توصیه های طراحی نما برای ابنیه نوساز واقع در حریم خانه های قاجاری ارزشمند شهری استان گیلان (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بیان مسئله: با وجود تأکیدات قانونی مکرر، طی چند دهه اخیر، ساخت و سازهای جدید در بافت های تاریخی شهرهای استان گیلان عموماً بدون رعایت هماهنگی لازم با معماری تاریخی این شهرها انجام شده که درنتیجه آن وحدت و یکپارچگی کالبدی این بافت ها به شدت مخدوش شده است. این پژوهش به این مسأله می پردازد که برای آنکه ساخت وسازهای جدید در حریم خانه های قاجاری ارزشمند شهرهای استان گیلان در هماهنگی با این آثار طراحی شوند، رعایت چه خصوصیاتی در طراحی نمای آنها توصیه می شود.هدف پژوهش: این پژوهش می کوشد تا به عنوان گامی در راستای تدوین ضابطه طراحی نما، برخی توصیه ها و احکام طراحی را که به نظر می رسد به حصول سازگاری بصری بین نمای ابنیه نوساز با ابنیه تاریخی مجاور کمک می کنند، تدوین کند. روش پژوهش: این پژوهش از ترکیبی از راهبرد تفسیری-تاریخی و استدلال منطقی استفاده می کند. داده های پژوهش از منابع آرشیوی و بازدید میدانی، شامل مجموعه ای از 74 خانه قاجاری ارزشمند واقع در شهرهای رشت، لاهیجان، لنگرود، انزلی، املش و رودسر گردآوری شده است.نتیجه گیری: با نگاه به ضوابط بالادستی حفاظت از بافت های تاریخی کشور و با مبنا قراردادن طبقه بندی سمس و درنظرگرفتن واقعیات محدوده پژوهش، رویکردهای طراحی قابل قبول در مورد ابنیه میان افزا برای محدوده پژوهش شامل «تکرار عین به عین» و «ابداع در چارچوب سبک مورد نظر» انتخاب شد. رویکرد «ارجاع دادن انتزاعی» نیز به صورت محدود مجاز در نظر گرفته شد. با بررسی خصوصیات هویت بخش در آثار معماری مورد مطالعه، سرفصل های مورد توجه در راهنمای طراحی نما شامل هشت عنوان تعیین شد: ابعاد کلی نما؛ ترکیب بندی کلی نما؛ بازشوها؛ بام؛ فضاهای نیمه باز؛ دروازه ها؛ مصالح، رنگ بندی و تزیینات؛ و دیوار محوطه. در پایان، احکام طراحی نما شامل 20 حکم و توصیه تدوین و ارائه شد.Façade Design Recommendations for New Constructions in the Surroundings of Valuable Urban Qajar Houses of Guilan Province
Problem statement: Despite repeated legal emphasis, during the last few decades, new constructions in the historical urban fabrics of Guilan province have generally been built without observing the necessary harmony with the historical architecture of these cities. The problem that the current research examines is what characteristics are recommended in the façade design of new constructions within the surroundings of valuable Qajar houses in the cities of Guilan province to reach visual compatibility between new and old facades.Research objective: The present research aims to develop some design recommendations that seem to help to achieve visual compatibility between the façade of new buildings and the adjacent valuable historical buildings. This can be considered a step towards developing façade design guidelines for the relevant historical districts.Research method: The current research uses a combination of interpretive-historical and logical argumentation strategies. Research data were collected from archival sources and field visits, including 74 valuable Qajar houses located in the cities containing registered historical urban fabrics in Guilan, consisting of Rasht, Lahijan, Langroud, Anzali, Amlash, and Roudsar.Conclusion: By looking at the upstream regulations for the protection of the historical fabrics of Iran, placing the Semes’ classification as the basis, and considering the specific realities of the research scope, the acceptable design approaches regarding the infill buildings were determined to include “literal replication” and “invention within a style”. The “abstract reference” approach was also permitted in a limited way. By examining the character-defining features in the studied architectural samples, the headings of the façade design guide were determined, including eight titles as follows: Overall dimensions of the façade; general composition; openings; the roof; semi-open spaces; gates; materials, coloring, and decorations; and the boundary wall. In the end, a set of twenty façade design recommendations are presented.