درخت حوزه‌های تخصصی

اقتصاد دانش بنیان و حرکت به سمت کسب سرمایه، از طریق کاربست علم و دانش ضرورتی انکارناپذیر برای حفظ و بقای دانشگاه و از طرفی پاسخگویی به نیاز مشتریان دانشگاه و جامعه می باشد. دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور دارای نیروهای انسانی (شامل هیات علمی، دانشجویان، فارغ التحصیلان و کارکنان) خلاق و دارای ایده های فناورانه می باشند؛ ولی با این ظرفیت دانشگاه ها گرایش اندکی به سمت تجاری سازی و ایجاد شرکت های دانش بنیان دارند. هدف از این پژوهش ارائه مدلی جهت ایجاد شرکت های دانش بنیان با رویکرد swot در دانشگاه های علوم پزشکی در استان مازندران است. پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر میزان کنترل متغیرها میدانی و از نظر جمع آوری داده ها توصیفی از نوع زمینه یابی است و از سوی دیگر پژوهش حاضر را می توان نوعی پژوهش اکتشافی تلقی کرد. جامعه آماری مرحله کیفی شامل 15 نفر از خبرگان علمی، رؤسا و کارشناسان مراکز رشد دانشگاه، واحدهای پژوهش و فناوری دانشگاه، مسئولین و کارشناسان پارک علم و فناوری و متخصصین شرکت های دانش بنیان می باشند و جامعه آماری مرحله کمی شامل اعضای هیات علمی دانشگاه های علوم پزشکی استان مازندران (دانشگاه بابل و دانشگاه مازندران) که شامل 750 نفر اساتید می باشند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و بر اساس جدول مورگان تعداد 256 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده اند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته، که حاصل مصاحبه با متخصصان بوده و تعداد 45 گویه تهیه شد که روایی و پایایی آن مورد تائید قرار گرفت. تحلیل داده های کیفی پژوهش از طریق کدگذاری باز و کدگذاری محوری انجام شده است و در مرحله تحلیل داده های کمی پژوهش از آزمون مدل معادلات ساختاری با روش حداقل مربعات جزئی (پی ال اس) برای انجام تحلیل عاملی استفاده شده است. با استفاده از آزمون مدل معادلات ساختاری مدل نهایی پژوهش، با موضوع ارائه مدلی جهت ایجاد شرکت های دانش بنیان با رویکرد swot در دانشگاه های علوم پزشکی ارائه شد. در این مدل سهم هر یک از عوامل نشان داده شده است. تهدیدها با بار عاملی (813/0)، بیشترین بار عاملی و رتبه اول را دارد. عامل فرصت ها با بار عاملی (787/0) رتبه دوم، عامل نقاط قوت با بار عاملی (569/0) رتبه سوم، عامل نقاط ضعف با بار عاملی (266/0) رتبه چهارم را دارا است.

  هوشمندی کسب وکار به عنوان یک فلسفه مدیریتی و اب زاری جه ت کمک به سازمان ها برای مدیریت و تصفیه اطلاعات، یکی از نوآوری های مهم در عرصه فناوری اطلاعات است که سازمان ها برای کسب منافع حاصل از آن نیازمند انطباق با آن هستند. بر این اساس ارائه مدلی برای انطباق سازمان های آموزشی با پدیده هوشمندی کسب وکار، انگیزه و هدف انجام این پژوهش است. برای نیل به این هدف، در این مقاله از روش توصیفی-پیمایشی و مطالعه موردی شهرستان اسدآباد استفاده شده است. با توجه به تمرکز این پژوهش روی سازمان های آموزشی، جامعه آماری پژوهش شامل 145 نفر اعضا هیئت علمی و کارکنان 5 دانشگاه شهرستان اسدآباد در نظر گرفته شده اند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران شامل 106 نفر بود که به صورت تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه استفاده شده است. با مطالعه پیشینه پژوهش، 42 شاخص متمایز برای انطباق سازمانی با هوشمندی کسب وکار تعیین شد که در قالب یک مدل مفهومی سه سطحی ارائه شده است. برای بررسی مدل از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شده است. طی تحلیل عاملی مرتبه اول 27 شاخص مؤثر، تأیید شدند. سپس با استفاده از این 27 شاخص و تعیین متغیرهای پنهان، تحلیل عاملی مرتبه دوم انجام شد و شش عامل مورد شناسایی قرار گرفتند.

توان اجرایی ابزاری است برای سنجش سلامتی سازمان. تحقق اهداف سازمانی و اجرای راهبردهای سازمانی درگرو توان اجرایی بالاست. بدون توان اجرایی نمی توان عملکرد قابل قبولی را انتظار داشت. همترازی به مفهوم ایجاد هماهنگی، برازش، و چسبندگی بین راهبردهای سطوح مختلف، یکی از عوامل مؤثر بر ارتقای توان اجرایی است. امروزه، شرکت های مادر تخصصی در مدیریت شرکت های تابعه خود، به تدوین راهبردهای سرپرستی اقدام می کنند، اما برای پیاده سازی این راهبرد سطح سازمانی باید راهبردهای کسب وکار و راهبردهای وظیفه ای خود را همتراز با راهبرد سرپرستی انتخاب و به اجرا بگذارند. این پژوهش سعی دارد میزان همترازی بین دو راهبرد سرپرستی و مدیریت دانش را در شرکت های مادر تخصصی ایران مورد کنکاش قرار داده و تأثیر آن را بر توان اجرایی مدل سازی کند.

  در این پژوهش با تمرکز بر روی مقوله مطالعه، سایت موسسه فرهنگی و اطلاع رسانی تبیان با استفاده از خوشه بندی موضوعی مورد متن کاوی دقیق قرار گرفته است. با استفاده از روش خوشه بندی موضوعی و متن کاوی، ضمن مشخص نمودن خوشه های موضوعی برجسته و کم اهمیت به بررسی اهمیت این موضوع در میان کاربران شبکه تبیان پرداخته شده است. با توجه به ماهیت فرهنگی تبیان و امر خواندن و مطالعه، جستجوی عبارات کلیدی مرتبط بیشترین نتایج را در طبقه موضوعی فرهنگ به ترتیب با 26 و 18 درصد در اختیار خواهد گذاشت. با توجه به ماهیت مجازی و الکترونیکی بودن سایت تبیان، لازم است بخش آموزش های الکترونیکی این سایت با تولید محتوای آموزشی بیشتر این کمبود را پوشش دهد. باوجود بالا بودن تعداد نتایج حاصل در طبقه موضوعی جامعه، نتایج در کل شبکه برای مقوله کتاب خوانی بسیار اندک به نظر می رسد (تنها به ترتیب 952 و 1199 نتیجه در جستجوی عبارت کلیدی خواندن و مطالعه) و این امر لزوم فعالیت بیشتر تبیان در راستای اعتلای این فرهنگ مغفول مانده در کشور را نمایان می سازد. جامعه جهانی هرروز در پرتو تحولات جدید، فنّاوری مدرن را به جامعه ارائه می دهد و در این میان اگر کسی از دانش روز عقب بماند هیچ فرصت جبرانی برای مهروموم های ازدست رفته ندارد؛ بنابراین، باید برای اهمیت و ارزش دادن افراد به خواندن و مطالعه و ترویج این امر حتی در شبکه های اجتماعی عمیقاً در اندیشه بود و به طور وسیعی برنامه ریزی کرد.  

در عصر دانایی محور، دانش به عنوان مزیت رقابتی محسوب می شود که برای استفاده صحیح از آن باید به درستی مدیریت شود. اولین گام جهت اجرای یک سیستم، شناخت عوامل کلیدی می باشد. در طراحی و اجرای مدیریت دانش نیز عواملی وجود دارند که نقش حیاتی تر دارند و با تمرکز حول محورهای اصلی، روند اجرای سیستم را تسهیل و تسریع می گردانند. هدف این تحقیق شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر موفقیت مدیریت دانش می باشد. جامعه آماری کلیه کارشناسان خبره پالایشگاه تبریز به تعداد ۳٠ نفر می باشد و به علت محدود بودن نیازی به نمونه گیری نبوده و کل جامعه مورد مطالعه قرار گرفت. برای جمع آوری داده ها، از 2 پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده که با بررسی نظر خبرگان و استفاده از آزمون کرونباخ روایی و پایایی سؤالات مورد سنجش قرار گرفته است. برای شناسایی عوامل از آزمون T- test استفاده شد. براساس یافته ها 4 عامل رویه مدیریت، تلاش های سازمانی و توسعه، فناوری اطلاعات، نرخ تأمین و پذیرش به عنوان عوامل کلیدی شناسایی شده و اولویت بندی آنها طبق روش مجموع ساده وزنی به صورت رویه مدیریت، تلاش های سازمانی، نرخ تأمین و پذیرش و فناوری اطلاعات و با روش تحلیل سلسله مراتبی فازی رویه مدیریت، تلاش سازمانی، فناوری اطلاعات و نرخ تأمین و پذیرش می باشد. از جمله اهمیت مدیریت دانش می توان به تشخیص کمبودها در دانش سازمانی، بهره وری بیشتر از سرمایه های انسانی، ارائه کالاها با ارزش افزوده بیشتر، رضایتمندی مشتریان و کارکنان، تقویت موقعیت رقابتی سازمان ، اشاره کرد.

