در جست وجوی خیال از منظر حکمت و نقش آن در هنر و معماری ایرانی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بیان مسئله: خیال از مضامینی است که همواره مورد توجه حکماء و فلاسفه ایرانی بوده است. تا جایی که بدون شناخت نقش خیال نمی توان به تحلیلی صحیح از تجلیات حکمت در معماری ایرانی دست یافت. مسئله پیش رو این است که در بسیاری از مطالعات، محققان بدون در نظر گرفتن بینش و حکمت ایرانی به عنوان پشتوانه هنر و معماری ایرانی به دنبال فهم آثار هستند. درحالی که شناخت معماری ایرانی مبتنی بر فلسفه غرب، نه تنها ما را به شناختی صحیح نمی رساند، بلکه تصویری نادرست از آن را پیش روی ما قرار می دهد.هدف پژوهش: این تحقیق به دنبال شناخت مفهوم خیال از منظر حکمتِ ایرانی و نقش آن در هنر و معماری ایرانی است تا به شناختی صحیح از جایگاه و نقش خیال و تأثیر آن در بخش های مختلف معماری ایرانی دست یابد. ازین رو ابتدا جایگاه خیال را در بینش (خداشناسی، انسان شناسی و عالم شناسی) مبتنی بر حکمت مورد مداقه قرار داده و سپس به شرح خیال متصل و خیال منفصل و ویژگی های آن ها پرداخته خواهد شد و در نهایت نقش خیال را حول دو رکن اصلی در شکل گیری و خوانش یک اثر هنری یا معماری، یعنی هنرمند (معمار) و مخاطبِ اثر، تبیین خواهد شد.روش پژوهش: پایگاه نظری و تئوریک این مقاله مبتنی بر حکمت ایرانی است. طرح تحقیق از نوع کیفی و روش تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی با راهبرد منطقی انجام می پذیرد.نتیجه گیری: در جمع بندی مبتنی بر آراء حکما چهار اصل «بازآفرینی حقیقت»، «جمع اضداد»، «انعکاس حقیقت» و «معماری، همواره بی انتها»، مبتنی بر خیال در هنر و معماری ایرانی پیشنهاد می شود و سپس الگوهای هنری و معماری این چهار اصل و مصادیقی ذیل آن ها ارائه خواهد شد.In the Seeking of the Imagination from the Wisdom Perspective and Its Role in Iranian Art and Architecture
Problem statement: Imagination is one of the themes that have always been the focus of Iranian sages and philosophers, to the extent that without knowing the role of imagination, it is not possible to achieve a correct analysis of the manifestations of wisdom in Iranian architecture. The problem is that in many studies, researchers seek to understand works without considering Iranian wisdom and insight which are the basis of Iranian art and architecture. The understanding of Iranian architecture focused on Western philosophy, not only does not lead us to a correct understanding but also misrepresents it.Research objective: Therefore, we seek to understand the concept of imagination from the Iranian wisdom perspective and its role in Iranian art and architecture, to achieve a correct understanding of the place and role of imagination and its impact in different parts of Iranian architecture. For this purpose, we attempt to investigate the place of imagination (theology, anthropology, and cosmology) based on wisdom, then discuss the conjunctive and disjunctive imagination and their characteristics, and finally, the role of imagination will be described around the two main pillars in the formation and reading of artwork or architecture, that is, the artist (the architect) and the audience of the work. Research method: Therefore, this article is theoretically based on Iranian wisdom. The research design is qualitative and the research method is descriptive-analytical with a logical strategy.Conclusion: In the conclusion based on the opinions of sages, the four principles of “regeneration of truth”, “sum of opposites”, “reflection of the truth” and “architecture, always endless” are based on imagination in Iranian art and architecture, and then the artistic and architectural models of these four principles are proposed and their examples will be presented.