درخت حوزه‌های تخصصی

پژوهش حاضر در چارچوب سیاستگذاری آموزشی دانشگاهی در ایران قرار می گیرد. هدف اصلی این پژوهشِ توصیفی تحلیلی، بررسی ضرورت بازنگری محتوای کمّی و کیفی سرفصل درس نمایشنامه در رشته زبان و ادبیات فرانسه است. آنچه در این تحقیق ارائه شده است شامل سه قسمت می شود: در بخش اول به مرور مبانی نظری بازنگری محتوای آموزشی می پردازیم. در بخش دوم، مقایسه ای بین وضعیت کنونی آموزش درس نمایشنامه در گروه های زبان و ادبیات فرانسه در ایران و سه دانشگاه معتبر خارجی صورت می گیرد و در بخش آخر به ارزیابی و ارائه پیشنهاد سرفصل، بر اساس تحلیل های پژوهش، برای این واحد درسی خواهیم پرداخت. در این مطالعه پرسش اصلی این است که سرفصل درس نمایشنامه در ایران در حیطه اهداف، محتوا، روش و ارزشیابی نیازمند چه تغییراتی است و چگونه می توان به این تغییرات دست یافت؟ هدف از انجام پژوهش به دست دادن راهکار و پیشنهادی عملی، بومی و کاربردی است. در نتیجه گیری، و پس از بررسی برنامه های درسی مختلف، به این نتیجه می رسیم که اولاً تغییر در سرفصل موجود و به ویژه درمورد درس نمایشنامه امری است لازم. در انتها، با تکیه بر تحلیل ها و مطالعه تطبیقی انجام شده، چند موردِ کاربردی تدوین و پیشنهاد می شود. پیشنهاد نهایی این پژوهش را می توان در اختیار کارگروه زبان ها و ادبیات خارجی در شورای تحول علوم انسانی قرار داد.

بها دادن به مدرک تحصیلی و تلاش برای کسب مدارج عالی در جوامع کنونی یکی از دغدغه های افراد به شمار می آید و این امر تا بدان جا پیش می رود که در برخی موارد منجر به ستایش مدرک تحصیلی (مدرک ستایی) می شود. مهم دانستن تحصیلات دانشگاهی موجب شده که عده زیادی از مردم به آن اهمیت داده و کسب مدرک را جزو امتیازاتی برای خود بدانند که آدمی را به اهداف موردنظر خود نظیر ارتقای جایگاه شغلی و اجتماعی می رساند. همچنین، داشتن مدرک تحصیلی یکی از راه های سهولت در امر ازدواج، راضی نگه داشتن اطرافیان از داشتن تحصیلات بالا اعم از والدین و غیره است. بی تردید، در انتخاب شغل مورد علاقه مدرک تحصیلی و مهارت اهمیت ویژه ای پیدا می کنند که در این پژوهش نگارنده بر این تلاش بوده به گفتمان هایی از زبان فارسی در رابطه با مدرک ستایی بپردازد که در میان اقشار مختلف جامعه رواج داشته است و از جوان تا میانسال با آن درگیر خواهند بود. در همین راستا به معرفی واژه زباهنگ (زبان + فرهنگ) پرداخته می شود. زباهنگ، ترکیبی از زبان و فرهنگ است که با تأکید بر رابطه دو سویه میان زبان و فرهنگ، نما و شمای فرهنگی یک جامعه را نشان می دهد و با بررسی آن ها می توان به فرهنگ های مستتر و پنهانی یک فرهنگ دست یافت. نگارنده بر این تلاش بوده است زباهنگ مدرک ستایی در گفتمان های زبان فارسی را در چارچوب الگویSPEAKING هایمز مورد بررسی قرار دهد. بدین منظور، 150 گفتمان از گفتگوهای افراد با توجه به وضعیت اقتصادی، سن آنان، تحصیلاتشان، شاغل بودن یا محصل بودنشان بررسی و کنکاش شد که این مکالمات در مکان های عمومی، خصوصی، رسمی و غیررسمی با گویشوران زن (95) نفر و مرد (55) نفر و نمایندگانی از استان های خراسان رضوی (مشهد، نیشابور و سبزوار)، گلستان (گرگان)، خراسان جنوبی (طبس)، کرمان (سیرجان)، آذربایجان شرقی (تبریز) و تهران (پاکدشت) صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که افراد در فرهنگ ایران با اهدافی نظیر کسب علم به معنای واقعی، پزدادن، رقابت، کسب جایگاه اجتماعی و شغل بهتر، محترم دانسته شدن و تأیید شدن توسط افراد دیگر، سهولت در امر ازدواج و غیره از زباهنگ مدرک ستایی استفاده می کنند. به نظر می رسد که گاه میان مدرک تحصیلی و مهارت تقابل پیش می آید اما در نهایت هر دو مکمل یکدیگرند. بنابراین، فرهنگ سالم ایجاب می کند هر دو مفهوم مذکور در کنار یکدیگر موجب موفقیت فرد شوند و باید از آن ها در کنار یکدیگر و در راه شکوفایی تفکر سالم، ایده های بهتر و زندگی آگاهانه تر بهره جست.

