دانش شناسی

دانش شناسی

دانش شناسی سال پنجم تابستان 1391 شماره 17 (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

مقالات

۱.

ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی شهرستان رامسر و تنکابن با استفاده از ابزار لایب کوال(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

تعداد بازدید : 204 تعداد دانلود : 937
هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی شهرستان رامسر و تنکابن با استفاده از ابزار لایب کوال انجام گرفته است. روش: در این پژوهش برای گردآوری داده ها از پرسشنامه لایب کوال استفاده شده است. این پرسشنامه ابزاری استاندارد است که به ارزیابی کیفیت خدمات از دید کاربران می پردازد. نمونه آماری این پژوهش شامل 410 نفر از کاربران کتابخانه های عمومی شهرستان رامسر و تنکابن (در دوره زمانی مورد مطالعه، اردیبهشت 1390) بوده است که پرسشنامه ها بین آنها توزیع شد. از این تعداد 382 پرسشنامه عودت داده شد و پس از حذف پرسشنامه های ناقص 365 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته: یافته های پژوهش نشان می دهد که سطح خدمات دریافتی کاربران در برخی گویه ها از حداقل سطح مورد انتظار آنها بیشتر می باشد اما حداکثر سطح انتظارات آنها را برآورده نکرده است. همچنین یافته های پژوهش نشان داد که این کتابخانه ها در بُعد کنترل اطلاعات نسبت به سایر ابعاد ضعیف تر می باشند، به طوری که منابع آنها حداقل سطح انتظارات کاربران را نیز برآورده نساخته است. اصالت: در این پژوهش علاوه بر اینکه کیفیت کتابخانه های عمومی یک شهرستان بررسی شده است، فراتحلیلی از تحقیقات انجام شده در حوزه کیفیت خدمات در کتابخانه عمومی کشور که در دو شهر دیگر انجام شده است نیز انجام شده است.  
۲.

بررسی نیازهای اطلاعاتی دانشجویان دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران و نقش کتابخانه در تامین این نیازها(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

تعداد بازدید : 898 تعداد دانلود : 539
هدف: هدف از انجام این تحقیق بررسی نیازهای اطلاعاتی دانشجویان دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران و نقش کتابخانه دانشکده در تامین نیازهای اطلاعاتی آنها می باشد.. روش شناسی: روش تحقیق به کار رفته در این پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه سازمان یافته است. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران هستند. با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی و نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل داده ها صورت گرفته است. یافته ها: این تحقیق نشان داد،مهمترین هدف استفاده از کتابخانه انجام پروژه های درسی(8/68 درصد) و بیشترین میزان استفاده از کتابخانه، با تناوب هفتگی با 6/52 درصد می باشد. جامعه آماری مورد پژوهش به طور میانگین در طی هفته 9/6 ساعت در کتابخانه دانشکده مطالعه می کنند، همچنین 6/41 درصد جامعه آماری فقط برای امانت کتاب به کتابخانه مراجعه کرده و 3/50 درصد آنها، اولین گام در دستیابی به اطلاعات در کتابخانه را استفاده از کامپیوتر ذکر کرده اند. نتیجه گیری: بیشترین رضایت را از مجموعه در تامین نیازهای اطلاعاتی مربوط به کتابهای فارسی، و کمترین رضایت از بخش نشریات لاتین کتابخانه ذکرشده است..و همیچنین استفاده از اینترنت و منابع الکترونیک به عنوان منبع مهم در زفع نیاز اطلاعاتی بیان شده که نیازمند توجه به زیرساخت ها و خرید منابع الکترونیک است  
۳.

مقایسه تطبیقی صفحه خانگی وب سایت کتابخانه های ده دانشگاه برترآسیا و ایران بر اساس ویژگی های ساختاری و محتوایی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

تعداد بازدید : 981 تعداد دانلود : 599
هدف پژوهش: تعیین ویژگی های ساختاری و محتوایی وب سایت کتابخانه های ده دانشگاه برتر در آسیا و ایران و مقایسه آنها با یکدیگر است. روش شناسی پژوهش: روش این پژوهش پیمایشی تطبیقی است. ابزار پژوهش سیاهه وارسی محقق ساخته است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل وب سایت کتابخانه های ده دانشگاه برترایران و ده دانشگاه برتر آسیا به تأیید سایت وبومتری است. یافته های پژوهش: بین ویژگی های ساختاری وب سایت کتابخانه های ده دانشگاه برتر ایران و آسیا در هیچ موردی تفاوت معنی دار مشاهده نشد. بین ویژگی های محتوایی وب سایت کتابخانه های ده دانشگاه برتر ایران و آسیا در سه مورد شامل معرفی برنامه های آینده کتابخانه (02/0=p) و وجود خدمات رزرو و امانت به صورت پیوست (02/0=p) تفاوت معنی دار وجود دارد. بین دسته بندی محتوایی و ارجاع به منابع الکترونیکی بین وب سایت کتابخانه های دانشگاه های برتر ایران وآسیا تفاوت قابل ملاحظه ای وجود ندارد. نتیجه گیری: از نظر ساختاری اگرچه تفاوت معنی داری وجود ندارد اما ضعف عمده وب سایت های ایرانی نسبت به همتایان آسیایی مورد بررسی در وجود موتور جستجو در صفحه اول است. از نظر محتوایی ضعف عمده وب سایت های ایرانی مورد بررسی نسبت وب سایت های آسیایی عدم وجود "فهرست مشترک موضوعی" در وب سایت های ایرانی است. در کل تفاوت های محتوایی بین وب سایت های مورد بررسی بیش از تفاوت های ساختاری است اما تفاوت های محتوایی و ساختاری موجود بین وب سایت های کتابخانه های مورد بررسی در ایران و آسیا درحد معنی دار نبودند.  
۴.

تولیدات علمی پژوهشگران زمین شناسی در پایگاه وب-آوساینس بر اساس قوانین لوتکا و برادفورد(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

تعداد بازدید : 502 تعداد دانلود : 409
هدف: هدف این پژوهش بررسی پایایی اعتبار قوانین لوتکا و برادفورد، دو مورد از قوانین پایه و اصلی علم سنجی، در شرایط اطلاعاتی حاضر است، به منظور آزمایش این قوانین در توزیع فراوانی مشارکت نویسندگان و نیز تولیدات علمی آنان در مجلات.روش شناسی:پژوهش حاضر از نوع توصیفی است که با روش تحلیلی و نیز استفاده از شاخص های علم سنجی انجام می شود. برای تحلیل داده ها با کمک قانون لوتکا، به محاسبه تعداد نویسندگان براساس مدارک تولید شده توسط آنان پرداخته شد. سپس جهت اطمینان از نتایج حاصله و تأیید نتایج در بخش قانون لوتکا، نرم افزار لوتکا نیز به کارگرفته شد. به منظور آزمایش قانون برادفورد برروی داده ها، این قانون نیز مورد استفاده واقع شد.یافته ها: یافته ها نشان داد که تولیدات علمی نویسندگان حوزه ی زمین شناسی در بازه زمانی 1990 تا 2010 با قانون لوتکا هم خوانی ندارد و این قانون در این پژوهش حاکم نبود. حال آن که در بررسی قانون برادفورد، نتایج حاکی از صادق بودن این قانون در مورد برون دادهای علمی نویسندگان این حوزه در محدوده زمانی مورد بررسی است.نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که در آزمایش قانون لوتکا با تولیدات علمی نویسندگان حوزه ی زمین شناسی در سالهای 1990-2010، این قانون مورد تایید قرار نگرفت. به نظر می رسد که با تغییراتی که از طریق هم نویسندگی در بروندادهای علمی مورد بررسی حاصل شده است، این قانون دیگر حاکم نیست و نیازمند بررسی های بیشتری است، تا بتواند به عنوان یک اصل عمومی، در همه حال، مورد استفاده قرار بگیرد. در بررسی قانون برادفورد، نتایج حاکی از صادق بودن این قانون در مورد برون دادهای علمی نویسندگان حوزه ی زمین شناسی در بازه زمانی مورد بررسی بوده است. با این تفاوت که از نویسندگان به عنوان موضوعات مقالات استفاده شده است. به عبارتی، بیشترین تعداد نویسندگان (به عنوان موضوعات مقالات) کمترین تعداد مدارک علمی را تولید کرده اند که این مدارک، مدارک هسته محسوب می شوند و توسط بیشترین مشارکت نویسندگان به نگارش درآمده اند.
۵.

بررسی میزان مهارتهای استفاده از پایگاه های اطلاعاتی الکترونیکی و کتابخانه های دیجیتال به عنوان یکی از ابعاد سواد اطلاعاتی در دانشجویان تحصیلات تکمیلی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

تعداد بازدید : 880 تعداد دانلود : 811
هدف: امروزه آشنایی با شیوه های بازیابی و استفاده از منابع علمی به عنوان یکی از ابعاد سواد اطلاعاتی مبتنی بر فناوری های نوین همچون استفاده از پایگاه های اطلاعاتی،کتابخانه های دیجیتال و نرم افزارهای بازیابی اطلاعات، برای محققان امری ضروری است بر این اساس هدف از این پژوهش بررسی میزان مهارت های دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد بروجرد در استفاده از اطلاعات علمی موجود در پایگاه های اطلاعاتی و کتابخانه های دیجیتال در سال 91 1390 بود. روش شناسی: حجم نمونه به روش تصادفی طبقه ای 303 نفر انتخاب شدوابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه ی محقق ساخته با روایی 84/0 و پایایی 83/0 بود.به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روشهای آمار استنباطی شامل آزمون T تک متغیره وآزمون خی دو استفاده شد. یافته ها: بررسی معناداری آزمون در سطح  و بزرگتر بودن T حاصله از مقدار بحرانی جدول نشان داد مهارت دانشجویان تحصیلات تکمیلی در استفاده وکاربرد مفاهیم جستجوی پیشرفته اطلاعات با میانگین (77/2)، پایگاه های اطلاعاتی استنادی (23/1)و پایگاه های اطلاعاتی تمام متن (26/2)، وپایین تر از سطح متوسط (3)، قرار داشت. نتیجه گیری: مشخص شد دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد بروجرد فاقد مهارتهای استفاده ازپایگاههای اطلاعات علمی و کتابخانه های دیجیتال بودند.
۶.

بررسی تطبیقی وضعیت کتابخانه های عمومی شهرستان های استان کردستان در مقایسه با استانداردهای ایفلا(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

تعداد بازدید : 92 تعداد دانلود : 699
هدف: تحقیق حاضر با هدف بررسی تطبیقی وضعیت کتابخانه های عمومی شهرستان های استان کردستان در مقایسه با استانداردهای ایفلا انجام گرفته است. روش شناسی: روش تحقیق توصیفی و اطلاعات این تحقیق از طریق پرسشنامه، مشاهده، و مصاحبه تلفنی با مسئولان کتابخانه ها گردآوری شده است. یافته ها: یافته های حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها، بیانگر نارسایی در ابعاد گوناگون کتابخانه های عمومی شهرستان های استان کردستان از جمله ساختمان و فضای فیزیکی، مجموعه کتابخانه ها، و تعداد مراجعین است. کتابخانه های عمومی شهرستان های استان کردستان از نظر نیروی متخصص در سطح پایین تری نسبت به استانداردهای ایفلا قرار دارند. نتایج کلی پژوهش حاکی از آن است که سطح کتابخانه های عمومی شهرستان های استان کردستان از استانداردهای ایفلا پایین تر می باشد، و از وضعیت مطلوبی برخوردار نیستند. در این راستا پیشنهاداتی جهت بهبود وضعیت این کتابخانه ها ارائه شد. نتیجه گیری: توسعه و اعتلای سطح دانش و استعدادهای روحی و ذهنی همه اقشار جامعه از جمله اهداف کتابخانه های عمومی به عنوان نهادی اجتماعی و فرهنگی به شمار می رود. جهت نیل به این اهداف گسترش کتابحانه ها و ارائه خدمات رایگان به مردم اهمیت قابل توجهی می یابد. در این راستا نه تنها رشد کمی کتابخانه ها بلکه در نظر گرفتن معیارهایی جهت بهبود وضعیت کیفی کتابخانه ها بایستی مورد توجه قرار گیرد. یافته های این پژوهش می تواند راه گشای مسئولان و مدیران کتابخانه های عمومی در جهت شناسایی نیازهای اطلاعاتی کاربران کتابخانه های عمومی باشد و همچنین می تواند در برنامه ریزی های آتی کتابخانه های عمومی، از طریق شناسایی کمبودها و نقاط ضعف کتابخانه ها و مجموعه آن ها، در فراهم آوری منابع اطلاعاتی مدیران کتابخانه ها را راهنمایی نماید.  
۷.

دیجی کوال ابزاری برایسنجش کیفیت کتابخانه های دیجیتالی: مطالعه موردی در کتابخانه دیجیتالی دانشگاه آزاداسلامی واحد بروجرد از دیدگاه کاربران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

تعداد بازدید : 285 تعداد دانلود : 192
هدف: پژوهش حاضر با هدف سنجش کیفیت خدمات کتابخانه دیجیتالی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد از دیدگاه کاربران بر اساس مدل دیجی کوال انجام گرفته است. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت به صورت پیمایشی تحلیلی است. جامعه آماری این پیمایش را اساتید و دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحدبروجرد تشکیل می دهد که جامعه منتخب طبق جدول"مورگان" 108 نفر می باشند. ابزار مورد استفاده جهت گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته ای است که در آن، خدمات کتابخانه دیجیتالی در قالب دو دسته از عوامل، شامل: "تعامل انسان و فناوری" و "جنبه های فنی" با دوازده مولفه مدل دیجی کوال "رضایت فردی، میزان اطمینان، سودمندی، قابلیت انجام، دسترس پذیری، قابلیت اعتبار، دقت و صحت، جستجو پذیری، پیوند فعال، پوشش موضوعی، قابلیت مرور، سامان یافتگی" سنجیده شده است. یافته های پژوهش: یافته های پژوهش نشان می د هد که از دیدگاه کاربران میزان رضایت فردی، پوشش موضوعی این کتابخانه در حد متوسط و میزان اطمینان، سودمندی، قابلیت انجام، اعتبار، دقت و صحت، سامان یافتگی بالاتر از حد متوسط و میزان دسترس پذیری، جستجو پذیری، پیوند فعال و قابلیت مرور کمتر از حد متوسط می باشند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد که کتابخانه در حوزه های میزان اطمینان، سودمندی، قابلیت انجام، اعتبار، دقت و صحت، سامان یافتگی توانسته است در درجه بالاتر از حد متوسط قرار گیرد و عملکرد بهتری داشته است.این در حالی بود که حوزه رضایت فردی و پوشش موضوعی عملکردی در حد متوسط داشت و میزان دسترس پذیری و جستجوپذیری و پیوند فعال وقابلیت مرور با وضعیتی کمتر از حد متوسط ضعیفتر از بقیه موارد بود
۸.

تاثیر آموزش ضمن خدمت بر مهارتهای شغلی کارکنان کتابخانه های عمومی شهر تبریز(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
تعداد بازدید : 269 تعداد دانلود : 685
هدف: هدف از این تحقیق بررسی تاثیر آموزش ضمن خدمت بر مهارتهای شغلی کارکنان کتابخانه های عمومی شهر تبریز و متغیرهای موثر برآن می باشد. روش پژوهش: روش پژوهش پیمایشی توصیفی بوده و گردآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه با طیف پاسخگویی لیکرت که سؤالات آن بر اساس متغییرهای موجود در فرضیه شکل گرفته؛ و از طریق آیین نامه ها، گزارشات،مصاحبه تلفنی و مراجعه حضوری به کتابخانه های عمومی و اداره کل کتابخانه های عمومی استان انجام شده است. جامعه مورد پژوهش تمامی کارکنان کتابخانه های عمومی شهر تبریز (18کتابخانه)که آموزش های ضمن خدمت را سپری کرده اند، که از 96 پرسشنامه توزیع شده تنها 50 پرسشنامه قابل استفاده بوده که از طریق نرم افزار spss17 و Excel2007 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: از تعداد کل پاسخ دهندگان 56% آنها با افزایش قدرت تجزیه و تحلیل مسائل کاری، 38% با استفاده مناسب و صحیح از فرصتها و امکانات،60% با افزایش مهارتهای کارکنان در ارائه خدمات،48% با افزایش ابتکارعمل، 50% با افزایش علاقه کارکنان به خدمت نسبت به قبل، 44% با تسریع در تصمیمگیری های کارکنان موافقند و 48% آموزش ضمن خدمت را براساس حل مسائل واقعی کتابخانه می دانند.   دیکشنری - مشاهده فرهنگ لغت با جزئیات 1.اسم 1.فرد 2.شخص 2.صفت 1.فردی 2.تک 3.منحصر بفرد 4.متعلق بفرد نتیجه گیری: براساس نتایج بدست آمده از آزمون t، فرضیه (آموزش ضمن خدمت مهارت های شغلی کارکنان را افزایش می دهد.) مورد تائید قرار گرفت.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۹