با شیوع ویروس کرونا (COVID-19) در جهان در کنار چالش های پیش آمده، فرصتهای جدّی پیشِ روی دولت ها و ملت ها قرار گرفته و آزمون جدّی، امّا برابری را در مقابل دولت ها و ملت ها رقم زده است. شیوع کرونا بیش از آنکه صرفاً به عنوان یک بیماری در مقایسه با سایر بیماری های پزشکی مهم باشد، به عنوان یک پدیده ی چند وجهی دارای اهمیت است که دارای ویژگی های پویایی، پیچیدگی، گستردگی، تنوع، ژرفا و عمق می باشد و می تواند تسریع کننده یا کندکننده روندهای کلان جهانی ازجمله کلان رَوند مجازی سازی هوشمندِ جهان توسّط شرکت های چند ملّیتی نخبگانی (نه توسّط دولت ها) برای تحقّق دهکده جهانی باشد. لذا در حال حاضر تحقیقات علمی متعددی توسط دانشگاه ها و مراکز علمی در خصوص ابعاد مختلف مدیریت بحران پدیده شیوع ویروس کرونا در جهان (از جمله ابعاد بهداشتی و زیستی، ابعاد اقتصادی، ابعاد فناوری، ابعاد فرهنگی و اجتماعی، ابعاد اخلاقی و معنوی، ابعاد سیاسی و امنیتی و ابعاد بین الملل و حقوقی) و همچنین آینده کرونا و جهان پساکرونا درحال انجام می باشد. مجموع این تحقیقات علمی و کسب تجربیات متعدد توسط افراد و سازمانها، در حال ایجاد دانش های جدیدی در رشته های علمی مختلف می شود. به همین منظور توجه به مدیریت علم و دانش در بحران شیوع کرونا ضروری به نظر می رسد. دانش شالوده ای محکم برای رفتاری هوشمندانه، صحیح و به موقع در سطح فردی، گروهی، سازمانی، ملّی و جهانی فراهم می آورد. تأمل آگاهانه و سازمان یافته درباره ی درس هایی که از شیوع کرونا آموخته شده اند و بهترین شیوه هایی که کشف شده اند به افراد این امکان را می دهد تا از دارای ی های دانشی خود که به دشواری کسب کرده اند، بیشترین بهره را ببرند. همچنین لازم است معماری دانش های ایجاد شده متاثر از شیوع کرونا، طراحی و اجرا شود تا پردازش مرحله ای و دگرگونی دانش در ابعاد مختلف و با رویکرد میان رشته ای امکان پذیر شود (دقیقاً همان طور که محصولات دانش پردازش می شوند)، و اطمینان حاصل شود که موضوعات دانش به دست کاربران نهایی مورد نظر رسیده و مورد استفاده ی مناسب قرار می گیرند. براساس مرور و فراتحلیل ادبیات نظری مرتبط با رویکردهای اصلی به چرخه های مدیریت دانش (Wiig, 1993; McElroy, 1999; Bukowitz and Williams, 2000; Meyer and Zack, 1996; Dalkir, 2005)، می توانیم چرخه ی مدیریت دانش در بحران شیوع کرونا را در سه مرحله ی اصلی زیر ارائه دهیم: 1) اکتساب و یا خلق دانش های متاثر از کرونا؛ 2) توزیع هدفمند و یا به اشتراک گذاری عمومی دانش های متاثر از کرونا؛ 3) درک و بکارگیری دانش های متاثر از کرونا.

تحول دیجیتال تجمیع و یکپارچگی فناوری های دیجیتال در تمامی نواحی یک سازمان است و تغییرات اساسی در تمام ابعاد آن ایجاد می کند. تحقیق حاضر، با هدف ارایه مدل ارزیابی بلوغ تحول دیجیتال در سازمان های صنعتی، از روش تحقیق آمیخته علم طراحی استفاده می کند. در گام کیفی به منظور گرداوری داده ها، ابتدا با استفاده از رویکرد مرور سیستماتیک ادبیات، مقالات مرتبط، در بازه زمانی 2015 تا 2021 مورد مطالعه قرار گرفت و 49 مقاله انتخاب شد. همزمان مصاحبه با خبرگان صورت پذیرفت. سپس با استفاده از نظریه داده بنیاد و نرم افزار MAXQDA10، مراحل کد گذاری محوری و نظری انجام شد و داده ها در 4 بعد و 12 مقوله دسته بندی شدند. جهت طراحی مدل پارادایمی عوامل علی، زمینه ای، مداخله گر، راهبردی و پیامدی شناسایی شدند. در بخش کمی، داده ها از طریق پرسشنامه جمع آوری شدند ومدل با استفاده از تکنیک مدل یابی معادلات ساختاری و نرم افزارSmart-PLS آزمون شد. جهت کاربردی کردن تحقیق، مدل ارزیابی بلوغ قابلیت تحول دیجیتال مطابق استاندارد 15504 در شش سطح فقدان، آغاز شده، اجراشده، مدیریت شده، برپا شده و بهینه شده طراحی شد و پرسشنامه ای مطابق آن شامل چهل و هشت سوال محقق ساخته طراحی گردید. مدل ارایه شده در یک سازمان صنعتی حوزه الکترونیک مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد، در سازمان تحول آغاز شده است و در سطح بلوغ دوم قرار دارد، کانون توجه سازمان، جنبه فناورانه تحول است و ضروری است وجوه مدیریتی و سازمانی نیز متناسب با آن ها توسعه یابد.

امروزه مدیریت دانش سازمانی را به مثابه یک راهبردی ضروری برای محیط های پیچیده، پویا و دارای عدم اطمینان می دانند که موجب بقا، کسب مزیت رقابتی و بهبود عملکرد سازمان می شود. ضمن اینکه انتخاب راهبرد کسب وکار متناسب با وضعیت سازمان، یکی از چالشهای اساسی مدیران برای رسیدن به جایگاه مطلوب در میان رقبا است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر قابلیت های زیرساختی مدیریت دانش و راهبرد کسب وکار بر عملکرد سازمان با میانجی گری قابلیت فرایندی مدیریت دانش است. پژوهش براساس روش گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع پیمایشی و از نظر هدف، توسعه ای کاربردی است. جامعه آماری پژوهش، 320 نفر از مدیران شرکتهای شهرک صنعتی عباس آباد بودند که 175 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است که برای تعیین روایی از نظر خبرگان و به منظور تعیین میزان پایایی آن، آلفای کرونباخ محاسبه شد. برای مشخص سازی عوامل کلیدی هر مؤلفه، از آزمون تحلیل عاملی تأییدی و برای بررسی برازش الگوی پژوهش از الگو یابی معادلات ساختاری و نرم افزار LISREL  استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد که قابلیت های زیرساختاری مدیریت دانش و راهبرد کسب و کار بر قابلیت های فرایندی مدیریت دانش و قابلیت های فرایندی مدیریت دانش بر عملکرد سازمان تأثیر مثبت و معناداری دارد؛ ضمنا راهبرد تمایز و منابع انسانی بیشترین تأثیر را بر قابلیت فرایندی مدیریت دانش دارد و خلق و ذخیره دانش، بیشترین تأثیر را بر عملکرد سازمان دارد.  

ساختارهای فقهی را با معیارهای گوناگونی می توان ترسیم کرد. یکی از معیارهای ساختارسازی فقه، روابط انسانی (رابطه با خدا، خود، انسان های دیگر و طبیعت) است. گرچه فقیهان متقدم از این معیار بهره نبردند، اما استفاده از آن در میان متأخران فقها و اندیش وران فقه بسیار است.<br /> این مقاله با جست وجو در میان کتاب های فقهی، ابتدا ساختارهای مبتنی بر روش مذکور را استخراج نموده و سپس از میان آنها ساختارهایی که طراحان آنها تصریح به پیروی از معیار روابط انسانی کرده یا این معیار در ساختارشان جایگاه ویژه ای دارد را گزینش کرده است.<br /> در این مقاله، شش ساختار ناظر به روابط انسانی معرفی و بررسی می شوند که عبارتند از: ساختار آیت الله مشکینی در الفقه المأثور، ساختار آیت الله اعرافی در فقه تربیتی، ساختار آیت الله اشتهاردی و آیت الله یزدی در مقدمه کشف الرموز، ساختار دکتر گرجی در کتاب تاریخ فقه و فقها، ساختار آل نجف در کتاب الحلال و الحرام فی الشریعه الاسلامیه و ساختار برجی در مقاله «دسته بندی های ابواب فقه».<br /> دستاورد مقاله نشان می دهد، اکثر دانشوران متأخر برای ساختاربندی فقه به گونه ای از معیار روابط انسانی بهره برده اند و این معیار در میان متأخران و معاصران فقه پژوه، رایج و کاربرد بسیاری دارد. بهره گیری از این معیار در ساختار، نشانگر توجه به انسان، نیارها و روابط او است. چنین رویکردی در ساختاربندی فقه، متمایز از رویکرد فقیهان متقدم و دارای اهمیت است و سوگیری متفاوت دانشوران کنونی فقه را نشان می دهد.

در سال های اخیر، مباحث مرتبط با یادگیری الکترونیک توجه بسیاری از محققان را به خود معطوف نموده است. علیرغم افزایش توجه محققین به مطالعه سیستم های یادگیری الکترونیک، تمرکز بر روی خروجی ها و نتایج حاصل از به کارگیری این سیستم ها، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر در همین راستا و به منظور بررسی تأثیر استفاده از سیستم های یادگیری الکترونیک بر روی نتایج حاصل از آن تعریف شده است. بدین منظور، 3 خروجی اصلی حاصل از به کارگیری سیستم یادگیری الکترونیک شامل پشتیبان یادگیری، ایجاد ارتباط با سایرین (ساختار اجتماعی) و عملکرد آموزشی با لحاظ نمودن نقش تعدیل گر انطباق پذیری ادراک شده مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه مهرالبرز است که در حال حاضر از سیستم یادگیری الکترونیکی استفاده می نمایند. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر ارتباط مثبت و مستقیم فی مابین به کارگیری سیستم یادگیری الکترونیک و تمامی خروجی های حاصل از آن است. همچنین، نقش تعدیل گر عامل انطباق پذیری ادراک شده در این پژوهش مورد تائید قرار گرفته است.

هدف اصلی این تحقیق، ارائه مدل وفاداری مشتری برای سیستم های توصیه گر تجارت الکترونیک است . مدل پیشنهادی، به کمک مدل موفقیت «سیستم اطلاعات دلون و مک لین» و مجموعه ای از عوامل شناخته شده از منابع موجود تدوین شده است . برای آزمایش فرضیه های تحقیقی مدل تدوین شده، نظرسنجی پرسشنامه ای انجام و داده های حاصل از 384 مشتری از یک وب سایت B2C جمع آوری شده است . در اجرای آمار توصیفی و تحلیل های مسیر و اعتبارسنجی مدل پیشنهادی، از نرم افزار "اس پی اس اس" و "اسمارت پی ال اس" استفاده شده است . نتایج «مدل سازی معادلات ساختاری»، نشان داد که عامل «اعتماد» دارای رابطه مهمی با رضایت مشتری در سیستم های توصیه گر تجارت الکترونیک است . علاوه بر آن ، نتایج حاکی از آن است که رضایت از محصولات پیشنهادی، می تواند موجب ارتقاء وفاداری مشتری در سیستم های توصیه گر B2C شود . مدل پیشنهادی، به مدیران تجارت الکترونیک برای بهبود سیستم های توصیه گر کمک خواهد کرد و از طریق کسب وفاداری مشتریان ، فروش محصولات را در وب سایت های فروش آنلاین افزایش خواهد داد.

هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر مؤلفه های فرهنگ سازمانی بر مدیریت دانش در شرکت های خدمات مشاوره ای، فنی و مهندسی کشاورزی بود. روش تحقیق توصیفی- همبستگی است. جامعة آماری تحقیق را همة اعضای شرکت های خدمات مشاوره ای، فنی و مهندسی کشاورزی در استان زنجان تشکیل دادند (301=N) که با توجه به جدول بارتلت و همکاران (2001)، تعداد 207 نفر از آنان از طریق روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها پرسشنامه های استاندارد به کار گرفته شد. روایی صوری پرسشنامه با نظر پانلی از متخصصان تأیید شد و روایی سازه و پایایی ترکیبی ابزار تحقیق نیز پس از انجام دادن اصلاحات لازم تأیید شد. نتایج تحقیق نشان داد چهار مؤلفة فرهنگ سازمانی شامل درگیرشدن در کار، سازگاری، انطباق پذیری و رسالت در مجموع، 41 درصد از واریانس مدیریت دانش در شرکت های خدمات مشاوره ای، فنی و مهندسی کشاورزی استان زنجان را تبیین می کنند. با توجه به یافته های پژوهش، تقویت فرهنگ سازمانی به طور مستقیم به توسعة مدیریت دانش در شرکت های خدمات کشاورزی منجر می شود.