جای نام شناسی ازجمله شاخه های علم زبان شناسی تاریخی است، که قدمتی بیش از 200 سال دارد؛ معمولاً با مطالعات شرق شناسان و باستان شناسان همراه بوده و به مرور زمان، این دانش تغییر کرده و ساختاری علمی یافته است. شهرستان بیرجند در خراسان جنوبی ازجمله مناطقی در کشور است که به دلیلِ دوربودن از کانون های جمعیتی و راه های اصلیِ مواصلاتی، برخلاف مناطق شمالی خراسان، کمتر مورد تهاجم اقوام بیابانگرد قرار گرفته است. از این رو، جای نام های این منطقه کمتر دستخوش دگرگونی شده و در تعداد قابل توجهی از جای نام ها، ازنظر مورفولوژی ساختار زبان پهلوی حفظ شده است. هدف از این پژوهش بررسی و معناشناختی واژه های «خان» و «ماه» و مشتقات آن در جای نام های شهرستان بیرجند است. نتیجه این پژوهش آن است که واژه پهلوی «خان» در زبان کردی «کانی» و در تالشیِ کنونی و تبریِ باستان «خونی» به معنای چشمه است؛ این واژه در خراسان جنوبی به معنای چشمه مصنوعی، چاه یا قنات است و معادل فارسی آن پس از اسلام چهکند می شود. واژه دیگر «ماه» است که در زبان پهلوی به معنای دِه است و با مشتقات دیگری در جای نام های توابع بیرجند مشاهده می شود.

همپای پیشرفت فناوری می توان با بهره گیری از روش های نوین آموزشی بر کیفیت آموزش فن ترجمه آموزشگاهی و دانشگاهی افزود و بهبود سطح زندگی را رقم زد. این پژوهش متممی به بررسی کارآیی آموزش متنوع مبتنی بر ربات در یاددهی یادگیری فن ترجمه انگلیسی با اهداف پزشکی پرداخت. در پی کاربرد طرح آزمایش عاملی در نیم سال دوم سال تحصیلی 1396-1397، 373 دانشجوی فارسی و غیرفارسی زبان دختر و پسر مشغول به تحصیل در حوزه های پزشکی، در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با استفاده از شیوه نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. با تمرکز بر ترجمه گفتاری و نوشتاری بیمارستانی، توانش دوزبانی شرکت کنندگان در سه مجموعه فعالیت های ترجمه انگلیسی با اهداف پزشکی مبتنی بر ربات ساز، پیش ساخته و خودمانی و در پی آن توانش انتقال آن ها در محیط واقعی درمانی و بهداشتی بررسی شد. داده های حاصل از نگرش و برداشت شرکت کنندگان و پیشرفت و عملکرد آن ها در طول دوره و در محیط واقعی درمان به طور توصیفی و استنباطی با استفاده از آزمون آنالیز واریانس برای اندازه های مکرر تحلیل شد. نتایج از کارآمدی شیوه آموزش متنوع مبتنی بر ربات فن ترجمه پزشکی و عملکرد مناسب شرکت کنندگان در نتیجه ارتقای توانش انتقال آن ها حکایت داشت. همگرایی نگرش و برداشت مساعد شرکت کنندگان با پیشرفت و عملکرد مناسب آن ها و همچنین یادداشت برداری روزانه مساعد یاددهنده ها از آموزش متنوع مبتنی بر ربات فن ترجمه انگلیسی با اهداف پزشکی مشهود بود. موفقیت فعالیت های خودمانی در آموزش متنوع مبتنی بر ربات در تقویت توانش های دوزبانی و انتقال و همچنین ارتقای کیفیت بهداشت و درمان را می توان به پدیدار شدن بافت یادگیری غنی حاصل از مشخصه های متنوع ربات و نقش فعال فراگیران در خطاب قرار دادن نیازهای جامعه مرتبط دانست.

In an attempt to shed light on how expert teachers of English language are distinguished from non-experts, the present research explored how pedagogical content knowledge, as a characteristic of experts relates to four other dimensions of expertise in ELT. These include teacher’s experience, cognitive skills, professional development and learner-centered teaching. To this aim, a questionnaire was developed based on the related literature, comprising 109 items, 41 of which enquired about pedagogical content knowledge and the rest about the other dimensions of expertise in ELT. The reliability and validity of the test were confirmed. The SEM analysis results showed that pedagogical content knowledge was positively and significantly correlated with teacher’s experience, cognitive skills and learner-centered teaching. It also showed to have a statistically significant causal relationship with professional development. The findings proved the significance of pedagogical content knowledge as a prominent feature of expertise in ELT, which requires attention to teacher’s lesson planning, class management, problem solving, learning assessment/feedback and task design in teacher education programs or teacher evaluation program especially for the sake of teacher professional development.

پژوهش حاضر یک بررسی رده شناختی در خصوص عنصر زبانی واژه بست در زبان های تاتی و تالشی است. در این پژوهش، سعی بر آن است تا با توجه به خویشاوندی دو زبان تاتی و تالشی و نیز دیدگاه های گوناگون در طبقه بندی عنصر واژه بست و بهره وری متفاوت گویش ها و زبان های ایرانی از این عنصر زبانی، با یک بررسی رده شناختی، تنوع حضور واژه بست در این دو زبان و جایگاه واژه بست در جملات برگرفته از این زبان ها مشخص شود. بدین منظور، واژه بست های تاتی و تالشی بر اساس پرسشنامه رده شناختی موسسه ماکس پلانک در باب رده شناسی واژه بست تحلیل شده اند. نتایج این پژوهش بیانگر یکسان بودن ویژگی های کلی این دو زبان و نیز تفاوت های میان واژه بست های آن ها به لحاظ تنوع حضورعنصر واژه بست و ویژگی های مقوله ای این عنصر زبانی در هر یک از آن ها است. ویژگی خاص واژه بست ها همچون تکیه، ترتیب، شکاف و نقش آن ها در جمله، جایگاه واژه بست و ویژگی حرکت این عنصر نیز در هر دو زبان یکسان است و جایگاه دوم برای واژه بست و تبعیت از قانون واکرناگل در تاتی و تالشی مشهود است.

گویش سنجی، گرایشی نوین و برآمده از گویش شناسی کلاسیک است که در آن تفاوت ها و تمایزات گویش های یک ناحیه به صورت آماری محاسبه و با نقشه ها و اطلس های گویشی بازنمایی می شود. در پژوهش حاضر کوشیده ایم براساس روش تحلیل انبوهه داده های گویشی و با بهره گیری از بسته نرم افزاری گویش سنجی و نقشه نگاری RuG/L04، چشم اندازی از تنوعات آوایی زبان تالشی را ارائه دهیم. جامعه آماری این پژوهش ساکنان آبادی های تالش زبان 5 شهرستان تالش، رضوانشهر، ماسال، فومن و شفت است. از هر شهرستان 10 روستایِ بالای 100 خانوار انتخاب، و روستای تالش زبان «عنبران» از شهرستان نمین استان اردبیل نیز اضافه شد و جمع روستاها به 51 رسید. از هر روستا سه گویشور در رده سنی نوجوان، میان سال و سالمند انتخاب، و با آنها مصاحبه حضوری انجام شد. ابزار پژوهش، از پرسشنامه های زبانی سُوادِش و لایپزیک بود که مشتمل بر 65 واژه در 10 مقوله واژگانی بود. نتایج پژوهش نشان داد که در تمام گونه های تالشی تشابهات و تنوعات آوایی وجود دارد که در حوزه های تناوب آوایی و تنوعات در همخوان ها و واکه ها بررسی گردید.  

هدف از پژوهش حاضر، بررسی گفتار کودکان 6 تا 10 ساله دارای اتیسم براساس نظریه نقش گرایی هلیدی می باشد. دو گروه 7 نفره از کودکان 6 تا 10 ساله طبیعی و دارای اتیسم، گروه های شاهد و تجربی تحقیق را تشکیل می دهند که به صورت تصادفیِ طبقه ای از جامعه آماری مربوط انتخاب شده اند. داده های گفتاری هر دو گروه ثبت و براساس فرانقش تجربی مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد فرایند مادی و فرایند وجودی به ترتیب، بیشترین و کمترین درصد را در گفتار افراد اتیسم به خود اختصاس می دهند. اتکا بر افعال مادی در فرد اتیسمی نشان دهنده وجود مشکل در دستیابی به واژگان و مشکلات شناختی وسیعتری می باشد. همچنین، فرایندهای مادی، بیشترین میانگین را در هر دو گروه به خود اختصاص داده اند. فرایند رابطه ای و ذهنی در رتبه های بعد قرار می گیرند. کمترین میانگین در هر دو گروه، متعلق به فرایند وجودی است که در گروه افراد اتیسم تقریباً صفر است. در همه موارد، افراد طبیعی، نسبتِ بیشتری از فرایندها را بکار بردند که نشان می دهد استفاده بیشتر از فرایند رابطه ای، رفتاری و تا حدی ذهنی، مستلزم کاربرد فراوان تر نقش های گفتمانی ای همچون ابراز عقیده، ارزیابی و توصیف می باشد. نتایج این تحقیق می تواند برای روانشناسان و مربیان کودکان دارای اتیسم و زبانشناسان مفید باشد.

زبان انگلیسی با عنوان زبان بین المللی گستردگی فراوان و کاربردهای متنوعی یافته است و در کنار کارکردهای ابزاری آن به عنوان وسیله ای ارتباطی، ابعاد فرهنگی و اجتماعی (آموزش و یادگیری) زبان انگلیسی نیز اهمیت خاص یافته است. در این میان، میزان آگاهی فراگیران این زبان نسبت به کارکردهای فرهنگی آن یکی از موضوعات عمده مورد بحث در حوزه آموزش زبان بوده است. از این رو، پژوهش حاضر کوششی است برای ارزیابی آگاهی دانشجویان دانشگاه های تهران نسبت به وجود سیاست هایی مدون از سوی کشورهای انگلیسی زبان برای بهره گیری فرهنگی در این زمینه. یافته های حاصل از بررسی پاسخ های تعداد 656 نفر از دانشجویان دختر و پسر از رشته های مختلف پنج دانشگاه تهران به پرسشنامه ای درباره این موضوع و نیز مصاحبه با ۲۸ نفر از آنان نشان دهنده ناآگاهی یا آگاهی اندک اکثریت شرکت کنندگان از وجود سیاست ها و طرح های اجرایی مشخص در سطح بین المللی به منظورگسترش زبان انگلیسی و بهره برداری از آن برای نفوذ فرهنگی است، که برخی ابعاد این امر مورد بحث قرار خواهد گرفت. یافته های حاصل از بررسی پاسخ های تعداد 656 نفر از دانشجویان دختر و پسر از رشته های مختلف پنج دانشگاه تهران به پرسشنامه ای درباره این موضوع و نیز مصاحبه با ۲۸ نفر از آنان نشان دهنده ناآگاهی یا آگاهی اندک اکثریت شرکت کنندگان از وجود سیاست ها و طرح های اجرایی مشخص در سطح بین المللی به منظورگسترش زبان انگلیسی و بهره برداری از آن برای نفوذ فرهنگی است، که برخی ابعاد این امر مورد بحث قرار خواهد گرفت.

راهبردهای یادگیریِ واژگان می توانند روندِ فراگیریِ زبان را تسهیل نمایند. پژوهشِ حاضر بر آن است تا به بررسی سه نوع رایجِ راهبردهای یادگیری واژگان- مشتمل بر حفظی، یاد افزا و یادگیری واژه در متن و جمله - بپردازد که به وسیله زبان آموزان سطح پیشرفته ایرانی انجام شده است. روش پژوهش، شبه تجربی است که دربرگیرنده سه گروه آزمایشی و یک گروهِ گواه است. هشتاد زبان آموزِ دخترِ ایرانی در سطح پیشرفته (20 نفر در هر گروه)، در این پژوهش شرکت کردند که بر اساسِ آزمونِ تعیینِ سطح سریع، ارزیابی شدند. حدودِ صد و پنجاه واژه از کتابِ «واژه های ضروری بارونز برای تافل» برای آموزش دهی برگزیده شدند. این واژه ها در سه روش گوناگون به صورتِ حفظی، یادافزا و یادگیری واژه با متن و جمله، به وسیله پژوهشگران در پنجاه جلسه به یادگیرندگان، آموزش داده شد. همچنین دو پس آزمونِ آنی و تأخیری از یادگیرندگان انجام شد. یافته ها با نرم افزار اس.پی.اس.اس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این بررسی ثابت کرد که تفاوت معناداری میانِ گروه های آزمایشی و گروه گواه وجود دارد. یافته های پژوهش نشان داد که افرادی که با راهبرد یادافزا و با بهره گیری از کلیدواژه، آموزش داده شدند، بیشترین میانگین را در پس آزمون های آنی (با میانگین ۳/۳۹) و تأخیری (با میانگین ۳۹) داشتند و در مقایسه با گروه های دیگر عملکرد بهتری را از خود نشان دادند. این یافته ها می توانند در توسعه روش های مؤثر آموزش واژه برای آموزگاران زبان انگلیسی مفید باشند. همچنین، این پژوهش در تلاش بود به زبان آموزان کمک نماید تا راهبرد یادافزا را به عنوان یکی از روش هایِ یادگیری واژه مورد استفاده قرار دهند.