اندیشه های نوین تربیتی

اندیشه های نوین تربیتی

اندیشه های نوین تربیتی دوره ششم تابستان 1389 شماره 2 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بررسی و نقد اخلاق دراندیشه مارتین بوبر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اخلاق آزادی خیر و شر مسئولیت اخلاقی اخلاق موقعیتی مرز باریک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴۱ تعداد دانلود : ۷۳۵
مکتب اگزیستانسیالیسم یکی از مکاتب فلسفی دوران معاصر و جدید است و یکی از نمونه های بارز فلسفه اگزیستانس، اگزیستانسیالیسم الهی یا دینی مارتین بوبر آلمانی یهودی است، او از مهم ترین اندیشمندان دینی در قرن بیستم به شمار می آید. این مقاله ابتدا انسان شناسی اگزیستانسیالیسم و بوبر را بررسی کرده، سپس درباره فلسفه اخلاق و مقایسه آراء سارتر و آراء بوبر در زمینه معیار ارزشهای اخلاقی، رابطه آزادی و مسئولیت، مسئولیت اخلاقی بحث کرده و در پایان با بیان نقاط قوت و ضعف اخلاق موقعیتی بوبر نتیجه گیری کرده است.
۲.

چاره اندیشی برای «مسئله نابودی انتخاب» در برنامه درسی پست مدرنیسم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: پست مدرنیسم برنامه درسی نابودی انتخاب غایت های اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۳ تعداد دانلود : ۵۳۶
مسئله انتخاب دانش ارزشمند،که در گذشته بر واقعی بودن و عینی بودن متکی بود، در برنامه درسی پست مدرنیسم نقطه قابل اتکایی ندارد و حول هیچ مرکزی نمی گردد. به طور بنیادی تر در حوزه برنامه درسی پست مدرن می توان از جانشینی اصطلاح «داوری» به جای «انتخاب» دانش ارزشمند سخن گفت. استدلال این است که عصر انتخاب برنامه های درسی با گسترش نامحدود دانش، افسانه ای شدن علم، تعبیری و تفسیری شدن حقیقت، حاکمیت پول و قدرت و معرفی زبان به عنوان ناخودآگاه به نابودی نزدیک شده است.چنین استدلالی در حوزه تعلیم وتربیت بسیار وسوسه کننده، اما نادرست است. زیرا نابودی انتخاب در برنامه درسی خود با غایت تعلیم وتربیت در تعارض است و تعلیم وتربیت بدون انتخاب و جهت گیری، تقریباً از معنا تهی شده یا حداقل به آنارشی منتهی می شود. هرچند برای متخصصان برنامه های درسی بسی ساده تر است که در مقام داوری برنامه های درسی انجام وظیفه کنند و سختی های فراوان انتخاب دانش ارزشمند را واگذارند. منظور از انتخاب اخلاقی برنامه های درسی، انتخابی است که هماهنگی انسان با غایت های نسل بشر، مانند صلح پایدار، حفظ محیط زیست و همزیستی مسالمت آمیز را باعث شود.در این مقاله تعارض موجود بین فرا روایت های پست مدرنیستی و غایت های اخلاقی بزرگ تحلیل می شود. راه حل پیشنهاد شده در این مطالعه این است که با رجوع به غایت های اخلاقی بزرگ مانند صلح پایدار، حفظ محیط زیست و عدالت جهانی، که غایت نسل بشر محسوب می شوند، بتوان راه حلی برای رشد و تعالی بشری از مسیر آموزش و پرورش گشود.و به غایت های بزرگ بشری (و نه منطقه ای و محلی) نباید، به عنوان فراروایت های بزرگ در برنامه درسی پست مدرن، حمله شود. در اینجا نوعی مسئولیت اخلاقی برای مربیان و متخصصان برنامه درسی در تعهد به غایت های اخلاقی و جهان شمول احساس می شود.
۳.

تبیین متغیرهای ادراکی تفکر انتقادی و بعد شناختی پیشرفت تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تفکر انتقادی پیشرفت تحصیلی بعد شناختی عناصر ادراکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸۶ تعداد دانلود : ۸۴۲
هدف این مقاله، تبیین متغیرهای ادراکی تفکر انتقادی و بعد شناختی پیشرفت تحصیلی است. جامعه پژوهش حاضر را دانش آموزان دختر و پسر پایه های دوم و سوم راهنمایی مدارس استان فارس در سال تحصیلی 86- 85 تشکیل داده که ازمیان آنها نمونه ای متشکل از 430 مشارکت کننده (210 پسر و 220 دختر) به روش تصادفی ساده انتخاب شدند و براساس گروه بندی معدل محور به پرسشنامه محقق ساخته ابعاد ادراکی تفکر انتفادی پاسخ دادند.تبیین متغیرهای ادراکی تفکر انتقادی با پیشرفت تحصیلی، با توجه به دو متغیر سن و جنس، بررسی شد وداده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t و رگرسیون چند متغیره تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین عناصرترقی طلبی، دید وسیع و کنجکاوی با پیشرفت تحصیلی ارتباط معنادار وجود دارد و لیکن بین عناصرتردید منطقی و استقلال طلبی با پیشرفت تحصیلی ارتباط معنادار وجود ندارد و بین ابعاد ادراکی تفکر انتقادی و پیشرفت تحصیلی از لحاظ سن و جنس تفاوت وجود دارد.
۴.

خلاّقیّت از منظر معرفت شناسی ملاصدرا و دلالتهای تربیتی آن (با تأکید بر حوزه اصول و روش)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خلاقیت ملاصدرا روش اصول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴۸ تعداد دانلود : ۷۹۶
خلاّقیّت، به عنوان یکی از جلوه های عالی اندیشه انسان، در جهان امروز اهمیت بسیاری دارد. فلاسفه اسلامی برای خیال ورزی و خلاّقیّت اهمیت والایی قایل شده اند. در این میان ملاصدرا بنیانگذار حکمت متعالیه به عنوان فیلسوفی که در فرهنگ ایران رشد ونضج یافته است، نظریات نو و خلاقانه ای دارد، که می تواند پاسخگوی بسیاری از مسائل دینی و تربیتی حاضر باشد. هدف از این تحقیق بررسی خلاّقیّت از دیدگاه ملاصدرا و استنباط دلالتهای تربیتی در حوزه اصول و روش برای پرورش خلاّقیّت می باشد.و با رویکردی تربیتی به فلسفه ملاصدرا در حوزه معرفت شناسی توجه شده است؛ از روش تحلیلی- استنباطی استفاده شدودر بخش یافته ها با توجه به مبانی معرفت شناسی ملاصدرا در هفت مبنای 1. مساوقت علم و وجود؛ 2. اتحاد عالم با معلوم ؛3. پویایی شناخت انسان؛4. وجود ذهنی؛ 5. عوالم انسان؛ 6. عالم خیال؛ 7. خیال فرارونده و خیال انحطاطی اصول و روشهایی برای پرورش خلاّقیّت استنباط شد. در قلمرو اصول، آفرینشگری، تفاوتهای فردی، نوکردن مدام شناخت، شکوفایی نیروهای آدمی، استعلا، توجه به عوالم انسان، تهذیب خیال از نابسامانی ها به عنوان اصول و قواعد راهنمای عمل استخراج شد و به تبع آنها روشهای رؤیا پردازی، الهام گیری از طبیعت، تحریک عواطف متربیان، خیالی، پذیرا بودن تجربیات نو، پالایش نفس، غور در باطن، پرورش ذوق هنری تعالی یافته، رؤیا پردازی، تجسم یک صورت خیالی استنباط شد.
۵.

بررسی میزان آگاهی مدیران آینده مدارس کشور نسبت به حقوق کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مدیران مدارس کنوانسیون حقوق کودک حقوق قانونی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۷ تعداد دانلود : ۵۱۳
امروزه یکی از مسائل مهم در ارتباط با آموزش مدیران مدارس آشنا کردن آنها با حقوق کودکان است. با توجه به اینکه وضع قوانین به تنهایی ضامن اجرای آن ها نیست. بنابراین، آشنائی مدیران مدارس با قوانین و حقوق مربوط به کودکان و اجرای آنها امری ضروری تلقی می شود. این پژوهش باهدف بررسی میزان آگاهی مدیران آینده مدارس کشور نسبت به حقوق دانش آموزان با استفاده از روش توصیفی انجام شد. جامعه این پژوهش کلیه دانشجویان نیمسال آخر رشته مدیریت و برنامه ریزی آموزشی در مقطع کارشناسی بود. از بین دانشگاهای تهران، دو دانشگاه به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب وابزارپژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود. یافته های این تحقیق بیان کننده آن است که مدیران آینده مدارس کشور نسبت به حقوق دانش آموزان آگاهی های لازم را ندارند و بر این اساس پیشنهاد می شود قوانین مربوط به حقوق دانش آموزان در برنامه های درسی رشته مدیریت و برنامه ریزی آموزشی در قالب دو واحد درسی گنجانده شود.
۶.

تأثیر روش یادگیری تا حد تسلط در نگرش، عملکرد و انگیزش درونی دانش آموزان دختر دبیرستانی در یادگیری مفاهیم شیمی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روش یادگیری تا حد تسلط سطوح عالی یادگیری شیمی انگیزش درونی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶۲
در این بررسی تأثیر روش یادگیری تا حد تسلط دریادگیری مفاهیم درس شیمی در مقطع متوسطه مد نظر قرار گرفته است.فرضیه اصلی پژوهش، آموزش با رویکرد یادگیری در حد تسلط نگرش و عملکرد یادگیرندگان در سطوح عالی یادگیری را بهبود می دهد و فرضیه پسین آن،تأثیر این روش بر سطح انگیزشی دانش آموزان بود.روش پژوهش آزمایشی بود و گروه نمونه به روش انتخاب تصادفی تعیین شد. در کنار اجرای پیش آزمون و پس آزمون، پرسشنامه نگرش سنج شیمی(CLASS-Chem) نیز اجرا شد. پس از آن گروه آزمایش با روش یادگیری تا حد تسلط و گروه گواه به روش متداول آموزش دیدند. در پایان، آزمون پیشرفت و پرسشنامه نگرش سنج شیمی به صورت پس آزمون در میان هر دو گروه اعمال شد و داده های جمع آوری شده با تحلیل واریانس چندگانه بررسی شد.نتایج به دست آمده نشان داد ""روش یادگیری تا حد تسلط با ایجاد تغییرهای مثبت در نگرش دانش آموزان نسبت به شیمی و افزایش عملکرد آنها در سطوح بالاتر یادگیری شیمی، انگیزش درونی دانش آموزان را برای رسیدن به سطوح عالی یادگیری شیمی افزایش می دهد"".
۷.

بررسی رابطه جو سازمانی با شادمانی وسرزندگی در اعضاء هیئت علمی دانشگاه الزهراء(س)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شادمانی سرزندگی جو سازمانی اعضاء هیئت علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۰ تعداد دانلود : ۶۵۹
تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه بین جو سازمانی با شادمانی و سرزندگی اعضاء هیئت علمی در دانشگاه الزهراء(س) انجام شد. روش توصیفی همبستگی بود؛ نمونه پژوهشی حاضر 80 نفر از اعضاء هیئت علمی دانشگاه الزهراء(س)را شامل بود که از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده اند. برای اندازه گیری متغیرها، از سه پرسشنامه جوسازمانی (ОСDQ)، پرسشنامه شادمانی آکسفورد و پرسشنامه سرزندگی دسی ورایان استفاده شدو ضریب پایایی پرسشنامه ها به ترتیب 89/0، 91/0، 86/0 برآورد شد. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی و از طریق نرم افزار SPSS انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد که درسطح р≤0.05 بین جو سازمانی با میزان شادمانی اعضاء هیئت علمی،بین جو سازمانی با میزان سر زندگی اعضاء هیئت علمی وبین شادمانی و سرزندگی اعضاء هیئت علمی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد.وبین شاخصهای جو سازمانی (صمیمیت، اعتماد) با شادمانی وبین شاخصهای جو سازمانی(روحیه،سرپرستی نزدیک) با سرزندگی رابطه معنادار وجود دارد، اما بین سایر شاخصهای جو سازمانی- سرپرستی نزدیک،کناره گیری،مراعات،روحیه،بازدارندگی وفقدان جوشش - با شادمانی و همچنین بین سایر شاخص ها- صمیمیت، اعتماد، کناره گیری، مراعات، بازدارندگی وفقدان جوشش- با سرزندگی رابطه معنادار وجود ندارد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۷۰