درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۶۱ تا ۱۸۰ مورد از کل ۲۸٬۶۷۷ مورد.
۱۶۱.

چارچوب های رسانه ای بحران هسته ای و گفتمان ایران هراسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ایرانی سیاست بین الملل سال یازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 161-186

کلید واژه ها: بحران هسته ای ایران رسانه سی ان ان فاکس نیوز چارچوب بندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 259 تعداد دانلود : 679
در دو دهه اخیر، بحران هسته ای ایران در مرکز توجه اندیشمندان روابط بین الملل قرار گرفته است. با وجود چاپ کتاب های گوناگون درباره ریشه ها، پویایی و تاثیرات آن بر امنیت بین الملل و سیاست خاورمیانه، برخی زوایای بحران هسته ای ، به ویژه نقش رسانه در چارچوب بندی کردن آن، نادیده انگاشته شده است. از این رو، نوشته پیش رو تلاشی برای تحلیل و تبیین نقش رسانه در چارچوب بندی کردن بحران هسته ای ایران است. نوشته پیش رو تلاشی است در بررسی نقش رسانه های اصلی امریکا، سی ان ان و فاکس نیوز ، در چارچوب بندی کردن برنامه هسته ای ایران. «سی ان ان و فاکس نیوز چگونه و با چه سازوکاری برنامه هسته ای ایران را چارچوب بندی کرده اند؟» این پرسشِ محوری نوشته پیش روست که خوانشی تحلیلی از نقش رسانه ها در چارچوب بندی بحران هسته ای ایران را نمایان میسازد. فرضیه پژوهش این امر است که چارچوب های رسانه ای تولیدی توسط این دو رسانه امریکایی هم برسازنده و هم تشدید کننده گفتمان ایران هراسی هستند. نوشته با کاربرد روش ردیابی فرایند و تکیه بر تحلیل محتوای کیفی٬ خوانشی تاریخی از بحران هسته ای ایران از دریچه رسانه های غربی را روایت کرده و نشان می دهد که نوشته با تحلیل رخدادهای کلیدی به عنوان " بافتار و زمینه" به نقش فاکس نیوز و سی ان ان با کارکرد خود به عنوان "فزون ساز" و تولید تیتر و تحلیل ّهای جهت ساز به عنوان "متن" از برنامه هسته ای ایران به عنوان "هدف" کوشیده تا مردم امریکا به عنوان "شنوندگان" را متقاعد سازد.
۱۶۲.

نقش و اهمیت تصدی مناصب زمامدارانه در توانمندسازی سیاسی زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست جهانی دوره ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۴۳) 97 - 131

کلید واژه ها: زنان مناصب زمامدارانه (سیاسی) توانمندسازی سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 356 تعداد دانلود : 97
هدف اصلی این پژوهش بررسی نقش و اهمیت تصدی مناصب زمامدارانه در توانمندسازی سیاسی زنان در سراسر جهان است. بدین منظور نمایندگی زنان در مناصب سیاسی اجرائی و قانون گذاری از چند دهه گذشته تا امروز در سراسر جهان با رویکردی بین المللی مورد بررسی و واکاوی قرار گرفته است. روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله توصیفی و گردآوری اطلاعات با استفاده از ابزار کتابخانه ای و منابع اینترنتی انجام شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که بین تصدی مناصب سیاسی (زمامدارانه) زنان و توانمندسازی سیاسی آن ها رابطه متقابل وجود دارد یعنی از یک طرف منصب داران سیاسی زن به دیگر زنان انگیزه و اعتمادبه نفس می دهند که وارد فعالیت ها و رقابت های سیاسی شده و توانمند شوند و از طرف دیگر توانمند شدن سیاسی زنان، آن ها را برای فعالیت در عرصه های سیاسی و اجتماعی ترغیب می کند. علاوه بر این، افزایش نمایندگی زنان در مناصب سیاسی اجرائی و قانون گذاری باعث ثبات سیاسی، مشروعیت سیاسی، برابری، رفاه اجتماعی و حکمرانی مؤثر می شود؛ بنابراین اکثر اندیشمندان سیاسی و اجتماعی جهان به ضرورت و اهمیت حضور زنان در سیاست ادامه می دهند به گونه ای که سازمان ملل بهبود برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان را سومین هدف اصلی برای توسعه هزاره خود قرار داده است. بر اساس داده های آماری پژوهش حاضر این امیدواری وجود دارد که زنان بتوانند با تصدی مناصب سیاسی (زمامدارانه) خود را از لحاظ سیاسی توانمند ساخته و جایگاه فعلی خود را بهبود بخشند.
۱۶۳.

تحلیل روند سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال ازبکستان؛ پیشران ها، راهبرد ها و سناریوها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست جهانی دوره ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۴۳) 133 - 165

کلید واژه ها: ازبکستان ایران سوات سناریو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 616 تعداد دانلود : 27
استراتژی های سیاست خارجی کشورها همیشه تابعی از نقاط قوت وضعف داخلی و فرصت ها و چالش های محیطی بوده است. فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی باعث فعال شدن سیاست خارجی ایران در کشورهای آسیای مرکزی گردید. از سال 1370شمسی و آغاز روابط سیاسی ایران و ازبکستان، روابط دو کشور روندها و رویدادهای متنوعی را تجربه نموده است. این پژوهش در تلاش است با اتخاذ رویکردی«بینارشته ای» به تحلیل و بررسی پیشران ها، روندها،رویدادها و نهایتا سناریوهای استراتژی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با ازبکستان پرداخته و به این مساله اصلی پژوهش پاسخ دهد که: رابطه میان مقدورات داخلی ایران و محذورات محیطی ازبکستان در راهبردهای سیاست خارجی ایران در این کشور چگونه بوده است؟ نتایج پژوهش حکایت از این دارد که نقاط قوت داخلی استراتژی های ایران در ازبکستان تحت تاثیر محذورات و تهدیدات محیط ازبکستان و محیط بین المللی قرار گرفته که منجر به عدم موفقیت راهبردهای سیاست خارجی ایران در این کشور شده است، اما تغییر شرایط سیاسی داخلی ازبکستان درکنار سیاست نگاه به شرق ایران و عضویت در سازمان شانگهای سناریوهای محتمل و مطلوب سیاست خارجی ایران در ازبکستان حکایت از حرکت به سمت سناریوهای خوشبینانه و تعمیق روابط دوجانبه طرفین دارد.
۱۶۴.

بررسی تحول در ساختار نظام بین الملل: بر اساس ساختار تعدیل یافته از مدل والتز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۲۰ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۷۷) 283 - 304

کلید واژه ها: تحول ساختاری نظام بین الملل ساختار پویش ها تمایز کارکردی مدل تعدیل شده از مدل ساختار والتز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 824 تعداد دانلود : 865
بررسی امکان تغییر در ساختارهای نظام بین الملل با ایجاد تعدیل در ساختار مدل والتز، محور اصلی این پژوهش می باشد. سوال اصلی این است که چگونه امکان برونرفت از محدودیت مدل والتز برای تبیین تغییر ساختاری در نظام بین الملل وجود دارد. برای پاسخ به این سوال، مفاهیم و متغیرهای تاثیر گذار بر بروندادهای بین المللی از نظر والتز و منتقدان او، شناسایی و در ایجاد طرح پیشنهادی این پژوهش ضمن وفاداری به مدل والتز برای فهم بهتر تحول ساختارها در نظام بین الملل، به کار گرفته می شوند. نتایج ما ایستایی مدل والتز نسبت به تغییر در ساختارهای نظام بین الملل را به ویژه در اصول نظم دهنده، و ویژگی کارکردی نشان می دهد. همچنین نتایج نشان می دهد مدل والتز به دلیل فقدان ساختار پویش ها، نیاز به تعدیل در این بخش نیز دارد. برقراری دو حد حداقلی و حداکثری برای وضعیت آنارکی و سلسله مراتبی در اصل اول ساختار سیاسی نظام و واحدها، تغییر جهت از اصل تفاوت و تشابه به اصل تمایز و تفکیک در اصل دوم ساختار سیاسی نظام و واحد ها و افزودن ساختار سوم با عنوان ساختار پویش ها به مجموع ساختارهای نظام بین الملل به عنوان راهکار این پژوهش برای تبیین تغییر ساختاری و ظهور نظام های بدیل، ارائه می گردد.
۱۶۵.

تعهدات مثبت دولت ها در حمایت از حقوق شهروندان در تفسیر دادگاه اروپایی از ماده ی 8 کنوانسیون اروپایی حقوق بشر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال ۹ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۳۴ 35 - 57

کلید واژه ها: تعهدات مثبت کنوانسیون اروپایی حقوق بشر دادگاه اروپایی حقوق بشر حقوق شهروندان چالش های اعمال ماده هشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 199 تعداد دانلود : 905
ماده هشت کنوانسیون اروپایی حقوق بشر یکی از جلوه های حمایت از حقوق اساسی و اولیه انسان ها محسوب می شود. کنوانسیون در این ماده دولت های عضو را از هرگونه دخالت غیرمجاز در چهار حوزه از حقوق اولیه شهروندان شامل زندگی خصوصی، زندگی خانوادگی، خانه و مکاتبات ایشان منع می کند. پژوهش حاضر که به روش توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی نگاشته شده است، به این پرسش اصلی می پردازد که آیا تعهد پیش بینی شده در ماده هشت کنوانسیون اروپایی حقوق بشر برای کشورهای عضو این کنوانسیون صرفاً از نوع یک تعهد منفی به معنای خودداری از هرگونه دخالت غیرمجاز است یا به موجب این ماده دولت ها از تعهدات مثبتی برای تضمین دسترسی شهروندانشان به این حقوق نیز برخوردارند؟ یافته های پژوهش نشان می دهد ماده هشت کنوانسیون اروپایی حقوق بشر ماده ای است که از دو جنبه برخوردار بوده و علاوه بر پیش بینی تعهد منفی خودداری از دخالت غیرمجاز در حقوق چهارگانه مذکور در این ماده، تعهد مثبت انجام اقدامات لازم برای حمایت از این حقوق چهارگانه در مقابل دخالت های غیرمجاز را نیز برای دولت ها شامل می شود. بر این اساس دادگاه اروپایی حقوق بشر در مواردی که دولت های عضو از انجام تعهدات مثبت خود سرباز زنند، ایشان را به نقض کنوانسیون محکوم نموده است. بااین وجود، دادگاه اروپایی حقوق بشر در رسیدگی به دعاوی مربوط به شناسایی تعهدات مثبت برای دولت ها، با چالش چگونگی ایجاد موازنه و تعادل بین منافع عمومی جامعه و منافع فردی اشخاص روبه رو شده است.
۱۶۶.

کرونا، مخاطره در کار، باز اندیشی در نقش دولت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال ۹ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۳۴ 241 - 272

کلید واژه ها: اقتدارگرایی جامعه خطر دولت کار کرونا نئولیبرالیسم‏

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 234 تعداد دانلود : 262
مساله محوری این مقاله، بحث از ارتباط میان کار و کرونا و تغییر و تحولاتی است که به موجب وقوع این مخاطره جهانی در حوزه کار ایجادشده و به تبع، نقش دولت را دگرگون کرده است؛ تحولاتی که به تعبیر «اولریش بک»، موجب استانداردزدایی از کارشده و جامعه جهانی را به جامعه جهانی بیم زده بدل کرده و باعث بازاندیشی شهروندان نسبت به نقش دول حاکم در عرصه های داخلی و بین المللی شده است. بر این اساس، پژوهش حاضر جهت پاسخگویی به این پرسش که با وقوع کرونا چه تحولاتی در حوزه کار به وقوع پیوسته و این تحولات چه تأثیری بر بازاندیشی شهروندان نسبت به نقش دول حاکم داشته است؟ این فرضیه را موردسنجش قرار می دهد که کرونا با اجبار دولت ها به اتخاذ سیاست هایی همچون قرنطینه، تعطیلی اجباری مشاغل، تحدید تعاملات اجتماعی و کاهش مراودات با دیگر کشورها، نه تنها منجر به تعطیلی بسیاری از مشاغل و بیکاری عده زیادی شد و برخی را به اجبار به حوزه های دیگری از کار و تغییر شغل کشانید، بلکه با ایجاد نیاز به نقش آفرینی قاطع دولت به منظور مقابله با همه گیری کرونا، گستره اثرگذاری و حوزه مداخلات اجتماعی آن را وسعت بخشید. لذا بنا بر یافته های پژوهش که حاصل مطالعات اسنادی با بهره گیری از روش تاریخی-تطبیقی جهت مقایسه دو گونه حکمرانی به رهبری کشورهایی همچون چین و آمریکاست، این نتیجه قابل استنباط است که با وقوع کرونا، الگوی دولت حداقلی و نظاره گر لیبرالی در حال جایگزینی با دولتی قوی تر البته نه از نوع اقتدارگرایی چینی بلکه لیبرالیسم پوشش یافته ای است که آزادی اقتصادی را با حمایت اجتماعی داخلی درهم می آمیزد.
۱۶۷.

روابط دوجانبه جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان (1400- 1370)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست جهانی دوره ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۴۳) 299 - 323

کلید واژه ها: جمهوری اسلامی ایران جمهوری آذربایجان سیاست خارجی واقع گرایی تدافعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 731 تعداد دانلود : 721
جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان دو همسایه دیرینه با اشتراکات وپیوندهای تاریخی، قومی، فرهنگی، مذهبی، و آداب و رسوم مشترک همسایگی ولی با دو ایدئولوژی متفاوت در کنار هم هستند. جمهوری آذربایجان با داشتن منابع غنی نفت وگاز و اشتراکات یاد شده؛ برای ایران بسیار حائز اهمیت است. البته رویکرد آشکارا ضد دینی جمهوری آذربایجان پس از استقلال از اتحاد جماهیر شوروی سابق و بخصوص در دوران علی اف ها، منزوی کردن هویت اسلامی - شیعی مردم این کشور، حرکت به سمت سکولاریسم سیاسی و فرهنگی از سوی دولت، تأکید بر ایدئولوژی پان آذری مبتنی بر قومیت ترکی – آذری، روند رو به رشد روابط باکو با غرب و نیز با رژیم اسرائیل، که فقط به عرصه های فرهنگی محدود نبوده و در عرصه های اقتصادی، سیاسی و امنیتی نیز دولت باکو، گرایش هم پیمانی استراتژیک با محور غرب یعنی ایالات متحده آمریکا، ناتو و رژیم صهیونیستی دارد؛ باعث سردتر شدن روابط فی مابین شده است. در این مقاله با استفاده از نظ ریه واقع گرای ی تدافعی و به روش توصیفی- تحلیل ی، سیاست خارج ی ای ران و عوام ل مؤث ر ب ر آن مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. تا به این پرسش پاسخ داده شود که چه عوامل مهمی در روابط دو کشور تأثیرگذار بوده است؟ دستاورد این پژوهش نشان میدهد که با وجود تیرگی روابط ولی برخی همکاری ه ا و تفاهم ات مانن د موضع مثب ت جمهوری آذربایج ان نسبت به برنام ه هس ته ای ای ران و تنه ا نگذاش تن ای ران در دوره ی تحریم های جامع ه بین الملل ی علیه ایران، می تواند چش م ان داز مثبت ی از روابط دو کشور را رقم بزند.
۱۶۸.

شناسایی و تحلیل جایگاه کنش گران در شبکه حکمرانی آب حوضه زاینده رود؛ با تأکید بر محدوده جغرافیای استان اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال ۲۶ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۰) 7 - 33

کلید واژه ها: حکمرانی حکمرانی آب حوضه زاینده رود تحلیل شبکه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 926 تعداد دانلود : 495
حوضه آبریز زاینده رود، طی دو دهه گذشته کاستی های بسیاری را در مدیریت منابع آب تجربه نموده و شاهد بروز موارد متعددی از نارضایتی ذی نفعان بوده است. با عنایت به اصول حکمرانی، هرگونه سیاست گذاری در این حوضه، نیازمند شناسایی میزان تأثیر هریک از کنشگران بر ابعاد مسئله و در ارتباط با یکدیگر است. هدف این پژوهش پاسخ به این سؤال است که شبکه حکمرانی آب حوضه زاینده رود در جغرافیای استان اصفهان، به چه میزان و متأثر از فعالیت چه کنشگرانی است. مقاله حاضر به همین منظور و با استفاده از چارچوب حکمرانی به شناسایی و احصای 21 گروه از کنش گران مسئله آب در جغرافیای مذکور پرداخته است. گردآوری داده ها و رسیدن به مرحله اشباع نظری، با جمع آوردی داده از 72 نفر از مشارکت کنندگان در پژوهش و تحلیل آن با استفاده از روش تحلیل شبکه ای حاصل شده است. داده های حاصل از پژوهش با استفاده از نرم افزار UCINET و دو قابلیت تحلیل ساختاری و اعمال مؤلفه های ارزشی، مورد تحلیل قرار گرفته و سپس با استفاده از نرم افزار NETDRAW ترسیم شده است. یافته ها حاکی از آن است که نوع خاصی از شبکه تأثیرگذاری بر مدیریت منابع آب در این حوضه شکل گرفته که متناسب با ماهیت حکمرانی مطلوب آب نیست. در این شبکه از روابط، طیفی از کنش گران با قابلیت های متفاوت، دارای رفتار و در نتیجه تأثیرگذاری خاص بر مسئله آب، مورد شناسایی قرار گرفته اند.
۱۶۹.

طراحی الگوی مطلوب مدیریت اتباع افغانستانی در استان سیستان و بلوچستان با رویکرد نظریه پردازی داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال ۱۱ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۴ (پیاپی ۷۴) 269 - 304

کلید واژه ها: استان سیستان و بلوچستان امنیت پایدار اتباع بیگانه ممنوعیت مشروط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 969 تعداد دانلود : 481
پدیده مهاجرت در کشورهای در حال توسعه و همچنین در کشورهای توسعه یافته وجود دارد اما ماهیت این پدیده در کشورهای یاد شده متفاوت است. مهاجرت گسترده اتباع افغانستانی به ایران و بالاخص استان سیستان و بلوچستان طی چندین سال متوالی را می توان پدیده ای خاص توصیف نمود که مشکلات متعددی را به همراه داشته است. این پژوهش با هدف طراحی الگوی مطلوب مدیریت اتباع افغانستانی در این استان انجام که جامعه آماری آن شامل خبرگان نظری و تجربی است. نمونه گیری با استفاده از روش نظری انجام و در نهایت با 8 نفر اشباع نظری حاصل شد. جهت تحلیل مصاحبه ها از روش نظریه پردازی داده بنیاد و تحلیل داده ها از نرم افزار MaxQDA استفاده شده است. بر اساس الگوی پارادایمی پژوهش، اجرای کامل قانون ممنوعیت حضور اتباع بیگانه، تشابهات فرهنگی، مذهبی و استقرار مدیریت متمرکز عوامل زیربنایی موثر بر مدیریت اتباع افغانستانی هستند. این شیوه از مدیریت بر اصلاح راهبردی قوانین و قانون گذاری اثر می گذارد. البته محکوم نمودن سیاست ممنوعیت حضور اتباع بیگانه در این رابطه نقش مداخله گر و اجرای ممنوعیت مشروط در استان نیز شرایط زمینه ای را فراهم می آورد. از طریق اصلاح راهبردی قوانین می توان به پیامدهای رفتاری مانند کاهش جرایم و توسعه امنیت پایدار، بهبود شرایط اقتصادی و افزایش رضایت اقشار مردمی دست یافت.
۱۷۰.

واکاوی اثرات سلبی و ایجابی پاندمی ها بر امر سیاسی؛ با تأکید بر پاندمی کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال ۱۱ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۴ (پیاپی ۷۴) 197 - 232

کلید واژه ها: پاندمی ها کووید- 19 امر سیاسی دولت محوری همکاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 739 تعداد دانلود : 718
از گذشته های دور تا به امروزه، زندگی انسان ها همواره مورد تهاجم بیماری ها و پاندمی ها قرار گرفته و زندگی بشری را آشفته کرده است. پاندمی ها علیرغم تمامی چالش ها و اثرات سلبی که برای عرصه های مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و خصوصا سیاسی نظیر اقتدارگرایی دولت ها، بی ثباتی و غیره در جوامع به بار آورده اند، دارای یکسری نقاط مثبت و ایجابی هستند که عموما در سایه این اثرات سلبی از دیدگان پنهان باقی می مانند و به آنها توجه کافی نشده است؛ فرصت هایی نظیر انسجام اجتماعی و سیاسی، برقراری صلح و همکاری میان دولت ملت ها، گسترش فعالیت در فضای مجازی و فشار بر حکومت ها، توقف برخی از جنگ ها، رشد و گسترش جنبش های سیاسی و آزادی خواهانه از جمله مهمترین این موارد هستند. بر همین اساس نگارندگان تلاش داشته ا ند تا به هر دو روی سکه پاندمی ها توجه داشته و از نگاه یک جانبه و تقلیل گرایانه فاصله گیرند. روش پژوهش تبیینی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات نیز به صورت کتابخانه ای و اینترنتی است.
۱۷۱.

الزامات و چالش های ایران برای بهره مندی از دیپلماسی سلامت کارآمد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۲۰ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۷۷) 29 - 56

کلید واژه ها: سیاست خارجی دیپلماسی سلامت ایران وزرات امورخارجه کرونا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 80 تعداد دانلود : 706
شیوع کرونا در جهان، نیاز به پیگیری دیپلماسی سلامت را به واقعیتی انکارناپذیر برای کشورهای درحال توسعه ازجمله ایران تبدیل کرد. باوجود اینکه ایران تاکنون گام هایی پراکنده، کوتاه و مقطعی در این راستا برداشته است اما همچنان اهداف و برنامه ریزی های وزارت امورخارجه در این حوزه مشخص و قابل ارزیابی نیست. پرسش پژوهش این است که ایران برای داشتن یک دیپلماسی سلامت موفق و کارامد با چه الزامات و چالش هایی روبرو است؟ در پاسخ به سوال فوق فرضیه پژوهش بر اهمیت جایگاه دیپلماسی سلامت در سیاست خارجی ایران به عنوان یک الزام و اولویت و رفع بی اعتمادی و تنش در روابط با دیگر کشورها به عنوان یک چالش تاکید دارد. برای این کار روش کیفی با رویکرد تبیینی-تحلیلی مورد استفاده قرارگرفت. داده های لازم برای این منظور به روش کتابخانه ای از دو دسته منابع نوشتاری و الکترونیک گرداوری گردید و به شیوه ای هدفمند در پاسخ به سوال اصلی پژوهش استفاده شد. یافته های پژوهش نشان دادند ایران برای بهره مندی از یک دیپلماسی سلامت موفق مجموعه ای از الزامات سیاسی و اقتصادی را در سیاست خارجی خود باید مورد توجه قرار دهد. مهمترین الزامات ایران شامل درک اهمیت و جایگاه دیپلماسی سلامت، برنامه ریزی راهبردی برای تحقق آن، آموزش و تربیت دیپلمات های حرفه ای، تنش زدایی و اعتمادسازی و برجسته ترین چالش ها در بعد بین المللی بی اعتمادی به ایران، روابط خارجی ناآرام و پُرتنش و وجود رقبای منطقه ای و بین المللی قوی معرفی گردیدند. همچنین چالش های داخلی در قالب شش دسته مشکلات محتوایی، ساختاری، فرهنگی، حکمرانی، اقتصادی و فرایندی تبیین شد.
۱۷۲.

تبیین ژئوپلیتیکی همگرایی اقتصادی هند با ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۲۰ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۷۷) 125 - 144

کلید واژه ها: واگرایی همگرایی اقتصادی موقعیت ژئوپلیتیکی هند ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 509 تعداد دانلود : 854
همگرایی اقتصادی و سیاسی در سطح منطقه و همسایگان را می توان ماهیت جدیدی از روابط بین کشورها، پس از جنگ سرد دانست. به این دلیل که برخی کشورها دیگر میل و رغبتی برای ادامه وضعیت وابستگی به بلوک غرب یا شرق را نداشته و در پی تجربه جدید در همکاری و نزدیکی با یکدیگر بودند. ایران و هند نیز از این قائله مستثنی نبودند. موقعیت ژئوپلیتیکی هند و شرایط عدم همگرایی سیاسی و اقتصادی با برخی همسایگان نزدیک این کشور را می توان به نحوی موقعیتی مناسب برای استفاده کشورهای دیگری همچون ایران دانست. از این رو این پژوهش با روش تحلیلی توصیفی و با استفاده از منابع معتبر کتابخانه ای و اینترنتی در پی جواب این سؤال است که از منظر ژئوپلیتیکی کشور هند چه نقشی می تواند در همگرایی اقتصادی با کشور ایران داشته باشد؟ نتایج تحقیق حاکی از آن است که سه عامل باعث شکل گیری همگرایی اقتصادی ایران و هند شده، که عبارت اند از: واگرایی هند با چین (اختلافات مرزی و دستیابی به سلاح های هسته ای تسلیحاتی)، واگرایی هند با پاکستان (درگیری کشمیر، مسئله آب رودخانه ها، درگیری کارگیل و نزاع در سیاجن) و موقعیت خاص ایران و بندر چابهار و عدم مداخله ایالات متحده آمریکا.
۱۷۳.

بررسی تاثیر شکل گیری و گسترش قدرت محور مقاومت اسلامی برافول هژمونی آمریکا در منطقه غرب آسیا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۷) 129 - 148

کلید واژه ها: محور مقاومت افول آمریکا نظم هژمونی انقلاب اسلامی بیداری اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 953 تعداد دانلود : 690
افول هژمونی آمریکا از مهم ترین مباحث مطرح و حائز اهمیت در ادبیات روابط بین الملل در طی سالیان اخیر بوده که همواره ذهن بسیاری از تحلیل گران و سیاستمداران جهانی را به خود مشغول ساخته است. درطی دهه های اخیر با الگوپذیری سایر ملت-های منطقه از مبانی و اصول تحول زای انقلاب اسلامی و با بهره گیری از تحولات بیداری اسلامی، شیوه ای از ائتلاف نانوشته بین دولت ها و ملت های منطقه غرب آسیا با محوریت قدرت مقاومت اسلامی جهت مقابله با سیاست های استکباری و درنهایت افول تدریجی هژمونی آمریکا در منطقه غرب آسیا شکل گرفت. سوال اصلی پژوهش حاضر بدین شکل مطرح می شود که شکل-گیری و گسترش قدرت محور مقاومت اسلامی در منطقه غرب آسیا چه تاثیری بر افول هژمونی آمریکا داشته است(مسئله)؛ با استفاده از رویکرد توصیفی- تحلیلی به پژوهش حاضر خواهیم پرداخت(روش)؛ یافته های حاصل از پژوهش در دو سطح منطقه-ای و بین المللی نشان دهنده مولفه هایی چون: وحدت و تنش زدایی بین دولت ها در منطقه غرب آسیا، پویایی و شکل گیری موازنه قدرت درعرصه بین الملل، خشم و انزجار عمومی ملت ها از آمریکا در منطقه غرب آسیا، گسترش ارزش های انقلاب اسلامی و پویایی نظام اسلامی در درون ملت ها و دولت های منطقه، شکست ائتلافات و اتحادهای جهانی با محوریت آمریکا و هم پیمانان آن می باشد(یافته ها).
۱۷۴.

Digital identification of the teenage generation and conflict in the social sphere (a framework for analysis)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Contemporary Research on the Islamic Revolution, Volume ۵, Issue ۱۶, Spring ۲۰۲۳ 1 - 26

کلید واژه ها: Digital identification generation Z social sphere Communication Technologies

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 637 تعداد دانلود : 710
Adolescent identification in Iran is rapidly changing. Over the past decade, adolescents have been influenced by several significant factors, and their path of identification has undergone intense transformation compared to the past. The most important of these factors are the rapid advancements in communication technologies and the consequent expansion of social networks, increasing online information, and the emergence of excessive connectivity where adolescents can be constantly connected to each other online, creating pervasive interactions that directly impact identities. Alongside the consequences and lasting effects of economic, social, and political processes that have persisted from the past, this provides a broader perspective in understanding the cognition and identification of the new generation. The present study, with descriptive-analytical method, aimed to answer the central question: ‘How has the identification of the new generation taken shape?’ and ‘What are the consequences of the convergence of this new identity with the societal situation?’ The result indicates that the convergence of these stimuli (changes in communication technologies and the consequences of political, economic, and social trends) in the identification of the new generation suggests to policymakers that digital identification among adolescents can be a positive source for social change, creating social capital and promoting well-being if controlled and guided. Otherwise, it can play a major role in social unrest, anti-social behavior, and consequently conflict against tradition, religion, and the political system.
۱۷۵.

ضرورت شکل گیری گفتمان مقاومت در راه نیل به تمدن اسلامی از دیدگاه آیت الله خامنه ای (مد ظله تعالی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم بهار ۱۴۰۲ شماره ۳۲ 273 - 295

کلید واژه ها: گفتمان مقاومت تمدن تمدن نوین اسلامی تحلیل گفتمان جمهوری اسلامی ایران آیت الله خامنه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 679 تعداد دانلود : 887
پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ آغاز هژمونی گفتمانی جدید در قالب دین در جهان معاصر بود که توانست دیدگاه جامعه ایران را به دو مقوله حکومت دینی و نگاه به آینده تغییر دهد و گفتمانی را تحت عنوان گفتمان انقلاب اسلامی جایگزین گفتمان های گذشته نماید. این گفتمان، حرکتی نو به سمت تمدن نوین اسلامی افقی جدید نه تنها در ایران بلکه در اکثر کشور های اسلامی و درعرصه بین الملل به وجود آورد.لیکن گفتمان انقلاب اسلامی در این راه همواره با خرده گفتمان هایی در درون خود مواجه بود که بر سرعت این حرکت تأثیر مستقیم داشته اند لذا این ضرورت همواره وجود داشته که در راه نیل به تمدن اسلامی باید خرده گفتمانی به عنوان عامل شتاب دهنده درون گفتمان انقلاب اسلامی شکل بگیرد که به نظر می رسد این ویژگی در گفتمان مقاومت وجود دارد. لذا سوال اصلی اینجاست که این گفتمان باید دارای چه خصوصیاتی باشد تا بتواند نظام اسلامی را به سمت تمدن نوین اسلامی با سرعت هرچه بیشترسوق دهد. این مقاله با استفاده از روش تحلیل گفتمان لاکلا و موف و تاکیدات مقام معظم رهبری بر مقوله اهمیت گفتمان سازی بارداختن به ویژگی های گفتمان مقاومت قصد دارد گفتمان مذکور را از ضروریات نیل به تمدن نوین اسلامی معرفی نماید.
۱۷۶.

جایگاه رأی خبرگان و کارگزاران نظام در منطق حکمرانی دینی، با تأکید بر فرایند تصمیم گیری امام خمینی(ره) بعد از فتح خرمشهر

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس سال ۹ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 161 - 184

کلید واژه ها: امام خمینی تاریخ جمهوری اسلامی دفاع مقدس پایان جنگ جهاد تبیین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 557 تعداد دانلود : 83
مسئله ادامه جنگ پس از فتح خرمشهر، یکی از محورهای مهم تاریخ دفاع مقدس است که پیرامون آن با تحلیل های متفاوتی مواجهیم. بعد از گذشت بیش از سه دهه از پذیرش قطعنامه598، به واسطه فقدان مستندات و شواهد کافی و ارائه روایت های ناقص یا ناروا، تصویر شفافی از فرایند تاریخی تصمیم امام و نظام در این مسئله، وجود ندارد و همین امر موجب آن شده برخی جریان های سیاسی معاند یا مخالف، به تحریف تاریخ و تهاجم علیه امام بپردازند و منطق رهبری ایشان را با چالش مواجه سازند. پرسش این مقاله آن است که دیدگاه امام در ماجرای ادامه جنگ بعد از فتح خرمشهر چه بود و چه عوامل و حوادثی، موجب تغییر رویکرد ایشان گردید؟این نوشتار بر پایه برخی شواهد و مستندات تاریخی در پی اثبات این مدعاست که بعد از استماع برخی استدلال ها و مشاهده اجماع مسئولان عالی سیاسی و نظامی، این دیدگاه به تناسب شرایط، نظر اولیه امام پیرامون پایان جنگ، تغییر کرد.
۱۷۷.

آموزش و نوسازی ایران در دولت پهلوی اول(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال ۹ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۳۴ 59 - 97

کلید واژه ها: نوسازی دولت پهلوی اول آموزش دیوان سالاری ملی گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 282 تعداد دانلود : 510
هرچند تماس ایران با تحولات جهان غرب را می توان در سفرنامه های اروپایی ایرانیان در دوره صفویه و قاجار جستجو کرد اما آشنایی بُن فکنانه ایرانیان با غرب به دوران جنگ ایران و روس بازمی گردد. پس از جنگ ایران و روسیه در قرن نوزدهم میلادی، زمینه آشنایی ایرانیان با غرب در ابعاد مختلف فراهم شد. اصلاح گران ایرانی به منظور آشنایی ایرانیان با رویه های تمدن غربی و نو سازی ایران تلاش های مستمری را از اعزام محصلان به اروپا تا ترجمه متون غربی و تأسیس نهادهای آموزشی نوین انجام دادند تا عقب ماندگی ایران از اروپا را کاهش دهند. تأسیس نظام آموزشی جدید مهم ترین علاقه ای بود که نخبگان ایرانی در دوره های مختلف از قاجار تا پهلوی به دنبال آن بودند و پس از انقلاب مشروطه و سپس روی کار آمدن دولت پهلوی اول، امکان تحقق نظام آموزشی نوین در ایران فراهم شد. پرسش پژوهش حاضر این است که عملکرد دولت رضاشاه در زمینه نوسازی نظام آموزشی چه تغییراتی در ایران پدید آورد؟ این پژوهش با تمرکز بر نظریه نخبه گرایی، عملکرد دولت رضاشاه را در زمینه نو سازی ایران و ایجاد نظام آموزشی جدید موردبررسی قرار می دهد. یافته های پژوهش نشان می دهد اقدامات دولت رضاشاه در نوسازی نظام آموزشی، به گسترش دیوان سالاری مدرن، سکولاریسم، ملی گرایی و غرب گرایی انجامید. این پژوهش به شیوه توصیفی و تاریخی موردبررسی قرارگرفته است.
۱۷۸.

تحولات گفتمانی آبادگران ایران اسلامی در دوره های مختلف انتخاباتی

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس سال ۹ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 11 - 40

کلید واژه ها: آبادگران ایران اسلامی نظریه گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف تحولات گفتمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 494 تعداد دانلود : 332
نگاهی به تحزب در ایران نشان می دهد که این پدیده نه تنها نتوانسته به طور مطلوب کارویژه ها و اهداف مورد نظر را تأمین نماید، بلکه نحوه شکل گیری، تداوم حیات احزاب، کارویژه های عضوگیری و تعیین خط مشی های آنان نیز همواره با نقصان هایی همراه بوده است. این پژوهش در پی آن است که، ضمن مروری مختصر بر تاریخچه جمعیت آبادگران ایران اسلامی، به بررسی عناصر گفتمانی آن در دوره های زمانی گوناگون پرداخته، مفصل بندی های آنها را ارائه کرده و به قیاس یکدیگر بگذارد. از این رو، روش بکار گرفته شده در این پژوهش، تحلیلی - اسنادی بوده و با استفاده از رویکرد توصیفی- تحلیلی و بهره گیری از ابزار فیش-برداری به جمع آوری و تحلیل داده ها پرداخته، و در مقام پاسخ به این پرسش اصلی برآمدیم که جمعیت آبادگران ایران اسلامی، چه تحولات گفتمانی ای را پشت سرگذاشته است؟ بر اساس یافته های پژوهش، جمعیت آبادگران در آغاز با در پیشگیری گفتمان "خدمت صادقانه" توانست در انتخابات شورای شهر و روستا و همچنین انتخابات مجلس هفتم شورای اسلامی، نتایج قابل توجهی کسب کند. در ادامه و در انتخابات نهم ریاست جمهوری با گفتمان "عدالت و عدالت طلبی" وارد عرصه رقابت شده و توانست جایگاه ریاست قوه مجریه را نیز تصاحب کند. پس از این موفقیت قابل توجه، جمعیت آبادگران دچار اختلافات و انشقاق داخلی شده و تضعیف شد. اعضای آن ریزش کرده و با نام "جمعیت آبادگران جوان ایران اسلامی" به حیات خود ادامه داد، و در نهایت در انتخابات 1400 آبادگران با عضویت در شورای وحدت و برگزیدن گفتمان " اقتصاد، امنیت، فرهنگ" وارد کارزار انتخابات شد.
۱۷۹.

تحلیلی بر سند جامع دولت الکترونیک جمهوری اسلامی ایران از منظر شاخص های دولت دیجیتالی و حکمرانی داده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال ۹ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۳۴ 1 - 34

کلید واژه ها: حکمرانی داده تحول دیجیتالی دولت الکترونیک سند جامع دولت الکترونیک شاخص های دولت دیجیتالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 320 تعداد دانلود : 76
مقاله حاضر با رویکرد تحلیلی و کاربردی به بررسی سند جامع دولت الکترونیک جمهوری اسلامی ایران از منظر شاخص ها و مؤلفه های دولت دیجیتالی و نیز حکمرانی داده می پردازد. در بخش نخست، مقاله ضرورت توجه به تحول دیجیتالی و مقوله حکمرانی داده و تأثیر آن ها بر فرایندهای دولتی تبیین می شود. در ادامه، اجزای اصلی حکمرانی داده به منظور کاربرد تحول دیجیتالی در دولت الکترونیک مدنظر قرار می گیرند. در این راستا، ابعاد گوناگون حکمرانی داده همانند حفاظت از داده ها، فرایندهای داده ای، قوانین، استانداردها و شاخص های مرتبط تحلیل می گردند. سپس، سند جامع دولت الکترونیک جمهوری اسلامی ایران از منظر مؤلفه های دولت دیجیتالی و با تأکید بر حکمرانی داده ها ارزیابی می شود. در این خصوص، مؤلفه هایی همانند دگرگونی خدمات دولتی، توجه به رویکردهای کاربر محور و داده محور، ایجاد ابر دولتی، وضوح بیشتر و شفاف سازی فرایندها و اتخاذ رویکردهای مرتبط با داده (مدیریت کیفیت داده، مدیریت امنیت و حفاظت داده، مدیریت محتوا و انباره های داده ای، مدیریت فرایندهای پایگاه داده) تأکید می گردند. در پایان، پیشنهاد هایی برای بهبود فرایندهای حکمرانی داده در کشور با تأکید بر مؤلفه های دولت دیجیتالی ارائه می شوند.
۱۸۰.

تحلیل پیامدهای بحران بلند مدت نظام جهانی سرمایه داری و گرایش ساختاری آن (2020- 1970)؛ رویکردی ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال ۱۹ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۳۸) 473 - 504

کلید واژه ها: اکوسیستم جهانی بحران جغرافیای فرهنگی جهانی ژئوپلیتیک جهانی ساختار نظام بین الملل سرمایه داری نظام جهانی نظریه پیچیدگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 643 تعداد دانلود : 966
گونه شناسی بحران های سرمایه داری در دوره بلندمدت تاریخ نظام جهانی نوین نشان می دهد که این بحران ها در ابعاد گوناگون ذهنی و عینی بازتولید شده است. این بحران ها در ساخت پیچیده سرمایه داری در سطوح ماهیت، کارکردها، بازتولید بقا و مسیرهای احتمالی انشعاب آینده سرمایه داری اثرگذاری تعیین کننده دارد. واکاوی بحران سرمایه داری در دوره بلندمدت متأخر به ابعاد پیچیده سیستمی آن بازمی گردد. سؤال محوری در پژوهش حاضر چنین است: مهم ترین پیامدهای بحران بلندمدت نظام جهانی سرمایه داری برای کشورهایی مانند ایران، چیست؟ یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد اقتصاد جهانی در دوره بلندمدت انقباضی قرار دارد. از حیث سیاسی مشروعیت ساختاری سرمایه داری تحلیل رفته و جغرافیای فرهنگی جهانی با افول سلطه لیبرالیسم در بحران گذار قرار دارد. از سوی دیگر احتمال تحقق پذیری دوره چهارم هژمونیک متغییر تسریع بحران است. پژوهش حاضر «نظریه مبنا» بوده و جهت تحلیل از نظریه نظام های پیچیده جهانی بهره برده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان