درخت حوزه‌های تخصصی

اندیشه سیاسی

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۳۸۱ تا ۲٬۴۰۰ مورد از کل ۳٬۲۸۲ مورد.
۲۳۸۴.

عقل گرایی و نقل گرایی در فقه سیاسی شیعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۳۸
خوارج اولین نقل‏گرایان جهان اسلام بودند و با ظهور معتزله و اشاعره، نزاع میان دو مکتب عقل‏گرایى و نقل‏گرایى برجسته و بارز گردید. مسأله اخباریین و اصولیین در تاریخ شیعه نیز به همین مسأله باز مى‏گردد. تقدم نقل بر عقل، اصل مهم معرفت‏شناختى در مکتب نقل‏گرایى است و در مقابل، ضرورت کاربرد عقل در فهم احکام الهى، از ویژگى‏هاى عقل‏گرایى است. با تلاش گسترده وحید بهبهانى، اخبارى‏گرى در ایران و عراق منقرض گردید و با همت شیخ مرتضى انصارى نیز دانش اصول فقه در حوزه‏ها نهادینه شد.
۲۳۸۵.

دین و دنیای جدید

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳۵
آقاى سروش در این گفتار به مسائل مهمى که چندان هم جدید نیستند، اشاره مى‏کند. وى توجه به ریشه‏هاى مدرنیته، به‏ویژه علم تجربى جدید، و نیز توجه به آشپزخانه علم را که ممکن است ما را از استفاده از محصول علم بیزار کند، لازم مى‏شمارد. به نظر ایشان علم و تکنولوژى جدید، اهداف و غایات خود را بر جهان تحمیل مى‏کنند و بى‏رنگ و بى‏طرف نیستند. از این رو حضور دین در این دنیاى جدید، حضورى پارادوکسیکال است.
۲۳۸۶.

نگاهی اجمالی به اولین منشور مدنی جامعه ایران

۲۳۸۹.

اسلام بهشتی، اسلام جهنمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵۷
در این مقاله، ویژگى‏هاى بنیادگرایى و اصلاح‏طلبى به‏عنوان دو رهیافت مختلف به دین و اندیشه دینى بررسى شده و در نهایت، اصلاح‏طلبى بر بنیادگرایى ترجیح داده شده است. موضوع سخن، بنیادگرایى و اصلاح‏طلبى و نسبت آنها با اندیشه دینى است. وقتى مى‏خواهیم نسبت میان بنیادگرایى و اصلاح‏طلبى را با اندیشه دینى بسنجیم، ضرورت دارد که هم بنیادگرایى را تعریف کنیم و هم نشان دهیم که اصلاح‏طلبى مورد نظر کدام است و تصورمان را نیز از اندیشه دینى بیان کنیم.
۲۳۹۰.

یورگن هابرماس

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲۵
نویسنده در این مقاله مى‏کوشد گزارش کوتاهى از مکتب فرانکفورت، به‏ویژه آراى هابرماس که از بزرگان این مکتب است، ارائه دهد. در نظر مکتب فرانکفورت، علوم جدید، ابزار سلطه‏اند و ارتقاى سطح دانش به نوع علایق انسان وابسته است. همچنین نویسنده به مسأله گفت‏وگو و شرایط آن اشاره مى‏کند و شرایط گفت‏وگوى فردى را به گفت‏وگوى بین تمدن‏ها سرایت مى‏دهد.
۲۳۹۱.

هنر دینی و غیر دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳۳
هنر دینى آن است که بتواند هدف دین را تحقق بخشد و بدان تعمیم دهد. هنر دینى راه را به مخاطبان خود بازمى‏گوید و پاسدار و تجلى‏گاه اخلاق و ارزش‏هاى اخلاقى است.
۲۳۹۲.

طرح معرفت شناسی اسلامی

مصاحبه شونده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵۳
در دو دهه گذشته، در دنیاى عرب، جریانى از فکر اسلامى شکل گرفته است که با عنوان «معرفت‏شناسى اسلامى» یا «اسلامى کردن معرفت» [ = اسلمة المعرفه ]معروف شده است. این گروه از اندیشمندان مسلمان با تأسیس «مرکز جهانى اندیشه اسلامى» و گسترش نمایندگى‏هاى خود در کشورهاى عربى و غربى، اینک یک جریان فکرى نیرومند را شکل مى‏دهد که با فاصله گرفتن از روشنفکران و سنت‏گرایان، سعى در اجراى طرح تازه‏اى در نسبت میان اسلام و تجددگرایى دارد. جابرالعلوانى که یکى از متفکران این جریان است. در دو گفت‏وگوى زیر به ویژگى‏هاى طرح معرفت‏شناسى اسلامى» اشاره کرده است. از نظر وى، معرفت‏شناسى اسلامى، عملیاتى اجتهادى در امور مربوط به میراث اسلامى و منابع آن و عملیاتى ابداعى در تعامل میراث اسلامى با علوم انسانى و اجتماعى است.
۲۳۹۳.

تفاهم در میان ادیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۲
در این مقاله، پس از تأکید بر ضرورت گفت‏وگو و تفاهم جوامع مذهبى، مراحل سه‏گانه نیل به تفاهم میان ادیان طرح شده است که عبارت‏اند از: 1. تمایل صادقانه به شناخت دیدگاه‏هاى سایر ادیان؛ 2. احترام متقابل و پرهیز از امور تنش‏زا که مانع هم‏زیستى مسالمت‏آمیز مى‏شوند و 3. سازمان‏دهى و مشارکت در انواع گفت‏وگوى میان ادیان. در پایان به پاره‏اى از مبانى عملى این گفت‏وگو اشاره شده است.
۲۳۹۵.

موج نوین سکولار زدایی

نویسنده: مترجم:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸۳
سکولاریزاسیون (عرفى شدن) به عنوان یک پدیده اجتماعى، معمولاً همزاد مدرنیسم یا نوگرایى شمرده مى‏شود و بسیارى از دانشمندان غربى و غرب‏گرا اظهار داشته‏اند که سرنوشت کلیه جوامع بشرى با افول و زوال دین همراه خواهد بود. اما این نظریه در چند دهه اخیر تا حدود زیادى با شکست مواجه شده و تحقیقات فراوان نشان مى‏دهد که جوامع اروپایى و غیر اروپایى، رویکرد جدیدى را به دین یا نهادهاى دینى تجربه مى‏کنند و به اصطلاح پدیده «سکولارزدایى» در حال رخ نمودن است. مقاله حاضر، که توسط یکى از نظریه‏پردازان جامعه‏شناسى دین به رشته تحریر درآمده است، یکى از تازه‏ترین آثار در این زمینه است.
۲۳۹۶.

اسلام به مثابه دین و حکومت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۸
نویسنده در این مقاله تلاش مى‏کند تا برداشت نادرستى را که در غرب از اسلام شده است، نقد کند و نشان دهد که اسلام با دموکراسى و عقلانیت سازگار است. به نظر او هیچ یک از حکومت‏هاى اسلامى الهى نبوده‏اند؛ بلکه آنها نیز سکولار بوده‏اند. وى مشکل دولت‏هاى اسلامى مدرن را ناکارآیى آنها مى‏داند؛ نه غیر عقلانى بودن آنها.
۲۳۹۸.

شریعتی، مدرنیته و غرب شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۵۵
موضع‏گیرى در مقابل مدرنیته و مؤلفه‏هاى آن و همچنین تعیین جایگاه «غرب» بخشى از عمده‏ترین مسائلى است که روشنفکران دینى با آن مواجه‏اند. در این مقاله، تلاش شده است که با استناد به آثار مکتوب دکتر شریعتى، دیدگاه‏هاى او در سایه مسائل فوق مورد بازخوانى قرار گیرد و با طرح پرسش‏هاى فکرى معاصر، پاسخ‏هاى شریعتى از میان آراى او استخراج شود. خلاصه نظر نویسنده آن است که هرچند درپاره‏اى موارد، موضع‏گیرى‏هاى متعارضى در آثار شریعتى به چشم مى‏خورد، گرایش غالب در آثار او به سوى نفى مدرنیته و مؤلفه‏هاى آن است.
۲۳۹۹.

کشف ولی امر

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶۴
نویسنده مقاله، در ادامه مقالات «حکومت انتصابى» در این قسمت به بحث درباره طرق تعیین ولىّ امر مى‏پردازد.
۲۴۰۰.

اقتراح: تجربه دینی

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴۶
مسأله تجربه دینى، از جمله مسائلى است که امروزه براى جامعه فرهنگى ما مسأله‏اى گشوده و مورد توجه است. در این اقتراح، از معناى تجربه دینى و ربط و نسبت آن با عرفان، ایمان و گزاره‏هاى دینى سخن به میان آمده است. همچنین از حجیت معرفت دینى و ارتباط آن با دین شخصى و دین نهادینه‏شده تاریخى بحث شده است. عوامل تسهیل‏کننده و موانع وقوع تجربه دینى و نیز آثار و پیامدهاى تجربه دینى بر شخصیت و منش صاحب تجربه از دیگر مسائلى است که در اقتراح مطرح شده‏اند. شرکت‏کنندگان در این اقتراح، آقاى مصطفى ملکیان و آقاى محمد لگنهاوزن بوده‏اند که به جهت رعایت اختصار، نظرات آقاى ملکیان را در اینجا منعکس مى‏کنیم.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان