (1978) و سپس، ارزیابی دقیق یافته ها براساس نظریه رده شناسیِ نوین زوارْت و لینْدِن بِرگ (2021)، جستار حاضر می کوشد به تبیینی نظام مند از عملکرد رده شناختیِ آن نظام ها، و نیز از الگوی کلی انطباق در این گونه ها دست یابد. در این راستا، داده های پژوهش با تکمیل پرسشنامه و گفتگو با ده گویشور بومی گردآوری و تحلیل گردیده است. براساس یافته های پژوهش، حالت نمایی و مطابقه این گونه ها در زمان غیرگذشته، به طور یکسان پیرو الگوی غالب (کاملِ) مفعولی است و الگوی کلی انطباقِ «وارونه مستقیم غیرمستقیم» را نشان می دهد. در برابر آن، حالت نمایی و مطابقه آنها در زمان گذشته، به طور یکسان تابع الگوی غالب (کاملِ) کُنایی است و الگوی کلی انطباقِ «همسان» را نشان می دهد. همچنین، ناشی از خصوصیت گذرایی فعل، این دو گونه زبانی در زمان غیرگذشته، به طور یکسان الگوی تناوبیِ (کاملِ) کُنایی را برای بازنمایی نظام های حالت نمایی و مطابقه، و در زمان گذشته نیز به طور یکسان الگوی تناوبیِ (کاملِ) سه بخشی را برای بازنمایی نظام حالت نمایی به کار می گیرند. با وجود این، الگوی مطابقه بَشاگَردی در زمان گذشته، فاقد هرگونه الگوی تناوبی و الگویی یکدست است.
۲۵۶۰.

A New Dilemma for Language Teachers and Students: Self-assessment or Teacher Assessment(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: English Language Teaching and Learning. No. ۲۷, Spring & summer ۲۰۲۱ 35 - 57

کلیدواژه‌ها: Self-assessment teacher-assessment Reading Comprehension

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۲۶۳
Transitioning smoothly from traditional learning of language to independent learning and consequently, moving from teacher-assessment to self-assessment faces teachers with a dilemma of deciding on learners’ final improvement. To assist to eliminate this dilemma and to compare learners’ self-assessment of reading comprehension skills with those of teacher assessment, the present study was set out. To this end, 190 B.S. Iranian engineering students were selected based on intact classes. The participants’ proficiency was determined by the Oxford Quick Placement Test. Prior to the instruction, the participants’ ability to use two reading skills, i.e. scanning and skimming was assessed by their instructor and by themselves through using a Likert Scale questionnaire. After instructing each skill, the participants received post-tests, both self-assessment and teacher assessment. Following the post-self-assessment, the participants answered an open-ended questionnaire to reflect on their assessment. To analyze the data and understand the differences and correlations between the two types of assessments, SPSS was performed. Intriguingly, the results from self- and teacher-assessment were pro-self-assessment. Besides, the outcomes of the open-ended questionnaire indicated that it is time to trust learners and allow them to assess their own learning and decide on their learning process.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان