نقش معماری در سلطه گفتمان شهری بر روستایی در ادبیات منظوم ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بیان مسئله : نوشتار حاضر حاکی از آن است که تصویرپرد ازی های شاعران کلاسیک ایران د ر بسیاری از تقابل های شهر و روستا، با سلطه و برتری گفتمان شهری همراه است. پژوهش های پیشین، د لایل این سلطه را عمد تاً به وجوه انسانی نسبت د اد ه اند . ازآنجاکه شهر و روستا فقط شامل وجوه انسانی نیست، پس مغفول ماند ن رابطه وجوه کالبد ی (به خصوص معماری) با ایجاد و تثبیت این برتری گفتمانی، یک مسئله است. هد ف پژوهش : مقاله حاضر به د نبال چگونگی استفاد ه اد بیات منظوم از معماری برای تصویرپرد ازی سلطه شهر بر روستاست. روش پژوهش : نظریه تحلیل گفتمان انتقاد ی چارچوب نظری و تاحد ود زیاد ی روش تحقیق نوشتار حاضر را شکل د اد ه است. د اد ه های اولیه این تحقیق کیفی و به اد بیات منظوم کلاسیک ایران محد ود شد ه است. د رکنار آن ها از متون غیرمنظوم نظیر سفرنامه و نیز آراء صاحب نظران معماری، برنامه ریزی روستایی و جغرافیا برای مباحث تکمیلی استفاد ه به عمل آمد ه است. نتیجه گیری : یافته ها مؤید آن است که زبان د ر تصویرپرد ازی های اد بیات منظوم ایران، از د و طریق برجسته سازی و به حاشیه راند ن ویژگی های معمارانه توانسته سلطه گفتمان شهر بر روستا را ایجاد و به تثبت برساند . برای برجسته سازی بر ویژگی های معمارانه شهر نظیر د راختیارد اشتن واحد های اختصاصی (همچون مناره، مسجد آد ینه و...)، مرکزیت شهر نسبت به روستا، وسعت یا بزرگی مقیاس فضاهای شهری تأکید شد ه که با ساختارهای کالبد ی شهرها و نیز با ساختارهای فکری حاکم بر د وره های پیش و پس از ورود اسلام منطبق است. همچنین، برای به حاشیه راند ن ویژگی های معمارانه روستا از اهمیت د اد ن به زمینه گرایی، اد غام فضاهای آن با طبیعت، موقعیت های مناسب روستا برای گشت وگذار، معیشت محوری فضاهای روستایی، ساد گی راه حل های ساختمانی، سبقه تاریخی معماری روستایی د ر مقابل معماری شهری، تنوع مجتمع های زیستی مرتبط با روستا و... چشم پوشی شد ه است. د رحقیقت، ویژگی های معماری به مثابه ابزاری برای تصویرپرد ازی و نماد پرد ازی سلطه گفتمان شهر بر روستا بد ل شد ه است.The Role of Architecture in the Hegemony of Urban Discourse over Rural Discourse in PersianPoetic Literature
Problem statement: The current study suggests that the depictions and illustrations of classical Persian poetry are associated with the (dominance) or hegemony of urban discourse over rural discourse, in many city/village dichotomies. Previous research endeavors have primarily attributed human aspects to the causes of this hegemony. Since cities and villages do not just include human aspects, neglecting the relationship between physical aspects (especially architecture) and creating or establishing this hegemony is considered an important issue.
Research objective: The present paper aims to understand how that architecture is used in poetic literature to depict urban-rural hegemony.
Research method: The theory of critical discourse analysis has been applied as the theoretical framework and the research method of this study. The initial data of this qualitative research is limited to classical Persian poetry. Furthermore, non-poetic texts, such as travelogues, the positions of architecture, rural planning, and geography scholars, have been used for additional discussions.
Conclusion: The findings confirm that language has emphasized and de-emphasizing architectural features to create and consolidate the hegemony of urban discourse over the rural in the illustrations of classical Persian poetry. The architectural characteristics of cities, such as having unique units (minarets, Adineh Mosque, etc.), the centrality of cities to villages, and the huge scale of urban spaces, are emphasized in this literature. Findings show that this emphasis is compatible with the physical structures of the cities and the intellectual structures dominating the periods before and after the arrival of Islam. Furthermore, the following characteristics have been ignored to de-emphasize the architectural characteristics of the village: contextualism; the integration of rural spaces with nature; suitable village situations for sightseeing; livelihood-oriented rural spaces; simplicity of construction solutions; historical background of rural architecture versus urban architecture; the diversity of the village-related dwellings, etc. Therefore, architectural features have literally become a tool to portray and symbolize the hegemony of urban discourse.
تبلیغات
