دانش شناسی

   هدف: بررسی بهینه سازی ارائه خدمات مواد آرشیوی مبتنی بر طراحی و کاربرد ابزار جاینما، جهت سهولت در بازگرداندن و چیدن دقیق منابع می باشد. روش پژوهش : روش  نیمه تجربی و از نوع پژوهش های کاربردی و بنیادی است. جامعه آماری پژوهش شامل 10 کتابخانه سطح شهر تهران که در چند صفت با هم مشترک اند انتخاب گردید. در این پژوهش با توزیع پرسش نامه«پیش آزمون» و «پس آزمون» در بین50 نفر از کارکنان شاغل در مخزن و آرشیو جامعه هدف، انجام گرفت . تعداد پنجاه عدد «ابزار جاینمای کتاب» ساخته و به مدت 45 روز کاربرد آن تست شد، سپس توزیع فراوانی ها با استفاده از Excel و نرم افزار EPSS انجام و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.  یافته ها : نتایج نشان داد که با جایگزین کردن «ابزار جاینمای کتاب» مسئله بهم ریختگی دیگر منابع به میزان 96% برطرف شده است. بیش از 71% از افراد نمونه، کاربرد «دستگاه جدید» را در کاهش استهلاک مواد آرشیوی مؤثر می دانند. بیش از 87% اظهار داشته اند با تست دستگاه جاینما، سریع و زمان کمتری (بین 30 تا 60 ثانیه) «وقت صرف» شده است. از نظر 98 % افراد گروه با استفاده از ابزار جاینما، میزان "جابجایی و اشتباه چیده شدن" مواد آرشیوی به هنگام بازگرداندن و چیدن برطرف شد و 96% نیز با مشاهده نور"چراغ چشمک زن" دستگاه جاینما بر روی قفسه، سبب سرعت جلب توجه کتابداران شده و در صرفه جویی وقت نیز مؤثر دانسته اند. نتیجه گیری: نتیجه پژوهش نشان داد 100% از کتابخانه های مورد مطالعه از ابزار و وسایلی مانند"جاینمای کتاب" بی بهره هستند و چیدن اسناد و مدارک هم اکنون نیز توسط کارمندان و کتابداران شاغل در آرشیو انجام می شود. 90% از افراد حجم نمونه استفاده از«ابزار جاینمای کتاب» را کاربردی ارزیابی کرده اند که حاکی از کارآمد بودن دستگاه جاینما می باشد. بر همین اساس برای کلیه کتابخانه ها می تواند عمومیت داشته باشد.  

مقدمه: کاربران کتابخانه، درصورت دریافت خدمات مناسب، تمایل به مشارکت در فعالیت های کتابخانه را خواهند داشت. هدف از انجام پژوهش حاضر ارزیابی دیدگاه کاربران درباره کیفیت خدمات کتابخانه عمومی حسینیه ارشاد به منظور پیاده سازی تفکر پلتفرمی است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف و نوع، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها، به روش پیمایشی و از نوع توصیفی است. جامعه آماری شامل ۹۰۰ نفر از اعضای فعال کتابخانه بود که بر اساس جدول کرجسی و مورگان تعداد ۲۶۹ نفر بر اساس نمونه گیری تصادفی در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند که ۲۴۱ پرسش نامه استاندارد لیبکوال جمع آوری و مورد ارزیابی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار آماری Spss22 استفاده شد.   یافته ها: براساس یافته ها، کمترین میانگین میزان رضایت در سه بُعد (تأثیر خدمات، کنترل اطلاعات و کتابخانه به عنوان یک مکان) مربوط به مکانی مناسب برای مطالعه، یادگیری و پژوهش» با ۳۱/۶ و بیشترین میانگین میزان رضایت مربوط به گویه «وجود کارکنانی که همواره مؤدب هستند»  با ۲۳/۸ ، از 9  امتیاز بوده است. نتیجه گیری: نتایج ارزیابی نشان داد که میانگین کیفیت خدمات کتابخانه عمومی حسینیه ارشاد در هر سه بُعد (تأثیر خدمات، کنترل اطلاعات و کتابخانه به عنوان یک مکان) از نظر «شکاف برتری» یا «حد رضایت خدمات» منفی نبوده است و کاربران از کیفیت خدمات راضی هستند. به همین منظور برای پیاده سازی تفکر پلتفرمی که رضایت ذی نفعان از کیفیت خدمات کتابخانه از اهمیت بالایی برخوردار است، می توان برنامه ریزی کرد.  

هدف : میزان آشنایی و استفاده دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد از شیوه نامه ونکوور در نحوه استناد دهی پروپوزال نویسی  به تفکیک گرایش های موجود (علوم پایه ، پاتوبیولوژی، علوم درمانگاهی ، بهداشت و مواد غذایی) است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و به شیوه پیمایشی انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بود. نمونه پژوهش شامل 265 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد / دکتری عمومی و دکتری تخصصی دانشکده دامپزشکی که با روش نمونه گیری طبقه ای غیر نسبتی انتخاب شدند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی  و نرم افزار اس پی اس اس و مینی تب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها : بین میزان آشنایی دانشجویان تحصیلات تکمیلی از عناصر مرتبط با نحوه استناد دهی پروپوزال نویسی شیوه نامه ونکوور در گرایش های تحصیلی مختلف دانشکده دامپزشکی(علوم پایه، پاتوبیولوژی، علوم درمانگاهی، بهداشت و مواد غذایی) تفاوت معناداری وجود دارد. بین میزان آشنایی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده دامپزشکی از  عناصر مرتبط با نحوه استناد دهی پروپوزال نویسی شیوه نامه ونکوور در مقاطع تحصیلی ارشد / دکترا عمومی و دکتری تخصصی تفاوت معناداری وجود دارد. بین میزان استفاده دانشجویان تحصیلات تکمیلی از عناصر مرتبط با نحوه استناد دهی پروپوزال نویسی شیوه نامه ونکوور در گرایش های تحصیلی مختلف (علوم پایه،پاتوبیولوژی،علوم درمانگاهی، بهداشت و مواد غذایی) تفاوت معناداری وجود دارد. بین میزان استفاده دانشجویان تحصیلات تکمیلی از عناصر مرتبط با نحوه استناد دهی پروپوزال نویسی بر اساس شیوه نامه ونکوور در مقاطع تحصیلی ارشد / دکترا عمومی و دکتری تخصصی تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری : دانشجویان تحصیلات تکمیلی از عناصر شیوه نامه استفاده مطلوب داشته باشند، اما نمره میانگین آنان حاکی از آن است که ایشان در استفاده از عناصر شیوه نامه از وضعیت مطلوبی برخوردار نبودند. نتایج این پژوهش می تواند منجر به آگاهی گروه های علمی و مسئولان کتابخانه نسبت به سطح کیفی پایان نامه ها از نظر نگارش علمی شود.  

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی روابط موضوعی در عناوین منابع مورد استفاده توسط کاربران رایسست با استفاده از تکنیک متن کاوی بود. بنابراین، به بازتاب چگونگی روابط موضوعی در منابع اطلاعاتی کاربران در مرکز رایسست مبادرت شده، تا از طریق شناخت به رفتار و احساس استفاده کنندگان دست یابند. روش پژوهش: روش پژوهش مبتنی بر متن کاوی بود، که به داده کاوی بر روی متن، تحلیل متن و به منظور فرایند استخراج اطلاعات با کیفیت از متن اشاره دارد. دسترسی اطلاعات به متن کامل مقالات مجلات علمی – پژوهشی، علمی – ترویجی، مجموعه مقالات کنفرانس ها و همایش های علمی، کتاب های لاتین و فارسی جامعه آماری پژوهش را تشکیل داده، که با استفاده از روش سرشماری، کلیه داده های حاصل از گزارش گیری توسط رایسست بررسی گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و تحلیل متن از نرم افزار ویانت، و برای پاکسازی و نرمال سازی داده ها از نرم افزار پایتون بهره جویی گردید. یافته ها: براساس یافته ها از داده های حاصل شده، 21 کلمه و 160 کلمه موضوعی پرتکرار از منبع مورد استفاده در پایگاه اطلاعاتی رایسست مشخص گردید. دور نمای لوم از چگونگی توزیع کلمات موضوعی با تکرار بالا تهیه شده و ضریب همبستگی تکرار موضوعات پر استفاده در عنوان های منابع اطلاعاتی تدوین شد. به منظور تدوین نمایه درهم کرد کلمات موضوعی پر تکرار ترند (Trend) استفاده شد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که تدوین پژوهش در مجموعه سازی منابع الکترونیکی پایگاه های اطلاعاتی و پیش نگری در آینده این دسته از منابع به مدیران مراکز اطلاع رسانی و کاربران آنها مفید است.

هدف: هدف از انجام این پژوهش ارائه الگویی نوین برای مدیریت دانش کارکنان با رویکرد یادگیری سازمانی در مطالعه موردی شهرداری تهران است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی است که به صورت ترکیبی (کیفی-کمی) در جامعه آماری کارکنان دارای مدرک کارشناسی و بالاتر در شهرداری تهران و شرکت ها و سازمان های تابعه آن انجام شد. نمونه آمارى شامل 379  نفر  از خبرگان دانشگاهی و سازمانی شاغل در  شهرداری تهران در سال 1400  بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. داده های گردآوری شده با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری و با به کارگیری نرم افزارهای SPSS و ایموس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها : بر اساس نتایج تحقیق حاضر برخی از مؤلفه های مهم ارائه الگوی نوین برای مدیریت دانش کارکنان شهرداری تهران با رویکرد یادگیری سازمانی عبارت اند از منابع انسانی و مدیریت، استراتژی و ساختار سازمانی، فناوری اطلاعات، فرآیندهای دانشی، فرآیندهای سازمانی و فرهنگ سازمانی. همچنین برخی دیگر از یافته های تحقیق حاکی از آن است که میانگین امتیاز هریک از این مؤلفه های یادشده در شهرداری تهران از حد متوسط پایین تر بود. نتیجه گیری: تحقیق حاضر به ارائه و آزمون مدلی پرداخته است که نقش متغیرهای کلیدی دانش و یادگیری که در تحقیقات گذشته توجهی جزئی و مستقل به آن ها شده بود را بیان کرده است. به منظور پیاده سازی و اجرای مدیریت دانش در شهرداری تهران با رویکرد یادگیری سازمانی دقیق مؤلفه های تعیین شده نظیر منابع انسانی و مدیریت، استراتژی و ساختار سازمانی، فناوری اطلاعات، فرآیندهای دانشی و غیره ...  برای ارتقای سطح کمی و کیفی دانش سازمانی شهرداری لحاظ گردید.

هدف: طراحی مدل تأثیر گذاری اشتراک دانش وب بر کارآفرینی دانش در نهاد کتابخانه های عمومی کشور است. روش پژوهش : از جنبه هدف کاربردی، از لحاظ رویکرد اکتشافی با روش آمیخته و از نظر نتیجه، پژوهش توسعه ای است. جامعه آماری بخش کیفی 15 نفر ازخبرگان دانشگاهی و متخصصان با روش نمونه گیری هدفمند "گلوله برفی" بوده اند و در بخش کمی تعداد 364  (از7000) نفر از مدیران و کارکنان کتابخانه های عمومی بااستفاده از فرمول کوکران و نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعیین گردید. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه ی عمیق و نیمه ساختاریافته بود و درمرحله  کمی از پرسشنامه ی محقق ساخته اشتراک دانش وب و پرسشنامه استاندارد کارآفرینی دانش اسکرزسکی(2006) استفاده شد. جهت شناسایی عوامل مؤثر بر اشتراک دانش وب از تحلیل تم و به منظور اجماع نظرات خبرگان از تکنیک دلفی فازی و برای ارزیابی روایی و پایایی پرسشنامه ها از تحلیل عاملی تأییدی استفاده گردید همچنین تجزیه وتحلیل داده ها ازطریق نرم افزارهایspss24 و smartPLS استفاده شد. یافته ها: براساس تجزیه وتحلیل داده های کیفی حاصل از کدگذاری متن مصاحبه ها، 48 کد باز، 9 تم ثانویه و 3 تم اصلی "مطلوبیت فضای وب، مطلوبیت اطلاعات وب و مطلوبیت افراد" شناسایی شد که به ترتیب بیشترین اثرگذاری را دارند. همچنین ضریب تأثیر اشتراک دانش وب برکارآفرینی دانش کارکنان برابر 554/0 محاسبه گردید که در این مسیر مقدار آماره آزمون محاسبه شده بزرگ تر از 96/1 شده است. نتیجه گیری : اشتراک دانش وب و کارآفرینی دانش دو ابزار توانمندساز در کتابخانه ها هستند که می توانند بایکدیگر هم افزایی ایجاد نموده و با تقویت بنیان های علمی و معرفتی موجبات پیشرفت و تعالی را ایجاد نمایند لذا ضرورت دارد آنها به صورت یک فرآیند پیوسته مورد توجه جدی کتابخانه ها قرارگیرد.

اهداف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش مدیریت دانش در راهبرد محیط آموزش عالی(مطالعه موردی دانشگاه های پیام نور استان بوشهر) می باشد. روش پژوهش: این پژوهش از لحاظ هدف ، کاربردی و از حیث روش ، توصیفی – تحلیلی از نوع علی با رویکرد پیمایشی است . جامعه آماری شامل کارمندان و مدیران دانشگاه های پیام نور استان بوشهر که تعداد 167 نفر  می باشد که تعداد 128 نفر پاسخگو بوده اند. گردآوری داده ها بر اساس پرسشنامه های استاندارد مدیریت دانش نوناکاو تاکاچی (1955) استفاده شده است و در تحلیل داده ها از روش های آماری توصیفی و استنباطی استفاده شده است که داده های استخراج شده وارد صفحه گسترده Excel شده و سپس جهت تحلیل، وارد نرم افزار LISREL گردید. تحلیل داده ها با آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون صورت گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که مدیریت دانش با نقش میانجی فرهنگ سازمانی بر روی راهبرد محیط آموزش عالی دانشگاه پیام نور بوشهر تأثیر دارد و مدیریت دانش با نقش میانجی فناوری بر روی راهبرد محیط آموزش عالی دانشگاه پیام نور بوشهر تأثیر معنی داری دارد. نتیجه گیری: از دیگر نتایج این تحقیق این است که مدیریت دانش با نقش میانجی مدیریت عملکرد بر روی راهبرد محیط آموزش عالی دانشگاه پیام نور بوشهر تأثیر معنی دار دارد.

 هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی امکان پذیری استقرار مدیریت دانش در نهاد کتابخانه های عمومی ایران بر اساس الگوی کوان یو وانگ انجام شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر کاربردی است و به روش پیمایشی انجام شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه بود. پایایی پرسشنامه نیز با توجه به مقدار ضریب آلفای کرونباخ، 9/. محاسبه شد. جامعه پژوهش 115 نفر بودند که از طریق نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اکسل و اس پی اس اس 19 استفاده شد. برای سنجش میانگین گروه های یازده گانه مدیریت دانش از آزمون های همبستگی پیرسون، آزمون تی تک نمونه ای، و آزمون کلموگروف-اسمیرنوف و برای رتبه بندی گروه های معیار از آزمون غیرپارامتریک فریدمن بهره گرفته شد. یافته ها: وضعیت استقرار مدیریت دانش در نهادکتابخانه های عمومی ایران براساس گروه های یازده گانه کوان یو وانگ درگروه متوسط قرار داشت. همچنین میزان آمادگی نهاد برای استقرار مدیریت دانش در سطح متوسط ارزیابی شد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش با استفاده از آزمون t تک نمونه ای در سطح معنی داری 001/0 نشان داد که امکان استقرار مدیریت دانش در نهادکتابخانه های عمومی ایران وجود دارد.